Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17HAZİRAN 1995 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
KULTUR
Grafik sanatçısı Yurdaer Altıntaş, öO.yaşını uluslararası bir afiş sergisiyle kutluyor
6
Aynı dOi konıışaııların' sergisi
15
1964'teilkTürk grafik
sergisini gerçekleştiren
Yurdaer Altıntaş, 37 grafik
sanatçının katıldığı
'Vluslararası Çağnlı Afiş
Sergisi'yle bir başka 'ilk'e
imzasmı atıyor; gelecekte bir
grafik bienali ve grafik
müzesinin gerçekleşmesi
umuduyla...
PELİNÖZER
Grafik sanatçısı Yurdaer Arüntas,. bu yıi
doğumgününü farklı bir şekılde kutlama-
yakararverdı 60. doğumgünûyaklaşırken
"Bundan yararianarak niçin bir uluslara-
rası bir afiş sergisi düzenlenmesin" sorusu-
nu sordu kendıne. Yanıt tabıı kı olumluy-
du Uykusuzbırşubatgecesındeverdığıbu
karan hemen yaşama geçırmeye karar ver-
di. Ertesı sabah hazırlıklara başladı ve fark-
lı anlayişta afiş ûreten, değışık kuşaklarda-
kı sanatçılardan oluşan bir lıste hazırladı.
0ç ay gıbı kısa bir süre ıçınde dünyanın
dört köşesınden 37 grafik sanatçısının afiş-
lennı Aksanat Galensı'nde toplamayı ba-
şardı.
1964 yılında ılk Türk grafik sergısını
gerçekleştiren Altıntaş, Aksanat'ta 30 ha-
zırana dek sürecek olan 'Uluslararası Çağ-
nh Afiş Sergisi'yle bır ük'e daha ımzasını
atıyor Böy le bır sergının belkı de gelecek-
te Tûrkıye'de gınşılebılecek genış kapsam-
lı uluslararası bır grafik tasanm etkınlığı-
nın de başlangıcı olabıieceğını düşünen.
grafik bıenalı ve grafik müzesı düşünü ger-
çekleştırmek ıçın de kollan sıvayan Yurda-
er Altıntaş, sorulanmızı yanıtladı
- Uluslararası çapta bovlesine kapsamlı
bir sergiyi üç ay gibi bu kadar kısa sürede
nasıl gerçekleştirdiniz? Sergiye çağırdığı-
nız grafik sanatçılannı nasıl seçtiniz? Çağ-
nnıza tepkiieri nasıl oldu?
Başlangıçta doğumgünü bır bahaneydı
Fıkır geldıkten sonra Aksanat ıle konuş-
tum. Buradan olumlu yanıt alınca oturup
bır lıste yaptım. Her ülkeden ıkı kışı seç-
tım Bır kısmının adresını bulamadım.
Hepsme mektup yazdım, bır de kendımı ta-
nıtan bır broşür hazırlayarak onlara gonder-
dım. Ilk ışler gelmeye başladı Ashnda do-
ğumgünüm nısandâydı ama tabıı o zaman
galen doluydu. Aksanat, galensını mayıs
sonunda kapatıyor aslında. Bu sene ılk kez
hazıran ayına sarkınılar sezonu Onlara da
sanıyorum bu fıkır cazıp geldı Gerçekten
de böyle bir galen olmasaydı bu sergıyı
gerçekleştirmek büyük bır sorun olurdu.
Salonun büyüklüğü, dığer olanaklar, bro-
şürûn baskısı... Bütûn bunlar bır haylı ye-
kün tutuyor. O bakımdan çok mutluyum,
bana çok yardımlan oldu. Buaradaçoksı-
cak mektuplar da gelmeye başladı Avust-
ralyalı bır hanım, faksmda "Türkiye kan-
şıkür, sen orada nasılsın, iyi misin" dıye so-
ruyordu. O mektuplar benı çok mutlu ettı.
