Katalog

8 AĞUSTOS 1995 SALI • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 17 OLAYLARIN ARDEVDAKİ GERÇEK • Baştarafı I. Sayfada seçimden otuzaygeçme- dikçe ara seçime gidile- mez. Ancak boşalan üye- liklerin sayıst, üye tam sa- yısıntn yüzde 5 'ini bulduğu hallerde, ara seçimin üç ay içinde yapılmasına karar verilir. Genel seçimlere bir yıl kala ara seçim yapıla- maz." Bu madde, ara seçimin yapılıp yapılmayacağını değil, nasıl yapılacağını du- zenlıyor. Ara seçimin yapı- lamayacağı tek durum da son tümcede belirtilmiş. Bu bakımdan, DYPyöneti- cılerinin ara seçimin ana- yasal zorunluluk olmadığı yönündeki değerlendirme- lerı doğru yaklaşım değil. Bununyanında, DYP'nın geçen yıl 4 aralıkta ara se- çim yapma karannı çok kı- sa bir sürede aldığını unut- mamak gerekiyor. ANAP li- derı Yılmaz da boyle bir "baskını" dikkate alarak parti örgütünü sürekli "din" tutmaya çalışıyor. Öyle görünüyor ki ara seçim konusu, bir süre da- ha siyasi gündemin ust sı- ralarında yer alacak. 14 ağustosta "seçim" kararı çıkmaması, bu kez "ana- yasa ıhlali" tartışmalarını gündeme getirecek. Yıl- maz, böyle bir durumda "her türtü yöntemi'' dene- yeceğini vurguluyor. Daha önce de bu tür demeçler vermişti. Hükümetedüşen. kendı isteğıyle istifa eden Kurt'un dilekçesinin kabu- lünü sağlamaktır. Çünkü is- tifa, "fe/cfaraft"birdurum- dur. ANAPın ise "her türtü yönteme" açıklık getirip ne yapacağını kamuoyuna duyurması gereklidir. • • • G Ü N D E M MUSTAFA BALBAY B Baştarafı I. Sayfada luşma. 4-5 saatlik uzun bir sohbe- te dönüştü. Öykü. geçen yüzyılda Kırım'ın Bahçesaray kentınde başlıyor. Poionyalı Müslümanlardan Mus- tafa Mirza Davidoviç. Kınmlı ga- zeteci ismail Gaspıralı'nın bir da- vetini kabul edip Kınm'a gelir. Bu- rada Şahsine Hanım'latanışır, ev- lenir ve yerleşir. Davidoviç köklü bir aileden gel- diği için, kısa bir süre sonra Kınm'a vali yapılır. Çocuklar, torunlar... 20. yüzyHın başı. Bolşevikler giderek güçlenmek- tedir, çar yönetımi baskılan arttınr. Moskova ve çevresinde "komü- nist faalıyetlerde" bulundukları saptananlar, başta Sibirya olmak üzere ülkenin çeşitli yerlerine sürü- lür. Kırım da bu "surgün" yerlerın- den bıridır. "Rusçası çok 1yi" bir öğretmen Bahçesaray'a gelir. Bahçesaray'a yakın bir köyde oturan Mehmet Emir bu öğret- menletanışır, ondan Rusça öğrenir. Mustafa Mirza aılesinin torunla- nndan Leyla ıle Mehmet Emir ev- lenir. Yıl 1917, Ekim Devnmi sonrası. Bolşevikler Kınm'a gelir. lyı eğitım aldığı ve Rusçası da iyı olduğu ıçin Mehmet Emır'i KP'nin Kınm Sekre- teri yaparlar. Yıl 1933, Stalin dönemi. Meh- met Emirgözaltınaalınır. Odönem- deki "büyük operasyon" içinde kurşuna dizilır. Yıl 1944. İkınci Dünya Savaşı'nın son günleri. "Almanlarla işbirliğı yaptıklan" gerekçesiyle Kırım Ta- tarlannı zorlu birdönem beklemek- tedir. Leyla Emir, iki kız kardeşi ve eniş- tesı iie birlikte önce Romanya'ya, sonra Macaristan'a, ardından da Almanya'ya sığınır. Tek düşüncele- ri Türkiye'ye ulaşmaktır. Bu amaçtan 1949'da gerçekle- Kırım'dan Meksika'ya... şir. Türk vatandaşhgına kabul edi- lirler ama 1952ye dek "Acaba ko- münistlermi?" kuşkusuyla polisçe ızlenirler. Öykümüzün bundan sonraki kahramanı. Leyla Emir'in kızı Mer- yem Rosenbaum. Meryem Hanım annesiyle birlikte Kırım'dan yola çıkmış