Katalog

CazöftyattiNCRPCier ütelik üç yılgarantili \yıntılı bilgı için arayın: 0(î12) 243 1 0 69 - 249 83 84 CumhuriyeU NCRPCahn,kazamn! ^^şgsGlobal Information —-—' Solutions 71 KURUCUSU YÜHÜS NADI (1924-1945) BASYAIARI NADIR NAOI (1945-1991) 3A£UST0S1994ÇMŞMIU Eylül beklentisi 3. m DOĞRU çiller ve Demirel ayrı görüste POLİTİKA Koalisyonun kader ayı •DYP-SHP hükümetinin geleceğini belirleyecek değişikJikler eylül ayına kaldı. Eylüle sa-kan düzenlemeler arasında, SHP'nin "koalisycnun eşiği" olarak nitelendirdiği demokratkleşme paketi kapsamında yer alan anayasa değışiklikJeri ve kamu çalışanlanna sendikal tak tanınmasının yanında, DYP'nin "olmazsaolmaz" yaklaşımıyla baktığı özelleştinne de bulunuyor. •Eylülde hükümeti bekleyen diğer sorunlar ise şöyle: Liderlerin servetlerinin araştınlrnası, kamu çalışanlanna sendika hakkı, asgari ücret, insan hakan müsteşarlığının kurulması, işsizlik sigortası ve yerel yönetimlere özerklik verilmesi. M5. Sayfada CtNDORUK- DYP yönetimini yinc kcdınü. Ara seçim çağnsı TBMM'de 22 milletvekilliğinin boş olduğunu söyleyen Hüsamettin Cindoruk, "Bence ara seçım için anayasa şartı oluşmuştur" dedi. DYP Genel Başkan Yardımcısı Esat Kıratlıoğlu ise ekim ayında ara seçım öneren TBMM Başkanı'na "Istifa et" çağnsıyla karşıhk verdi. • / 7. Sayfada EKONOMİ İç borç, borçla ödenecek•Hazine bugün 23 trilyon lirahk iç borç geri ödemesi yapacak. Ağustos ve eylül aylannda, maaş ve iç borç geri ödemeleri ile doğan yaklaşık 250 trilyon liralık yükümlülüğün, 125 tnlyon liralık bölümü yine iç borçlanrnaya gidilerek karşılanacak.Bu ay küçük bir devalüasyon bekleyen Hazine faizlerin çok yükselmeyeceğini söylüyor. •Hazine'nin ihalelerde faizleri yükseltmemesi durumunda ise Türk Lirası'ndan bir kaçışın yaşanacağından korkuluyor. Dövizin hızlı bir yükseliş eğilimine girmesi ile birlikte yılın son üç ayı içinde yüksek oranlı enflasyon yaşanabileceği belirtiliyor. 6. Sayfada atamasmda uyuşmazhk Demirel, memura ekzam istedi•Cumhurbaşkanı Demirel, hükümetin temmuz ve ekim dönemi memur maaşlarma yaptığı sembolik zarnma ilişkin kararnameyi hem onayladı, hem de komik artışa sert tepki gösterdi. •Memur maaşlannın ilk firsatta enflasyon oranında yükseltilmesi için hükümete 'emir' veren Demirel, yapılan zamlann en düşük düzeydeki memur maaşında 217 ve 396 bin lira artış getirebileceğine dikkat çekti. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- Hükümetin memur maaşlanna yaptığı sembolik zam, Cumhurbaşkanı Sü- teyman Demirel clen sert tepki gördü. Hükümetin 220 bin lira olarak açıkladıgı temmuz dönemi maaş artışının 217 bin lira; 400 bin lira olarak açıkladıgı ekim döne- mi artışının da 396 bin lira olduğuna dikkat çeken Cum- hurbaşkanı Demirel, "yetersiz"olarak nitelendirdiği zamlara ilişkin kararnameyi onaylarken aylıklann enf- lasyon oranında yükseltilmesi için hükümete "emir" verdi. Cumhurbaşkanlığı'ndan dün akşam saat 19.00 sıra- lannda yapılan yazılı açıklamada, Demirel'in memur maaşlannda yapılan artışı "yetersiz'' bulduğu bildirildi. Cumhurbaşkanhgı açıklamasında şöyle dendi: "Cumhurbaşkanı Sayuı Sûleyman Demirel, 657 sayı- h Devlet Merourlan