Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 12 EKİM 1995 PERŞEMBE
HABERLER
Hikmet Kıvılcımlı
anıldı
• İstanbul Haber Senisi -
Türkıye sosyalıst
hareketinin özgün ve önde
gelen isimlerinden Doktor
Hikmet Kıvılcımlı.
ölümünün 24. > ılında
mezan başında anıldı.
Topkapı Mezarlığı'nda dün
yapılan törende konuşan
avukat Tacettın Çolak.
Kıvılcımlı'nın hayatını
anlattı. "Kmlcımlının bır
partı savaşçısı olduğunu '
söyle>en Çolak, onun
bıraktığı yoldan
yürüyeceklerinı ifade ettı.
Nakliyat-lş Başkan ı Alı
Rıza Kiiçükosmanoğlu ise
yaptığı konuşmada.
Kıvılcımirnın Türkıye"de
devrimciligin ve
sendıkacılığın gelişmesinde
önemli rol oynadığını
söyledı.
Törene Kıvılcımlının
yakınlan. Nakliyat-U
çalışanlan ve Aras Kargo
ışçilen de katıldı.
(Fotoğraf. KEREM ILGAZ)
Altınok'a suç
duyupusu
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- Keçiören'de "Â
Takımı" adlı ülkücü çetenin
üyesi tarafından öldürüldüğü
öne sürülen Erdal Yıldınm
adlı geneın yakınlan. can
güvenliklerinin olmadığı
gerekçesıyle MHP"lı
Beledıye Başkanı Turgut
Altınok hakkında savcılığa
suç duyurusunda.
bulundular Kaygı içinde
olduklajını bıldıren Yıldınm
ailesi. sanıklar hakkında
gerekli tahkikatın yapılarak.
cezalandınlmalan isteminde
bulundular. Yıldınm'ın
ailesi. dün DSP Genel
Merkez yönetieilerini
zıyaret ederek DSP'nın de
bu konuda gerekli
girişimlerde bulunmasını
istedi.
Permçek
yargılamyor
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Sosyalist
Partı"nın (SP) Anayasa
Mahkemesı'nce
kapatılmasından sonra
basına yaptığı
açıklamalarda. mahkeme
heyetine hakaret ettığı
gerekçesıylt yareılanıp ıkı
kez beraat eden Işçı Partisi
(İP) Genel Başkanı Doğu
Perinçek, Yargıtay Ceza
Genel Kurulu'nun bozma
karan üzerine yeniden
yargılanmaya başladı
Ankara 2. Asliye Ceza
Mahkemesı'ndekı dünkü
duruşmada sa\cı.
Yargıtay'ın bozma karamıa
uyulmasını isterken. başkan.
Perinçek'ın adresının
araştınlması içın Kadıköy
Cumhurıyet Savcılığı'na
yazı yazılmasına karar
vererek duruşınayı erteledı.
Üniversitede
gözaltılar
• Haber Merkezi - Trakya
Ünıversıtesınde Edırne
Terörle Mücadele
Şubesi'nce sürdürülen
operasyonlarda birçok
kişinin gözaltına alındığı \e
gözaltına alınanlann ışkence
gördüğü ilerı sürüldü.
"Trakya ÜniversıteM
öğrencileri" ımzasıyla
göndenlen yazılı
açıklamada şöyle denildi:
"~! ekim gününden itıbaren
Edirne Terörle Mücadele
Şubesı'nin başlatmış oldıığu
operasyonlar sonucu 11
arkadaşımız gözaltına
ahnmıştır. De\rimci
demokrat öğrencilere
yönelik keyfi gözaltıları
kınıyoruz."
Uyuşturucu
operasyonu
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu - Ankara Emnıyet
Müdürlüğü"ne bağlı
ekiplenn gerçekleştirdiği
operasyon sonucu. Kapıkule
Gümrük Kapısı'ndan yurda
sokulan \e eroin yapımında
kullanılan 400 kilo "asıt
anhidnt" maddesı ele
geçırildı. Laboratuvar
işlemınden sonra 200 kılo
eroin elde edılebılen \e
piyasa değeri 40 mılyar lira
olan asıt anhidrıt
kaçakçılığıyla ilgılı olarak.
TIR sürücüsü Dımitre Tolev.
otomobil sürücüsü Aynour
Assanov ile Hakan Duman
adlı kışıler gözaltına alındı.