ve anlattığımız macerayı adım adım yaşamış. Meryem Hanım İstanbul'da hemşirelik okulunu bitirmiş. Birkaç yerde çalıştıktan sonra Hirfanlı Ba- rajı'nın inşası sırasında kurulan sağlık ocaöının hemşiresi olmuş. Burada Tzmirli mühendis Meh- met Emirbayer'le tanışıp evlen- miş. Barajın inşası brtince, ABD'ye gıtmeye karar vermişler. Meryem Hanım. Kırım'dan kaç- tığı için ABD hemen vize vermiş. Emirbayer çifti ABD'ye uçarken Meryem Hanım'ın karnındaki ço- cuğun adı bellıymiş: - Mustafa Kemal. Mustafa Kemal büyümüş, ama evlilik yürümemış. Ayrılmışlar. Bu süre içinde Meryem Hanım anne- sıni de yanından hiç ayırmamış. Yeni bir evlilik olur mu olmaz mı derken Alman Profesör Mark Ro- senbaum'la tanışıp ıkıncı evlilığini yapmış. Alman eşin de kaderı ikincı Dün- ya Savaşı'nda çızılmiş. Ailesi savaş sırasında önce New York'a gelme- yi denemiş, başaramayınca Meksi- ka'ya geçmış. Meksika hükümeti ailesine iyı davranmış. Rosenbaum, bu lyi davranışlann anısına Meksika'ya dönmek iste- miş. Meksika Üniversitesi'nin öne- risini kabul edip Mexico City'ye gel- mişler. Anne Leyla Hanım da bera- berlerınde. Ömürboyu burada yaşamaya karar verince Meryem Hanım da kendisine bir düzen kurmuş. Evın bir odası "Anadolu köşesi." Halılar, kilimler. Pencere de "Islam mımarisine" uygun. Her yıl iki dini bayramın ikinci gü- nünde, Türkiye Büyükelçiliği'ndeki dipfomatları. o günlerde Meksi- ka'daolanTürklerı veAnadolu'dan göç eden Musevılerı evine konuk edıyor. Meryem Hanım Ankara'dan ay- rıldıktan sonra birkaç kez Türki- ye'ye gelmiş, ama bağını hiç kes- memiş. "Burada çevreme Türki- ye'yi tanıtmaktan zevk alıyorum. Yemeklerimize bayılıyorlar. Bazen Ermenilen de çağınyorum. Bize so- ğuklar ama yılmayacağım" diyor. Meryem Hanım'ın Türkiye pasa- portu yok, ama tam bir "tanıtım el- çisi" gibi uğraş verıyor. Ailenin son yıllarındaki en büyük macerası, anne Leyla Hanım'ın, "ölmeden önce Kmm'ı görece- ğim" dıye tutturması. 86 yaşında yollara dökulmüşler. Evlerinde oturan Ruslarla dostluk kurmuşlar. Sohbetten sonra Meryem Ha- nım'la birlikte annesinin odasına geçtik. Gözleri fazla uzağı görmü- yor. Bılıncı yerinde, sürekli gülüm- süyor. Odanın başköşesinde de Kınm haritası asılı. Meryem Hanım, "Bu özel bir harita. Bütün yerleşim yer- lerinin adı Tatarcadır" dıyor. Meryem Hanım'a sordum: - Siz bu 'Türkiye'yi tanıtma' uğ- raşı içinde annenizle ilgilenebiliyor musunuz? "ilgileniyorum, ama yanında bı- rınin sürekli durması gerekiyor. Bir yardımcı bulduk. Annem Tatarca ve Rusça konuşuyor. Tatarca bilen yok tabii. Rusça bilen bulduk." -Kim? "Sovyetler Birliğı dağıldıktan sonra, Meksika Üniversitesi'nege- len bir Rus profesörün eşi. Ayda 250 dolar veriyoruz..." Mesut Yılmaz'ın CIA fle ilişkisi mi var? • Baştarafı 1. Sayfada tanınması ile federasyon" çözümle- rini de gündeme getiren rapor. siya- set zinesinde bunalım yarattı. Baş- bakan Tansu Çiller. raporun ABD Merkezi Haber Alma Örgütü'nün (CIA)görüşleriylebenzerliktaşıdı- ğı ve kendisinin talimatı üzerine ha- zırlandıgını iddia eden ANAP Ge- nel Başkanı Mesut Yılmaz'ı valan- larken. "Acaba Sayın Yılmaz'ın, CIA ile bizim bilmediğimiz tarzda ilişkisi mivar?