Işler gelmeye başladıkça sevındım, bır de
içınde mektup aramaya başladım. Meslek-
lenne ne kadar saygılı olduİdannın bır yan-
Yurdaer Altıntaş'ın (üstte) 60. doğumgü-
nü için hazırlanan ve 37 grafik sanatçı-
sının katıldığı sergide Gerd Dumber'in
"De StijP sergi afışi (yanda). VVerner Je-
ker'in Bertold Brecht oyunu için hazır-
ladığı afiş (altta solda), Âlan Fletcher'in
Tasanmcılar ve Sanat Yönetmenleri
Derneği 21. yıldönümü için hazıriadtğı
afiş (altta sağda) de yer alryor.
sıması bence o mektuplar Hıçbın benı ta-
nımadığı halde ışlennı güçlennı bırakıp
mektup yazıyor. ışlennı koyup göndenyor
Grafıkerlenn arasında öyle ınsanlar var kı
dûnyanm beş ayn köşesmde ayn ayn bü-
rolan var. Ajans sahıbı grafıkerlenn kafa-
lannı kaşıyacak vakıtlen yok Buna karşın
müthış ılgı gösterdıler. Hattabazılan "Ben
çok geç kaldım, acaba hâlâ vaktim var mı?
Bu sergiye mutiaka kablmak istiyorum"
dıye mektuplar yazdı. Bu mektuplan da
sergılıyorum
- Sergileveceğiniz afiş.leri nasıl seçtiniz?
tletişim kurduğunuz grafik sanatçılannıse-
çerken ne gibi ölçüler koydunuz?
Hem kuşak farklılıklan olsun, hem tarz
farklılıklan olsun ıstedım Bunlann ıçınde
benım öğrencılığımden tanıdtğım bızım
kuşağımızı etkileyen isımler var. Bır de ta-
bıı özelhklen olan, kışılıklı grafik sanatçı-
lannı seçtım. Bugün aynı zamanda da çok
popüler kışıler bunlar. Daha büyük salon
olsaydı daha çok sanatçıya davet yollar-
dım Yabancı ülkelerdekı meslektaşlanm-
dan bu kadar ılgı beklermyordum doğrusu.
Hepsı de bu sergı ıçın kendı seçtıklen afış-
len gönderdıler Sergide bu seçımın ne ka-
dar tıtız yapıldığı da bellı oluyor.
- Sergide en dikkat çekki olan. tum afiş-
ierin özenle seçilmiş veev rensel özellikler ta-
şryor olması. Grafıkerlenn 'Dünyanın ne-
resinde olursa olsun, oldukça be'nzer şey-
leri düşünüp. benzer duygulan pavlaşnk-
lan' bu sergiyle kanıtlanıyor belki de_
Bır Fınlandıyalı, bır Kanadalı, bır Ingı-
lız, bır Ispanyol.. Bu kadar ayn ınsanlar
amahep aynı şeyı söylüyorlar, aynı dılı ko-
nuşuyorlar. Bu bıraz da çok çeşıtlı meslek
dallanyla ılgimız olmasmdan, bıraz sana-
ta bulaşmamızdan kaynaklanıyor.
- Bu sergi; uluslararası bir arşive temel
oluşturacak mı?
Benım nıyetımde bu Zaten bu afışlen
de Mımar Sınan Ünıversıtesf nın arşıvıne
alacağım. Orada da uluslararası bır arşıv
DUŞUNCEYESAYGI
oluşsun istiyorum. Bunlar bır yerde benım
rüyalanm. hayallenm dıyebılınm. Çunkü
öğrencılığımden bu yana hep bu tarz ışle-
nn peşınden koştum. Ama hep bır bıenal
olsun fîkn kafamda var. Sanıyorum bu ser-
gi ılgı gördükten sonra bazı ınsanlar bır
şeyler yapılabıleceğıne ınanacak Bıraz da
amacım bu zaten Insanlar görmeden bır
ışın yapılabıleceğıne kolay kolay ınanmı-
yorlar.
- Türkiye'de bir grafik müzesi kurulma-
sı konusunda da duşünüz var.
Daha çok Metin Sözen'ı sürdük bu ışe.
Ben yönetmelığı hazırladtm ve gereklı yer-
lere ulaştırdım Umanm bu düş de gerçek-
leşır Geç kaldığımız sürece bırtakım ın-
sanlann afışlennı bulamayacağız ya da çok
daha fazla ücret ödemek zorunda kalaca-
ğız Tabıı müzeyı yaşayan, öğrencılenn de
gelıp yararlanabıleceğı. tartışabıleceğı bır
mekân hal ıne getırmek ıstıyoruz Arşı\ ve
kıtaplıklar olacak bu müzede. Konferans,
tartışma. açık oturum gıbı etkınlıkler de
gerçekleştıımek ıstıyoruz müzede Yalnız-
ca müze olarak kalmayacak bu bırıa
- "Uluslararası Çağrüı Afiş Sergisi'"ni
her yıl düzenlemek. geliştirmek gibi bir dü-
şiinceniz var mı?
