Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 25 MAYIS 1995 PERŞEMBE
12 DIZIYAZI
Çerkez:Banşçı,konukseverlyı de kım bu Çerkezler0
Çerkezler, Kuzey Kafkas-
ya'nınyerleşıkhalkjdır Turk
olmayan Arapolmayan, Rus
olmavan başka bır halktır
Kendılenne özgudıllen, kul-
türlen, geleneklen, özellık-
len vardır
Şu anda dunyanın 40'tan
çok ulkesınde v aşıyorlar En
çok Turkıyede Ardından
Sunye Urdün, tsraıl, \BD.
Avrupa ulkelennden yoğun-
lukla Ispanya, eskı Yugos-
lavya bugûnku Makedonya,
Bulganstan Romanya Irak
Lubnan, Mısır Kongo'ya
goçen Çerkez olduğunu bıle
bılivonız
Turkıye'de 50 ıl çevresın-
dekı bıne yakın verleşım
merkezınde voğunluklu ola-
rak bulunuyorlar Yoğunluk
olarakSamsun TokatSıvas,
Çorum. Kaysen, Maraş,
Adana, bır başka yoğunluk-
lu yer Adapazan, Kocaelı,
Balıkesır Bursa, Kutahya,
Aydın, Eskışehır gıbı 50 ıl
çevresınde yaşıvorlar
• Dunyanın 40'tan
çok ulkesınde
Çerkezler var.
Turkıye'de yaşayan
yaklaşık 5 mılyon
Çerkez 50 ıl
çevresındekı bıne
yakın yerleşım
merkezinde
yoğunluklu olarak
bulunuyorlar.
Çerkezler,
geleneklerıne çok
bağlı ınsanlar.
Bunun en açık
örneğı de ınanılmaz
ölçülere varan
konukseverlıklerı.
Sayılan pek bılınemıyor
Yedı mılyon dıyenler de \ar,
ıkı mılvon dıyenler de Tah-
mın yapanlann ağırlıklı bo-
lümu beş mılyon rakamı
uzennde duruyorlar Daha
temkınlı konuşanlar ıse şunu
soyluyor Ikı mılyonla beş
mılyon arası Çerkez, Turkı-
ye'de yaşıyor
Celenekçi bir toplum
Kuzey Kafka;>yadan,yanı
dağlık bolgelerden ulkemı-
zegeldıler Zaten oralarda da
kendılennı 'dağlı halklar"
olarak ıfade ettıler ve edıyor-
lar Anadolu'da. Osmanlı yo-
netımının kararlanyla kırsal
alanlara yerleştmldıler Ya-
nı, 130 yıl oncesınde de ka-
palı ekonomı koşullannda
yaşadılar, bızımle olduklan
sureçte 40 yıl onceye kadar
da aynı koşullan surdurdu-
ler Bu koşullar kentleşme
hareketlen nedenıyle henuz
çozulmeye, kınlmaya başla-
dı Onun ıçındır kı yuzlerce
yıllık Çerkez geleneklen, ka-
palı ekonomık koşulların ge-
tırdığı ozellıklenn hemen tu-
munu ıçenr tlk akla gelen
bırkaç ornek İnanıhmaz öl-
çülere varan konukseverlik,
yigitliğe buyuk ölçude ovgu
ve öykunme, konınması ge-
reken en önemli \artağm isim.
yani nam olması gıbı
Bunlann onemlı bırbolumu-
nu ellennden geldığınce ya-
$atmava çalışıyorlar Örne-
ğın, Çerkez koylennde ko-
rçuğa venlen onem, e\e gırer
^ırmez bellı oluyor Evın
haşkoşesının konuğa aynldı-
§ını âdeta gozunuze sokar gı-
1£ belırgın hale getınyorlar
9ır Çerkez e\ ıne gırdığınız-
4e. konuk odasının hangısı
(Jiduğunu kımse soylemeden
anlamamakıçınkorolmakgerekıyor Or-
ıieğın dığer odalar tek ampulle aydmla-
rjlırkcn konuk odasına bırkaç ampulluk
4vıze konuyor Bu köylerde böyle de
Üentlerde değışık mı
9
Hayır Kentlerde de
şey uygulanıyor
/
nI
I
1i
1
HAL1L SEB1LER
ÇERKEZ ATASÖZLERI
Konukseverlık uzenne
- Misafirliğe gitmek istiyorsan, gelen
misafire iyi davran.
