Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 HAZİRAN 1995 CUMARTESİ 14 KULTUR Pamukkale'yi müzik tanıtacak Akdeniz kent- lerinde 5O'li yıl- lardan bu yana yaygın olan mü- zik festivalleri, Türkiye'ninturis- tik yörelerine de yayılıyor. Çeşme ve Kuşadası'ndan sonra Pamukkale, de uluslararası bir müzik ve kültür fes- tivali düzenlemeye hazırlanıyor. 1. Uhıslararası Pamukkale Müzik ve Kültür Festivali, Çevre Bakanlığı'nın hımayesı ve Uluslararası Festivailer Federasyonu FIDOF'un katkısıyla 23- 25 haziran tanhlerinde yapılacak. Hazırliklan dokuz ay süren festiva- lin ilk gününde Ulusal Şarkı Yanşma- sı'nda 94 parça arasından finale kalan 16 beste birincilık arayacak. Pamukka- le'deki ünlü antik tiyatronun yıkılma tehlikesi olduğundan festivalin bu bö- lümü DenizH Açıkhava Tryarrosu'nda düzenlenecek. İlk gün programda Ni- lüfer'in konsen de var. lkinci gün Türk ve yabancı yıldızlar konser verecek. Son gece bu kez 20 ül- keden gelen sanatçılarla ulusal yanş- mada birinci olan Türk bestesini ses- lendiren şarkıcı yanşacak. Uluslarara- sı yanşmanın ilgınç yönü yabancı şar- kıcılann kendi seçtikleri yabancı şar- kıyla bırlikte bir de Türk bestesini yo- rumlayacak olması. Yabancılann ses- lendirecekleri Türk besteleri arasında «VTra Vıra", "Suç Bende", "Unutma, Rüzgâr", "AcavipsüT, "Bir Dünya Do- ğuyor", "Med ve Cear", "Ben Sana Vurgunum", "Leylim Ley" gibi yapıt- lar var. Uluslararası yanşmada en iyi performansı gösteren sanatçı birinci seçilecek. Uluslararası yanşma Pamukkale tra- vertenlerinin altındaki bir buğday tar- lasında yapılacak. Final gecesi Musta- fa Sandal, Deniz Arcak, Tzel gıbı ısim- lenn vanında Cesur ve Güzel adlı TV dizisınden tanınan Teri Ann Linn ile Lauren Cosknv, 1992 Eurovisıon bi- rincisi Linda Martin ve birçok ünlü yıldız konser verecek. Festival komitesinin yaptığı açılda- maya göre uluslararası yanşmayı Baş- bakan Tansu ÇiUer ile Başbakan Yar- dımcısı Hikmet Çetin de izleyecek. 'İnadına Türküler' tlyasSalman,türkü ve şiirlerden olu- şan 'İnadma Türküler' adlı bir kaset hazırladı. Kasette sırasıyla Neden Tür- kü Söylüyorsun (şıir).Ben Aliyim, Işık- hlrmaklar(şiır). Kıyma Felek, Anado- lu (şıir), Kahpe Felek, Yabancı Yürek- Hm (şiir). Bütün Evren Semah Döner, Ben Bir Halka İnanınm. Çocuklara, Çiçekleri Sevdirmezler, İnadına Tür- küler (şiir), Giresun'un İçinde, Kırda Çiçekler (şiir), Yemen Türküsü, Emek- çiKardeş. GelEy Dostum Türk halk müziğınin genç yetenek- lerinden Şahin Aydın' Gel Ey Dostum /NeDemek,adını verdıği kasetini ya- yımladı. Aydın, altyapıda yer verdiği sentetik davul haricinde halk müziği- nin özüne sadık kalan, bağlama, ney, kaval ve bendirin başanyla kullanıldı- ğı bir çalışma ortaya çıkarmış. Şahin Aydın 'm kasetinde şu çalış- malar yer alıyor: Gel Ey Dostum, Hay- dar Haydar, Çuha Şaİvar, Fert