Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
3 AGUSTOS1994 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
RPTİ
betediyeyi
protesto
• Haber Merkezi - Çağdaş
Yaşamı Destekleme Demeği
(ÇYDD) Genel Başkanı Prof.
Dr. Tûrkan Saylan, değerli
bilim adanu Ord. Prof. Dr.
Hıfzı Veldet
Velidedeoğlunun Kadıköy
Göztepe'deadının verildiği
caddenin Tütüncü Mehmet
Efendi caddesi olarak
değiştirilmesinı protesto etti.
Saylan imzasıyla ÇYDD'nce
yapıJan açıklamada, Refah
partili belediyelerin. "kültüre,
sanata ve bilime karşı
sürdürdükleri bu tutumu
şiddetle kınıyor, kamuoyunu,
bu konuda duyarh olmaya ve
değerlere sahipçıkmaya
çağınyoruz"denıldi.
Kadıköy Belediye Başkanı
Selami Oztürk,
Kadıköylüler'den gelen
yoğun istek üzerine, 17 şubat
1993'te caddenin adını Hıfzı
Veldet Velidedeoğju Caddesi
olarak değıştinldiğini söyiedi.
Meclis karannın Büyûkşehir
belediye Meclisine
bildirildiğini anlatan Öztürk,
" Ancak eskı yönetim
döneminde bir sonuç
alamadık. Yeni gelen
Büyûkşehir Belediyesı
yönetimi ise meclisimizin
iradesini görmezden
geldi"dedi.
BMCişçilerinin
eytemi
• tZMİ R(Cumhuriyet Ege
Öleri Bûrosu)- Çukurova
grubuna bağlı BMC'den bir
süre önce 'ekonomik güçlük'
gerekçesiyle çıkanlan, ancak
kıdem tazminaüannı
alamayan 600 işçi, dün
işyerlerinin önünde
dönüşümlü olarak oturma
eylemine başladı. lşçiler, 25'er
kişilik gruplar halinde
yapacaklan oturma
eyleminin, kıdem tazrninatlan
ve ihbar önelleri verilinceye
kadar süreceğini söylediler.
DISK'tekiııılikarayışı
GÜNNURİLHAN
Türkiye'nin ikinci büyük işci
örgütü olan Türkiye Devrimci
İşçi Sendikalan Konfederas-
yonu'nun (DİSK) 9. Genel Ku-
rulu yann başlıyor. Dört gün
sürecek olan ve "konfederasyo-
nun flkelerinjn tarrışılacağı"
kongrenin son günü seçilecek
olan genel başkanılık ıçin Rıd-
van Budak, İstnail Hakkı Önal
ve özcan Kesgeç aday.
Genel kurulda DİSK'ın "ma-
saya yaUrüması", "mücadele ve
Muhalif sendikalann' ilkelerden uzaklaşmakla'suçladığıve yeniden
yapılanmasını istediği konfederasyonun genel kurulu yann başlıyor
örgütJenme ilkeJerinin tartışıl-
ması" ve tartışmalann sonuçla-
n üzerinde "yeni yönetimin
oluşması" bekleniyor. Türkiye'-
deki sendikal mücadele tarihine
bir dönem geleneği ve ilkeleriy-
le adını kaayan DISK, 12 Eylül
askeri darbesinden 11 yıl sonra
verilen "beraat" karanyla tek-
rar kamuoyunun gündemine
girdi ve "adıran gücüyle" bakı-
şlan üzerine topladı.
Ancak, işçi sınıfıyla organik
bağlan 10 yıldan fazla süreyle
kopan DİSK, "ilkelerinden" ve
"mücadele geleneğinden" kay-
naklanan beklentilere yanıt ve-
remedi. Sendikal krizin içinden
"nasıT ve "hangi ideolojik ter-
cflıfc" çıkacağı merak edilen
DİSK, 12 Eylül sonrası oluştu-
rulan yasalar çerçevesinde
18-19 Ocak 1992 tarihlerinde 8.
olağan genel kurulunu yaptı.
1992 yılından itibaren "örgüt-
lenen" ve "üye kaydetmeye baş-
layan" DİSK. "rahatsızüklara"
yol açan, "yolsuzluk ve usulsüz-
lük", "işçinin parasını repo ya-
parak riske atmak, kişisel çıkar
sağlama" iddıalanyla sarsıldı.
