Katalog

3EKİM1995SALI CUMHURİYET SAYFA HABERLER Işçi; Çfller ve DemireFe kızgınANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk-lş, "grevle- rin dev tetifelç etmemesi"ge- rektiğirü vurgulayarak işçi- leri uyararı Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ı. ^Çan- kaya'da bir şişman. İşçiler bin pişman**sloganlarıyla protesto etti. Toplusözleş- meleri sembolik zam öneri- leriyle tikayan Başbakan Tansu ÇSler'ı de "melek yüzlü şeytanT< a benzeten Türk-lş. muhalefetteki siya- si partilen azınlık hüküme- tine onay \ermemelen ko- nusundauyardı. Türk-Iş Genel Başkanı Bayram Meral. Cumhurbaş- kanı Demirel'in "ayıp işle- diğini''belııierek, "Ârkama takıhn, üikeyi 500 giinde düzlüğe çıkaracağım, diyen kendisi değil ıtın di? Bizi gre- ve çıkaran. 12 Eylül yasası değil mi? O zaman, Cum- hurbaşkanı ayıp işlemesin. Düzelttirsin bu vasalarTde- Zarar artıyor Grevdeki KİT'lerde 4.5 trilyonluk zarar IŞ1K KANSU A1NKARA - Başbakan Tansu ÇiUer'in, "Grev, KİTIerde zaran azatayor" yaklaşımını. resmı rakamlar yalanladı. CHP'li Sanayi ve Ticaret Bakanı Hasan Akyol, Makıne Kımya Endüsmsı Kurumu (MKEK), Şeker Şir- keti ve SEKA'daki grevler nedeniyle aylık toplam 4.5 trilyon lira dolayında zarar beklediklenni. şekerpancan. zamanında değerlendırile- mezse bu alandaki tüm zara- nn 77 trilyona ulaşacağını bildirdi. Âkyol. Çiller"ın azınlık hükümetı ıçin güve- noyu almadan. öncelikle tüm grev leri Bakanlar Kurulu ka- ran ile erteleyeceğini ılerı sürdü. Çıller"in yaklaşımını 'mantıksız, çocukça, ko- mik""buldugunu \urgulayan Dev let Bakanı Onur Kumba- racıbaşı da. limanlardakı grevler nedeniyle ıthalat ve ihracatın durduğunu anımsa- tarak "Oysa, Başbakan. "Ba- bamız öldü, ne kadar iyi, da- ha az yemek masrafımız ola- cak" demeye getiriyor" diye konuştu. Liman-lş Başkanı Hasan Biber, limanlarda sü- ren grev nedeniyle ithalat ve ihracattan kaynaklanan gün- lük 350 mılyon dolarlık (yak- laşık 17 trilyon lira) sermaye akımının durduğunu vurgu- ladı. Zaran 180 milyar lıraya ulaşan Çatalagzı fermik B Santralı'nda elektrik üretımi tümüyle durdu. Seydişehır Alümınyum'da. işçinin iste- dıği toplam ek ücret yükü 18 milyarda kalırken grevin ay- lık maliyeti, 900 milyar lira- ya ulaştı. Başbakan Tansu Çiller'in önceki gün DYP grup toplan- tısındakı "Bugün gre\de olan KİTlerdezarar azalıyor" yo- lundaki sözleri. gerek kamu kuruluşlannın bilgileri, ge- rekse sendikalann verileri ıle yalanlandı. Sanayi \e Ticaret Bakanı Hasan Akyol, Cumhuriyet'e yaptığı açıklamada. "Sayın Başbakan, bunlan, grevlere mazeret aramak. işçiyi suçla- mak, işçiyi mcmurİa karşı karşıya getirmek amacıyla söylüyor. Buna kendisinden başkâ künse, hatta kendisi bt- le inanmıyor. Başbakan, grev- lerin zarar getirmediğini söy- lüyor, anıa elbette getiriyor- lar" dedı. Örnek olarak şekerpanca- rı üreticısınin pancannı de- ğerlendirmemesınden, şeker ithalinden, pancara bağlı ola- rak alkol üretilememesi gibi nedenlerden doğan zararlann varlığına değinen Akyol, "Şekerpancan, zamanında değerlendirilemezse ortaya çıkacakzarann 77trihon ola- cağını hesapladık" d'iye ko- nuştu. Akyol. MKEK. SEKA