- Mısafır nzkı ıle gelır
- Misafir üç gece kalırsa, aileden
olmuş olur.
- Uzaktan gelen mısafır, yakından
gelenden daha değerlıdır
-I j i insanın misafiri eksik olmaz.
- Mısafın gıyımıne gore karşılarlar,
aklına göre uğurlarlar
- Misafir çocuk dahi olsa, ona biiyuk
misafirmiş gibi davran.
- Misafire guleryuz gostermek, onuruna
okûz kesmekten ıyıdır
- Misafirin fazlası olmaz.
- Korulenen kışıye mısafır ol
(Yasin Çelikkıran'ın "Çerkez
Atasözleri \e Deyimleri" adlı
kıtabından alınmıştır Tum Zamanlar
Yayıncıhk îstanbul Aralık 1994)
Çerkez geleneklerinden kimileri kentleşmenin etkisiyle çözülmüş, kimileri biçim değiştirmiş. Ancak, bir Çerkez atasözü
şunu soyluyor zaten: Doğru olan uygun olandır... Elden geldiğince zamana uygun hale getınyorlar geleneklerini. Ya da
zamanımızla önemli çelişkıleri olmayan gelenekleri sürdürüyorlar.
Celeneksel çerkez sofrasında yemek saatlerce sürüyor
Sarhoş olmadan içld içmek
• Çerkez sofrasında ıkı kural var Bınncısı bütün
konuşmalar ayakta yapıhyor Ikıncısı, sofradakılerden
bın konuşma yaparken her şeyı yemek serbest. ama asla
ıçkı ıçemezsınız. Ancak a>akta konuşan kışının
konuşması bıter ve kadehını kaldınrsa dığerlen de
ıçebılıyor
Çerkez sofrasının en onemlı ıkı
ozellığı var En az 8-10 saat yıvıp
ıçıyorsunuz ve en kuçuk bır sarhoş-
luk hıssetmıyorsunuz Sofraya na-
sıl oturduysanız, öyle kalkıyorsu-
nuz
Oysa ıçtığınız bırkaç dubleyı bu-
luyor Pekı nasıl oluvor0
Beş kışılık bır sofrayı ele alarak
en baştan anlatalım Sofrayı orada-
lcılenn en yaşlısı ve en savgın kışı-
sı anlamına gelen Thamade yone-
tıyor Yemek, Thamade nın açılış
konuşmasıyla başlıyor Thamade
konuşmasında sofrada bulunanlan
tek tek ovuvor onlar ıçın. aılelen,
ulke ve dunya ıçın tanndan ıyılık
dılıyor Sonra da sofradakılenn
onuruna kadehını kaldınyor
Bu noktada Çerkez sofrasının ıkı
ozellığınıdahasoyleyelım Bınncı-
sı Bu konuşma v e sonra yapılacak
tum konuşmalar ayakta yapılıyor
tkıncısı Sofradakılerden bın ko-
nuşma vaparken her şeyı yemek
serbest, ama asla ıçkı ıçemezsınız
Ancak ayakta konuşan kışının ko-
nuşması bıter ve kadehını kaldınr-
sa dığerlen de ıçebılıyor
Bu kurallan hıç kımse çığneye-
mıyor Bır tek ıstısna var O da sof-
raya ılk defa katılan bır konuk ko-
nuk butun yasaklardan muaf An-
cak o da kurallan öğrendıkten son-
ra uymak zorunda
Sofra hizmeti küçûğûn
Çerkez sofrasında hızmetçı-uşak
bulunmuyor Evın kuçuğu bütün
hızmetı goruyor Hıç kımse hızmet
gorene emır kıpınde hıtap edemı-
