Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 25AĞUSTOS1994PERSEMBE
OLAYLAR VE GORUŞLER
Armageddon
Türk ulusu; 26 Ağustos 1922 günü savaşanlan, bu kıyamet ve
mahşer gününün ölümsüz şehıtlennı ve gazılerini asla
unutmayacaktır
METİNERKSAN
rmageddon, mahşer ya
da kıvamet gunu. ıyılık
\e kotuluk ordulannın
savaşacağı alanın adıdır
25 26 Ağustos 1922
e. saat 2 50
Yuzbınlerce pı>ade, topçu, suvan,
ısühkâm. muhabere. ulaştırma, er, er-
baş, assuba>. subay ve kurma>dan
oluşan Turk ordulan, Gemlık Kor-
fea'nden B Menderes Nehrı ağzına
kadar uzanan 650 km uzunluğunda
bır cephe hattında, hucum yerlennde
sabahın olmasını beklemektedır Turk
ordusu, buyuk ve usta savaşçılann ce-
sur ve korkusuz dıngınlığı (sakınbğı)
ıçınde o gece uv umamıştır
O unutulmaz sıcak ağustos gecesı,
gun ağannca kopacak kı>amet oncesı-
nın olum ve kalım, şehıtlık \e gazılık.
cesaret ve korkusuzluk duşuncesı ıçe-
ren onurlu beklentısı, ağır ve denn bır
sessızlığe donuşerek. yuzlerce kılomet-
re uzuniuğunda bır cephe hattı boyun-
ca uzar gıder
Ordular. kolordular. tumenler,
alaylar. taburlar. bolukler, takımlar,
mangalar. Turk Ordulan Başkomuta-
nı Ataturk un y aptığı buy uk taarruz
planı gereğınce. gunlerdır buvuk bır
gızlılık ıçınde cephe hattına yaklaşmış-
tır
O gece Turk ordulannın yalnız su-
van guçlen hareket halındedır Suvan
kolordusu. mahşerin binierce atlısı gı-
bı. Ahırdağlan'nın sarp ve karanlık ge-
çıtlennden sesstzce geçerek duşman
ordusunun yanlanna ve gensıne ak-
maktadır
Turk ordulan Başkomutanbk. Ge-
nelkurmay Başkanlığı. Batı Cephesı
Komutanlıgı. Bınncı Ordu Komuıan-
lığı karargâhlan, Afvonkarahısar'ın
guneyınde. Kocatepe'nın gunevbatı
yamaçlannda, çadırlı ordugâhta, aşa-
ma sıralı yan vana bır konumdadır
Dort yuksek komutanlık karargâhının
savaş alanı ıçınde bulunması, savaş ta-
nhlennde benzen olmayan bır olgu-
dur Başkomutanlık karargâh çadın-
nın savaş alanı ıçınde olması, Başko-
mutanlık Meydan Savaşı'nın onur
gostergesıdır
Türk Orduları Başkomutanı Ata-
türk'un karargâh çadın, duşman hat-
lanndan beş kılometre uzakbktadır
Atatürk her zaman savaşta yaptığı gıbı
ateş hattında savaşacaktır Ataturk,
hem savaş alanında savaşa doğrudan
komuta edecek hem de buyruğunda-
kılenn olum ve kahmını, şehıtlık ve ga-
zıbklennı eşıt koşullar ıçınde payla-
şacaktır Bu davraruş duşuncesı, Ata-
turk'un savaş ve banş felsefesıdır
On yıl boyunca, Trablus'ta, Buy uk
Sahra'da, Balkan dağlannda. Adnya-
tık Denızı kıyılannda, Sırbıstan'da.
Karadağ'da, Arnavutluk'ta, Bulgans-
tan'da, Yunanıstan'da, Sankamış'ta.
Çanakkale'de, Galıçya'da, Makedon-
ya"da, Romanya'da, Kafkaslar'da.
Bakû'da, Hazar Denızı kıyılannda, Hı-
caz'da, Kjzıldenız kıyılannda. Iran ıç-
lennde, Irak'ta, Korfez'de, Yemen'de.
Hınt Denızı kıyılannda, Van'da, Bıt-
lıs'te, Sına'da, Fılıstın'de. Lubnan'da,
Sunye'de dovuşen Turk ordusu, bu
kez Anadolu'nun bağnnda dovuşecek
ve kesın savaş Dumlupınar'da yapıla-
caktır Ikı bın beş yuz yıllık 'Tûrk Sa-
>aş Baltası', Turk savaşçılannın elın-
de bır kez daha gorunecektır
Bu savaşlan yapan Turk ordulan,
Osmanlı devletının yonetımındekı
Turk ordulandır Fakat. 25 26 Ağus-
tos 1922 gecesı Batı Anadolu'da ku-
zeyden guneye uzanan bır hat uzantı-
sında, Başkomutan Ataturk'un hu-
cum buyruğunu bekleyen Turk or-
dulan. Turk ulusunun yonetımındekı
Turk ordulandır Bu ordular, Ataturk
onderlığındekı Turk dev nm ordulan-
dır Çunkü. savaş hattının duşman ta-
rafında. yayılmacı ve somurgecı dev-
letlenn temsılcılen olan Yunanıstan.
