Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
15EKİM 1995PAZAR CUMHURİYET SAYFA
KULTUR 15
9 . A L T I N K O Z A K Ü L T Ü R V E S A N A T F E S T Î V A L İ ' N Î N A R D I N D A N :
Vliizik siııemaıım önüne geçti
CUMHUR CANBAZOĞLU
9. Akm Koza Kiiltür ve Sanat Festh-a-
H'nın sınema ödüllen cuma gecesi Gal-
leria Yümaz Güney Salonu'nda düzenle-
nen bırtörenle sahiplennı buldu. Festı-
\al yöneticileri bu yıl Oscarvari bır uy-
gulamavja ödül sahiplerini gece tören sı-
rasında açıklamayı düşünmüşlerdi.
Ama burası Türkiye. sabah toplanan
jürinin \erdiği karar öğle saatlerinde her-
kesin eline ulaşmıştı bile. Bu listede En
İyi Kadın Oyuncu Ödülü'nün Aylaklar
adlı fiimle Nedret Güvenç'e verildiğini
öğrenen Ayşegül AMinç sonucu protesto
ederek Adana'yı terk etti. Aldinç son ana
kadar kendinin büyük şansı oldugunu
belirterek ödülü beklediğini her firsatta
açıklamıştı.
Gece açıklanan asıl liste Aldinç için
büyük bır sürpriz taşıyordu. Listedeki
isimlerin biri dışında hepsi doğru ulaş-
mıştı basına. Ancak 67 kışilik Adana
halkjürisinin oylan En lyı Kadın Oyun-
cu dalında Aldinç'e gitmiştı.
Sonuç olarak Aldinç uzun süre kaldı-
ğı; bır de konser verdığı Adana'dan ödü-
lünü alamadan ayrıldı. Aynca Aldinç
Külrür Bakanlığı Özel Ödülünü de ka-
zanmıştı.
Diğer ödüllerin sahıplen ıse tören ge-
cesi salondaydı. En lyı Film Ödülü'ne la-
yıkgörulen Soğuk Geceler'in sevimli ço-
cuklanndan üçü büyük bir heyecanla
Halk Jürisi Özel Ödülünü aldılar Bir
tür. ÇingenelerZamanryla Muhsin Bey
arası sıcacık fifme imzasını atan Kadir
Sözen de Soğuk Geceler'le En lyı Yönet-
men seçıldi
9.Atan Koza
Kiiltür ve Sanat
Festivali'nde En
İyi Film
Ödülü'ne layık
göriilen Soğuk
Geceler'in
se\imli çocuklan
büyük bir
heyecanla Halk
Jürisi Özel
Ödülünü
aldılar. Fîlme
imzasını atan
Kadir Sözen de
En İyi
Yönetmen
seçiidi. Ertunç
Şenkay, En İyi
Görünrü
Yönetmeni,
Ma/lum Çimen
de (yanda)
sıradışı
çalışmasıyla En
Iji Film Müziği
dallarında aynı
fiimle Altın Koza
aldılar.
F
estival yönetimı hedeflerine ulaşmaktan memnun. Özellikle müzik
bölümünde sanatçılar büyük bir halk kitlesini her gece Mimar
Sinan Açıkhava Tiyatrosu'na getirmeyi başardılar, sürekli gözünü
pop müziğe çeviren medya da bu etkinlikleri çarşaf gibi verdi.
PENALTI
Bu yıla kadar birçok festivale katılma-
sına kaı>ın ödül kazanamayan Halil Er-
gün önce Antalya'da sonra da Adana "da
Böcek'le En iyi Erkek Oyuncu ödülleri-
ni alarak sezonu büyük başanyla kapı-
yor EyüpBoz'unOğrenciFilmjeriYanş-
ması'nda Yılmaz Güney Özel Ödülünü
kazanan kısa metrajlı yapıtı Eti Senin
Kemiği Benimdekı "Orhan Usta^tıple-
mesınde de Halil Ergün en az Böcek'te-
kı komisereskısı kadar basanlıydı. Ada-
na "da Külrür Bakanlığı Özel Ödülü'nü de
kazanan Halil Ergün bugüne dek festi-
vallerde sanatsal yönünden çok sıyasal
kimliğiy le değerlendınldiğını. ancak bu
kez oyununun görmemezlikten geline-
mediğini vurguladı.
Ergün'ün Böcek'ı (Yön. Ümit Elçi)
En iyi Film dalında ikıncilık aldı. Yavuz
Özkanın Yengeç Sepeti ıse Adana'da
üçünculükte kaldı. Biket tlhan, babası
Attitâ İlhan ın yapıtı Sokaktaki Adam ın
sinema uyarlarnasıyla Çukurma Gazete-
ciler Cemiyeti Özei Ödülünü kazandı.