Kanunu'nun 154. maddesi gereğin- ce Bakanlar Kurulu tarafindan hanrianan ve 1 Temmuz 1994 tarihinden sonra uygulanacak olan taban ayiık kat- saydannın beürtenmesı için 94/5794 sayüı kararnameyi onaylamışlardır. Ancak Sayın Cumhurbaşkanı, 1.7.1994-30.9.1994 ta- rihJeri arasında en alt düzeyde ayhk alan devlet memu- ru aytgmda net 217bin nraü 1.10.1994-31.12.1994 tarih- leri arasında net 396 bin lira fazlalık sağiayan bu aröşı çok yetersiz bulmuşlar ve hükümete bu konuyu incele- yerek, devlet memurianna ilk firsatta enflasyon oranın- da zam yapüması emrini Uetmişlerdir.'' mArkasıSa.l7,Sü.5'te ABO'li Hentoff Özgürlük birdüş Amerikaü yazar Nat Hentoff "Birçok kişi için, beiki de dunyada- kı çoğu insan için öz- güriüic yalnızca bir düs" diyor. Amerikan Barolar Biriiği'nin 'Güroüş Tokmak' ödüiü verdiü yazar Hentoff, "2000li Yıllara Doğru Özgür- lük" konusunu Cum- huriyet'e şöyle yazdı: "Siyasal ve ekonomik açıdan güçlü olanlann tümüyle egemen oima- vacağı bir 'Oçüncü Binyu'ın gerçekleşebiJ- mesi için, bu döneme damgasını vuracak her ulusun söz söyleme öz- gûrlüğü vazgeçilmez biröğeolacaktır.'' Yazısı 10. Sayfada EVREN DEĞER ANKARA -Cumhurbaşkanı Sükyman Demirel'in, komuta kademesindeki uzatmalara kar- şı çıkarak "Zamanı gelen gi- der" açıklamasına karşın Baş- bakan Tansu ÇiDer, Hava ve Deniz Kuvvetleri komutanlan- nın görev sürelennın birer yıl daha uzatılması- na ilişkin karar- namenin hazırla- narak bugün Köşk'egönderil- mesini kararlaş- tırdı. SHP Genel Başkanı ve Baş- bakan Yardımcı- sı Murat Kara- yalçın da Çil- ler'ın kendisine anlattığı uzatma gerekçelerinı "yerinde" gör- düğünü söyledı Cumhurbaşkanı, bugün Yüksek Asken Şûra üye- lerine vereceği yemek sırasında, uzatma karar- namelerini onaylaması ıçın ık- na edilmeye çalışılacak. Başbakan Çiller başkanhğın- da toplanan Yüksek Asken Şû- ra devam ederken Genelkur- may Başkanı Orgeneral Doğan Güreş'in önceki gün danışma niteliğinde gündeme getırdığı •Demirerin, uzatmalara karşı çıkarak 'Zamanı gelen gider' açıklamasına karşın Başbakan Çiller, Hava ve Deniz Kuvvetleri komutanlannın görev sürelerinin birer yıl daha uzatılmasına ilişkin kararnamenin Köşk'e gönderilmesini kararlaştırdı. ve şûra üyelerinin görüş birliği- ne vardığı Hava Kuvvetleri Ko- mutanı Orgeneral Halis Bur- han ile Deniz Kuvvetlen Ko- mutanı Oramıral Vural Baya- zrt'ın görev sürelennin birer yıl daha uzatılmasına ilişkin karar- nameler hazırlandı. Genelkur- may Başkanı Güreş'in teklıfi üzenne, Başbakan Çiller ile MıllıSavunmaBa- kanı Mehmet Göl- han'ın da ımzala- dığı karamameler, bugün onay için Cumhurbaşkanlı- ğı'na gönderile- cek. Başbakan Çiller, Güreş'in uzatma teklifını, terörle mücadelede dene- yim kazanan ko- muta kademesının tamamen değişti- rilmemesi gerekçe- sıyle kabul etti. Yaklaşık üç ay önce Genelkurmay Başkanı Güreş'in görev süresmin uzatılmasına da "Silahh Kuvvvtfer'de herkesin yedeği vardır. Uzatma için yasa değişikliği gerekir. Bu işler o ka- dar kolay değil. Anayasa uya- nnca benim onayım gerekir" sözlenyle karşı çıkan Cumhur- başkanı. ıkı kuvvet komutanı MArkasıSa. 