Katalog

:0CAK1995SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMI İretim kasnnda 3üzde 4 azafdı XSKARA (Cunhurnet Hirosuı-EkoroTiıdeyılın ılk 9ayında yaşanar y uzde 6 oanındakı kuçulmenın jirimHan sanaviiektorü üetımıde. 19û 4yılı kasım a'inda. bır oncekı yılın aynı a'ina gore yuzJe 4 du>tü C&vlet istatıstK Estınısu vmlenne gore kasımavında saıayı uretım mıktan, 1994 yıınm 11 ayında, bır oncekı yıın aynı donemıne göre, yızde 4 4 azaldı D E'nın venlenne gore uctım kasım *ymda geçen yıın a>m ayına gore, ımalat saıayınde yüzde 6 1. tekstılde yızde 2 3 azalırken, gıda se<torunde yuzde 18 mıdencılık sektorunde yuzde 0 7 ve enerjı sektorunde yxzde 5 oranında arttı IMavlun primi siunüsı • MERSİN(AA)-Yaş sebze-mevve ıhracatçılanna SO3 8 a>dır naviun pnmı alccaklannın odenmedığı, bu dmımun ıhracatçılann relabet gucunu olumsuz etkıledığı bıldınldı Akdenız Ya» Meyve ve Sebze Ihracatçılan Bırlığı Başkanı Al Ka\ak, >aptıgı yazılı açıklamada, pnmlennı alamavan ıhracatçılann, duaya pazarlannı kaybetme tehlıkesıyle karşı karşıya kaldıgını one surdü Kavak şoyle dedı ' Uyelenmızın navlun pnmı alacagı bır haylı arttı •Macaklanmızın, tarafımıza nasıl odeneceğı konusunda da açıklık yok Usielık doviz bazında bınken alacaklar. her gun katlandığı ıçın, devlete de onemlı bır yuk getırıyor Soruna. zaman geçınlmeden çozum get nlmehdır" Açılan-kapanan şîpketler • WkARA(AA)-DİE. 1994yılı kasımavında sermayesı 2 tnlyon 244 mılyar 710 mıl>on lıraolan 3 bın 801 yenı şırket kuruldugunu açıkladı Devlet Istatıstık Enstıtûsu Başkanlığı ndan yapılan açıkiamava gore, kasım ayında 3 bın 801 >enı şırket 666 yenı fırma kurulurken, bın 66 şırket 21 tnlyon 456 mılyar 248 mılyon lıra sermave arttınmında bulundu Bu arada sermayesı 89 mılyar 335 mılyon lıra olan 15 şırket statu değıştınrken, sermayesı 1 mılyar 462 mı!)on lıra olan 27 şırketm kapandığı kavdedıldı Bankalardaki tahvH ve bonolar • ANKARA(AA)- Bankalann elınfle bulunan devlet tahvılı ve bonolar, 164 7 tnlyon lıraya yukseldı Merkez Bankası venlenne dayanılarak yapılan hesaplamalara gore, bankalardaki de\ let ıç borçlanma senetlen, 25 Kasım - 9 Aralık 1994 tanhlen arasında 10 tnlyon 872 mılyar lıra artış gosterdı 25 kasımda 147 tnlyon 770 mılyar lıra duzeyınde bulunan bankalardakı de\ let ıç borçlanma senetlen 9 aralıkta 164 tnlyon 735 mılyar lıraya ulaştı Bektriğe yabancılar talip • \\KARA(VSK\)- Elektnk uretım ve dağıtımına yabancı kuruluşlar da talıp olmaya başladı Avusturyalı Verbund Plan fırması Ankara'da Turk muteahhıtlık fırmalanvla bu amaçla ortak şırket kurdu Erg İnşaat ıle Temelsu Uluslararası Muhendıslık Hızmetlen AŞ nın de ortaklar arasında yeraldığı şırkete "Erg- Verbund Elekrnk Uretım ve Tıcaret AŞ" adı venldı Sennayesı 3 6 mılyar olan şırkette Verbund olan GMBH ıle Erg İnşaat Tıcaret ve Sanayı AŞ bır mılyar 798'er mılyon Temelsu AŞ 2. A R Cenap