Biket llhan uzun dıyaloglann zedele-
diği tempoya rağmen ortaya koyduğu
saglam sinema dilıyle festıvalde dikkat
çeken ısimlerden biriydı. En lyı Yardım-
cı Oyuncu ödüllerine ıse Tuncel Kurtiz
(Bır Aşk Uğruna) ile Tomrisİnceer(Ay-
iaklar ı layıkgörüldü
9. Altın Koza Kültür ve Sanat Festha-
lı'nde onur ödülleri de \ardı Prof Samî
Şekeroğlu, Münir Özkul, Attilâ İlhan,
Muhterem Nur. Yıldız Kenter ve son an-
da anımsanan KadirSavun'a verildi onur
ödülleri
Teknık dallarda Soğuk Geceler'den
Ertunç Şenkay, En İyi Görüntü Yönet-
nıcni. MazJum Çimen de gerçekten sıra-
dışı çalışmasıyla En İyi Film Müziği dal-
lannda Altın Koza aldılar. Aytuğ Aydın
(Batık AşklarMüzesi) En İyi kurgu, Nu-
rayOğuz(ManisaTarzanı) EnİyiSenar-
yo, Gürel Yontan (Bir Aşk Uğruna) En
İyi Sanat Yönetnıeni dal lannda Altın Ko-
za'nın diğer sahiplerı oldular.
Tören gecesi sunucu Ahmet Selçuk tl-
kan'ın gereksiz esprilen kadar kazanan-
lara parasal ödüllennin verilmemesi can-
lan sıktı...
Bir Altın Koza daha gelecek yıl ıçın ıyı
'DokuzEylülttenyaşayan sinemacılarçıhyor'
9. Altın Koza Kültür *e Sanat Festivali Oğrenci Filmleri
Yanşması'nda Kovboylar ve Melekler adlı çalışmasıyla dört
ödül kazanan Gürcan KeltekiEn İyi Film.Ğörüntü
Yönetmeni. Kurgu ve Senaryo ödüleri) festıvalin en başanlı
isımlennden bınydi. Bır süre önce aynı fiimle Cîne
5'in \ ideo dalında büyük ödülünü de kazanan Keltek
şu anda Ingilizlerin çektiği televızyon filminde reji
asistanlığı yapıyor.
Geçen yıl Cvberotica adlı kısa filmıyle Altın
Koza'da yıne ödül kazanan genç sınemacı.
Kovboylar ve Melekler"de ürettığı \ ıdeo teknıgiyle
büyük ılgi çektı. Keltek'ten video tekniğiyle ilgili
neJer düşündüğünü. önıversitede nasıl yetiştmldıgmi
ögrendik :
- Bu yıl Dokuz Eylül'den gelen öğrencilerin deneysel yapıtlan
festıvalde büyük Ugi çekti. Okulda ne tip bir egirim \eriliyor ?
Egıtım ve teknık açıdan standaıtı tutturamasak da anlayış
olarak çağdaş standarda en yakın okuluz. Bellı bır kuramsal
yapıyı ögrettıkten sonra kendı başına bırakıyorlar ögrencıyı.
Bu nedenle okuldan çıkan filmler karakter olarak
bırbırlerinden çok farklı. Galıba bizım okuldan yaşayan
ınsanlarçıkıyor. Şablondan uzak. daha yaratıcı ürünler
sunuyorlar. Bu da pıyasayla çakıştığından Istanbul pazannda
bir ' Dokuz Eylül geleneğı" hakım şu anda.
- Böyle bir deneysel filmin ödül alacağını bekliyor muydunuz
' Adana'da?
Çok şaşkınım, tümüyle deneysel yapısına rağmen
dramatık bır anlatım da tutturabılen bu fılmı dıger
ınsanlann da anlaması benı çok mutlu ettı. Aslında
Kovboylar ve Melekier bır video filmı. Tamamen
videonun anlayışına uygun, gündelık algılamaya
vönelik görüntü bombardımanı ınsanı abandone ediyor.
35 mm.'lik sinemada aynı teknıği yakalayamazdım
herhalde. Video tekntgi deneye çok elverişli. Bu
teknikle yaklaşık on ıki saatlık malzemeyı 29 dakikaya
indırerek kurgusal açıdan çok sağlam ve hareketlı bir şey
yaptıgıma ınanıyorum.
-Bu ödülün geiecekte yeni ufiıklar açma gücü var mı?