ve şeker ışkolundaki gre\ lerne- deniyle aylık toplam 4.5 tril- yon liralık zarar bekledıkleri- nı ıfadeederek"Yalnızbirşe- ker fabrikasının grev nede- niyle üretimi durdurup yeni- den çahşması, 10 miryar lira" dedı. Akyol. Başbakan Çil- ler'ın amacının. azınlık hü- kümeti kurduktan hemen sonra, güvenoyu almadan tüm grevleri ertelemek oldu- ğunu savladı. CHP'li Dev let Bakanı Kumbaracıbaşı. çift- çinin pancannın çürümeye başladığını, limanlarda itha- lat-ihracat yapılamaz hale geldiğini anımsatarak "Lt- manlara canlı hayvan getiril- di. Hayvanlar. gemilerde öl- meye başladı. Başbakan, ko- mik bir şekilde "\e ıyı gre\ var, kâra geçtik" görüşüyle ' Babamız öldü, oh ne iyi. da- ha az yemek masrafımız ola- cak' demeye getiriyor" dedı. dı. Meral. DSP Genel Baş- kanı Bülent Ecevit ile BBP Genel Başkanı Muhsin Ya- zıcmğlunu azınlık hüküme- tine onay vermemelen ko- nusunda uyararak. "Onay verirseniz, iki elinıiz yaka- nızdan inmeyecektir"dedi. Meral. dün kendi teşkila- tı olan Yol-Iş Sendikası'nın örgütlü olduğu Köy Hizmet- leri Genel Müdürlüğü'nde grev başlatırken yaptığı ko- nuşmada. sözleşme pazar- lıklannın lOaydır sürdüğü- nü vurgulavarak. "tşçinin haklı talebinin önünii kes- mesinler. Hırsızın. vurgun- cunun. tefecinin önünii kes- sinler"dedi Meral, "Omuz- ladığımız Cumhurbaşkanı. bizde derin bir yara açtı. Cumhurhaşkanrmn, Baş- bakan'a. "Otur. ışçiye hakkı- nı ver'demesigerekir. Cum- hurbaşkam'nın çıkıp. yan- lışlığını düzeltmesini bekJi- yt)ruz'> 'diye konuştu. Hükü- •Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nde grev başladı. Geçici işçilerin greve katılmadığı belirlendi. Türk-lş. greve çıkan işçi sayısını 73 bin 500 olarak açıklarken. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre 21 bin sürekli işçi greve çıktı. Grevlerin devleti felç etmemesi gerektiğini belirterek işçileri uyaran Cumhurbaşkanı Demirel. "'Çankaya'da bir şişman, işçiler bin pişman" sloganlarıyla protesto edilirken, Başbakan Çiller için '"melek yüzlü şeytan'" benzetmesi yapıldı. metın. işçinin istediği ücre- tin yüzde 70'ini 10 aylık sü- rede geri aldığına. işçinin de ">'atan haini" yerine kondu- ğuna dıkkat çeken Meral. "İşçi, vatanını se\iyor. Cep- hede, işçinin çocuğu nöbet tutuyor. Onlar da çocuklan- nı Şırnak'a gönderirlerse, ben o y üriiyüşten vazgeçece- ğim"dedı. Meral. Afyon'un Dinar ılçesinde meydana gelen deprem felaketi nede- niyle. Dınar'da grevde olan işçilerin. çalıştıkîannı belirt- ti. Yol-tş Sendikası"nın Köy Hizmetleri Genel Müdürlü- ğü'ndekı grevaçılışına. Bü- yük Birlik Partisi (BBP) Ge- nel Başkanı Muhsin Yazıcı- oğluda katıldı. MHP Genel Başkanı Alparslan Tiirkeş de. Türk-tş Genel Merke- zi'ni zıyaret ederek gre\le- re destek verdi. Meral "in konuşması sıra- sında, Başbakan ile Cum- hurbaşkanı sık sık işçiler ta- rafından yuhlanarak protes- to edildiler. Ciller'e "Melek yüzlü şeytan". Demirel"e de "Çankay a'da bir şişman. İş- çi bin pişman"benzetmesi yapıldı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nde 20 haziran tarihinde işbaşı yapan \ e ça- lışma süreleri 20 ekim tari- hinde sona ereeek olan 46 bin 500 geçici işçinin. "sen- dikanın onayıyla toplusöz- leşme kapsamı dışında tutul- duklan için"gre\ e katılma- dıklan belirlendi. Türk-lş. Köy Hizmetleri'nde greve çıkan ışçi sayısını 73 bin 500 (sürekli \e geçici) olarak açıklarken: Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün veri- lerine göre. 46 bin 500 geçi- ci işçi greve katılmadı: bir kısım işçi grev kapsamı dı- şında tutulurken. 