Katalog

SAYFA CUMHURtYET 26 NİSAN 1995 ÇARŞAMBA- 10 DIŞ HABERLER TRT'ye Alman sansürü • BONN(AA)-TRT'nin 56 saatlik "Haydi Tûrkiye Mehmetçikle El Ele" canlı yayını Alman Radyo Televizyon Üst Kurulu tarafindan inceleniyor. "Haydi Türkiye Mehmetçikle El Ele" yayınının başlaması ile başta Birlık 90/Yeşiller Partısi'nın Aşağı Saksonya Eyaletı Meclis Grubu oltnak ûzere, bölücü örgüt yandaşı dernekler ve bu dernekleri destekleyen Alman kuruluşlar tarafindan TRT-INT'in yayınlannın durdurulması ve kablo yayınlardan çıkanlmasi ıstenmişti. Brezilyada kaza: 24 ötii • R1ODEJANEIRO (AA) - Brezilya'nın kuzeydoğusundaki Minas Greais eyaletinde önceki gûn bir yolcu otobüsü köprüden nehre uçtu. Kazada 24 kişi öldü, 27 kişi de yaralandı. Yerel gazeteler, Conceicao do Mato Dentro kenti yakınlannda meydana gelen kazada kesin yolcu sayısının bilinmediğıni yazdılar. Kazaya otobüs şoforûnün direksiyon hakimiyetini kaybetmesinin neden olduğu tahmin edüliyor. NATO Nobel'e aday • OSLO(AA)-Kuzey Atlantik Ittifakı Örgütü (NATO), Soğuk Savaş döneminde Avrupa'da banşı koruma rolünden dolayı 1995 Nobel Banş Ödülü'ne aday gösterildi. NATO'yu aday gösteren Norveçli muhafazakar parlamenterler Bjoera Hernaes ve Ingvald Godal, 'NATO'nun46yıl boyunca banşı koruma rolünün hayati olduğuna ınanıyoruz. Bu örgütûn varlığı, gücü, birliği ve açık niyetleri. banşlı koTumada önemli bir etki gösterdi" dediler. de yangın: 51ölü • PEKİN(AA)-Çin'in kuzeybatısındaki Urumki kentinde bir eğlence merkezinde meydana gelen yangında 51 kişinin öldüğü bildirildi. Çin basınında çıkan haberlerde, yangmın önceki gün kent merkezindeki bır eğlence yerinin birinci katında çıktığı ve daha sonra çevreye sıçradığı belirtildi. Bır butikten bar ve video salonuna dönüştürûlen eğlence merkezinin ruhsatının bulunmadığı ve güvenlik önlemlerinin yetersizliğı nedenıyle ölü sayısının fazla olduğu kaydedildi. KıbPis için yeni atama • DESMOINES(AA)- ABD Başkanı Bill Clinton, özel Amerikan Kıbns Koordinatörû James Alan Williams'ı büyûkelçi düzeyine getirrnifi düşünüyor. CjınTon'ın bu düşüncede olduğu Beyaz Saray tarafindan açıklandı. Türkce ve Yunanca bilen Williams, geçen ekimden bu yana koordinatörlük görevini yûrütûyor. FKÖ tarüşması • BEYRUT(AA)-Aşın dinci islami Cihad örgütünün Lübnan'daki kolu, Filıstin özerk yönetimi ile her tûrlü anlaşmaya karşı olduğunu bildirdi. Örgütün iki numaralı ismi Seyid Barake. gazetecılere yaptığı açıklamada özerk yönetim ile hiçbir anlaşmanın sonuçlandınlmayacağını ve İslami Cihad içın oluşturulan kutsal hedeflerin bırakılmayacağını belirtti. BAFde idam cezası • ABUDABİ(AA)- Birleşık Arap Emirlikleri (BAE) hûkümeti, uyuşturucu kaçakçılanna idam cezası verilmesini öngören bir yasayı kabul etti. BAE Haber Ajansı, yeni yasanın uyuşturucu kullanıcılan için de dört yıldan başlayan hapis cezalan getirdiğıni bildirdi. BAE Devlet Başkanı Seyh Zayid bin Sultan el- Nahyan, bir süre önce, uyuşturucu davalannda venlen cezalan hafîf bulduğunu belirtmişti. Silahlı güçlen bulunan bu alt kuıtüre mensup fanatik örgütierin siyasal kökenlerinin Ku Khıx Klan gjbi ırkçı gnıplara uyandığı belirtiliyor. POLITIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Ergun Balcı yıllık izninin bir bölümünü