Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
i 17 HAZİRAN 1995 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
En olaysn ülke
Tüpkiye
• ANKARA (AA)-
Yabancı ülkelerde, Tûrk
turizmiyle ilgili olumlu
imaj sürüyor. Turizm
Bakanlığı'ndan yapılan
açıklamaya göre
Almanya'da yayımlanan
"Ostsee Zeitung"
gazetesinde yer alan
- yazıda, Türk turizminden
• övgüyle söz edildiği
tüidırildi. Söz konusu
yazıda, Türkiye'nin en
, olaysız ülke olduu
.vurgulanırken Turizm
t Bakanı Irfan Gürpınar'ın
güvenlikle ilgili
açıklamalanna yer verildi.
Yazıda, Türklerin turizm
,,konusunda çok bilinçli
.olduğu belirtildi.
Memura
emeklilik affı
önerisi
• ANKARA (ANKA)-
DYP'li Işılay Saygın,
ayhksız izin verilen devlet
memurlanna Emekli
Sandığf na geriye doğru
'borçlandınlabilmesi için
'yasa önerisi verdi. Saygın,
aylıksız izin kullanan
"• ancak emekli kesenek ve
karşılıklannı çeşitli
nedenlerle Emekli
SandığYna ödeyemeyen
memurlann aylıksız izinli
geçirdikleri bu süre için
• hizmet kaybına
uğradıklannı ve mağdur
olduklannı bildirdi.
Saygın'ın yasa önerisinde,
"mağdur" olan bu gibi
,de\ let memurlannın
aylıksız izinli geçirdikleri
bu süreleri geriye doğru
borçlanmalan sağlandı. Bu
durumda olan memurlar,
aylıksız izinli geçirdikleri
süreler için 6 ay içinde
Emekli Sandığı'na
borçlanmalan halinde bu
süreleri emeklilikten
sayılacak.
Akdeniz'de eroin
operasyonu
• ADANA (Cumhuriyet) -
Lübnan'dan getirilerek
Türkiye üzerinden
Avntpa'ya götürülmek
istenen 30 milyar
değerindeki likit esrar,
'Sahil Güvenlik
Komutanlığı'nca^
düzenlenen operasyon
sonucu Akdeniz'de ele
geçirildi. Akdeniz Sahil
Güvenlik Komutanı Kıd.
Albay Murat Canıtez,
yaptığı açıklamada
Adana'nın Karataş ilçesi
sahillerinde bir tekneye
düzenlenen operasyon
sonucunda 18 bidon
içerisinde 300 kilo likit
esrar bulduklannı ve
Lübnan uyruklu Mustafa
Asafiri adlı kişinin
gözaltına alındığını belirtti.
Polisii vurduğu
kc öldü
• MALATYA
(Cumhuriyet) - Çevik
Kuvvet Şube
Müdürlüğü'nde görevli
polis memuru Oğuz
Korkmaz tarafindan
tabanca ile vunılarak ağır
yaralanan 19 yaşındaki
Semra Tekedereli,
kaldınldığı Araştırma
Hastanesi'nde yaşamını
yitirdi. kısa bir süre önce
meydana gelen olayda
Semra Tekedereli, sözlüsü
olan polis memuru
Korkmaz'ın elindeki
tabancamn kazayla
patlaması sonucu ağır
yaralanmıştı. Olaydan
sonra gözaltına alınan 22
yaşındaki polis memuru
Korkmaz ise tutuklanmıştı.
DEP'lilere gözalü
• HAKKARİ
(Cumhuriyet)-DEP'li eski
Hakkari Beledıye Başkanı
Şükrü Çallı ıle eski
miletvekili adayı avukat
Hüseyin Ümit işyerlerine
gelen Terörle Mücadele
Şubesi ekiplerince
gözaltına alındı. Ev ve
işyerlerinde arama da
yapılan Çallı ve Ümit'in
gözaltına alınmalanyla
ilgili herhangi bir
açıklamada yapılmazken
ön soruşturma sonunda
mahkemeye
sevkedilecekleri belirtildi.
Erozyon ile
yannlanmıv bugünden
kaybemeye başladık.
