Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 22OCAK1995 PAZAR
12 DIZIYAZI
Gecekondu, yüzde 65'lere varan nüfusuyla kentlerde önemli bir güç durumuna geldi
Ulkenin geleceği onlann elindeCumhunyetlebırlıkte.sanayı-
nın gelışmesi, devlet polıtıkası
olarak ele alınmıştır Gelışmek-
te olan ulkelerde. sermaye. en
kârlı oldugu buyuk kentlerde
toplanır Turkıye'de sanayı ıle
bırlıkte Marshall Planrnın uy-
gulanmasıyla tarımda mekanı-
zasyondabaşlamıştır Bununso-
nucunda. kentlerde doğan ucuz
ışgucu gereksınımı ve tanmsal
mekanızasyondan oturu ışsız ka-
lan kırsal kesım ınsanı, yaşamı-
nı surdurebılmek ıçın kente goç
etmek zorunda kalmıştır Bu
göç, sanaymın buyumesı ve ta-
nmda mekanızasyonunun art-
masıyla kıtlesel bır hale donuş-
müştür
Kentlenn zaten yetersız olan
olanaklan kisa zamanda buyuk
dalgalar halınde gelen bu goçle-
nn altında ezılmıştır Kentlenn
plansız buyumesınden çarpık
kentleşmeortayaçıkmıştır Ken-
te goç eden bu ınsanlann gelış
nedenlerı. yaşamını surdurme
zorunluluğu olduğundan kente
göç de önlenemez bır sureç ha-
lını almıştır Goç antıdemokra-
tık koşullarla sevahat ozgurluğu
kısıtlansa bıle engellenemez du-
ruma gelmıştır
Ortak özeHlkler
Köyden kente goç edenler
"gecekondu" adıvla tanınan
meskenlerde yaşamaktadırlar
Pans, Londra, Nevv York, Ham-
burg'da *sJunT, Arjantın'de u
fa-
veta", Latın Amenka'da "barri-
da" ıle Turkıyedekı ''gecekon-
du'
1
arasında yoksul halkın ba-
nndığı yerler olmalan nedenıy-
le benzerlıkler vardır Gecekon-
du ıle dığerlen arasındakı temel
fark. gecekondulann yoksul
kentlılenn değıl. koyden kente
goç edenlenn barınağı olması-
dır
Gecekondulaşmanın başladı-
ğı yıllarda, gecekondular daha
çok kentın cı\annda oluşurken,
zaman ıçınde slum ve dığerlen-
nın bcnzerı bır yerleşmeyle ken-
tın ortalarm -.' '>fınmıştır Ge-
cekoiKİ' iw ınemı çı-
kan dt v.avıkn . oıderek ya-
sallaşmış. bunun sonucunda ba-
zılan gecekondu - apartman ara-
sı saglıksız, mıman projesı \e
altvapısı olmayan yapılara do-
nüşmüş, apartİcondu dıye anıl-
mavabaşlanmıştır Son yıllarda
gecekondu. daha once slumla-
nn gertolann ozellığı olan suç
unsurunu da taşımaya başlamış-
tır Koyden kente göç edenlenn
yaşadığı gecekondu da artık gı-
derek artan sayıda suçluyu ba-
nndırmaktadır
Eğitim düzeyî
düşük
Siyasete
Doç. Dr. NUR ALKIŞ
• Gecekondulu, koylu de kentli de değıldır Kente göç etmesı ıle koylu de
olmayan bu kışı, gecekondulu olarak kente uyum gostermeye başlar.
Bır uyum surecı olan kentlıleşme aynı zamanda bır yenıden
toplumsallaşma surecıdır
• Gecekondu halkı, orf ve adet farklan nedenıyle ortak çıkar ve sorunlara da
sahıp çıkamamakta, kent toplumu ıle uyum sağlayamadığı ıçın kentın
çıkarları ve sorunlarına da ortak olamamaktadır.