21 bin sü- rekli işçi gre\e çıktı. Geçici işçilerin greve ka- tılma oranındaki belırsizli- ğin. Türk-lş Başkanı Meral ıle Köy Hizmetleri Genel Müdürü Muhittin Özyar- dımcıarasında haziran ayın- da imzalanan \e geçici işçi- lerin "toplusözleşme kapsa- mından çıkarılmalarınr\ e "ücretlerinin dondurulma- sını"öngören protokolden kaynaklandığı belirtildi. Protokolde. I Mart 1994 ta- rihinde aldıkları ücretlerle ışba^ı yapan geçici işçilere. çalışma sürelen içinde söz- leşmenın imzalanması du- rumunda. 500'er bin lira seyyanen ücret zammı uy- gulanması öngörülmüştü. Meral. 12 bin 500 geçici işçinin. ÖSYM tarafından 22 ekimde yapılacak bir sı- navla. 2 bin 500 memur \e 10 bin sürekli ışçi olarak kadroya alınmasının karara bağlandığı protokolün "ge- \ol-İş Sendikası'nın örgütlü olduğu Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nde gre\e çıkan işçiler, Cumhurbaşkanı ve Başbakan'ı protesto ettiler. çersiz"olduğunu ileri sürdü. Koalisyonun sona ermesi- nin ardından. bu ayın sonun- da y apılacak olan sınavın ip- tal edildiğini vurgulayan Meral. "Geri adım atök. Bu- nu kabul ediyoruz. İmrihan açılacak dendi, açılmadı, ip- tal edildi. Bunu bozan biz ol- madık. hükümet oldu. Bu anlaşma ortadan kalkmış- tır"dedi. Meral, protokolün iptali- ni istediklerini vurgulaya- rak. "Anlaşmayı hükümet bozdu. O anlaşma ortadan kalkmıştır. Eksik ücretleri talep ediyoruz. Daimisiyle. muvakkatıy la bütünüz"dıye konuştu. Meral. geçici işçilerin ge- çen yıldan alacaklan olan ve protokolle vazgeçtikleri enf- lasyona koşut yüzde 51 ora- nındaki alacaklannı istemek için Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'ne başvurduk- lannı da belırtti. İstanbul Haber Servısımi- zin habenne göre Köy Hiz- metleri İstanbul Bölge Mü- dürlüğü. tl Müdürlüğü ve Makine Ikmal Müdürlü- ğü'nde çalışan toplam bin 400 işçinin gre\ı Türk-tş I. Bölge Başkanı Earuk Bü- yükkucak tarafından başla- tıldı. Yürihiişe iptal istanbul Grev Komıte- si'nin. grevin başlatıldığı Kartal De\let Hastanesı ya- nındaki Köy Hızmetlen Böl- ge Müdürlüğü'nden, Kartal Meydanı'na kadar yürünme- si doğrultusunda aldığı ka- rar. Dınar depremı gerekçe- sıyle iptal edıldı. Yürüyüşün iptal edilmesine sinırlenen işçiler tepkilerinı "Yürüyüş hakkımızengellenemez"slo- ganlanyla protesto ettiler. Adana Büromuzun habe- rıne göre dün sabah Adana Bölge müdürlüğü önünde toplanan işçiler grev pankar- tının asarak greve çıktılar. Daha sonra Köy Hizmetleri yemekhanesinde toplanan işçilere hıtaben bir konuşma yapan Yol-İş Sendikası Şube Başkanı Ramazan Ağar. devleti idare edenlerın her- şeyı 3-5 holdınge peşkeş cektiğini, bedelinin çalışan-,_ lara, sendikalaraödetılmtfye çalışıldığınıbelirtti. tzmir'de 2 