Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 MAYIS 1995 PERŞEMBE 12 KULTUR B uyılki festivalin en önemli etkinliklerinden biri New York Filarmoni Orkestrası'nın (sağda) konserleri. Ünlü şef Kurt Masur (solda) yönetimindeki konserlerden ilki Dr.Nejat Eczacıbaşı'nın anısına ithaf edilecek. Vliizik FestivaK'nm ana teması MozartKültür Servisi- Istanbul Kültür ve Sanat Vakff nın düzenlediği 23.Uluslararası Istanbul Müzik Festivali, 20 haziran-16 temmuz tarihleri arasında gerçekleştirilecek. 800 yabancı. 350 yerlı toplam 1150 sanatçının katılacağı festival programında 6 büyük orkestra konseri. 9 oda müziği konseri. I resital. 2 opera. 3 bale gösterisi ve 9 geleneksel müzık konseri yer alıyor. Konser ve gösteriler Atatürk Kültür Merkezi, Aya Irini ve Topkapı Sarayı'nda yapılacak. Festivalin bilet rezervasyonlan 27 mayıs tarihınden ıtibaren sadece telefonla yapılacak Aynca rezervasyon yaptınp da bilet almak için gelemeyenlere biletleri kurye ile gönderilebilecek. Müzik Festival'inin bu yılki bütçesi 103 milyarlira. Festival yetkilileri, bu yılki gişe beklentilerinin toplam gelirinyüzde 16'sı olduğu bildiriyorlar. Festivalin kunımsal sponsorlan Emlak Bankası, IBM, The Marmara, Renault ve DHL. Hemen hemen her konserin bir sponsoru olacağını belirten vakıf genel müdürü Melih FereH, basın kuruluşlanndan da bu yıl düzenlenen beş festival için yaklaşık 12 milyon dolariık yardım gördüklerini dile getiriyor. Uluslararası tstanbul Müzik Festivalı'nin bu yılki ana temasını Mozart ve onu büyük ölçüde etkileyen Haydn'ın yapıtlan oluşturuyor. Bu arada ölümünün 50.yılında Macar besteci Beta Bartok ve ölümünün 3OO.yılında tngiliz besteci Henry Purcell da festival programlannda anılacakJar. Mozart'ın ana tema olarak seçilmesinin nedeni, festivalin artık gelenekselleşmiş bir etkinliği olan "Saraydan Kız Kaçırma" operasının ülkemizde ilk kez>ünlü Mozart yorumculannın bir araya getirilerek sahnelenecek olması. Aidan Lang'ın sahneye koyduğu operayı seslendırecek iskoç Oda Orkestrası'nı yaşayan en büyük Mozart şefi Sir Charles Mackerras yönetecek. Tenor Kurt Streit,bas Peter Rose, soprano Linda Kitchen, soprano Rosa Mannion, tenor Peter Bronder gibi dünyaca ünlü sanatçılann rol aldığı gösteride Elena Puşkova yönetimindeki / skoç Oda Orkestrası (üstte), Sir Charies Mackerras (solda) yönetiminde Mozart'ın 'Saraydan Kız Kaçırma1 operasını seslendirecek.Festivalde bu yıl bir de bale gösterisi var. American Ballet Theatre, kalabahk bir kadroyla AKM'de üç gösteri sunacak (yanda). Ankara Devlet Opera Korosu da yer alacak. Topkapı Sarayı'nda sahnelenecek operada Sefim Paşa rolünü ise Devlet Tiyatrosu sanatçılanndan Uğur Pölat üstlenecek. Tüm ışık sisteminin yurtdışından getirtıleceği operanın dekor ve kostümlerini Osman Şcngezer hazırlıyor. 23.Uluslararası Istanbul Müzik Festivalı'nin açılış konserini Şef Gürer Aykal yönetimindeki Cumhurbaşkanlığı Senfonı Orkestrası verecek. Konsere solist olarak piyanist Hüseyin Sennet katılacak. Bu yılki festival programının en önemli etkinliklerinden biri, New York Filarmoni Orkestrası'nın ünlü şef Kurt Masur yönetiminde vereceği ikı konser olacak. Orkestra. ilk konserini Dr.Nejat Eczacıbaşı'nın anısına ithaf ediyor. Şef Adam Fîscher yönetimindeki Avusturya-Macaristan Haydn Orkestrası ise binncısi İdU