• Kondulunun sayılamayacak kadar çok gereksmimınin yanında bir de
topluma aıt olma ıhtıyacı vardır. Koyluyken sahıp olduğu statusu, saygınlığı,
alışageldığı toplumsal bağları kentte yoktur. Bır yalnızlık ve yabancılaşma
ıçındedır. Bu yabancılaşma onun aıt olma ıhtıyacını arttırarak etkıler.
Tipik bir gecekondulu; koyden kente göç etmiş, evli, ilkokul veya artı eğitim düzeyinde, gelir düzeyi düşük, kentsel işbölümünde en alt
düzeyde algılanan işlerde çalışan ınsandır. Kaaınların buyuk bir çoğunluğu, ev kadınıdır ve erkeklere göre eğitim düzeyi daha duşuktür.
Gecekondulu, çok çeşitli yalrtıimışlıkları ile bir ihmal edilmiş kitle üyesidir.
Tıpık bır gecekondulu koy-
den kente goç etmış. evlı, ilko-
kul veya altı eğitim duzeyınde,
gelırdüzeyıduşük kentsel ışbo-
lumunde en alt duzevde algıla-
nan işlerde çalışan ınsandır Ka-
dınlann buyuk bır çoğunluğu, ev
kadınıdır ve erkeklere gore eğı-
tım düzeyi daha duşuktür Gece-
kondulu. çok çeşıtlı yalıtılmış-
lıklan ıle bır ıhmal edılmış kıtle
üyesidir Kentte kalış suresı art-
tıkça gecekondulunun köy ıle
ılışkısı de gıderek zayıflar
Toplum, ınsan gereksınımlen-
nı karşılamak ıçın kurulmuş bır
bütünse. toplumsallaşma, bırey -
lere ıhtıyaçlannı karşılama yol-
lannı oğretmektır Bu oğretme
ışı, kulturleme joluvla olabıle-
ceğı gıbı kulturlemeye eğitim
kurumlannın etkısı de eklemle-
nebılır
Bıreyın doğduğu toplumda
gereksınımlen karşılama yolla-
nnı öğrenmesı. genellıkle kendı-
lığınden kulturlemeyle gerçek-
leşır Bu vollan kultur veya eğı-
tım aracılığıyla kazandınrken aı-
le. adalet. sağlık. \b toplumsal
kurumlarla bıreyde bellı yerleş-
mış davranışlar. alışkanlıklar
ofuşur Dolayısıyla. doğduğu
toplumda bır ınsan butun bunla-
n nedenını sorgulamadan da oğ-
renebılır
Ancak. bır toplumdan dığen-
ne geçışte, başka bır ıfadeyle ıç
ve dış goçte veya a>nı toplum
ıçınde yaşarken mejdana gelen
toplumsal değışme etkılennın sarsıcı
olduğu zamanlarda durum değışır Goç
edılen toplumla, gelınen toplum arasın-
da kulturel farklar buyukse veya top-
lumsal değışme etkılen şıddetlendıyse
gereksınım karşılama voliannm yenı-
den oğrenılmesı zorunluluk halını alır
Bu yollann, goç veya toplumsal de-
ğışme sonucu gereksınımı olan bıre>-
lerde tekrar tanımlanması gerekır Bu
tekrar tanımlamaya kısaca. yenıden
toplumsallaşma adı verılır Bu durum-
dakı bıreylennse bır yenıden toplum-
sallaşma ıhtıyacı ıçınde olduğu açıktır
Gecekondulu, koylu de kentli de de-
ğıldır Kente goç etmesı ıle koylü de ol-
mayan bu kışı, gecekondulu olarak ken-
te uyum gostermeye başlar Bır uyum
surecı olan kentlıleşme aynı zamanda
bır yenıden toplumsallaşma surecıdır
Koyden kente göç eden ve gecekondu-
da oturan ınsanların "kentHleşmeye'"
yonelık çeşıtlı sorunlarla karşılaştığı bı-
lınmektedır Gecekonduluların, ışsız-
lıkten, gorgu kurallanna, kamu kuru-
luşlanyla ılışkılennden, tapu sorunlan-
Gecekondulunun siyasaltercihi
Gecekondu kavrumım
tanımlamak gıderek
guçleşmektedır
Gecekondulann bır hsmı,
apartkondu ve son seçımle
beraber apartmana
donuşmuştur Gecekondu her
bakımdan karmaşık,
çozulmesı guç sorunlar
gosteren bır dokudur Ancak,
gecekondu, hem kent ıç ındeh