Turkıye'den bu sergiye katılan arkadaş-
lara yazdığım mektuplarda; uzun bır dö-
nem Grafıkerler Meslek Kuruluşu'nun
başkanlığını yapmış bm olarak özellıkle
amaçlanmdan bınnm Grafıkerler Meslek
Kuruluşu'na kazık atmak olduğunu vur-
guladım "Ben bunu yapnm, dernek bunu
sürdürebilir mi sürdüremez mi" dıye sor-
dum. Sonra bınsı bana bunun bıraz zor ol-
duğunu söyledı Olsun dedım ben dc "O
zaman tekrar ben soyunurum bu ise". Bu
kadar ılgı gördüğüne göre bu sergıyı bıraz
daha buyuterek belkı ödüllü hale getıre-
bılır, gelıştırebılınz Bu sergı ılende daha
büyük çaplı bır hale dönuşürse, tabıı ben-
ım amacım bıenale dönüşmesı, o zaman
kuşkusuz jün üyesı olarak bazı ınsanlar
çagnlacaktır ve bırtakım konferanslar. söy-
leşıler dûzenlenecektır Zaten galıba bıen-
alı olmayan tek dal da bu kaldı. Istanbul
Kültür ve Sanat Vakfı fotoğraf bıenalı de
hazırlryor
- Yabancı ülkelerde de uluslararası çap-
ta çağnh afiş sergUeri düzenleniyor mu?
Benım bıldığım kadanyla buna benzer
çağnlı bır afiş sergısı Amenka'da Col-
orado'da yapılıyor. Oraya da yaklaşık yüz
kışı katılıyor. Önlar da grafik sanatçılannı
her ülkeden kendılen seçıyorlar. Ama böy-
le bır nedenle düzenlendığını hıç duy-
madım. Sanınm yok. Bana gelen mektup-
larda da doğumgünü espnsının çok güzel
olduğunu yazmış bazılan Onlara dabırın-
sanın tek başına böyle bır ışe kalkışması,
boyle bır neden bulması onlara herhalde
sıcak geldı. tnşallah ılende daha genış kap-
samlı bır ışe dönüşür. Tabıi bütün meslek-
ler ıçın de geçerlı ama hıç bu tarz şeylerle
uğraşmayıp, bır köşeye çekılıp yalnızca
parasını kazanmaya bakanlara bayağı sınır-
lenıyorum
Efes AntikTiyatro tehlikede mi?Arkeoloji ve Arkeologlar Derneği,
Müzeciler Derneği ve Anadolu Sanat
Tarihçiler Derneği yöneticileri,
Cumhurbaşkanı, Başbakan ve Kültür
Bakanı'na gönderdikleri yazıda yapılan
etkinliklerin tahribata yol açtığını
vurguladılar. Efes'te kazı yapan
Avusturya Kazı Ekibi Başkanı Doç.
Stefan Kanviese, antik tiyatronun hâlâ
tehlikede olduğunu belirtirken, Bakan
Karakaş, sorun olmadığını söylüyor.
ASUMAN ABACIOĞLU
İZMİR- Efes Antik Tiyatro'nun Kültür Bakan-
lığı'nın izniyle yeniden konser ve gösterilere açıl-
ması tepkilere neden oldu. Arkeoloji ve Arkeolog-
lar Derneği, Müzeciler Derneği ve Anadolu Sanat
Tarihçiler Derneği yönetıcilen, Cumhurbaşkanı,
Başbakan ve Kültür Bakanı'na gönderdikleri yazı-
da "Kühür adma yapıldığı söylenen konser, gösteri
ve benzeri etkinlikler, kültür varlıklannın tahriba-
tma yol açmaktadır" dedıler. Efes'te kazı yapan
Avusturya Kazı Ekıbi Başkanı Doç. Stefan Karvvi-
ese, antik tiyatronun konserlere açılmasının son de-
rece yanlış olduğunu söyledi Efes Antik Tiyat-
ro'nun onanm ve restorasyon projesinı yürüten Mi-
mar Sınan Ünıversitesf nden Doç Dr. tbrahim
Ataç,tiyatronun konserlere açılması üzerine bır ım-
za kampanyası başlattı.