Türkiye'nin iade ettiği 2 îranlı mülteci hakkında ölüm cezası verildi
'Türkiye öKime gönderiyor'
• BSP Genel Başkan
Yardımcısı Atilla
Aytemur, Türkiye'ye
sığınan rejim ınuhalifi
Iranlılann iadesi
durumunda
öldürüleceklerini
söyleyerek hükümetten
iade kararlarını
durdurmasını istedi. İade
edilen iki mülteci 72 saat
içinde öldürülecek.
İstanbul Haber Senisi - Birleşık
Sosyalist Parti (BSP) Genel
Başkan Yardımcısı Atilla
Aytemur, Türkıye"nin ülkelenne
iade ettiği rejım muhalıfi iki
Iranlının 72 saatte idam
edileceklerinı sa\unarak
hukümetın Iranlı mültecılerin
ladelerinden vazgeçmesini
istedi. Yazılı biraçıklama yapan
BSP Genel Başkan Yardımcısı
Atilla Aytemur. bır yılı aşkın bir
zamandan ben Türkıye"de
bulunan \e Norveç. Avusturya
Mensur Niaveği ve Hebib Rozhkhan yargılanarak idama mahkûm edildiler.
ve Kanada'ya gitmek üzere vıze Rozhkhan ısimli bu ınültecılenn ettı "Diğer üç İranüise Ağn
hemen yargılanarak idama
mahkûm edildıklennı ve 72
saatte infaz edıleceklenni.
akrabalannın partiye bıldırdiğinı
söy leyen Aytemur. şöy le dev am
alan, 45 günden beri Ankara'da
Konak Oteli'nde yaşayan 5
İranlıdan ikisinın 7 ekım günü
İran'a gönderildığinı belırtti.
Mensur Niaveği \ e Hebib
Cezaevi1
nde iade edilmek üzere
bekletilmektedir. Ayrıca İsviçre
pasaportu taşıyan Srveh
Rehımpür isimli İranlı bir kadın
mülteci halen İran
Büyükelçiliği'nde bulunmakta ve
bugün (dün) İran'a gönderileceği
ileri sürülmektedir."
'Verilen söz tutulmadr
Türk hükümetinin, mültecileri
İran'a iade ederken 'kJam
edilmeme" garantisi aldığını ileri
NÜrdüğünü anımsatan Aytemur.
y aşanan olaylann ise bu
garantiye uygun
davranılmadığını ortaya
koyduğunu vurguladı. Aytemur,
>unları söyledi'
"Hükümetten bu iade tavnndan
derhal vazgeçmesini, Ağn
Cezaevi'ndeki İranlılann ve
partimiz genel merkezinde
bulunan İranlılann ücüncü bir
ülkeye gitmeleri için gerekli iznin
verilmesini istiyoruz. Aynca
idama mahkûm edilmiş olan
mülteciler ve İran
Büvükelçiliği'nde bulunan kadın
hakkında da hükümet takipte
bulunmak zorundadır. İnsan
haklarının çiğnenmesine neden
oimak ve buna bilerek göz
yummak Türkiye'ye bir şey
kazandırmav acaktır."
Buca Cezaevi
TuUüdulam verilen
>tiargerçekdışıVIII
• Buca Cezaevi'ndeki
tutukluların avukatı Hülya
Üçpınar. olaylar sırasında
yaralanan tutuklular için
verilen raporlann gerçeği
yansıtmadığını söyleyerek
yeniden muayene
edilmelenni istedi.
NECATİ AYG1N
İZMİR- Buca Cezaev ı'nde
meydana gelen olaylarda yaralanan
tutuklulara \erilen adli raporlann.
gerçeğı yansıtmadığı öne sürüldü.
Tutukluların av ukatlarından Hülya
Üçpınar. İzmır Cumhurıyet
Sa\cılığf na yaptığı başvuruda.
yaralıların yeniden muayene
edilmesinı istedi. Cçpınar.
