Katalog

250 milyon kaparo ile ev aramakfa bulunmaz! l^EMLAKBANKASI Cumhuriyet72. TL SAYI26672 / 25000 TL (KDV ıçinde) KURUCUSU- YUNU8 NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI: NADh HUOİ (1945-1991J 12BİM1986PBŞBME ÇüeVy ZAFER EMEKÇÎNtN - Türk- fş Başkanlar Kunılu'nun kamu işçilerine yaptığı "15 ekimde sizi Ankara'ya bekliyonız" çağnsına İstanbul'dan ses geldi. Karavollan 1. Bölge Miidüriüğü önünde toplanan kamu işçileri. pazar günü mudaka Ankara'da olacaklannı açıklarken Türk-İş yöneriminden. ilk altı av için enflasvon oranındaki zam ve iş güvencesi maddelerinden kesinlikle vazgecilmemesini istediler. Halay çeken işciler, "Hani çalışanİan enflasvona ezdirmeyeeektiniz", *Zafer direnen emekçinin olacak" yazılı dövizler açarlarken "İşciler birleşin. ikridara yerİeşin". "Baskılar bizi yıidu-amaz" sloganlan atnlar. Eykmin ardından grevci işçilere destek veren 20 genç. otobüse binmek üzere bekledikleri durakta gözaltma alındı. (Fotoğraf: HATlCE TUNCER) $E8MAV£VI • Sendikalara farkh zam önerisi hazırlavan Çiller, böylece Türk-lş"i pes ettirmek istiyor. Hükümet; şeker, liman ve demiryolu işkollannda örgütlü olan 3 sendika için, Türk-lş'e ilettiği genel öneriyi aşan ücret zammı önerisinde bulundu. • Türk-İş Genel Başkanı Meral, farklı ücret zammı önensinin "işçiyi bölme planı"na dayandığını, ancak başanlı olamayacağını söyledi. • Bazı çevreler tarafından grevlere tepki göstermeye zorlanan memurlar, işçilere sahip çıktı. KÇSKK, bugün Türk-lş'e bir destek ziyaretinde bulunacak. Grevlerin sona erdirilmesi ve Çiller'e yardım için arabuluculuğa soyunan Türkeş de Türk-îş'i bölme planlan çerçevesinde kendisine yakın bazı sendikalara mesaj gönderdi. • 3. Sayfada PoKstenişçiye gözdağıANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara Valisi Erdoğan Şahinoğlıı. işçılerın pazar günü gerçekleştireceklen "Çankaya'ya yürüyüş" eylemine izın vermeyeceklerinı bildırirken Emnıyet Genel Müdürü Mehmet Ağar. Türk-İş yöneticilenni uyardı. Demokratık hakJann yasalar çerçevesinde kullanılması gerektiğini belırten Ağar. "Toplumsal olaylar büyük boyuta gelince kontrol elden kaçabilir. 15-16 Haziran olayları gibi durumlar yaşanabilir. O yüzden, herkesi sağduyuya davet ediyorum" dedi. Ağar. dün düzenlediği basın toplantısında, Türk-İş tarafından pazar günü yapılması düşünülen ışçi eylemine ilışkın sorulan yanıtladı. Demokratik haklann sınınnın yasalarla çizildiğine işaret eden Ağar. Türk işçisinin engin sağduyu ve yun sevgısı ıle yasalara karşı gelmeyen. güvenlik güçlerine terörle mücadelede destek veren önemlı bır kesım olduğunu behrterek "Demokratik haklanıun en zirvesinde olan grevin ötesinde bir hak yok, o da kuUanılmaktadır" dedi. Toplumsal olaylarda kitlelenn arasına kanşan provokatörlerin tahrikiyle "ipin ucunun kacabilecegini" savunan Ağar. sözlennı şöyle sürdürdü "Toplumsal olaylar büyük boyuta gelince kontrol elden kaçabilir. İ 5-16 Haziran olaylan gibi durumlar yaşanabilir. Kamu düzeni, herkesin vazgeçemeyeceği bir kavramdır. Türk işçileri ile Türk-İş yönetidlerini sağduyulu olmaya çağınyonım. Türk işçisini güvenlik güçleri ile karşı karşıya getirmek gibi bir tutum içinde olacaklannı sanmıvorum." TBMNTnin 1 kilometre çevresınde hiçbir toplantı ve yüriiyüşün vapılamayacağının yasalarla belirlendiğini de v urgulayan Ağar. Ankara dışından başkente gelecek işçilere müdahale edilip edilmeyeceği