Onu bılemiyorum ama herhalde dikkat çekmıştır. Şu anda bır
senaryoma para aramakla meşguIüm.Çok parya ıhtiyacım
var. Üç kutsal kıtapta geçen ortak bır aşk hıkayesinı
anlatmaya çalışacağım ve 35 mm.'lik çekecegım.
Portakalbahçesinden pamuktarlasınaVTCDİ SAYAR
Bır hafta önee Antalya'nın portakal bah-
çelenndeydik Şımdı ıse Adana'nın pamuk
tarlalarında. Türk Sineması'nın I995 yılı
hasatı ne yazık kı pek iç açıcı görünmüyor.
Üretimdekı kisırlık, ürünün nitelığine de
yansımış göriinüyor.
Antalya'da bıravuç film arasından Altın
Portakal Ödülleri'ne layık bulunanlar ger-
çekten de bu y ılın en iyilenymış. Antalya'da
göremedığım filmleri Adana'da gördükten
sonra bu kanım daha da pekıştı Sınemacı-
lanmızın çoğu, ne anlatacaklan konusunda
müthiş bır sıkıntı çekiyordu anlaşılan Se-
naryolann hemen hepsı, güncelın peşıne ta-
kılmış. kalıcı degerler unutulmuştu. Tabıı.
eğerbunlara senaryodenılebilirse. Anlatım
bütünlüğünden. ritım duygusundan yoksun
filmlerin bırbın ardına ızlendıği yanşmaiar-
da en ıyılen değıl, köriinün ıvısını seçmek
durumunda kahndıgı bir gerçek. Bu genel-
lemeye karşın bırkaç iyi film de vardı elbet
Antalya ve Adana'da.
Cmit Elcinın "Böcek'i ve Canan Gere-
de'ntn "AşkÖlümdenSoğuktur" adlı çalış-
ması, şimdilık yılın en ıyılen olarak görü-
nüyor. Adana'da Altın Koza'vı kazanan
"Soğuk Geceler" de kötü bır film değıl. Ne
var kı "Böcek"ı sollayarak büyük ödülü ka-
zanması bana "HaDvJürisi" olgusunun do-
ğal bır sonucu gıbi geldi Halkın algılama
düzeyıne daha yakm, yerel kültür öğelenne
sırtını dayamış ve izleyicinin duygusal ka-
tılımına açık bir film. kuşkusuz Adanalılar-
ca daha kendilerıne yakm. daha sıcak bulu-
nacaktı.
İki dereceü seçim
Adana'da "AlüııKoza"ya uzanan vol, ıkı
engelin aşılmasını gerektiriyordu. Bunlar-
dan biri çeşitli sinema mesİek kuruluşlan
temsilcıleri ile üniversıteierin sinema bö-
lümleri temsilcılennden oluşan 17 kışilik
Seçiciler Kurulu. dıgen ise Adana'da bulu-
nan demokratık kitle örgütleri ve kurum
temsilcılennden oluşan 68 kişilik (ödül tö-
reninde sunucu "yaklaşık" 68 kışi dıye
anons etti. Ne demekse?) Halk Jünsı.
9. Altın Koza Külrür ve Sanat Festiva-
li'nın L'zun Metrajlı Ulusal Film Yanşması
bölümüne 22 film başvurmuş. Seçıcı Kurul,
bunlan ızledikten sonra teknik dallardaki
ödülleri saptarken, En İyi Film. Yönetmen
ve Oyuncu dallanndaki ödüllerin belirlen-
mesıni Halk Jünsı'ne bırakmış. yönetmelik
gereği Ve gene yönetmelik gereği bu dal-
larda 5'er aday belırlemış.
Seçıcı Kurul'un En lyı Film dalındakı 5
adayı belirlerken, "Aşk Ölümden Soğuk-
hır". "Manisa Tarzam" ve "Babam Asker-
de" gıbı fılmlen elemesı, buna karşılık "Ge-
riffla", "Sokaktaki Adam" gıbi fılmlen bu
5 içıne alması bana pek rutarlı görünmedi
("Batık Âşıklar Müzesi"nı hâlâ görmedi-
gım ıçın bır şey söyleyemeyecegim). "Bö-
Halil Ergün belki de en olgun yo-
rumuyla iki festi^alde de bileği-
nin hakkıv la kazandı ödülleri. Si-
nemada gelecegi olan Ayşegül Al-
dinç "Gerilla'da gerçekten başa-
nh bir oyun vermiş.
cek", "Soğuk Geceler" ve "Yengec Sepe-
ti"nın En îyı Film'e aday olmaları ise son
derece doğaldı.