yor Rıca geçerlı Hızmet goren de
bır sure sonra bu aşamayı geçece-
ğını ve sofrada dığerlenyle aynı sta-
rude yennı alacağını bıldığı ıçın
sofranın tüm kurallanm dıkkatle ız-
lıyor
Sofradakı herkesm ayakta konuş-
masının bır gerekçesı var Eğer
ayakta konuşurken sallanırsa, ayak-
ta durmakta zorluk çekıyorsa onun
sarhoş olmaya başladığı ortaya çı-
kıyor ve ya kendısı artık ıçkıyı ke-
sıyor ya da Thamade onu lısan-ı
munasıple uyanyor
Sofra kurallanndan her bınnın
bır somut gerekçesı bulunuyor Or-
neğın konuşma sırasında yemek ye-
nebılme ozgürluğune karşı ıçkı ya-
sağı öncelıkle az ıçkı ıçılmesıne
neden oluyor
tlancısı de boş mıdeye ıçılen ıç-
kınm kana daha çabuk kanşması-
nın onlenmesı
Yemeğe ağırlık venlıyor Boyle
bır sofradan da 6-8 saatte sarhoş ol-
madan kalkmak kadar doğal bır şey
olamaz, değıl mı9
Farklı akraba ilisklleri
, Hepsınınbırbınndenhaben var Anka-
ıja'da bu" Çerkez bır başkasına kötu bır laf
tpı soy ledı en geç ertesı gun Hatay'dakı
Gonen dekı, lstanbul'dakı Çerkezler bu-
nu oğrenır Aralannda öy lesıne genış bır
haberleşme ağı ve ısteğı var Çerkezler
bunu surgunde dağınık yaşayan bır hal-
kın korunma ıçgudusunden kaynaldanan
bır vakınlaşma çabasına bağlıyorlar
Geleneklere sıkı sıkıya bağhlık sıkın-
tılar da yaratıyor Orneğın her aılenm bır
kardeş aılesı var Kapı komşulan akraba
savılıyor Çerkezler erkek çocuklannı
bellı bır yaşa geldığınde yetıştınlmek
uzere başka bır Çerkez aılesıne venyor-
lar Buaılede akraba sayılıyor Orneğın
sutanne ve sutkardeşlerle evlenme yasa-
ğı îslamıyette de vardır Çerkezlerde de
emzınlen çocuğun, sutannenın ve sutan-
nenın kocasnun sulalelenndekı gençler
bırbınvleevlenemıyor Daha da ganbını
sovleyelım Bıraılebırçocuğuevlatedı-
nıyorsa ev lat edınen aılenın hıçbır bıre-
yı çocuğun aılesının herhangı bır bıre-
yıyle evlenemıyor Çok onemsenmeyen,
ama çok ganp bır ev lılık yasağı daha var
Bır yaşına gırdığı gun çocuğun saçını ke-
sen kışı çocuğun vaftız babası sayılıvor
ve saçı kesılen çocukla kendı çocuklann-
dan bın evlenemıyor Bu akrabalıklara
oyle çok gerekçe bulmuşlar kı Bu yuz-
den henuz Turkı>e de değılse bıle orne-
ğın tsraıl'de yaşayan Çerkez gençlen ev-
lenecek Çerkez bulamıyor Turkıye'de
kentleşmenin ve gundelık yaşamın tem-
posu gereğı, dışandan evlıhklere rastla-
nabılıyor
Kadın-erkek ilişkileri rahat
Evlenme yasaklannın çokluğuna kar-
şın Çerkez toplumunda kadın-erkek ılış-
kılen oldukça rahat Belkı de bu yasak-
lann aşılması amacıvla 'zekes' toplantı-
