Katalog

Athena Daponte YAJAYAN KOSTA lOOOOTUKDViguM Cumhuriyet Ctop y übü Çağ toaıtano VŞ. Mocoğı Cod. 39/41 (34334) Coğoioğlu-lstanbul CumhuriyeC ÇoğPazı 71. Y l SAYI 28325/15000 TL (KDVıynde) KURUCUSU: YUNU8 NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: MADİR IMPJ ^945-7997; 7ŞUMT1995! Kinkel, Yunanistan'ın vetoyu kaldırdığını açıkladı Gümrük birliği gerçekleşiyor • Avrupa Birliği üyesi 15 ülke dışişleri bakanlannın Brüksel'de dün akşam geç saatlere kadar süren toplantısında Almanya Dışişleri Bakanı Klaus Kinkel, Yunanistan'ın vetosunu kaldırdığmı açıklayarak. "Buz kınldı. Türkiye ile 6 Mart'ta gümrük birliği konusunda anlaşma yapmak için iyi bir şans yakaladığımızı düşünüyorum" dedi. • AB Dönem Başkanı Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe de toplantı sonrasında, "Gümrük birliği konusunda teknik açıdan tüm çekinceler ortadan kalktı" diyerek şu açıklamayı yaptı: "Genel anlaşma sağlanmıştır. türkiye-AB gümrük birliği gerçekleşecektir. Türkiye ile siyasi ve mali işbirliği açısmdan birer bildiri, insan haklan ve demokrasi konulannı The Financial Times: Baskı altındaki Denktaş yumuşuyor •Ingiliz The Financial Times gazetesindeki bir habere göre ekonomik gerçekler gerek Rauf Denktaş'ı, gerekse Türkiye'yi, sert politikalannı yumuşatmaya zorluyor. Haberde, Kıbns'ın bölünmüşlüğünün sona ermesi olasılığının giderek güçlendiği öne sürülüyor. • Sayfa 7'de içeren bir bildiri de aynca yayımlanacak." • Toplantıda yoğun baskılar altında kalan Yunanistan, Türkiye - AB ilişkilerindeki tüm çekincelerini kaldırabileceğini belirttikten sonra "Hükümete danışılacağı" gerekçesiyle üç günlük süre istedi. • Türkiye ile AB arasındaki anlaşmanın tüm AB üyesi ülkelerin hükümetlerince onaylanması gerektiği belirtilirken, Ispanya Dışişleri Bakanı Solana da, Yunanistan'ın vetosunu kaldırması konusunda bir formül üzerinde anlaşmayı başardıklannı doğruladı. • Sayfa 7'de Bekâret ayıbıMEB'in Ortaöğretim Kurumlan Ödül ve Disiplin Yönetmeliği'yle gündeme gelen "kız öğrenci- leri bekâret kontrolüne gönderebilme yetkisi" veliler, öğrenciler, kadın kuruluşlan, siyasi partiler ve baronun tepkilerine neden oldu. Kontrole gönderebilme yetkisinin başta insan haklanna aykın olduğunu vurgulayan kadın örgütleri, uygulamayı 'insan bedenine saldın' olarak değerlendirdiler. İSTANBUL/İZMİR (Cumhuriyet)- Türkiye. 21. yüzyıla 5 kala bekâret kont- rolünün ayıbını yaşıyor. Be- kâret kontrolünün insanlık dı- şı olduğunu vurgulayanTürk Kadınlar Konseyi Dernegi Başkanı Canan l nlü. -\1illi Eğitim Bakanuğı'nın disiplin yönetmeliğinde çocuklara if- fetsiz damgası vurularak okuldan uzaklaştınlması ve bekâret kontrolüneyollanma- sı, onlan bunauma sokacak- tır" dedi. Ünlü, şöyle devam ettı: "Vlilli Eğitim'in görevi ço- cuklan okuldan uzaklaştır- mak değildir. 