Sonuçta, Halk Jürisi bufilmleT arasından
Kadir Sdzen'in "Soğuk Gecekr*'ını En tyı
Fılm seçerken. Ümıt Elçı'nın "Böcek"inı
ıkincilık ödülüne değer buldu. Yavuz Öz-
kan'm "Viengeç Sepeti'" ise üçüncü seçildi.
Halk Jünsi'nm kararları. kımilenne göre
halkın görüşlennıyansıtıyor. kimüennegö-
re ıse sanatsal ölçütlerden çok. duygusallı-
ğın agır bastığı kararlar. Kuşkusuz. kımın
haklı. kımin haksız olduğu yönündekı kesin
karan sinema tanhı verecek.
Soğuk Geceler
Almanya'da yaşayan ve belgeseller çe-
ken bir Türk yönetmeni olan Kadir Sözenın
"SoğukGeceler~i. sokak çocuklarının çile-
li yaşamı üstüne. egzotık öğelerle süslü bir
yapım. Filmin yapımcısı Zafer Par'dan öğ-
rendığimıze göre. Sözen. "Soğuk Gece-
ler"in senaryosu ile Almanya'da Içişlen Ba-
kanlığı'nın "Yüuı Senaryosu Teşvik Ödü-
hî*'nü ve Alman Genç Sinemacılar Vakfı
Teşvık Ödülü'nü kazanmış. Oysa. bana gö-
re diğer fılmlerdekı senaryo zaafı bu film-
de de fazlasıyla mevcut Anlaşılan. Alman-
lar ıçın "Uginç" bir konu yeterlı olabiliyor.
Hele. söz konusu birTürk fılmivse.
Fılmde. üç sokak çocuğunun. Tom Mıx,
Tam-Tam ve Kaskefm öyküsü anlatıhyor
Geçimlennı sokaklarda, turıstık eğlence
yerlerinde müzik yaparak sağlayan bu çin-
gene çocuklar, para düşkünü bır ayyaş
(Menderes Samancdar, her zamanki gıbi sı-
cak ve ınandıncıi tarafından keşfedildikle-
rı günden beri kazançlannı bu ayyaşa tes-
lım ederler Ama. aralanna kanşan birâmâ.
onlara gerçeğı gösterır. Çocukların. kendı-
lennı sömüren adama başkaldırmaları kaçı-
nılmazdır.
"Soğuk Geceter"m en başanlı yanı Er-
tunç Senkay'ın görüntülen ve Mazlum Çi-
men'in müziği. Zaten. Seçıcı Kurul da bu
ıkı sanatçıya Yılın En tyı Görüntü Yönet-
meni ve En İyi Fılm Müzıâı Ödüllerf nı ver-
di. Aynca. filmin çok başanlı küçük oyun-
cuları Rahim Çakmak, Ferdi Çetrinkaya,
L««nt Elmas ve Volkan Pinardağ da toplu-
ca bir Jün Özel Ödülü kazandılar. Filmin te-
mel eksiğı ıse karakterlerın ıyı anlatılama-
ması, senaryonun yeterince gelıştinlmemiş
olması. Bu yüzden de ıyı bir malzemeden.
oldukça ham, ışlenmemış bir yapıt ortaya
çıkmış. Halk Jürisi. "SoğukGeceler'*ın yö-
netmeni Kadir Sözen'ı de En tyı Yönetmen
olarak belirledi. Oysa. kanımca bu ödül
"Böcek"ın yönetmeni Ümit Elçi'nın hak-
kıydı. Kadir Sözen, bu ilk konulu filminde
henuz belgesel çalışmalannın etkısinden
sıynlamamışgibi görünüyor. Sekanslarara-
sındakı bütünlüğü. filmin rıtmint pek tuttu-
ramamış Filmin akışını. araya serpiştırdıği
müzıklerle sağlamaya çalışıyor. Keşke. tam
bir müzikal olarak tasarlasaymış bu filmı.
Seçıcı Kurul'un. En tyı Yöntmen dalın-
dakı 5 aday arasında "Sekizind Saafın yö-
netmeni CemalGözütok'u da sayması. akıl
sır erdiremediğım kararlanndan bir tanesı.
Adana'da ızleyebildiğim bu fılm, Türk sıne-
masının içine düştüğü açmazı sergilemek
için seçilmiş sankı. Tutkuyu anlatmak üze-
re yola çıkan, ama tutkunun t'sını bile anla-
tamayan bu filmin yönetmen dalında aday
gösterilmesı tam birskandal. Yönetim adı-
naen ufakbırumut ışığı bıleyok fılmde. Bı-
lıyorum. genç yönetmen kızacak bana.