İngıltere, Fransa, Italya. Japonya,
Amenka. ulusal Turk dev letını yok sa-
yan ve tanımayan Osmanlı devletı,
Turk ordusunu lanetleyıp duşman
Yunan ordusunu kutsayan saltanat ve
hılafet ve Çerkez Etem'ın duşman or-
dusu ıle ışbırlığı yapan guçlen vardır
Duşman Yunan ordulan. bır ucu
Gemlık Korfezı. obur ucu B Mende-
res Irmağı ağzında başlayan ve obur
ıkı ucu Afyonkarahısar'ın doğusunda.
doksan derecelık bır açıda bırleşen bır
'cephe hattı konumu'ndadır Bu cephe
hattı, denn hendekler, sayısız dıkenlı
tel orgu engellen, mayın tarlalan. ağır
makınelı tufek yuvalan ıle berkıtılerek
geçılmez hale getınlmıştır Yabancı as-
ken uzmanlar, "Tiırkler bu hattı beş ya
da aJtı ayda ele geçirebilir" dıve vaz-
mışlardır Bu berkıtılmış cephe hattı-
nın en geçılmez yerlen Afyon'un gu-
neybatısı ve Afyon'un kuzeydoğusun-
da bulunmaktadır Amacı. duşman
Yunan ordulannı çembere alıp vok et-
mek olan Başkomutan Ataturk. Turk
ordulannın taarruzunun, bu cephe
hatlanndan yapılmasını saptamıştır
1 Turk Ordusu. gunevden kuzeye
doğru taarruz edecek 2 Turk Ordusu
doğudan batıva doğru taarruz edecek
Asıl taarruzu yapacak olan 1 Turk
Ordusu'nun taarruz hedefı, duşman
cephe hattının yanlması ve 1 Turk
Ordusu'nun duşman ordulannın batı-
ya çekılme yollannı kesmesıdır 2
Turk ordusunun taarruz hedefı, duş-
man ordulannı guney-kuzey doğrul-
tusunda cephe hattında tutmak ve 1
Turk Ordusu nun sağ yanını koru-
maktır Turk suvan kolordusunun ta-
arruz hedefı, duşman ordulannın yan
ve genlenne taarruz ederek duşman
guçlennı yakın savaşa zorlamaktır
Yunan ordusu. Anadolu'da bulun-
duğu uç yıl boyunca. savaş kurallanna
uygun olmayan her tur cınayetı. vah-
şetı, kıyıcılığı. soygunu. ırza geçmeyı.
toplu oldurmelen. sovkınmı. sıvıl
Turk halkına uvgulamıştır Duşman
Yunan ordusu, onurlu askerler ordu-
su değıl canıler. katıller, cellatlar or-
dusudur
Başkomutan Ataturk ve karargâhı.
obur komutanlar ve karargâhlan, gece
karanlığında atlanna bınıp Kocatepe -
veçıkarlar Çok uzaklarda ılk hedefler
olan Kalecik shrisi, 1 numaralı tepe,
1310 yükseltili (rakunlı) tepe, Toklute-
pe, Belentepe, Tınaztepe, Çiğiltepe,
Poyratepe, Kılıçarsantepe karanlıklar
ıçınde, bellı belırsız gorunur
Saat 4 30'da topçu ateşı ıle başlaya-
cak olan buyuk taarruz. yoğun sıs ne-
denı ıle. saat tam 5 OO'te. butun cephe
hattında. ağır. orta, hafıf topçunun
ateşı ıle başlar Ağır topçunun ateşı,
berkıtılmış Yunan cephe hattı ustunde
voğunlaşır Saat 5 30'da Turk pıyade-
İen karanlıkta ılerlemeye başlar Saat
6 20'de Turk hucum taburlan. onlen
aşılmaz engellı Yunan cephe hattına
ıkı yuz metre yaklaşır Saat 6 30'da
topçu ateşı. berkıtılmış Yunan cephe
hattından Yunan cephesı ıçıne gen
kaydınlır Saat 6 45'te Turk hucum ta-
burlan. yabancı asken uzmanlann
"Beş, altı ayda geçilmez" dedığı "geçil-
mez Vunan cephe hattını" geçerler
Saat 6 55'te 10 alay 1 hucum taburu 1
numaralı tepevı, 10 alay 2 hucum ta-
buru Povratepe yı, 9 alay 3 hucum
taburu Kalecik Sıvnsı'nı sungu hucu-
mu ıle ele geçınr
26, 27. 28.29. 30 Ağustos 1922 gun-
len suren çok şıddetlı savaşlar sonun-
da Turk ordulan İngıltere. Fransa.