Efes Antik Tiyatro son yıllarda yoğun ve yanlış
kullanımlar sonucu büyûk aşınma ve tahribata uğ-
ramış, 'çökme tehlikesi' nedeniyle Kültür Bakan-
lığı'nca 1993 yılında ziyarete ve her türlü etkinliğe
kapatılmıştı. Ancak tiyatro, Izmır Kültür ve Sanat
Vakfi'nca düzenlenen Uluslararası tzmir Festivalı
kapsarrundakı beş göstennin yapılması için Kültür
Bakanlığı'nın izniyle yeniden konserlere açıldı.
6 yıBık proje>1e yeniden restore edilecek
Kültür Bakanı Ercan Karakaş. AA muhabırinin
sorulannı yanıtlarken, 1993 yılında onanm amacıy-
la kapatılan Efes Antik Tiyatro'nun birbölümünün
zıyaretçilere ve 9.Uluslararası lzmir FesUvali'ne
açılchğını belırtti.
"Onanm \e araştırma çalışmalan şimdiHk geçi-
ci bir bitim aşamasına gelmiş ve tiyatrodaki tehlike-
ler ortadan kaldınlmıştır'' dıyen Karakaş, bılım a-
damiarının bu konudakı raporlan ışığında, tarihi
yapınm ziyaretçılere kısmen açılmasının mümkün
olduğunu kaydetti
Efes Antik Tiyatro'da bazı tedbirler ahndığına
işaret eden Ercan Karakaş, şöyle konuştu. " Tiyat-
roda gerçekleştirilmesi düşünülen ctkinliklerde tek-
nik olarak hoparlör kullanıunaması ve gürültülü
mûzik yapıtmaması gerekmektedir. Bu nedenle ti-
yatri) sadece klasik Türk ve Batı müziği konseıieri-
ne uygundur. Festival süresince gerçekleştirilecek
etkiilikler buna uvgun olduğundan, Antik Tiyat-
ro'nun bir bölümünün gösterilere ve ziyaretçüere
açılnası bir sorun yaratmayacaktır."
Arkeoloji ve Arkeologlar Derneği Başkanı Doç.
Efes Antik Tiyatro'nun onanm tamamlanmadan etkinliklere açılması tepkilere yol açb.
Dr. Ahmet Tırpan, Müzecıler Derneği Başkanı
Nevbahar Ersoy ve Anadolu Sanat Tarihçıler Der-
neği Başkanı Fahriye Bayram, tiyatronun etkmlığe
açılması uzenne Cumhurbaşkanı. Başbakan, Kül-
tür Bakanı ve Selçuk Beledıye Başkanf na gönder-
diklen metinde, "Kühürvarlıklannı korumaklayü-
kümlü ve karartı olan bizler, Efes Antik Tıyatro-
su'nun gerekii konıma önlemleri alınmadan ve he-
nüz restorasyon projesi dahi uygulanmaya başla-
madan konser, gösteri ve benzeri faaliyetlere açılrna-
sına. v apının antik değeri düşünülmeden konser or-
ganizatöıieri için konser salonu olarak sorumsuzca
kullanımına karşryız"dedıler.
Uç dernek yonetıcısı, tıyatronun korunması ve
onanlması için 1993 yılında başlatılan projelenn
1995 yılında uygulamaya geçınlmesının planlandı-
ğinı anımsatarak, antik yapının bılım dünyası ıçın
çözülmesı gereklı bırbılmece ozellığını sürdürdü-
ğünü, yenı etkınliklenn belkı de yıkıma neden ola-
cağını vurguladılar:
"Kültür varhklarmın gerekii konıma önlemleri
alınmadan her ne anıaçla olursa olsun sorumsuzca
kullanınu,yeri doidunılamayacak büyük kayıplara
neden olmaktadır. Ne vazık ki son v ıllarda üikemiz-
de konıma kavramı hiç düşünülmeden bazı spekü-
lasyonlar yapümakta ve kültür adma yapıldığı söy-
lenen konser, gösteri ve benzeri etkinlikler kültür
variıklannın tahribatına vol açmaktadır. Dünya mi-
rası olarak konımak ve ğelecek kuşaklara saglıklı
olarak ulaştırmakla sorumlu olduğumuz Efes An-
tik Tiyatro'nun, konıma ve güvenlik sorunlan çö-
zümlenmeden konser, gösteri ve benzeri etkinlikle-
reyeniden açılması, yapıya kesinlikle zarar verecek-
tir."