Ama. jürilerin bu denli ölçüsüz olduğu bir
ortamda birilerinin krala çıplak oldugunu
hatırlatması gerek. Sanırım, genç yönetme-
ne venlecek en iyi öğüt. bundan böyle yap-
tığı ışe daha çok özen göstermesı gerektiğı.
Bır dakika bile susmayan bır ses bandı. ama-
tör fılmcılerin bile hatalannı goreceğı bır
kurgu çalışması, filmin en büyük handikap-
ları. En büyük -belki de tek- avantajı ise Zfi-
halGencer'ın ölçülü ve duyarlı oyunu. işte
Seçici Kurul'un bir hatası daha. En kötü
oyunlanndan bınni verdigı "Bir Kadının
Anatomisi" ile Hülya Avşar'ı ilk 5 içıne ko-
yarken. Zühal Gencer'ı ödüle aday göster-
memiş. En tyi Kadın Oyuncu dalında Halk
Jünsi'nın seçtığı (Avşar. Nurseli İdiz,Suna
\ ıJdızoğlu. Şahika Tekand'm da yer aldığı
5 aday arasından) AyşegülAldinç.Osman Sı-
nav'ın polisıve denemesi "0*11113*^13 ger-
çekten başanlı bır oyun vermiş Smemada
gelecegi olan bir oyuncu Ayşegül Aldinç.
Gelecek yıllarda, daha iyi fîlmlerde daha
da başanlı olabilecegını kanıtlıyor bu ro-
lüyle. lnandıncı ve etkıleyicı.
Halk Jünsı, En tyi Erkek Oyuncu dalın-
da Antalya Jürisi'nınkarannıonayladı. Ha-
lil Ergün. meslek yaşamımn belki de en ol-
gun yorumu ile ıkı festıvalde de bıleğının
hakkıv la kazandı bu ödülü. Ergün'ün en ya-
km rakibi ise "Iş" filmindeki rolü ile Ber-
han Şinışek'ti. Ne var kı Berhan'ın güzel
oyunu, filmin kısırlıgı ıçınde kaybolup gı-
diyordu. Adaylardan Uğiır Rolaf (Bir Kadı-
nın Anatomisi)da yeteneklı bır oyuncu. Ge-
L'eek yıllarda adaylar arasında değil. galip-
'-•r lıstesınde adını görmek sürpnz olmaya-
ik.
Yardımcı Kadın Oyuncu dalında hepsı de
çok ıyı bırer oyuncu olan Derya Alabo-
ra( Yengeç Sepeti). FüsunDemirel(Böcek).
HümeyTa (Bır Kadının Anatomisi) ve Giil-
sen Tuncer'in (Bir Aşk Uğruna) arasından
sıyrılan "Aylaldar" adlı TRT yapımındakı
rolü ile Tomris İnceer oldu. Tiyatromuzun
bu başanlı oyuncusunu ödüllendıren Halk
Jürisi en isabetli kararlanndan bınni vermiş
oluyordu. Yardımcı Erkek Oyuncu dalında
da "Bir A$k Uğruna"dakı rolüyle Tuncel
Kurtiz'ın -sınemamızın ve tıyatromuzun bu
unutulmaz yüzünün- odüllendırilmesı aynı
derecede isabetli.
Festivalin öteki >üzü
Evet, filmlerden çok bireysel başarılann
-oyunculuk. görüntü yonetımi. müzik- önp-
landa olduğu bir festival daha yaşadık. Fes-
tivalin bütünü üstüne de birkaç söz söyle-
yerek bu yazıyı noktalayalım. Dogrusunu
ısterseniz, çok fazla şey söylemek de ıçım-
den gelmiyor. 1969'da başlayan. 1973"ten
sonra uzun birsuskunluk dönemıne gıren ve
1992'den bu yana yeniden yaşam kazanan
Adana Altın Koza Festivali'nde değişen bir
şeyler varsa onlann da olumsuz yanı agır ba-
sıyor. Kasaba festıvallerinın düzensizlığı,
program karmaşası. organizasyon bozuklu-
gu adına ne ararsanız var. Geniş kıtlelere
ulaşabilen etkinlikler sinema etkinlıklen de-
gil, halk konserleri. her zaman ve her yerde
olduğu gıbi. Bu anlayışla bır fılm festivali
düzenlemenin olanaksız oldugunu, festival
yönetımmın bir uzmanlık alanı oldugunu
dahakaç kezyıneleyeceğız. Konuklan otel-
iere doldurup, kebapçılarda doyurmakla
festival düzenlemenin ayn şeyler oldugunu
daha nasıl anlatalım? İyi niyet yetmıyorbey-
ler. biraz da bilgiye gereksınmenız yok mu?