Italva, Japonya. Amenka. Obmanlı
saltanatı ve hılafetı desteklı Yunan or-
dulannı kesın olarak yener Başkomu-
tanlık Meydan Savaşfnı, buyuk bır
asker olan Ataturk. Turk ulusu ve eş-
sız bır savaşçı olan Turk asken kazan-
mıştır Turk tanhlennın "Anadolu Sa-
\aşı" Yunan tanhlennın "Kuçıik \s\a
Felaketi" dedıklen trajedının en kanlı
bolumu bıtmıştır
Turk ulusu 28 Ağustos 1922 gunu
savaşanlan. bu kıvamet ve mahşer gu-
nunun olumsuz şehıtlennı ve gazılennı
asla unutmayacaktır
Turkıye Cumhunyetı dev letını. bu-
yuk bır asker ve buyuk bırdevlet ada-
mı olan Ataturk kurmuştur Bu kuru-
luş sırasında, Ataturk'un yanında. ço-
ğunluğunu askerlenn oluşturduğu. as-
ker, sıvıl bır kadro vardır Kuruluş ve
sonrasında hıçbır zaman asker-sıvıl
aynmı yapılmamıştır Şımdı. asker
toplum-sıvıl toplum aynmı yapanlar
prov okator-gladv atorlerdır Kışkırtıcı
gladyatorler, dovuşmek ıstemeyen
gladyatorlen dovuşe zorlayan gozde
gladyatorlerdı Turkıye Cumhunyetı
devletı, beş yıldızlı otellenn lobılennde
cıcılı bıcılı gıysıler ıçınde vıskıler ıçıle-
rek ya da medrese bozuntusu bınalar-
da, çağdışı gıysıler ıçınde Turkçeden
başka bır dılde zıkırler edılerek kurul-
mamıştır Turkıye Cumhunyetı devle-
tı, kan ve ateş ıçınde, butun dunya ıle
meydan savaşlan yapılarak. bınbır
zorluk ve yoksulluk ıçınde kurulmuş-
tur
Ataturk duşmanlığı, Türk duşmanlı-
ğıdır. Ataturk duşmanlığı yalnız Turk
duşmanlığı da değıldır Ataturk duş-
malığı "baba" duşmanlığıdır Baba
duşmanlığı, erkek çocuğun anneye
bağlılığı ve babadan nefret etmesı ne-
deruyle. bılınçaltı oluşan ve cınsellık
nıtelığı taşıyan bırkomplekstır
Bazı msanlarda saklı. gızlı. ortulu
olarak bulunan "baba" duşmanlığı
hastalığının bılınçaltı koklennı ılk
bulan, tanımlayan ve psıkıyatn
bılımının temelı yapan, buyuk bılgın
Sigmund Freud'dur Grek
mıtolojısının en trajık kışısı Kral
Oidipus'un babasını oldurmesınden,
Musa Peygamber'ın kendı topluluğu
tarafından oldurulmesınden, Dosto-
jevski'nın "karamazof Kardeşler"
romanında Dımıtn ve Ivan Kara-
mazof kardeşlenn babalan Fıodor
Karamazof u oldurme tutkulanna ka-
dar. sayısız "baba" duşmanlığı us-
tunde araştıran ve duşunen S Freud.