bin, Zonguldak'ta 346, Bartın'da 272, Karabük'te 59 Bursa.Canakkale, Bilecik'te Hin 700 Köy Hizmetleri ça- ışanı da dün sabah işyerleri onüne gelerek grevi başlat- tılar. Dinar yıkık, haik öfkeli I Baştarafı L Safyada meyebaşladılar. Ilçedekalanlarenkazkal- dırma çalışmalanna katılırken yaralılan da hastanelere götürmeye çalışıyorlar. Bu arada ayakta kalanlar çadır ve gıda derdine de düştüler. Günün ilk saatleriyle birlikte çevre il ve ilçelerden gelen beledı- yelere ve resmi kuruluşlara aıt iş makine- İeri kurtarma çalışmalarına başladı. İlçeye ulaşan 5 sağlık otobüsü de sağlık persone- liy le görevini sürdürürken 80 kadar ambu- lans da yaralılan taşıyor. Yaralılar. Dinar'da kurulan ılkyardım çadırlannda ilk müda- haleler yapıldıktan sonra. yakın il ve ilçe- lerden gelen ambulanslarla Afjon, Isparta ve Burdur başta olmak üzere çevredeki hastanelere sevk ediliyorlar. Çalışmalar yetersiz Aralarında Ankara. İstanbul ve Izmir'in- de bulunduğu birçok ilden Dinar'a yardım giderken çok sayıda \ atandaş da özel araç- larıyla ilçeye gelerek yanlarında getirdik- leri battaniye ve gıda maddelerinı gönüllü olarak depremzedelere dağıttılar. Ancak. tüm çalışmalar yetersız kalıyor. Depremden en çok Dinar'ın. Emniyet. Pancar, Pazar ve Danaoğlu mahalleleri et- kılendi. Burada bulunan binalann hemen hemen tümü yıkıldı. Afyon. Isparta ve Bur- dur'dan gelen askeri birliklerin de katıldı- gı kurtarma çalışmalan sırasında iş maki- neleri kullanılarak enkaz kaldınlıyor. Ancak. ilçeye henüz yeterli sayıda uz- man kurtarma ekipleri ulaşamadığı için birçok mahalleye henüz girılemiyor. Bu arada Dinar Emniyet Amirliği binası ta- mamen yıkıhrken adliye lojmanlan ile ka- muya ait diğer bınalarda da büyük hasar meydana geldi. Menteşe: 10 trilyonluk zarar var Sabahtan ıtibaren bir kargaşa halinde sü- ren kurtarma çalışmaları dün. ancak öğle saatlerıne doğru düzene girdi. Öğle saatle- rinde kriz masasının başına Içişleri Baka- nı Nahit Menteşe geçti. Menteşe. yaklaşık 10 trilyonluk bir zarann söz konusu oldu- ğunusöyledı. Gazetecilerin. depremden önce halkın çadır istemlerinin yerine getirilmediğine ilişkin sorusunu Menteşe, "İhmal olduğu- nu sanmıyorum" dıye yanıtladı. Bu arada belediye hoparlöründen yapılan, "Paniğe gerek yok,e\lerinizegirebilirsiniz" anonsu- nun da ölü sayısının artmasında etkili ol- duğunun belirtılmesı üzenne Menteşe, "Bu anonslar, çıkacak bir paniği önlemek için yapılmıştır" dedı Türk-is Yönetim Kurulu Bölgedeld grevleri durchırun ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türk-lş Yönetim Kurulu. Afyon'un Dınar ilçesi ve ctvannda yaşanan deprem nedeniyle Bakanlar Kurulu'nu, felaketin izlerinin silinmesine kadar, bölgedeki grevlerin durdurulması yolunda karar almaya çağırdı. Türk-lş'ten yapılan yazılı açıklamada. bölgedeki grevlerin Bakanlar Kurulu'nca durdurulması gerektiği, sendika tarafından kendıliğinden durdurulması durumunda. grev hakkının tamamen ortadan kalktığı vurgulanarak şöyle denildi: "Türk-İş. depremin yaralarırun sanlnıası için üzerine düşen görevi yerine getirnıeye hazırdır. 