Efes'te kazı çalışmalannı yürüten Avusturya Ka-
zı Ekıbı Başkanı Doç Stefan Karvvıese, antik tiyat-
ronun konserlere açılmasının çok tehlıkelı olduğu-
nu belirterek "Alınan karar sonderece hatalı. Tiyat-
roda geçmiş yillardaki konseıier sırasmda oluşan
çatlakJar nedeniyle bakım ve onanm çalışmalanna
başladık. Böv lesine önemli bir tarihi mekanda uzun
zamandan beri hiçbir çalışma yapılmadı. Bu neden-
le tiyatronun, Avrupa Konseyi tarafından destekle-
nen koruma projesi (Eurocar) kapsamına alınması
için başvuruda bulunduk. 6 yıl sürecek bu büyük
proje ile tivatro yeniden onanlacak ve restore edile-
cek. Ancak 250 milv ar liralık projenin daha ilk aşa-
ması tamamlandı. Bize burada rahat çalışma orta-
nıı sağlanmah. Tiyatro şimdi şantiye görünümünde.
Şenlik ile çalışma birlikte olmaz. Bize çalışma nrsa-
tı verilmezse, bu projeden vazgeçeriz. Verdiğinıiz
son raporda tivatronun bazı kesimlerinin ziyarete
açılabilecegini bildirdik. Ama rapor yanlış anlaşıldı
ve tiyatro konserlere açıldı" dıye konuştu.
Tiyatroda onanm projesini yürüten Mımar Sinan
Ünıversitesı'nden Doç. Dr. tbrahim Ataç, konuyu
Anıtlar Kurulu'na götüreceğını belirterek tiyatro-
nun konserlere açılmasına karşı olan öğretim üye-
leri ile birlıkte bir imza kampanyası başlattıklannı
söyledi Doç. Dr. Ataç, "Bu işin sonu gebnez, kon-
ser için bir kuruluşa ödün vermek. deve güreşine de
rock konserine de ödün vermek dcmektir. Birine ve-
rip birine vermemek olmaz" göruşünü savundu.
Öte yandan Efes Antik Tiyatro'da 1993-94 yıl-
lannda bılun adamlannca yapılan ıncelemeler
sonucu hazırlanan raporda. "Yapıda ortaya
çıkanlan büyük tahribat, yapının emniyeti kadar
can güvenliği için de tehlike ve risk oluşturmak-
tadır" denıliyor. 1993-94 yıllannda hızla uygulanan
acıl koruma-sağlamlaştırma çalışmalannm, 'yapı
ve can güvenUği açısından tehlikeyi gidermediği'
vnrgulanan raporda, uluslararası festival kapsamın-
da 5 göstennin ve Selçuk Beledıyesi'nce destek-
lenen Pop-Sav ödül törenının antik tiyatroda yapıl-
masının programlandığı anımsatılarak şu görüşlere
yer verilıyor:
"Zarar ve tehlike yalnızca aşınma-tahribat
boyutunda değUdir. Açıkta duran kablolar ve ay-
dınlatma clemanlan elektrik kontağma bağlı yan-
gın gibi önemli bir tehlikeyi de ortaya çıkarmak-
tadır. Yapıya müdahaleyi ve tehlikeli durumdaki
çalışma alanlan olan sahne binası ve kulis odalannın
kullanımını gerektirecek etkinliklerin önlenememesi
sonucu, Efes Tiyatro'da belirii bir aşamaya ulaşan
tüm konıma çalışmalan zarar görecek, mevcuttara
ek olarak giderilmesi mümkün olmayan yeni teh-
likeler ortaya çıkacak ve antik yapı büyük zarar
görecektir.""
MEMET FUAT
Bugünkü Şiirimiz
"Bugünkü şiirimiz" deyınce Garıp şıiri, ya da 1940
Toplumsalcı şiirı, Yaprak şıirı, Ikincı Yenı şiir gıbı be-
lirli bir şıır anlayışı gelmıyor gözumüzün önüne.