Yoksa, festıvailer sızın için de üç-beş fazla
oy almak için bir tezgâh mı
g
Kapanış töreninin kâbusundan, sunucu-
nun (?) bıtmek bilmeyen şiirlennden ve ulu-
sal biryanşmanm ödül törenine katkışı kuş-
kuluşarkılardan sözaçmayacağım. (Öğren-
ci filmlerinin yanşmasının galibı "Kovboy-
lar ve Melekler"le Dokuz Eylül Ünıversıte-
sı ögrencisı Gürcan Keltek oldu. Tam dört
dalda ödül kazanarak Keltek'e sinemamı-
za hoşgeldin diyoruz.)
Bütün hatalannı affetmeye hazırdım "Al-
tuı Koza"nm. Ne yapalım, amatör bır ekıp-
le bu kadar oiur diyerek. Ama, festivalin
bütçesıni ögrenınce bu düşüncem degiştı.
Bütçe, 40 mılyann üstünde imiş Yani. Türk
sinemasına sağlanan yıllık devlel desteğinın
2 katından fazla. Yazıktır beyler. Bu para-
larla kaç fılm yapılırdı bilıyor musunuz
9
MEMET BAYDUR
dileklerle sona erdi. Festival yönetimi
hedeflerine ulaşmaktan memnun. Özel-
lıkle müzik bölümünde sanatçılar büyük
bir halk kitlesini her gece Mimar Sinan
Açıkhava Tiyatrosu'na getirmeyi başar-
dılar, sürekli gözünü pop müziğe çeviren
medya da bu etkinlikleri çarşaf gıbi ver-
di.
Ancak Ebru Gündeş konserinde sah-
neye bozuk para ve diğer maddelerin atıl-
masıyla başlayan olumsuz hareketler di-
ğer konserlerde de devam etti. Sey irciler
arasında ön sıralan kaplayan bir 'kurt
selamlı genç' sanatçılan tedirgin eder-
ken. İlhan Şeşen'in "Nâzım Hikmet
Memlekrt' parçasını engellemeye çalış-
tı. Seyircileri kardeşliğe davet eden Şe-
şen parçasını alkışlar eşliğinde tamam-
ladı....
Köylere sinema götürfllsün
Altın ICoza'nınbuyılkibütçesitamta-
mına35milyar. Yönetim bir yandan Yıl-
mazGüney'i ve sinemasını devre dışı bı-
rakmaya çalışırken diğer yandan yanş-
malı bolümlerin sayısını arttırarak sine-
mamıza katkıda bulunmaya çalışıyor.
Adana'da sinema salonları çok mo-
dern; halkın derin bir sinema geçmışı
var. Ancak buna karşın gerek organızas-
yonda, gerek tanıtırnda büyük aksaklık-
lar yaşanıyor.
Akla; sinema kuruluşlannın, üniversı-
teierin festivale katkılannı nasıl arttıra-
bilecekleri, organizasyon konusunda na-
sıl yardımda bulunabılecekleri sorusu
geliyor. Sinema yazan ve eleştirmen Re-
kin Teksoy gerek Antalya'da, gerek Ada-
na'da politikacılann şov beklentileri de-
öişmedıkçe sinema sanatı adına fazla bir
şey yapılamayacağını, bugüne dek söz-
lü ve yazılı önerilerin hiçbirinin gerçek-
leşmediğini belırtiyor.
Sİ>fESEN ise Adana'daki eski sinema
canlılığınm yakalanması için festival sı-
rasında açık yerlerde, parklarda insanla-
ra ücretsiz gösterimler düzenlenmesinı,
hatta gezici ekiplerle köylere kadargidil-
mesini öneriyor...
Bu yıl Adana'da gözlerden kaçan bir
nokta da geçen yıl Büyükşehir Belediye
Başkanı Aytaç Kot'un üzerinde çalışıla-
cağmı söylediğı "l.yönetmenefilmyap-
ma" olanağının sağlanması konusuydu.
Dünyanın birçok festivalinde uygulanan
bu ödülün Adana'da da yaşama geçme-
si iyi bir motivasyon olacak şüphesiz.
Altın Koza yerli sinemaya en büyük
katkıyı öğrenci filmlerinebirbölüm ayı-
rarak yapıyor. Bu yıl birbirinden kalite-
li öğrenci filmleri izledi sinemaseverler.