O günlerde Maden-İş, eski sen-
dika yöneticilerine milyarlarca
lirayı bulan "usulsüz kıdem taz-
minatı" ödendıği iddialan ile
suçlandı. OLEYİS'te ise eski
İdamları isteniyordu beraat ettiler ^ ^
1980'de yavmladığı 7 Noiu büdirisiyle faaliyetleri durdurulan DİSK >e bağlı sendikalann yöneticileri önce "güvence altına" daha sonra da
"gözaltma" almdılar ve tutuklandıiar. 52 DİSK yöneticisi hakkında TCK'nm 146/1. nıaddesi uyannca "Ana> asal düzeni silah zoruyla yıka-
rak yerine Marksist Leninist düzen kurmayı amaçlamak" sucundan "idam" cezası Lstemiyle dava açıldı. 25 bin belgenin okunduğu dava 23
Aralık 1986'da karara bağlandı. 264 samk hakkında mahkumiyet karan verilirken 1169 sanık hakkında beraat, 44 sanık hakkında da
aynlma, düşme ve da\anın reddine karar verildi. Mahkeme DİSK ve bağlı sendikalann kapatılmasına da karar >erdi. Aralarında DİSK
Genel Başkanı Abdullah Baştürk, Genel Sekreteri Fehmi Işıklar'ın da bulunduğu ^ önetim kurulu üyeleri 8 yıl ile 10 yıl arasında hapis ce-
zasına çarptınldılar. Davanuı Yargıtay aşaması 4 yıl sürdü. Terörle Mücadele V asası'nın yürürlüğe girmesinden sonra Askeri Yargıtay 11
Temmuz 1991'de bütün sendikacılann beraatine karar verdi. Aynı kararla sendikalann kapatılma karan da kaldınldı.
genel merkez ve ban şube yöne-
ticilerine "ikinci kez" ve "usul-
süz olarak" kıdem tazmınatı
ödenmesi konusu uzun süre
tartışıldı. 23-28-Temmuz 1993-
te Ören'de yapılan 'Genişletil-
miş Organlar Toplanttsı' bu
sorunun gölgesinde yapıldı.
DİSK'in örgütlenmesi sıra-
sında karşılaştığı temel sorun-
lardan biri de "12 Eylül'ün ana-
yasası ve ona uygun sendikal ya-
salar" oldu. Özellikle yüzde 10
baraj zorunluluğu olan işkol-
lannda. halen örgütlü olan
Türk-İş ve Hak-İş'e bağlı sendi-
kalarla. DİSK sendikalan ara-
sında "yetki sorureı", konfede-
rasyonun gündemini belirledi.
Temmuz 1994 istatistiklerine
bakıldığında DİSK bugün top-
lam 330 bin üyeyle Türkiye'nin
Türk-İş"ten sonra ikinci büyük
konfederasyonu olarak görü-
nüyor. Ancak bu DİSK, yöne-
tıci ve üyelerinin de kabul ettiği
gibi "12 Eylül öncesinin DİSK'i
değH". DİSK'in "geçnüş müca-
dele ve örgütlenme ilkelerine sa-
hip çıkmadığı", "sınıf ve kitle
sendikal anlaytşını terk etme
eğiliminde olduğu" ya da "poü-
tikasızlığr'na ilışkin eleştiriler
gündemde. İlk eleştiriler "şef-
faf, çağdaş" sendikacılık, "top-
lumsal mutabakat" gibi kav-
ramlann içeriğı açılmadan kul-
lanılması üzerine oldu. Bu kav-
ramlann. oluşturulmaya çalışı-
lan "yeni sendikal anlayışın"
ıpuçlan olduğu iddia edildi.
DİSK'in geldiği noktayı kon-
federasyonun genel başkanı
Kemal Nebioğlu, "DİSK, gelişip
güçlenmezse ve işçi sınıfının ta-
leplerine yanıt veremezse, yeni
bir DİSK doğar" diyerek anlatı-
yor.Muhalıf gruplar yayı-
mladıklan deklarasyonlarla
DİSK'in içinde bulunduğu bu
durumu eleştirek "kendi ilkeieri
errafında yeniden yapılanmayı"
istiyorlar.
OTOMOBIL KREDISI
FAİZİNDE EN BÜYÜK
AVANTAJ TOFAŞ'TA!
SERÇE, ŞAHIN,
KARTAL ve DOGAN'da
I2AY VADEYLE
UNO, TIPO, TEMPRA
ve CROMA'da
I8AY VADEYLE
TöfAŞ
Tofaş'ın Türkiye Iş Bankası ile ortak olarak gerçekJeştirdiği bu eşsiz fırsatı sakın kaçırmayın. Üstelik Tofaş - Fiat'lara,
Temmuz fiyatlanyla ve kısa bir süre için %\T den %6' ya indirilen Ek Taşıt Alım Vergisi avantajıyia sahip olun.
Dilerseniz eski otomobilinizi yepyeni bir Tofaş veya Fiat ile değiştirin.
Tofaş bayi ve yetkili satıcıları, kampanya süresince Cumartesi ve Pazar günleri de açıktır. Ürün adederimiz sınırlı olup,
kampanyamız öngörülen tarihten önce de sona erebilir.