Biret ile birlikte olacak üç konser verecek. Mozart'ın Taç Giyme Mes'i ve Haydn'ın Mevsimler Oratoryosu'nu spslendirecek olan orkestraya iki konserinde Phılarmonia korosu eşlik edecek. tskoç Oda Orkestrası, festivalde flütçü Şefıka Kutluer ve gitar virtüözü Julian Bream eşliğinde iki konser verecek. Orkestrayı ilk konserde Sir Charies Mackerras, ikincisinde ise Gürer Aykal yönetecek. Italya'dan gelen Padova ve Veneto Orkestrası kemancı Piero Toso'ya eşlik edeceği iki konser verecek. Robert King yönetimindeki The King's Consort'un konserlerine ise 2O.yüzyılın en büyük kontrtenorlanndan James Bovvman, soprano James Bcnvman ve trompetçı Crispian Steele-Perkin skatılacak "Turkish Delight" admı verdikleri ve ünlü bestecilerin Türk temalanndan yararlanarak besteledıkleri eserlerden oluşan repertuvarlan ile The VV'allace Collection topluluğu da festivalin ilginç konuklanndan. tgor Oisrrakh, Ayla Erduran, Valeri Oistrakh. VValter Nothas ve Natalya Zertsalova'dan oluşan beşlı de Brahmsın eserlerini seslendirecekleri bir konser sunacaklar. Festival programında bu yıl bir de bale gösterisi yer alıyor: 100 kişilik kadrosu ve beş TIR ile gelecek olan American Ballet Theatre. AKM'de üç gösteri sunacak. "Geteneksel Müzik Konserleri" bölümünde Kudsi Erguner iki ilginç konser verecek: Erguner'in Rum, Ermeni, Yahudi ve Türklerin ortak müzık yapısı olan makamlar üzerine geliştirdiği dini müzikler sunacağı "Tarih Boyu Hoşgörü" adlı ilk konsen Istanbul Kültür ve Sanat Vakfı'nın yönetım kurulu başkan yardımcısı Onat Kudar'a ithaf edildı. Kudsi Erguner'in "GazeUer"adlı ikinci konserinde ise şair padişahlann gazelleri ney, tambur, kanun ve bendir eşliğinde seslendirilecek. Bu bölümde Ahmet Öztıan yönetimindeki Kültür Bakanhğı Istanbul Tarihi Türk Müziği Topluluğu, Necdet Yaşar yönetimindeki Kültür Bakanhğı Istanbul Devlet Türk Müziği Topluluğu, Nevzat Athğ yönetimindeki tstanbul Devlet KJasik Türk Müziği Korosu, birlikte konser verecek olan Orbestra ve Anatolia topluluklan. tnd Çayırb yönetimindeki tTÜ Mezunlan Türk Müziği Topluluğu, Ruhi Ayangil yönetimindeki Ayangil Türk Müziği Orkestra ve Korosu ile flamenkocu Carmen Linaresin konser ve gösteri len yer alacak. İlk kez 1993 yılında festival kapsamına alınan Genç Solıstler Dizisi'nde ise bu yıl 15 solist, 3 orkestra ve 2 oda müziği topluluğunun 9 konseri gerçekleştirilecek. Verlaine ve Rimbaud^nun tutkulu aşkı film oluyor Kültür Senisi- Agnieszka Holland, Verlaine ve Rimbaud arasındaki tutku- lu aşkı anlattığı yeni filminın çekimle- rini sürdürüyor. Yönetmen; "Total Eclipse" adını ta- şıyan filmini. Christopher Hamp- ton'un senaryosundan sinemaya uyar- lıyor. "Christopher Hampton'un senar- yosundaki dil ve maccra ruhu beni tam anlamıyla büyüledi. V ıllardır en sevdi- ğfan şair Arthur Rimbaud'nun çok ha- reketii ve zengin yaşamım beyazperde- ye aktarmayı hayal ediyordum. O, 16 yaşında "Les İUuminations" ve "Une Saison En Enfer" adlı yapıtlannı yazar- ken her şeyi anlamamış mıydı zaten? Tüm karşı çıkışlarını. yaşamı değiştir- mek gerekriğine ilişkin düşüncelerinin savunurken aslında şiirin hiç bir şeyi de- ğiştiremeveceğini bilmiyor muvdu? Bu fılrn aynı zamanda gençlikten yetişkin- liğe geçişi, o zoriu dönemi de anlatıvor. Çok güçlü, evrensel ve güncelliğinden hiçbir şey kaybetmeyen bir