Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2025
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10 TEMMUZ 1995 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Tiudzmemafya kiskacı• Turistik illerdeki
havalimaru, terminal ve
garlarda örgütlenen taksi ve
otopark mafyasının, bazı otel
ve pansiyonlardan götûrdükleri
turistler karşılığında komisyon
aldıklan belirtildi. Özellikle
yabancı turistlerin taksicüer
tarafından anlaşmalı yerlerde
konaklamak zorunda
bırakıldıklan öne sürüldü.
EVİNGÖKTAŞ
ANKARA- Yasal boşluklaıdan
yararlanarak organize suç örgütû
halıne gelen mafyanın, tatil yöre-
lerindekı faaliyetleriyle turizmı
baltaladığı belırlendi. Havalima-
nı, termınal ve garlarda örgütle-
nen taksi ve otopark mafyasınm,
önceden anlaşrruş olduğu bazı o-
tel ve pansiyonJara götûrdükleri
turistlerin, buralarda kalmaya
zorlandıklan savunuldu. Yargıtay
Hukuk Genel Kurulu, mafya ile
bağlantısı olan bir kişinin kendi-
sine 'mafya' denmesi üzerine aç-
üğı tazminat davasını hükme bag-
larken kararda "Mafya, ülkemiz-
de gûncei bir olgudur" dendi. Ve-
rilen kararla, havalimanlannda
taksi mafyası bulundugunu onay-
ladı.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu,
Antalya'da kendısıne "mafya" di-
Yaz mevsimi ile birtikte turisderle dolmaya başteyan sahillerimiz, mafyanın tehdidi altuıda.
yen Ziya Büyüknohutçu adlı mo-
tel sah'ibı hakkında, u
kişilik hak-
lanna saldınldığT gerekçesiyle
manevı tazminat davası açan An-
talya Havalimanı taksi işletmeci-
si AB Pur'un, yerel mahkemede
lehinde sonuçlanan karan, aley-
hinde bozdu. Genel kurulun boz-
ma gerekçesinde, tanık anlatım-
lan ve toplanan kanıtlara göre da-
vacının mafya ile bağlantışının
saptandıgı, bu nedenle, kendisine
" Mafyanın Antalya temsilcisi ve
turizme büyük darbe vuran kişi"
diyen davalıya herhangi bir ceza
verilemeyeceği kaydedildı.
Yargrtay, şaşırmadı
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu,
davayı incelerken "mafya" nın ta-
nımını da yaptı. Yargıtay, mafya-
yı, "Italya'nuı Sicirya adasında
yuvalanmış. genellikle iktisadi te-
meie dayanan ve siyasi amaçlara
da yöneten karmaşık teşküatı olan
gizii şebeke. şantaj. tehdit, cürüm
ve şiddet hareketlerinin ağı" ola-
rak tanımiadı Genel kurul kara-
nnda. "Itahadan bütün dünyaya
yayılan ve hukuk dışı yollardan
yararlanarak gerektiğinde zor da
kullanarak niifuz ve kazanç temin
etmek amacını ön planda gerçek-
leştiren malya gerçegi, ne yazık ki
ülkemizdede güncel bir olgudur"
değerlendirmesı yapıldı.