T.E.MÂ
Türkiye Erozyonla
Mücadele, Ağaçlandırma
ve Doğal Varlıklan
JCoruma Vakfı
Tel.: (0212) 281 10 27
268 09 85
'KutsaL ittifak' kazandı• Anayasa görüşmelerinde ilk
raundu; 'devletin sosyal,
ekonomik, hukuki veya siyasi
temel düzeninin, kısmen de olsa
din kurallarına
dayandmlamayacağını' hükme
bağlayan 24. maddeyi kapsamadığı
gerekçesiyle pakete karşı çıkan,
memurlara grevli-toplusözleşmeli
sendika hakkını engelleyen RP ile
DYP ve ANAP içindeki tutucular
kazandı. CHP'liler; RP'nin,
Türkiye'nin hukuk yapısından
çıkanlarak şeriatçı hukuk esası ile
yönetilmesinin zeminini
hazırlamaya çalıştığını, bu girişime
bazı DYP ve ANAP'lı üyelerin de
destek verdiğini savundular.
AYŞE SAY1N
ANKARA - Anayasa görüşmelerinde
ilk raundu: 'devletin sosyaL ekonomik. hu-
kuki veya siyasi temel düzeninin. kısmen de
olsa, din kurallarına dayandınlamayacağı
ve dini duygulann siyasi nüfuz sağlama
amacı>1a istismar edilemeyeceğini' öngö-
ren 24. maddenin değişiklik paketine dahil
edilmesini isteyen ve sendikal haklardaki
iyileştirmeleri engelleyen RP ıle ANAP ve
DYP içindeki tutucularkazandı. CHP ve D-
SP'nin memurlara grevli, toplusözleşmeli
sendikal hak tanmması konusundaki ısra-
nna karşın DYP'nın direncini sürdürmesi
ve pakete 24. maddenin dahil edilmesi ça-
balan, görüşmelerin kesilmesine neden ol-
du.
CHP'hler; RP'nin, Türkiye'nin, çağdaş
bir hukuk yapısından çıkanlarak şeriat hu-
kuku esasıyla yönetilmesinin zeminini ha-
zırlamaya çalıştığını, bu girişime bazı DYP
ve ANAP'lı üyelerin destek verdiğini sa-
vundular. DYP Grup Başkanvekili Nevzat
Ercan, önceki gece kesilen anayasa görüş-
melerine çarşamba gününden itibaren de-
vam edileceğini ve haftasonu da çalışılarak
ilk tur görüşmelerin tamamlanacağını söy-
ledi.
Anayasanın 21 maddesinin değiştirilme-
si konusunda DYP ve CHP ile anlaşan
ANAP, değişikliklerin komisyonda ve ge-
nel kurulda göriişülmesi sırasında uzlaş-
maya aykın davrandı.
Bir yandan milletvekillerini eksiksiz
olarak TBMM Genel Kurulu'ndahazırbu-
lundurma çabasında olan ve bir eksikle gö-
rüşmelere katılan ANAP, diğer yandan is-
teği doğrultusunda önergeler verdiği RP
ile aynı yönde oy kullandı. ANAP lideri
Mesut Yılmaz. Başbakan Tansu Çiller'le
görüşürken 24. maddenin gündemde olma-
dığmı açıklamasına karşın Vehbi Dinçer-
ler'in 24. madde ile ilgili önergesini ANAP
Meclis'e bilidiri
gönderdiler
Barolann
24.madde
kaygısıtZMİR (Cumhuriyet Ege Bü-
rosu) - TBMM Genel Kuru-
lu'ndaki anayasa değişildiği gö-
nlşmeleri sırasında, RP'li millet-
vekillerinin 24. maddenin değişti-
rilmesine yönelikçahşmalan tep-
kılere neden oluyor. 11 baro baş-
kanınca TBMM Başkanlığfna
gönderilen bildiride, anayasanın
24. maddesinde değişiklik yapı-
lamayacağı vurgulanarak "Aksi-
ne davranış, anayasa ihlatidir"de-
nildi.
24. maddenin değiştirilmesi ko-
nusunda RP'li milletvekillerinin
öncülüğünde oluşturulmaya çalı-
şılan sağ ittifak, yapılmak istenen
dığer anayasa değişikliklerini de
tıkanma noktasına getirdi.
Konuyla ilgili olarak dün TB-
MM Başkanlığf na gönderilen ve
11 baro başkanının imzaladığı bil-
diride, bu konudaki yaldaşımlar
değerlendirildi. Afyon Barosu
Başkanı Adil Yılmazsan, Aydın
Barosu Başkanı Hürrem Şahinci.