17,Sü.3'te Son prensUhısoy da Çiller'i terk edîyor •Bürokraside Başbakan'a tepki istifalan sürüyor. Turgut ÖzaPın ABD'den getirttiği prenslerin sonuncusu olan Ziraat Bankası Genel Müdürü Coşkun Ulusoy görevden aynlıyor. 10 gün önce rapor alan, ancak rapor süresi 2 gûn geçmesine karşın bankaya dönmeyen Ulusoy, dün Devlet Bakanı Cevheri'ye 'Devlette de çalışabilirim, ama buradan aynlmak istiyorum' dedi. Arafat'ın Tiüçük askeri Fttistin Kurtuluş Örgütü, tsrail'le el sıkışarak banş sürecine kaoldı ancak savaş FilistinJiler için bir anlamda gûnlük yaşamuı ta kendisL Yaklaşık yarun yûzyıldır çocuklar sa>-aş içinde doğdulâr, oyuncaklan silah, layufetieri asker üniforması oldu. Şimdi belki banş siyasi olarak daha yakın ama bu sözcük hala Filistinli çocuklara yabancL FKO lideri Yaser Arafat, Nusevrat mürteci kampındaki üniformah çocukla selamlaşırken belki kafasından banş sürecinin bazı ayruınlan geçivor. Ama banş, Filistinli çocuklara asker iiniförmasuu çıkartnracak kadar somut değü. (Fotoğraf: REUTER) ANKARA (CumhuriyetBü- rosu) - Ziraat Bankası Genel Müdürü Coşkun Ulusoy göre- vinden aynlıyor. 8. Cumhur- başkanı Turgut Özal'uı ABD'den getirttiği "prens- Jer"in sonuncusu olan ve 10 gün önce "rapor alarak" ça- lışmaya ara veren Ulusoy, ra- por süresinin tamamlanması- na karşın, dün ve önceki gün bankaya gelmedi. Devlet Ba- kanı Necmetün Cevheri ile bir görüşme yapan Ulusoy'un, "DevlettedeçalışabUirim,ama burada kalmak istemiyo- rum"diyerek istifada kararh olduğunu bildirdiği öğrenildi. NecmettinCevheri'nin "Bir kezde Başbakan'lagörüş" tar- zındaki önensi üzerine Başba- kan Tansu Çiller'den randevıı isteyen Ulusoy'a henüz yanıt verilmedi. Ulusoy'un karan- nın, bürokraside Çiller'e tepki istifalannın devamı niteliğin- de olduğu bildiriliyor. Devlet Bakanı Necmettin Cevheri, Cumhuriyet'in ko- nuyla ilgili sorusunu yanıtlar- ken, Coşkun Ulusoy sorunu- nun kamuoyu gündeminde kalmasından bıkkmlık duydu- ğunu gizlemeyerek, şunlan söyledi: "Bıknm bu Ulusoy mesele- sinden.Ne yapahm, adamcağız aynbnakistiyor. Kimsenin ken- disine 'aynl' diye baskı filan yaptığı yok, ama ay- rumak istryor. Kişisel kararıdu" bu. Bana gekli, bu kararuu büdirdi, hatta 'Devlette de çalışabilirim, ama burada kalmak istemiyorum' dedi Ne yapa- caksmız? Işine neden gitmediğini ise ben bflemem. Raporu vanü. Kendisine sorun' Hastalığın devam GUNDEM MUSTAFA BALBAY Karayalçın'ın Ustesi... ANKARA - SHP lideri Mu- rat Karayalçın, eylül kurulta- yında partinın başına geçtiği gün, kamuoyunda beliren, "Belediyedeki ekibini hükü- mete taşıyacak" söyientilerini şu cümle ile kesmişti: "Ceketimi alıp geleceğim." Karayalçın, genel olarak bu sözüne sadık kaldı. Kendisiy- le belediyede çok yakın çalı- şan birkaç kişinin yeni çalış- ma yeri Başbakanlık binası ol- du, ama bu durum bürokrasi- ye yansımadı. Ne var ki 27 Mart yerel se- çimlerinde SHP'nin pek çok büyük kentte kaybetmesi, Ka- rayalçın'la birlikte hareket eden bürokratian işsiz bıraktı. Bu, olayın bir yanı. mArkosıSa.l7,Sü.3'te SHFLİB.AKANLARA YENİ GÖREV B5. Sayfada ediyor mu?'diye«.'' Bankacılık çevrelerinde Ulusoy'un aynlma karan, "Başbakan istemiyordu. belki açıkça baskı yapmadılar, ama herkesi