lan duzenlenıyor Bu toplantılara genel-
lıkle bırkaç koyun gençlen katılıyor Kış
mev sımınde buyukçe bır salonda, yazın
açık havada erkekler v e kadınlar karşılık-
lı sıralarda oturuyorlar Çerkezlenn her
toplantısını yoneten en yaşlı ve en say-
gın kışı olan •Thamade', zekesı de yone-
tıyor Thamade nın ışaretınden sonra kız-
lar ve erkekler bırbırlennın yanına gıde-
rek selamlaşıyorlar ve konuşmaya başlı-
vorlar Tanışma faslına 'capşt' denıyor
Tanışmadan sonra yıne toplantıyı yö-
netenın ışaretıyle akordeon muzığe
gençler dansa başhyorlar Toplantılarda
bırbınnı beğenen kızlar v e erkekler 'ka-
şen' (flört) oluyorlar Bu toplantılan salt
gençlen bırbınyle tanıştınna toplantısı
olarak yorumlamakyanlış Toplantılarda
toplumsal olaylardan evlılığe her konu
konuşuluyor, şakalar, eğlenceler eksık ol-
muyor
KaVÇd
Boy lesıne genış akrabalıkJann ekono-
mık ve toplumsal nedenlennde ne yatı-
yor° Herhalde. kuçuk ve guçsuz grupla-
nn, aılelenn veya ınsanlann,
guçlu aıleler tarafından hı-
maye edılmek ıstenmesı. dı-
şandan saldınlara uğrayan
Kafkas toplumlanndakı sı-
nıfsal farklılığı aza ındırge-
meyı, kulturel değerlen koru-
mayı, aralannda kan davası
olan aıleler arasında banş
sağlamanın bır >olu olarak
ortaya çıkan geleneklerdır
Kardeş aıle ve akraba aıle ku-
rumunun bır yaran şu Akra-
ba ve kardeş aıleler arasında
kav ga, o ınsanlann koydey se
koyden ıhracını, kentteyse
çevreden çıkanlmasını ge-
rektınyor Bu nedenle kımse
kımseyle kavga edemıyor
Asayjş berkemal Çerkez ya-
zar Özdemir Ozbay, ba İco-
nuyu bır ornekle açıklıyor
"Çerkez koylerinde adli
vargılara intikal ermiş pek
olav >T)krur. Ya suç yokturya
da kendi aralannda çozmuş-
lerdir, mahkemeye gerek kal-
mamışOr.
• Çerkezlenn
yaşattığı onemlı bır
gelenek de kardeş
aıle ve akraba
aılelık. Bu yüzden
kımse kımseyle
kavga edemiyor.
Çerkez yazar
Ozdemır Özbay, bu
konuyu bır örnekle
açıklıyor: "Çerkez
koylennde adlı
yargılara intikal
etmiş pek olay
yoktur. Ya suç
yoktur ya da kendı
aralannda
çozmuşlerdır."
- Ağırlık hangisınde acaba
0
u
Suç olmamasındadır
ağırlık. Benim doğduğum ka-
sabanın (Kavseri'nin Pınar-
başı kasabası) 163 ko\u var-
dır. Bunlann 65'i Çerkez ko-
yudur. geri kalanlar diğer un-
suriardan oluşur. O kasaba-
dakı adlıve>e gıdın bakın, 130
yıldır cına\et, kan davası ve-
saıre yoktur oradan adlıveye
gelen. Oradan ne geür.' \ era-
set ılamı çıkartmak ıçın gelır-
ler adliveve \a da tespıt da\a-
lan. Borç-alacak gibı mesele-
lerden bûe getinmemiştir ad-
liyej-e."