Ayata ıle Gunter Strutz bırer mılyon lıralık pay edındı İçki-sigara ittıalatı kolaylaşnrıMı • 4NKARA (AA) - Ithalat rejımı karanna gore AB- Efta'dan bıra ıthalınde yuzde 6 olan gumruk vergısı yüzde 3 5'e, fermante edılmış uzum suyu şırası, vermut, ıçkı ımalınde kullanılan alkollu bıleşıklenn ıthalınde de yuzde 10'dan yuzde 6'ya, vıskı ıthalınde yuzde 10'dan yuzde 5'e ındınldı Yıne AB- Efta'dan tutun ıçeren sıgara, ıçılen tutun enfıye veya çığnemeye mahsus tutun ıthalınde yuzde 40 olan gümruk vergısı yuzde 20'ye duşuruldü HükümettenKoalisyonun yanlış vergi hesabı, mükelleflere yüzde 100'ün üzerinde vergi yükü getirdi vergTkaçağnöTdavetDOĞAN AKIN ANKARA - Başbakan Tansu Çiller Iı- derlıgındekı koalısyon hukumetı 1994 yılında yurûrluğe koyduğu ek vergılerde hesap hatası yaptı Hukumet kurumlar vergısı, KDV, fon payı ve SSk pnmı ış- veren payına ek olarak koyduğu geçıcı vergi ekonomık denge vergısı ve net ak- tıfvergısı ıleyukumlulen "jiızdelOO^un uzennde bır vergi yuku karşiMnda bırak- tı Ekonomı çevrelennde "skandarola- rak değerlendırılen yanlışlığın Teform" olarak sunuian vergi paketı hazırlan'rken. basıtbırtoplamaışlemıbılevapılmadığı- nı ortaya koyduğu bıldınldı \asavla ko- nan bu vergılenn tamamının tahsıl edıl- mesının, "kurumlar vergisi vukümlüien- nin kazançlannın üzerinde vergi ödeme- leri" anlamına geleceğı ıçın olanaksız ol- duğu hesap hatası nedenıv le vergi kaçak- çılığının "yasavla kaçınılmaz kılındığı" vurgulandı Ekonomıde 1994 başında yaşanan bu- nalımın onlenememesının ardından, Uluslararası Para Fonu nun(IMF|telkın- len doğmltusunda hazırlanan 5 Nısan ıs- tıkrar paketı çerçevesınde gundeme getı- nlenekvergıler 7Vlayıs 1994tanhlıRes- mı Gazete'de yayımlanarak yururluğe gır- dı "Ekonomik Denge İçin Yeni Yergiler thdası ile 1.7.1964 Tarihli ve 488 Sayık 2.7.1964 Tarihli ve 492 Sayüı. 7.11.1984 Tarihü ve3074 Sayıb, 25.10.İ 984 Tarihli ve 3065 Sayılı, 31.12.1960 Tarihli ve 193 Sa- vıü, 21.7.1953 Tarihli ve 6183 Savıh, 2.2.1981 Tarihli ve 2380 Savılı, 15.7.1963 Tarihli ve 277 Savılı Kanunların Bazı Maddelerinde Değişikük Yapılması Hak- kında kanun" uyannca konan ek vergı- ler ıle kurumlar vergısı mukelleflennın suregelen vergi yukumluluklen şoyle Kurumlar vergisi: Safı kurum kazan- cının yuzde 46"sı oranında uygulanıyor Katmadeğer vergısi: Tahsıl edılen kat- madeğer vergisi matrahı, safı kurum ka- zancına eşıt Kurumlarca. bu tutann mak- sımum vuzde 12'sı duzeyınde katma de- ğer vergısı odenıyor Kurumlann mal ve hızmet alımları dolayısıyla hesaplanan "indirikcek katma değer vergisi" kalemı. Yüzde 100'ün üzerinde vergi Geçmış vıl hasılatının yuzde 46 sı olarak uygulanan kurumlar vergısıne ek olarak konan vergılenn toplamı, yüzde 100'ü aşıyor Kurumlar vergısının yuzde 7O'ı duzeyınde hesaplanan geçıcı vergi, yüzde 7 sı duzeyınde kesılen fon payı hasılatın Kurumlann toplam