konu bu. Bu- gün gençler hâlâ geleceklerinden kuş- kulu."diyor Holland. Filmde Verlaine'i David Thewüs. Rimbaud'yu ise Leonardo Di Caprio canlandırıyor. Verlaine'in eşıni ise Ro- mane Bohringer... Oyuncu seçiminde oldukça titız davranılmış. Oyunculann şairlere hem fizik olarak hem de duy- gu olarak benzemesine özen gösteril- miş. Sonuçta büyük bir başan sağlan- mış. Beyazperdede. yok olan şairlerin görüntülericanlanmışadeta. "Yalnızve buz turmuş parkta. geçmişi canlandıran iki hayalet" . Paul Verlaine'in şıirinde olduğu gibi bir yabancılık hâkim olmuş filme. Holland "Soluklann söyleşisi olacak bu film. Uyum arayışı, sevme ve yarat- ma zorluğu üzerine bir film... " sözle- riyle tanımlıyor "Total Eclıpse"i. Savaş sonrası Vietnam Kültür Servisi - Vietnam'da bugünlerde savaşın sona erişinin 20. yılı kutlanıyor. Vietnamlılar artık geçmişin acılannı unutup yüzlennı geleceğe dönseler de. yüzyılın bu en kanlı savaşı. daha yıllarca konuşulacak tartışılacak. Gazetemiz fotomuhabırlerinden Hatice Tuncer ve amatör fotoğrafçı Ağca Özyıldınm. geçen aralık ayında savaş sonrasının Vıetnamı'nı fotoğrafiadılar. Tuncer ve Özyıldınm. film karelerinde dondurduklan görüntüleri Fransız Kültür Merkezi'nde sergiliyorlar. Renklı baskılardan oluşan fotoğraf sergisi 20 mayısa kadar sürecek. Vurmalı çalgdann sihirbazı Kültür Servisi- Cemal Reşit Rey Konser Salonu önceki gece ilginç bir konsere sahne oldu. Bach. Albeniz. Scarlatti, Maurio Giuliani. Bülent Tarcan, Tanburi Cemil Bey ve Mangore'nin yapıtla- nnın: darbuka. tanbur, saz ve gitar- la seslendinldiği konserde Burhan Öçal ve Amerikalı gitarist EHot Fîsk, müzıkal yetkinliğin sınırlannı zorlayarak. ilginç bir serüvene davet etti seyircılen. tzleyenlerle çok sıcak bır iletişim kuran sanatçılar, bunun ötesinde bir ikili olarak da oldukça uyumluydu. Darbuka ve gitarla yo- nımlanan bır Domenico Scarlatti bestesiyle başladı "East Meets VVest" konseri. Gitarla darbukanın buluştuğu noktada belki de tüm kül- tür farkhlıklan ortadan kalkıyor. Doğu ve Batı müzikal bir bütünlük içinde uzlaşıyordu. Sahnede sevimli tavır ve mimik- leri ile izleyicilerin hayranlığını ka- zanan Fisk, Tanburi Cemil Bey'in "Nikriz Sirto"sunu da. Agustin Bar- riosMangore'nin yapıtlan kadar ba- şanyla yorumluyordu. Çağdaş ve klasık bestecilerin yapıtlannı gitara uyarlayan Fisk'ı, Andres Segovia "çağımızın en parlak, zeki ve yete- nekü genç sanatçısı"olarak tanımlı- yor. Eliot Fisk. son plak çalışmasm- da Paganini'nin keman için 24 Kap- ris'ini gitara uyarladı. Seyircileri Türkçe selamlayan gitarist, Burhan Öçal'ın darbukasına eşlik ederken. kültürümüze duyduğu ılgiyi birkaç Türkçe sözcükle sınırlamadığını gösteriyordu.Burhan Öçal ise dar- buka solosunda, pek kullanılmayan aksak ritmlerle bir darbukanın tüm olanaklannı kullanarak sihirbazlık yapıyordu adeta. Def solosunda ise "vurmah çalgüann harika çocuğu" olduğunu bir kez daha kanıtlıyor ve bu konserinde de kalp hastalan için bir tehlıke oluşturuyordu. Terörizme kadın gözüyle bakış GÜRHAN UÇKAN STOCKHOLM- Alman yönet- men MargaretheVTHI Trotta'yı birço- ğumuz, "Ud Alman KızKardeş'*fil- minden tanıyoruz. Günümüz kadın yönetmenleri arasında dikkat çeken biri. Son filmi "Bir Uzun Sessizlik" şu anda birçok ülkede göstenme gir- miş durumda. Cannes Film Festiva- li'nde bu film