Kan davasına cözüm
Çerkezler arasında anlatı-
lan bır hıkâyedır Derler kı,
ıkı aıle arasında başlayan bır
kan davası varsa ve taraflar-
dan bın bunu kesın v e en kes-
tırme yoldan bıtırmek ıstı-
yorsa, rakıp aılenın kuçuk ço-
cuğunukaçınr Çocuk emzı-
nlıryadakaçırantaraf "Biz
bu çocuğun eğitimini usrleni-
>onız" der O zaman ıkı aıle
akraba olur ve kan davası da
kendılığınden ortadan kalkar
Nasıl yontem ama
9
İnsa-
nın "KeşkebugeleneklerDo-
ğu ve Gune\ doğu'da da uy gu-
lansa da kan davası bıtse" dı-
yesı gelıyor
Pekı, bu kardeş aıle akra-
ba aıle geleneğı bugun hâlâ
surduruluyor mu9
Istısnala-
nn kaıdeyı bozmayacağını
duşunuyorsanız, genel an-
lamda bu geleneğın yaşadığı-
nı kabul edebılıyorsunuz
Çerkez geleneklennden kı-
rrulen kentleşmenin etkısıy-
le çözülmüş, kımılen bıçım
değıştırmış Ancak. bır Çer-
kez atasozu şunu soyluyor
zaten Doğru olan uygun
olandır—
Elden geldığınce zamana
uygun hale getınyorlar gele-
neklennı Ya da zamanımızla onemlı çe-
lışkılen olmayan geleneklen surduruyor-
lar
Buna örnek olur mu olmaz mı, sız ka-
rar venn Kuzey Kafkasya kokenlı ınsan-
larda dının çok onemlı yen v ar Ancak ıç-
kı de geleneklennde buyük bır yer rutu-
yor Orneğın Abhazya'da Musluman
Çerkezler votkayı kafalanna dıkerken,
'amin Allah' dıye dıkıyorlar Eee ıçkı
haram değıl mı dıye sormav ın Şarabın
haram olduğunu, Kuranda votkanın,
konyağın haram olduğunun yazmadığı-
nı soyluyorlar
Aslında yemek ve ıçkı, Çerkez kultu-
ründe çok onemlı bır yer tutuyor Yeme-
ğı ve ıçkıy ı saatler suren bır ayıne donuş-
turuyorlar
BITTİ
GAZİ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜ'NDEN
Unıversıtemız Iktısadı ve Idan Bılımler Fakultesı Tapu-Kadastro Meslek Yuksekokulu ekstern oğrencı kontenjanına ön kayıtla 50 oğrencı alınacaktır
Ekstern programına on kayıt yaptıracak aday lann
1-) 1995 OSS sınavını kazanmış ve en az 110 puan almış olmalan, 2-) Yuksekokula kayıt tanhı ıtıbanyla Başbakanlık Tapu ve Kadastro Genel Mudurluğu'nde halen gorevlı bulunmalan, ıkı yıl çalışmış ve olumlu
sıcıl almış olmalan 3-) Tapu ve Kadastro Genel Mudurluğu nce lıse veya dengı okul mezunlan ıçın hızmet oncesı, hızmet ıçı eğıtım-oğretım şeklınde açılan ve suresı en az bır yıllık kurslan bıtırmış olmalan veya ta-
pu ve kadastro meslek lısesı mezunu olmalan gerekmektedır
Bu nıtelıklen taşıyan aday lann on kayıt ıçın a-) 1995-1996 ogretım yılı Bınncı Basamak Sınavı (OSS) kazandı belgesı fotokopısını, b-) Kavıt tanhı ıtıbanyla Başbakanlık Tapu ve Kadastro Genel Mudurluğu nde