18 yaşın attın- daki çocuklara cinselliklerini tanımaları için, çeşitli koru- ma yöntemlerinin ögretikliği derslerin müfredat programı- na konması, olaylara ahlaksal değil de eğitimsel açıdan yak- laşılması gerektiğini ve bu be- kâret kontrolünün de insan- lık dışı olduğunu savunuvo- ruz." L'luslararası Kadınlar Konseyi lkin- cı Başkanı Şenel Aksu. yaklaşık iki ay önce TBMM'nin Uluslararası Çocuk Haklan Sözleşmesi'nı onayladığını anımsatarak. "Yıllardır bu sözleşme onaylansın diye uğraşıp duruyorduk. Şinıdi bu disiplin yönetmeliği>le bütün yaptığunız Türkiye'yi aklama çabala- nboşagitti'"dedi. Disiplin Yönetme- lıgi'ndeki hükümlerin çocuk haklan- na ve insan haklanna tamamen aykın olduğunu vurgulayan Aksu, sözlerini şöyle sürdürdü: "Hete şu günlerde, Türkiye uluslara- I Kızhk zan kontrolüne gönderilen 8 öğnenciden 2'si intihar etti Öldüren bekâret V 'ü otay 27 nısanda KüUhya'nm &ma\ Imam •faüpLtsesı ndcme^danaj^ktı Onnanalannpıknıkıegördügü ve okul yöoeümınc şıkiyet etüjı 2 bz ögrcna ıntıhar {pnşmunde buhındu H K öldu NıgdeSosyal Hızmetler ll Mûdürtügü Kız Yeöjtırme YurdıTndan aınsız aynMıklan ilcn sürülcn 3 ku be- Uret kontrolünöen geçinldı Son olarak L'la Autûrk Lısea jnûdürünün G ö "nün bahasrta "Kızm hakıre otmayabfbr Bir dofcton muayene ettır" demes üzenne panı$e kapılarak e\den kaçuı 1S yaşındakı gcnç kız 150 metrriık uçuruma aüayarak ca- nınakıydı • i M o M i H v M Vfıtlı Eğjtım Bakanı Koksal Toptan.Sa îık Bakanı YıUınm Akiuna ve Içışlen Bakam Ismct Sezgın Nı de. Sımav vç Ula dakı bekarct kontrolu uygularrusına sert tep gosierdılcr Sezgm. u>gulamayı munascbctsızlık oUrak nı«le "Her şcyden öoct çok ayıp" dedi Ahlâkın msanlann ansdhğı de degıl beyınlennde ve vıodanlanndd aranması gcrcktığını so irjcn Sagbk Bakanı Akluna, ınsanlar jsieklcn dfştnd* kız3 muayenesme gondennenın çagtjjşı brr davranış oklufcunu söyi dı Müh Egjtım Bakanı Toptan ıse olaylara neden olan ok >önetıalen hakkında soruşturma *çıUıgını tnldırdı mj s*rf 9 Mavis 1992 tarihli Cumhuriyet gazetesinin haberi KontroHe gelen ölüm •Simav yakınlanndaki Gölcük Yaylasf na pikniğe giden dört genç kız, ormancılann ihban ve okul müdüriyetinin isteği üzerine "bekâret kontrolüne" gönderildi. Biri kendini öldürdü. Diğerini hastanede zor kurtardılar. "IrTetsizlik" suçlamasına dayanamamışlardı B8MT GÜNÇKJUTn hafetri • 6. Sayfada Milli Eğitim Bakanlığı. Bekâreti disiplin kurulu kontrol ettirir • Milli Eğitim Bakanlığı Ödül ve Disiplin Yönetmeliği'nin "örgün eğitim dışına çıkarma cezasını gerektiren davranışlar" bölümünde yeralan "iffetsizliği tespit edilmiş olmak, herhangi bir kimsenin iffet ve namusuna tecavüz etmek" suçu 24 yıldır yürürlükte. • Bakanlığın açıklamasında, kız öğrencilerin bekâret kontrolünün yaptınlması yönünde okul yöneticilerine yetki verilmesinin söz konusu olmadıgı behrtildi. • 6. Sayfada rası platformda insan haklan konu- sunda denetim geçirirken böyle bir şe- y in patlak vermesL Türkiye'y i aklama konusundaki çabalarunızı boşa çıka- racak. Biz, geçtiğimiz kasım ayında L'luslararası Kadınlar Konseyi'nin Amsterdam'da dü/tnlediği 'Aile İçi Şiddet' konulu sempozyumda, Türki- ye'de bekâret kontrolüne karşı yürüt- tüğümüz mücadeleyi anlattık. •Arök Türkiyv'de bu tür olaylar olmayacak, artık çağdaşlaştık' dedik, Şimdi yalan- cı durumuna düştük. Milli Eğitim Ba- kanı Nevzat Ayaz, keşke Lzmir'de vaü olarak kalsaydı. Türkiye nereye gidi- yor? Kız öğrenciye bekâret kontrolu yapnranlann nanıusunu bize kim ka- nıtlayacak? Devlet artık bizim yatak odalanmıza büe giriyor. Bekâret, tü- müyle kişiyi ve kendi ailesini ilgilendi- rir. Okul yönetimini ne diye Ugüendjr- sin? Okulla