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev; Lokavt Yasası'nın 31. maddesi, deprem durumunda, bu durumun oluştuğu yerlere inhisar etmek ve devamı süresince yüriirlükte kalnıak üzere. gerekli görülen işyerlerinde \e işkollannda, grevlerin Bakanlar Kurulu kararı tarafından kaldırılmasına olanak tanımaktadır." Açıklamada, felaket izlerinin silinmesine kadar bölgedeki grevlenn durdurulması yolunda Bakanlar Kurulu'na da çağnda bulunularak "İşçilerin acilen çalışmalara başiamalannı istiyor, felaket nedeniy le hay atlannı kaybedenlere rahmet geride kalanlanna sabır diiivoruz" denildi. Içişleri Bakanı Nahit Menteşe 4 binden fazla ev in oturulamayacak halde hasar gör- düğünü. bin kadannın da ancak onarıldık- tan sonra kullanabileceğini belırtti. tçişleri Bakanı Nahit Menteşe sözlerıni şöy le sür- dürdü: "Hasar tespit çalışmaları yapılıyor. Ka- mudan başlamak üzere hasar gören bina- lann tespiti sürüyor. Güvenlik önlemleri alınmıştır. Başbakanımızın talimatıyla as- keri birlikler de bölgededir. Herhangi bir yağmaya y a da benzeri olaya fırsat verilme- yecektir. Vatandaşlanmızda bunun tedir- ginliği vardır. Çadırlan ev lerinin yanında kurmak istemektedirter. Böyle bir korku hâkim." Bakan Menteşe. Evciler ilçesinde de ıki kişinın hayatını kaybettiğini. 25 kişinin de yaralandığını söyledi. Evciler'de 600 hane- nın hasar gördüğünü anlatan Menteşe. il- çeye 200 çadır gönderildığini bildirdi. Di- nar'da 19 köyün depremden hasar gördü- ğünü belirten Menteşe. Baraklı Köyü'nde iki. Belenpınar'da da bir ölü olduğunu açık- ladı Kurtarma çalışmaları sırasında Kızı- lay'dan sağlanan yaklaşık 2 bin 500 çadır yurttaşlara dağıtılırken çeşitli kuruluşlar aşev leri kurarak halka gıda yardımmda bu- lundu. Elektirik ve suyun gün boyu kesik oldu- ğu ılçede. TEK yetkililerı kopan hatların onanlması için bütün gün çalıştılar. Ek- mek dağıtımında yer yer ızdıhamlar göz- lenirken kurtköpeklerinin yardımı ve mo- dern kurtarma çalışmalarıyla enkaz altın- daki bazı yaralılann kurtarılması sağlandı. Bu arada tsviçre'den gelen 6 kişilik özel bir ekip de kurtarma çalışmalarına katıldı. Al- manya da bölgeye teknik yardım ekıbi gön- derdi. 7 teknik eleman beton kırma maki- nesi ile enkaz altında kalanlann kurtarıl- ması çalışmalarına katılacaklar. Bayındırlık \e İskân Bakanı Halil Çul- haoğlu. Bırleşmiş Milletler'den talep edi- len yalıtımlı 2 bin 500 çadırın İtalyadan yola çıktığını bugün öğle saatlerınde çadır- ların Dınar'a ulaşacağını söyledi. Devlete suçlama Enkaz kaldırma çalışmaları devam eder- ken halkın da valiye tepkisi sürüyor. Dinar- lılar Afyon Valisi Yahya Gür'ün 6 gündür aralıklı olarak de\am eden sarsintılarla il- gili olarak. ılçede "Kandilli Rasathanesi ile görüşüldü, bundan sonra deprem olma- yacak. evlerinizeyerieşebilirsiniz" şeklınde anons yaptırdığını belirtıyorlar. Dınar Be- lediye Başkanı Yaşar Yener Emeksiz, geçen salı gününden bu yana ilçede çeşitli şiddet- lerde depremlerin meydana geldiğini hatır- latarak. "Kocadevlet lOOçadın biırayage- tirip stok etsin dedik. getirmedi'" derken Valı ^'ahya Giir suçlamaları şöyle yanıtla- dı: "Ben valiyim. Deprem olduktan