Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 TEMMUZ 1995 PAZARTESİ 12 DKIYAZI TCG Tmaztepe tarafından magnetik banda kaydedilmiş telsiz konuşmalannın çözümleri -Dikkat dikkat, Irmak kontrolkonuşuyor -Yunan donanmasına taarruz iptal edildi- mevkıinizi verir misiniz? - Iki napalm (5x3)? - Anlaşıldı. Anlaşıldı. Iki tayyare - Mutabıkız. - Anlaşıldı. Eğer bir napalm imha ederse diğer yerlere attıracağız. - Anlaşmalannız nasıl? - Burgu 8 2 8. Konuşan siz misiniz, harekâtçılar mı? tahnp edin - 961 .... iki tayyare de napalmi oraya atacak. 2 4 tayyare de oraya atacak. Hedef biraz büyüdü. Hedef biraz büyüdü. - Akın kontrol - Bır reo geldi. Tahmin ediyorum - Akın kontrol 1 4 1 - Başka (canavar)? var. - Irmak kontrol 059 - Anlaşıldı görüyonım. Ona göre de tarif edın. - 7 1 3'üçektin mi? - 7 1 6 havada - Anlaşıldı. Ben şimdı Gime'nin üzerindeyim. Gırne var ya. - Akın kontrol - Anlaşıldı. Napalm durumuna göre - rüzgâr altındayım. - Anlaşılmadı. - Girne'nin altındakini söyler misin? - Devam ediyor. Sen şimdi doğuya dogru dön. Sola dön. Dön sola kestirme. - siz nerdesıniz? Anlaşılmadi. - tam geminin üzerinden dön. - Geminin üzerinde misiniz? - Evet oradan dön. Batıdayız biz. - 716 konuşan 3 numara. Nerdesıniz? Tanf edınız bana. - Gırne üzenndeyiz. - Anlamadım. - Gime üzerindeyiz biz. Burada bir.... var. Şey var Iki binada hasar var. Bu yana gelir misiniz? - Çıkmıyor. - 921 devam edin. - Şu anda Gime batısına geldik. - vararkamda. - 3 numara konuşuyor. - Şimdi Girne üzenne gelmek üzere. - Girne mi? Anlaşılmadı. - Şu anda Girne üzerine geldım. 070 - Napalmle - Anlaşıldı. Bekliyorum Girne üzerinde. - (İstikamet ne?) - 868 nasılsınız? -... şimdı 58 Girne'ye mi? Girne'nin 2 mil kuzeytnde şimdi. -....10 - Akın kontrol biraz e\\el tarif ettiğinızin - Akın 230 yukarlan çok parazıtlı. Parola kontrolü. - konuşan Irmak. Sızi dinliyorum. - 232 konuşan Akın kontrol. Pivade bırlıklenmiz taarruza kalktılar. Tanklar tank ve kariyerlerin himayesınde. Siz de havadan himaye edeceksınız. Önde tanklar, arkada piyade bırlikleri. - Anlaşıldı. - bizim birhklere zarar vermeyin top - Gırne üzennde toplanalım. Tamam. - Kontrol konuşuyor.... Dikkat dikkat, Irmak kontrol konuşuyor. Yunan donanmasına taarruz iptal edildi. Yunan donanmasına taarruz iptal edildi. Taarruzunuz, havada bulunan Türk uçaklannın taarnızu (tankmı) Havadaki bulunan Türk uçaklannın taarnızlan Hava Kuvvetleri Komutanı'nın emridir. (Bu kısım mühim.J - Akın 208 parola kontrolü - Yüzbaşı Giray, Yüzbaşı Giray. Ehmizde parola yok. (Bu kısım mühim.) - Anlaşıldı. Hedef tarif edilecek inizı geri getirmedim. - Anlaşıldı. Hedef tarif ediyorum. Bizim bırliklerin. SÜRECEK Emekli Deniz Kurmay Binbaşı Özhan Bakkalbaşı anlatıyor Bütün olaylar, kolumdaki saate göre yazıldı NASJL BATIRILDI? - Ikinci taarruz ne zaman oklu? Gemi infılak ediyordu. Tüm perso- nel denizdeydi Uçaklar