sıkıcı bulundu ama. konusu gayet güncel: Terörizm. Sı- kıcı bulunmasının belki de en önem- li nedeni, bir "action" filmi olmama- sı. Von Trotta filminde "geride ka- lanlarT işliyor. Pek geçerakçe değil böyle şeyler günümüzde. Günlük ge- çim derdınde kimın zamanı var da- ha güç durumda olanlan düşünme- ye? "Kitleiletişim araçlan, geride ka- lanlarla ilgilenmiyor r 'dıyor Alman yönetmen Stockholm'dekı gazetele- re bilgi verirken. Filmin gala gecesi- ne çok kişı geldi; basında önce bir bomba etkisi yaptı. Ardından peşpe- şe sinema sahipleri filmi repertuvar- dan çıkarmaya başladılar. Ilgi yok filan dediler ama, bazılannın tehdit edildiği ortaya çıktı. "Bir Uzun SessizBk" filmınin baş- kişısı Carla. Carla. gerçeğin peşine düşmüş dürüst bir savcıyla evli. Der- hal tahmin edileceği gibi, savcı ya da araşhrma hâkımi, kaza süsü verilen bir darbe sonucu yaşamını yitirir. Bindiği uçak havaya uçurulmuştur. Margarethe von Trotta. ttalya'ya gidip film çekme fikrini nereden edindiğini şöyle anlatıvor: "1992'de peşpeşe terör eylemleri vapılıyordu. Halk çaresizlik içindey- di. Bu konunun beyazperdede yonı- mu nasıl > apılabilir, diye düşündüm. Her ş«> böyle başladı işte." Filmin senaryosunu, von Trot- ta'nın birlikte yaşadığı Feüce Lauda- dioyazdı. Ne varki filme "kadıngö- züyle bakmakta" kararlı olan yönet- men, gerek senaryoya, gerek de çı- zilen kışılenn karakterine kanşmış. Feüce, Italya'nın politika dünyasını bilen biri. Von Trotta ise Carla ve an- nesinin yaratılmasını rümüyle üst- lenmiş. Palermo'yagiderek terör ne- deniyle dul kalan kadınlarla görüş- müş. Çok, ama çok etkilendiğini söyîüyor: "İtaha'dageçirdiğimSyil, beni çok daha üısanlaştırdı. Alnıan- ya'da sürekli olarak sinir gerginliği icindevdim. Ital>a'da bir plazada otu- nıp koyu bir espresso içmenin verdi- gi rahatlık hiçbir yerde yoktur." Margarethe von Trotta, yönetmen olmadan önce oyunculuk yapmıştı. Önceki eşi Volker Schlöndorff. efsa- ne\ i Fassbinder ve Claude Chabroi gibi tanınmış yönetmenlerın filmle- nnde rol almıştı. Carlo rolü, birçok- lannca tipik bir "von Trotta rolü" gi- bi gözüküyor. O ise kararlı: "Birçok filmimde. hatta hepsinde bana rol var ama üstienmivorum" diyor. "Ki- şi bir filmi yönetirken. her yerde bu- lunmalı, her şe>e yetişmeli ve genel durumu bir an için bile savsakJama- mah. Oysa bir rol üsüenilirse. rümüy- le buna konsantre ounak gerekir. Yö- netmenlik ve oyunculuk birbirine a\ iki iş. İyisini yapabilmek için, birin- den birini seçmek gerek." Margarethe von Trotta ile Felıce Laudadıo artık Paris'te vaşıyor. "tş nerede varsa, ora> r a gSdij'oıİar." Von Trotta, Berlin'de 1943'te yaşanan bir olayın filmini yönetecek. Yapımcısı, eski eşı Volker Schlöndorff. Filmde Berlin'de Yahudi soykınmından son- ra hâlâ bulunan u Alman kadınlarla" evlı Yahudi erkeklerin de kentten uzaklaştınlması işlenıyor. Senaryo- su hazır olan filmin çekimine ya bu yıl sonu ya da gelecek yılın başı baş- îanacak. '1,2,3, Soleil' İFKM'de • Kültür Servisi - Bertrand Blier'nin 1992 yapımı "1,2,3 Soleil" (1,2,3, Tıp) adlı filmi bugün, yann ve 31 mayısta saat 15.30 ve 19.00'da Istanbul Fransız Kültür Merkezi'nde gösterilecek. Başrollerini Anouk Grinberg, Marcello Mastroianni, Myriam Boyer ve Olivier Martinez'in paylaştıklan film Türkçe altyazılı olarak gösterilecek. Blier filmine, 1,2,3, tıp oyununun ismini vermiş. Aynca aynı zamanda "güneş" anlamına gelen "soleil" sözcüğünü özellikle kullanmış. Film, Marsilya'da bir gecekonduda yaşayan Victorine'in etrafında gelişen olaylan konu ediyor. Blier, yaşamın sürüklediği, sahipsiz insanlann yaşamını etkili görüntülerle yansıtıyor. Hikmet Onat resim sergisi • Kültür Servisi - Hikmet Onat'ın resim sergisi 9 hazirana dek Yapı Kredi Kâzım Taşkent Sanat Galerisi'nde izlenebilir. 