psıkıyatn bılımını. yansı "baba" duş-
manlığı, yansı "anne" âşıklığı olan Oı-
dıpus kannaşası (kompleksı) ustune
kurmuştur Ataturk duşmanlığı. Ata-
turk karşıtlığı ya da bu>uk bır bılge
olan Ataturk'u yalnız sıradan bır as-
ker olarak algılamak saplantısı. psı-
kıvatn bılımının sınırlan ıçınde duşu-
nulmesı gereken ruhsal bır hastalıktır
ARADABIR
BEHZAT AY
Yanarken Ulkem...Işadamları cumhurıyetıne benzeyen ulkemızde, son yı-
llarda lyıce tanık olduk kı sıyasacılar yolsuzluğun, yozlu-
ğun batağında aydınların bır bolumu de aymazlığın kuyu-
sunda Çıkar her turlu ılışkılerın temelı olurken, erdem
denen şeye ınsanlarımız yabancılaştırıldı Butun değerler
yok edılırken doğa da kırletılıp tuketılıyor
, .24 temmuzda Heybelıada da, 25 temmuzda Gelıbolu'da
29 temmuzda Bursa da ve daha sonra yurdun pek çok ye-
rinde binierce donum ormanımızın yanıp kul oluşunu kan
ağlayarak ızledık Emeklılerın memurların temmuz ayı
aylık farklarını gerektığı kadar vermemek ıçın ıpe sapa gel-
mez sozlersoyleyen demeçlerverenyetkılı sıyasacılarbıl-
mem kı bızım gıbı uzulduler mı bu yangınlar olurken Sı-
vas ta 37 aydının cayır cayır yakılmasının hemen ardından
yaptıkları gosterışlı nışan sunnetduğunlerını anımsıyorum
şımdı Anımsıyorum ve sanmam ' dıyorum
Bır ağaç yılda ortalama 10 kışıye yetecek oksıjen uretıp,
sayrıları lyılestırme kaynağı ıken binierce ağacı oluşturan
ormanların yararları saymakla bıtecek gıbı değıl elbet İU
Orman Fakultesı verılerınden elde edılen bılgılere gore 100
yaşında 25 metre boyundakı bır kayın ağacı guneşlı gunler-
de saarte 1 7 kılogram oksi)en uretıyor Duşunun binierce
ağacın oluşturduğu ormanların yararlarını
Yaz sıcakları başlamadan gazetemızde (Cumhurıyet, 29
Mayıs 1994) Doç Dr Yücel Çağlar. 'H V Velıdedeoğlu'nu
saygıyla anarak dıye yazdığı Ormanlanmız Kurtarılabılır
mû başlıklı yazısının bır bolumunde şu korkunç sayısal
gerçeğı vermıştı
"Yangınların, tarla açma, yerleşme, yasa ve teknık dışı
ağaç kesme ıle hayvan otlatmalannın, orman yağmasına
olanak veren anayasal ve yasal duzenlemeler yapı-
Imasının vb tutum ve davranısların onune geçılmemıştır
Yalnızca 1950-1993 donemınde yaklaşık 29 mılyon donum
alanın ormansızlaştınlmıs olması, bu gerçeğı açıklıkla or-
taya koymaktadır Sozgelımı geçen yıl ne kadar orman
yandı bılıyor musunuz? Tam 140 bın donum "
Bu yıl, yukarda değındığımız yangınların acısıyla, bır
çığlık gıbı soyleyelım, daha çok1
Orman yangınlarmın orman tuketımının nedenlerı pek
çoktur kuskusuz Burada usuma gelenlerden kımılerını sı-
ralamak ıstıyorum
Pıknık yapmak ıçın orman ıçlerıne gelenlerın değıl ateş
yakmalarını sıgara bıle ıçmelerını yasaklamak gerekıyor
O pıknık gunu de soğuş et, domates, salata meyve yesın-
ler pıknıkçıler Bır gun ızgara yemeseler ne yıtırecekler
yanı' Ben Kızılcahamam da Toroslar'da Adalarda nıce
nıce pıknıkçılerın yaktıkları ateşlerı tam sondurmeden ora-
lardan ayrıldıklarını gormuşum, yanımda bulunanlarla
sondurmusumdur Ve de sıgaralarını sondurmeden attı-
klarına tanık olmusumdur Uyarıda bulunmaya kalktığımı-
zda da dayak yemekten guçlukle kurtulabılmışızdır
Bır de vurguncular vardır kı ormanların baş belalarıdır
bunlar Arsa edınıp, oraya yapılar kondurup satmak ıçın,
Hazıne arazısını masalarından bırıne yaktırıyorlar Ya-
kalanmazsa para ve de yaptırdığı yapılardan bır daıre ver-
meye anlaşırlar Yakalanırlarsa, bunların dışında ayrıca
para vereceklerı ve hapıste aylık odeyeceklerını bır anlaş-
maya bağlarlar ve bır gece ansızın donumlerce ormanı
yaktırıverırler Bu konuda her turlu onlemı de almıslardır
Avukatları, tapucuları vb nı ayarlamıslardır Aşamayacak-
ları duvar yoktur
Uçuncusu.yoksulkoylulerdır Orman koylulerıdır Oyde-
polarıdır bu yığınlar Araa edıneceklerdır Hayvan otlata-
caklardır Bır sıyasacıya sırtlarını dayadılar mı, sorun kal-
mamıstır Orman memurları muhendıslerı bu koylulere
engel olmak ısterlerse, surgun ettırır sıyasacılar Bu du-
rum obur orman memuru, muhendısı, teknokratı ve burok-
ratına da gozdağı olmaktadır Dırenecek kaç aylıklı ve na-
muslu bulabılırsınız'
Sıyasacılar deyınce bu yazıyı yazarken gazetem geldı
(Cumhurıyet, 30 Temmuz 1994), yazıya bıraz ara verıp,
once bır haberlere goz gezdırdım Aman Tanrım' Buyuk
başlık altında Miyase llknur'un dort sutunluk ağu gıbı bır
haberı var Haberın basiıgı Orman Bakanı, arazısındekı
ağaç katlıamına sessız kalıyor Baslığın altında on altı
puntoluk ozet Saıp Molla Ormanı ndakı yağmalanma
olayı ortaya çıkınca bır açıklama yaparak arazıyı başka
şahıslara devrettığını belırten Hasan Ekinci. kat karsılığı
verdığı arazıdekı yuzlere ağacın kesılmesıne karşı hâlâ
kılını kıpırdatmıyor
Orman Bakanı nın, bu bakanlığa getırılmesının nedenı
bu haberle kanıtlanmış oluyor Ağla benım sevgılı ulkem,
yanarken
Yargıda bir AzizNesin!..