halen gorevlı olduğunu, enaz ıkı yıl çalıştığını ve olumlu sıcıi aldıgını gosteren onaylı hızmet belgesmı 19 Hazıran-30 Hazıran 1995 tanhlen arabinda Gazı Lnıversıtesı tktısadı ve 1dan Bılımler Fakultesı Tapu-Kadast-
ro Meslek Y uksekokulu Mudurluğu Or-An Yolu 06550 Çankava Ankara adresıneaç«k adreslen yazılı dılekçelen ekınde vermelen gerekmektedır Gecıken dılekçeler ışleme alınmayacaktır Suresı ıçınde başvuran aday-
lardan ekstern ıçın tespıt edılen kontenjan dıkkate alınaraken >uksek puandan başlayarak vapılacakpuan sıralamasma gore kayıt hakkı kazananlann lıstesı, 17Temmuz 1995 gunu Tapu-Kadastro Meslek Yuksekoku-
lu nda ılan edılecektır
Kayıt hakkı kazanan adavlann kesın kayıtlan 04-08 Eylul 1995 tanhlennde GUllBF Tapu-Kadastro Meslek Yuksekokulu Or-An Yolu 06550 Çankaya'Ankara adresınde yapılacaktır
KAYIT lÇt^ GEREKLl BELGELER:
Kesın ka>ıt hakkı kazanan adaylann yukanda belırtılen belgeler yanında, kesın kayıt ıçın aşağıda yazılı belgelen de ıbraz etmelen gerekmektedır Eksık belge ıle kayıt yapılmaz a-) Lıse veya dengı okul dıploması
a^lı b-) OSS sınav sonuç belgesı ve kımlık kartı aslı c-) Nufus cuzdanının onaylı orneğı d-) Erkek oğrencılerden askerlık tecıl belgesı veya askerlıkle ılışığı olmadığına daır belge e-) Adlı sıcıl belgesı, f-) 12 adet ve-
sıkalık fotoğraf (renklı gozluk takılmayacak), g-) Yenı tanhlı ıkametgah belgesı h-) Oğrencı harcı makbuzu (oğrencı harcının ılk taksıdı kayıt sırasında tahsıl edılecektır) Basın 22770
ANKARA NOTLARI
MLSTAFA EKMEKÇI
• ••Bir Seçim Gecesi
Haldun Denn'ın, "Çankaya Ozel Kalemını Anımsarj
ken" adlı yapıtı, ozunde demokrası derslerıyle dolı*
Çevreme bakıyorum, bugun, demokrasıyı ozumlemış,
kendı çıkannı duşunmeyen kım var, dıye Kafamda
canlanan bır, bılemedınız ıkı kışı Yazık değıl mı bu ul-
keye'? Elbette demokrasıyı yozlaştıranların goygoy-
culandavar Dınsomuruculen.herkoşebaşında Ku-
lağı geçen boynuzlar, halka da demokrasıye de yan
bakan, şeşı beş goren -kım var- mal ortada1
"Tanh Vakfı" yayımlarından çıkan yapıtında, Haldun
Derın, 14 Mayıs 1950 seçım gecesını yansız, tatlı bır
bıçemle şoyle anlatıyor
"Akşama doğru seçım sonuçlannın azar azar gelı-
şını, (Cumhurbaşkanlığı Koşku'nde dahılı 18 numa-
ralı telefon orada olduğu ıçın 18 numara dedığımız)
bılardo masalı nobetçı yavertığınde ızlıyonız inönü,
Günartay, Enm CHP Genel Sekreter Yardımcısı Ba-
rutçu, Içışlen Bakanı Erışırgıl (Emın), CHP Genel
Sekreten Dursunoğlu (Cevat) ve Ankara Valısı Avni
Doğan, bıtışıktekı odadan geçılen yemek salonunda-
lar
Masa uzenndekı uç telefon boyuna ışlıyor Nobet-
çı Hüsnu Heper uçune bırden guç yetıştıgı ıçın Ge-
nel Kâtıp Cemal Yeşıl Yaver Fıkret Yuksel, Daıre