"Müvekkillerimin tümü başından
yaralanmalanna karşın raportarda
bu olgulara değinümemiş" dedi
İzmır Tabıp Odası Sekreten Taik
Irbaıiıda yaralılann sağlık
durumlarıyla ilgılı yaptıklan
başvurulara yanıt alamadıklannı
belırtti \e yaralı tutukluların
yeniden sağlık kontrolünden
geçırilmelerinın gerektiğini
söyledı. Buca Cezaevi'nde geçen
ay meydana gelen olayların
ardından \dlı Tıp tarafından
düzenlenen raporlar ortalığı
karıştırdı Hülya Üçpınar.
olaylarda yaralanan Serdar
Karabulut, AN Doğru. İbrahim
Sertel, Rıza Doğru. Halil Bozkurt,
Murat Kuş adına Adlı Tıp
tarafından düzenlenen raporlarda
bazı gerçeklerin saklanmaya
çalışıldığını sa\undu. Bazı
yaralılara venlen raporlarda.
raporu düzenleyen doktorların
imzalarının bulunmadığını da
sav layan Üçpınar. bunun
nedenlenmn ırdelenmesı
gerektiğini bebrttı. Olaylardan
sonra hastaneye kaldırıİan yaralı
tutukluların birçoğunun
bılinçlerinin kapalı olduğunu
bildiren Üçpınar, "Raporlarda ise
bilinçlerinin açık olduğu
belirtiliyor. İzmir Tabip
Odası'ndan bu konuda gerekli
incelemenin yeniden yapılması için
yardım isteyeceğim.
Müvekkillerimden Murat Kuş ile
Halil Bozkurt'la ilgili geçjci
raporun kim tarafından
dÜ7enlendiği belli değil, çünkü
raporun altında muayene eden
doktorlann imzalan yok.
Müvekkillerimle önceki gün
yaptığım görüşmede. kafalannuı
sarılı olduğunu saptadım. Hepsi
kafasından yaralı olmalanna
karşın, raporlarda kafa travmasına
rastlanmadığımn belirtilmesi beni
kuşkuya düşürdü. Varalı
müvekkillerimin yeniden adli tabip
kontrolünden geçirilmesi için İzmir
Cumhuriyet Başsavcılığı'na
başv uruda bulundum. Sonucu
merakla bekliyorum" dıye
konuştu.
Üçpınar. konuyla ilgılı İzmır
Cumhuriyet Savcılığı'na
başvuruda bulunduğunu ve
yeniden muayene istediklerini
söyledi. Üçpınar tarafından
savcılığa yapılan başvuruda. Adli
Tıp tarafından düzenlenen raporun
eksik tutulduğu savunuldu ve
"Cezaevinde göriiştüğüm
müvekkillerimin kafalanndan
darbe yedikleri görülmesine karşın
adli raporda bu konularda hiçbir
bulguya rastlanmamaktadır. Avrıca
damar yolunun açılması. tetanos,
gazlı kangren profilakasisi
uygulanmasının nedenleri de açık
değüdir1
" denildi İzmir Tabip
Odası Sekreten Faik Urbarlı.
cezaevınde meydana gelen
olaylarda yaralanan tutuklulann
sağlık dunımlanyla ilgili bilgi
edinmek için gerek cezaev i
yönetimıne gerekse Atatürk Devlet
Hastanesi yetkililerine yaptıklan
başvurulardan olumlu yanıt
alamadıklannı söyledi.
Tutuklulann sağlık durumlannın
yeniden gözden geçirilmesi
gerektığini savunan Urbarlı,
sözlerini şöyle sürdürdü: "Bu
konuda tutuklu yakınlarından ve
av ukatlarından başv uru olduğunu
belirttik. Cezaevi savcıbğuıa, 'Bır
sağlık heyetı kuralım \e bu heyet
cezaev inı zıyaret etsin. Oradaki
yaralılar ve hastalarla ilgili sağlık
durumlarını saptasınlar" dedik.
Fakat yanıt gelmedL Sadece bize
Adalet Bakanhğı'na başv urulnıası
gerektiğini söylediler. Biz bu tutum
karşısında yaralılar hakkında
sağlıklı bilği alamadık. Raporlann
gerçeği yansıtmadığını içeren bir
başv uru olursa, başv uruy u
değeıiendiririz. Gerekirse hastane
yetkililerinden verilen raporlar
hakkında bilgi isteriz."