sonra rasathane ile konuştum. Bugüne kadar dünyada meydana gelen bütün depremler- den edinilen bilgiler. birinci depremden son- raki depremlerin ay nı şiddette olmadığı, git- tikçe azalan, daha sey rek zaman dilimleri içinde olduğu şeklindedir. Ancak depremin önceden olacağını dünyada bildiren bir alet, bir teknoloji yoktur. Anıa vatandaşlanmız arasında 'Falan saatte deprem olacaktır, şiddetli deprem olacaktır" gibi söylenti çı- karanlar oldu. Onun için, bi/im idare ola- rak insanımı/ın psikolojisini de, moralini de düzeltme gibi bir göre\imiz de \ar. Ben ev c%. çadırçadır dolaşarak bugün de buraday- dım.Tabiiaçıklamalanmızolmuştur.bugü- ne kadar olan depremlerden edindiğimiz tecriibelere göre. \e hiç hasar görmey en, bu depremdedehiçhasargörmeyen kamubi- nalarımız \ar. Buralarda elektrik \ar, su varvekorunmalı binalar. İnsanlanmızbu- raya girsin istedim. Endişeyle giımediler. kimileri bugüne kadar verdiğimiz 2IS ça- dıra yerleşti. Dinar'da bugüne kadar yıkı- lan bina da yoktu. Şimdi hiç bina y ıkılma- mışken. duvarda bir çatlağrolan insan' Ben de çadır ıstiyorum" dediği zaman, ona ça- dır tabü ki verilmez. Aldığımız teknik bilgi budur. Biz de kendilerine' \'a\ aş ya\ aş ev - lerinize dönün. Ne zamana kadar çadırda kalacakMnız?Cadırda kalmak kolay birşey değil'dedik. İştebakınyağmur yağıyor. Gı- da y ardımı da y aptık. Doktor kontrolünden geçirip ilaç yardımı da yaptık. Bazı tedbir- ler aldık. Bu iddialar. bazı vatandaşlanmı- zın panik içinde olmasından kay naklanmış- Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasatha- nesi ve Deprem Araştırma Enstıtüsü Mü- dürü Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara. dep- remleri önceden belırleyen bırteknolojınin olmadığını söyledi. Dınar'da meydana gelen depremden son- ra 65'e yakın artı şok meydana geldiğini belırtti Prof. Dr. Işıkara, depremler önce- den belirlenemediği için böyle durumlar- da herkesin tedbirli olması gerektiğini v ur- guladı. Ölenlerin isimleri Depremde yaşamını yitiren ve enkaz al- tından çıkarılan 71 kışiden kimliği belir- lenen 40 kişi şunlar: "Zehra Eroğuz. Berk Eroğuz, Zehra Doğru Çay. Avten Bozdağlı. Ramazan Öz- türk, Fatma Öztürk, Erkan Akçay. Byrak Kaygısız, Mün«"\er Gürbüz, Sultan Sert- çelik. Mustafa Akçay; İbrahim \urtev. Ra- ma/an Sezen, Adnan Kay a, Mülayim Öz, Nazmi Karakeş. Bülent Ğüner. Adnan Ci- han. Soner Karabulut, İbrahim Dengiz. Mehmet Sağdıç, Ayşe Salaş, Eminc İlhan, Ahmet Yural, Osman Çeliker, İrem Tom- buloğlu, \usuf L'y saL Elif Cengiz. Halil Şim- şek, Nazif Karakaş. Sadet Şenol, Şerife Ko- çer, Seher Boyacı, Hayati Ongün. Mürşide Gürdal. Necmi Eroğuz, Orhan Çavuş, Mehmet Göçerli, Şahin Akın \e eşi." ARAYIŞ TOKTAMIŞ ATEŞ Burnunu Sürtmek Yazılı ve görüntülü kitle ıletışim araçlarının akıl al- maz ılgisıziiğıne karşın. yüz binlerce işçinin grevi gün- lerdir sürüyor. Önümde günlük gazetelerden bazıla- rı duruyor. Birçoğunun birıncı sayfasında grevle ilgi- li tek satır, tek fotoğraf yok. Bu gazeteler arasında kendını "fikırgazetesi" çer- çevesine sokmak isteyenler de var. Ama bu türrenk- li gazetelerde bıle, boşandığı karısını