vuzde 65 'Lk'onarm la hem de
kentın dığer kesımlenne gore
daha hızlı nufus arttşıvla ve
devam eden ıç goçle gıderek
daha iazla sorunlu hale
gelmektedır Nıtekım, butun
bu sorunların bu \ ansıması
olarak27 Mart 1994
seçımlerınde gecekondulular
snasal lercıhlerını onceden
saptanması guç şekılde ıfade
ettıler Dunıanın hıçbıı
ulkesmde bu kadar kısa
zamanda laban tabana zıt ıkı
uç arasında ka\an tenıh
gonılmemıştı Bu, aslında
gecekondulunun butun
sorunlarının bır kalemde
anlatımndı Gecekondulunun
nufusu, kentı kapltnınca
\ı\asal tercıhlerı de ulkenin
geleceği açısından \abana
atılır değıldıı Turkn e nın
gunumuzdeh snası
\elpazesmde kıtlesel taban
bulmuşSHP \e Refah Partısı
ıkı farklı uç tadır Bu ıkı partı
Gecekondu, hem kent içındeki nüfus oranı hem de
hızla artan nufusu nedenıyle giderek daha sorunlu
hale geliyor.
Araştırmamıza katılanların siyasal tercihleri
aıasmda partı progtamı \e ıdeolojık ıma/lar çok farklıdıı
Seçmen kıtlelennın bırınden dığeı ıne ka\ması seçım kazamlan
bolgelerde mcelenme\edeger bu olgudur Bu anııtırma,
htanbulkentınm 1989da SHP'lı \erel \onetimlerden 1994 te
Refah a geçen ılçelerın "gecekondu " semtlerınde va^avan,
aılesı \a da kendısı ko\den kente goç ederek gecekondu
semtlerıne\erleşenaılelereu\e, 1975doğumluluı \eıtzenndekı
\aslarda bıtlunan \e ıkı kere ust uste seçım kazananpurtıkıın
seçım bolgelerınde \ajman se<,menler uzennde \ apılnuştıı
Araştırmada faktor analızı.
\arımax vontemı \e
dıscrımınant analızleı ı, vuzde
\e ka\ kare teknıklerı
kullanılmıştır Araştırmada
e\ renden ornek almada
oıanhlı tabakalı orneklem
\ ontemı kıdlanılmış 668
kışn le dennlemesme
goruşme \apılmıştır
Tabakalar sosy o-ekonomık
\apı değışkenlerı ıle
değıştınlebüır değışkenlerde
sabıtlık gosteren değışkenlerı
sapta\abılmek, bo\lece
araştırma amaçlarına
ulaşmak ve bu sonuçları
tesadufılıkten anndırmak
ıcere kullamldı
"Kentleşmenin siyasal
davranışa etkisi ve tercihleri
etkileyen değiştirilebilir
değişkenler"ı ıncele\en bu
araştırma Kâğıthane
Beşıktaş, Kadıko\ Be\koz
Be\oğlu Evup.
G Osmanpasa, Sarner
ılçelennde \apıldı Arustırma
sonuçlan yalmzca bu
semtlere genellenebılır Bu
araştırma ıle Istanhul ılı
gecekondu semtlerınde
\ asa\an set, menlenn sosw-
ekonomık \apılaıının Refah
Partısı ve SHP \ ı tercıh
etmede etkısı ve hu \apıda
tercihleri etkıle\ ecek
değıştınlebüır (snasal
teuıhlereetkıedecek) değışkenler uzennde çalışılmıştır
Anıştırmada gecekonduda \aşa\an seçmenlerın en temel
anu\asalhakh olan seçme veseçûme hakkını bılınçlı
kullanmalarına katkı sağlamak amaçlanmıştır Ancak, bu amaç
gecekonduda \apıtan çalısmaların ışığında ve ılerıde verılen
bılgıler nedenn le araştırma kapsanu genışletılmış \e butun
partıler ıncelenmıştıı Bu araştırma Turkn e nın
demokratıkleşme sıııvane katkıgetırebıleceğı ıçın onemlıdır
Doç.Dr.îSur Alkış/Yıldız Teknik Üniversitesi öğretim üyesi
toplumsallaştığına ılışkın değı-
şık olçutler one surulmekle bır-
lıkte. 1 Kulturlenme, 2 Göçe-
nın bıreysel uyumundan duydu-
ğu tatmın, 3 Uyum sağlanan
toplumun esas olarak kurumsal-
laşmış alanlanna goçenlenn tam
bırdağılım gostermesı, uzennde
bırleşılmış uç olçüttûr
Iç goçte bulunan bır bırey.