Bu arada festivale katılan üniversite-
ler arasındakı öğrenci yetiştirmedeki me-
tot farklılıklan sürekli tartışıldı. Dokuz
Eylül Üniversitesi'nden gelen genç sı-
nemacılann deneysel yapıtlanyla Mimar
Sinan Üni versitesi 'nin klasik sinema an- '
layışlannın aynı kategoride değerlendi-
rilmesi tepkiyte karşılandı. Gelecek yıl
Adana Altın Koza'nın bu konuya gerek-
li açıkhgı getirerek gereksiz polemiğe
son vermesi gerekiyor.
Günaydın Babil
- Türkiye'de bugün düzmece aydın olmak isteyen-
lerle düzmece aydının tahakkümüne karşı olanlar
arasında bir tartışma ya da mücadele var mı?
- Var tabii. Olmaz olur mu? Gazetemizın köşe ya-
zariarı arasında çıkan meraklı, güzel. ilginç tartışma-
yı demin sözünü ettiğin ıki öbeğin mücadelesinden
ayn düşünüp değerlendirmek gerekir yıne de...
- Düzmece aydın ne demek oluyor sence?
- Kendı olmaktan çıktığı gibi, Batılı matılı da ola-
mamış kişıler geliyor mıyop gözlerımin önüne. Düş-
leri ve karabasanlarıyla Doğu'ya ait olmalarına rağ-
men hayat tarzı, güncel çıkan. kışisel zevklerınden
ötürü bilmedikleri bır Batı'yı savunanlar.
- Eh, ne diyebilirim? Beni tanımlıyorsun sanki!
- Düzmece bir aydın mısın sen?
- Öyleyim herhalde. Oysa aklımı kanştıran bir me-
sele var, ben kimselerin nasıl derlenip toparlanması
gerektiğine karışmam, ne yiyip içtikleri ılgilendirmez
benı. hangi müziği dinleyip dinlemeyeceklerine de
kanşmam. Kendime ait dünya görüşünü bir tehdit ha-
line dönüştürmekten korkarım ben. Yazdıklarımı oku-
mayan ınsanları küçümsemek aklımın ucundan bile
geçmez.
- İyi ama ıkide bir okunması gereken kıtaplar, caz
müziği, resimler, çizimler, yok yemek kültürü, yok ti-
yatro. sinema. heykel, şehircilik, şiir üstüne yazıp du-
ran sen değil misin? Insanın bütün bunlan kuşatır-
ken alaturka sarkıları da savunması garip değil mi?
- Garip olan tek şey, bu durumu garip bulan insa-
nın konumudur.
- Anlaşılmıyor.
- Yeni yetme, yenı zengin, yeni akıl ışadamlanmız-
dan biri kendi denetımınde olmayan bir Amerika ge-
zisine çıkmış geçenlerde. Üç gün, sürekli harnbur-
ger ve pizza yedikten sonra Amerikalılann "damak
tadını", bizim (Türkiyelilenn) damak tadına çok yakın
bulduğunu söyledı!
- Al işte görüyor musun! Damak tadı demeyi öğ-
renmiş ama ne yediğinin ayrımında değıl orada ol-
sun, buradaolsun...
- Dönüp dolaşıp yemek kültürüne geldik yine.
- Yemek kültürü demesek de olur. Kültüre diyelim.
-Kötümser misin?
- Hiçbir zaman iyimser olmadım ben. 12 Mart'ta
on dokuz-yirmi yaşımdaydım. 12 Eylül'de otuz ya-
şımda. İyimser olmam için pek neden yoktu. Sonra
biliyorsun bu "globalleşme" çıktı. herkes rahatladı.
Benim kötümserliğim arttı yalnızca. Şimdi, 1995 yı-
lında solcu bir oyun yazan olarak, kendime, yapay
ya da dikey aydın dostlanma, bizlere düşman olan-
lara yıllar öncesinin şaşkın gözleriyle bakmaya de-
vam ediyorum. Belki derım kalınlaştı biraz ama.. bu
durum da kötümserliğimı arttırıyor.
- Tutunacak bır şey bırakmadın yahu!
- Çalışmak, yazmak. okumak, anlamayaçalışmak.
Bir de ironi kalıyor geriye.
- Akıllı bir insan değilsin sen.
- Gönülden katılıyorum bu saptamaya. Baudela-
ire'yi sever misin?
- Hem de çok. Nereden çıktı şimdi Baudelaire?