Bir kişinin mafya olarak göste-
rilmesinin, onur ve saygınlığı ile
kişilik haklanna saldın anlamına
geldiğıni hükme bağlayan Yargı-
tay, şu görüşleri kaydetti:
" Bununla beraber olaya uygun
düsen, ahlaki bir kınamayı içeren
sözcükler kişisel değerlere zarar
verse bile kişilik hakkına saldın
olarak kabul edilemezler. Bunla-
nn gerçek olduğunun ispatlan-
masma izin verflmelidir. Dava ko-
nusu olaya gelince; kendisine
'mafya' denilmesinden rahatsız
olup dava açan Ali Pur, bu iddi-
alan çürüten kamt gösterememiş-
tir. Gfirülüyor ki Antalya Havali-
manı taksi durağını işleten dava-
cı ve arkadaşlaruun, taksi süriicü-
lerinin ikna ve gerektiğinde tehdit
yolunu kullanarak araçlara btnen
ruristleri kendi istekleri dışındaid
pansiyonlara gjtmeye zorladıkla-
n ve bu şekilde hukuk dışı yoüa çı-
kar sağladıkları yolunda güçlü
kanıtlar mev cuttur. Kaldı ki bun-
lann doğru olmadığı yolunda da-
vact, hiçbir kamt da göstereme-
miştir. Davalının, davacının kanıt-
lanan eylemiyle zarar gördüğüne
göre bu ey lemlerin önlenmesi için
idari makamlara başvuru dilek-
çesinde davabdan, 'Mafya oldu-
ğunu sandığım' sözcüklerini kul-
lanması olaya uygun düşer. Dava-
unın gerçek olay lara davanan hu-
kuk dışı oiguyu mafya olarak ni-
teJendirmesi, ahlaki kınamayı
içerdiğinden hukuka aykın değü-
dir."
Gazeterruzi arayan ve adlannın
açıklanmasını istemeyen bazı o-
tel sahipleri, mafya türü organize
güç haline gelen taksicilere müş-
teri başına para ödemeyince, te-
sislerinin boş kaldığını belirterek
yetkılilerin konuyla ilgilenmesi-
ni istediler.
MAFYA İLE SAVAŞ
'Hükümet,
samimi değil'
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Kamuoyunda
"mafya" olarak nıtelendi-
nlen kışılerce gerçekleştı-
rilen silahlı saldınlar üze-
rine, bu gruplara karşı "sa-
vaş" açtığını ilan eden hü-
kümetin, samimi olmadı-
ğı belirtiliyor.
Mafyayla savaş için
Türk Ceza Yasası'nın bazı
maddelerinde değişiklik
yapılacağını ve "örgütlü''
suçlann Devlet Güvenlik
Mahkemesi kapsamına
alınacağını açıklayan hü-
kümetin. mafya gruplan-
nın gelir kaynaklanna yö-
nelik etkili operasyonlar
yapılmasına olanak sağla-
yacak olan, "Uyuşturucu
ve Psikotrop Maddelerin
Kaçakçınğı ik Kara Para-
nın Aklanmasının Önlen-
mesine tiişkin Yasa" tasa-
nsını üç yıldır TBMM
gündeminde beklettiği öğ-
renildi.
1988 tanhli "Uyuşturu-
cu ve Psikotrop Maddele-
rin Kaçakçdığına Karşı
Birkşmiş Miltetier Sözteş-
mesi"nden yola çıkılarak
hazırlanan yasa tasansı.
uyuşturucu kaçakçılan ve
kâra para tacirlerine karşı
çalışmalarda bulunacak
"Maü SuçJarAraşünna ve
tncdeme Başkanlığı'' ku-
rulmasını öngörüyor.
Başbakana bağlı olarak
çalışacak başkanlık. tasan-
nın yasalaşması durumun-
da çalışmalan sırasında
kamu ve özel kişilerden is-
tediği bütün belgeleri ala-
bilecek.
Kara para ticaretine iliş-
kin bulgulann ele geçiril-
mesi durumunda söz ko-
nusu başkanlık, Cumhuri-
yet Savcılığı'na başvuru-
da bulunarak ılgilı kişi ya
da kuruluşun yurtiçi ve
yurtdışı bankalarda bulu-
nan bütün varlıklanna el
konulmasını isteyebilecek.
Yasal tasansında, kara
para bulunduran, kullanan,
kaynağını değıştiren, giz-
leyen, sınırötesi harekete
tabi tutan ve kaynağını giz-
lemeye aracıhk eden her
kişi veya kuruluş hakkında
ağır cezaı yaptınmlar ön-
görülüyor.