bunun hk; aiakası olma- ması lazım." MorÇatı Kadın Sığınma Vakfı Baş- kanı Avukat Canan Ann, yönetmelik maddesini "kadının beden bütünlüğü- ne bir saldırT olarak tanımladı. Avu- kat Ann, bu yönetmelik için Idare Mahkemesi'nde dava açılması gerek- tiğini vurguladı tstanbul Üniversıtesı Kadın Sorunlan Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Necla Aratda tepki- sını, "Kadınlann ve genç kızlann be- denkri, kendilerine ait. Dışandan mü- dahale yanhş ve onurlannı zedeüyor" diyerek gösterdi. Prof. Arat. "hempsi- kolojik, hem pedagojik hem de insan haklan açısmdan yanlış bir karar. Dü- zeltilmesi gerekir" diye konuştu. Izmir Barosu Başkanı Kasım Sön- mez, disiplin yönetmeliğinin açıkça anayasaya aykın olduğunu savunarak. Anayasanın 17. maddesındeki, " Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varuğı gövence altuı- dadır. Tıbbi zonınluluklar ve ka- nunda yanlı haller dışında, kişi- nin vücut bütünlüğüne dokunu- lamaz, kimseye işkence ve eriyet yapılamaz. Kimse insan haysiye- tiy le bağdaşmayan bir cezaya ve- ya muameieye tabi tutulamaz" hükmünü anımsattı. Sönmez. şu görüşlere yer verdi: "Anayasanın 20. maddesinde, 'Herkes özel hayatuıa ve aile ha- y^Ona saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir. Özel hayatm ve aile hayatının gizliligine dokunu- lamaz' denmekte, 42. maddesin- de ise 'kimse eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz' hükmü yer almaktadır. Anaya- saya ve ülkemizin de taraf oldu- ğu 'Kadınlara Karşı Her Türlü Ayruncdığın Önlenmesi L'lusla- rarası Sözleşmesi'ne de ay kındır. Bu yönetmelikle kişilik haklan ihlal edilmiş, ay nı zamanda eği- tim ve öğrenim hakkına engeüe- meler getirümistir. Gençliğin üze- rine gidilerek toplum dışına itilmeleri sorununu doğuracak uygulamalarla karşılaşılması kaçınılmaz olacaktır. Yönetmeliğin iptali için gerekü hertür- lü yasai yollara başvunılacaktır." Iz- mir Kadın Platformu adına bir açıkla- ma yapan Avoıkat Pelin Gömeç, yönet- melikte beiirtilen "iffetsizliğin tespit edilmiş olması" ıbaresine karşı çıktık- • Arkası Sa. 6, Sü. 3 'te ŞlDDETtN HER TÜRLÜSÜNE HAYIR • 3. Sayfada Hak-İş, EBK'nin ordu pastasına da göz koydu Borçlar devlete trilyoııLar Hak-îs'e MİT, araştırma yapmış PETLAS, Iranh Azeri'ye satılıyor • PETLAS'ın; Başbakan Çiller, Başbakan Yardımcısı Karayalçın. SHP Kırşehir milletvekilleri ve Özelleştirme Yönetim Kurulu üyelerinin katıldığı toplantıyla tranlı Muhtar Azeri'nin şirketi Nadir Impex'e satılması kararlaştınldı. Toplantıda Karayalçın'ın "tkna oldum, Nadir Impex'in verdiği fiyat çok cazip" dediği öğrenildi. TÜREY KÖSE AN KARA- Başbakan Tan- su Çiller. Başbakan Yardım- cısı Murat Karayalçın. SHP Kırşehir milletvekilleri ve ÖzelJeştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) üyelerinin katılımıyla gerçekleştirilen toplantıda Petlas'm. lranlı Muhtar Aze- ri'nin şirketi Nadir lmpex'e satılmasına karar verildiğı öğ- renıldı. Karannbugünaçıkla- nacağı bıldirildi. Toplantıda Çiller'in, Azeri'yle ilgili ola- rak Milli tstihbarat Teşkila- tı'na (MtT) araştırma yaptır- dıklannı anlattığı, Karayal- çın " ın da, "Ikna oldum, Nadir Impev'in verdiği fiyat çok ca- zip" dediği öğrenildi. SHP Kırşehir milletvekillerinin ise Petlas'a aıt