devTeye sokarak Liu- soy'un istifa karan almasını sağladılar" diye değerlendiril- di. Bu çevreler, Ulusoy'un dö- nemin Başbakanı Turgut Özal tarafindan Ziraat Bankası Ge- nel Müdürlüğü'ne getirildiği günden bu yana, bankayı dün- ya standartlanna yükseltme çabası içinde bulunduğunu kaydederek, şunlan söylediler "Ama sonucun böyie olaca- ğı beütydL Çünkü iktkiariar Zi- raat Bankası'nı cepkrinden bi- ri olarak görmeye alışmışlar- dtr. Önemli baskılarda bulu- nurlar. Coşkun Ulusoy bu bas- kılara direnince de gitmesi ka- çmümaz oldu. Oylesine uğra- şıku ki memur ya da işçi maaş- lan için hiç de görevi oünadığı halde ödemede bulunan Zira- at Bankası'na, gün oldu Mer- kez Bankası, interbanktan pa- ra kullandırmayı bile reddetti. Hele Çiller gibi bir dediginin iki edilmesine dayanamayan bir Başbakan söz konusu olun- ca, Ulusoy'un daha fazla ayak- takalabürneaneimkanyoktu." Coşkun Ulusoy'un yenne kimın atanacağı konusunda henüz netlik bulunmuyor. Bankacılık çevrelerin- de, Iş Bankası Genel Müdürü Ünal Konıkçu'nun ismi geçiyor. Çiller'in Başbakanlık'a gelmesinin ardından geçen bir yıllık süre içinde; Tevfîk Aranok Hazine UArkasıSa.l7,Sü. 7'de BÜLENT ECEVtT Bürokradarı Çffler'e ulaşamıyor •Gümrük birliği konusunda Başbakan tarafindan görevlendirilen bürokratlar Çiller'i Ecevit'e şikayet ettiler. 5 Nisan kararlanndan sonra Başbakan Çiller'le yaptığı görüşme sonrasında kaygılanmn büsbürün arttığını belirten DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit Avnıpa Birliği ile gümrük birliği içm yeterli hazırhk yapılmadığını kaydetti. • 7. Sayfada TESLİME'YE DESTEK 'Yazarlar her zaman tehlikede' •Sınır Tanırnayan Gazeteciler Örgütü'nün açtığı "Teslime Nesrin'e Destek Kampanyası" kapsamında, Nobel ödüllü Güney Afrikalı kadın yazar Nadıne Gordımer'ın yazdığı açık mektup. Mll. Sayfada Susonmınıade\ietelkoychı•Suyun sağlığı tehdit edicı boyutlara ulaşmasının ardından Sağlık Bakanlığı harekete geçti. Bakan Kazım Dinç'in talimatıyla toplanan su danışma kurulu ve alt teknik komite Istanbul'un su sorununa kısa ve uzun vadeli çözüm getirecek kararlar aldı. Komisyon ilk olarak Istanbul'da halka sağlıklı su ulaştınlması amacıyla belirienen önlemlerin uygulamaya konulması için valiliğe talimat verdi. ANKARA/lSTANBUL(Cumhuriyet) - Istanbul'da suyun insan sağlığını teh- dit eder boyuta ulaşmasının ardından so- nma hükümet el koydu. Sağlık Bakanı Kazım Dinç'in talimatıyla toplanan su danışma kurulu ve alt teknik komite Is- tanbul'un su sorununa kısa ve uzun va- deli çözüm getirecek kararlar aldı. Ko- misyon ilk olarak Istanbul'da halka sağ- lıklı su ulaştınlması amacıyla belirienen önlemlerin uygulamaya konulması için valiliğe talimat verdi. Bakanlık iletişım- sizlik ve lojrumlararası koordinasyon ye- tersizliği nedeniyle sudan kaynaklanan bulaşıcı hastalıklar başta olmak üzere halkm sag ıfıru tehdit eden unsurlann gündeme gsldiğine dikkat çekerek, alı- nan kararlann ivedi olarak uygulamaya konulmasını istedi Gazetemızın gündeme getirdiğı ve uzun bir sü-edirişledigi Istanbui "un sağ- lıksız su kaynaklan ve bunlann yarattı- ğı bulaşıcı hastalıklarla ilgili olarak ha- rekete geçen Sağlık Bakanlığı ilk olarak "teknik" ve u Danışma" olmak üzere iki ayn komisyon kurdu. Daha sonra "Ba- kaniıkiararası Koordinasyon Kurulu" oluşturulması ıçın çalışma başlatan Sağ- lık Bakanlığı dün bir açıklama yayınla- dı. Istanbul'un su sorununun çözümü ıçın bir anlamda somut ilk adım kabul edilebilecek açıklamada lstanbul Valili MArkasıSa. 