Mudunı Vecıh Bereketoğlu (Haldun Denn'ın kayın-
babası), ben hep bırlıkte kendısıne yardım edıyoruz
Zaman zaman yemek salonundakılerden bır ıkısı ge-
lıp bılgı alıyorya da telefonla konuşuyor Yenı bırha-
ber geldıkçe, Husnu gıdıp, ıçen arz edıyor
Bırara Erışırgıl, Istanbul'un elvenşJıı olmadığı anla-
şılan sonuçlan uzennde Valı F. K. Gökay'/a göruştu
- Yahu hanı Rumlar bıze verecektı9
- Hattın otekı ucundan ne cevap geldı bılmıyonjm
Yıne Erışırgıl, Nığde Valısı ıle gonıştu Aldığı cevap
uzenne bır uyanda bulundu
- Sakın ha, oyle şeylere kalkışmayı aklından geçır-
me
Valı anlaşılan kaybın kesın olduğunu bıldırmış, ken-
dıne gore bır tedbıronermış olacak Erışırgıl'ın ıse se-
çım çevresı aksı gıbı Nığde
Derken, Cevat Dursunoğlu telefonda Aradığı ye-
n çabuk bulmak ıçın, aradakı kentın telefon memuru-
na, tatlı Erzuoım şıvesıyle
- Tevessut et kuçuk hanım, tevessut et
1
dıye yalva-
nyor
Falanca yerden sonra fılanca yenn yıtırıldığı haber-
lerı bırbırını kovalıyor Dursunoğlu nun genel sonuç-
lar ıçın pek lyımser olup, ezıcı çoğunluğa dek varan
ılk tahmınlen yavaş yavaş gucunu kaybettı Yalnızca
çoğunluğa, ardından başa baş olmaya dek ındı, so-
nunda, ondan da aşağıya duştu
Başbakan Yardımcısı Nihat Erim, Kocaelı'nın so-
nuçlarını oğrenınce
- Zaten umıdım yoktu
1
dedı, sonra hazırtanıp çık-
masında çok çaba gosterdığı Seçım Kanunu 'nu anar-
casına 'Kendı elımle kesıp yâre verdığım kalem/Fet-
vay-ı hun-ı nahakkımı yazdı ıptıda' dızelerını okudu
(III. Selim ın olan dızelen yazar Rüştü Şardağ, gu-
numuz dılıne şoyle çevırmış Kendı elımle kesıp yâ-
re verdığım kalem, her şeyden once, haksız yere be-
nım kanımın akttılması ıçın fetva verdı )
Sonuçlann buyuk bır kısmını kapsayan haberlerın
arkası alındığında, saat sabahın 2 'sını geçıyordu Ino-
nu, ağır adımlarta mermer korıdora doğru yuruyerek
- Haydı hayırlısı, Allah rahatlık versın
1
dedı, sonra
merdıvenlerden yukarı yatmaya çıktı "
Eskı Valı hukukçu Sıddık Tümerkan, 1976 yılında,
yayımladığı 'Kaymakam Samı'den Öykuler" adlı ya-
pıtında, Içışlen Bakanlığı nda genel mudur olarak bu-
lunduğu seçım yasasının hazırlanışı sırasında, bakan-
lıkyetkılılerının "çoğunluksıstemıyenne, orantılı tem-
sıl sıstemı uzennde dırettıklennı" ama Başbakan Yar-
dımcısı Prof Nıhat Er-n'e kabul ettıremedıklennı be-
lırtecektır Içışlen Bakanı, konuyu daha sonra Cum-
hurbaşkanı inonu'ye açmış, Cumhurbaşkanı
- Başbakan Yardımcısı Profesorne dıyorsa onuya-
p/nyanrtını vermış Tümerkan'a gore orantılı temsıl sıs-
temı benımsenseydı Demokrat Partı aşağı yukarı 250,