10 A Ğ U S T O S A K Ş A M I N A K A D A R SADECE T O F A Ş BAYİ VE Y E T K İ L İ S A T I C I L A R I N D A .
EN İYİ HİZMETİ DAİMA TOFAŞ VERİR.
HAFTAYABAKIS
AHMET TA1SER KIŞLALI
Ayı ile Yatağa Giıtrok...
Rahmetli İsmet Paşa, büyük bir devletle ilişkiyi, ayı ile
yatağa girmeye benzetirdi.. Çok şey anlatan ve insanın
düş gücünü fazla zorlamasına gerek bırakmayan bir
benzetmeydi bu..
ABD'nin Türkiye'ye karşı son zamanlardaki tutumu,
bana her nedense bu benzetmeyi anımsattı.
Görüntü ile gerçeğin her zaman birbirine uymayaca-
ğını ise gençlik idealizminin doruğunda iken öğrenmiş-
tim. Ve doğrusu sarsılmıştım..
Olay Fransa'daki doktora öğrenimim sırasında geç-
mişti.
Üniversitede oldukça etkili ve yaygın olan komünist
bir gençlik örgütü vardı. ABD'ye ve Fransız işverenlerine
karşı açık bir savaşım veriyordu.. özel bir ilişkim saye-
sinde ve bir rastlantı sonucu bilgilendim ki Fransız işve-
renlerinin en büyük kuruluşu, söz konusu gençlik örgü-
tüne düzenli bir biçimde para yardımı yapmaktadır!
•••
Zamanın başbakanı Sayın Ecevit, ABD Başkanı'ndan
bir ricada bulunmuştu: "Ortadoğu'dakı aynlıkçı hareke-
te lütfen destek vermeyin!" Başkan Carter'ın mektubu,
desteği dolaylı olarak kabulleniyordu: "Falanca tarihten
bu yana yardım yapılmamaktadır" gıbisinden bir anla-
tım ile..
Artık "deneyim" kazanmaya başlamıştım Eskisi ka-
dar saf olmadığım için, hayretim de daha az olmuştu.
Çıkar söz konusu olunca dostluğun ve ıdeolojinin çöp
sepetine atılabileceğinı öğrenmiştim.
Tıpkı 1960 öncesinde Türkiye'nin en büyük sermaye-
darının, hem DP'ye hem de CHP'ye gizliden gizliye yar-
dım yaptığını öğrendiğim gibi.. Ustelik eski birCHP'li ol-
duğu halde, DP'ye verdiği para daha fazlaydı. Çünkü DP
iktidardaydı.
Aslında, ABD de Fransız işvereni de Türk işvereni de
tutarlıydı.
ister bu tutarlılığı "Bana zarar vermeyen yılan bin ya-
şasın!" mantığına bağlayın.. isterse, "Ne olur ne ol-
mazl" mantığına..
•••
ABD, Türkiye'ye "yardım" adı altında verdiği borcu
"ilk kez" koşula bağlıyor.. "Kıbrıs ve Kurt" koşuluna.
Arkasından da, ABD'nin Sayın Dışişleri Bakanı şöyle
diyor-
"Türkiye Kurtlere el uzatmalıdır ve onlann da yonetim
mekanizmasına katılabılecekleri yollar bulunmalıdır..
Türkiye, Güneydoğu sorununu, Kurtleri temsil eden se-
çilmiş milletvekilleriyle işbirliğine giderek çozümleye-
bilir.."
Sayın Christopher'ın ilk tümcesinden, Turkiye'deki
Kürt kökenli yurttaşların yönetim mekanizmasına katıla-
madıkları gibi bir sonuç çıkıyor. Ve insan, ister istemez,
bu savın bilgisizlikten mi yoksa kasıttan mı kaynaklandı-
ğını merak edıyor.
Acaba Kürt kökenli yurttaşlar Türkiye'de seçme ve se-
çilme hakkından mı yoksunlar? Güneydoğu'nun insanı,
kendı belediye başkanını, kendi milletvekilini seçemiyor
mu?
Yoksa Türk seçmeni, oyunu kullanırken ırkçılık mı ya-
pıyor?
Nasıl oluyor da Kürt kökenlilerin yüzde onlarda oldu-
ğu bir Çankaya'ya Kürt kökenli bir belediye başkanı se-
çilebiliyor? Nasıl oluyor da Kürt kökenlilerin genel nü-
fusa oranının yaklaşık yüzde 12 olduğu bir ülkede, Mec-
lis'tekj Kurt kökenlilerin oranı bunun iki katına ulaşabili-
yor?
Bir Kürt kökenli yurttaşın Türkiye'de cumhurbaşkanı
ya da orgeneral olmasını engelleyen yasal ya da "fiili"
birdurum mu var?
Yoksa o sözlerin altındaki anlam başka mı?
