Katalog

12 NtSAN 1995 ÇARŞAMBA • • • • CUMHURİYET SAYFA HABERLERIN DEVAMI 19 BENCE tZZETTİIN ÖNDER • Başttrafi 9. Sayfada <"leğıldr Her tonuda olduğu gıbı uluslararas4 ılışkılerde de hâkım be- lırieyıcı faktor, ekonomık guçtur Ancak böyle bır gucun şem- sıyesı sekorurnası attında uluslararası sıyasal manevralar ger- çekleşfnlebılır Yoksa bunun tersı doğaı değıldır Yanı ekono- mık gu;şemsıyesı ofmadan sıyasal manevra fazla mesafe ka- tedeme: Hep ornek olarak venlen Ataturk donemı sıyasetı, o donemoekı guç ılışkılen açısından özel bır konuma sahıptır ve bu konuda bır ornek de oluşturmamaktadır Buna karşılık şu anda Tüfkıye'de Çekıç Guç'un bulundurulması ıse tam da bu konuya ve guç ılışkısıne, hatta muhalefette ıken eleştırenler açıandan dahı, pek yennde ve acı bır ornek oluşturmaktadır Turkıye'nın dış polrtıkası da geneJ hatlarla, bu goruşu doğ- rulamaktadır Turkıye, dunyada bınncı paylaşım savaşının sur- duğu veonu hemen ızleyen donemde, 1917 Devnmı'nın ger- çekleştnldığı bır aşamada ve çok onemlı bır coğrafi konumda bulunmasına bağlı olarak, yıne de fazla aktrf olmayan, fakat ol- dukça yararlı bır polıtıka ızleyebılmıştır Ama Turkıye, 1948 Marshall yardımı ve donemın sıyasal kadrosu ıle yakalanmış- tır Zaman ıçınde hızla ılerleyıp 1980'lere geldığımızde, şahsı- yetlı dış polıtıka ızledığımız savlannın tersıne, donemın guçlu ruzgânm arkamıza alarak suruklendığımız goruluyor O kadar kı nerede ıse, bır koldan guneye, bır koldan da doğuya uzana- caktık. Ama ne guneye ne de doğuya uzandırmadıklan gıbı, so- nuçta da bolgedekı çatışmanın cıddı malıyetı ıle başbaşa bıra- kıldık 1980'lenn şahsıyetlı polıtıka donemı olarak algılanması, bır yandan kendı "bekçı baba " seçımımız, dığer yandan da dö- nemın sonuna doğru yaşanan SovyetJer'ın knzı ıle ılgılıdır O ka- dar kı, "21 yüzyıl Turkyûzyılı olacak" polrtık gafını dahı dunya gormezden geldı llk tereddutlen atan ve toparlanmaya çalışan Rusya, kendı hâkımıyet bolgesını bırakın bıze, Batı'ya dahı kap- tırmama mucadelesı venyor Bu kanlı mucadeleyı de, bırakın bızı, butun Batı da sadece ızlemekle yetınıyor Belkı de bunun bır uzanüsı olarak, Rusya toparlanırken, Kuzey Irak'takı sıya- sal boşluktan endışe edılmış olunabılır kı Turkıye kendını yıllar boyu ıçende mılyarları harcadıktan sonra boyle bır harekâtın ıçınde bulmuş oldu Bu mucadele o kadar farklı bır guce dayanıyor kı, henuz Ja- ponya ble dunyanın ıkıncı ekonomık gucu olduğu halde, ıkın- cı savaş sonrası yedığı damgayı atamadığından bu alanda fazla dolaşmıyor Bır yandan Rusya'ya borç venrken, dığer yan- dan kuzey adalannın pazarlığını dahı yapamıyor. Dış polıtıkanın ıkı onemlı belırleyıcısı vardır Bunlardan bın, ekonomık ve ona bağlı olan asken guç, ıkıncısı ıse dış denge- lerdır Dış polıtıka, bunlar arasında akılcı bır denge oluşturma hunen olarak tanımlanabılır Polrtıkacılann basıretı ancak bu huner çerçevesınde tartışılabılır Bugûn Velıefendı Hıpodromu'nda başlayıp 19kasımpazargunü- ne kadar sürecek olan Istanbui At Yanşlan nda, toplam 107 koşu gü- nü düzenlendı Yanşlarda 210 mılyar 392 mılyon lıra tngılız, 167 mılyar 965 mılyon da Arap atlanna olmak üzere 376 mılyar 360 mıl- >on lıra yanş ıkramıyesı ve yetıştıncılık pnmı dağıtılacak 45 yanş gunünü kapsavan Bursa yanş sezonu ıse yann başlayacak Yenı sezonda ıkılı tnbûn uygulaması devam ederken gınş ücret- len bayanlara yüzde 50 ındınmlı olarak uygulanacak Gınş ücretle- nnın tespıtı şövle Yenı tnbün 10 bın eskı tnbün 30 bın, numaralı 50 bin Turkıye Jokey Kulübü Yönetım Kurulu'nun, yenı yılın ba- şında 1500 lıra olarak kararlaştırdığı altılı ganyan bınm fiyatını, 4 ay geçmeden aldığı kararla 2 bın lıraya yükseltmesı yanşseverler ta- rafından tepkıyle karşılandı Bugunkü