kullana- cağından yazılanna bir süre ara verecektir. FBI'IN TAHMİNİ Oklahoma saldınsı prova olabilir • FBI yetkilileri, olayın geniş kapsamh bir sabotaj planının parçası olabileceği : ihtimali üzerinde duruyorlar. j ABD'de aşırı sağuı gölg» l'e göre silahlı güçlere sahip fanatik örgütlerin 100 bin dolayında üyesi var Dış Haberier Servisi - Oklaho- ma katliamı ABD'de dikkatlerin aşın sağcı fanatik örgüt ya da ta- rikatlara çevrilmesine yol açtı. Newsweek dergisi ülkede si- lahlara düşkün, komplo teorileri ile beslenen, düzene tümüyle ya- bancılaşmış gizli örgütlerin hızla yayıldığtnı, 100 bin dolayında Amerikalı'nın bu örgütlere üye olduğunu bildiriyor. Dergi, 'alt kültür' mensubu di- ye nitelendirdiği bu örgüt ya da tarikatlann sıyasal kökenlerinin Aryen Clkeleri, 'Düzen' ve Ku Klux Klan gıbı beyazlann üstün- lüğünü savunan ırkçı gruplara kadar uzandığını bildiriyor. Örgütlerin büyük çoğunluğu, düzenli askeri eğitim yapan milıs güçlerine sahip olup, giderek da- ha yaygın biçimde şiddete baş- vuruyor. İdeolojfleri Fanatik grupların ideolojisini ise şöyle özetlemek mümkün: Federal hükümet, bu örgütler için 'bir numarab düşman': kimi gruplar, Washıngton'u 'hay- van'sözcüğü ile tanımlıyor. Di- ğer bazı örgütler ise Amenkan yönetimi Siyonist tşgal Hüküme- ti (ZOG) diye adlandınyor. Aşın sağcı para-mıliter grup- lara göre başkan BiD Clinton ve demokrat politikacılann büyük çoğunluğu, geleneksel Amerikan değerlerine ihanet eden 'seçldn- ler.' ABD'nin Birleşmış Millet- ler'le işbirliğı yapması büyük bir yanlış. Amenkan Merkez Ban- kası ve dığer tüm bankalar, mali bakımdan halka baskı yapan ku- rumlar, aşın sağcı örgütler, sana- yileşmış ülkeler grubu, G-7, Gümrük ve Ticaret Anlaşması GATT, Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi NAFTA gıbi ku- ruluşlan da ABD'nin 'Yeni Dün- ya Düzeni'ne teslim olmasının simgeleri şeklinde görüyorlar. Newsweek, ancak temelde tüm aşın sağcı gruplann ortak saplantısının 'silah' olduğunu be- lirtiyor. Milli örgütlerin hepsi ül- kede silah kontrolüne şıddetle karşı çıkıyor Bu gruplara göre saldtn silahı taşımayı yasaklayan 1994 tarihlı hükümet karan ve Brady yasası totaliter yönetimin simgeleri. 19 Nisan 1993'te Tek- sas'ta güvenlik güçlerinin Da- vidyen tarikatı üyelerine düzen- lediği kanlı basİcında 'totaliter yönerimin'kanıtı olarak kabul ediliyor. Fanatik gruplar, Ameri- kan Alkol, Tütün ve Silah Büro- su (ATF) ile Federal Araştırma Bürosu (FBI) gibi hükümet ku- ruluşlanndan nefret ediyor. Amerikalı yetkililer, Oklaho- ma'daki bombalı saldırının 19 Nisan 1993'te Davidyen tarikaö- na karşı düzenlenen baskının 2. yıldönümüne rastlamasına dik- katı çekıyorlar. 1993'teki baskın, tüm para milıter örgütler tarafin- dan 'bir felaket' olarak değerlen- dırilmıştı. Dış Haberier Servisi - ABD'nın Oklahoma eyale- tinde geçen hafta meydana gelen bombalı saldınnın yalnızca bir 'prova'olabile- ceği bildirilıyor. Bu arada dün enkaz altından çıkanlan 20 cesetle birlikte ölü sayısı 100'übuldu. Olay hakkında etraflı so- ruşturmalannı sürdüren FBI yetkilileri, Oklahoma saldı- nsının genış kapsamlı bır sa- botaj planının parçası olabi- leceği ihtimali üzerinde du- ruyorlar. MiBs örgüflenmesi FBI'ın sürdüğü izler, bombalı