ANKARA 17. ASLİYEIU kl k MAHKEMESİ VAYHV DfRDURDf
Interstar'a Çiller sansürü
ANkL\RA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Çiller aılesinın, kışilık
haklanna saldın içeren gerçek
dışı ve haksız haberler yapıldı-
ğı savıyla Interstar hakkında aç-
tığı davada. mahkeme konuya
ilışkın yayınlan durdunna kara-
rı aldı. İnterstar yetkılılen. ka-
ran "sansür" olarak değerlen-
dirirken. Radyo ve Televizyon
Üst Kurulu (RTÜK),.Başbakan
Tansu Çillerin eşı Özer Lçu-
ran Çillerin İnterstar hakkın-
dakı başvurusunu görüşmedı.
Çiller. mahkeme kararını basın-
yayın kuruluşlanna özel zarfla
elden dağırtırdı tnterstaryöne-
tımi, "sansüre karşın gerçekle-
rin üzerinin örtülemeyeceğini"
açıkladı.
Ankara 17 Hukuk Mahke-
mesi, Başbakan Tansu Çiller ve
ailesi hakkında İnterstar Tele-
v ızyonu'nda yapılan yayınlann.
"•ihtiyatitedbir" yoluyla durdu-
rulmasını kararlaştırdı.
Ankara 11. Sulh Ceza Mah-
kemesi ise konuya ilişkın yanıt
vedüzeltme yazısının tnterstar
Televizyonu'ndan aynen yayın-
lanmasına karar verdi. Başba-
kan "ın aılesinın avukatı Recep
Özcan. Interstar Televizyo-
nu'nun, müvekkilleri Tansu Çil-
ler, eşi Ozer Uçuran Çiller \ e oğ-
lu Mert ÇiUer'e karşı. 6 Eylül
1995 tarıhinden beri "haksız.
gerçek dışı ve kişilik haklanna
saldın niteliğinde yay ınlarla. ka-
muoyunu yanlış bilgilendirerek
y önlendiren" yayınlannın mah-
kemenın kararıyla durduruldu-
âunu bıldirdi.
Ankara 11. Sulh Çeza Mah-
kemesi'nin de 6 ekimde Çiller
aılesiyle ilgili yayınlar konu-
sunda "cevap ve düzeltme ya-
ymlanmas|- karan verdığinı kay-
deden Özcan. tnterstar yetkilı-
lerinin mahkemenin kararına
karşın. yanıt ve düzeltmeyi ya-
y ınlamamakta direndiklerini ve
müvekkılleri aleyhinde gerçek
dışı yayınlar yapmayı sürdür-
duklerinı ıddıaetti. Interstar yet-
kılileri ise karan, Çiller ailesi-
nın yayınlan susturmaya yöne-
lik tutumlannın birgöstergesı ve
sansurü olarak değerlendirdi
RTL K'ün gündeminde
Radyo ye Telev ızyon Üst Ku-
rulu (RTL K.). iki gündür yaptı-
5ı toplantılarda, Ozer Çiller" in.
Interstar'ın, aılesine yönelik ha-
berlerınin durdurulması konu-
sunda yaptığı başvuruyu görüş-
medi. RTÜKün. PKK. ile mü-
cadele ederek şehit düşen as-
kerlerle Mert Çiller'ın durumu-
nu karşılaştırarak yayınladığı
haberler nedenıyle İnterstar'a
uyan cezası verebilecegi bildi-
rildi.
Interstar'ın dava konusu olan
haberlerinde. Çiller ailesinin
holdingleri aracılığıyla vergi ka-
çırdığı haberleri ve kuşkulu ser-
vetı ile şüphe uyandıran tican-
siyasi ilişkileri üzerinde dunılu-
yordu.
PERŞEMBE
Alternatifaçılışta tartışma
İstanbul Haber Servisi - Yıldız Teknık
L'niversitesi'nde dün yapılan "Alternatif Açılış
ŞenliğT tartışma ile sona erdi. Bir grubun.
şenlığın amacı dışında pankart asmasını \e
slogan atmasını eleştiren Eğıtim-Sen ve
Araştırma Görevlileri Derneğı üyeleri. şenliğı
terk ettiler. Eğıtım-Sen ile Araştırma
Görevlileri Derneğı üyeleri liselı ve
universitelı öğrencıler. dün Yıldız Teknık
Ünıversıtesi'nde "Alternatif Açüış Şenliği'*
düzenledıler. Üniversıtebahçesinde toplanan
yaklaşık 200 kişilik öğrencı grubu paralı
eğıtım ve özelleştınne aleyhıne sloganlar
atarak memur sendikalanna grev lı
topluiözleşme hakkı verilmesini. eğitim \e
bilim adamlarının ücretlerinin arttınlmasını ve
araştırma görevlilerininin yasal statülerinin
yenıden düzenlenmesini istediler. Gösteri
sırasında şenliğın amacı dışında pankart asmak
ısteyen bır gruba bazı öğrenciler tarafından
müdahale edildı. Bazı pankart ve sloganlan
eleştiren Eğitım-Sen 6 No"lu Ünıversıteler
Şubesı ve Araştırma Görevlileri Derneği
üyelen ise şenliğı terk ettiler.