Tasan, kara para ticare-
tiyle uğraşanlann iki sene-
den beş seneye kadar hapis
cezasının yanı sıra, suçu
oluşturan kara paranın üç
katı kadar para cezasına
çarptınlmasını, ödeme ya-
pılmadığı durumda bu
oranda malvarhğına el ko-
nulmasını hükme bağlıyor.
Geçen yılki kârlan 1 trilyon civannda
Gübrenîn de mafyası varERGÜN AKSOY
ANKARA - Türkiye'de
gübre kullanımında geçen
yıla göre yüzde 36 oranında
düşüş ve gübre ithalatında-
ki gecikme nedeniyle yeni
bir mafya türü ortaya çıktı.
Turkiye Ziraatçılar Derne-
ğı'nce (TZD) hazırlanan bir
raporda, gübre konusunda
büyük bir darboğaz yasandı-
ğı vıırgulanarak "Gübrede-
ki skıntıyi firsat bilen bazı
kimseler,bu alanda bir kara-
borsa oluşturmuşlardır. Ka-
raborsacılar, bu yıl üretici-
den 1 trilyon lira hakstz ve
fazladan para eJde etmişler-
dir" dendi.
TZD tarafından Turki-
ye'deki gübre kullanımı ile
ilgili hazırlanan aynntılı bir
raporda, Turkiye'nin temei
besin maddelerini ithal eder
duruma gelmesine karşın,
bu konuda önlem alınmadı-
ğı bildirildi. Raporda, "Ge-
çen >il tüm uyanlanmtza
karşın, süne ve kımıl zarar-
lan ile yeterli mücadelenin
yapdmaması sonucu buğday
rekoltesi 1976 rekoltesinin
altına düşmüştür" görüşüne
yer venldi.
Raporda, Turkiye 'de güb-
re kullanımında geçen yıla
göre büyük bir düşüş kayde-
dıldiği belirtilerek şu sapta-
malar yapıldı:
"Türkiye'de gübre kulla-
nımı son bir ydda önemli ÖJ-
bk kez bu yıl kendini gösteren gübre mafyası" Yakında tezek mafyası da ortaya çıkacak" espriJerine neden oldu.
çüde düşmûştür. Gübre kul-
lanımındaki düşüş, 1994 yı-
lının nisan ayında başlamış-
tır. 1994 yılının ilk üç ayında
artış gösteren gübre kullanı-
mı nisan ayında 1993 yıhna
göre yüzde 42^ gerileyerek
473 bin 405 ton olmuştur,
Son 12 ayın gübre kullanımı,
3 mOyon 726 bin 636 tondur.
Bu rakam. bir önceki dö-
nemden oldukça düşüktür.
Başka bir anlaOmla. gübre
kullanımı son bir yüda yüz-
de 36 oranında düşmüştür."
Raporda, özel gübre fab-
nkalannm fiyatlan az bul-
ması nedeniyle gübre üre-
timlerini düşürdüklerine
dikkat cekilerek özetle şöy-
le dendi:
"Gübre üretimindeki bu
olumsuz tablo. bir karabor-
sa piyasasuun oluşmasına
neden oidu. Bazı kişiler bu
dunımu firsat bilerek kara-
borsacıbğa başladılar. Kara-
borsacılar bu yıl üreticiden 1
trilyon lira fazla para kazan-
dılar. Gübrede darboğazın
ve karaborsanın ortaya çık-
masının bir nedeni de Tur-
kiye Zirai Donarun Kuru-
mu'nun (TZDK) denerimin-
de olan gübre sabşının özel-
leştirilmesidir. Geçen yıl ni-
san ayında üründe başlayan
düşme. kurakhk ve zararb-
laria yeterii mücadelenin ya-
pümaması nedeni ile hubu-
bat rekoltesinin 1994'te>üz-
de yirmi düşük olmasına y-
ol açmıştır. Bu yıl ise gübre
konusunda yaşanan olum-
suzluklar, üretimi olumsuz
yönde etkilemiştir. Türki-
ye'de tarımın sorunlanna
kökiü ç'Ö7Üm, her şeyin piya-
sa mekanizmalanna aktanl-
ması ile çözümlenmez. Güb-
rede bu yıl yaşananlann
bundan sonraid yillarda ve
diğer alanlarda yaşanma-
ması için devlet, bir an önce
düzenleyici ve yönlendirici
kurumlan adlen oluşturma-
lıdır. Aynca üreticilerin, de-
mokratik olarak kooperatif-
ierde örgütienmeleri teşvik
ediImeKdir."