Olur, Sürüne Sürüne, Unutma Sevdiğim, ŞaİH Merdan, Ne Demek, Yürü Yalan Dünya, Dayan Yürek. Iki hafta önce Bahçelievler Zafer Si- neması'nda Kemai Kaplan'la birlikte çalan Şahin Aydın'ın konserleri süre- cek. Rumeli Hisan Konserleri Rumeli Hisan Konserleri 1 Tem- muz tanhinde Mustafa Sandal'la baş- lıyor. Sandal'dan sonra Rumeli Hisa- n'nda Sertap Erener. Mazhar-Fuat- Özkan, Mirkelam, Kenan Doğulu, Uğur Yücel Stand-up Komedi, Nilü- fer (Görüşmeler sürüyor), Izel, Edip Akbayram, Ajda Pekkan, Arif Sağ ve Sezen Aksu (Albümü temmuz or- tasında çıkıyor) konser verecek. World Music'in kaliteli örnekleri Türkiye 'de de piyasaya çıktı Ylüzik sıııır tannıuyor"Nerede doğduğu önemli değil; her müzikçiye yapıünı dinletme ve yayımlama hakkı sağlanmaiıdır." VVbrld Music (Dünya Müziği) hare- ketının öncüleri yıllardır bu amacı gerçekleştirmek için dünyanın dört bir yanında çaba sarfediyor. World Music, msanlan melodiler yardımıyla müziğin geniş dünyasın- da yolculuğa çıkartan, uzak kültür- leri birbirine yaklaştıran bir pasa- port ışlevi görüyor.Açın gazetele- ri, televizyonlan, Üçüncü Dünya haberlerinin büyük bölümü ceset- lerle, bombalarla, açlıkla ilgili. Oy- sa bu insanlann tanıtacaklan köklü kültürleri, sunacakları sevgi ve dost- luklan var bizlere. Işte World Mu- sic, çokuluslu medyanın yapmadı- ğını yapıp zengin kültürleri tanıtı- yor, renk, dil, din farklılıkJannı an- latıyor, müzik aracılığıyla sevgi köprüleri kurmaya çalışıyor... 1980'lerin başında küçük bir Af- rika ülkesinde kendi halinde müzik çalışmalannı sürdüren bir sanatçı bugün hayal bile edemeyeceği ge- niş kitlelerin önünde şarkı söylüyor VVorld Music yardımıyla. Örnekler çok. Hareketın liderle- rinden PeterGabriePin elınde'n tut- tuğu Senegalli Youssou N'Dour (Temmuzda Istanbul'a geliyor) 1986'dan bu yana tüm dünyanın ta- nıdığı bir yıldız. Yine Cezayirli Khaled, neşeli, kıvrak Arap müzi- ğiyle büyük festivallerin aranan is- mi. Afrika bir bakıma World Mu- sic'çilerin yatağı. Peter Gabriel'in 1982 Temmuzu'nda ilk kez lngilte- re'de Shepton Mallet'de düzenledi- ği WOMAD (World of Music and Dance) festivalinde başlayan tanı- tım maratonu, 87'ye kadar yalnız Ingiltere'de sürdükten sonra Avru- pa, Kanada, Japonya, Avustralya ve CUMHUR CANBAZOĞLU İstanbul Caz Festivaü'ne konuk olacak Senagalb* Youssou N'Dour'u dünyaya Peter Gabriel tamttL ABD'de de devam ediyor. Etnik mü- ziklerin usta isımlen VVOMAD'lar (Şimdiye dek 50 konsere 90 ülke- den sanatçı katıldı) yardımıyla dün- yayaaçılıyorlar... Etnik müzikle World Music ara- sında ince bir aynm var. World Mu- sic'te ülkesinden müziğinı getiren sanatçı genellikle özüne sadık kala- rak parçalannı Batılı çalgılarla yo- rumluyor ve sunuyor. Bu nedenle plakçı vitrinlerindekı yüzlerce Uçüncü Dünya patentli albümü World Music sınıfına sokmak