kentte kalış suresı arttıkça ken-
dılığınden külturlemeye daha
fazlamaruzkalır Ancak kendı-
lığınden kulturleme, kentleşme
ıçın gereken davranışlan garan-
tılemez Bıreyın vetoplumunbu
yem durumdan, goçten zarar
gormemesı. bıreyın yenı toplu-
ma daha çabuk ve sağhkh uyum
sağlaması ıçın bu yenıden top-
lumsallaşma surecı. eğitim ku-
rumlan kanalıyla yapılmalıdır
Yetışkın bıreylerın yenıden
toplumsallaşması. gerek yaşlan
ve orgun eğıtımın dışında kal-
malan ve gerekse ıhtıyaca gore
eğitim programlannın esnetıle-
bılmesı olanağını doğasında ba-
nndırdığı ıçın sağlayabılen halk
eğıtımı (yetışkın eğıtımı) bılımı-
dır Ancak, Turkıye'de halkın
eğitim ıhtıyaçlannı hedefleyen
ulusal bır polıtıka gelıştınlme-
dığı ıçın gecekondulunun kent-
le bütunleşmesını sağlayacak bır
araç da yoktur
Özgün kültür
na. tüketımden sağlığa kadar bır çok
alanda sorunlan gereksınımlen \ardır
Kondulunun sayılamayacak kadar
çok gereksınımının yanında bır de top-
luma aıt olma ıhtıyacı vardır Kovluy-
ken sahıp olduğu statusu saygınlığı
alışageldığı toplumsal bağlan da kent-
te yoktur Aıle ıçı ıiışkılen bıle koyde-
kı gıbı değıldır Gecekonduluda bır yal-
nızlık ve yabancılaşma vardır Bu >a-
bancılaşma onun aıt olma ıhtıyacını art-
tırarak etkıler
Gecekondu halkı, orf \e adet farkla-
rı nedenıj le ortak çıkar ve sorunlara da
sahıp çıkamamakta. kent toplumu ıle
uyum sağlayamadığı ıçın kentın çıkar-
lan ve sorunlarına da ortak olamamak-
tadır (AJkış; 1988)
Koyden kente goç eden nufus. hem
dıkey hemde>atay hareketlılık ıçınde-
dır Ko>den kente gov etmesı >ata> ha-
reketlılıktır Kente yerleşıpkovde ıçın-
de bulunduğu ışbolumunun dısında
kentsel ışbolumu ıçınde ycr dlması ya
damanınal işlerde çalışması ıscstatuve
rollenndekı değışıkiıkle. dıkey toplum-
sal hareketlılığı gostermektedır
Goç edenler olarak gecekondululann
ıhtıyaçlannakentlılerde sahıp olabılır-
ler Ancak kentli ıle getekondulu ara-
sındakı temel fark kentlının gereksı-
nımlen karşıldma yollarını doğumdan
ıtıbaren öğrenmış \e uyguluyor olma-
-.ındandır
Uyum zorluğu
Koyde koyun yaşama bıçımı ıle şe-
kıllenmış \e doğumdan ıtıbaren oğre-
nılcn ıhtıvaç karşılama yolları kentte
bamba^ka bır vapıdadır Koy ve kent
kulturu arjsindakı temel avırım, gerek-
sınım karşılama \ollannin tarklılıgıdır
Dolayısıvla bır geı.ekondulunun her-
hangı bır sorununu (,o?mesı ve ıhtıya-
cını gıdermcsı ıçın once bunun nasıl gı-
dcrıldımnı ourenmeve ııereksınımı var-
dır
Orncğın kovde vıyecek ve ıçecek
gırckMiıımı kovun ıslıolumunde ver
alan ı,ıttı,ılıkİL saglanıvorsa kentte
b.ııııba^ka bır ı^lc çalışmak \eo i-işi oö-