kıskandığı ıçin bıçaklayan adam resimli haber oluyor. mılyonlarca in- sanı ilgilendiren grevler haber olamryor. Kitle ıletişım araçlarının böylesınetek yanlı kullanılması, ınsanı is- yan ettirıyor. Ama işın en hoş tarafı, grevdeki işçiler- den önemlı bir bölümünün bu gazeteleri alması ve evine götürmesi. Ne dıyelım, böyle baş böyle tıraş.. Aklıma estikçe eski dergılerı karıştırırım. eskı ga- zetelerin sayfaları arasında dolaşırım. Bu kez özel- likle gittim ve 1970'li yılların gazetelerıne bir göz at- tım. Aman Allahım.. Günümüz grevlerıyle karşılaştırılması bıle müm- kün olmayan boyuttaki grevlere birıncı sayfasının ya- nsını ayırıyormuş kimi gazeteler. Işin en ilgınç yanı, bu gazetelerden bazılan günümüzde de yayımlanı- yor ve bu kez grevlerde "haber ozellığı" gormüyor... Nasıl da hızla değişıyor bazı şeyler... inanması çok zor. Sayın Başbakanımızın ve onun adına müzakere- lerı yürüten bakanlarının işçilere % 5.4 ücret zammı önerirken ileri sürdükleri gerekçelerden en önde ge- leni. bütçede para olmaması ve örneğın yüzde 40'lık bir zam yapıldığı takdırde bütçeye binecek olan ek yükün. 400 trilyonlara ulaşacağı idi. Buna karşılık Türk-İş, yüzde 40'lık bir zammın bütçeye yükleye- ceği ek yükün 100-140 trilyon arası olacağını iddia edıyor. Doğrusu oturup hesaplamadım; ama, Türk-iş'in rakamları daha gerçekçı gibime geliyor. Zira yapıla- cak bir zammın bir bölumü işçinin elıne geçen net ücrette yer alırken önemlı bir kısmı değışık kesinti ve vergıler nedeniyle devlete kalıyor. Örneğin TİSK'nin (Turkıye Işveren Sendikalan Konfederasyonu) yap- tırdığı bir araştırmaya göre Türkiye'de işçilerin aylık net ücretleri 21 milyon liranın biraz üzerindeyken bu işçilerin malıyetleri neredeyse 37 milyon lira. Yani her ay yaklaşık 16 milyon lira. bir bıçimde "kesiliyor." En kötu durumda olan toprak ve ağaç işçileri. Top- rak ışkolunda bir işçinin maliyeti 15 mılyonun üze- rinde iken işçinin eline geçen para 6 milyon lira ka- dar bir şey. Ağaç işkolunda da bir işçinin aylık mali- yeti 17.5 milyon lira. İşçinin elıne geçen ise 8.5 mil- yon liranın biraz uzerınde. Yanı her iki ışkolunda da kesıntilerin oranı, ele geçen net ücretin iki katından daha fazla. Fakat hükümetı, daha doğrusu hükümetin bir ka- nadını grevler karşısında bu denli duyarsız ve çare- siz bırakan şey, bence bütçe olanakları ve para buı- ma konusundaki zorluklar değil. Bunlar nasıl olsa aşılır. Asıl sorun IMF'ye bu konuda güvence verilmiş olması. Ben bu yazıyı eylülün otuzunda yazıyorum, sizler 3 ekimde okuyacaksınız. Grevler 8 eylülde başladı- ğına göre bugüne dek 23 gün geçti. Ve bu süre için- de ortaya çıkan zarar, neredeyse işçilerin istediği üc- , retlerın bütçeye getireceği yükün üzerine çıktı. I Yenı Yüzyıl gazetesinde öğrencim Yakup Bilge, il- jginç bir maliyet hesabı yapmış. Salt limanlarda yük- ileme yapılamadığı ıçin ayda 300-350 milyon dolar- lık bir ihracat zaran söz konusuymuş. TCDD'nin haf- talık zararı 5 trılyonmuş. isdemır'in günlük 150 mil- yar liralık satışı sıfırlanmış. Buradan da ayda yakla- şık 5 trilyon zarar doğuyor. Hele şeker fabnkaların- daki