CUMHURİYETTEN
OKURLARA
ORHAN ERİNÇ
Aziz Nesin Aramızda
Kişi adlannın, özellikle ülkemizde, bir tanım niteli-
ği kazanmasının örneklen bir elin parmaklan kadar
azdır. Aziz Nesin de bunun son örneği olarak ge-
çen hafta ölümsüzluğe göç etti. Aziz Nesin insanlar
için yararlı olduğuna inandığı bütün konularda, han-
gi eylem türü o anda elınden geliyorsa onu yetkin-
likle kullanmasını bilerek kamuoyunu uyarıp bilgilen-
diren bir kişiydi. Mizahı da şıiri de bir eylem türüne
dönüştürmüştü. O nedenledir kı yazarlığa başladığı
194O'lı yıllarda yazdıkları günümüz için de eleştiri ni-
teliğıni kaybetmedi. Her yazısında bugünü de yaşı-
yoruz.
"Cumhuriyet", düşün, sanat ve demokrasi yaşa-
mımızın bu dev ismi için belgesel nitelik taşıyan bir
özel eki yann okurtanna sunacak. Askeriik dönemi-
ne ilişkin suçlamalara yaşamında ilk kez verdiği ya-
nıtlan ve yaptığı açıklamaları da yalnızca bu ekte
bulabileceksiniz.
TBMM'de yaşanan anayasa değişıkliği fiyaskosu,
12 Eylül'e karşı çıkıp demokratikleşmeyi gerçekleş-
tireceklerini söyleyerek seçmenden oy alanlann ger-
çekte daha hızlı yasakçılar olduğunu da ortaya koy-
du. Anayasayı "anayasak" olmaktan çıkarmak bir
yana "katmerii anayasak" haline dönüştürme çaba-
lannı da demokrasi adına izlemek zorunda bırakıl-
dık. Bu süreçte yaşananları TBMM büromuzda gö-
revli arkadaşlanmız Türey Köse, Ayşe Sayın ve
Dürdane Kocaoğlu aktardılar.
•
Sıvas katliamının ikinci yıldönümündeki eylem ve
etkinlikler de Cumhuriyet'te bütün boyutlan ile yer
aldı. Ankara büromuz ve Istanbul Haber Servisi ile
Izmir büromuzdakı arkadaşlanmız haber ve fotog-
raflan ile bu acılı yıldönümünü yansıttılar. Yılmaz
Gümüşbaş'ın hazırladığı, Sıvas Emniyet Müdürü
Doğukan Oner'in 37 kişinin tekbir sesleri arasında
nasıl yakıldığına ilişkin anlatımları da gazetemizde
yer aldı.
•
CHP'de ilçe kongreleri yaklaşırken ortaya çıkan
güvensızlik, SHP'nin son Genel Başkanı Murat Ka-
rayalçın'ın CHP Genel Başkanı Hikmet Çetin'e
verdiği mektupla bir kez daha gündeme geldi. Ka-
rayalçın'ın SHP'lilerin tasfiye edıldiğine ilişkin gö-
rüşlerinin yer aldığı mektup, Ayşe Yıldırım'ın habe-
riyle yalnız Cumhuriyet'te yayımlandı.
Rusya'nın Türkiye'ye yaptığı nükleer reaktör sat-
ma teklıfinın perde arkası Enerjı ve Tabii Kaynaklar
Bakanı Veysel Atasoy'un yanıtlan ve Turkiye Atom
Enerjisı Kurumu Başkanı Yalçın Sanalan'ın değer-
lendırmesi ile okurlanmıza sunuldu. Bu mini dosya-
yı Bülent Sanoğlu hazırladı.