renmek gerekecektır Gecekondulunun
yenı çevresıne uvumuna kentlıleşme-
sine veya başka bır anlatımla venıden
toplumsallaşmasına ılışkın sorunlar
onun yenı davranışlar (bılgı becen.tu-
tum) ve yaşama bıçımı gelıştırmesını
gerektırırkı bunlar^eğitimihtiyaçlan'''
olarak karşımıza çıkar
"Gecekonduda yaşayan bu ihmal
edilmiş kesimin eğitim ihtivaçlanna
damgasını \ uran ana faktorun. bu su-
reçte de bclırteş ici etmenın kentselaian-
daki işbolumune geçişteki sorunlar ol-
duğu bılınmektedir. Kentsel işbolumu-
ne bağlı olarak bu \etışkınkrın kentli-
leşebılmelen ıçın birevsel egıtım ıhn'yaç-
larından temel ve mesleki eğitim ihti-
şaçlarına. toplumsal eğitim ihtivaçla-
nndan kamu kuruluşlarıvla ilışkiler ve
kentsel ılı^kılere ilışkın eğitim ıhtıvaçla-
nnasahipolduklaruaraştırmacının ge-
cekondu olavını ilk ke/ >etış.kın eğitimi
açısından ele alan iki araştırması ile bi-
linmcklcdir"!Alkış, Nur; 1988. IW3)
Göçenın yenı yerleşım tarafından
tam olarak uyum sağladığına. yenıden
Yukanda sayılan olçutlere go-
re, gecekondulu tıpkı Alman-
ya"ya gıden btnncı kuşak Turk
ışçılennde olduğu gıbı yerleştı-
ğı topluma gereken uyumu sağ-
lamamış. yerleştığı alanda ken-
dıne ozgü bır kultur yaratmıştır
Gecekondulu, yarattığı bu kultu-
re gore davranışlarda bulunmak-
tadır Kentte gosterdığı davranış-
lar. meslekı alandan siyasal ala-
na gecekonduya aıttır
"Toplumun daha geniş top-
lumdan goreli olarak ızole edildi-
ği durumlarda muhtemelen ge-
niş topluma bağlar geliştırme
aracı olarak, toplumda politik
bütunleşme düzeyi artar" (Clignet;
1973.S 81)
Bıreysel olduğu kadar, kente goçun
kıtlesel olduğu durumlarda toplumsal
sonuçlar. ışı hıç de >ansa bırakacak bır
durumun olmadığı tablosunu çızmek-
tedır Guneydoğu'dan goç. kıtlesel go-
çe ornek oluşturabılecek duruma gel-
mıştır Nıtekım. 27 Mart yerel seçım
sonuçlan, ışın şansa bırakılamayacağı-
nı kanıtlamıştır
Turkıye nın gunumuzdekı durumu
dıkkate alınırsa gecekondu nutusu,
yuzde 65'lık payıyla buyuk kentlenn
ve harta ulkenin sıyasal geleceğıne
damgasını vuracakbırorandadır Ohal-
de,bubolgelerdekı siv,asal kavmavaet-
kı eden faktorler ve kayma ncdenlenne
ılışkın bır araştırma ulkenin sıyasal
geleceğının ıpuçlarını vermesı açısın-
dan da ->on derece onemlıdır
Yarın: 27 Mart 1994
seçimlerinde
gecekondulunun tercihi
ANKARA NOTLAR1
MUSTAFA EKMEKÇt
İnsanlık Öldü mii?istanbul'agıttım oradan Izmır'e geçtım Istanbul'daTaksım'e
gıderken, The Marmara Oteh'nı gorunce bır tuhaf oldum Bır ar-
kadaşım
- O kahveye "Onat Kırüar-Yasemın Cebenoyan Kahvest" ad\
verılmelıi dedı
- Gencı beledıyeler, oyle ad verırler mı hıç, dıye duşundum