yukumlulıUdenşöyle Kurumlar vergısı V üzde 46 KDV Yüzde 12 Ekonomık denge vergısı Yüzde 10 Geçıcı vergi • Yüzde 32 2 Net aktıf vergısı Yüzde 0.5 Fon payı Yuzde 3 2 T O P L A M Yüzde 1039 yuzde 10'u duzeyınde hesaplanan ekonomık denge vergısı \e hasılatın bınde 5'ı olarak hesaplanan net aktıf vergısı ıle yuzde 12 duzeyındekı KDV ~~ toplandığında, bır yukumlu ıçın "yüzde 103,9" oranında vergı yukümlulugu ortaya çıkıyor Gelir vergisi dilimleri belli oldu Bu yıl uygulanacak gelir vergısı dılımlen bellı oldu Yuzde 25 vergı uvgulanan ılk dılım, 75 mılyon lıradan 150 mılyon lıraya yukseltıldı Yenı tanfeye gore brut aylık ucret arttıkça, vergı avantajı da artıyor Vergıye tabı brut aylık gelın 5 mılyon lıra olanlarda avantaj yıllık 900 bın lıra olurken 100 mılyon lıra olanlarda yıllık 58 mılyon 830 bın lıraya kadar çıkıyor Geçen yılkı vergı tanfesı ıle 1994yıhnda 13 mılyon 200 bın lıra vergı veren 5 mılyon lıra vergıye tabı Geür vergisi dflimi Vergi oranı(yüzde) 150 mılyona kadar 150 mılyon-310 mılyon 310 mılyon-620 mılyon 620 mılyon-1 mılyar 240 mılyon 1 m 240 mılyon- 2 mılyar 490 mılyon 2 m 490 mılyon- 4 mılyar 980 mıryon 4 mılyar 980 mılyon uzen 25 30 35 40 45 50 55 brut aylık gelın olanlar bu yıl vergı dılımlen değışmemesıne rağmen (yıne yuzde 25 vergıye tabıler) asgan geçım ındınmının aylık 600 bın lıradan 900 bın lıraya çıkması nedenıyle 900 bın lıra daha az vergı odeyecekler Hayat standardı yükseldi 1994 yılına ılışkın olup, 1995 yılında beyan edılecek kazançlara uygulanacak olan hayat standardı temel gosterge tutan yuzde 107 6 oranında arttınldı Hayat standardı temel gosterge tutan. bınncı sınıf tuccarlar ıçın 361 6 mılyon. ıkıncı sınıf tuccarlar ıçın 209 8 mılyon, başka ışlerle uğraşan bınncı sınıf tacırler ıçın 241 ıkıncı sınıt tacırler ıçın 139 8 mılyon ve serbest meslek erbabı ıçın 217 7 mılyon lıra olarak belırlendı Hayat standardı ılave gosterge tutarlan da yuzde 107 6'lık değerleme oranı dıkkate alınarak yenıden belırlendı Buna gore mukelleflerın kendısıne. eşıne çocuklanna ve bakmakla yukumlu olduğu dığer kışılere aıt ozel bınek otomobıllenn her bın ıçın (ışlermelennde kayıtlı olanlar dahıl) temel gostergeve sılındır hacmı 1600 cc ye kadar olanlar ıçın 24 2 mılvon 1601 -1900 cc arası olanlar ıçın 37 I mıkon 1901 cc ustunde olanlar ıçın 61 8 mılvon lıra cklenecek yuzde 12 lık genel orandan duşuluyor Rkonomik denge vergisi: Geçmış vıl hasılatının vuzde 10 u duzevınde uvgu- lanıyor Geçici vergi: > uzde 46 oranındakı ku- rumlar vergısının vuzde 7 0'ı duzevınde uvgulanıvor >u/de46 lık kurumlar ver- gısının vuzde 70 ı geçmış vıl hasilatının yuzde 32 2'sıne tekabul edıyor Net aktif vergisi: Kurum aktıflçrının yuzde 2sı ya da geçmış yıl hasılatının bınde 5'ı duzeyınde uygulanıyor Fon payı: Savunma Sanayı ve C ıraklık Eğıtımı destek fonları gıbı kalemlcr ıçın kurumlar vergısının yuzde 7 sı