Antalya Barosu Başkanı Osman
Güven, Balıkesir Barosu Başkanı
Önder Kırh, Çanakkale Barosu
Başkanı Cengiz Tuğral, Denizli
Barosu Başkanı Tuncer Yılmaz,
Isparta Barosu Başkanı Çetin
Aköz, Izmir Barosu Başkanı Ka-
sun Sönmez, Manisa Barosu Baş-
kanı Hüseyin ErkencL Muğla Ba-
rosu Başkanı Birdal Ertuğrul,
Uşak Barosu Başkanı Abdurrah-
man Yılmaz'ın imzaladığı metin,
önceki gün TBMM Başkanlığı'na
sunuldu.
Metinde, anayasının 4'üncü
maddesinde; l'inci maddedeki
devlet şeklinin cumhuriyet olduğu
hakkındaki hükümle, 2'inci mad-
dedeki cumhuriyetin nitelikleri-
nin değiştirilemeyeceği, değişti-
rilmesinin teklif dahi edilemeye-
ceğinin hükme bağlandığı anım-
satıldı ve şu görüşlere yer verildi:
"Anayasanın 24'üncü maddesi-
ni ya da bu maddenin son fıkrası-
nı yürürlükten kaldırmak veya
başlangıç bölümüne aktanp hü-
kümsüz kılmak, cumhuriyetin te-
mel niteliği olan laikliği kâldırma,
etkisiz kılma sonucunu doğuraca-
ğmdan böyle bir değişiklik teklifı
işleme konulamaz ve görüşülemez.
Aksinedavranış anayasa ihlalkürf
TBMM Başkanı, değişikliğin şart olduğunu söyledi:
12 Eyliil parlamentoda
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devletin üst
düzey yöneticileri, 1982 Anayasası'nın
değiştirilmesi konusunda ısrarcı olduklannı
yinelerken, referandumdan korkulmaması
gerektiğini açıkladılar.
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, anayasa
konusunda önemii olanın Meclis'in hür iradesiyle
değişiklik yapması olduğunu belirtti. Demirel,
-Değişikliğin 3üüoyia
yapüması daha i>i olur. Ama
bu o>' bulunamaz da
referandum gerekirse, halk
'evet' diyecek. değişikliği
onaylayacaktır. Önemii olan.
Meclis'in hür iradesiyle
anayasa değişiküğini
yapmasıdır, referandumlu
veya rcferandumsuz" dedı.
TBMM Başkanı
Hüsamettin Cindoruk,
"Anayasanın özellikle geçki
15. maddesi ile başlangıç
bölümü değjşnıeli"
görüşünü savunarak"'Çünkü
12 Ey lül'ün gölgesi hâlâ
parlamento üzerinde
duruyor. 12 Eylül, bu
parlamentoda hâlâ yaşıyor.
Referandumla da olsa bu
anayasa değişmelT diye
konuştu.
Cindoruk, görüşmelere ara
verilmesinin değişikliği
tehlikeye sokmayacağını
belirterek, değişiklik
çalışmalannda tüm
partilerin emeği olduğuna
dikkat çekti. Cindoruk.
gazetecilerin paketın
tehlikeye girmesı
dunımunda herhangi bir
girişimi olup olmayacağı
sorusuna. "Girişimim
obnaz. Ama referandum
çıkarsa ben 'evet'
dedirtmek için elimden
geleni yapacağım"" yanıtını
verdi. "Meydanlara mı
çıkacaksınız?" sorusu
üzerine de Cindoruk, "Evet
gerekirse meydanlara
TBMM Başkanı Cindoruk
Adnan Keskin
çıkacağım ve halka bu değişikliklerin murJaka
yapılması gerektiğini sö> lcyeceğim. Ben bu konuda
tarafim. Demokrasiden yana taranm" dedi.
Cindoruk, referandumun RP ıle diğer partilerin
karşı karşıya gelmesi sonucunu ortaya çıkanp
çıkarmayacağı sorusunu da şöyle yanıtladı:
"Halk partilere değil. anayasanın değiştirilmesine
oy verecek. Bu nedenle de sonuçlann bu şeküde
yonımlanması doğru ohnaz. Ne kadar geniş katıhm
saglanırsa, o kadar iyi olur. Bunun için elimden
geleni yaparım. 279 oy bile onemli bir çoğunluktur.
Ezki bir çoğunlukla 'evet' iradesi çıkmıştır. Benim
için önemii olan sonuçtur. Referandumla da olsa, bu
anayasanm değiştirilmesi gerekir."
Başbakan Tansu Çilkr de referanduma başvurulup
başvurulmayacağı konusunda, "Gerekirse gjderiz.
Ben halkımdan korkmu>t>r. gûveniyonun. Biz bu
yjola girerken, bu riski de göze aldık" dedi.