Altındağ Beledıye Başkanı SHP'lı Alı Rıza Koç'un Ankara'daAI-
tındağ da kurduğu "Uğur Mumcu Kultur Merkezı"n\n adını, ye-
rıne şelen adını merak bıle etmedığım bırı değıştınvermedı mı/
>
Nazım Hıkmet Vakfı'nın duzenledtgı "Nâzım Hıkmet Şıır ödu-
/u"nu kazanan Arap ozanı Adonıs le goruşmeyı çok ıstedım ol-
madı Gazetede "Cumhurıyet Vakfı' toplantısından çıkamadım
Seçıcı Kurul uyeler Andreı Voznısenskı (Rus) John Berger
(Ing) HendnkNordbrahdt(Danımarka) Trtos Patnkıos (Grek),
Memet Fuat, Selahattın Hılav, Cevat Çapan oylarını oybırlı-
ğıyle Adonıs'e vermışlerdı Adonıs le ılgılı basında guzel yazılar
çıktı Adonıs istanbul'u dolaşırken, ozellıkle kadınlar dıkkatını
çektı Yanındakılere. "Ataturk'un değennı bılın" ûeö\ LaıkTur-
kıye dışında hıçbır islam ulkesmde bu yoktu islam ulkelennde
kadının adı da kendı de yoktu Turkıye dekı uçkâğıtçı yobazlara
ne demelı9
Yalan dolanla, bır yaşamı geçırıp, halkı kandırıyorlar
ışte
istanbul Tunel'de Tarık Zafer Tunaya Kultur Merkezı'nde, Prof
Tunaya'nın desen sergısını gezdım Eşı Melahat Tunaya da gel-
mıştı Tank Zafer Bey'ı bırlıkte andık
Istanbul dan Izmır'e geçtım Havaalanında Guralp Basım
karşıladı Perşembe sabahı, Izmır ın eskı beledıye başkanı Yük-
sel Çakmur'un Izmır ikıncı Aâır Ceza Mahkemesı'nde duruş-
mast vardı onu ızleyecektım Guralp'larda yatıp sabah erken-
den duruşmaya gıttım Bırlıkte gıttık Vardıgımızdaduruşmabaş-
lamıştı Duruşma yargıcı başkan Metın Çoban, savcı Oktay En-
san'ye goruşunu sormuştu Kulaklar savcıdaydı Yuksel Çak-
rnur ıle Mustafa Saygın Davaslıgıl, sanık sandalyesındeydıler
2 Aâır Ceza Mahkemesı salonu hınca hınç dolu C Savcısı Ok-
tay Ensan sozlerının sonunda, sanıkların aklanmasını ıstedı "Va-
şasınadalet1
"dıyebağıranlar alkışlayanlar gozyaşlannı tutama-
yan bayan dınleyıcıler Mahkeme başkanı Metın Çoban, sıra-
sıyla Yuksel Çakmur'a, M Saygın Davaslıgıl'e savcının goruş-
lerıne katılıp katılmadıklannı sordu Ikısı de katıldıklarını soyle-
dıler Izmır Beledıyesı eskı Genel Sekreter Yardımcısı M Saygın
Davaslıgıl'ın savunmanı Ali Baykal, Izmır Buyukşehır Beledıye
Başkanliğı'nınC Savcılığı nayaptıgı suç duyurusu sonucu mu-
vekkılının uç mılyar TLsını zımmetıne geçırmekle suçlandığını
gerçekte ıse Dıkıh'den kanser hastası bır çocugunu Lond/a'ya
gonderıp tedavı ettırmesı ıçın, yardım ısteyen baba Yunus Ozai'a
50-75-25 mılyonluk dılımler halınde odendığını paranın aslının
vade sonunda Demırbank'a gerı donduğunu anlattı
Alı Baykal, sozlerının sonunda şunları soyledı
"1580sayılı Beledıye Yasası'nın 15/34 maddesı, beledıyele-
nn gorevlen arasında fakır çocuklara para-hekım-ılaç gıbıyar-