oranında kesıntı uygulanıyor V uzde46 lık kurum- lar vergısının yuzde 7 sı kurum hasılatı- nın yuzde 3 2 sme denk duşuvor IMF baskısı hesapları şaşırttı Uzmanlar bu tutarlar ıçınde yer alan KDV vukumluluğunun "indirilecek KD\ " kalemı dıkkate alınarak ortalama yuzde 6 olarak hesaplandığında bıle, top- lam yukumluluğu yuzde 97 9 olan ku- rumlar \ergısi mukelleflerının, tasarrufu teşvık fonu ıle SSKpnmlen ışverenpay- ları dıkkate alındığında yıne vuzde 100 un üzerinde bır rakamla karşı karşı- ya bulunduklarına dıkkat çektıler Bu tab- lonun "vukumlulerin kazandığından çok vergı odemesi"sonucunu doğurduğunu vurgulavan uzmanlar. "vergi kaçakçılığı- nınvasayla kaçınılmaz kılındığını" so\ ler- ken. ıktıdann IMF baskısı altında yanlış hesaplar yaptıgını belırttıler Yenî yıl zamları da devraldı1995 Mİı zamlarla bıriıktegeldı ISkl 1 Otak 1995 ten ıtıbaren ge<,erlı olmak uzere konutlaıda vuzde 200 e ulaşan otanlarda zam \aptı 10 metrehıpun altında haıcama ıapan komıtlar ıçın daha once 2 bın î(X) l/ta olan 1 metrekup suvun fı\ an 7 bın 500 lım\a çıktı Elektnge ucde 10 7 oranında zam \aparak elektnk bırım fnatını 2 bın 139 lıradan 2 bın 56^ lıra\a vukselten TED4Ş ı vuzde 30 ıle mzde 40 oranında zamlanan PTThızmetleıı ızledı Zamlı taııfe\egore Mirtıçı mektup gonderme ucı etı 2 bın >(K) lıradan 3 bın 500 lıra\ a kuçuk feton bın 500 lıı adan 2 bın lııa\ a oıhı /eton 6 bın 5<X) lıradan <V bın lıım a \vk.se/dı Değertı kagıllaı vuzde 100 oıanmda zamlandı Otomobıkk ı\e Taşıt 4lım lergısı m aı ttıran hukumet ek \ergne dokıınmavarak Tofaş \e Renault nıın vuzde Szammını desteklnor Pazarda yangm var Otoya zam desteği HÜLYAGENÇ Yenı yılla bıriıkte sebze ve meyve fıyatlannda şoke edıcı bır artış yaşandı Istanbul Meyve Sebze Bostan Komısyonculan Derneğı Başkan Yardımcısı Sedat Toktûrk. geçen hafta 30 bın lıradan satılan salatalığın kılosunun Antalya halınde 45 bın lıraya, Istaribul halınde 70 bın lıraya kadar yukseldıgını belırttı Salatalığın bınncı etap hasadının bıttığını kaydeden Tokturk. pıyasada bulunan urunun talebı karşılamava yetmedığını anımsattı Aralıkavı ortasında meydana gelen yağışlar nedenıvle Adana ve Mersın'dekı tarlalann selden zarar gorduğunu hatırlatan Tokturk, urunlenn tarlalarda çurumeye terk edılmek zorunda kaldıgını ıfade ettı Bu yılkı urun azlığının sebebını geçen yıl kış donemınde salatalık Meyve-sebze fıvatlannın beklenenın altında sevretmesıne bağlav an Tokturk -Salatalığı duşök fivattan satan uretici. uygulanan tanm politikası bulunmaması nedenıyle başka ürünkre yönekli r 'dıye konustu Salatalığın bır ıkı ay ıçınde ucuzlamayac^ğını bıldıren Tokturk, fıyatlann şubat ayına kadar yukselebıleceğıne değındı Patlıcan taze fasulve çarlıston, sıvn vedolmalıkbıber fıvatlannın ucuzlamasının mumkun olmadığını anımsatan Tokturk, "i 4)eşıl ve 1 siyah" olarak nıtelendınlen bu sebzelenn seralarda