saat 16.43'te >eniden bomba yağdırdılar. makine- îıyle taradılar - Saat konusunda çok eminsiniz. Evet. Çünkü bütün olaylar benım ko- lumdaki saate göre yazıldı. Tek çalışan saat oydu. Kısa bır süre sonra taarruz durdu. Bir ara uzaktan M. F. Çakmak ı gördük. Bizi kurtarmaya geliyordu. Nasıl kurtaracaktı? Bugün de aynı so- ruyu soruyorum. Neyse.. Saat 18.42 idi, uçaklanmız Çakmak 1 ın üstüne daldılar. Mermi yağdınyorlardı M. F. Çakmak zor kurtuldu. kuzeye güç be- la yükseldi. İsrailli kahraman kaptan Biz o geceyi denizde geçırdik. Erte- sı gün îsrail balıkçı teknesine rastla- dık. Bizi tekneye aldı Kaptanı ömrüm boyunca unutamam. Bıze o kadar iyı davrandı ki anlatamam. Yasak sahada bulunmasına rağmen bir saatten fazla denizde adam aradı. Bıze savaşı hıç sormadı, BBC"yı açtı, Yunanistan ile savaş olmadığını o zaman öğrendik. - O zaman du> gulannız» Duygulanm; oradaki Türkleri kur- tarmak için, Yunanistan "la savaşmak için gitmiştik; kazanmak ya da kaybet- mek, askerin şerefidir. Çünku savaş alanında ıki sonuç var. Ama, Türki- ye'ye döndüğümüzde. herkese, "Bizinı uçaklar tarafından babnlan gemidev- drnı" diye nasıl anlatacak, bunu nasıl söyleyecektim? Biz bunun için mi ora- ya gittik? Yıllar sonra bile bu, bende. hep üzüntü kaynağı olmuştur. Bize klmse hat çizmedi -Niçm gemilerimiz,verilen koordina- tm ötesinde harekât halindeydi? Biz hiçbir zaman böyle bir emir al- madık. Bize hıç kimse bir hat çizmedi. Kaldı ki çızümiş. olsa bıle pilot bu hat- tı nasıl belirleyecekti? Bu son derece ucuzbirkaçışyolu. Beniasılüzen baş- ka bir husus var. Bize gelen emirde dı- yor ki: "Dokuz Yunan gemisi gdhor; komutan, takiple bir ya da iki gemi ba- tırmamızı istiyor." Komutan mesajıyla bizim mutlaka gemi batırmamız isteniyor. Bu iş emır- le olmaz. Denızdeki olaylarda komu- tan, gereken neyse onu yapar. Denız- deki komutanı zorlayamazsınız. Harp akademisinde bile böyle bir ödev ya- zarsanız sizi okuldan atarlar - Daha sonra pilotlarla hiç konuşru- nuzmu? Evet. Eskişehir'de kurmay gezısinde karşılaştık. Hiç tartışılmadı. Bombayı bırakan pilotlardan binsiyle karşılaş- mıştık. ama o konuşmak istemedı. Ay- • Bı«z£ r..ç r,..Tise Dır hat çizmedi. Kaldı ki çizilmiş olsa bile pilot bu hattı nasıl belirleyecekti? Bu son derece ucuz bir kaçış yolu. Beni asıl üzen başka bir husus var. Bize gelen emirde diyor ki: "Dokuz Yunan gemisi geliyor; komutan, takiple bir ya da iki gemi batırmamızı istiyor." • Komutan mesajıyla bizim mutlaka gemi batırmamız isteniyor. Bu iş emirle olmaz. Denizdeki olaylarda komutan, gereken neyse onu yapar. Denizdeki komutanı zorlayamazsınız. Harp akademisinde bile böyle bir ödev yazarsanız sizi okuldan atarlar. nı pilot, harp akademisinde Hava Kuv- vetleri 'ni fanatikçe korudu. Şaşınp kal- mıştım. - Deniz karakol (D/K) uçağmın pilot ya da pilotlanyla karşılaştımz mı? Evet. Ancak herhangi bır şey konu- şulmadı. Konuyu