Öncelikle Meclis'te çözümden yana olduğunu
açıklayan Çiller, "Bu olasılık da nenüz ortadan
kalkmış değü" diye konuştu. Başbakan, anayasaya
ret oyu verenlerin arasında DYP'li
milletvekillerinin olup olmadığı sorusuna ise "Ben
öyte bir aynma gjtmedim.
Arkadaşlanma güveniyorum.
Asnnda ben açık o\ lamadan
>ana>dım. O zaman daha sağhklı
olacakti" yanıtını verdi. ANAP'la
ittifak yapmasının değişik
yorumlara neden olduğunun
anımsatılması üzerine de Çiller,
"Turkne'deflkeh'olan, verdiği
şözleri tutan tek parti biziz.
Özgüriükkri terörie mücadelevi ve
ekonomik kalkınmayı bir arada
yapmaya cahşıyoruz" görüşünü
dile getirdi.
CHPGenel Başkanı ve Başbakan
Yardımcısı Hikmet Çetin, dün
Konya'ntn bazı ilçelerine yaptığı
ziyaretler sırasında gazetecilerle
sohbet ederken "Aslında ilk defa
sivil bir parlamento, geniş kapsamu
bir anayasa değişikn^j yapma
konusunda görüşbirliğine vardı"
dedi. Anayasanın geniş tabanlı bir
uzlaşmayla değiştirilebileceğini
ifade eden Çetin, adım atılabilmesi
halinde ilerleme sağlanabileceğini
vurguladı.
Anayasa değişîkliğmin fazla
karmaşık ve güç hate getırildigini, •
oysa bunun daha kolay hale
getirilmesi gerektiğini
vurgulayan Çetin, açık oylama
yapılmasını önerdi. Çetin, şunlan
söyledi: "Sonunda halk oylaması
çıkarsa bundan da çekinmemek
gereldr. Bir anayasanın ne kadar
güç değiştiği ortada. Anay^sada
gelecek için bazı geüşmelerin önünfi
tıkamak yanlış. Anayasa bir
toplumun gelişmesi «erekliliğini ve
olanaklannın yolunu açık tutmak
Örneğin memurlann gre\1i-
topiusözleşmeli sendikalaşmasını
etkUİ destek verümiyor olabüir. Ama geteceğin
önünü ükamayahm. Memurlaria ilgili bir
düzenleme \asayla >apıhr. Bunu yapacak koşuilar
ortaya geküği zaman bunun önünü kapatmayahm."
Anayasa değişiküğini engelleyen partınin CHP
olmayacağını belırten Çetin, "Yani anayasada
bizim dediğimiz yüzde 100 olmu\or diye CHP
anayasanın bir adım bile olsa iyüeştirilmesinin
engeli olmavacaktu-" görüşünü savundu.
Halktan korkmamak gerektiğini. Meclis'ten iki
maddenin geçtiğini anımsatan
Dışişleri Bakanı Erdal tnönü de "Kolay nu?
Anayasa değiştiriliyor. İyi şeyler yavaş yürür.
MeclLs'e giren bir şey kolay çıkmaz. Adım adım
oluyor işte" dedi.
grubunun büyük bir bölümü destekledi. 24.
maddenin gündeme gelip tartışılması ve
önergenin işleme konulmaması üzerine, ret
oylannın artması dikkat çekti. Değişiklik
önerisinin maddelerine geçilmesi sırasın-
da 86 ret oyu çıkarken daha sonraki oyla-
malarda retçilerin sayısı giderek arttı ve
119'a ulaştı. Kulislerde, ret oylannın
RP'nin yanı sıra ANAP ve DYP içindeki
muhafazakârlardan geldiği yorumlan ya-
pıldı.
CHP'nin tepkisi
CHP Genel Sekreteri Adnan Keskin,
RP'nin, kendi ideolojisinin hukuki çerçe-
vesini elde etmeye çalıştığını kaydederek
"Türkiye'nin çağdaş bir hukuk yapısından
çıkarak şeriatçı bir hukukyapısı ileyönetil-
mesinin zeminini hazırlamayı amaçlıyorlar.
O nedenle de sistemin temelinde yer alan il-
keleri erozyona uğratarak kendi hedefleri
doğrultusunda belirli bir me-
safe kazanmaya çalışıyor. Bu
konuda başanb olamayaca-
ğını görünce de anayasa gö-
rüşmelerini ükama gayreti
içine güiyorlar" dedi.