uretımının oldukça guç olduğunu ve emek ıstedıgını belırttı Istanbul halıne gelen tufanda sebze mıktarlannın sınırlı olduğunu anımsatan Tokturk, kış sebze ve mey velennın ılenkı gunlerde biraz daha ucuzlavacagını sozlenne ekledı Ürün Adı Paöıcan S Bıber D.Bıber Ç Bıber Fasulye Gobek sal Domates Salatalık Karnıbahar Dereotu Maydanoz Pazı Eski Yeni 54.000-94.000 54 000-86 500 59.500-86.500 65 000-97 000 75.500-97 000 13 000-27 000 27 000-49.000 43 000-75 500 32.500-54.000 16 000-27.000 10 800-21 500 10 800-21 500 AHV1ETÇELİK Renault 9 KDV dahil fiyatı Yuzde 8 zam Ek Vergı Taşrt Alım Vergısı Çevre Vergısı Bandrol Plaka Trafık Sıgortası Naklıye Toplam Broadway 332.142.000 26 571 000 16 332 000 19 840 000 4 960 000 1 090 000 3 539 000 1016 000 2.460 000 407.950.000 Otomotıv lobısı yıne baskın çıktı Knz nedenıyle satışlann duştüğu ılen surulerek yuzde 12'den yüzde 6'ya çekılen, ancak 1995 ıle bıriıkte yenıden eskı sevıyesıne gelmesı ongorulen Ek Taşıt Alım Vergısı'nın uç ay daha yuzde 6 olarak devam etmesınde otomotıv lobısının etkılı olduğu ılen surüldü Ertelenmenın, taşıt vergılennı arttırarak otomobıl satışlanna önemlı bır yuk getıren hukümetın. sektorun ısteğıne dayanamayarak soz konusu yuku bır nebze de olsa hafıfletmek ıstemesınden kaynaklandığı da soylenıyor Zamla bıriıkte Tofaş'ın urettığı Şahın marka otomobıltn anahtar teslımı 289 641 620 lıra olan fiyatı vaklaşık 23 mılyon lıra artışla 303-304 mılyon lıra olarak hesaplanırken, soz konusu fıvata >Tjzde 6'lık Ek Taşıt <\lım Vergısı eklendığınde rakam 315 mılvon lıraya ulaşıyor Renault'un en çok satılan otomobıllennden Broadway'ın \uzde 8'lık zamla bıriıkte fıyatının ıse 407 950 000 iırava ulaşması beklenıyor Ek Taşıt Alım Vergısı yuzde 12 olarak hesaplandığında fıyat yaklaşık424 mılyon lıraya çıkıyor Otomotıvde guçlu bır lobının olduğunu belırten Oz Çelık-lş Genel Sekreten Recai Başkan ışverenın vergı konusunda kendılenne uygun bırortam varatmayı becerdığını soyledı Başkan "Zaten sıkıntmın temelinde de bu yatıvor. Yapılanlar siyasi ıktıdann tarcihi. Devlerin cebine girmesi gereken paravı iktidara baskı yaparak kendi ceplerine alıvorlar" dedı 1982'de 10 bin lira karşılığı 60 dolar iken, bugün 10 bin lira ancak 25 sent değerinde Bozuk para sadece kalababk ediyor ÖZLEIV1 YÜZAK 10 bin liraya ne alrnır? Peynır Zeytin Toz Şeker Çay Et Ekmek Sut Yumurta Yoğurt Madenı paralar bu- gunlerde "demir" gun- ler bıle yasayamıyorlar 500 ve bın lıralann huk- muartıkkalmadı Anne- ler bıle çocuklannın el- lenne sıkıştınp bakkala yollayamıyor Zıra bır kuçuk şekerlemeye bıle az goruyor bakkallar bınlığı Çok değıl bundan 30 yıl oncenın buyuk parası 10 bın lıra ıse ge- çen gunlerde banknot olmaktan çıkıp madenı paralar arasındakı yen- nıaldıbıle 4kışılıkbır aılenın aylık temel gı- derlennın yaklaşık 30 mılyon lıraya dayandı- ğışu gunlerde 10 bın lı- ra ıle