Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 AĞUSTOS1994 ÇARŞAMBA 8 DIŞ HABERLER Hasbulatov, KonseyBaşkanı •MOSKOVA (AA)-Eski Rusya Yüksek Sovyeti Başkanı Ruslan Hasbulatov, Çeçen Cumhuriyeti'ndeki bazı muhalif gruplarca oluşturulan "Çeçen Devlet Konseyi" başkanüğına geürildı. Muhalefet fiderlerinden, eski Çeçen Başbakanı Yaragi Mamodayev, dün telefonla İta-TASS'ayapüğı açıklamada "Çeçen Devlet Konseyi'nin bir tür hükümet olduğunu" söyledi. Japon protestosuna ret •MOSKOVA (AA)- Rusya, Japon balıkçı teknelerine önceki gün ateş açılması ile ilgili Japonya'nın protesosunu reddetti. Interfaks'ın haberinegöre Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Aleksandr Panof, bugün Japonya'nın Moskova Büyükelçisi Koji Watanabe'yi kabul etti. Panof, Japonya'nın bu konudaki protestosunun Rusya tarafından reddedildiğini söyledi. kolera: 16 ölü • MOSKOVA (AA)- Rusya'nın Dağıstan Cumhuriyeti'nde koleradan ölenlerin sayısı 16'ya yûkseldi. Dağıstan Sağhk Bakanhğı yetkililerinden Sergei Çernişev, Interfaks'a yaptığı açıklamada, kolera salgınının yayılmaya devam ettiğini belırterek şimdiye kadar 16 kişinin koleradan öldüğünü söyledi. Kolera hastalannın sayısının 483'e, kolera virüsü taşıyanlann sayısının ise 357'yeçıktığını bildiren Çernişev, İzberşah kenti ile Şamilski, Kaitakski ve Kayanketski kasabalannda karantina karan alındığını kaydetti. GüneyKore: Kuzeyie birleşebilipiz •OSLO (AA) - Güney Kore Dışişleri Bakanı Han Sung-Joo, kolay olmasa da Kuzey Kore ile birleşmenin mümkün olduğunu söyledi. Sung-Joo, resmi birziyaret için bulunduğu Norveç'te düzenlediği basın toplantısında, iki Kore'nin birleşmesini "gerçekMışı" görmediğinj belırterek, "iki Kore'nin bütünleşmesinin zor bir süreç olacağına inanıyoruz, fakat bunu olanaksız saymıyoruz" dedi. Güney Kore Dışişleri Bakanı, Stalinci Kuzey ile kapitalist Güney'in ne zarnan birleşebileceği yönünde bir tahminde bulunmaktan kaçınırken, "Gerçekleşmesi için asırlann geçmesi gerekmeyecek" diye konuştu. Kat*BM'denacil yardım istedî •IKABİL (AA) - Afganistan hükümeti, ellerinde bulunan tıbbi malzemenin bir hafta içinde biteceğini bildirerek BM'nin, başkent Kabil'e adl tıbbi yardım uçuşlan düzenlemesini istedi. Sağük Bakanı Vekili Sadruddin Sahar, düzenlediği basm toplanüsında, Kabil'deilaç sıkıntısı çekildiğini, çatışmalann devam etmesi durumunda durumun ağırlaşacağını söyledi. Sahar, geçen cuma günü bir roketin Sağlık Bakanlığı ana deposuna isabet etmesi sonucu yaklaşık 3 milyon dolarlıkilacınimha olduğunu kaydetti. * ûrtpfarâ v» Şlrktthr* fimtkll \ jttmtktiz, yarım vtya tam gSa tırlar, * Mıktep geılltri. HAREM leknemiile Poyrajkoy'e ienıı luru Her cumoılesi ve IMZIH Rumeli Hisarındcn taffeıs: soaf: 10 - donoş: 18 00 Yemek ikromımızdır" Re/erMisyon »e bilgi iıin : 0.1212) 251 88 97 Nükleer mafyaya karşı operasyonlanna hız veren Alman polisi, dün yeni bir