pancarlar çürürse 70 trılyonun üzerinde bir za- rar söz konusuymuş... Salt bu rakamlan toplasanız, ortaya çıkan zarar, ne- redeyse işçilerin istedikleri zammın toplam maliye- tine eşıt. Ve durum gıtgide daha kötü olacak. O hal- de bu inat niye? Limanlardaki iş bırakmanın ithalata ve sanayıye getirdıği zararian hesaplamak mümkün değil. Sev- gili dostum Erdinç Akdı'nın "folyo hammaddesı" HaydarpaşaLimanı'ndatakıldıkaldı.Bugıdişleuçak yolcularına peçete içinde döner ve ekmek verilecek, plastık bardaklarta ayran ikram edılecek. Binlerce atölye, haftalardır hammadde yokluğu nedeniyle boş oturuyor. Buralardaki zaran hesaplamak ise mümkün bile değil. Birılen galıba işçilerin "burnunu sürtmek" istiyor. Ama asıl burnu sürtülenier başkalan oluyor. Bu işten ülke ekonomisi zarar görüyor... Inadı bırakmak gerek. Işçılerimiz zaten aman aman bir şey istemıyorlar. işçi ücretlerinin yükseklığinden şikâyet edenlerden bir bölumü. işçilerin talep ettik- leri zamlı maaştan fazlasını bir akşam yemeğinde doştlanna ıkram edıyorlar. Aytptır bu yaptıklan... Ülkede işsız sayısının çokluğu da, memurların aç- lık sınınnda ücret alması da işçilerin kusuru değıldif. Bu grupları karşı karşıya getirmek istemek çok teh- likeli bir oyundur. Bunun sonuçlannın altından kim- se kalkamaz. İşın şaka götürür yanı kalmadı... DİSK sert cıktı Türkiye Çiller'den kurtulmak zorunda İstanbul Haber Servisi- DİSK Genel Başkanı Rıd- >an Budak. Cumhurbaşka- nı Süleyman Demirel'in TBMM'nın açılış konuş- masında kamu ışçılerının grevlerıne ilişkin yaptığı açıklamayı eleştırerek "Sa- yın Cumhurbaşkanı'nın en masum ve en efendice yapı- lan grev leri öcü gibi göster- mesini 30 yıllık siyasal biri- kiminc yakışhramıyo- ruz'dedi. DİSK Genel Baş- kanı Budak, dün DİSK Ge- nel Merkezı'ndeki Başkan- lar Kurulu toplantfsından once koalisyon hükümetı- nin dağılışı. yenı hükümet oluşturma krizı \ e kamu ıs.- çilennm grevleri hakkında bıraçıklamayaptı. Mıllı Gü\enlık Kurulu toplantısında grev lerın erte- lenmesine ilişkin görü^ler belirtılmesini de eleştiren Budak. MGK'nın görevınin grevlenn ertelenmesi ya da ınsanların yürünıesiııe en- uel olmakolmadıcım soy le- dı. DİSK Başkanı Budak. Başbakan Tansu Çiller'in ise yüz binlerce işçinin ek- mek da\asını kendi kışısel hırsına kurban etmek iste- diğıni ileri sürdü \e kamu- da sürmekte olan grev lerin -lOrunılusunun C'ller oldu- ğunu savundu Cüler'ın yet- kılerinı kötüye kullandığını ve yasaların işlemesıne en- gel olduğunu belirten Rıd- van Budak şöyle konuştu' 'Başbakan demokrasiyi, yasaları işletmekten yana bir anlayışa sahip değildir. SoğukSa\aşdnneminin Mc Carthy politikalarıy la ikti- dannı elinde tutma arayışı içindedir. Tansu Çiller'in başbakanlığı Türkiye için artık birtehlike halini almış- tır. Türkiye bu tehlikeden kurtulmak zorundadır." DİSK Başkanı Budak, yaklaşık 600 bın kamu işçı- sını ilgilendiren toplusöz- leşme görüşmelerinin tıka- nıp işçilerin greve çıktığı gün dört yıllık koalisyon hükümetının yıkıldığını anımsatarak topluınun bek- lentilerıneyanıt veremeyen bir hükümetının dağılması- nın doğal bir sonuç olduğu- nu ıfade etti