neler alınabılece- ğıne şoyle bır baktık Ortaya çıkan tablo ıç sızlatacak ctnsten oldu 1982 'de pınl pınl kupurler halınde pıya- saya çıkan 10 bın lıra aradan ge- çen 12 yılın sonunda 5 başbakan, 2 cumhurbaşkanı eskıterek goz- Urün Adı Miktarı 50 gr 60 gr. 100gr 80 gr. 50 gr 1.5adet 250 gr 4adet 300 gr Ürün Adı Miktan Patates Soğan Sebze Meyve Margann Un Makarna Pirinç Baklıyat 750 gr. 430 gr. 325 gr. 325 gr. 150gr 500 gr. 350 gr 180 gr. 200 gr Diğerleri 500 lıra ıle bır çıklet bıle alınamıyor Bır kutu kıbnt ıçın 150 lıra daha odemek gerekıyor 1000 lıra ıle alınabılen ıse yıne yalnızca çocukları neşelendıren çıklet ıle 1 adet dosya kâğıdı ve zarf 2 bin 500 lıra ıle bır adet kurşun kalem veya bır adet sılgı alabılırsınız Ancak kırtasıyecılerden değıl. pazar tezgâhlanndan 5 bin lıranın hukmu ıse bırpaket krakerde son buluyor Tedavüle çıkamayan para •Ikıncı Dunya Savaşı başlannda bastırılan 50 kuruşluk kâğıt paralar. cuzdan yuzu goremedı Çunku bu paralan taşıyan gemı, Pıre yakınlarında bombalandı Denıze dokulen paralar ıse halk tarafından kapışildı Hukumet de zorunlu olarak bu paralan tedavulden kaldırdı. den duşmuştu Ilk pıyasaya çık- tığı sene 10 bın lıra ıle 60 dolar satın alınabılıyorken 1994'unlO bın lırası bır dolann ancak çey- reğı ıle eşdegerde 1982 yılının 10 bınlığı ıle neler yapılabıldığı araştırıldığında ıse o donemın dengesızlıklen de aradan geçen 14 yıl sonra bır kez daha gözler onune serılıyor Asgan ucretın 10 bın lıra olduğu 1982'de, bu para ıle bır Cumhunyetaltını sa- tın alınabılıyordu Yıne on bın lı- ra ıle Istanbul un en luks otelle- nnde bır gece konaklanabılıyor veya guneyde bır otelde bır haf- ta tatılgeçınlebılıyordu 1982"de ıkı 10 bın lıra ıle 4 kışılık bır aı- lenın bır aylık mutfak mjsrafı karşılanıyordu IŞÇININ EVRENINDEN ŞUKRAN SONER Satış Anlaşması Yenı yılın ışçıler ve sendıkal haklar uzennde ılk cıddı sa- tış anlaşması, sıyasetçı ıle sendıkacı arasında kotarılmak uzere Hem de çok genış, çok genel bır ıttıfakla Oyle go- ruluyor kı bu satış rttıfakına, ıktıdarı-muhalefetı ıle parla- mentoda ağıriığı olan sıyası partıler ve de ışçısı-ışverenı ıle çoğunluk sendıkal konfederasyonlar ortak olacak 12 Eylul'un sendıkal hak ve ozgurluklere getırdığı sayı- sız yasaklar zıncırı dururken, sadece bugunku sendıka başkanlannın yenıden seçılmesıne olanak tanıyacak mad- deler ıle, sendıkaların tıcarı şırketlere daha yuksek paylar- la ortak olmalan ve ozelleştırmeye katılmalannı sağlaya- cak değışıklıkler ıçın kapalı kapılar arkasında anlaşmaya vanldı bıle Kamuoyuna yonelık açıklamalarda bu kotanl- mış ışın suslenmış adı, "sendıkal yasalarda bazı lyıleştır- meler" . işçının, tabandan gelen sendıkacının seçme ve seçılme haklan onundekı sayısız yasağa ellemeyeceksınız, sendı- ka ıçı demokrasının yollarını açacak hıçbır duzenleme ge- tırmeyeceksınız Sadece bugunun kılrt