yanşlarda tahmın ve önenlenmız şoyle 1. KOŞU: F Tantana (1), P Gulnıhal 1 (2), PP Asos 1 (3) 2. KOŞU: F Gulpen 1 (1), P Aslanım (2), PP Helal (3) 3. KOŞU: F Abbası(4), P Karsavuran(l), PP Gumuşyildız (3), S Maaçağa(2) 4. KOŞU: F Özgûlhanım (1), P- Casamento (5), PP Top Sacret (3), S Aganı(2) 5. KOŞU: F Aydar (1). P New Blood (5), PP Bold Bıkını (3) 6. KOŞU: F Ares 1 (2). P Bob Cat (4), PP. Baranovıçı (3), S Pı- tın(9), SS Çay(5) 7. KOŞU: F Ejder 1 (2), P Uçanbulut (6), PP Uçan (3), S Hü- razer (4) Giiniin Ikilisı 3 Koşu 1/4 TabelaBahis:2 4 3 9 5 1. AYAK: tzmırde başansiz yanşlar çıkaran Gülpen ve Aslanım, bırlıkte değerlendınlmelı 2. AY-VK: Son galobu goz dolduran Abbası ve sevdığı mesafede start alacak olan Karsavuran, öncelıkle düşunulmelı Maaçağa, sürp- nz 3. AYAK: Ozgülhanım Casamento, Top Sacret ve Aganı, koşuda söz sahıbı ısımler 4. AYAK: Formunu koruyan Aydar ve New Blood, eşıt şanslara sahıpler Kışı Istanbui da geçıren Bold Bıkını 'den sûrpnz gelebılır 5. AYAK: Ares 1, Bab Cot, Baranovıçı ve Pıtın arasında aynm yap- mak zor 6. AYAK: Kumpıste >atkın olan Ejder 1, ılk şansa sahıp Uçan- balut ıle Uçan, daha sonrakı ıhtımaller ALTILI GANYAN 1 5 3 2 1 5 3 2 4 OTORİTELERİN GÖRÜŞLERİ Burtian Oakjıç ErtanOzsu M Özkavaz GüneyMancı M '1 .1 '-1 413 1-432 4132 1-4-3-2 5-13 1 5-3 1 5-3 5-3-1 15-3 5-1 3 13-5 1-5-3 2 2 2-4 3 2-4 2-6 2-6-3 2 6-2 Surîye Wdan ıımııtlu LALE SARltBRAHtVOĞLU ANKARA - Tırk Sılahlı Kuv - vetlen nın (TSK.) Kuzey Irak'ta devarr eden harekâtına karşı "şimdflik" temtıılı bır polıtıka ızleyen Sunje'in Turkıye Bu- yûkelçısı Abdûl Aziz El Rifai, Turkıye ıle su sonnunun çozumu konusunda umutlı olduğunu bıl- dırdı El Rıfaı, basmia son zaman- larda Sunye akyıtan çıkan ha- berlern "Türfcyt ve Suriye''nin dıişmanlan" tarfından ortaya atıldığtnı belırtenk Ankara-Şam arasında hıçbır »ğukluğun bu- lunmaiığını sovledı Rıfaı,gaze- teler \e ajanslırn teronstlenn Sunye ıçlenne giriığı yolundakı haberlenn anımiaılması uzenne şu gonslen dıle tetırdı "Ncreden gırdler terorisrler. Kesinikle smliorum. Sunye kendi opraklannlan Türkiye'ye »önelıi bir tefetft oluşturacâk herhaıgi bir gnbun Suriye'de bulunnasına ızıa ermez. Ne Ku- ze> Irik'ta, ne de başka bir yer- de. TeroristierİB Sın)e'ye sızdığı yolundaki habeder kesinlikle doğru değil. Bu tür haberlcr. Tiirk balkını Surre halkına kar- şı kış krtm ayı anjçlrvor. Turkiye ve Surve arasmJbkı dostane iliş- kileri tozmaktjr l«nnlığinegefi- şen ılişcieri bozwıkür." Turk halkının, Sunye aleyhta- n haberlere ınanmaması gerektı- ğını belırten El Rıfaı,"Bu tür ha- berieri verenler iki ulkenın diiş- manlandır, ıkı ulke arasında ış- birtiğıni istemeyen duşmanlardır. Bu tur haberler yabancı gazete ya da yabancı ısühbarat orgütJen- nin haberlenne dayanıyor. Ger- çeğe bakarsanız arük bu tur ha- berlere kulak vermryoruz. tkı ay- da bır. Tiirk basımnda bu tur ha- berler çıkar. Türkiye ve Suriye arasuıda karşıhklı olarak yoğun bir hejet rrafiği bulunuyor. Kül- tur, turizm ve ticaret gibi alanlar- da yoğun temaslanmızvar" dedı Bu>Tjkelçı El Rıfaı, Harran'ın sulu tanma açıldığı şu gunlerde, Turkıye ve Sunye arasında ço- zum bekleyen dıkenlı bır konu olan su konusunda ıse temkınlı Buyukelçı "Su konusu iki ülke arasında her zaman gundemde. Bu konuda oiumlu bu* nefesle gö- rüşmeler ohıyor" demekle yetın- dı Ancak Tunzm Bakanı trfan Gürpınar, Cumhunyet'e yaptığı açıklamada, geçen hafta sonuna doğru Sunye'ye yaptığı zıyaret sırasında goruştuğu Devlet Baş- kanı Hafiz Esad'dan sonra ıkıncı adam olan Abdurhalım Had- dam'ın. kendısıne TSK harekâtı- nın suresı konusunda Şam'ın en- dışelennı dıle getırdığını belırt- mıştı G U N D E M MUSTAFA BALBAY I Baştarafı 1. Sayfada Çıller'ın bu soruya verdığı yanıt "Demırelce" oldu - Programda goruyorsunuz Bu- gun aynı zamanda Urfa'nın kurtuluş günu Hepsını bır arayagetırdık. Kur- tuluş günunu de ben mı saptadım? Urfa'dan helıkopterle Harran Ova- sı'na geçtık AJtımızda kanallar, koyu kahverengı toprağı yarıp kılcalda- mariar gıbı çevreyı sanyor Açık yeştl suyun tunelın Harran ucundan fişkı- np kanallara dokulmesını ızlerken he- yecanlanmamak elde değıl Güneydoğu Anadolu Projesı (GAP) kapsamındakı en büyuk projelerden bın olan Şanlıurfa Tunelı'nın bolgeye kazandıracaklan ınsanı heyecanlan- dınyor Çukurova'nın ıkı katı buyuk- luğunde bır alan sulu tanma açılıyor Urun bırkaç kat artacak Bugune ka- dar buğday, arpa, mercımek ve seb- zenın yetıştınldığı bolgede artık bun- lann yanı sıra mısır, ayçıçeğı, soya ve susam da ıkıncı urun olarak tariadan fışkıracak Projenın genel ekonomıye sağla- yacağı katkı kuçumsenemez Bolge- de ışsızlık azalacak, yaşam duzeyı yukselecek Bu, madalyonun bır yuzu Dığer yuzundeısetoprakmulkıyetıvar Bol- ge ınsanının yuzde 6O'ı topraksız Bu kesım Harran'ın nımetlennden ıkıncı derecedeyararlanacak Harran, top- rak sahıplenne, toprak sahıplen on- lara Harran'da Su Düğünü... Adıyaman, Batman, Dıyarbakır, Gazıantep, Mardın, Sıırt, Şanlıurfa ve Şırnak ıllennı kapsayan GAP'ta ılkte- meller atılalı 20 yılı geçtı, ama bolge- de bugunlenn hazırlığı tam yapılama- dı Daha 7O'lı yıllarda, GAP'ın bolge- ye neler sağlayacağı, toprağı, venm- lılığı nasıl etkıleyeceğı bellıydı Ama bazı yerel toprak toplulaştırması dı- şında, topraksız çıftçıye yonelık her- hangı bır gınşım olmadı Bırkaç kez denenen "toprak reformu" toprak sahıplennı bıraz daha zengın etmek- ten öte bır ışe yaramadı Dun Harran'da mevsımlen değış- tırecek bır donem açıldı Gonul ıster- dı kı bu mutluluğu tum yore halkı pay- laşsın Çıller'ın, kapaklan açıp Harran'a saldığı su, 30 bın hektarlık bır alanı sulayacak Buradakı yurttaş sayısı 22 bın Toprak sahıbı olanlann sayısı ıse 10 bınm bıraz uzennde Orneğın, dun suya kavuşan koylerden Konuklu'da 250 hane var Bunlann sadece 50'sı toprak sahıbı Bugunku yanıyla GAP, kullanım amaçlan tam belırienmemış dev bır bınaya benzıyor Bır bolumu depo olarak kullanılan, ust katlanndan ba- zılan rasgele kıraya venlmış, kapası- tesının çok altında ışlevı olan bına Bolgenın herkesçe bılınen, ancak gundemın bınncı sırasına getınlme- yen bır dığer sorunu da ışsızlık Her ne kadar "aşıret dayanışması" bellı bır garantıyı ıçenyorsa da ışsızlık "bı- nncı sorun " olarak oncelığını koruyor Yapılan bır araştırmaya gore bolge halkına, "Enbüyüksorununuznedır" dıye sorulduğunda ılk sırada ışsızlık, ıkıncı sırada ıse topraksızlık gosten- lıyor Butun bunlar Guneydoğu'nun "kendı ıçındekı" gerçegı Bırdeola- yın dıplomatık ve uluslararası boyu- tu var - Fırat ve Dıcle'nın Ortadoğu'daki anlamı Bugun, ulkemızde Ortadoğu ve Arap dunyası deyınce akla ılk "pet- rol" gelıyor Bu ulkelenn Turkıye de- yınce akJına ılk gelen şeylenn başın- da ıse "su'var Suudı Arabıstan başta olmak uze- re Arap ulkelennde ıkı lıtre benzın, bır lıtre ıçme suyuna karşılık gelıyor Bu da Turkıye'dekı doğal su kaynaklan- nın anlam ve onemını ortaya koyuyor Önumuzdekı yuzyılda ıçme sulan- nın bugunkunden ıkı kat daha onem- lı olacağı belırtılryor O zaman, stra- tejı uzmanlannın dıkkat çektıgı gıbı ıkıbınlı yıllardakı uluslararası gergın- lıklerde en onemlı etkentenn başında "su" olacak Ortadoğu'nun en onemlı su kay- naklanndan ıkısı Turkıye'den doğup Mezopotamya uzennden denıze do- kuluyor Fırat, 2935 kılometre uzun- luğunda Bunun 1170 km 'lık dılımı Turkıye'den, 1765 km 'lık bolumu de Sunye ve Irak'tan geçıyor Fırat'ı bes- leyen su kaynaklannın 31 58 mılyar metrekubu ^uzde 88.7) Turkıye top- raklarında, 4 mılyar metrekübü de (yuzde 