17,Sü.3'te OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK 30 Ağustos Gerilimi Her yıl '30 Ağustos'a doğ- ru Silahlı Kuvyetler'de bir ge- rilim başlar Kim terfi edecek? Kim emekliye aynlacak? Kim komutanhk makamına otura- cak? Kim yan görevlere kay- dınlacak? Kim kızağa çekile- cek? Kimin yazgısı nasıl belir- leneçek?.. Dünyanın hiçbir yerinde ve hiçbir kurumunda bu gibi iş- lerin kılı kırk yararcasına hak- kaniyetle yürütülebildiği gö- rülmemiştir. Her meslekte iç dengeler, kulisler, çatışmalar, çekişmelergörülebilir. Asker- likte de banş zamanı bir yana, savaşta bile bir subayın de- ğerlendirilmesinde eksiklikler yapıldığı görülebilir. Bu arada piramidin tepesine kadar tır- mananla, daha önce emekli- ye aynlan arasında kesinkes bir değerler karşılaştırması yapmak olanağı dayoktur. Ni- ce değerli subayın tepeye br- manırken ayağının sürçtüğü, olmadık bir rastlantı ya da ka- zayla vaktinden önce mesle- ğinden koptuğu görülün ayn- ca askerlik sanatının yalnız bir masabaşı işi veya makam so- runu olmadığı da bilinir. Bu geniş açıdan konuya bakılırsa, her yıl 30 Ağustos'ta komuta kademesinde yaşa- nan gerilimin de bir anlamı kalmıyor. Şu ya da bu kuvvet komutanlığında bir yıl daha kalmanın önemi, gerçek bir askerin gözünde bir ağıriık ta- şımamalıdır. Ancak, ne yazık ki haftalardan -belki de aylar- dan beri- medyada bu konu ••• UArkasıSa.I7,Sü.8'de İSTANBUL ESKİBELEDİYE BAŞKANI Fahri Atabey öldü •1968-72 yıllannda Adalet Partisi'nden belediye başkanı olan Atabey, 83 yaşındaydı. •IÜ Tıp Fakültesi'nden mezun olduktan sonra Londra'da kadın hastahkjan üzerine ihtisas yapan Fahri Atabey, başkan seçilmeden önce Zeynep Kamil Hastanesi Başhekimi'yoi. UArka Sayfada PARTİSİ MHP'YLE TERS DÜŞEN KİLİS BELEDİYE BAŞKANI, KENTİ TERK ETTİ. • 4. Sayfada Özal Baysal'a yargı yolu Türkiye Kalkmma Bankası hakkındakı soruşturmasını tamamlayan Başbakanlık Teftış Kurulu raporundaKBGenel Müdürü Ozal Baysal hakkndasuç duyurusundabulunulması gerektiği belirtildı. U6.Sayfada Dün 22.251.70 Önceki 22.191.00 Dün 385.500 Ûncekı 384.500 Herzog ttzür dlledi 2 Dünya Savaşı sırasında Nazılere karşı düzenlenen Varsovadiren sinın50. yıldönümü törenlerine katılan Almanya Cumhurbaşkanı Roman Herzog, Nazilerin çektirdikleri acılar için Polonya halkından özürdiledi. W8. Sayfada SHP'lllerözellestlrme Içln ÖOVO OÇtl Anayasa Mahkemesıne verilen 90 imzalı dava dilekçesinde Dışişleri Bakanı Mümtaz Soysal ve Bayındırlık Bakanı Mustafa Yılmaz'ın da ımzalarıbulunuyor. M7.Sayfada Belgrad'dan Bosnalı Sirplara tehdit Sırbistan hükümeti, Bosnalı Sırplara Bosna-Hersek banş planını kabul etmedikleri takdirde ilişkileri kesme tehdidmde bulundu. Bosnalı Sırpların lideri Karadziç'ın planın yenıden görüşülmesi isteği ıseABDveRusya tarafindanreddedildi. W9.Sayfada