yan- lış... Türkiye'de çoğu ithal edilmiş World Music kaset ve CD'si bulu- nuyorpiyasada. Ömeğin Peter Gab- riel'in desteğıyle yayımlanan Real W)rW serisinde birbirinden güzel çalışmalarvar. Serinın önemli ısım- lerinden Pakistanlı Nusrat Fateh Ali Khan'ınemprovızeçaldığı Şahbaz, Mustt Mustt, Devotional Songs, Lo- ve Songs. Shanen Shah. The Last Prophetalbümlen çok kaliteli yapıt- lar. Aynca Mozambik'ten Ghonva- ne ve Eyuphuro, Küba'dan Orques- ta Vûeve. Zaıre'den Babeti Soukous ve Papa Wemba, Pakistan'dan Sab- ri Kardeşier, Uganda'dan Geofrey Oryema, Gine'den Fatala, Sene- gal'den DoudouN'DiayeRose,Ken- ya'dan Ayup Ogada, Hindistan'dan Srinhas, Ingıltere'den Sheila Chandra, Sierra Leone'den S. E. Rogie ve Burkina Faso'dan Farafi- na gibi birçok sanatçının albümleri seride yer alıyor. Tabii Peter Gabri- el'in Passion, Us ve Secret VVorld Life albümleri de unutulmamah. l -a j n s üredırça]ışrnalannı yayımlama- n k K | k ı û i b d iy y 9 p y ya verilecek iki albümü birlikte hazırlıyor. Albümlerden birinin adı "Demir- baş". Bu albümün özellıği Deniz Som'un yazdığı "Müzik'Al Vaziyet"ler ad- lı kıtaplabirlikte satılacakolması Som, kitapta şarkılara "yazrylavaziyetede- cek" ve kimi sözcükleri dipnotlanyla açıklayacak. Türkiye"de ilk kez kitap ve kasetin bir arada tüketiciye sunulduğu çalışmada Kızılok'un En Entellek- tüel, Ninni, Pişşt Barmen, Demirbaş Sülü, Alaturka Liberal, Şarlodaki May- mun, Uğur Mumcu ve Gidip Şunu Kessem mi adlı yapıtlan yer alacak. Kızılok'un dığer kasetinin adı Başbaşa olacak. Mike ve dostlan döndü Mike & The Mechanks ,1991 albûm- len WDrd of Mouth'la listelerde önemli çıkış yaptıktan sonra fazla ortada görün- memiştı. Genesis'in kurucusu ve 'sadık' elemanı Mike Rutherford (gitar-bass- klavye) ile dostlan Paul Young (vokal, klavye) ve PaulCarrack(vokal) kendi kö- şelerinde beste bıriktirmekle meşguldû. Paul Young ve Paul Carrack, rhythm and blues ile soul üzerine çalışıyor, Ruther- ford da progressıve rockda ısrar edıyordu. Sonunda bir araya geldiler ve Beggar on a Beach of GoM (Altın plajındakı dilencı) albümü doğdu. 1995 albümüniin en önemli özelliği zengm ve zor melodik ya- pısı. Beggar on a Beach of Gold'dan se- çılen ilk single Over My Shoulder'den başka akılda hemen kalan, kolay tüketi- len parça yok albümde. Liste şansı yük- sek olan bu çalışmadan başka Another Cup of Coffee de tutulacak parçalar ara- sında. Mike & The Mechanics'ın üyelen albümdekı on üç parçanın arasına ikı ta- ne de 'cover' çalışma k^TnuşIar VVIIIiam 'Sraoke>' Robınson'dan You've Realry GotA Hold On JVle(1962) ve Stevie VVbn- der'denIBelieve(1972). ^HaHdardan Ezgîler' sürecek Uzun yıllar uluslararası boyut- ta halk müziği araştırmalannı sür- düren Muammer Ketencoğlu bu kez Kalan Yapım için "Halklar- dan Ezgiler' adlı bir dizi hazırlı- yor. İlk