Günümüzde bır akım gibi düşünülmeye yatkın
herhangı bır egilim de yok.
Değışik eğilimleri sıralayalım:
Şiırin "şiir dışı" hiçbir şeyle ilışki kurmasına izin
vermeyen bir anlayışı savunanlar; geçmiş özlemiy-
le yananlar; yenı bir toplumsalcılığı arayanlar; Arap-
ça, Farsça sözcuk avına çıkanlan aşın damrtıklar;
değeri bilınmemiş küskünler; kitle iletışim araçlany-
la sevişenler...
Çok renklı, ama karmakarışık bir ortam...
Geçenlerde TV'de konuşurken Attilâ İlhan gü-
nümüzün şiirinden sankı tek yönlu bır şıırmiş gibi
söz etti. Bır iki örnek okuyarak beğenmedığıni be-
lirttiği bu şiirin yozluğunu da Ikincı Yenı'ye bağladı.
Doğru olabilir mı?
Attilâ ilhan söylediklerinin doğru olup olmaması-
na pek önem vermez. Onun amacı yıllardır karşısı-
na aldıklarının yanıtlarına hiç aldırmadan, kulaklan
kapalı sürdürdüğü bırtartışmayı TVyetaşımak, da-
ha çok ınsanın önüne çıkarmak, o kadar...
Betimlemeler, şairce söyleyişler, gülümsemeler-
le, adlannı vermediğı birtakım şairleri, "Ikınci Yeni"
genel başlığı altında kötülüyor.
Bu ardı arkası gelmez tartışmada nedense şair
adları verılmez. Özellıkle sorsanız da, bır yolunu bu-
lup söylemezler. Oysa hep bılıyoruz "Ikinci Ven/"nin
çağrıştırdığı bir sürü yalan yanlış kuramsal sözün
ağırlığı altında ezılmek ıstenen şairlerin kımler oldu-
ğunu:
İlhan Berk, Turgut Uyar, Edip Çanseyer, Ce-
mal Süreya, Ece Ayhan, Kemal Özer, Ülkü Ta-
mer...
Aslında daha pek çok şair Ikinci Yeni'yle alışve-
rışe gırmiştı. Kımilen saplanıp kaldılar o bataklıkta.
Uzaktan bakanlar, şöyle bir sürtunup geçenler de
oldu.
Ama, kuramsal çerçevesı açısından, 1960'lardan
kalma deyimıyle, "saman alevi gibi" pariayıp sön-
dü bu akım.
O yanlış aktarılmış, yanlış yorumlanmış ilkeleri
yazılarında sonuna kadar savunan İlhan Berk bile
savunduğu ilkelere bağlı kalamadı.
Ikinci Yeni adına konuşanlann sözleri nereye ka-
dar doğru, nereden sonra yanlıştı, bu konu tekrar
tekrartartışıldı. Adlannı yukarda andığımız şaırler de
katıldılar o tartışmalara. Oylesıne kı sonunda kım-
se, "Ben Ikinci Yenı'yım", demez oldu. Herkes yal-
nız kendi şiirinden sorumludur görüşü benimsen-
di.
Ikinci Yeni'nin yanlış olduğuna inandığım pek çok
ılkesine, Attilâ İlhan, ya da Asım Bezirci gıbı, ben
de yıllarca karşı çıktım, ama Ikincı Yeni'yle gelen şa-
irlerin ortaya koydukları başarılı yapıtları da o ilke-
ler yüzünden yadsıma yoluna hiçbir zaman sapma-
dım.
İlhan Berk, Turgut Uyar, Edip Çanseyer, Ce-
mal Süreya, Ece Ayhan, Kemal Özer, Ülkü Ta-
mer sanat anlayışlan çeşıtli aşamalardan geçmiş,
çok güzel şiirler yazmış şaırler, yaşamlarının her dö-
nemınde başkaları için kaygıianmış, daha iyi bir
dünyanın özlemını çekmış, ıçınde bunaldıkları bu
sömürü düzenine boyun egmemiş insanlardır.
Bugün Ikincı Yeni'nin kuralları dolaşmıyorortalar-
da, bu şairlerin yaprtlan dolaşıyor. Günumüz şıiri-
nin yozluğuna inanılıyorsa, bunun nedeni olarak da
Ikinci Yeni gösterıliyorsa, o yaprtlara gönderme ya-
pılıyor, o şairler kötülenıyor demektir.