CHP Genel Başkan Yar-
dımcısı Hasan Fehmi Güneş
de RP'nin tek başına böyle-
si bir engelleme yapmaya ye-
terli üyeye sahip olmadığını
anımsatarak "Aym dünyagö-
rüşündeki millcr\ckili sayısı,
RP grubunun iki kaüna ula-
şıyor. Onun için, engellemeyi
sadece RP've yükiemek doğ-
ru bir değerlendirme obnaz.
Değişüdiğe ret verenlerin bü-
yük çoğunluğunun DYP ve
A>AP'ta olduğunu düşünü-
yorum" diye konuştu.
Komisyonda uzlaşma
arayışı
Hükümet ortaklannın,
anayasa değişikliği önerisi-
nin kamu sendikalannın ku-
rulmasına ilişkin maddeleri
üzerinde uzlaşmaya varama-
malan nedeniyle, Anayasa
Komisyonu'na geri çekilen 5
maddenin müzakerelerine,
gelecek hafta devam edile-
cek. CHP'nin memurlara
grevli toplusözleşmeli sendi-
kal hak tanınması önerisine
karşı çıkan DYP, komisyon-
da bir uzlaşma sağlanama-
ması durumunda da önerinin
genel kurulda oylatılmasını
istiyor.
CHP ise uzlaşma olmama-
sı halinde bu maddelerin red-
dedılerek, bir yıl bu konuda
yeniden öneri getirilememe-
si olasılığmı dıkkate alarak
paketten çıkanlmasını tercih
ediyor.
TBMM Içtüzüğü'ne göre
bir yasa önerisinin genel ku-
rulda reddedilmesi duru-
munda, aynı konuda 1 yıl ya-
sa önerisi verilemiyor.
DYP Grup Başkanvekili
Nevzat Ercan. Anayasa Ko-
mısyonu'nda uzlaşmaya va-
nlamaması durumunda, ilgi-
li maddelerin yine de genel
kurula getirilmesi taraftan
olduğunu belirterek "Genel
kurulda reddedilir ya da ka-
bul edilir, ama buna Medis
karar vermeti, paket dışı bı-
rakıunası doğru olmaz" de-
di.
CHP'liler, DYP'nin. uz-
laşma olması halinde de ka-
mu çalışanlanna ilişkin mad-
deleri genel kurula getirme
çabalannı 'tuzak' diye de-
ğerlendırerek "Böylece
DYP'nin bu maddeleri red-
dettirerek en az 1 yıl daha ay-
nı konuda öneri getirttmesini
önleme amacında olduğunu'"
öne sürdüler.
Kadın milletvekillerinden RP isyanı
DÜRDANE KOCAOĞLU
ANKARA - ANAP'lı kadın mil-
letvekilleri, TBMM'deki anayasa
değişikliği göriişmeleri sırasında,
partilerinin, 24. maddenin pakete
dahil edilmesi konusunda RP ile bir-
likte hareket etmesine sert tepki gös-
terdiler.
ANAP Istanbul Milletvekili Me-
Bke Hasefe. RP'nin şeriat getirmek
istediğine inandığını belirterek "RP
giderek daha agresif ve mütecaviz
davranmaktadır. Mecüs'teki geliş-
meler ürkütücüdür" dedi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik eski
Bakanı ANAP Istanbul Milletveki-
li Imren Aykutda ANAP'ın 24. madde ko-
nusunda RP ile birlikte hareket etmesini
eleştirerek "ANAP'm kendi çizgisiyokmu'"
diye sordu.
Aykut, "ANAP, 24. madde Ue ilgili öner-
geyi vererek RP'nin önüne geçmiştir.
ANAP'm 21 madde üzerindeki uzlaşmaya
rağmen, daha başlangıç bölümünde
RP'nin isteği doğrultusunda 24. madde ile
ilgili önerge vermesi güvensizlik ortamı ya-
ratnuştır'' dedi.
Anayasanın 21 maddesinin değiştirilme-
sini öngören yasa önerisinin TBMM Ge-
nel Kurulu'nda görüşülmesi sırasında. dev-
letin laik niteliğini vurgulayan 24. madde-
nin, ANAP'ın da katkılanyla değişiklik pa-
ketine dahil edilmesi girişimleri ve bu ko-
nuda yaratılan gerilim, ANAP'lı kadın mil-
letvekillerinin de tepkisine neden oldu.
ANAP'lı Aykut, Cumhuriyet'e yaptığı
değerlendirmede, ANAP'ın. RP'nin istedi-
ği gibi, 24. maddenin "devletinsosyal,eko-
nomik, siyasi veya hukuki temel düzeninin
kısmen de olsa din kurallarına dayandın-
tmren Aykut
• ANAP, 24. madde
konusunda RP ile birlikte
hareket ederken ANAP'lı
kadm milletvekilleri,
gelişmelerden duyduklan
rahatsızlıklan dile getirdiler.