olarak Orta Asya Türk Cumhumetteri Azerbavcan Halk Müziği, Gürcü Halk Müziği (Iber- ya Özkan hazırladı) ve Ermeni Halk Müziği adlannda dört ka- set-CDyayımlandı dizıden. Birdı. Klezmer Müziginin Öncüleri 1905-1952 adlı kaset çıktı aynı günlerde. Ketencoğlu, yıl sonun- da piyasaya verilmek üzere Bos- na, Abhaz ve Çerkez halk müzik- leri üzerinde çalışıyor. Bu derle- melerde Ketencoğlu elıne ulaşan plak ve CD'lerden en otantık olan- İannı seçtiğini, genış kaynak bu- lunmadiğından adeta iğneyle ku- yu kazdığını belirtıyor. - Halk müziklerini incelediğiniz bu vörelerden malzemeyi nasıl sağu>'orsunuz? Son yıllarda Istanbul'a bu yöre- lerden çok genış bırplak akımı ol- du. Sahaflan, plakçılan tekerteker dolaşarak bilgi ve plak topluyo- rum. Bu derlemelerin kesinlikle akademik bir çalışmadan uzak ol- duğunu söylemek istiyorum. Ben, elime geçen plaklardan. yazılı bil- gilerden geniş bir yelpaze yap- maya, müzıkal renkleri vermeye çalıştım. Halk müziği derlemele- rinde kasetin içine gereklı bilgı donanımını koymalısınız. Çünkü bu pop müziği değil Bilgı dona- nımı olmazsa dinleyici ne dinledi- ğini bilmez, kasetteki malzeme, Muammer Ketencoğlu halk müziği araşürmalannı sürdüriivor. kolay tükerilen çerez müziğine dönüşür. - Bu böigelerde halk müziği ne derece tahrip edilmiş? Batı'da halk müziği çoktan bit- ti. Buralarda ise sosyalist yöne- timlerin zamanında halk müziği- ne sahip çıkmalannın etkisi hâlâ sürüyor. Ancak son beş senedir sistem dağıldığı için halk müziği- ni fınanse edecek kültür politika- sı işlemiyor. Plak çıkmıyor, ama halk arasında müzıkler yaşıyor. Türkmenıstan ve Azerbaycan'da bizdeki arabeske denk düşen, ara- besk öğeler içeren bir tür halk mü- ziği yapılmaya başlandı. Bu yöre- lerde insanlar, Batı ile kendi mü- zıkleri arasında bağlantı aramı- yorlar. Kendi müziklerini dinle- meyenler Madonna ve Michael Jackson'ın plaklannı alıyorlar. - Yıllardır Türk popçularuun bu yörderden besteleri alıp kendi imzalarnla kullandıklan sö\ lenir. Siz bu tip çaüşmalara rastladınız mı? Daha çok Yunanca bestelere ya- pılıyor bu uygulama, doğumuzda- kı ülkelerden çok ciddi çalıp çırp- ma olmamış. Azerbaycan'dan ise oralarda çok dinlenen, halk müzi- ğine uzak eserler ulaşmış bize. Or- jinal Ermeni ve Azerbaycan mü- ziği Türkiye'de pek fazla bilin- miyor. Avrupa'dan üç 'yerli albüm'Müzik kanallanndan binnde ıki haftadan bu yana Cartel adlı rap grubunun seslendirdiği Türkçe- Almanca kanşımı, araya biraz da Ispanyolcanın girdigi, sözleri pek anlaşılamayan bir parçanın klibi yayımlanıyor. Göğüslerindeayyıl- dız taşıyan bu ganp gıyımli genç- lerin kim olduğu merak konusu. Cartel, Ahnanya'da müzik ya- pan üç ayn rap grubu Karakan, Erci E ve Da Crime Passe'nin bir araya gelerek kurduklan bıleşimın adı. 1993 yılında DefolDazlak ad- lı parçalanyla tanınan