11.3) Sunye'de Irak'tan Fı- rat'ı besleyen bır kaynak yok. Dıcle nehrının su potansıyelı ıse toplam 48 67 mılyar metrekup/yıl Bunun, 25 24 mılyar metrekubu (yuz- de 51 8) Turkıye'nın, 23 48 mılyar metrekubu ıse Irak'ın topraklanndan kaynaklantyor Rakamlar, Fırat ve Dıcle'nın bes- lenmesınde en onemlı dılımın Turkı- ye olduğunu ortaya koyuyor. Bu suyun kullanımı nasıl olacak? Irak'ın ıstemı şu "Sular benım topraklanmdan de- nıze dokuldüğü ıçın yüzde 80'ını ben kullanmalıyım " Sunye ıse şunu getınyor "Bana süreklı 500 bın metreküp su venlmelı" Turkrye ıse Irak'ın ıstemını "çokaşt- n" bulurken, Sunye'ye de 500 yenne 350 bın metreküp su venyor. Bugun Ortadoğu'nun kan gölune donmesının en onemlı etkenı ne? -Petrol Bolgede ılende petrolden çok da- ha değerlı hale gelecek maddenın adı ne? -Su Pek çok olasılığı ıçınde banndıran bır ıkılemın ıçındeyız Harran'ın hasreti bitti I Baştarafı 1. Sayfada ğı gundur" dedı Çıller konuşmasında, lcutlanan çıfte bayrama armağan olarak kentın en kısa surede buyük- şehır statüsune ahnacağını müjdeledı Çıller, törenden sonra kente 10 km uzaktakı Abdur- rahmandede Köyu'ne hareket ettı Fırat'ın sulannın Hanan'a bırakılması amacıyla dün ılk törenın duzen- lendığı Abdurrahmandede Koyü'ne saat 11 45'te he- lıkopterle gelen Başbakan Çıller, konuklar ve gazetecı- ler ıçın hazırlanan çadırda yaptığı açıklamada su ıle Şanlıurfa da bır tanh ve destan yazıldığını söyledı "Şanlıurfa'ya sevgiyle geidim, anne şefkatiyle gektfan'' dıyen Çıller. sözlennı ozetle şoyle surdurdu "Çok mutluy um bugun. Herkesin, butun bacılanmın, evlatlanmın bu guzel bayramlannı kutluyorum. Çün- ku Şanlıurfa, adı üstunde, bugun kendi kendılerini kur- tardıklan gun. Onlann bıze bıraktığı topraklan gozû- muz gibi koruyoruz. Onlann kıymetinı bilıyoruz. Bu bozkıriar çok kısa bir zamanda apayn yeıier olacak. Şe- hitlerimize olan borcumuzu oduyoruz suyla. Butun bu- ralarda apayn bir tarih ve destan yazılıyor. Herkesin su bayramını ve Şanlıurfa'nın bayramını bir arada kutlu- yorum. Bugun çok mutluy um." Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Hıkmet Çe- tın de törenden once yaptığı açıklamada, "Bu uygarlık- lar kenti bugunden itibaren. gelinen bu aşamada, ger- çekten çağ atlay acakör" dedı Çetın, Turkıye'nın 21 yuzyıla bu proje ıle damgası- nı vuracağmı vurgulayarak şunlan soyledı "Bu kuru topraklar, yuzyillardır Fırat'ın suyuna ka- vuşmayı bekler. G \P, furkıje've bir Türkiye daha ka- tacak. Bu, bayramdır. Bu, ülkemizin bayramıdır. Bu, Şanburfalılann bayramıdır. Bu, Fırat'uı Harran De be- raberliginin. Turkiye Cumhuriyeti ile buiikte sonsuza dek yaşamasuu diliyoruz." Başbakan Çıller, Fırat'la Harran'ın kavuşmasından once Abdurrahmandede Koyü'nde duzenlenen toren- de vaptıgı konuşmaya ıse "Bugûn bayramnnızvar'' dı- ye başladı Herkesten etrafına dıkkatlıce bakmasını ıs- teyen Çıller, Harran'la Fırat'ı kavuşrunnanın kendıle- nne nasıp olduğunu belırterek şunlan soyledı "Dikkatlice bakın. Şurada bir tarih yazılıyor. Bugun gerçekten çok mutluyuz. Bunun gerçekten kıy metini bil- mek gerekir. Butun de\ let buy ukknmu Say ın Suleyman Demırel ı vebunuhayal etmiş.cabagostermişbutün dev- letbuyüklenmi,yuıe çok büyuk emek vermış Sa> ın Nec- mettın Cevhen'yi ve bundan once emekleri geçnıış bü- tün devlet büyuklerimı şukranla anıyorum. Ne mutlu bi- ze kısmet oldu. Buralara çok yakında bolluk gelecek, be- reket gelecek, zenginlik gelecek. Sadece burada, bir Çu- kurova kadar daha pamuk yetişecek. Bugun butun ül- kemizin kutladığı bir gundür. Çunku sadece ülkeye de- ğiL, hatta bolgeye bir zenginlik akacak." Çıller, gumruk bırlığıne gınldığı bugûnlerde Turkı- ye'nın dunyanın üçuncü, belkı de ıkıncı büyûk pamuk uretıcısı ulke halıne