Halk Partısı 200 mılletvekıllığı alabılecektı ismet Pa-
şa'yla eskı Başbakan Yardımcısı Profesor uslarını baş-
lanna, 11 yıl gectkmeyle 1961 de devşırebıleceklerdı
(H Denn'ın yapıtı S 258-259)
1950'de, ıktıdara gelen DP, -gerçekte demokrat ol-
madığı ıçın- 27 Mayıs devnmını getırecektı
1
1950'nın uzerınden 45 yıl, 27 Mayıs uzerınden 35
yılgeçtı Demokrasıde kaç adım yol aldık, duşunme-
yedeğer Herkes şapkasını takkesını fulannı, ortusu-
nu onune koyup duşunsun
1
• • •
27 Mayısçılar Istanbul'da "7967 Anayasası ve Çag-
daş Demokrası Vakfı"n\ kurdular Yonetım Kurulu Baş-
kanlığı'na Numan Esın getınldı Yenı kuruluşa başa-
rılar dılıyorum 27 Mayıs'ın yıldonumunde, cumarte-
sı saat 10 00 da 27 Mayısçılar Anıtgomute gıdecek-
ler Ardından 11 00 de Gürsel'ın gomutu onunde say-
gı duruşu yapılacak Saat 15 OO'te ıse Şınası Sahne-
sı'nde "Çağdaş Demokrası veAnayasa, 1961 Anaya-
sası, 27Mayıs 1960 Devnmı" konulu, 27 Mıllı Devnm
Derneğı Başkanı eskı mılletvekılı Hüseyın Avni Gü-
ler'ın yoneteceğı bıraçıkoturum var, konuşmacılar ll-
han Selçuk, Prof Cem Eroğul, Prof Anıl Çeçen, sa-
vunman Ceyhan Mumcu
27 Mayıs cumartesı gunu oğleden sonra saat 15 00-
19 00 arasında, Ankara'da Bayındır Sokak 23/6'da II-
hanılhan Krtabevı'nde "Gun Ola Harman Ola" ıle "77/-
kıyle Kuyruğu" krtaplarını okurlara ımzalayacağım (ll-
hanılhan ın telefonu 0-312-4331422, faks no
4325686)
B U L M A C A SEDİT YİŞA\İI\
1 2 3 4SOUKN S\Ğ\
1/ Çıçeklerı sarı
renklı bır kırbıtkı- '
sı 2/ Bır nota 2
<\fhka"nın doğu-
sunda toplu olarak 3
yapılan vabanıl »
havvan av 1 3/
Mert kalender ve 5
babacan kımse „
Ogul, çocuk 4/
Marmara Bolge- 7
sı nde bır gol
Nıkel elementının °
sımgesı 5/ At tu- g
yünun rengı Ço-
ğul ıkıncı kışı adılı 6/ Orta
As>ada vaşayan Samanıst
Turkler arasında çeşıtlı şe>-
lerden anlam çıkartarak ba-
kılan fal Judo ve karatede
hareketlen çabuklaştırmak
ıçın vapılan bır dızı egzersı-
ze venlen ad 7/tv ıce yanarak
ateş durumuna gelmış komur
ya da odun parçası Eskı dıl-
de enk 8/ S'atak uzenne ko-
nulan ışlemelı vastık 9/
Azerbaycan ın para bınmı Fasıla
YUKARIDA1\ AŞAĞIYA:
1 Dugun > a da bayramlarda gı> ılen elbıse 2/ Bedene ege-
men olma >oluyla ruhsal yaşama da egemen olunabılece-
ğıne ınanan Hınt çılecılığı Yapraklan salata gıbı venen ko-
kulu bır bıtkı 3/ Kahramanmaraş ın bır ılçesı 4/ Sahıp
Lğur, ıyı talıh Eskı Mısır'daguneştannsı 5/Pamukıplı-
ğınden vapılan kalınca kılım Bır şe>ın vere bakan yanı
6/EgeBolges.ı ndeantıkbırkent Gureştebıroyun 7/Ba-
kı Fınhamamı 8/Kumbu>ukluğundetanecıklerdenolu-
şan tortul kayaçlann genel adı Turkıye'nın plaka ışaretı
9/Özurdıleme