noktalarını tutmuş. ışçıden buyuk bır çoğunluğu tamamen kopmuş, deforme olmuş, her tur ahlakı değennı yıtırmış ve her turden kırlı ışe bulaşmış kurt sendıkacının yenıden seçılmesının yo- lunu açacaksmız işçının aıdatı ıle oluşan sendıka gelırlennden, haksız pay kapmak ıçın akıl almaz yontemler gelıştırmış sendıkacı prototıpıne. şımdı bır de ozelleştırme ıle kımı kamu ışlet- melen teslım edılecek Sendıka ıçı demokrasının, denetı- mm yollan tamamen kapalı kalırken, olabıleceklen hele bır sız varın duşunun Çiller, yılın son gunu, buyuk kurtarıcı rolunde, Kara- buk'teydı Sendıkalann patron olmasının ılk denemesı bu- rada yaşanacak Olay, Karabuklunun mucadelesı sonu- cu, işçının, halkın ve sendıkanın kazanımı, zafen gıbı su- nuluyor "Pışmış aşa su katmak" gıbı olacak, ancak Karabuklu- ler ve ışçılenn çok saygı duyduğum etkılı hak mucadele- lerının sonunda, cıddı bır oyuna getınldıklerı kaygısını ta- şıyorum Umanm sezgılenm benı yanıltıyordur Ancak gerek Ozal donemındekı buyuk grevlerınde gerekse Karabuk un ka- patılması karanna karşı dırenen sendıkanın oncu kadro- iannın, bu ışın sonunda kendılenne yonelık guven ve say- gıyı hızla yıtırıp bır sure sonra Karabuk halkı ve ışçısı ıle karşı karşıya geleceklennı gorur gıbı oluyorum Bır de ışın ıçınde, işçının aıdatı ıle oluşmuş sendıka ge- lırlerınden yuzu hıç kızarmadan servet sahıbı olmuş, her tur değer yargısını yıtırmış kımı sendıkacılann, ozelleştır- me ıle de kışısel servet edınme hesapları var Kanıtlaya- mayacağım ıçın adlarını veremıyorum Ancak kışı kışı, ış- çı parasını yağmalamakla gozu doymamış, ozelleştırme ıle daha buyuk vurgun duşunde ellerını ovalayanlan tanı- yorum Sayıları çok değıl belkı, ancak sendıkal harekete, ışçı haklarına zarartan çok buyuk Işın ganp yanı, ozelleştırmede ışçı adına patron olma- ya heveslenen sendıkal hareketın galıba bıraz da ıdeolo- jık kımlığı var Ozelleştırmede ışçıler adına alıcı olmaya ıs- teklı sendıka lıderlen, nedense hep Turk-islam sentezıne yakınlık duyanlar Acaba Refah'ın onlenemez yukselışın- den Bosna-Hersek paralanna kadar radıkal ırkçı, dıncı or- gutlenmelerın tumunde gorulduğu uzere, orgutlenme ıle parasal çıkar guç ılışkısını çok lyı kurmayı becermelerın- den ve bu ışte de yağmalanacak para kokusunu almala- rından mı dersınız 9 Şımdı bırılen çıkıp "Her şeye olumsuz bakıyorsunuz Ozelleştırmede ışletmenın ışçıye ve sendıkaya devredıl- mesı guzel değıl mı?" dıyecekler Oncelıkle ılk anda çok sosyal gorunmekle bıriıkte dun- yada bu turden ozelleştırme orneklerının çok başanlı so- nuçlar vermedığını, sonunda ya işçının parasının battığı- nı ya da kısa surede hısselerının elınden alındığını bılme- mız gerekıyor Ustelık sendıkaların ozelleştırme ıçınde yer aldıklan dunya orneklerınde, bızdekının benzen yasaklı bır sendıkal duzen yok Sendıka ıçı demokrası ve denetım de ışlıyor Sendıkal orgutluluğunu, ışlevını