sosyal tesislerin. Kırşehir'de kurulacak üniver- siteye devredilmesi ısteğini aktardıklan behrtildi. Başbakan Çiller. Başbakan Yardımcısı Karayalçın, SHP Kırşehir milletvekilleri Sabri Yavuz. Hilmi Vükselen ve Özelleştirme Yüksek Kurulu üyeleri. dün Başbakanlık Ko- nutu'nda, Türk Hava Kuvvet- leri'ne uçak lastiği üreten tek yerlı kurum olan Petlas'ın sa- tışını görüşmek üzere bir ara- • Arkası Sa. 6, Sü. 1 'de • EBK'yi, 9.5 trilyon liralık borcu devlete bırakarak satın alan Hak-tş'in. yıllık et ihtiyacı karşılığında TSK'nin kuruma bu ay vereceği 850 milyar liralık avansa da göz koyduğu öğrenildi. • EBK Genel Müdürlüğü yetkilileriyle Hak-Iş arasında, TSK avansının sendikaya geçirilmesi için görüşme yapıldığı bıldirildi. ESRA V ENER ANKARA - Et ve Balık Ku- rumu'nu (EBK). 9.5 trilyon lira- lık borcu devlete bırakarak satın alan Hak-İş; Türk Silahlı Kuv- vetleri'nin (TSK) yıllık et ge- reksinimi karşılığında kuoıma bu ay ödeyeceği 850 milyar li- ralık avansı almak için de hare- ketegeçti. Hak-lş'le EBK Genel Müdürlüğü'nün, bu avansın sendikaya bırakılması için an- laşma hazırlığında olduklan bil- dirildi. EBK'yi, 2 yıl sonra ödenmek üzere 1.5 trilyon lira gibi düşük değerle, 60 milyar liralık stokla birlikte sarın alan Hak-Iş'in, ku- rumun arsalannın yanı sıra ala- caklannı da istediği bildirildi. Özelleştirme ilkelerine göre ka- mu iktisadı kuruluşlannın ala- cak ve borçlannın "karşılıklı" silınerek satılması hükmüne karşın Hak-İş. satış işlemi res- mileşmeden EBK Genel Mü- dürlüğü yetkilileriyle geçen ay başlattığı görüşmelerde, kuru- mun alacaklannın devredilmesi için anlaşma yapmaya çalıştığı öğrenildi. EBK Genel Müdürlüğü'nden edinilen bilgiye göre TSK her yıl EBK ile 1 yıllık etgereksini- minin karşılanması için anlaş- ma imzalıyor. Yetkililer, TSK'nin, anlaşma çerçevesin- de, toplam alım bedelinin yüz- de 30'unu yılın ilk 3 ayında avans olarak ödediğini belirtti- ler. Hak-lş'in. ocak ayı başın- dan beri, 1995 üretımini kendi- lerinin yapacağını savunarak 850 milyar düzeyindeki avansın sendikaya verilmesini istediğini anlatan yetkililer, EBK Genel Müdürlüğü'nün de bu teklife sı- cak baktığını söylediler. Taslak bir anlaşma metni üzerinde an- laşıldığını anlatan yetkililer. ke- sin anlaşmanın EBK'nin sendi- • Arkası Sa. 6, Sü. S'te HAK-İŞ'İN ÜYELIĞ1 TARTIŞILIYOR • 6. Sayfada 1500 işçi can güveniikleri için iş bırakma eylemi yapü. (Fotoğraf: KAAN SAĞANAK) İstanbul Haber Servisi - Topkapı'daki ambarlarda, sendikada örgütlenen işçilere saldınlar sürüyor. Üç hafta önce Türk-lş'e bağlı Tümtis'in işyeri temsilcisi Hasan Ercan'ın silahlı saldmya uğramasının ardından dün de grev gözcülüğü yapan iki ışçı silahlı saldmya uğradı. Can güvenliklerinin sağlanmasını isteyen 1500 ambar işçisi dün süresiz iş M Arkası Sa. 6, Sü. 3'te Sendikah işçilere saldın Refah'ın Müslüman Kardeşler baglanüsı • Le Monde gazetesınde RP'nin Çezayir'deki FlS'e para ve silah yardımı yaptığı iddialan tartışılırken bu kez de partinin geçmişte Suriyeli Müslüman Kardeşler Örgütû ile bağlantısı olduğu ortaya çıktı. • MSP'nin kapatılmasının ardından Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 'nın istemi üzerine hazırlanan denetçi raporlannın arasında bulunan