~dedı. Mesut Yılmaz ise "Birtakım çöziim ve politikalar önceden tespit edilmiş. sonra bunla- ra uygun araşhrmalar sipariş. edil- miştir. Gerçekler sapfınlarak nıak- satlı bir biçimde Türkiye'nin giin- demine federasvon tartışması sokuk mak istenmektedir"" değerlendirme- sini yaptı. TOBB'un istemi üzerine Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgıler Fakül- tesi öğretim üyesi Prof. Dr. Doğu Ergil tarafından hazırlanan ve Gü- neydoğu sorunu için çeşitli çözüm önerilerinı yöre halkından seçılen deneklerden alınan yanıtlarla gün- deme getiren rapor, siyasetin zirve- sınde karşılıklı suçlamalarla günde- me oturdu. TOBB Başkanı Yalım Erez'e ya- kınhgıyla bilinen Başbakan Çılier. raporun kendisi tarafından sipariş edildiği ve inceledikten sonra tali- matı üzenne açıklandığı yönündeki eleştirileri dün yanıtladı. Çiller. şun- lan söyledi: "Rapor, bana vollandığı gün. bir özet olarak Savın Mesut Y ılmaz'a da yollanmış. TOBB araştırmasın- dan hiç bilginı olmadı. Sonucunu ba- na ilettikleri gün tüm kanıuov una ve Mesut Y'ılmaz'a da iletmişler. Bu doğrultuda TOBB'nin açıklaması olacaktı, oldu mu bilmiyorum, ama bu doğrultuda bir açıklama olacak- tır. Bizim partimizle en ufak bir iliş- kisi olan araştırma değildir. Bizim kendi araştırmalarımız olmakta. Doğu ve Günevdoğu'nun daha iyi hiznıet alabilmesi için çeşitli araştır- malar yaptık. Bunlarla da bağdaşan bir tarafı yoktur. Bizim Günevdoğu programımız da başlamıştir zaten. Günevdoğu için u>gulamava başlat- makta kararlı olduğumuz politika- lar çok geniş kapsamlıdır. Bunlan açıkladık. Bu açıkladığımız politika- lara devam edeceğiz. Doğu >e Gü- nevdoğu insanına güvenliği. mutlu- luğu ve zenginliği götürmek için hü- kümet olarak karariıyız. Bizim po- litikalanmı/ bellidir. Hür bir ülkede. herkes istediği araştırmay ı v apabilir. Bu çerçevede bu araştırma da yapıl- mıştır." Çiller. "Mesut Yılmaz, raporun, CIA raporiany la benzeriiği olduğu- nu iddia ediyor" sorusu üzerine. "Hangi CIA raporu? Acaba Sayın Yılmaz'ın CIA ile ilişkisi mi var, bi- zim bilmediğimiz tarzda?" yanıtını verdi. Yılmaz. partisinin başkanlık di- vanından sonra yaptığı açıklamada, Olaganüstü Hal Bölge \alisı"nin Türkiye"nin gündemine iki veni ko- nu sokulmak istendigini sövlediği- ni belirterek "Birbölgedekidevletin en üst düzev vetkilisinin ortava attı- ğı iddialar doğruvsa, vahim bir du- rumla karşı karşıya olduğumuzu gö- rürürüz"* dedi. Doğu ve Günevdo- ğu ile ilgili bugüne kadar çok sayı- da araştırma yapıldığını anımsatan ve ANAP'ın dabölge ile ilgili za- Balkaıı savaşı çıkabilir man zaman araştırmalar yaparak so- nuçlarını kamuoyuna açıkladığını belırten Yılmaz, şöyle devam etti: "Bu raporun genel hatlanvla bi- ze verdiği intiba, ortava koyduğu gerçek. yeni bir politikava zemin oluşturmak için gayet maksatlı. ger- çekleri tahrip ederek organize bir bi- çimde Türkiye'nin gündemine so- kulmak istendiğidir. Birtakım çö- zümler, politikalar önceden tespit edilmiş,sonra bu politikalara uygun araştırmalar sipariş edilmiş. Türki- ye'nin gündemine birde federasyon tartışması sokulmak istenmektedir. Bunun ne Türkive've. ne Kürt kö- kenli vatandaşlara biryaran olacak- tır." Yılmaz. raporun. daha önce ANAP'ın da yaptığı ve gündeme getirdiği bazı tespitleri doğruladığı- nı. ancak bundan çok daha başka ve tehlikeli görüşleri gündeme getirdi- ğini belirterek şunları söyledi: "Bunlar da sivasi çözüm