-1846 yılında Fransız burjuvazisine seslendiği bir
yazısında "Sizler hâkimsiniz" diyor. Sayıca da üs-
tünsünüz, akılca da. Dolayısıyla güç sizdedir ve güç
adalet demektir. Kiminiz eğıtimlı, kiminiz varlıklı. Bir
gün, güzel bir gün, eğitimli olanlarınız varlıklı, varlık-
lı oianlannız da eğitimli olacak. İşte o zaman iktida-
nnız iktidara benzeyecek ve kimse karşı çıkamaya-
cak size. O zamana kadar, bu kutsal uyum sağlanın-
caya kadar adil olan, varlıklıların eğitimli olmazorun-
luğudur, çünkü bilginin sağladığı haz, malvarlığının
sağladığı hazdan daha az değildir.
- Baudelaire mi yazmış bunlan?
- Evet.
- Melih Cevdet Anday gibi, o da burjuvazinin eği-
tilmesi gerektiğine ınanıyor demek.
- Eğitimsiz olmuyor işte. Ya da neler oluyor burju-
vazi ham. çıkarcı ve şımarık, gözünü iktıdar hırsı bü-
rümüş insanların konumundan sıyrılmazsa. görüyo-
ruz işte.
- Zenginlere nasıl anlatacağız bu sorunun yaşam-
sal önemini?
- Günaydın Babil!
- Akşam şerifler hayrolsun Türkiye.
Bayer Nefesli Sazlar Orkestrası
Kültür Servisi - Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda
bugün saat 19.30'da. Avrupa'daki sanat elçımiz Betin
Güneş yönetimındeki 60 kişılık ünlü Bayer Nefesli
Sazlar Orkestrası bir konser verecek. Bayer Nefesli
Sazlar Orkestrası. konserde H. Enger, A. Ketelbey, J.
Strauss, B. Güneş, L. Anderson. J. Fucik. F. Lehar, B.
Bartok ve E. Morricone'nın yapıtlannı seslendirecek.
AKM'de fuaye söyleşileri
Kültür Servisi- Istanbul Devlet Senfonı Orkestrası bu
yıl 'Fuaye Söyleşileri' adıyla yeni bıretkınlik
başlatıyor. Her cuma akşamı, konser öncesi AKM
Büyük Fuayesi'nde yer alacak söyleşiler, konser
izleyicilerini değişik konu ve kışilerle buluşturmayı
amaçlıyor. Sanatçı, bilım adamı veya konusunun
uzmanı olan konuklann yer alacağı bu etkinlikler,
konser saatine kadar. yaklaşık 40 dakika sürecek ve
herkese açık olacak. Bu söyleşilerin bir diğer amacı da
o konuyla ılgilenen ve konserlenn sürekli izleyicısi
olmayanlan da AKM'nin salonlanna çekmek ve o
geceki konsere ılgi derlemek Danışmanlığını Evin
Tlyasoğlu'nun yaptığı bu etkinlikler. 20 Ekim 1995
Cuma gecesi AKM'nin Büyük Fuayesi'nde saat
18.00'de başlayacak. tlk proğramda Evin llyasoğlu.
orkestranın 50. konser mevsimini değerlendirip
dinleyicilerle söyleşecek 27 ekim gecesi ise Prof. Dr.
Özcan Köknel, 'Hoşgörü Yılında Ruh Sağlıği ve
Müzik' konulu bır söyleşi gerçekleştırecek.
"OKM Bugün Burada'
Kültür Servisi - BEKSAY'da bugün 'Ortaköy Kültür
Merkezi Bugün Burada' adı altında saat 14.00'te,
söyleşi. müzik, şiir dinletisi ve film gösterisi
gerçekleştirilecek. Etkinliğe. Grup Yorum, Koma
Amed, Sezai Sanoğlu, Hayatı Azım, Suna Aras.
Mustafa Köz. Ayşe Gülen Halk Sahnesi Şiir Dinletisi,
Piya Kültür Evi Şiir Dinletisi, Bumerang Müzik
Topluluğu. Nehırler Şiir Dinletisi, Film Göstenmi
Fosem katılacaklar.
Hollanda'dan Türkiye'ye
Açık Aile'
Kültür Servisi - Hollandalı Türkiyelıler Tiyatro Vakfi,
Devlet Tiyatrolan Opera ve Balesı Çalışanlan Vakfı ve
Amatör Tiyatrolar Çevresi'nin davetı ile Dario Fo'nun
'Açık Aile' adlı oyununu bugün saat 18.00'de Boğaziçi
Üniversitesi Demir Demirgıl Salonu'nda
sahneleyecek. Oyunun yönetmenliğini Celil Toksöz.
yardımcı yönetmenliğini Seher Şahin. ışık tasanmını
Osman Aybek üstleniyor.