açtık ama, onlar ko- nuşmaktan kaçındı. - D/K uçaklanmn raporlannı nasıl yorumluyorsunuz? Çok bi'lınmeyenli birdenklem olarak yorumluyorum. Sadece D/K uçaklan- nın raporlanna göre sadece deniz yö- nündekı faciahazırlandı. Pilotlargöre- bildiklerini gördüler. Ya da kendileri- ne göre görmeleri gerekeni gördüler. imkân kabiliyetlerimizi kullanamadık - Anlıyorum. D'K. fılosu yeni kurulmuştu. Birin- cısı, yenı kuruimanın şanssızlığını çek- tiler. İkincisi. gerek Deniz gerekse Ha- va Ku\vetleri'nin imkân kabiliyetleri- nı kullanmadıklanna ınanıyorum. - Yeniden denize dönmek istivorum. SÜRECEK Saldavken korku yaşadınız mı? Korkuyu olayda hiç yaşamadım. Pa- niğe uğramadım. Aradan 2-3 ay geçtik- ten sonra endişelendım. Yaşamda kal- mak ıçın yaptıklanmı düşündükçe he- yecan ürpertisi duyumsadım. Ama hiçbir zaman film kopmadı. Tüm personel mantıkla ve planlı ola- rak hareket etti.tlk bombayı yediğimız- de SHM allak bullak oldu. Fakat tüm personelim birbirine yardım ediyordu Paniğin "P"si yaşanmadı. Bır erin bacağınaşarapnel yapışmıştı. Er, "Çok acıyor. çıkaracağım" dedi. Ikna ettik. çıkartmadık. Bir astsubayım ustaca sardı. Bır başka örnek: Bir er yanıma gel- di, can yeleğıni doğru giyip gıymedi- ğini sordu; yardım eftık. Sedye, telsiz cihazı taşınmasi gıbı birçok konuda birbirimize yardım ettik. Yani banş zamanında yapılan işler yapıldı. Sinırlen bozulan bir iki kişi ol- du; onlara, "Sakin oJun, panik yapma- yın"gibi sözlerle manevı destek olun- du. Denizciler, havacılan eğitimsiz buluyor //. Muhrip Filotilla Komodoru Kurmay Albay Irfan Tınaz 'ın "21 Temmuz 1974 günü vakihavahûcu- muna ait raporu." Emekli Oramiral eski Deniz Kuv- vetleri Komutanı Irfan Tınaz 'ın hare- kâtırt hemen ardmdan vermiş olduğu durum değerlendirmesi raporunun sonuç bölümünü vayımhyoruz. OLAY TCG M. F. Çakmak, TCG Adate- pe, TCG Kocatepe'den müteşekkil Birlik BAF kuzeybatı istikametinde 2115O5*te hava taarruzuna maruz kal- mış, aralıkh olarak 212000 C'e kadar devam eden 3 hava hücumu sonunda herüç gemi de hasaralmış, bunlardan TCG Kocatepe hareketten sakıt ve ya- nar durumda personeli tarafından ter- kedilmistir. NETICE Görev, Kıbns batısı ve güneybatı- sında muhtelif mesafelerde rapor edi - len düşman konvoyuna taarruz etmek idi. Henüz Amavut Burnu batısında tken Hava Kuvvetleri *nin konvoya ta- arruz etmekte olduğu mesajla alının- ca gerek emir, gerekse durum muha- kemesi resmen bu bölgede tespit edi- len H/B (hücumbot) ile angaje olun- muş takiplerini müteakip Drepana Burnu civannda oyalanarak Baf ağzı- na dahi inilmemiştir. Hava filosunabu durum 1430 C'de mesajla bildirilerek hücurnun bitme- sinin beklendiği ivedi bildirilmesi ta- lep edilmiş, bildirileceği cevabı alın- mıştır. D/K karakol uçagı keşifleri ve tes- pitleri kıymetlendirilerek 50-60 mil civannda hiçbir konvoy olmadığı an- laşılmıştır. Saat 14.50 C'de karakol