îmren Aykut, 21 maddede
vanlan uzlaşmaya karşın,
ANAP'm paketin daha
başlangıç bölümünde 24.
madde ile ilgili önerge
vererek güvensizlik ortamı
doğurduğunu bildirdi. Melike Hasefe
lamayacağı ve din duygulannın siy asi çıkar
sağlamak amacıyla kullanılamayacağınr
öngören son fıkrasının metinden çıkanl-
ması yönünde önerge vererek RP'nin önü-
ne geçtiğini söyledi.
Aykut, bu önergede ANAP grup başkan-
vekillerinin imzasınm bulunması ve
ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz'ın da
olumlu oy kullanmasıyla, 21 maddelik pa-
ket üzerindeki uzlaşmaya aykın hareket
edildiğini söyledi. "ANAP'ın böyle bir
önerge vermemesi gerekirdi'' diyen Îmren
Aykut, 24. madde ile ilgili önerge verme-
nin ANAP için kötü bir puan olduğunu be-
lirtti. Aykut. şu görüşleri dile getirdi:
"RP'nin istediği önergeyi ANAP verdi
RP ile mutabakat yapmışlar anlaşılan. Ben,
24. maddenin son fıkrasının kaldınlmasına
ya da başlangıç bölümüne eklenmesine son
derece karşıy ım.
Son paragrafi çıkanp başlangıca koydu-
ğunuz zaman, temel ilkelerden laikliği çı-
karmışoluyorsunuz. Hayıröyleydi,böyley-
di diye hiçbir söz oeni ikna etmez. Yann
herhangi bir yasa Anayasa Mahkemesi'ne
gittiğinde başlangıç bölümü, anayasa met-
nine dahil mi değil mi tartışma konusu ola-
cak. 24. madde kime zarar vermiş? LaikU-
ğjn yegâne tarifi 24. maddede. V'e bence en
uygun yerinde."
'Çizgimiz yoksa büefim'
RP'nin kendi çızgisi olan ve bu çızgi
doğrultusunda tutarlı hareket eden bir par-
ti olduğunu belirten Aykut. "Onlarla aym
fikirde olsaydık, aynı partide bulunurduk.
Bizim kendimize baknıanıız\taan. Refah'ın
fikirk'rini saMinuyorsak biz neyiz? Eğerçiz-
gimiz yoksa onu da bilelim. Biz bir çizgjmiz
var sanarak bir siyasi çalışma yapıyomz"
diye konuştu.
ANAP'ın 24. madde ile ilgili önergeler-
de birlikte hareket ettiği RP'lilerin, DSP li-
deri Biilent Ecevit'in konuşması sırasında
kavga çıkarması üzerine ANAP İstanbul
Milletvekili Melike Tugay Hasefe patladı.
Verilen arada kuliste RP'lilere "Yeterarnk
yaptıklannH" diye çıkışan Hasefe, Cumhu-
riyet'e yaptığı açıklamada, RP'lilerin gide-
rek daha "agresif ve mütecavH" davrandı-
ğını, şeriatı getirmek istediklerine
inandığını söyledi.
RP'lilerin konuşma ve dinleme
adabına uymadığını ve siyasi nezaket
kurallanna aykın olarak sürekli kav-
ga çıkardığını belirten Hasefe, şöyle
dedi:
" RP'liler, 24. madde pakette olma-
dığı ve tümüyle karşı çıköğı için fev-
kalade bu anayasa değişikliğine karşı
oldular. Karşı olmakla kalmadılar,
kendi ilkelerini kabul ertirebilmek ve
görüşmeleri tıkamak için her madde-
ye önerge veriyorlar.
Bu doğaldır, hatta tartışmalar da
çıkarabUiıier, ama her şeyin belirli bir
çerçeve içinde olması gereldr. Beni en
çok rahatsız eden, devamh olarak kürsüde
dini ve Kuran'ı istismar etmeleridir. Sanki
onlar Müslüman, biz değiliz. Sürekli benim
inancımı rencide ediyorlar. Muhafazakâr
obnak başkadır, bu şekilde fanatikçe hadi-
selerin üstüne gitmek başkadır.' Eyvah' di-
yorum, "Bir iktidara gelirlerse ne olur' di-
yorum, ürküyomm. Endişe verici çıkışlan
var. Hakikaten sıkıntılıyım. Halkımızm
bunlan çok iyi değeıiendirmesini istiyo-
rum."