kaçakçılık olayını ortaya çıkardı Almaııva nükleer kaçakçıkaymyor£hş Haberler Servisi - Alman- ya'da son 4 ay içinde hız kaza- nan nükieer kaçakçılık operas- yonlanna bir yenisi eklendi. Bremen kentinde dün 34 yaşı- nda bir Alman, 70 gram pluton- yum satmaya çalışırken suçüstü yakalandı. Bremen Savcıhğı'ndan yapı- lan açıklamada, bu kişinin abcı gibi davranarak kendisiyle te- masa geçen polise yaklaşık 2 gram plutonyum sattığı ve top- lam 70 gram plutonyum bulma sözü verdiği de bildirildi. Plu- tonyumun ele geçiriJemeyen bö- lümünün Almanya'nın ku- zeyinde bilinmeyen bir yerde saklandığı belirüldi. Bileşimi hakkmda kesin bilgi verilmeyen radyoaktif madde- nin, yüzde 90 saf plutonyum ve amerisyum kanşımından oluş- tuğu tahmin ediüyor. 4. operasyon Almanya'da geçen çarşamba günü de Münih Havaalanı'nda 300 gram, nükleer silah yapı- mında kullanılmaya haar plutonyum 239 ile 200 gram uranyum 235 ele geçi- rilmişti. Bu son olayla birlikte ülkede bu yıl içinde düzenlenen operasyonlarda 3 kez plutonyum, 1 kez de uranyum ele geçirilmiş oldu. Avrupa çapında belirle- nen kaçakçılık sayısı ise 123. Kısa aralıklarla ele geçirilen radyoak- tif maddeler, Almanya'nın "uluslara- rası nükleer kaçakçılık şebekelerinin ya- tağı haline getaıe" endışesıru haklı çı- kanyor. Öyîe ki Almanya Dışişleri Ba- Oldüren ticaret: Radyoaktif madde operasyonları lar arasında. Bonn yönetimi, bugünlerde nükleer kaçakçıhğa karşı bir "Avrupa alarm siste- mi" projesi üzerinde çalışıyor. Rusya ile işbirliği kanı Klaus Kinkel, geçen haftaki ope- rasyon un ardından "Bu ülke, ellerinde nükleer çantalanyla dolaşan gezgin satıcılaria doldu" demişti. Bonn hükümeti, bu maddelerin kay- nağının Rusya ile Ukrayna ve Kazakis- tan gibi diğer eski Sovyet cumhuriyetle- ri olduğuna inanıyor ve elinde bu iddi- ayı kanıtlayacak analiz sonuçlan oldu- ğunu söylüyor. Hatta bazı yetkililer yal- nız düşük maaşa talim eden bilim adamlanmn değil, bizzat Rus hüküme- tinden görevlilerinin de bu işin içinde olduğunu öne sürüyor. Eski Sovyetler'in iyi korunamayan nükleer tesislerinden çalınan radyoaktif maddelerin günün birinde mafya ta- rafından "atom şantajında" kullanı- labileceği korkusu, Kohl hükümetinin uykulannı kaçınyor. Söz konusu mad- denin aynca atom bombası yapımında kullanılmak üzere Kuzey Afrika ve Or- tadoğu ülkelerindeki terörist örgütlere ve hatta hükümetlere satıldığı da iddia- İnterfaks ajansının bildirdiği- ne göre Rus gizli servisi, Alman- ya'nın Moskova'ya konuyla il- gili "somut bügi" vermesi şartıyla işbirliğine haar olduğu- nu açıkladı. Rusya Karşı Casus- luk Servisi Sözcüsü Vladimir Tomarovski, kendilerine henüz resmi kanaflardan bilgi ulaş- madığını belirterek "Karşuığı- nda somut bir şey elde etmek şartıyla bu konudaki uz- manlığımızı Alman hükümeti- nin hizmetine sunabiliriz" dedi. Moskova, Almanya'da ele ge- çirilen plutonyumun kaynağı- nın