geleceğını soyledı ve şoyle konuş- tu "Buraya sanayı gelecek- Nitekim sanayi bölgeleri bu- rada kapışılmakta. Burava istihdam akacak. Buradan Çukuro\-a'\a değıl, Çukurova'dan buraya daha fazla is- tihdam, ış bulmak için ışçilenmız gelecek. Evet bu kade- ri hep beraber değıştimoruz. Bir tarih yazıyoruz. Bu- radaki su kadar berraktır benim ulkemin geleceği, ul- kenın geleceği çok pariaktır. Yeter ki bu- olalım, beraber olaum. Bu inançla bizün ulkemizitekbayrak vetekezan ve birleşmiş, butunleşmiş kardeşjik ruhuyla çok uerüe- re taşıyacağız. Su gibi aziz olun Sayın l'rfahlar." Çıller, konuşmasından sonra T-l Tuneh'nden kana- letlere gelen suyu, sarkıtılan borunun ağzındakı tıpayı çekerek Harran topraklanna bıraktı Suyun bırakılma- sı sırasında toren alanındakı Şanlıurfaiı kadmiar zılgıt çektıler Daha sonra Çıller ve Başbakan Yardımcısı Çe- tın, akan sudan bırer avuç alarak yûzlennı yıkadılar Daha sonra Aklar Koyu'ne geçen Çıller, burada ken- dısı ıçın hazırlanan kıl çadırda bır sure dınlendı Bu sı- rada, yöre kadınlan tarafından Çıller'e yoresel kıyafet gıydınldı, başına da 'leçek' adı venlen beyaz bır ortu bağlandı Başbakan ve Başbakan Yardımcısı, konuş- malann tamamlanmasmdan sonra berabenndekılerle, kı1 çadırda yer doşeklenne oturarak yer sofrasında, "sac kavurma, sac ekmegi, ayran, pilav ve kola"dan oluşan yemek yedıler Torenlere, Bayındırlık \ e lskân Bakanı Erman Şahin, Içışlen Bakanı Nahit Menteşe, Devlet Bakanı Necmet- tın Cevhen, Sağlık Bakanı Doğan Baran, DYP Genel Başkan Yardımcısı Rıfat Serdaroğlu, Emnıyet Genel Müduru Mehjnet Ağar'ın yanı sıra pek çok ılın valısı de katıldı Çıller ve berabenndekıler daha sonra Batman'a hareket ettıler Başbakan Çıller'ın su bıraktığı Harran ve Akçakale ovalannda ılk etapta 62 köydekı 30 bın hektar alanda sulu tanm yapılacak Yapımı 17 yıldır suren Urfa tûnellennden aİcıtılan Fırat'ın sulan, Harran sulama tesıslennın genışletılmesıyle önümüzdekı yılın sonuna kadar 60 bın hektar alanı sulamaya başlayacak Projeye suhı tanma başlamasına kadar geçen surede toplam 18 tnlyon lıra harcandı Türkiye'ye insatı hakları baskısı H Baştarafı 1. Sayfada yesının arttınlması 5- Savunma ve ekonomık ışbırlığı anlaş- masına venlecek yön 6- Ortadoğu ulkelennde nükleer ve kım- yasal sılah yapunına ılışkın son gelışmeler 7- Turk-Yunan ılışkılen 8- Kıbns sorunu Amenkan heyetınde Talbott'tan sonra Av- rupa ışlennden sorumlu Dışışlen Bakan Yardımcısı Richard Holbrooke, Savunma Bakanlığı MusteşarYardımcısı Jan Lodal ve Ankara Büyukelçısı Mark Grossman bulu- nuyor Heyete bugün, Genelkurmay Başka- nı Orgenera) İsmafl Hakkı Karadayi ıle bır göruşme yapacak olan Savıınma Bakan Yar- dımcısı Joseph Nyede katılacak İnonü'den başka, dunkü goruşmeye Bakanlık Muste- şan, Buyukelçı Ozdem Sanberk ve ılgılı da- ırenın genel müdürlen de katıldı Geçen hafta VVashıngton'da Talbott ıle go- rüşen Inönü, dunkü buluşmadan sonra "fid- li ilişkilerin her yönunu ele aldık. Önceden saptanmış nonnal bır zryaret" demekle ye- tındı Çözflm, otorite Talbott, bu göruşmeden sonra Bılkent Unıversıtesı'nde >aptığı konuşmada, Turk Sılahlı Kuvvetlen'nın (TSK) Kuzey Irak'ta surdurduğu Çelık Harekâtı'nı ve Turkı- ye'nın terörle sert şekılde mucadele etme- sını anlayışla karşıladıklannı behrtırken "Uzun vadede Türkiye'nin Güneydoğu sıru- nnda karşdaştığı tehdidi bertaraf etmenin yolu. kuzey Irak'ta otonte tesis edilmesidir. PKK'nin Kuzey Irak'a teronst sızduması- na, sadece Iraklı Kürtier mani olabilir" de- dı Bır Rusya uzmanı olan ve Rusçayı çok mükemmel konuşan Talbott, Hazar ve Kaf- kas petrolünun Turkıye uzennden Akde- nız'e ınmesı konusunda ABD Dışışlen Ba- kanı Warren Christopher'ın geçen hafta Moskova'da bazı oiumlu temaslar yaptığını