•
Türkiye'nin, PKK ile yakınlaşan Yunanistan'a iliş-
kin olarak hazırladığı dosyayı Atina ve Avrupa baş-
kentlerine gönderdığinı Lale Sarıibrahimoğlu'nun
haberinden, önce Cumhuriyet okurları öğrendiler.
Cumhuriyet'in kültür ve sanat konulanna verdiği
önem, geçen hafta da sayfalarımıza yansıdı. 23.
Uluslararası Istanbul Müzik Festivali ile 2. Uluslara-
rası Istanbul Caz Festivali'ndeki etkınlık ve gösteri-
ler değeriendırmeleri ile okurlanmıza sunuldu.
Ödemiş'in Birgi beldesınden 1993 yılında çalınan
663_yıllık minber kapısının Londra'da ele geçirilişini
de Özgen Acar haberleştırdi.
•
Çızgı bantlanmız arasına bir yenisi daha katıldı.
Çizgi roman yaşamına Gırgır dergisindeki "Gaddar
Davut" tiplemesi ile başlayan ünlü çizer Nuri Kurt-
cebe'den sonra dün de aramıza Uğur Durak katıl-
dı: "Mırmırtar" çizgi bandımızı da diğer bantlanmız-
la birlikte ilgiyle izleyeceğınize ınanıyoruz.
•
Önümüzdeki pazartesiye kadar gönlünüzce bir
hafta geçirmeniz dileği ve saygılanmızla.
Milli Piyango cekildi
Büyük ikramiye dörde bölündü
069407
441S81
075021
A N K A R A (AA) - Millı Pıyango'nun 9 Hazi-
ran 1995 çekilişi dün yapıldı. ikramiye kazanan
numaralar şöyle:
20 MtLYAR LtRA
111637 Ankara, Istanbul. Antalya, tzmir
5 MÎLYAR LtRA
495764 Denızli, Kocaeli, tzmir, Adapazan
1 MİLYAR LİRA
032478 Gölcük, Izmir, Izmir, Burdur.
500 MİLYON LİRA
523750 580831 720465 752451 780989
200 MİLYON LİRA
018893 070099 082634 163844 262739
372369 539000 553954 603552 759884
100 MİLYON LtRA
001057 090558 146626 264286 338122
437137 513334 578050 655746 706232
104667 192801 276648 358675
513241 620109 671655 795606
136223 252917 305803 419442
491339 548676 655536 697417 799256
50 MİLYON LtRA
000554 113916 169523 201601 305871
415412 487846 534056 625522 763908
047819 122459 172039 266036 329446
422175 492983 538955 638593 765202
092341 149277 186455 269342 354551
431531 506753 542649 688626 768686
100695 153415 193669 286920 399444
447253 513891 543475 745937 776166
1O7951 155071 194663 287560 413043
459446 515065 600330 763868 799422
2O MtLYOV LtRA
0OÖ46 092994 157655 229727 337524
41C848 4"«53 581888 654465 728288
0O9119 093236 185735 229872 339698
42C851 486984 591117 662227 731278
014)29 094317 187353 247929 354546
423420 49)104 593030 663118 731682
024407 093563 190553 264707 358498
43e557 497573 596767 665504 735350
033355 Ib362 190641 289804 369799
441676 511792 602937 674789 742869
037J35 122615 195661 296996 377611
44878 563615 611959 690138 760986
04*117 134577 211949 316779 385235
452590 565806 625459 691906 763294
0S.115 13>326 216686 326308 388133
4S«00 56->229 637248 694537 777117
O&<334 133018 219846 327160 391841
45G89 5-3506 644112 710193 783148
06^959 145667 223558 337498 399163
4-7056 581)39 653301 712053 795439
1 O VİİLYOV LtRA
0CK593 06676 166978 252520 326755
39249 462904 521538 612701 701541
001594 068890 167492 256712 337545
396919 463307 530510 615544 715569
004179 074582 173060 257805 341494