İSMET KEMAL KARADAYI Hukukçu
D
unya unlusu Nesin Lsta,
çağnlı bulunduğu (kı bu
tur bılım-kultur-sanat
amaçlı, gerçekten gereklı.
yararlı. ovulesı verel >one-
tım ya da dernek çağnlan-
na, gorev debılıphepgıdıyoruz. gıdenz )
şu korkunç "katlianT'lı, yonetımsel
"utanç"h 2 Temmuz 1993 Sıvas'Pır Sultan
Abdal Şenlığı'ne, bır yurttaş, bır a>dın ola-
rak ve "diişünce anlatun özgürlüğii"nun
varlığına ınanarak katılmıştı
Oralarda kımler. yerlı, aktarmalı hangı
">obaz"lar ve "düzenbaz"lar ne yaptı. nele-
n yapamadı, bılıyoruz Yargılama sum-
yor Ağustos sıcağının benı eve bağladığı
gunlerde, oldurumden guç kurtulmuş. ama
yakılmış 37 canla her gun 37 kez yanmış.
"müdahil" olması gereken Aziz Nesin hak-
kında aynı olay, av nı dava soz konusu edı-
lerek bır yıl uç a> sonra (başta "Cihada, şe-
riata kelle isteriz" dıyenlerle ağız bırlığı
yapmış olan ya da gorunenler, daha o za-
man "iftira"larda, 'İthanTlarda, "ihbar"-
larda bulunmuşlardı, Sıvas Savcısfnın bır
çekıngesı, bır korkusu, bır savsaması, bır
bılmezlığımı vardı
0
) "idam" edılmek uze-
re suç duyurusu yapıldığını gazetelerden
okuyunca ırkıldım, acı duydum, utanma
ozvensı mı neyse, ona kapıldım. kendımı
hemen bır yakının ışyenne attım Yol bo-
yunca da 1952-1953', 37 Donem Yedek
Subay Okulu'nu anımsadım Yanı, huku-
ku yenı bıtırmış, hâkımlık stajını tamamla-
maya az kalmış "çiçeği bumunda"lar ola-
rak saf, temız, ıdeabst oğrencıbğımızı, as-
kerlık eğıtımımızı şımdıkı Ankara DGM
Başsavası Ba> N. Demiral'la bırbkte altust
ranzalı, sınıf yandaşlığı. boluk takım yuru-
v uşlennde hep "arka sıra"lardan koşuştur-
malı, "ilk nişanlı"lı "masum aşk"lı coşku-
lanmızı "kaçma-karışnia-çalısma" onen-
sını pekdınlemeyendevıngenlığımızı vebır
kez cezalandınbşımı
"Adalet mulkün temeüdir" denmış Bu-
radakı "mülk". kımsenın babasının. eşının,
şunun bunun "mal"ı değıldır
"Hukukde>leti"denmış Buradakı"de>-
let". hıçbır so>lu>u hanedanı, azınlığı, kı-
şıyı temsıl etmez ve "hukuk". salt yasayla,
salt bıçımselle eş anlam taşımaz
"Hukukun üstünlüğiı" denmış Burada-
kı "üstünlük"un. herhangı bır ayncalıkla.