Hasefe, anayasa değişikliklerine Başba-
kan Tansu ÇHBer'e "paye" olacak diye kar-
şı çıkmanın ya da engellemeye çalışmanın
doğru olmadığını da belirterek, şöyle de-
vam etti:
"Bu değişikliklerin çıkması lazun. Tansu
Çiller zamanında çıkmazsa. biz iktidara ge-
lirsek Mesut Yılma/ zamanında çıkacak.
Ne olacakyani? Biz halkımıza hizmet etmek
için geklik Sonuç kimin zamanında çıkar-
sa çıksın, demokrasiye, halkımıza hizmet o-
lacak. O nedenleengellemeçabalannı kınry-
onım."
POLİTİKA GÜNLÜĞÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
'Ortaoyunu'...
Bizim birkaç gün önceki yazımızdaki sorumuz
neydi?
Şu:
"ANAP, DYP ve RP'liler gerçekten anayasa de-
ğişikliği istiyoriar mı?"
Durum ortada.. " * "
Meclis'te toplam 428 milletvekili bulunuyor. RP'li-
lerin sayısı ise 38.
DYP ve ANAP'ın içindeki 'RP ç/zg/s/'ndeki millet-
vekilleri de işin içine girince Necmetfn Erbakan
başlıyor konuşmaya:
"Bu anayasa değişikliği Meclis'ten geçmez. Ge-
lin 24. maddede uzlaşalım."
RP'li Şevket Kazan Meclis'te bir kahraman gibi
dolaşıyor...
Diyor ki:
"DYP'li ve ANAP'lı arkadaşlanma bize destek ve-
hyor..."
Dün sabah bir 'şeriatçı gazefe'nin manşeti Mec-
lis'teki tartışmalara ilişkindi ve RP Konya Milletve-
kili Zeki Ünal'ın CHP'li Kamer Genç'e verdiği ya-
nıt şöyleydi:
"Müslüman şeriatçı olur. Daha açık ifadeyle şeri-
at Islamdır..."
RP, 38 milletvekiliyle Meclis'te her istediğini yap-
tınrken hiç şaşılmamalı.
Meclis'in duayla açılmasını, cuma namazı tatilini,
cami yardımlanndan vergi ahnmamasını isteyenle-
rin bunu önceden düşünmesi gerekir.
Şu anda görülen, 'şeriat'm ülke genelinde gide-
rek ivme kazanması, RP şemsiyesi altında adım
adım iktidara yürümesidir.
RP Milletvekili Zeki Ünal, "Müslüman şeriatçı
olur" diyerek kendi siyasal ideolojisini apaçık orta-
ya koymaktadır. Ancak onun bu ideolojisi DYP ve
ANAP içindeki bazı milletvekillerince alkışlanmak-
tadır.
RP'li Zeki Ünal gibilerin daha önceleri 'Laikliğe sı-
ğınan dinsizler' dediğini de biliyoruz. Bugün RP'li Ü-
nal gibi 'Laikliğe sığınan dinsizler' diye konuşan
devlet memurlannın da olduğu bir gerçektir.
Onun için "Bu anayasa zor çıkar" demeye sanınz
hiç kimsenin hakkı yoktur.
Olay ortadadır...
Üniversiteliler, yargı, polis örgütü ve okullarda boy
veren 'şeriatçı-ırkçı kuşatma' kendi içinde kapı-
şırken kimi 'medya liboşlan' da bu yapılanmaya al-
kıştutmaktadır...
•••
Türkiye'yi 'ortaçağın karanlığı'na götürmek iste-
yenler, ağızlannda püro, ellerinde viski bardağı olan-
larla "Bu halkın yüzde 99 'u Müslüman " deyip işbir-
liği yapariarsa, 'cuntacı paşalar'm 12 Eylül Anaya-
sası hiç değişir mi?
Heleo medya?..
Daha düne dek 'demokrasi' adına 'takkeli liboş-
lar'\ ekrana çıkanp her türlü soytarılığa prim veren-
ler; özelleştinneyi demokrasiyle özdeşleştirip, sö-
züm ona insan hakları ve demokrasiyi savunup Ba-
kan Algan Hacaloğlu na 'tuzak kuranlar', sosyaliz-
me olan düşmanlıklannı DGM Savcısı Nusret Qe.-
miral'ın Atatürkçülüğüyle bütünleştirip sergilemeye
kalkanlar; Necdet Menzir'in 'Atatürk'e sığınan koT
münistler' sözünü ele alıp yine 'so/'a küfredenler,
Türkiye'nin bugün geldiği noktaya katkı sağlayan-
lardır...