uye tabanını bız- dekı gıbı yıtırmış, her tur yozlaşmanın ıçındekı kadrolar, şımdı bır de ışletmecılık, ışverenlık oynayacak Neler ne- ler olacak? ANAP'ın, DYP'nın Refah'ın sonunda Turk-lslam sen- tezınde bırleşen, ırkçı ve dıncı akımlara her tur pnmı ve- ren kadrolannın, bugunun sendıka yonetıcılennın sadece yenıden seçılme haklarını tanıyan ve ozelleştırme, sendı- kalara tıcaret yapma yolunu açan yasa değışıklıklerı ıçın anlaşmaları çok doğal Ancak gerek ANAP ve DYP ıçın- dekı iıberal, demokrat geçınen kadroların, gerekse de sos- yal demokratların, sendıkal haklarda asgarı demokratık- leşme olmadan yapılacak boylesı bır uzlaşmanın ıçınde olmalarını anlayamıyorum Sendıkalızmı daha da çoker- tecek, çok daha buyuk bır ışçı somurusune ortam tanıya- cak bu uzlaşmayı ayrıca da hıç bağışlamıyorum Koıııili: Yeniden aday olabilirüııI S T A N B L L (AA) - TLSİAD \ onetım Kurulu Başkanlığı na ye- nıden aday olması konusunda Yuk- sek Iştışare Konse- vı Başkanı Rahmi Koç, eskı başkan- lar ve kurucular- dan onerı alan Ha- lis Komili, 350 cı- varındakı uyenın buyuk çoğunluğu tarafından da bu onennın paylaşılması halın- de, adaylığını duşunebıleceğını bıldırdı TÜSİAD'ın tuzuğune gore yonetım kurulunun oluşturulma prosedurunun bellı olduğunu belırten Komılı. bu konuda de- mokratık bır şekılde ıstenıldığı kadar lıste çıkanlabıleceğını soyledı Fakat kurulduğundan ben TUSt \D m ge- nel kurullannda da- ıma tek lıstenın çık- tığını ve tercıhın bu şekılde ortav a konul- duğunu belınen Ko- mılı derneğın uye savısının az olması ve genel kurula gı- derken bır lıste çı- karmanın konsensu- su kolavlaştırdığını ıfade ettı Konseyın. şımdı de uyeler ıle temas ederek başkanlık aday- lan \e yonetım kunılu konusun- da goruş alması v e buna gore bır lıstenın oıuşmasına çalışması- nın "anridcmokrarikbirolay ol- madığı'' goruşunu dıle getıren Komılı. ^Çunkububirseçimdir ve seçim herkese açıktır. İsteven istediği şekilde liste çıkarabt- lir"dedı Ekıflasyonda düşüş beklentîsi ANKARA (ANKA) - Enf- lasyonda I995'ın Nısan ayı so- nunda şok bır duşuş yaşanması olasılığı guçlu gozukuyor Ge- çen nısan ayında, uzun suredır bekletılen KlTzamlannın 5 Nı- san Paketı kapsamında bırden yapılması sonucu aylık enflas- yonun yuzde 32 8'e ulaşması. l99S"m Nısan aymda, enflas- yonda yıllık bazda anı bırduşü- şe yol açabılecek Buna gore Başbakan Tansu Çiller,4 mayısta açıklanacak nı- san ayı enflasyon rakamlanna dayanarak. "enflasyonun belini kırdık" bıçımınde propaganda yapma olanağı elde edecek An- cak bu kâğıt uzennde, tıktıf bır duşuş olmaktan ote gıdemeve- cek Gelecek yıl da enflasyonun kaderını hukümetın ızleyeceğı malı poiıtıkalar, faızpolıtıkala- n ve tuketım talebı belırlevecek 1995'te daha canlı bır pıyasa oluşacağı tahmınedılıyor Fıyat artışlan I994'un uzennde ger- çekleşecek ve enflasyon yıllık bazda artışa geçecek