adı aîtında bizim hiçbir zaman kabul edemeye- ceğimiz birtakım göriişlerin kamu- o>unda tartışılmasına zemin hazır- lamaktır. Başbakan ve DY P'yi dü- rüst davranmaya çağınyo- ruz. Bu araştırmay la ilişkisi- ni ortava kov sun. Bu araştır- ma yeni bir politikanın, hem • Baitaraft 1. Sayfada BM'de siyasi çözüm denivor. Siyasi çö- züm için saldırganı masava vatırmanız gerekir. Bu vapılmadan ne siyasi çözü- mü? Sizin güvenli bölge ilan ettiğiniz Srebrenica. Zepa düşüyor. Güvenliği- niz allındaki verler düşerken, hangi si- vasi çöziimü sağlavacaksınız?" Gölhan.Boşnakhalkının BM'denas- kerdegil >ilah ıstedığini \urgulayarak. "Gerçekten BM'nin tarafsız hareket et- tiğini söylemek mümkün değil. Eğer BM karaıiılık oösterseydu banş tesis edilir- di. Çatışmalann devam etmesi saldırga- na ödüL tsviz mahiveti taşıvor" dedı. Bosna-Hersek Savunma Bakan \eki- li Lemes ise savaşta artık sadece Pa- le'den. Belgrad'danteröristler değil. sal- dırganın tarafında savaşan Rusya \e Ro- manya"dan asker ve büyük lojistik des- tek geldığini söyledi. Lemes. bölgede savaşın bir an önce bitmemesı halinde. Balkanlar'a yayılma tehlıkesine dikkat çekerek "Dünvanın demokrasisi şu an- da. Bosna'da savunulmaktadır" dedı. Bosna-Hersek'in Ankara Büyükelçi- si Hayreddin Somun ise Türkiye ıle Bosna-Hersek hükümeti arasında imza- lanacak olan, asken işbirliği olanakla- nnı belırleyecek çerçeve anlaşmanın. normal bir askeri anlaşma olduğunu ve Bosna'ya uygulanan ambargo ile bir il- gİ5İ bulunmadığını söyledi. Somun. Le- mes-Gölhan görüşmesi öncesinde ken- disine yöneltilen sorulan yanıtlarken. Türkiye'nin bu tür anlaşmaları diğer Balkan ülkeleri Arnavutluk, Makedon- ya ve Bulgaristan ile de ımzaladığını. Bosnaileyapılacakanlaşmanındabun- ların bir devamı nitelığinde olduğunu kaydettı. Somun. The Times gazetesinde yer alan \e Hırvatistan Devlet Başkanı FranjoTudjman'ın. Bosna"yı Hırvatis- tan ileSırbıstan arasında paylaştıran bir hanta çizdiği haben hakkında bir soru üzerine de "L'çyılhk süre içerisinde pek çok harita çizildi. 1993 Ağustos ayında da uluslararası arabulucular Zagreh, Belgrad ve Bosna haritası çizdiler. Bu tür haritalarhepçiziliyor'' dedı Hayred- din Somun. Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç ıle ilgili olarak da "Onun bir banş adamı olmadığını her- kes biliyor" dıyerek savaştan Mılose- vıç"in sorumlu olduğunu bildırdi. iof TOTO 30 MİLYAR DEVRİYLE 1995/96 SEZONUNDA DA KAZANDIRMAYA DEVAM EDECEK. İLK HAFTA KUPONLARINIZ 7 AĞUSTOS'TA BAYİLERİNİZDE. de Başbakan'ın ortava at- mak istediği yeni bir politi- kanın hazırlığıvsa onun ze- nıinini hazırlamak için vap- tınlmışsa o zaman ona atfe- deceğimiz önem ona uygun olacaktır." *Yararü bilgüer' DSP liderı Bülent Ecevit ise raporun bazı yararlı bil- gilerıçerdıgiııi \ urgulayarak şu değerlendirmeyi yaptı: "Raporda, özel sektörün ya- tınm vapmamasından şikâ- yetedîliyor. Öteyandandev- İetin görev yapmadığı görü- şüne yer veriliyor. Bu bir çe- lişkidir. Terör, son 4 yılda iv- me kazandı. bölücü terörün Türkiye'den kav naklanan so- runları olabilir. Ama P- KK'nin karargâhı dışanda. Hatay "da saldınlar arttı. Bu- rada Suriye'nin rolü var. Yurtdışına giden insanlar. müttefik dediğimiz bazı in- sanlar tarafından destekleni- vor. Bölücü terörün asıl kav- nağı birtakım yabancı dev let- lerdir. <>> sa raporda bu dış etkenlere yer verilmemiş." DGM inceihor Bu arada Istanbul DGM Başsavcılığının raporu Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesine aykın olup ol- madığı yönünde incelemeye aldığı öğrenildi. Olaganüstü Hal Bölge Va- lisi Unal Erkan. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB)raporunuhazırlayan Prof. Dr. Doğu Ergil'i isim vermeden eleştirerek "Otu- rulduğu yerde terör uzmanı olunmaz"dedi. Erkan. rapo- run "federasyon". ve "ikinci resmi dil" tartışmalarını amaçladığını söyledi. Nufus cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. SİHAL TURGLT Demipel'den 30 il vaadi • ANKAR.A (Cumhuriyet Biirosu) - Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel. 30 ilçenin. devlet hızmetinın götürülebilmesi için il yapılması gerektigini belirterek "Gerekli hazırltklar yapılmıştır. BunaTBMVl karar verecektır" dedi. HBB'de yok yok... Fazlası var, eksiği yok! ORTAKÖY CAMİİ'nden Miibarek in İ Tatlıses savcı onunde • İSTANBUL(AA)-Ses sanatçi!.! Ibrahim Tatlıses. meskûn mahalde silah attığı gerekçesiyle savcılığa ifade verdi. Şişli ilçe Emniyet Müdürlüğü'nde yapılan işlemlerden sonra Şişlı Adliyesi'ne sevk edılen Tatlıses. Hilton Oteli'nde yapılan Hasan Heybetli'nın yeğenı Tunç Heybetli'nin düğününde ruhsatlı tabancasıyla havaya iki el ateş ettıgi cerekçesıyle suçlanıyor. lfadesi alındıktan sonra tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılan sanatçi Ibrahim Tatlıses, olayda bir kasıt olmadığını ileri sürdü. Ortaköy CAMİİ'yde okunacak mevlidi şerifin Mevlid Hanları: Zeki ALTIN-Eşref AKHİSARLI-Nihat ULU-Hamdi OZKARAMAN Ahmet AKINCI-Bayram AN GÖNENLİ Selahattin GÜNEY-Hüşeyin TOK Dua Hanlar:Yahya ESKİŞEHİRLİ-Emin IŞIK Tüm kanalların en "mega" magazin programı MEGAZİN Taksim'de bombalı saldırı • İstanbul Haber Servisi • Taksim'de dün akşam bir banka şubesine atılan bomba çev rede paniğe yol açtı. Talimhane Caddesi üzerınde bulunan Ziraat Bankası Taksim Şubesi'nin para çekme makinesine dün kimliği belirsiz iki kışı tarafından atılan ani ateşlemeli bomba 22.00 sıralannda patladı. Ölen ya da yaralananın olmadığı olayda. maddi hasar meydana geldi. Yine ilginç haberlerle dopdolu! Sosyetenin gün ışığına çıkmamış dedikoduları... açılışlar, davetler... en çarpıcı göröntüleriyle bu programda. Olayları ilk ağızdan duymak istiyorsanız sakın kaçırmayın! ''Imam-Hatipli'lerin İsyanı" GÜNÜN GETİRDİĞİ'nde Sıvas'ta karakola saldırı • SIVAS (Cumhurivet) - Biri kadm 3 terörist. Sıvas'ın Alibaba Mahallesi'ndekı Osman Nuri Gezmen Polis Karakolu'na otomatik silahlarla ateş açtı. Olayda yaralanan polis memurlarından Osman Sancak ayakta tedav i edildi, Isa Elmas ile Bülent Bülbül ise Numune Hastanesi'nde tedavı altına alındı Sıvas'ın Divriği ilçesinde devriye görev i yapan polislere açılan ateş sonucu polis memuru Erdal Öcalan ağır yaralandı. Dört kişi olduklan belirlenen saldırganlar, daha sonra olay yerinden koşarak uzaklaştılar. Milyonlarca veii ve öğrenciyi yakından ilgilendiren ve kamuoyu'nda olay yaratacak söyleşinin konuğu İmam-Hatip Liseleri Fed.Başkanı İbrahim Solmaz. İmam-Hatip'lerin, Kuran Kurslarının yanında ve karşısında olanlar teiefonla canlı yayına katılabilirler. l#r programı bir olay.,, îşte tîlenecek kanolî TV"