istihbarat raporunda, Erbakan'ın. örgütün lideri Isam El Attar ile Almanya'da görüştüğü yer aldı. 4. Sayfada GÜNDEM MUSTAFA BALBAY RP'nin Gerçek Yiizü... Refah Partisi, Türkiye Cumhuriyeti yasalanna göre kurulmuş, milletvekilleri TBMM'de "demokrasi yemi- ni" etmiş bir parti. Yasalara uyduğu, demok- ratik sisteme inandığı sürece hiçbir diyeceğimiz olamaz. Diğer partiler gibi Refah da istediği propaganda yönte- mini uygulayabilir, programı- nı yapar, Anadolu'da örgüt- lenir. • Arkası Sa. 6, Sü. 3 'te OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK NasılBir Özelleştirme? Başbakan Tansu Çiller'in büyük umutlar beslediği ve pasta keserek kutladığı özelleştirme Yasası 27 Ka- sım 1994'te Resmi Gaze- te'de yayımlanarak yürürlü- ğe girdi. 4046 no'lu bu yasa çık- madan önce Başbakan'ın sık sık yinelediği bir demeç vardı: "Özelleştirmeyi gerçekleş- tiremediğimiz için her gün 250 milyar lira zarar ediyo- ruz." Sanki yasa çıkacak ve si- hirli bir değnek gibi tüm so- runlan çözecek, zararlan ka- patacaktı. Aradan iki ayı aş- kın süre geçti, hâlâ kamu- oyunca da kabul gören bir adım atılmış değil. 27 kasımdan bu yana sa- dece, devletin üç işletmede- ki küçük payları satılabildi. Fruko-Tamek, Tamek Gıda ve Mekta Ticaret'teki hisse- ler Tamek Holding'e devre- dildi. Elde edilen gelir 30 milyar lira dolayında. Son günlerdeki en büyük adım ise Et-Balık Kuru- mu'nun (EBK) Hak-İş Konfe- derasyonu'na satışı oldu. Ancak bu satıştan "iyi koku- lar" gelmıyor. Bu satışın kamuoyunca da kabul görmesi için şu so- ruların açık ve net bir biçim- de yanıtlanması gerekiyor: 1- Hak-lş'ten daha yüksek teklif veren firmalar olduğu • • • M Arkası Sa. 6, Sü. 8'de Zaman gazetesi mahkûm oldu 'SHP kadrolan sattı' başlıklı haberinde eski Bayındırlık Bakanı Onur Kumbaracıbaşı'na hakaret ettiği gerekçesiyle Zaman gazetesi 600 milyon lira tazmınat ödemeye mahkûm edildi. • 4. Sayfada BORSA ûDün 2S.990.07 ûncekı 2S.463.39 DOLAR ÛDün 41.050 öncekı 40.725 MARK ûDün 26.900 Öncekı 26.850 ALT1N ûDün 497.000 Öncekı 493.500 Kırmızıbiber tartı$ması Kırmızıbiberlerin kanserojen madde içerdiği yolundaki tartışma, bakanlıkları harekete geçirdi. • 6. Sayfada Soysal: Karayalçın korktu Mümtaz Soysal, Murat Karayalçın'ın başkanlık seçimini kaybetmekten korktuğu için kurultayı yaptırmadığını söyledi. • 5. Sayfada 40 bin öğretmene soruşturma Kamu çalışanlarının 20 arahkta gerçekleştirdiği eyleme katıldıkları gerekçesiyle 40 bin öğretmen hakkında soruşturma açıldı. • 3. Sayfada Saraybosna soluk aldı Bosna-Hersek'in başkentine çıkan yollardan ikisi, yedi ay aradan sonra yeniden sivil araçlann geçişine açıldı. • 8. Sayfada Cözler büyük maçta Gözler, Fenerbahçe-Galatasaray arasında oynanacak Federasyon Kupası yan final ilk maçında. • 16. Sayfada Petrolde ABD'nin gözü Rıısya'da • Azerbaycan petrollerinin 'boru hatlan' ile taşmmasına destek vereceği yönündeki açıklamasıyla Türk hükümetini sevindiren ABD, Rusya'nın mevcut boru hatlannın iyileştirilmesine katkıda bulunma hazırlığında. • BOTAŞ Genel Müdürü Hayrettin Uzun, Rusya'nın yılda 350 milyon tona yaklaşan petrol ihracatı bulunduğunu anımsatarak, ABD'nin, Moskova'nın mevcut sisteminin rehabilitasyonuna destek verdiğini belirtti. • //. Sayfada