Karakan'uı üyeleri Alper Ağa ve Kâbus Ke- rim. Erci E tek başına müzik ya- pıyor. Da Crime Posse ise M. Ali, Olcay,Abpo ve Kübalı Babalu'dan oluşuyor. Da Cnme Posse 'break- dance" dalında Avrupa lıstelerinde üst sıralara yükselmiş bir ekip Kısa süre sonra Türkiye'de ka- set-CD'si yayımlanacak Cartel, rap yoluyla Ahnanya'daki Türkle- rin sorunlannı geniş kitlelere du- yurabılmeyi amaçlıyor. Cartel'in tanıtımını Raks üstlenmiş durum- da. Cartel'in çıkacak albümünde, sözleri fazla anlaşılamayan şu par- çalar yer alıyor: Cartel, Çek Bir Fut, Party, Hani Bana Para, Yet- medi mi, Evdeki Ses, Türksün, Araba Yok, Posse Attack, Kankar- deşler. Tetevizyon, Der VV'eg Dan DuGehst İsviçre'deki Dostlar Isviçre'de müzik yapan 'Dost- lar' ise çok farklı biryoldalar. Hol- Cartel, Almanya'da müzik yapan landalı Sebastian Storm (gitar), Musa Dursun (bağlama, vokal, vurmalı çalgılar) ve tsviçreli ChristianJordi'den (keman, man- dolin) oluşan Dostlar, Anado- lu'nun müziğini modern anlamda yorumlayarak Batılı bir sound el- de etmişler. UNICEF yaranna konserlere katılan Dostlar'ın müziği, Batı'ya Anadolu kültürü hakkında doğru ve özgün bilgiler sunacak nitelik- te. üç ayn rap grubu Karakan, Erci E ve Da Crime Passe'nin biIeşunL 1989'da yayımladıklan Merha- ba adlı albüme bu yıl Dostlaradın- da ikinci çalışmalannı katan Dost- lar'ın yeni albümünde (Daha Tür- kıye'de yayımlanmadı) Hasan Hü- seyin Demirel'den "Diyarbakır'' ve "Berğamin", Pir Sultan Ab- dal'dan "Beni Beni", Âşık Vey- sel'den "Uzun İnce Bir YoMayun", Karacaoğlan'dan "Akeller", Liit- fi Gültekin'den "Derman Sende- dir" gıbı yapıtlar yer alıyor... Üçüncü albüm ise 1975'ten be- ri Almanya'da yaşayan Abdullab Eryılmaz'ın "SoKngen''adlı çalış- ması. Eryılmaz, albümünde Nik- sann Rdanlan, Bir Yiğit Gurbete Gitse, Lümüne, Hey Gökler gibi anonim parçalann yanında, Al- manya'daki gurbetçilerin yaşadık- lannı anlalan Osman'm Hikâyesi, Yabancı Mehmet, Anadolu'dan Gekü'm Ben, Problemler gibi ken- di bestelerine yer vermiş. Eryıl- maz'ın kaseti Anadolu Müzik Yapım'dan çıktı. CÖRÜŞ îspanya'dan Bale Şelalesi "Ispanya Nasyonal Sa/es/"nin 8. Uluslararası Yapı Kredi Genç- likFestivali içeriğinde ve eşsiz sa- nat otoritemiz Aydın Gün'ün yö- netimınde düzenlenen renkli ve çeşitlı sanat etkinlikleri progra- mında yer alan dört gösterisi, Açıkhava Tıyatrosu'nu dolduran izleyiciterin sürekJi alkış tufaniyia değerlenen olağanüstii bir bale- dans olayı sayılır. Hemen belirte- lim ki, "fspanya Nasyonal (Ulu- sal) Balesi"ri\n gösterileri, sanat- sal ve kültürel açıdan "mucize"n\- teliğınde teknik ve gerek müzikal gerekse koreografi ve figürasyon olarak kişiliklı ve üstün bir perfor- mansı kapsayan, özellikle geniş kadrolu ve tamamen senkronize (uyumlu) birekip çalışmasını yan- sıtıyor. Her bir sanatçısının üstün bir virtüoziteye