uçağindan Baf'ın 50 mil baösı-Baf *ın 50 mil do- gusuve Baf'ıbirleştirenhatlararasın- daki sahada arama ve keşif yapması istenecek. Baf'tan geçen arzın kuzeyinde sa- hilden 10 mil mesafede oyalanırken saat 15.05 C'de hücuma maruz kalın- mışür. Her üç gemide mevcut bütün dev- relerleCRCGazi ve Irmak, SSB Der- ya ve gemi-uçak devreleri ile muh- riplerimize hava hücumu yapılmakta olduöu devatnh bildirilmiştir. Olay günü sabahı TCG M.F. Çak- mak tarafından Girne önünde deniz- den kurtanlan Hv. Pilot Üsteğmen'in (Sadık Dülger) verdiği uçak-uçak fre- kanslandahi kullanılmıştır. Uçak kontrol gemisi TCG Kocate- pe Derya'ya (Müşterek Harekât Mer- kezi Adana'ya da) saat 14.07 C'de mevkiini (201 Amavut Bumu 16 mil olarak) verdiği gibi TCG M.F. Çak- mak SSB devresinden 13.50 C ve 16.42 C'de (Durum raporu I, durum raporu 3) devamh bildirilmekte idiler. Bombardımanın, baraj ateşi nede- ni ile nispeten yüksek iıtifadan yapı- larakteşhiseazönem verildigi ve Ha- va Kuvvetlerimiz pilotlannm deniz üzerinde sıhhatli mevki tayininde çok hatalı ve eğitimsiz olduğu kanısında- yım. İrfan Tınaz Dz. Kur. Aîbay II. Muhrip Flt. Komadoru Emekli Kurifiay Binbaşı Özhan Bakkalbaşı-tamfından çizilmiştir. <© Jl*O POLITIKAVEOTESI MEHMED KEMAL Resim Dedim... Rahmetli Orhan Peker'in bir dönemi vardı ki dur- madan 'itfaıyeci' resmı yapardı. Sonra onu bıraktı, at resimleri yapmaya başladı. Bır ressamın dur durak bilmeden at resmı yapmasına doğrusu şaşardım. Derken ardından, Nâzım Hikmet'in deyimiyle, Avni Arbaş "Kuvayı Milliye Atları" yapmaya başladı. Orhan Peker'in atlannı pek tutmamıştım ama, Av- ni'nin atlannı tuttum. Avni'nın atlarının bır öyküsü var gibi geldi bana.. Atlar tuvalin içinde donuk, ivmesiz durmuyorlar, canlanıyorlardı. Nâzım Hikmet de Av- ni'nin atlarının canlı oluşunu vurguluyordu. Gazetedeki yerim yenı bır onanmdan sonra değiş- tı. Eskiden çizerlerle birlikte "Danışma"nın yanında otuaırdum. Çizerler, bir muhalif rüzgâr esti, darma- dağın oldular; biz de yerimizden olduk. Santralın ye- ri konuklara verildi, bızım yer de santral merkezi ol- du. Ben de eski asma kattaki Şükran Soner'in oda- sını paylaştım. Konuklarım geldiğinde beni buluyor- larsa da biraz zor buluyorlar. Şükran'ın konukları, be- nım konuklanm idare edıp gıdıyoruz. Ortak dostlanmız bır arada görüyorlar; ben yeni dostlar ediniyorum, Şükran yenı dostlar ediniyor. Geçende kadim dostum Nihat Aybars geldi. Çok- tandır görüşmüyorduk. Birkaç hafta önce telefon et- miş, hal hatır sormuştu. Bugün de kalkmış gelmişti. Nihat Aybars'ı Devlet Konservatuvan'ndaki öğren- cilik yıllarından ben tanırım. Önce uzaktan uzağa ta- nışlık etmişsek de sonra (o zamanın küçücük Anka- rası'nda) sanatçı dostluğunda bağlamıştık. Şimdi tam çıkaramayacağım, onun bır küçük Hollyvvood serü- veni de olacaktır. Şimdiki Devlet Tiyatrosu'nun adı ilkin Musiki Mu- allim Mektebi, sonra Devlet