Acaba "Kürtlerin yönetim mekanizmasına katılması"
derken asıl söylenmek istenen, "PKK'nın yönetim me-
kanizmasına katılması" mıdır? Amaç, devleti paylaştır-
mak mıdır?
Acaba ABD'li dostlarımız, Türkiye'yi bölüp Ermeni ve
Kurtlere pay vermeye dayalı 70 yıllık "Amerikan rüyası'-
'ndan vazgeçmemişler midir? Kemalizm düşmanı "nu-
maracı cumhuriyetçi"\ere verdikleri desteğin nedeni bu
mudur? Bu nedenle mi Sayın Özalın rahmetli oluşuna
bizden çok onlar üzülmüşlerdir?..
ABD'li Sayın Bakan'ın yukarıdaki ikinci tümcesindeki
"Kürtlerin seçilmiş temsilcileri" ifadesi de ilginçtir. Ve
PKK'yı temsilen Meclis'e girmemiş olanları "Kürtlerin
temsilcisi" saymadığını göstermektedir!
•••
ABD'de, anadili Ispanyolca ya da Italyanca olan çok
geniş bir kitle var.
Amerikan hükümeti, acaba niçin Ispanyolca ve Ital-
yanca eğitim veren okullar açmıyor? Niçin Ispanyolca
ve Italyanca yayın yapan TV'ler kurmuyor?
Amerikan parlamentosunda Ispanyolca ya da Italyan-
ca yemin edilememesinin nedenini de anlamakta(i)
doğrusu zorlanıyorum..
ABD'de aynlıkçı bir Latin Amerika kökenli silahlı sava-
şım başlasaydı.. o savaşımı öven, Amerikan askerlerini
düşman ilan eden, teröristlerin başının da yazılar yazdı-
ğı bir gazete çıkarılsaydı.. acaba demokrat Amerikan
yönetimi ne yapardı?
Sanırım önce o harekete, düşükfaizli para yardımı ya-
pardı.. Sonra da o yardımı koşula bağlayarak sorunu
çözerdi..
Ne yazık ki "Amerikan dehası" bizdeyok!
f ay ertelendl
Çahşana asgari
ücret oyunu
A>fKARA (Cumhuriyet Bû-
rosu) - İşçi temsilcilennin, asgari
ücretin memur maaş zammına ve
ilerive dönük enflasyona bağlan-
masma karşı çıkması üzerine,
milyonlarca çalışanı etkileyen as-
gari ücretin yürürlüğe girmesi,
Türkiye tarihinde ilk kez bir ay
süreyle ertelendi.
Hükümetin DYP kanadının,
uzlaşma sağlanamaması üzerine
"asgari ücretin dondurulması"
onensinı de gundeme getırdiğı
toplantılann. 31 temmuz gece-
yansma kadar sonuçlandınlama-
ması nedeniyle yürürlük tarihi bir
ay sarktı. Çalışma ve Sosyal Gü-
venlik Bakanı Nihat Matkap.
"Bir hafta önce bakan olsaydun,
asgari ücreti e\ lüle bırakmazdım.
Ben olsaydun, yüzde 70"e bağ-
lardım" dedi.
SHP Genel Başkanı ve Baş-
bakan Yardımcısı Murat Ka-
rayalçın, yürürlük tarihindeki ge-
cıkmeyı. "Maalesef 1-2 puanla bu
fırsat kaçırıldı" dıye değerlendi-
rirken son olarak yüzde 65'lik
aıtış öngören hükümetin, 2 pu-
aniık yeni bırönen hanrladığı be-
lirlendi. Türk-Iş"ın karş- çıkması-
ndan dolayı kesilen asgari ücret
görüşmelerinin ardından TİSK,
hükümetin çağnsını beklediğini
açıkladı. Türk-İş'in bu çağnya
katılmama eğiliminde olduğu be-
lirlendi.
Türk-İş Genel Başkanı Bay-
ram Meral, dün Devlet Bakanı
Necmettin Cevberi ile bir araya
gelerek. asgari ücret ve kamu işci-
sinin enflasyon farkı alacaklan
konusunda değerlendirme yaptı.
Cevheri"nın Türk-lş"e, enflasyon
farkı alacaklanrun, asgari ücretin
2 puan arttınlmasını önerdiği ile-
ri sürüldü.
Çalışma Bakanı Matkap, ön-
ceki akşam basınla yaptığı sohbet
toplantısında, hükümetin
önerdiği artış oranının, bilimsel
verilerin altında olmasının "sos-
yal devlet ilkesiyle bağdaşmadığı-
m"daifadeetti.
TİSK Genel Başkanvekiii Ni-
hat Yüksel de Türk-/şin "hükü-
met - işveren işbirliği" açıklama-
lanna tepkı gösterdı. Yüksel, yü-
rürlülük tarihindeki gecıkmenin
"hükümetin tavnnı gec acıkla-
masından" kaynaklandığınr sa-
vundu.