lnonu'ye ılettı Talbott. gerek Hazar petrolü gerek Avru- pa Bırlığı'yle Turkıye'nın yaptığı gûmruk bırlığı anlaşmasının Türk-Amenkan ılışkı- lennı güçlendıreceğını soyledı Talbott'un "Cephe ulkesi olan Almanya, bu konumunu artık I urkne'ye devrermiştir. Turkiye, 21. \-uzyilin başında ekonomik bir güç olacaktır. Bu nedenle Turkiye ıle ekono- mik ilişkilere büyük onem veriyonız. Ancak bu giıçlenmenin bnkoşuhı olarak Güneydo- ğu, demokratikleşme \e insan haklan sorun- laruun çozumünu goruyoruz. r dedığı bıldı- nhyor AGİT gözlemcisi Dün, ınsan haklanndan sorumlu Devlet Bakanı AJgan Hacaloglu ıle de goruşen ABD he>etı, terore karşı venlen mücadele- yı "anlayışla" karşıladıklannı belırtmekle bırlıkte. ınsan haklan ıhlallenne yönelık ıd- dıalar ıçın Avrupa Güvenhk ve Işbırlığı Teş- kılatı (AGlT) gozlemcılennın Türkıye'ye gelmesı önensını gundeme getırdı Haca- loğlu, ABD'lılenn bu ısteğıne, bu konunun Turkıye'nın ıç meselesı olduğunu belırterek olumsuz yanıt verdı Hacaloğlu, görûşme sırasında hükümet olarak Kürtçe ozel eğı- tım yapan okul ve Kurt enstıtüsü kurulma- sına anlayışla baktıklannı belırttı Bu arada Inonu-Talbott gömşmesınde Amenkalı dıplomatlann Ankara'ya, Iran'm nukleer, Irak'ın kımyasal sılah konusunda- kı yapılanmalan hakkında bılgı verdığı öğ- renıldı ABD heyetı, bu ay sonunda New York'ta ımzalanacak olan nukleer sılahlann yayılmasmı kısıtlayan anlaşmanın önemıne dıkkatı çektı Goruşmede Turk-Yunan ılışkılen ve Kıb- ns sorunu ele alınırken kendılennın Atı- na dakı temaslan ozetlendı Talbott, dun Bılkent'te yaptığı konuş- masında da Kıbns sonınuna şoyle değındı "Bolunmemiş bir A>Tupa'nın inşasının temel unsurlanndan bir tanesi de halen her bir ülkeyi rahatsız eden sorunlann çözül- mesidir. Eğer Avrupa, bir biirûn olarak çokuluslu ve uyumlu bir toplum haline gelecekse, onu oluşturan ulkelenn kendi iç- lerindeki yaralan sarmalan gerekmektedir. Önemli birornek, Kıbns'tır. ABD ve BVI, 30 yıklan uzun suredir bu sorunlu ada ile uğ- raşmaktadır. Başkan Clinton, adadaki her iki toplumun da yaranna olan. dolayısıyia da tüm bölge için banş umitlerini artrıran kalıcı çözüm bulunması tçın, zamanın ujgun ol- duğuna inanmaktadır." 'Ordulular Ştar'ı istemiyor' • Baştarafı 1. Sayfada de Eskışehırspor aleyhıne söylenen sözler tepkıyle kar- şılandı Taraftarlar beledıye- den lnterstar yayınlannın ke- sılmesını ısterken kentın bü- yük bır bölümünde yayımın ıkı gundürboykot edıldığı öğ- renıldı Orduspor Beledıye Başkanı ve Orduspor Kulübü Başkanı Fikret Tûrkyılmaz, duzenledığı basın toplantısın- da, karann halktan gelen tep- kıler uzenne alındığını bıldır- dı Orduspor Kulübü Basın Sözcüsü Celal Şahin de ya- yımlan nedenıyle lnterstar'ı Futbol Federasyonu, Merkez Hakem Komıtesı ve Radyo Televızyon Ost Kurulu'na şı- kâyet edeceklennı soyledı Ote yandan Eskışehırspor Yonetım Kurulu yaptığı yazı- h açıklamada, Interstar'ı pro- testo ederek bu yayım kanalı- nın özur dılenınceye kadar boykot edıleceğı belırtıldı Açıklamada, "Her türlü ka- nuni haklanmız sakb kalmak kaydı>la tnterstar'ı boykot edeceğbnızı, iddıalannı ıspat edemeven spor yazarı ve ekı- binı müfteri ılan edeceğımızi duvururuz" denıldı 4 T% Mehmet Köstepen'i îstifaya götürdü B Baştarafı 1. Sayfada lik hissettim ve rahat çahşması için Lstifa et- Hsn" dedı Başbakan Çıller ıse konuyla ıl- gılı sorulara. "Şu aşamada Ulaşürma Baka- nı ile ılgilı bir şey soylemek ıstcmıvorum. Kendısıçokgençvedeğerlı bır arkadaşumz- dır. Çok ağrr bir görevi var" demekle yehn- dı Cumhurbaşkanı Suleyman Demirel'e ya- kınlığı ve PTT'nın T'sının satışından elde edılmesı gereken gelıre ılışkın yaptığı açık- lamalarla Çıller'ı rahatsız ettığı bıldınlen Kostepen ın, ılk değışıklıkte de kabıne dı- şı kalmasına