NOTLAR / OR,\L ÇALIŞLAR
A\ rııpa Konsey ı Tıırkıy e masa-
sı şef ı Dr. \\olfgang Peukert. dün
Mannara ü nıversıtesi Av rupa Top-
luluğu Enstitüsü'nde bir konfe-
raıis \erdı. Konferansın konusu.
"Av rupa sözleşmesi standartlanna
göre ifade özgürlüğü idi."
Konferans. Avrupa Topluluğu
Enstitüsü'nde master yapan öğ-
rencıler için düzenlemıştı. Ensti-
tü y öneticılerı. bu önemli konuğu
izlemelen için bazı gazetecıleri de
davet etmişlerdı.
Peukert. Avrupa İnsan Haklan
Sözleşmesi'nin 10 maddesınde
yer alan ifade özgürlüğünü. bu-
nun tıaııai hallerde sınırlanabıle-
ceğını v e bu konuda Av rupa İnsan
Haklan Mahkemesi'nde ele alı-
nan bazı örnek davalan anlattı. Pe-
ukert. deneyimli bir hukuk adamı
olduğu gibı Türkiye açısından çok
önemli bir görev de bulunuyor. Bu
nedenle değerlendirmeleri daha
da ilgi çekıyor.
Peukert. türkıye'de olduğu için
mı nedendır.örnek ve ilgınç dava-
lan hep başka ülkelerden seçti.
Rendı ülkesi Almanya'dan anlat-
tığı insan hakları ihlali tartışması
oldukça ilgi çekıciydı. Alman Ana-
yasası'na ve ceza yasalanna göre
komünıst partisi üyesi bir kimse
dev let görevlısı olma hakkına sa-
hıpdeğilmiş. Ancak komünıst par-
tisi üvesi İneilizce öeretmenı bir
Türkiye masası şefinin anlattıkları
kadın bu kuralı insan haklanna ay-
kırı kabul ederek kanunu dinle-
mez ve partı üy esı olduğu halde oğ-
retmenliğini sürdürür.
Burada bır noktayı gözden ka-
çınnamak gerekır. Dığer herhan-
gı bır partiye üye olmak memur ol-
mayaengel değil. yalnızcakomü-
nist partisi üyeliği böyle bır istis-
naya neden oluyor. Devlet, kadı-
nın komünist partisi üyesi olduğu
öğrenince. kadına ıkı seçenekten
birisinde karar kılması gerektiği-
ni söylüyor. Y'a parti üyelığinden
istifa edecek ya da İngilizce öğret-
menlığinden. Öğretmen. bu öne-
riyı reddeder ve kendısınin verdi-
ğı İngilizce derslerınde bir eğitim
görevi yaptığım ve bunun partıy-
le bır ilgisınin bulunmadığını ve ka-
nuna aykın bir durum olmadığını
söyler. Dev let yetkililen. yasal yet-
kilerine dayanarak kadın öğretme-
nı görevden alırlar ve memuriye-
tine son verirler.
İç hukuk yollannı tüketen öğret-
men. bunun üzerine Avrupa İnsan
Haklan Mahkemesi'ne başvurur.
Onyıl öncegerçekleşenbuolayın
davası bır ay önce sonuçlanır ve Al-
man devletının karan Avrupa İn-
san Haklan Sözleşmesi'nin 10
maddesineaykm bulunarak karar
ıptal edilır ve öğretmen görev ine
döner. Ancak bu arada iki Alman-
ya birleşmi^ ve komünıst partisi de
ortadan kalkmıştır.