397352 463516 534879 615967 722212
005596 085772 183950 259624 342900
397602 464205 542319 618272 722580
007156 094643 186911 264247 345908
402239 467325 545202 622019 732357
012217 102780 190665 267855 352235
407481 467926 558225 622321 734916
017642 103081 194488 269538 355385
409274 469839 566981 626326 735890
018306 105761 200791 275072 355527
414640 474772 577242 641715 745926
020641 105767 201199 275544 356417
415429 479156 579874 643401 747345
024659 107184 202389 277475 356579
420708 486435 580176 652970 750167
024847 108171 208837 277983 356916
429655 487238 581876 655880 760083
026927 112454 224401 288685 360716
431426 489612 582363 657092 760520
028423 133533 226803 293681 362575
433017 489648 589726 675578 764774
033456 140239 238930 304439 364413
436264 490667 590021 676739 768904
036178 145556 239182 304987 365736
439978 491258 593589 681063 773612
037070 150042 239685 309379 366373
442531 495242 595061 682723 779450
054390 151147 244858 311177 376027
442886 495380 596407 691030 786324
054805 161333 247268 311978 383946
443970 500880 597381 692371 787897
059095 165205 250161 316791 385368
449006 501842 601226 693103 788559
060682 165554 250188 318179 390028
454472 504355 608287 695253 791979
4 MtLYON LtRA
069961418621313 2894437363 4840960733
69455 82284 93210 08110 16360 23248 30713
387105452262343 71161836589326408883
16579235893128640712 5744964146 76188
868599333009438 17341 258403578646014
57508 65942 78778 88990 93846 11154 18483
282593666647922 57766666867946191835
94881
2 M t L Y O N LtRA
0641 2011 4608 5802 6916 8598 8670 9180
9265 9733 1774 4307 5177 6674 8092
800 BİN LtRA
100 135 712 717 746 808 933
400 BİN LtRA
16 64 80 89 94
200 BİN LtRA (Amoıti)
2 - 6
Servis mafyasından okul müdürlerine maaş
• Turkiye genelinde
5 trilyon liralık bir
pazara sahip olan
okul servislerinin
paylaşımı için
şimdiden çıkar
çatışmalan başladı.
YUSUFÖZKAN
ANKARA - Ankara U-
mum Servis Araçlan Odası
Başkanı KubüayCengizNer-
giz, Bakanlar Kurulu'nun, ilk
ve ortaöğretim kurumlann-
daki servis ışletmecıliğı ko-
nusunda odayı yetkilı kılma-
sının ardından, "servis maf-
yası''nın kendilerine yönelık
saldın başlattığını söyledi.
Nergız, servis mafyasının,
servis ihalesi karşılığında
okul müdürlerine maaş ver-
diğini öne sürdü.
Ankara Umum Servis
Odasf nın Batıkent Lisesi lr-
tibat Bürosu sorumlusu Erol
Tuncer de mafyanın irtibat
bürosunu kundakladığmı ve
kendi arabasına saldırdığını
belirterek "Denetim, odaya
gecince mafyanın ekmeği ke-
sildi. Saldırganlaşblar. Okul
müdürü, okul koruma derne-
ği başkanı > e mafya üçgeni in-
safsızca halkı sömürüyor" de-
di. Ankara'da 2 tnlyon, Tur-
kiye genelinde de 5 trilyon li-
ralık bir pazara sahıp olan
okul servisleri konusunda,
Bakanlar Kurulu 24 Aralık
1994 tarihinde Umum Servis
Araçlan Odası'na yetki verdi. Ankara 11 Tra-
fik Komisyonu da 27 Şubat 1995 tarihinde
servislere sınırlama getinlmesini, 13 Nisan
1995 tarihinde de ruhsat tescil karan aldı.