Konservatuvan, sonra da Devlet Tiyatrosu oldu. Nihat Aybars, başından sonu- na değin burayı bıtirdi. Kendi okulunda tiyatro okut- tu. Devlet sanatçısı oldu. Aybars, tiyatronun yanında bir de ressamdı. Ken- di sergi açtığı gıbı açılan sergılere de katıldı. Bir sanatçı emekli aktör olur, ama ressam emekli olmaz, şair emekli olmaz. Cemal Süreya'ya göre şairler emekli de olmazlar yaşlı da olmazlar. Bır şair 60'ını aştı mı ya şiin bırakmalı ya da ortalıkta görün- memeli. Aybars'ın koltuğunun altında kâğıda sarılmış bir tablo vardı. Belli, gelirken bir tabloyla geliyordu. Aç- tı tuvali, kâğıdından kocaman bır baş çıktı. Birat ba- şı! Gözleri, yelesıyle şaha kalkmış bir baş kendini gösteriyordu. Bu at da Aybars'ın atıydı. Yıllar önce geldiğinde bir resimle gelmişti. O resimde bir güver- cin vardı. Şimdi bir at başıyla gelmiş. Heyecanlanmıştım, gözlerım dolu dolu olmuştu. Ne diyeceğimi, nasıl teşekkür edeceğimi bilemedım. Benimle birlikte Şükran Soner de duygulanmıştı. Göz göze geldik. Resim ikimizi de heyecanlandırmıştı. Çok güzel bir at başıydı. Picasso için anlatırlar. Sergısıne kodamanlardan biri geliyor. Duvarda balıklan gösteren tuvale bakıyor. Sonunda dönüp Picasso'ya soruyor: "Balık mı bunlar?" "Değil." "Pekiya ne?" "Resim." Bizim at başını orada gören konuklardan biri, da- yanamadı sordu. "At başı değil mi?" Ne diyeceğimi şaşırdım, sonra kendimı toplayarak yanıtladım: "Hayır, resim..." dedim. BULMACA SEDAT YAŞAYA1S' SOLDANSAĞA: 1/ Sulu yerlerde yetişen bir rür ça- yır otu. 2/ Yaban- cı... Yurdumuzun en önemli kayak merkezi olan dağ. 3/ Gemılenn yük- leme boşaltma yaptıklan yer... Asker. 4/ Avrupa Topluluğu'nun ortak para bıri- mi... Manısa'da heryıldüzenlenen geleneksel şenlığe ve bu senlıkte dağıtılan ma- cuna venlen ad. 5/Sıvacı ara- cı... Dili tutulmuş, konuşa- maz hale gelmiş. 6/ Duvar lambası. 7/Notadadurak ışa- reti... Nazı partisınin hücum kıtasını simgeleyen harfler... Tanntanımaz. 8/Yelkenli ge- milerde dıreklere çıkılması için venlen komut... Elı ışe yatkın, becenkli. 9/ La Fon- taine, Moliere, Racine, Cor- nielle gıbı edebıyatçılann temsılcisi olduğu sanat akımı. ! YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Dağın en yüksek yeri. 2/ Suyu, sıcak olarak yerden çıkan hamam... Tabut. 3/Geleneksel Ha\vaiı dansı... Radyum ele- mentının sımgesi. 4/Bırmeyve.. Bırnoktanın uzaydakı >e- rinı bulmaya yarayan çizgılerden yatay olanı. 5/Istek ve tut- kularda ölçülü davranma erdemı... Bır resmı sulandınlmış renklerle boyama ya da gölgeleme bıçımı. 6/ Yurdumuzun bır bölümü... İskambilde bır kâğıt. II Şöhret... Güzel ötüş- lü küçük bır kuş. 8/Soylu... Bedri Rabmi E>uboğiu'nun bır şiır kıtabı. 9/ Alışılmış, yadırganmaz olmuş... Içkı meclisi.' Cumhuriyet Kitap Kulübü TAKSİM SERGİ SALONU IMZA GUNU 25 Temmuz Salı (Yann) TOKTAMIS ATES Saat: 17.30-19.30 ' ' Adres.htiklal Cad. Zambak Sok. 4/1 Beyoğlu-Taksim