Peukert. Avrupa İnsan Haklan
Mahkemesi'nın başka kararların-
dandaömekler vererek uygulama-
ları anlattı. Almanya'da de\letiıı
bazı hallerde telefonlan dinleye-
bileceğine ilışkin mahkeme karar-
lan alınır
Bazı av ukatlar. kımın ne zaman
ve hangi nıyetlerle dinleme yaptı-
ğının bılinememesinin. kendı ça-
hşmalannıengelleyeceğıneve in-
san haklarını ıhlal edici özelliğı-
ne dıkkat çekerek Avrupa İnsan
Haklan Mahkemesi'ne başv urur-
lar. Bu başv uru da yerinde bulu-
nur ve Almanya'nın telefonları
dinleme uygulamasının insan hak-
lannı ıhlal ettığine karar verır ve
karann iptalinı ister.
Peukert. İnsan Haklan Mahke-
mesi kararlarına devletlerın uy-
maması halınde.fazlabiryaptınm
olanağını olmadığını belırtti. An-
cak Avrupa İnsan Haklan Sözleş-
melenne imza atmış konsey ülke-
lennın. bu kararlara uymamayı ge-
lenek haline getirmelerı durumun-
da. bu devletlerin konsey üyelı-
ğinden çıkanlabıleceğine dikkat
çekti. Askeri cunta döneminde \'\ı-
nanistan. insan haklan ihlallerini
bir alışkanlık haline getirdiği için
konsey üyelığinden çıkanlır.
Mahkemenin. bazı hallerde baş-
vurulan reddettığı de olur A\^is-
tury a Başbakanı Bnıno Kreisky. bır
gazetecınınkendısıneahlaksızde-
mesı üzerine. kişilik haklannın ze-
delendığı gerekçesıy le mahkeme-
ye başvurur. Mahkeme. Kre-
ıskVnin etkıli bırmevkidebulun-
ması ve kendisineyapılan hakaret-
lerı cevjplandıracak güce sahip
olması nedeniy le başv uruyu red-
deder.
Master öğrencileri büyük bir
dikkatle bu örneklen dinledıler.
Türkiye'nin de altına ımza attığı
Avrupa İnsan Haklan Sözlesjne-
sı'nitıözellikle 10. maddesının ifa-
de özgürlüğü konusunda getirdı-
ğı haklann ne ölçüde kapsamlı ol-
duğunu öğrendıler. Ardından da
Türkiye'nin tnsan Haklan Mahke-
mesi'nde ne kadar davası olduğu
sorusu gündeme geldı Peukert.
konuşmasında hıç değinmediği
Türkıyeye yönelik davalan say-
tnakla bitıremedi
Peukert'in dikkat çektiği hak-
larla. Türkiye'nin uygulamaları
arasında ınanılmaz zıtlıklar bulu-
nuyordu. Türkiye. 12 Eylül Ana-
yasası'yla kurduğu anti-demokra-
tik yasal sistemle, Av rupa'nın ka-
pısında ne arıyor sorusu sürekli
kafalan kurcalıyor. Avrupa ısebü-
tün eksiklerine rağmen Türkiy e'yi
Batı kulübüne üye etmeye çabalı-
yor. Peukertin yaklaşımı da ol-
dııkça yumuşaktı
Bütun yumuşaklığına rağmen.
bazı asgarı adımların bir an önce
atılması da Batı'nın beklentileri
arasında. Şimdılik Terörle Müca-
dele Yasası'nın 8. maddesıyle ön
plana çıkan değışiklık beklentısı.
daha kapsamlı projelerı de içen-
yor. Sıyası Partıler Kanunu. Sen-
dikalar Kanunu. Dernekler Kanu-
nu. Ceza Kanunu'nun birçok mad-
desı. Avrupa standartlannın çok
altında Bunlann da bir süre son-
ra gündeme gelebileceğinden kim-
senın şüphesi olmasın.
Yönümüzü Batı'ya döndüğü-
müzü ıddıa edenlerin bu değişim-
lere karşı çıkmaları ve olumlu
adımlan engellemeleri ınanılır gi-
bi değil. Türkiye. Batı kulübüne ne-
den girmek istıyor ve neden geri
yasal yapısıyla bunu gerçekleştır-
meye çalışıyor? Konuştuğumuz
butün Batılı devlet adamları ve
diplomatlar bize bu soruyu soru-
yor.
Biz de inandırıcı bir cevap
bulamıyoruz
ORHAN BURSALI
rr
"Haydiii; Universiteler!