konusundaki bir soru üzerine. valılerin, kamu düzenini tehlikeye düşürecek konularda gerekli önlemi alacağinı söyledi. Fransa'da yaşam durdu Genel grev hükümeti sarstı • Fransız hükümetinin ücretleri dondurma karannı protesto eden 7 kamu sendikasının 5 milyon işçiyle gerçekleştirdiği 24 saatlik grev, ülkede yaşamı durdurdu. On yıldır ilk kez bir araya gelerek bu kadar güçlü bir eylem düzenleyen sendikalann eylemi, Alain Juppe'nin başkanlığındaki sağ kanat koalisyon için açık bir uyan niteliğinde. • 3. Sayfada Kaynak yabancı sermayeye Faiz yükünü ücretli taşıyor • Türk-lş'in ücret talebini reddeden hükümet, 1.5 yıldır kamu kavnaklannı yerli ve yabancı sermaye kesimlerine aktanyor. Olası bir çöküntüyü "faiz rüşveti" ilegççiktirmeye çalışan hükümet, ekonomiyi klasik seçim ekonomisi politikalanndan daha büyük tahribata uğratıyor. Hükümet. yılın ilk 8 ayında, 515 bin kamu işçisi için istenen ücret artışı toplamının yaklaşık 3 katını iç borç faizi olarak ödedi. • 7. Sayfada Konsey toplandı Çiller, emekçiye savaş açtı • Çiller, uzlaşma formülü önermek üzere toplanan Ekonomik ve Sosyal Konsey'deki sanayici ile esnafa, "Işçinin istediğini vermek için ek vergi koymam gerekir" uyansında bulunurken, üretici ve emekli kesimden temsilcilere de '"lşçi, kıt kaynaktan sizin de hakkınızı istiyor" mesajı verdi. Çiller, toplantıyı protesto eden Türk-lş'in, kongre mücadelesi ve güvenoyu nedeniyle uzlaşmaya yanaşmadığını savundu. • 3. Sayfada Kamu grevleri Fatura, sözleşme maliyetinden ağır • Grevler nedeniyle bugüne değin 2 trilyon 127 milyar liralık katma değer, 7 trilyon 551 milyar liralık da üretim kaybı doğdu. Katma değer ve üretimdeki 9 trilyon 678 milyar liralık zarar, Turizm, Enerji, Sanayi ve Çalışma bakanlıklannın bu yılki toplam bütçelerinden fazla. Grevler bir ay daha sürerse katma değer kaybı 5 trilyon 557 milyar liraya, üretim yitiği de 20 trilyon 440 milyar liraya ulaşacak. • 7. Sayfada Baykal: Yeraltı devleti var DGM'den Güleıre inceleme•Ankara DGM Başsavcı Nusret Demiral, ordunun muhtıra hazırlığında olduğu yolundaki savlan üzerine Nurculann önde gelen isimlerinden Fethullah Gülen'le ilgili inceleme başlatıldığını bildirdi. Genelkurmay Başkanlığı da resmi açıklamasında, "Asılsız ve maksatlı yayınlara itibar etmiyoruz" görüşünü dile getirdi. • CHP lideri Deniz Baykal da ordu hakkında tarikat liderlerinin karar verdiğini, bunun da kuşatılmışhğın itirafı anlamına geldiğini yineledi ve "Paralel bir devlet var; resmi devletin dışında, resmi hiyerarşinin dışında, ayn bir yeraltı-yerüstü devleti var" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesı (DGM) Başsavcısı Nusret Demiral. Nurculann önde gelen isimlerinden Fethul- lah Güten hakkında. "ordu- da muhtıra hazırhğı >upü- dığı" savlan üzerine ince- leme başlattıklannı bildir- di. Genelkurmay Başkanlı- ğı da ordu hakkında "asrisız ve maksatir iddialar gün- deme getirildiğini belirte- rek Gülen'in savlanna sert tepkı gösterdi. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal. bir dini lıdenn, bir komutana ilişkin görüşlenni hükümet- le müzakere ettiğini belirte- rek Türkiye'de resmi dev- letin dışında, bir yeraltı dev- leti var" dedi. Demiral, Cumhuriyefe yaptığı açıklamada, Gülen hakkında soruşturma açılıp açılmayacağına inceleme sonrasında karar verileceği- nı kaydetti Ankara DGM Başsavcısı, gerekirse Gü- len'in ifadesine başvurabi- leceklerini söyledi. Genelkurmay Başkanlığı da muhtıra yorum- larfnın sürmesi üzerine dün resmi bir açıklama yapma gereksı- nimi duydu. Genelkurmay açıklamasında, Fethullah Gülen'in, orduda muhtıra hazırhğı yapıldığı açıklamalanna sert tepki gös- terilirken Türk Sılahh Kuvvetlen (TSK) ile ilgili "asılsızvemak- MArkasıSa.l7,Sü. l'de Hükümet Güvenoyu öncesi kadrolaşma • Adalet Bakanı Bekir Sami Daçe, Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen bir kararnameye dayanarak Müsteşar Yusuf Kenan Doğan'ı görevden aldı. • Turizm Bakanlığı'na getirilen Bilal Güngör'ün, devir-teslim töreninden birkaç saat sonra Basın Müşaviri Sabri Canbeyli'nin yerine Aydın Yıldınm'ı getirdiği, aynca kurumda görevli 11 çalışanın yerine de başkalannı atadığı öğrenildi. • 5. Sayfada Hükümet güvenoyu alamazsa 4 olasıhk var J. Çiller dışında bir DYP'linin liderlıginde geniş tabanlı hükümet. 2 ANAP lideri Yılmaz başkanlığmda geniş bir koalisyon ya da azınlık hükümeti. «f Demirerin Çiller'i yeniden görevlendirmesi ve CHP ile koalisyon. Demirerin seçimleri yenileme yetkisini kullanması ve geçici hükümet kurdurması. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - Başbakan Tansu Çiller baş- kanlığındaki DYP azınlık hükü- metinin güvenoyu alamaması du- rumunda. anayasanın çizdıği çer- çeve içinde 4 olasılıktan birinin gündeme gelebıleceğı bıldirildi. Olasılıklar. "Çiller dışında bir DYP'linin liderliğinde geniş tabanlı hükümet; Başbakan'ın yeniden görevlendirilmesiyle DYP-CHP koalisyonunun venklen denenme- si; ANAP lideri Vİesut Yılmaz başkanlığmda azınlık hükümeti va da koalisvon; Cumhur- başkanı Süleyman Demirel'in seçimleri yeni- Ankaral995 leme yetkisini kullanarak geçici Bakanlar Ku- nılu'nu oluşturması için bir başbakan ata- ması" bıçımınde sıralandı. Başbakan Çil- ler'ın azınlık hükümetinin güvenoyu alama- ma olasıhgının artması. başkent kulislerinde yenı hükümet seçeneklennın tartışılmasına daneden oldu. Çiller'in. MHP'nin yanı sıra DSP ıle kendi Meclis grubunun tam desteğini sağlaya- mayarak 15 ekim pazar günü azın- lık hükümetine güvenoyu alama- ması durumunda Cumhurbaşkanı Demirerin siyasi parti liderleriy- le görüşebileceği bıldirildi. Bu du- rumda, gelecek hafta anayasa hü- kümleri çerçevesinde gündeme gelebılecek yeni hükümet senar- yolan şöyle: Çiller'siz geniş tabanlı hükü- met: Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, hükümeti kurma görevı- ni DYP içinden Çiller dışında bı- rineverecek. Kulislerde, Çiller dı- şında görev verilebılecek isimler arasında. eski TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, Manisa Mılletvekıli Sümer Oral ve Balı- kesir Milletvekilı Ekrem Cey- hun'un adlan geçiyor. Bu isimler- den herhangi birinin görevlendi- rilmesi durumunda geniş tabanlı hükümet seçeneğinin denenebile- cegı belırtilıyor. Bu hükümetin öncelikle, anayasa değişiklikleri- ne uyum yasaİan ve üzerinde uz- laşılan bir seçım yasasını çıkar- dıktan sonra ilkbaharda ülkeyi se- çime götürebileceğine dikkat çekiliyor. Yılmaz'a görev verilebilir: Cumhurbaşka- nı, ANAP lideri Mesut Y ılmaz'ı yeni hükü- meti kurmakla görevlendirebilir. Yılmaz. MArkasıSa. 