kıyıcılıkla.kayırmacılıkla,"ego">ada"me-
ga"ylaılgısı voktur
Oysa adalet adına. hukuk adına. devlet
adına "ne cinavetler" ışlenebılıvor' Gelınız
bırbınmıze soralım Hanı. anavasalanmı-
zın hepsınde başa alınan "De\Tİm Yasa-
ları"nın korunurluğu
0
(Şapka, serpuş, fes,
sank. çarşaf. >azı. oğrenım bırlığı vb )
Hanı, anayasa değışıkbğı. Anayasa Mah-
kemesı kararlanna saygı
9
Hanı. bırçok bı-
lım sanat adamımızı. gazetecımızı yazan-
mızı yavıncımızı. sendıkacılanmızı pobtı-
kacılanmızı 'İçeri tıkma"lardan bır turlu
kurtaramamış "diişünce, kanaat, örgüt,
toplantı, yürüyüş" ozgurluklen
9
Hanı. ekonomıde çok yonlu. dınselde
tek yanlı ve yaygın somurulere. yıkımlara
dur deyış
9
Hanı, çoğuna eh ışte ovlesıne ımza atıl-
mış uluslararası sozleşmelere. protokolle-
re, kuruluşlara ıçtenlıkle. "Batılı"ca uyum
9
Bu "hani"lenn sonu gelecek gıbı değıl Say-
dıkça ezıklığım. uzuntum artıyor Ve, baş-
lannın ustunde çoğu kez "kötü politikacı-
lar"ın "çağdışı" yontemlenn. yonetımle-
nn baskısı, kılıcı duran değerlı uğraşdaşla-
nma saygı duyarken, ulkemle, ınsanlanma
bır. onlar ıçın de uzuluyorum
Kımse alınmasın, kımseye ders verme
gorevım de yok Ne kı şu bırkaç noktaya
daha değınmeden geçemeyeceğım Önce
şu "Hukuk"u uygulayanlar. "tahrik"ı
(kışkırtma. yola çıkarma, ışletme), "teşvik'-
'ı (ozendınne, ısteklendırme), "teşebbüs"u
(gınşme, el atma. oncecılık), "tahmin"ı
(kestınne, oranlama), "tasmim"ı (tasımla-
ma, tasarlama) çok ıyı bılmelı ve değerlen-
dırmebdırler
Evet, TCK'de "Şüphe, sanık lehine \o-
nımlanır" ve CMUK'ta "Delıllenn takdiri
mahkemeye aittir" genel ılkelen var ama,
"şüphe"len "suç"lara donuşturmek oyle
her 'İddia'V
k
1ddianame"lere bağlamak
nıve
r>
Acaba sayın C savcılannın yakınlan,
hırs, hınç, ıntıkam ya da korkular. "ba-
hane"ler sonucu sanık sandalyelenne otur-
tulsunlar. savın C savcılan. "Ne vapalım.
şeriatuı kestiği parmak acımaz, beni bura\ a
getireıüer ö)le istedi.." v b dıyebıbrler mı"°
Ote v andan bılınz, her kanşıklık bın kar-
gaşa yaratır Bılgısızlık ve keyfılık ıle on-
yargılar ve hızmet duygusallıklan ıse bo-
zulmalan, bocalamalan' Bunlara, ınanç
ve çıkar tellallıklannı. eğıtımsızlıklen, gor-
gusuzluklen. ılkellıklen, bencıllıklen ekle-
dınız mı. ışte o zaman "efendi-patron-kul-
köle" eğılımlen, yetmmelen. sonunda da
"suruleşme" başlar "Kanun. adalet, de-
mokrasi, o>, şu bu" dıve dıye çok şey tepele-
nır "V argı erki" sıradışı kalmaz, o da gu-
cunu etkınlığını yıtınr Kısacası adalet, adıl
olanın, eşıt olanın, ınsancılm yanındadır
Haksızlıklar, yalnız ve yalnız acı uretır
"Adaletle zulüm bir >erde ounaz" demışız
Bır Turk atasozu bu Ve soranz "Suçlu
kim peki?"
Yanıt vuzyıllardan gelıyor "Hepimiz!.."
PENCERE
TARTIŞMA
Kolera salgını üzerine
oleraylaılgılı
haberlennızle
onemlı bır
sağlık
sorununa
dıkkat
çektığınız ıçın kutlanm Öte
yandan, kolera ulkemızde venı
karşılaşılan bır hastabk
değıldır Hemen tum
kentlenmızde tek tuk. bazı
Guneydoğu Anadolu
kentlenmızde v e metropol
kentlenn gecekondu
mahallelennde ıse salgınlar
halındeheryılgorulur Kolera.
Turkıye'ye son kez 1970 yılında
gırmış, Istanbul'da Sağmalcılar
semtınde bır salgın yaparak
yuzlerce kışının
hastalanmasına neden olmuş, o
yıldan ben de uygun bır ortam
bulduğu ulkemızden hıç
çıkmamıştır Oysa aynı yıllarda
Hındıstan, Bangladeş, Pakıstan
gıbı koleranın yaygın olduğu
ulkelerden goçmen ve zıyaretçı
kabul eden İngıltere v e dığer
Avrupa ulkelennde kolera,
yayılacak çev re koşullan
bulamadığı ıçın tek bır salgına
rabüanmaz
Kolera. çok korkulması
gereken, panığe kapılınacak bır
hastabk değıldır Ortaçağlarda
toplumlan kıran klasık kolera
hastalığından farkb olan
gunumuz El-torkolerası hafıf
geçmekte. tedavı edılen
olgularda olum oranı y uzde
bırden duşuk bulunmaktadır
Hastalık genellıkle ınsan pısbğı
bulaşmışsularla. nadıren
kanabzasyonla sulanmışçığ
yenılen sebzelerle vev a elle
temas ıle gecer Bulaşmadan
2-3 gun sonra sulu ve sık bır
ıshal. kusma, halsızbk ıle
hastabk başlar. kısa surede
vucut susuz kalır, kurur ve su
venlmezse hasta olebıbr
Aslında mıkrobu yutan
herkeste bulaşma olmamakta.