1882 yılında tstanbul'da doğan Hikmet Onat, ortaöğrenimi tamamladıktan sonra Mekteb-i Bahriye-i Şahane'ye (Deniz Harp Okulu) girdi. 1903 yılında bu okuldan mezun olduktan sonra Sanayi-i Nefise Mekteb-i Alisi'nde resim eğitimine başladı. Gösterdiği büyük başan nedeniyle 1910 yılında devlet bursuyla Paris'e gönderildi. Osmanlı Ressamlar Cemiyeti ve Güzel Sanatlar Birliği'nin kuruculan arasında yer alan sanatçı, Viyana ve Berlin'de açılan Savaş Resimleri sergilerine de katıldı. Onat, 1977 yılında Istanbul'da yaşama veda etti. Gürültülü Patırtılı Bir Hikâye' Birim Tîyatro'da • Kültür Senisi - Ankara Devlet Tiyatrosu'nun sahnelediği "Gürültülü Patırtılı Bir Hikâye" adlı oyun, cumartesiye dek Birim Tiyatro'da izlenebilecek. Savaş Dinçel'in'yazdığı. Selçuk Yöntem'in yönettiği o>un, VVilliam Shakespeare'in müze haline getırilen evinde bekçilik yapan yaşlı bir aktörle, müzeyi ziyarete gelen genç bir aktris arasında geçen ilginç olaylan konu ediyor. Baykal Saran, Zerrin Tekindor ve Mustafa Uğurlu'nun rol aldığı oyunun sahne tasanmı Sertel Çetiner'e, giysi tasanmı Esra Selah'a, ışık tasanmı ise Ekrem Karadağ'a ait. CRR'de Aras Azeri Uçlusu • Kültür Servisi - Bu akşam saat 19.30'da Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda Aras Azeri Üçlüsü bir konser verecek. Dünyanın pek çok ülkesinde konserler veren ve halen Izmir 9 Eylül Üniversitesi Devlet Konservatuvan'nda şan pedagogu olarak çalışmakta olan Lütfieyar Imanov'la, halen Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuvan'nda Piyano Bölüm Başkanlığı görevini sürdürmekte olan Zöhrab Adıgüzelzade ve tarda tstanbul Teknik Üniversitesi Türk Musikisi Devlet Konservatuvan öğretim üyesi Alpay Ünsal'dan oluşan üçlü, Azeri halk mahnılan (türküleri) ile Azeri ve Türk bestecilerinin eserlerinden oluşan bir konser verecek. AKsanarta BerHoz konseri • Kühür Servisi - Aksanat'ta bugün saat 12.30 ve 18.00'de laser- disc'ten büyük ekranda bir konser izlenebilir. Berlioz'un "Symphonie Fantastique" adlı yapıtını Gardiner Orchestre Revolutionnaire & Romantique yorumlamış. Yann saat 12.30'da ise Beethoven'in "Keman Konçertosu", Giulini Filarmoni Orkestrası'nın yorumuyla laser- disc'ten izlenebilir. Yann aynca saat 18.30'da ise Aksanat'ta Aysun Timurcan ve Grubu Dost Yürek canlı bir konser verecek. Südop'un gravürleri Garanti Sanafta • Kültür Servisi - Gülseren Südor'un gravür sergisi bugünden başlayarak 31 mayısa dek Garanti Sanat Galerisi'nde izlenebilir. 1945 yılında doğan sanatçı, 1970 yılında Istanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'ni bitirdi. 1970 - 74 yıllan arasında çalışmalannı Italya'da sürdürdü. Yurtiçi ve yurtdışında 78 karma sergiye katılan sanatçının yapıtlan çeşitli özel koleksiyonlarda ve müzelerde bulunuyor. Sanatçı 1986'da "II. Trofeo Raffaello Milano Uluslararası Yanşrna 1. Ödülü"nü kazandı.