kesın gozüyle bakılıyordu Kostepen, ıstıfasını, Başbakan 'a rahat ça- lışma olanağı sağlamak ıçın sundugunu be- lırterek "Sayın Başbakan tekrar beraber ça- kşmakısrertersekabinedegoro alınm" de- dı Ulaştırma Bakanı Köstepen'ın ıstıfası, PTT'nın T'sının ve Havaş özelleştınnesı ko- nusunda yenı sorulan gundeme getırdı Kostepen. Havaş özelleşnrmesının, Ulaş- tırma Bakanlığı ıle ılgısı olmadığmı ve Özelleştırme Idaresı'nın görev alanı ıçınde olduğunu belırtırken, bırçok konuda, "ba- zı kişüer"ın kendısınden yardımlar ıstedığı- nı one surdu Çıller ıle öncekı gün yaptığı telefon görüşmesının ardından, akşamüstü ıstıfasını elden ulaştırdığını bıldıren Koste- pen, Çıller'ın, Cumhurbaşkanı Suleyman Demirel ıle olan yakınhğından da rahatsız olduğu ızlenımı edındığmı belırterek şun- lan soyledı "Bazı kişiler Sayın Başbakan'a benımle ilgili yanlış şevler sovluyoıiar PTT'nin Tsi- nin ozeDeşünlmesının gecıkrjğı. Havaş ola- yuun sorumlusunun ben olduğum şekünde. T'nin gecıkmesı soz konusu değıL bu konu- da ben geçen hafta komisyonu. tek tek mO- letvckülerinıçagırtaraktoplattım Bugun de (dün) Plan ve Bütçe Komısvonu'nda gorii- şûlecek. Ha\aş olayıyia benim ilgim olmadı- ğı halde, baa kışılerden olma>acak vardım isteklen gelrvor Bu ola\dakj başansıznk da bana mal edılmek ıstemvor. Cumhurbaşka- nı ile yakınlığım sorun oluyor. Ben Sayın Cumhurbaşkanı ile 25 yıldır tanışıyorum. Sıvasete gırmemı sağlavan kışıdır Ama be- nim genel başkanım Sayın ÇıDer'dir Benim kimseye largınlığım yok, kımseve karşı de- ğilim. Sayın Başbakan'a da kırgın değttim. Rahat çahşması için istifamı verdim. Bera- berçahşmakisterîerse, ben yinegörev abna- yahazu-un." Edınılen bılgıye göre Çıller'ın, Koste- pen ı "kara Hste"ye almasındakı en önem- lı etkenlerden bın PTT'nın T'sınden elde edılecek gelır mıktan konusundakı açıkla- malan oldu Çıller, T tahvıllen ıhracından 1995 yılında 5 mılyar dolar olmak üzere toplam 11 mılyar dolar gelır elde edıleceğı- nı açıkladı Kostepen ıse 1995 ıçınde 7 mıl yar dolarolmak üzere toplam 20 mılyar do- lar gelır elde edıleceğını bıldırdı Köste- pen'ın bu açıklamalan uzenne Çıller'ın. "istenılen düzeyde gehr elde edilmesi duru- mnnda, kamuoyu onunde sıkınnya duşece- ği" kaygısı nedenıyle Köstepen'e kızgın ol- duğu bıldınhyor Bu gelışmeler uzenne Çıller, uzun sure- dir rahatsız olduğu Kostepen'ı öncekı gün arayarak, PTT'nın T'sının özelleştınlmesı, Havaş ozelleştırmesının basansızlığı konu- lannda kendısını suçladı Çıller'ın bu eleştınlen uzenne, aslında kabınede kalmak ısteyen Köstepen'ın, ge- rekrrse ıstıfa edeceğuu bıldırdığı, Çıller'ın, buna karşı çıkmaması uzenne ıstıfasını ver- mek zorunda kaldığı bıldınhyor Başbakan Çıller, Şanlıurfa'ya seyahatı sı- rasında uçakta gazetecılerrn, Ulaştırma Ba- kanı Mehmet Köstepen'ın ıstıfa edıp etme- dığıne ılışkın sorusunu yanıtlarken şunlan soyledı "Şu aşamada Ulaşarma Bakanı'yla OgUi bir şey soylemek istemiyonım. Kendi- si çok genç ve değerlı bir arkadaşımızdır. Çok agır bir görevi var." Çıller'ın bu değerlendırmeyı yaptığı sa- atlerde Kostepen. ıstıfasını açıklamıştı Çıl- ler, Ankara'ya dönerken Köstepen'ın ıstıfa- sı ıle ılgılı yaptığı değerlendırmede ıse, "Çok önemli bır dunım değiL Şu anda be- nim gündemimde gumrük birüği var" de- dı PTT'nin T'si, alt komisyonda Ulaştırma Bakanı Mehmet Köstepen'uı ıstıfasuıa neden olan PTT'nın T'sının özel- leştınlmesıne ılışkın yasa tasansı, TBMM Plan ve Bütçe Komısyonu'na takıldı Komısyon, tasanyı, Özelleştınne Yasası'na aykın hükümler taşıdığı gerekçesıyle alt komısyona havale ettı OLAYLAMN ARDENDAKİ GERÇEK • Baştarafı 1. Sayfada dar, ozellıkle Sunye, Fırat'ın sulannın Turkıye tarafından kendısıne karşı bır sıyasal sı- lah olarak kullanılacağı