17,Sü.5'te 'SUDA SURETİMİZ ÇIKIVOR'- \aşam dediğiniz nedir ki? Tarih boyunca in- sanoğlu bu sorunun yanrtım aradı? BiBmler. dinkr kafa vordu. Her birinin açık- laması vardı. Ya insanın kendisiyle hesaplaşması; acılar, sevinçler, ütopvular, inançlar... Suya düşen suretin titreyişi gibidir her şey. Nâzun Hikmefin ölümsüz şiiri fazla söze gerek bırakmıyor: "Su başında durmuşuz / çınar, ben. kedi, gü- neş, bir de ömrümüz / Suda suretimiz çıkıyor..." (Fotoğraf: HATlCE TUNCER) Bosna'da ateşkes onaylandı• Bosnalı Sırplann, tüm Bosna'yı kapsayacak 60 günlük ateşkesin dün geceyansından itibaren yürürlüğe girmesini kabul ettikleri bildirildi. Bosna Cumhurbaşkanlığı ve Bosnalı Sırplann lideri Radovan Karadziç, ordulanna geceyansını 1 dakika gece çatışmalara son vermeleri emri verdiler. • NATO Konseyi. ateşkesin ardından dün Bosna'da banşm korunması için konuşlandınlacak çokuluslu askeri güç konusunda bir "operasyon kavramı" benimsedi. • 9. Sayfada Iranfalar ölüme gönderildi • Türkiye'nin Iran'a iade ettiği iki mülteci Mensur Niaveği ve Hebib Rozhkhan yargılanarak idama mahkûm edildiler. 72 saat içinde infaz gerçekleştirilecek. BSP Genel Başkan Yardımcısı Atilla Aytemur, Türkiye'ye sığınan rejim muhalifı lranlılann iadesi durumunda öldürüleceklerini söyleyerek hükümetten iade kararlannı durdurmasını istedi. M 4. Sayfada OLAYLARIN ARDENDAKİ GERÇEK îşçiler... Türk-lş'le hükümet arasın- da giderek gerginleşen çekiş- me, konunun boyutlartnın da genişlemesine neden oluyor. 700 bin kamu işçisinin kilit- lenen toplusözleşmesı, çalış- ma barışını tehdit eden bir so- run olmanın yanı sıra, Kamu Iktisadi Teşekküllerı'ni (KİT) sorgulayan derin bir tartışma başlattı. Yeni Dünya Düzeni'nin (YDD) temel yaklaşımı şu: Devlet olabildiğince küçül- melidir. Sanayiden, üretimden elini çekmelidir. Yalnızca giri- şimcilerin altyapı gereksinimi- ni karşılayan birtaşeron kuru- luş haline getirilmelidir. Bu politikanın amacı da şu: Çokuluslu şirketler artık kar- şılarındaciddi; öncehalkı, ça- lışanları düşünen, bu nedenle de hızlı karar vermelerine en- gel olan bır yapı görmek iste- miyorlar. Örneğin Türkiye'ye geldiklerinde, karşılarında bir bakan ya da genel müdür bul- mak yerine, çokuluslu şırket- lerin Türkiye'de açtığı şube temsilcilerini görmek istiyor- lar. Bu anlayış doğal olarak "emeğe" değil, "kâra" saygı- yı getirir. YDD, dünyanın pek çok ül- kesinde gerçekleştirdiği özel- leştirmeyi, Türkiye'de istediği hızda yapamadı. Bugün çö- zülemeyen işçi grevleri de medya ve hükümet yetkilile- rince, özelleştirmenin yapıla- mamasına bağlanıyor. Sendikalar, çalışma örgüt- leri, uluslararası emekçi kuru- • • • MArkasıSa. 17,Sü.5'te B u g ü n Cumhuriyet'le İzlanda ile yenişemedik • 1996 Avrupa Şampiyonası elemelerinde Türkiye. deplasmanda İzlanda ile 0-0 berabere kaldı ve puanını 14'e çıkardı. Baştan sona üstün oynayan takımımız, rakip kaleciyi geçemeyince liderlik şansını da kaçırdı. Grup lideri tsviçre ise kendi sahasında Macaristan"ı 3-0 yenerek 17 puana ulaştı ve maçlarını tamamladı. Son maçımız 15 kasımda. lsveç ile deplasmanda. • Spor'da BORSA •ûDün 45.395.12 Öncekı 44.428.91 DOLAR ODun 5O.35O Öncekı 50.050 MARK ODun 35.35O Öncekı 35.3O0 ALTIN ODun 623.500 Önceki 620.5O0 GUNDEM MUSTAFA BALBAY Ulusa Tersleniş... Yazının başlığını koymak sorun oldu. Acaba hangisi da- ha uygun olurdiye uzun süre düşündüm: - Ulusa Dikleniş... - Ulusa Yükleniş... Yoksa halk dilinde olduğu gibi "Ulusa Delleniş" mi de- meli?.. Aslında hepsi uygun. Ama "tersleniş", daha geniş kap- samlı gibi... Başbakan Tansu Çiller, üç gün önce "Ulusa Sesleniş" yapacaktı. MArkosıSo. 17,Sü. l'de