dımların yapılabıleceğını ongormektedır Esasen Turkıye'nın de
ımzaladığı 'Avrupa Yerel Yonetım ve Ozerklık Şartı nın 2 mad-
desı Yerel yonetımler yasal sınırlar ıçınde kendı hızmet alanla-
n ıçınde olup da başka bır otorıteye venlmemış olan herhangı bır
konuda gırışımde bulunmaya tam yetkıhdır hukmunu taşımak-
tadır Işte muvekkıhmızın kımse tarafından el uzatılmayan hasta
çocuğa el uzatmasının altında, boyle bır yerel yonetım duşun-
cesı de mevcuttur Işte bu hareket noktasını taşıyan ve hıçbır
maledınme kastı ve delılı olmayan bu ınsancıl davranışı suç ola-
rak tanımlama olanağı yoktur
Mahkeme başkanı Metin Çoban, karar ıçın duruşmaya ara
verdı On dakıka sonra kararı açıkladı Metın Çoban (başkan) uye-
ler Ihsan Kepekçı ıle Hasan Unal'dan oluşan yargıçlar kurulu
Yuksel Çakmur ıle M Saygın Davaslıgıl'ın aklanmalarına karar
verdı Mahkeme salonunu dışansmı adam almıyordu Yuksel
Çakmur'u kucaklayanlar kutlayanlar gorulecek bırgoruntu Ozel
olarak, davayı ızlemek ıçın Izmır e gelışıme Yuksel Çakmur çok
sevınmıştı
Yuksel Çakmur'un bır davranışına karşılıktı gelısım Kasım
1991de Cumhunyet'ten ayrıldığımızda izmır Beledıye Başka-
nı Yuksel Çakmur tum aynlan Cumhunyetçılen çağırmış Fuar'da
inonu Salonu nda konuşmalaryapmamızısağlamıştı DhanSel-
çuk, Uğur Mumcu, Alı Sırmen, Oktay Akbal, Hıkmet Çetın-
kaya, Fusun Ozbılgen, Şukran Soner (Ketencı), Yılmaz Gu-
muşbaş, Cuneyt Arcayurek, Celal Başlangıç oradaydık Hrf-
zı veldet Velıdedeoğlu, sesınden bır ıletı vollamıştı toplantıyı
Oktay Akbal yonetmıştı Bunu hıç unutmadım
Duruşmadan sonra Nadır Nadı'nın bustunun bulunduğu cad-
deye gıttık DYP lı yent beledıye başkanı B O Nadır Nadı Bul-
van" adını değıştırmış Mıllı Kutuphane Caddesı' adını vemnış-
tı Nadır Nadı nın bustu onunde oldukça buyuk bır kalabalık say-
gı duruşunda bulunduk alkışlarla Nadır Nadı'yı selamladık Na-
dır Nadı adını bustunun bulunduğu bulvara çok goren beledı-
ye başkanı B Ö 'yu hıç tanımadım tanımak da ıstemem Gaze-
telenn bınnde zaman zaman adını gorurum Basına da bulaşmış
bırı, basını polıtıkada kullanmak ısteyen bırı olmalı Kendıne de
saygısı yok Bana ne oylesınden DYP lı gorunuyor ya, alacası
ıçınde cınsınden Boylelennı çok gorduk Nadır Nadı, olanlan gor-
se auler geçerdı
Nadır Nadı bustunun onunde, saygı duruşundan sonra, bır
kahveye gıdıp çay ıçtık Yuksel Çakmur oğleyın bır yemek yıye-
lım dıye ısrar edıyordu Cumhurıyet Burosu nda buluşmak uze-
re sozleştık Sonra, Camhurıyet'te Cumhunyet Izmır Temsılcısı
Serdar Kızık'ın konuğu olarak yemek yedık Yemekte Yuksel
Çakmur'un bırkaç arkadaşı ıle ÇGD Izmır Şubesı Başkanı Ah-