endı- şesını taşıyorsa da Ankara'nın konuya yaklaşımı bu kaygıyı doğrulamamaktadır Ancak, bolgenın ekonomık ve toplumsal yaşamı ıçın ge- rek ve şart nrtelığındekı suyu elınde bulunduran Ankara'nın, komşulanndan teror orgutlen- ne verdıkten desteğı çekmele- nnı beklemesı ıse Harran'ın suya kavuşmasının "dış polı- tıkaya yansıması "ndan başka bır şey olmayacaktır • • • UrfaMa yüzyıhn buluşması • Baştarafı I. Sayfada Tünellerbıtmış, "yoh" Tl 'den 9 Kasım 1994'tesu bırakılmış, ınadı ınat. Daha düne kadar Har- ranlı yıne söylenıyormuş "Ka- nal bitti he, su yoh_" Han^nlının dün nıhayet ınadı kınldı Suya elını batırdı, suyu ıçO, ayağını sıyırdı, suya gırdı Hele elınde kazması, suyu tarla- ya bır bırakışı vardı kı, görmeye değer "He agey esah_ Su gekii babo, kurban_" 75 yıl önce dün, Urfalı, topra- ğını Fransızemper>alıstlennden kurtardı 700 yıl sonra da dün, kuraklığın boyunduruğundan kurtuldu Eh, böyle oluncadatö- ren bıter mı 7 Başbakan Tansu Çiller, Baş- bakan Yardımcısı ve CHP Genel Başkanı Hikmct Çetin ıle bera- benndekılen Şanlıurfa Havaala- nı'nda Ata uçağından alıp ılk tö- rene yetışıyonız Haleplıbah- çe'deyız Başbakan ve berabe- nndekıler, tozlannı savura savu- ra tören alanına mıyor Toz top- rak, göz gözıi görmüvor Hatta bır ara hehkopter kayboluyor, bınlerce Urfalı da beraber Tören yennde mahşen bır kalabalık Eskı Urfa'nın bahçelenyle ünlü bu semtınde Urfalı, meydanı ve damlan doldurmuş Çoluk ço- cuk, kadın, yaşlı, bağıran çağı- ran Urfalı hem kurtuluşu, hem suya kavuşmayı kutluyor Ilkönce kürsüde Hıkrnet Çetın var Çetın "Diyarbakırlryım. Gaziantep millefvekiliyım. Ben sizin hemşerinizinı'" dıyor ve Ur- falılardanalkışahyor "Şimdide karşınrzda Prefesör Dohtor Tan- su ÇiDer T> Urfalılann "Ammada ufah tefekmiş" dıye tanımladığı Başbakan Çıller'ı Urfa Lıse- sı'nın edebıyat öğretmenlenn- den Ibrahim Tezöunez, aynen böyle anons edıyor Başbakan, bıldık başbakan Insan ıkı gün- de değışmez ya tşte sıze bır-ıkı örnek "Hayırlı olsun diliyo- rum", "Butun bacılanm","bev- letin borcunu odemeye geldik» O borç şehitlere odenmez." "Bir bayram müjdesi veriyorum. Bu guzel insanlar, büyük şehir olsun rau? Bir daha soruyorum: AHa- hın hakkı üçtür. Buyük şehir ol- sun mu?" Urfalılar hep bır ağız "He, he, he-" Bu dıyalogdan an- lıyonız kı, Başbakan Çıller, Şan- lıurfa'ya büyükşehır statüsü mujdelıyor Başbakan ve berabenndekıle- nn yoğun programlan nedenıy- le daha doğrusu bır güne sığdı- nlmaya çahşılan 4 toren nede- nıyle kurtuluş şenlıklen kısa tu- tuluyor Sadece her yıl tekrarla- nan Urfa çetelennın Fransızlan ve Sajo'yu ele geçınşlen, temsı- h olarak canlandınlıyor Çıller ve Çetın, yıne geldıklen gıbı to- zu dumana katarak alandan ay- nlıyorlar Şımdı Harran, suya kavuşa- cak Abdurrahmandede bırKürt koyu Ellıhanelı Abdurrahman- dede, bugun Fırafın suyuna ka- vuşacak, ama koylünun ıçecek suyu yok Koskoca Fırat'ı getır- mışler, ama köye bır kuyu açıla- mamış Köylü bu yüzden Fı- rat'ın gehşme pek sevınemıyor Çarpıklığa güluyor Güldukle- n yalnız bu değıl Kıl çadırda "gefln tahü"na oturtulan Başba- kan'a da alttan tebessüm yağı- yor Abdurrahmandede'de toren alanı bır curcuna Harran'da, Fırat'a ılk su ka- vuştunılan koylerden bın de Ak- lar Koyü Bu koy, bır Arap ko- yü Bozkınn buradakı kahve- rengısını yalnızca Fırat'ın ma- vımsı suyu dağıtmamış Aklar Köyu'nun Arap kızlan bayram- lüdannı gıymışler Çoğu al ren- gı kadıfe Bellennde altm tokalar Beyaz eşarplannın ıçın- de esmer tenlennde ınce bır guluşle Harran, dün yüzyıllık sevgıhsı Fırat'a kavuştu Mavı Fırat, kahverengı toprağa oy- lesıne bır uzandı kı, sennlık hemen etkısmı gosterdı Yuzyıl- lann aynlığına son veren dunkü "asnn düğünü", 50 koyundan yapılan kavurmanın yenılmesıy- le son buldu