bulaşma olanlann da sadece
v aklaşık yuzde bınnde
yukanda anlatılan hastabk
tablosu gorulmektedır Gen
kalanlar mıkrobu taşıyıp
vaydıklan halde herhangı bır
belırtı gostermezler Kolerayı
tehbkeb. çok çabuk yayılan bır
hastabk halıne getırenler de
gorunurde sağlam olan bu
taşıvıcılardır
Yukandakı tartışmadan da
anlaşılabıleceğı gıbı. hastaneye
> atacak kadar ağır tek bır
hastanın olması. yuz kışının
mıkrop taşıyıp yaymakta
olduğu. bınlerce ınsanın
mıkroplu su ıçtığı anlamına
gelmektedır Hastalık
genellıkle hafıf de geçse, çev re
sağbğının bozuk olduğu
ortamlarda hızla ve çok kışıye
v ay ıldığı ıçın dıkkatı
çekmektedır Oysa ulkemızde
yıne sık rastlanan ve ay nı
koşullarda yayılan bebek
ıshallen, dızanten, tıfo, bulaşıcı
sanlık gıbı hastalıklarçok daha
Benımperıal
ASMINECOim
coun
9.800.000
ALAM1SBAY
. t . . HAGOU
.800.000
PIABELLA
*** cmn
S.700.000
Fiyatlara Y.P. Konaklama, KTHY ile aidiş-dânüf uçak bileti.
Havolimanı • otel - havalimanı transferleri ve rehberfik dahilair.
TEL : (0.212) 224 94 65 (4 HAT ) - 241 41 51/ 52
Cumhurivet Cad. Hilton Oteli Karsısı 173/2 Elmadaâ - İSTANBUL
fazla hastalığa v e can kay bına
neden olmaktadırlar
Bu hastabklann ve koleranın
ulkemızde yaygın olması
kentlenmızde alty apının
bulunmayışı ıle ılgıbdır
Beledıyeler buy uk mali yatınm
ve zaman gerektırensuve
kanalızasyon sıstemlen yenne
yol, park, kaldınm, festıval gıbı
ucuz ve gozle gorulur hızmetlen
yeğlemektedırler Heryılçıkan
ıshallı hastalık salgınlanndan
dersler alınmamakta,
v atandaşa bol v e sağlıkb su
sağlanamamakta. gelecek
salgına kadar durum "idare"
edılmektedır
Ulkemızde bır kolera sorunu
bulunduğunu soylemek yanlış
olur Gerçek sorun, her turlu
bulaşıcı hastalığın vayılmasına
uygun bır ortamın varlığıdır
Bu ortamın ıçıne kolera
mıkrobu gırdığınde kolera
salgını. tıfo mıkrobu gırdığınde
tıfo salgını çıkmaktadır
Sorumsuz yonetıcıleny le. her
geçen gun buyuyen
gecekondulan ıle susuz
kentlenyle. sokaklanndan
kanalızasyon dkan
mahallelenv le. çop dağlan ve
sınek ordulanyla, çoken sağlık
sıstemı ıle v e duy arsız kamuoyu
ıle bu ortam daha pek çok
salgına gebedır
Prof.Dr. Necati
Dedeoğlu
Meluli ile Erbil...