met Delıkçı ıle Guralp Basım, savunman Alı Baykal, SHP Çığ-
lı llçe Başkan Tevfik Alyanak, SHP lı beledıye meclıs uyelenn-
den Erkan Avkıran ıle Erdoğan Koseoğlu da vardılar Nuret-
tın Tekindor, yemeğe yetışemedı Onunla sonra "Radyofon "da
buluştuk izmırlı dostlardan Tayla Kıyat'la ancak telefonla go-
ruşebıldık Bız oralarda dolaşırken DenızBeyde Izmır'deydı Ma-
lı goturmeye mı geimıştı'
7
Gece uçakla Ankara ya dondum Kızım Ozlem, sabah istan-
bul'dan gelecektı Erhan Karaesmen, ODTU Inşaat son sınıf oğ-
rencılennı, istanbul'da Edırne deyapılan gezdıımeyegoturmuş-
tu Özlem trenle dondu Eve bır taksıyle geldı Ancak sonradan
farkettı, para cuzdanı, kımlıgı ehhyetı de ıçınde duşmuştu Ben
bır yandan, bır yandan Döndu, uzulmemesını soylemeye çalışı-
yorduk ya, boşuna içımden, "Cuzdan gıttı, gıder'" dıyordum
Dondu
- Ben gordum, parayı odedı, aynldı Cuzdan arabaya bırye-
re duştu ellâham
1
dıyordu
Ben de aynı duşuncedeydım Çok geçmedı bır saat kadar
sonra, şofor geldı duşen cuzdanı getırmıştı Hep sevındık Is-
tasyonda Gar Taksı de çalışan şofor Huseyın Değırmenci'nın
arabasının numarası 06 T 6O83'tu İçımden
- İnsanlık olmemış1
dedım
• • •
Taslama ustası dostum Hasan Çelebı nın kardeşı Osman
Çelebı (71), 21 ocak gunu Borçka da oldu Çelebılere başsağ-
lığı dılıyoruz M E
BULMACA
1 2 3
SOLDAN SAĞA:
1/ Pornografı fılmlenn-
den daha erotık fılmlere
verılen ad Bır sınır
hastalığı 2/ Sevgılılenn
bırbırlerınden ayrılışla-
rını konu edınen eskı
bır Fransız şarkı türu
Seyrek yetışmış ağaç-
lık 3/Boreğı. terazısı ve
çıçeğı vardır Sert ve
fazla kızarmayan bır
domates turu 4/ Karak-
ter Orkestra şefının.
orkestrayı yönetırken
kuilandığı değnek 5/ Tuzuk 6/
Zaturree Bır şeyı anımsamak
ıçın yazılan kısa yazı 7/ Açı ölç-
meye yarar donme hareketlı bır
çeşıt cetvel Bır nota 8/"Bırşe-
ker handeyle bezm-ı şevke câm
ettın benı / Nım sun pe>mânevı - -
- tamam ettın benı" (Nedim)
Kısa çızme 9/ Eylemler, fııller
Bır çeşıt hazır yıyecek
YUKARIDAN AŞAĞIVA:
1/ Tatsız tuzsuz yıyecekler ıçın
kullanılan sozcuk Kısa bacaklı bır kopek cınsı II Erzu-
rum'un bır ılçesı Hay vanlann kışlık yemı 3/ Bır spor kulübu-
muzun kısa yazılışı Asken donattmın metal bölumlennı te-
mızlemede kullanılan ustubeç, alkol ve sabun kanşımı madde
4/ Şenlıklerde caddelere kurulan suslu kemer Değışıklık 5/
Tarla sulamasında kullanılan tahta oluklar 6/ Gumuş üstune
kurşunla ışlenen Mvah nakış Vıetnam takvımınde yılbaşı 7/
(juneş bulut arkasında kaldığında oluşan golgelı durum Bır
nota 8/Turlu nedenlerle başarı gosteremeyen kımse Buro 9/
SerbeM bırakma Yennde konuşma ya da davranma