Bu, işın bır yönü, öbür yönü de şu:
Ikincı Yeni 1960'ların başında dağılmış, 1970'le-
re doğru Nâzım Hikmet Türk yazınında ıkinci yü-
celişinı yaşamıştır. 1970'lerde ise Türkiye'de dev-
rimci bır şiir anlayışı geçerlıydı. 1980'lerde şıır yaz-
maya başlayan bir şair adayının elınin altında, Dı-
van yazını, Halk yazını, Namık KemaF, Tevfik Fik-
ret, Mehmet Akrf, Yahya Kemal, Ahmet Haşim,
Nâzım Hikmet, Necip Fazıl, önce Ganp'çı, sonra
Yaprak'çı şaırler, Fazıl Hüsnü, Attilâ İlhan, Ikincı
Yeni, bir daha Oktay Rifat, Melih Cevdet, 1970
devnmcı şiin gıbı çok çeşıtlı ornekler vardı.
Bunca örnek arasından neden Ikincı Yeni'yı seç-
miş olabilırler! Böyle bır şey söz konusuysa...
Günümüzün şairleri Attilâ ilhan'ın istedığı gibi, ya
da herhangı bır okurun ıstediğı gibi şiir yazmıyor-
larsa, ya da şiirin hiçbir türlüsünü becerBmiyorlar-
sa, bunun herhalde birçok nedeni vardır. Araştır-
mak, anlamaya çalışmak gerekir.
Gördüğü her deliği, eski öfkelerın tadını arayarak
Ikincı Yeni'nin mumyasıylatıkamaya çalışmak alda-
tıcı bir kolaya kaçma gibi görünüyor bana.
Başka bır olasılık üzerinde de önemle durmalıyız:
Bütün beğeniler gibi şiir beğenisi de gelışıyor.
Belki de biz bir yerlerde saplanıp kalmış bu geliş-
meye ayak uyduramamışızdır.
Rory GaUagher yaşama veda etti
• LONDRA (AA) - lrlandalı rock gitanstı Rory
Gallagher, Londra'da tedavı gördüğü hastanede öldü.
Dünyanın en ıyı "beyaz blues" gıtanstlennden biri
olarak kabul edılen 47 yaşındakı Gallagher'a, nisan
aymda karacığer nakli yapıldığı, operasyonun başanlı
geçmesıne rağmen sanatçının daha sonra ortaya çıkan
komplikasyon yüzünden öldüğü belımldı. Sanatçının
menajen tarafından yapılan yazılı açıldamada,
Gallagher'm ölümü nedeniyle Bob Dylan ve Van
Morrison'un da aralannda bulunduğu çok sayıda
ünlünün. sanatçının aılesıne başsağlığı mesajı
gönderdığı ifade edıldi. lrlanda rockmın babası sayılan
Gallagher, Hovvlmg Wolf ve Moody Waters gibi
dunyaca ünlü gruplarla çalışmıştı.
Mine Arasan'dan 'Yaza Merhalıa'
• Kültür Servisi - Mine Arasan'ın "Yaza Merhaba"
başlıklı resım ve gravür sergisi, bugün Yeşilyurt Spor
Kulübü'nde açılıyor. Sergı 6 temmuza dek sürecek ve
hergün 12.00-19.30 saatlen arasında gezilebılecek.
Marmara Oniversitesı Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik
Bölümü'nü bıtıren sanatçı, bugüne dek 26 kışısel sergı
açtı. Halen Basın Müzesı Sanat Galenlen yonetıcısı
olan ve Ozgünbaskı Atölyesı'nde gravür dersı veren
sanatçı, "Işım gücüm resım yapmak. Coşkum, sevgım,
sıcaklığım, hırçınlığım, mutluluğum, mutsuzluğum.
Resımlerimdeki en önemli olay bana ait, özgün
olması" diyor.
GALATASARAY LİSESİ 12.
KÜLTÜR VE SANAT FESTİVALİ
BUGÜN:
14.00 Konsen "Rock Günlen I" Objektıf, Robert
Lisesı, Kanga, Son Söz, Madam X, Çığlık,
Marenostrum, Necropsy, Galatasaray Lisesı Ön Bahçe