Meluli, bır Alevı ozanı Asıl adı Karaca 90 yaşında 12
Eylul'un ışkencelerınden ve mapusanelerınden geçmış
1989'da olumunden bır ay once not duşuyor "Bugun 97
yaşına gırdım Gerçek muhabbetım arttı, aklım da batıl
guçler karşısında zerre kadar sarsılmadı "
Demek kı Meluli 1892'de dunyaya gelır, Bektaşı tarıka-
tına gırecektır
Tanrı bıze bızden yakın
Gıtme uzaklara sakın
Onu gormek mı merakın
Aç gozunu bak ınsana1
Hamdullah Erbil ıle ablası LatHe özpolat, Melulı'ye
ılışkın bır kıtap hazırladılar, uzun yılların çabasıyla orta-
ya çıkan bu yapıtın adı "Meluli Dıvanı ve Alevılığın, 7a-
savvufun, Bektaşılığın Tarıhçesı" (Isteme adresı Latıfe
özpolat, ODTUkarşısı.M Kemal 27 SokakNo 23/2 An-
kara)
Meluli soyluyor
Dunya gamın bırak yuru
Kalır dunyanın her varı
Muhabbetten gen kalma
Muhabbettır bakı kalan
Hamdullah Erbil, Meluh'nın torunu, benım de sevgılı
arkadaşım
•
Hamdullah Erbıl'ı once hapıshaneden gonderdığı bır
kıtapla, ardından yazdığı bır mektupla tanıdım 12 yıl ce-
zaevınde yattıktan sonra olumcul bır hastalığa yakalan-
mıştı Içerıde tedavı edılmesı olanaksızdı Gereklı yayını
elımden geldığınce yapmaya çalıştım
Erbıl'ın yaşamoykusu kısaca şoyle
5 Ocak 1952 de Afşın - Koture koyunde dunyaya geldı
ODTU'de okurken oğrencı eylemlerme katıldı 1977'dekı
sıyasal çalışmaları nedenıyle muebbet hapıs cezasına
çarptırıldı lcerıdeyken losemıye yakalandı 1989'da ge-
çıcı ızınlı olarak cezaevınden bırakıldı Tedavı ıçın Ham-
burg'a gıttı Dedesı Bektaşı ozanı ve bılgını Meluli nın
(Karaca - Huseymj şıırlerını derleyerek Alevı - Bektaşılı-
ğın tarıhını araştırdı Bu kıtabı yayına hazırlanırken 16
Temmuz 1993 te hayata gozlerını kapattı
•
Hamdullah Erbil ın yuzunu ılk kez bır Almanya gezı-
sınde Hamburg da gordum Bır toplantıda yanıma yak-
laşan aydınlık yuzlu bır genç
- Ben, dedı, Hamdullah Erbil
Cezaevınden yazılan mektupla başlayan tanışma o
anda bır dostluğa donuştu
Erbil, ODTU de okumuştu, ama, cezaevınde doktora-
sını vermış dıller oğrenmış kıtaplar yazmıştı Dıpsızve
engın bır duygu okyanusunda duşuncesının yelkenını
açarken duyarlı ınsanlığını aklının pusulası yonlendırı-
yordu Sanat Felsefesı Tartışmalan adındakı kıtabının
(Ekın Yayınları) onsozune aldığı Saadet Nişancı nın şıı-
rındekı gıbı benlığı ozlem doluydu
"nasıl kı canlıysa yumurtada dolut
nasıl kı patlamaya hazırsa badem dalında goze,
nasıl kı yağmur yukluyse bulutlar
ışte oylesıne bırıktı ozlemlerım,
anama, sana ve bahara
Hamdullah Erbil, ıçerıde ve dışarıda ozlemlerle yuklu
yaşadı, ozlemlerım alıp goturdu
Yaşayamadan
Yaşanamamış hayatlar yaşanıp porsumuş hayatlar-
dan daha dırı noktalanıyorlar
•
Bektaşı Meluli nın torunu devrımcı Hamdullah 'Orta-
lama omru 60 yıldan 50 000 yıla yayılan 800 kuşaklık ın-
sanlık tarıhı" ıçınde nedır kû
Bız neyız kı?
insanlık tarıhınde 650 kuşağın omru mağaralarda
geçmış ve ancak son 70 kuşak yazının sağladığı olanak-
lardan yararlanıp bırbırlerıyle ıletışıme geçmışler Bu
gızemlı dunyada Hamdullah neden ve nıçın yaşadığının
bılıncındeydı Özlemlerı bılıncının saydamlığında ışınla-
nıyordu
Bır gun gelecek o ozlemler gerçekleşecek
Alevı dede ıle devrımcı torunun yazgı bırlığı bılmem kı
bır rastlantı mı
?
Meluli nın kıtabını okuyan bu sorunun yanıtını bula-
caktır
Kâ/ını^enıce
JŞ1YAN SOZLER
Gecmisi Anımsama
Değerlendirmeler
YENİ
Kazım Yenıce Bu kıtabında yaşamı
boyunca duyduklan, yaşadıklan ve
okuduklanndan kendısını etkıleyen,
duşunduren duygulandıran soz ve
olaylara, amacından saptırmadan ama
kendı uslubu ıçınde yer vermeye
çalışmıştır
Cumhurıyet Kîtap Kulübü Çağ Pazariama A.Ş.
Turk ocağı Cad. 39/41 (34334) Cağaloğlu-İstanbul Tel:512 05 05
ŞEMSETTİN
KAYMAK
Seksen sonrası yeniden baharlara
giderken bir Halkevci olarak başladığm
koşuyu onurlu bır kamu emekçisi
olarak sürdürdün.
Özlemlerin, çabalann, halkın için
beslediğin güzel düşüncelerin attığımız
her adımda bize yol gösterecektir.
HALKEVLERİ GENEL MERKEZİ