ulaştığı ve duygu-ka- rakter-mimık-fızik-yorum açıla- rından hem akademik bale sana- tının, hem de çağdaş-modern dans sanatının gerek ayrıcalıklı stilleröe, gerek birieşik sf;'/lerde gözlere ve kulaklara iletıldiği ori- jinal ve taklit edilmez türlerde, "ölümsüzlüğe ulaşıyor" Ispanya Nasyonal Balesi... I Folklordan evrensete Yukanda belirttiğim özellikler ve niteliklerin üstünde, Ispanya Nasyonal Balesi'nin asılgücü ve tüm yaratıcı sanat kesimine ör- nek olabilecek, hatta uyancı sa- yılabilecek mesajı: Ispanyol 'folk- loru'nu, Ispanya 'halk müziği ve danslan'n; özellikle, Ispanya'nın yöresel karakterini ve Ispanyol halkının ateşli, hareketli, ama iç- tenlikle duygusal kişiliğini, tek sözcükle "Andalucia (Endülüs)" insanını bütün yönleriyle 'mü- zik'te ve 'dans'ta yansıtan fla- menko'yu, 'klasik ba/e'den baş- layarak, çağdaş bir koreogra- fî,yeniliklere açık türier ve stiller biçiminde yaratmak ve 'öatenin yanı sıra 'modem dans'a da dö- nüşerek zırveye ulaşmak. Işte bu amaçla Ispanya Nasyonal Bale- si, "yöreseiliktenevrenselliğe" gi- den gerçek sanat yolunda en gü- zel ve belirleyici örnekleri sunu- yor. Toplumumuz için önemli ve se- vindinci bir olay da şu: Açıkhava Tıyatrosu'nu dört gece tıklım tık- lım dolduran ve bu önemli bale- nin gösterilerini içtenlikle bitmez tükenmez alkışlanyla selamlayan izleyiciler, gerçek sanatseverier olarak, karanlığa yol alan ortam- da bir aydınlıktır ve 'Sanata Evet'e güç katmaktadır. Türk pop müziğinde Mirke- lam, admı verdiği çalışmasıyla liderlikteki 3. haftasıru doldur- du. tzel, "Adak"la Mirkelam'ın peşini bırakmıyor. ÇetiJi, "Be- nimle KaTla üçüncü. Türk sanat müziğinde geç de olsa Ebru Gündeş zirveye yer- leşti. Gündeş'in "BenDâhaBü- yümedim'' adlı çahşması 1 nu- mara. Muazzez Ersov, "Sensiz- Bk BiL_"yla ikinci; Bülent Er- soy, "Alaturka 1995"le bir sıra daha indi. Türk halk müziğinde Arif Sağ, "Umut"la liderliği sürdü- rüyor. Songül Karü, "Oralryaın Ben"le az da olsa kaseti satılan sanatçılar arasında. BurfaanÇa- çan, "Neden Geküm İstanbul"a ile Karlı'yı izliyor. Yabancı popta Duran Duran, "Thank You" adlı çalışmasıyla zirveye yükseldi. Elton John, "Made in £ng]and''la ilk üçten inmiyor. "The Cranberries, No Need To Argue" ile haftalardır aynı tempoda satıyor. Klasik Batı müziğinde "Fari- nefli" filminin özgün müziği 1 numara. - Dis Is Da Drum - Herbie Hancock - New From Nowhere - Air Supply - Ultimate Caos - Ultimate Caos - Panther - The Or. Mot. Pic. Sound. -1995 We Are The Blues - Spirits Collkling - Paul Brady - Solo Collection - Glenn Frey - Some Raüıy Morning - The Robert Cray Band - Pulp Fiction - Music From The Picture. - Soiingen - Abdullah Eryılmaz - Yurdumun Trenleri - Alaaddin Us - Rüzgâra Şarkılar Söyle -Ayşegül Yeşilnil - Beyaz Kelebegim - Özcan Deniz - Öylesine - Hüseyin -Aİnn-Akın