Onun için boşuna bağınp çağırmasın, küplerini
doldurmayı sürdürsün onlar...
•••
TBMM anayasa değişikliği görüşmelerinde 'şeri-
atçılar"\r\ 'ayakoyunu'na gelindi mi gelinmedi mi?
RP'liler, DYP ve ANAP içindeki yandaşlanyla bir-
likte hareket edip istediklerini yaptılar.
ANAP'lılar komisyonda reddedilmesine karşın bi-
rinci maddeye laiklikle ilgili 2. maddenin son fıkra-
sının taşınmasına ilişkin RP ve BBP'lilerle birlikte
lehte; DYP'liler CHP ve DSP'yle aleyhte oy kullan-
dılar. Oylamada Yüksel Yalova, Güneş Taner, Ti-
mur Demir, ANAP'lı olmalanna karşın DYP, CHP ve
DSP'liler gibi ret oyu verdiler.
TBMM'deki görüntüler, Türkiye'nin konumunu
yansrtan gayet net bir fotoğraf veriyordu.
Anayasa değişikliği miydi tartışılan, yoksa Türki-
ye Cumhuriyeti'nin bir Islam cumhuriyeti olduğu
muydu?
RP'li Salih Kapusuz, Bülent Ecevit'e saldırıyor-
du:
"Yalan söylüyorsun, esas camiler cumhuriyet dö-
neminde yıkıldı..."
Tartışma böyle uzayıp gidiyordu...
Demokrasiyi amaç olarak değil, araç olarak gö-
renlerin bir 'ortaoyunu"ydu bu olup bitenler...
Acı, ama gerçek.
Anayasa için 35 yıl
sonra ikinci buluşma
TÜREYKÖSE
ANKARA - Anayasa
değişikliği pazarlığı,
koalisyon ortaklan adına,
TBMM Dışişleri
Komisyonu Başkanı, CHP
Ankara Milletvekili
Mümtaz Soysal ile DYP
İstanbul Milletvekili ve
Anayasa Komisyonu üyesi
Coşkun Kırca arasında
geçiyor. 1961
Anayasası'nı "birlikte
rötuşlayan" Soysal ile
Kırca, şimdi anayasa
değişikliği paketi için
karşı saflarda pazarlık
yapıyorlar. 1960yılmda
CHP kontenjanından
kurucu meclis üyesi olan,
1961'dede CHP istanbul
Milletvekili seçilen
Coşkun Kırca, bugün
siyasal yaşamını DYP'nin
İstanbul Milletvekili
olarak sürdürüyor.
Mümtaz Soysal ise 1991
yıhnda SHP'den Ankara
Milletvekili seçilene dek,
üniversitede akademik
yaşamını sürdürdü. ICırca
ile Soysal, 1961'deki
anayasa tartışmalannda da
yeraldılar. Soysal'ın
"TBMM'nin üstünlüğüne
ve Meclis içindeki
iktidarlann her şeyi
yapabilme güçlerine karşı
sınırlamalar, dcngeler
getirip, bireyin
özgürlüğüne, hatta
özgürteştirilmesine ağırlık
v«rdığini'* vurguladığı
1961 Anayasası'nın,
"rötuşlannı"birlikte
yaptılar. Siyasal yaşamını,
ICırca'nın "eski parna"
CHP'nin Ankara
Milletvekili olarak
sürdüren Soysal, 1982
Anayasası'nı değiştirmek
için yürütülen görüşmeler
sırasında, Meclis
kulisinde o günleri, şöyle
anlattı: - Bu Meclis binası
ilk kez kullaıuuy ordu.
1961 Anayasası'nı bize
verdiler, sözcük hatalan
falan vardı. Genel Kurul
salonu içinde bir sıraya
onırduk, son rötuşlan
birlikte yapük. Kırca ile
Soysal, bugünlerde de
merkez sağ ve solda iki
ayn partinin "çetin
müzakereci"leri olarak
karşı karşıyalar. DYP ile
CHP arasında yürütülen
görüşmelerin "şahin"i
Kırca. Soysal, Anayasa
Komisyonu'nda 301
imzalı mutabakat metnini
budayarak memura grevli-
toplusözleşmeli sendika
hakkını engelleyen ve
öğretim üyelerinin siyasal
katıhmmı engelleyen
Kırca ile "demokrasi''
pazarlığı yürütüyor.