Üniversitelerimiz sorunlar ve umutlarla dolu bir
döneme daha başlarken, üniversite pazannda ya-
bancı kurumlar da sonunda boy gösterdi. Rekiamı
da şöyle yapılıyor: Artık ingiltere'ye, ABD'ye git-
meye hiç gerek bile yok! fşte ünlü universiteler
ayağınıza geldiler! Siz sadece parayı bastınn ye-
ter; işte bina, işte üç-beş hoca ve işte diploma!
Hem de dışardan tasdikli!
• • •
Üniversite adının veya kavramının cazibesi o
kadar büyük ki herkes ondan parsa toplamaya
çalışıyor.
Bunlann başında, hak etmedikleri akademik un-
vanları kullanarak toplumsal saygınlık satın alan
bir kısım üniversite mensuplan geliyor.
Arkasından, ünıversitenin ıçenğı ile değil de ta-
belası ile ilgılenen ve neredeyse kendi köylerinde
birer üniversite şubesı açacak olan politikacılar...
Adı var ama henüz kendisı yok bir dizi devlet
üniversitesi yetmezmiş gıbi onlann yanında başka
tabela üniversiteleri ortaya çıktı. Bu yabancı üni-
versite tüccarları, üniversiteye olan yoğun talebi,
acele paraya dönüşturme telaşı içinde.
Yabancı universiteler Türkiye'nın dinamik paza-
rından kendi bütçelerıne kaynak aktarmak için,
öğretim ve eğitimleri kurs kavramının ötesine asla
geçemeyecek ders ve derslikleri himayeleri altına
alıyorlar.
Akıllıca bir iş!
Gazetelere verdikleri ilanlardan bu kurs üniversi-
telehnin gösterdikleri başanlan öğreniyoruz:
Programımız falanca ünlü ünıversitenin müfreda-
tıyla aynıdır ve ünlü ünıversitenin yüksek denetim-
lerı altındayız... Hatta bu yılki uygulamsüanmızı pek
beğendıler ve gösterdığimiz yüksek performans
nedeniyle bize afenn bıle verdiler...
Kandırmacalı bir oyun.
Bır bına tutuyorsunuz iki üç katlı ve adını da ör-
negin En Son Teknolojık Üniversite veya Işık Sa-
çan Üniversite koyuyorsunuz. Çeşitli üniversite-
lerden yarım günlük veya ikışer saatlik saygın isim-
ler de devşırdıniz mi, tamam!...
Peki nerede bunun kampusu; nerede üniversite
atmosferi; nerede laboratuvan, etkileşimli havası,
tartışma ortamı, bılimsel etkinlikleri, kütüphaneleri,
enstitüleri; nerede tam zamanını öğrencisine ve
bilımsel çalışmalanna ayıran öğretim üyeleri vb... ?
"Hoca" efendilerı, konferanstan hemen sonra
çantasını toparlayıp şırketlerındeki işlerine veya
başka bır üniversiteye veya kurslara koşan üniver-
site olur mu?
Üniversite. ne zamandır sadece bır bina içinde-
ki dersliklerde alelacele verılecek konferanslardan
ibaret oldu?
Ülkemizde her saygın kavram gıbı üniversite de
çok hızlı erozyona uğratılıyor...
•••
Şımdi de ığneyi yöneticilerimize batıralım: Ülke-
de üniversitede okuma isteği yeterince karşılana-
bilseydı, bu tabela üniversiteleri zuhur eder miydi?
Bu ülke sıyasetçilerı, devleti ve kurumları, bir
yüksek öğrenımı planlayamamıştır.
Bu plansızlığın bedelinı, çocuklarını istedikleri gi-
bi okutamayan aileler ödüyor; üniversite kapısına
yığılmış ve umutsuzluğu içinde büyüyen gençler
ödüyor; yeterince kaynak bulamayan ve kalitesi
erozyona uğrayan yerleşik üniversitelerimiz ödü-
yor.
Ve en önemlisi. en büyük bedeli, geleceğini tü-
keten bu toplum ödüyor...
Hiç olmazsa "üniversite" kavramına bir bedel
ödetmeyelım.
Çünkü yarın bu kavrama çok ihtıyacımız olacak-
tır ve Türkıye sapla samanın ayrılamayacağı bir ül-
keye dönüştürülmemelidir.
Üniversite ise üniversite.
Kurssa kurs.
Herkes adını bilsin!...