Bunun üzerine, Ankara Umum Serv is Araç-
lan Odası, okullara irtibat bürolan kurarak
servis hizmeti konusundaki kargaşanın ön-
lenmesi ıçın çalışma başlattı. Bu gelişmeler
üzenne, pazar payı daralan servis mafyası-
nın, odanın etkinliğini kırmak için saldınya
Türkiye'de her şeyin mafyası var
Devletin boşluğunu oniur dolduruyor
HALİLNEBtLER
Diyalektiğin altın yasası öyle diyor: Doğa ve
toplumda boşluk olmaz. Her boşluk bir şeyler
tarafından doldurulur. Sosyal yapıda da bu
kural değişmez. Bir örnekten yola çıkarak
değişmez kurahn yaşamdaki yansımasını
görebiliriz. Sosyal devlet. konut sorununun
sağlıklı politikalarla çözümünü sağlayan
devlettir. Oysa ülkede bölgeler arası eşitsız
gelişim nedeniyle ortaya çıkan göçle birlikte
büyük kentlerde duyulan konut gereksinimine
karşı devlet sağlıklı birpolitıka üretemedi.
Binlerce insan sokakta mı kalacaktı? Işte
sosyal yapıda bir boşluk oluştu. Toplum bu
boşluğu gecekondu denen plansız
yapılaşmayla dolduruverdi. Üstelik devletin
bir başka boşluğundan yararlanarak. Devlet,
kendi arazilerine sahip çıkmıyor ya da
çıkamıyordu. Konut sorunu için arsa da
üretmiyordu. Öyleyse vatandaş devletin
arazilerine sahip çıkarak kendi arsasını
kendisi üretecekti. Bu noktada başka birileri
bir boşluğu daha gördüler. Devletin
arazilerine sahip çıkanlar, hiçbir şeyi,
dolayısıyla gücü de olmayan insanlardı.
Öyleyse, bu insanlann sahip çıkabileceğı
arazılere eli silahlı-başı külahlı insanlar sahip
çıkar, konut ihtiyacı olanlara satarlardı.
Devletin elemanlanndan birisi araziye sahip
çıkmaya kalkarsa da ya sılahla korkuturlar ya
da üç- beş kuruş verip sustururlardı. Oldu mu
size bir arazi mafyası. Devletin arazilere ve
konut sorununa sahip çıkamamasının bir
ürünü bu... Ancak devletin bıraktıği öyle çok
boşluk var ki!.. Örneğin yargı yavaş ışliyor ve
enflasyon oranı üç haneli sayılarla
anlatılabılinıyor. Bu ülkede ricaret de var. En
küçük bir ekonomik kriz, binlerce protestolu
senet ve ödenemeyen çek demek. Yargıya
gidilse dava iki-üç.yıl sürecek. Enflasyon da o
süre içinde o parayı iyice kemirecek. Pekiyi o
çek tahsil edilmesin, enflasyon o parayı
kemirsin mi? Hangi para sahibi buna evet
der? O zaman da o senedi para sahibi adına
çok kısa bir süre içinde tahsil edebilecek bir
güç ortaya çıkar. Buyurun size çek-senet
mafyası. Olkede işsizlik var. Lıse mezunlan
hamallığa razı. Ama o kadar basit değil.
Hamallığa razı olan on binlerce insan ve
taşınacak belırli bir yük, bunun karşılığında
alınacak belirli bir para var. Diyelim yüz
hamalın taşıyacağı yükü iki yüz hamal taşırsa,
ilk yüz hamalın ücretı yüzde elli azalacak
demektir. Ne yapmalı? Hamallann içinden
veya dışandan ortaya çıkacak bıri, diyelim
Sultanhamam piyasasına yeni bir tek hamal
sokmayacak. Ama \ııracak-kıracak, ama
sövecek-sayacak. Ne yaparsa yapsın
sokmayacak... O zaman o ilk yüz hamal,
ücretinin yüzde ellisinden olmaktansa yüzde
onunu hamal mafyasına gönüllü vermez mi?