eylemi milis tipi bir örgütlenme içinde bulunan bir grubun gerçekleştırdiğı- ni gösteriyor. Grubun silah ve vergi ya- salanna karşı çıktığı, devlet denetimını de reddettiği be- lirlendi. Patlamanın sanığı olan TY- mothy McVfetgh'in yaklaşık iki ay önce Kingman kentin- Katliam zanlüannıngarip dosüuğu • Oklahoma katliamı ile ılgili olarak gözaltına alınan sanık ve tanıklar, görünürde zararsız fakat tehlikeli hobileri olan kişiler. Dış Haberier Servisi- Oklahoma katliamı ile ılgili olarak ABD'de üç kişi gözaltına alındı. Eskı asker Tımothy McVfeigb katliamla doğrudan ilgili olarak tutuklandı James Nichols ve kardeşı Terry ise tanık olarak gözaltında bulunduruluyor. Bunlann üçü de arkadaş. Timothy McVeıgh, bir süre Nichols kardeşlerin evlerinde yaşamış. Komşulan, üç gencin de neşeli, kendi hallerinde olduklannı, aralanndaki konuşmalarda Clinton yönetiminin gelir vergisi, araba kullanma ehliyeti gibi konularda çıkardığı yasalan James Nichols- Fotoğraf 197î'de çekDdi. Padayıcılarla oynamayı seviyor. eleştirdiklenni anlatıyorlar. Bu zararsız görünümlü gençler. bazen ilgınç şeyler de yaparlarmış. Örneğin Nichols kardeşlerin çiftlik evinde plastik süt şişelerinde bir dizı kimyasal maddeyi kanştınr, sonra bunlan patlatırlarmış. Terry Nichols - Fotoğraf 1973'te çekildi. Hakkında fazla şey bUinmiyor. Komşulan, bu tür denemeleri gençlerin zararsız eğlenceleri şeklinde görür, fazla cıddiye almazlarmış. Newsweek, komşulann, bu üç gencm Oklahoma katliamına katıldıklanna hâlâ inanamadığını bildiriyor. Timothy McVeigh- Fotoğraf 1986'da çekildi. VVaco'dan etkilendi. Ancak gençleri daha yakından tanıyan bazı komşular, üçünde de dünyaya karşı bir güvensızlik ve korku bulunduğunu, en sağlam güvence olarak silahı gördüklerini belirtiyor. Federal hükümet ise onlann gözünde bir baskı unsuru. Örneğin James Nichols, Davidyen tarikahna 2 yıl önce yapılan baskını 'bir katliam' olarak niteliyor. Bölgedeki bir restoranın sahibi Naomi Bosh'a göre hükümetin, onlann sılahlannı almak istediğinden yakınıyordu. Terry ve James Nichols kardeşlerin sağcı Michigan MUisleri örgütü ile bağlantısı olduklan sanılıyor. Komşulan Terry'nin aynca Amenkan vatandaşlığmdan aynlmak istediğini de sık sık söylediğini belirtiyor. Katliam sanığı McVeigh ise New York'ta doğmuş.Çocukluğunda göze çarpan bir olay yok. Ancak hükümetten nefret eden bir asker olarak ordudan terhis olmuş. McVeigh'i tanıyan bir komşusu, çok hızlı araba kullandığını, her zaman silah taşıdığını ve radikal sağcı görüşlere sahip olduğunu söylüyor. de meydana gelen bir patla- ma sırasında kentte bulun- duğu ve olayla ilişkisinin ol- duğu da saptandı. Araştırmalarda, patlama- nın 'görgü taıuğı* olarak gö- zaltında tutulan Terry Nic- ' hois ile Timothy McVe- igh'in 1985yılmdaaynıgün orduya katıldıklan ve aynı birlikte görev yaptıklan or- taya çıktı. McVeigh'in 1991 yılında-', ki Körfez Savaşı sırasında madalya aldığı da ortaya çıktı. Amerikan Savunma Bakanhğı (Pentagon) tara- findan yapılan açıklamaya göre ABD ordusunda üç yıl çalışan McVeigh bu süre içinde 'Bronz Yıldız', 'Gü- nevbatı Asya Hizmet Madal- yası', 'Kuveyt Kurtuluş Ma- dalyası1 . 