Hükümet programı
Kısa hükümetten
uzun vaatANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-Çiller. Genel Ku-
rul'da okuduğu programın-
da. güvenoyu dlması duru-
munda ömrü en fazla 19% yı-
lı ekım ayına kadar sürecek
olan 51. hükumetin hedefle-
rinı özetle şoyle sıraladı.
- Gümrük birliğinûı dün-
yayla bütünleşmenin çok
önemli bir aşaması oiduğunu
kabul ederek bu konudaki
tüm adımlan atarak sonuca
ulaşmak amacındayız. Orta
Asya \e Kafkaslar'da yeni
bağımsızlığını kazanmış ûlke-
leıie ilişkiler. bu bölgelerde-
ki kardeşlerimizi iigilendiren
sorunlar. hanı petrolün Tür-
kiye üzerinden Akdeniz'e
sevk edilmesi, Balkanlar ve
Bosna meselesi. Ortadoğu
banş sürecL Kuzey Irak'ta-
kidurum ve Kıbnssorunu gi-
bi konular hassasivetk' izlene-
cek.
Türkiye'nin tekil bir dev-
let olarak kalacağı da herkes
tarafından idrak edilmiştir.
Irak'ın toprak bütünlüğü-
nün ve egemenliğinin y aşam-
sal olduğu görüşündey iz.
- Demokratıkleşme stan-
dartlannın yükseltilınesinı
sağlayacak yasalar gerçek-
leştırılecek. 8. madde. Tür-
kiye'nin bolünmez bütunlü-
ğüne zarar vermey ecek şekıl-
de. düşünce v e ifade hürnye-
tının önünde bır engel ol-
maktan çıkartılaeak. Özel-
leştirme uygulamalarının,
TBMM'ye bağlı veya özerk
bır kurul tarafından denet-
lenınesi sağlanacak.
- Mal bildiriminde bulu-
nulması, rüşvetveyolsuzluk-
larla mücadele kanun tasan-
sı, Devlet İhale Kanunu "nda
değişikliktasansu memurtar
\f diğer kamu görevlilerinin
bazı suçlann kovıışturulma-
sı hakkında kanun tasansının
hızla kanunlaştınlması, uz-
laşma ortamı yarahlaraksag-
lanacak.
- Seçıme gıderken. artık
her sefer tartışılmayan. hem
seçıme katılan partılerin ada-
letlı bır şekılde Meclis'te tem-
sılmı. hem de sıyası istıkra-
rın mümkün olduğu kadar
kurulmasını amaçlayan bir
nıspı seçım sısteminı hep be-
raber yerleştırmelıyız, Tek
vey a çtft turlu dar bÖlge sıs-
temıne gıtmeyı doğru bul-
muyoruz.
- Zorunlu eğitimin devlet
tarafından üstlenilmesinede-
vam edilecek.daha üsteğitim
kademelerinde hizmetten y«-
raıianan üst gelir grubunun
hizmetin bedelini odemesini
sağlayıcı mevzuat değişiklik-
leri gerçekleştirilecek. Özel
Öğretim Kurumlan Kanu-
nu'nda değişiklik yaptlması
ile ilgili tasan yasalaştınla-
cak.
- Genel sağlık sigortası sıs-
temı oluşturularak nüfusu-
muzun tamamı sigorta kap-
samına alınacak. Sağlık Ba-
kanlığı politıka, standart ve
norm belırleyen. sağlık ala-
nını düzenleyen bır yapıya
kavuşturulacak.
- Alt geür gruplanmn ver-
gi yüklerinin azaltılmasına
yönelik poütikalann bir prog-
ram dahilinde uy gulanması-
na 1996>ıhndan inbaren baş-
lanacak. Ekonomikve Sosyal
Konsey, en kısa zamanda ha-
yata gecirilecek.
- Tanm Satış Kooperatif-
leri Bırlıklen'nın özerkleş-
tırılmesı ile ilgılı yasa, mera
yasası, üretici birhkleri yasa-
si hızla çıkanlacak.
-Telekomünikasyon sektö-
rünü düzenleyen bir regülas-
yon mevzuatı oluştunılacak.
türk Telekomünikasyon AŞ
tarafından yürütülen bazı
katma değerli hizmet konu-
ları. lisans altında özelleştiri-
lecek ve aynca özel kesime
veni lisanslar verilecek.