Veriyor işte. Verince de iş değişmeye başlıyor.
Bu kez hamal mafyası sadece yeni hamal
sokup sokmamak değil, yük taşıma fiyatlannı
belirlemek, kimı hangı işe gideceğini veya
gitmeyeceğini saptamak gibi işlevleri de
üstlenecektir. Kim engelleyecek? Polis mi
beledıye zabıtası mı? Boşluk var işte... Boşluk
olunca da mafya var demektir. Boşluk
Istanbul'un her sokağında en somut
bıçimleriyle görülüyor. Diyelim
otomobilinizle Beyazıt'a geldiniz. Park
edeceksinız. Nereye? Otopark mı var? Yok.
Öyleyse sokağa park edeceksiniz. Ama bir
dakika. Bir sizin mi kafanız çalışıyor. Bu
boşluğu gören binlen, koluna bir kolluk,
başına bir şapka taktı, size doğru geliyor.
Geleni tanıdınız mı? Otopark mafyası bu işte.
Aslmda onun da böyle bir şeye niyeti yoktu
ama bu kentte 750 bin aracın park etmesi
gerekıyor. Var olan otoparklar ise 40-45 bin
aracı ya alır ya almaz. Mafya işte bu
boşluklardan doğuyor.
Bu boşluklan gördüğünüz zaman sayın
sayabıldiğinız kadar Ayakkabı boyacıhğı
mafyası, işporta mafyası, okul önlerinde
çocuklara ıvır-zıvır satma mafyası, çay
bahçesi mafyası, turistlere dia ve rehber
satma mafyası.... Bu liste uzayıp gider. Bu
hem yönetim yapımızın boşluklardan elek
haline geldiğıni göstenr hem de mafyanın
şeyının çıktığına delalettır. Ha, bır de devlet
büyüklerimizin falan ışlerinı gören mafya
gruplan var. Onlar bu ara meşgul, hatırlı
kışılerle görüşüyorlar.
geçtiği öğrenildi. Odanın Batıkent Lisesi'nde
kurduğu irtibat bürosu, geçen haftalarda kun-
daklandı. Büro sorumlusu emekli öğretmen
Erol Tunçer'in arabasına saldınldı ve evine
tehdit mektuplan gönderildi.
Servis mafyasının devre dışı kalacağını
anladığından saldınlarabaşladığını söyleyen
Tunçer, "Önüne gelen bir büro kunıp etrafi-
na birkaç araç sahibi alarak bu işi üstlcniyor.
Bugüne kadar hiçbir denetim olmadığı için
rmhatça halkı sömürdüler. Oda, yetkiyi ele
ahnca, rahatsız oMular" dedi. Tunçer; maf-
ya, okul müdürü ve okul dernekleri başkan-
İanndan oluşan üçlünün, kendi aralannda
anlaşarak yıllarca halkı "insafstzca sömür-
dükkrini" öne sürdü.Ankara Umum Servis
Araçlan Odası Başkanı Kubilay Cengiz Ner-
giz, mafyanın okul müdürlerine. aldıklan
ihale karşı lığı maaş ödedığını öne sürerek
"Ankara'ya atandıgı sırada 300-400 milyon
lira borcu olan ve bir yıl içinde borcunu ka-
patıp ev, araba sahibi olan okul müdürleri
var" diye konuştu. Okul müdürlennin, ser-
vıs ihalesıni mafyaya verdiğini belırten Ner-
gız. şunlan söyledi: "Servishizmetferikonu-
sunda bir öriimcek ağı vardı. Birbiri ardın-
dan kurulan odalarsavesinde bu ağı vnrtma-
ya başladık. Mafya ve okul müdürü işbiıüği,
halkın büyük zarar görmesine neden oluyor.
Odamızın belirledigi tarifeye göre Anka-
ra'nın en uzak köşesine öğrenci başına 900
bin lira alınıyor. Mafvanın ihale kazandığı
okullarda ise fiyat, 2S milyondan başlıyor."