'Ordu Başan Ma- dalyası' ve pek çok hizmet madalyası aldı. FBI'ın John Doe-2 kod adını verdiği ikinci sanık hakkında da çok sayıda ih- bar yapıldığı ve FBI' ın sanı- ğın izi üzerinde bulunduğu bildirilıyor. 19cesetdaha Geçen hafta patlamanın meydana geldiği binada en- kaz kaldırma çalışmalan sü- rerken dün ortaya çıkanlan 20 cesetle birlikte ölü sayısı 100'übuldu. Yetkıliler yaralı sayısının 432 olduğunu bıldirirken 150 kişi hala kayıplar liste- sinde yer alıyor. Bombahpaket Bu arada, ABD'nin diğer , bölgelerinde de bombalı ey-; lemler meydana gelıyor. Californiaeyaletinin Sac- ramento kentinde de önceki akşam Ormancılar Derne- ği'nde çalışan bir görevliye göndenlen bombalı pakedın patlaması sonucu bir kişi öl- dü. Federal Güvenlik Bürosu tarafindan yapılan açıkla- maya göre olayla ilgili ola- rak kendine 'Yalnız Bomba- cı' adını veren ve polis tara- findan 17 yıldır aranan bir kişiden şüpheleniliyor. • Ateşkesin sona ermesine birkaç gün kala Bosna- Hersek'teki çatışmalar giderek tırmanıyor. • Özellikle Saraybosna ve Bihaç'taki çatışmalann yoğunlaştığına dikkat çeken BM yetkilileri, durumun kontrolden çıkmakta olduğunu kaydediyorlar. Ateşkesin sona ermesiyle durumun çığınndan çıkmasından korkan Saraybosnablar kendilerine yeni sığmaklar (Skloniste) hazırbyorlar. 'Bosna'da durum kontrolden çıkıyor' AŞIRl TALEP SIK1NTI YARATTI Batı basırunda kağıt lnuıtJıııu Dış Haberier Servisi - Bosna- Hersek'te dört aydır yürürlükte olan ateşkesin sona ermesine bir haftadan az bir süre kala başta Sa- raybosna olmak üzere bölgedeki çatışmalar giderek tırmanıyor. Bosna-Hersek'in başkenti Sa- raybosna ve ülkenin kuzeybatı- sında yer alan Bihaç bölgesinde dün çatışmalar olduğu bildirildi. Birleşmiş Milletler (BM) Mülte- ciler Yüksek Komiserliği sözcü- sü KrisJanovvskL Saraybosna'nın dün sabah patlamalar ve karşılık- lı açılan ateşlerle sarsıldığını söy- ledi. Sözcü Janowski, BM tara- findan güvenli bölge ilan edilen Bihaç kentine de saldın düzenle- diği yolunda haberier geldiğini belirtti. Janowski, Bosna'daki du- rumun kontrol dışına çıkmakta ol- duğunu da kaydettı. Önceki gün de Saraybosna'nın merkezindeki Gavnlo Princip köprüsü yakınlanna ısabet eden iki havan topu iki kışinın ölümü- ne, 3 kışınin de yaralanmasına ne- den oldu Bihaç kentinde de yine önceki gün Sırplann açtığı ateş sonucu bir kışınin öldüğü, 5 kişi- nin de yaralandığı bıldinldı. Ye- rel BPA ajansından verilen haber- de, Bihaç bölgesinın Velıka Kla- dusa kentinde de Boşnak 5. Ko- lordu ile aynlıkçı Müslüman li- der Fîkret Abdiç yanlılan arasın- da yoğun çatışmalar kolduğu kay- dedildi. Bosna-Hersek hükümetinin ve Bosnalı Sırplann ateşkesı uzat- mamaya kararlı olduklannı açık- lamalannın ardından Bosnalı Sırp lider Radovan Karadziç'ın Saray- bosna havaalanmı dıplomatik he- yetlere kapatması tepki toplama- ya devam ediyor. Saraybosna havaalanı Havaalanının kapatılmasını BM anlaşmalannın ciddi birihla- li olarak niteleyen ABD Dışişleri Bakanhğı Sırplara havaalanını aç- ması yönünde baskı yapması için BM'ye çağndabulundu. Dışişle- ri Bakanhğı sözcüsü Nicholas Burns, "Saraybosna havaabıuy- laflgiliolarakBosnah Sırplann ta- lepierine boyun eğmevidüşünmü- yonız" diye konuştu. Batıh Temas Grubu adına Bosna-Hersek hükü- meti yetkilıleriyle görüşmek üze- re Saraybosna havaalanına gelen iki diplomat, Bosnalı Sırplar tara- findan kente alınmamışlardı. Sırplar diplomatlardan kentte ka- lacaklan süreyi belirlemelerini ve Boşnak yetkililerin yanı sıra Bos- nalı Sırp yetkililerle de görüşme- lerini şart koşmuşlar, diplomatlar da bu şartlara uymayı reddederek kentten aynlmışlardı. ABD Dışişleri Bakanhğı ayn- ca aralannda Bosnalı Sırp lider Karadziç'in de bulunduğu Sırp li- derlerin BM Savaş Suçlan Mah- kemesi tarafindan 'savaş suçhısu sanığı' olarak ilan edilmesinı olumlu karşıladıklannı bildirdi. Ancak bakanlık sözcüsü mahke- me bu kişiler hakkında savaş suç- lusu karan çıkarana dek gerekir- se Karadziç ve diğer Bosnalı Sırp yetkililerle dıplomatik temas kur- maya hazır olduklannı belirtti. Bosna-Hersek Başbakanı Ha- ris Sladziç de Bosnalı Sırplann. Saraybosna havaalanmı uluslara- rası kamuoyunu küçük düşürmek amacı ile kapattığmı ileri sürdü. Sladziç, Bosnalı Sırplann hava- alanının kapatarak Saraybosna'yı boğabileceklerini ve Boşnaklara NATO'nun hiçbir şey yapamaya- cağını göstermek istediklerini kaydetti. EDİPEMİLÖYMEN LONDRA - Gazeteler ka- ğıt sıkıntısına düştü. Ulusla- rarası basın imparatoru Ru- pert Murdoch'un Ingilte- re'de günde 4 milyon satan Sun gazetesi bıle 8 sayfa azaltmak zorunda kaldı. Murdoch'un lngıltere'deki imparatorluğu Nevvslnterna- tional Newspapers"ı yöneten genel müdüru John Dux'ın görevden ahnma nedeni ola- rak. yeterli kağıt stoğu yap- maması ve Sun'un sayfa azaltmasına neden olması gösteriliyor. Batı Avrupa ve Ameri- ka'yı etkisi altma alan kağıt sıkmtısı, Büyük Okyanus çevresindeki ülkelerin talep- lerindeki yüzde 10-15 dola- yındaki büyük arüştan kay- .naklanıyor. Japonya, Kore, Tayvan, Tayland, Malezya. Endonezya başta olmak üze- re bölgedeki ülkelerden ge- len talep, dünya kağıt üreti- minin 4 ton kat üzennde. Sa- dece Japonya'da gazete ka- ğıdma olan talebin bu yıl yüzde 3 artması bekleniyor. Sadece Kanada'nın Pasifik ulkelerine yaptığı kağıt ıhra- catının geçen yılki 781,800 tondan bu yıl 907,200 tona yükselecegi bildiriliyor. Bu durumda Kanada kağıt fab- rikalan artık Batı Avrupa ve Amerika'ya değil, Pasifik ül- kelerine üretim yapmaya başlamış gibi görünüyor. Dünyada gazete kağıdı tü- ketımi 34 miryon ton kadar. Canlı ekonomileriyle dikkat çeken Pasifik ülkeleri fahiş fiyatla kağıt satın alabıliyor- lar. Bu da kağıt fiyatını daha da yükseltiyor. Kağıt fıyatı,. kalitesine göre tonu 550 ton- ' dan 700 tona kadar değişi- ; yor. Kanada'nın batı kıyısın- • da bu yıl başlannda üç kağıt fabrikasındaki grevleT de ka- ğıt sıkmtısını körükledi. Batı basmınm kağıt sıkın-' tısına düşmesi üzerine Rus- ya, Batı Avrupa'ya daha ka- İitesiz ve daha ucuz gazete kağıdı satmaya başladı. An- cak Rusya'dan Amerika'ya ; doğru yola çıkan kağıt yük- ' lü gemilerin dahi Atlantik Okyanusu'nun ortasında ro- ta değiştirerek daha fazla fi- ' yat veren Almanya'ya yönel- dikleri bildiriliyor. Batı Avrupa basını, oku- ; yucusuna sunduğu gazetenin • kağıt kalitesını düşürmeyi göze alamıyor. Birçok gaze- I te, cumartesi veyapazargün- ' leri çok kaliteli kağıda bası- lan ekler de veriyorlar. Ek- lerden vazgeçmek istemeyen gazeteler, hafta içinde ya- l yımlanan baa sayfalannı ya- yından kaldırarak bunahmı atlamaya çalışıyorlar. ;