Rusya olduğunu reddede- rek nükleer tesislerinden hiçbir şekilde radyoaktif madde çalın- madığını öne sürüyordu. Toma- rovski ise dünkü açıklamasında hırsızlık olasılığını göz ardı et- medikJerini söyledi. Öte yandan ABD hükümeti de Al- manya'daki son nükleer kaçakçılık ola- yı üzerine, Moskova ile temasa geçti. ABD yetkilileri Almanya'ya sokulan düşük miktardaki plutonyum 239'un Rusya kaynaklı olduğu yönünde kendi- lerine ulaşan raporlardan endişe duy- duklannı Rus hükümetine ilettiler. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mike Mc Curry, Almanya'nın olayın incelenmesi için Rusya'ya bir heyet gönderilmesi ka- rannı ise desteklediklerini açıkladı. ABDBASBNI dinton'a Makedonya suçlamaa WASHINGTON (AA) - ABD'nin. Makedonya politikasını değişürmesi ve gerekirse Yunanistan'ı cezalandırması istendi. ABD'nin önde gelen gazetelerin- den Christian Science Monitor'de yer alan bir yaada. Başkan Bill Clinton ın dış politika konulannı, iç politikada kul- lanılması gereken yöntemlerle yüriit- tüğüne dikkat cekildi. Yazıda Çlinton'ın güçlü Yunan lobisine boyun eğerek Bal- kanlar'da savaşın yayılmasının önJen- mesi açısından çok önemü olan Make- donya'yı istikrarsızlığa ittiği kaydedildi. Makedonya'nın ekonomik sorunJannın, Yunan ambargosuyla daha da arttığmın altı çizildi ve "Yunan lobisinin çıkarlan yerine, bölgede bartşı hedefleyen ABD'nuı çıkarlaruıı gözeten bir politika, Make- donya'nın sorunlannı çözebiür" denildi. Ambargo son bulmalı Marshall Freeman Harris tarafından kaleme alınan yaada, ABD'nin Make- donya politikasını mutlaka değiştirmesi- nin gereğj vurgulandı ve şöyle denildi: "VVashington öncelikle Yunaııistan'ın Makedonya'ya ticari ve ekonomik am- bargosunun sona erdirilmesinde ısrariı ol- malıdir. ABD'in talepleri, Atina'nın ceza- landınlması, Üsküp'ün de ödülJendirilme- si ile desteklenmelidir. Yönetim, Üsküp'e bir büyûkelçi yollamaJıdır. 600 Amerikan askerinin bulunduğu bir ülkede, ABD Buyükelçisfnin bulunmaması tehlikeli bir podtikadır." 69 yaşuıdaki Stojanka Periç, Saraybosna'daki Katolik kita'sesinin yıkıntüan arasında dua ediyor. SnplcaymeBMdeposu soyduSARAYBOSNA (AA) - Bosnalı Sırplar. başkent Saraybosna yakınında bulunan ve BM denetiminde olan silah deposundan bir uçaksavar gaspederek Bosna hükümet güçlerine ateş açtılar. BM askeri sözcüsü, Saraybosna çev- resindeki silahtan anndınlmış bölgenin güneybatısında Bosna hükümet ordu- su mevzilerinden dün akşam BM dene- timindeki silah deposunun ve Sırplann bulunduğu Bare'ye makineli tüfek sal- dınsı olduğunu, ardından bölgedeki Sırp askerlerinin BM deposundan 400 mm çapıdaki bir uçaksavan çalıp karşı ateş açtıklannı duyurdu. Binbaşı Annik. Sırplann uçaksavar gaspettikleri BM denetimindeki silah deposunun, Banş Gücü'ne bağlı Fran- sız askerlerinin gözetiminde olduğunu açıkladı. Bu arada, BM Banş Gücü'ne bağlı bir İngiliz askeri, Bosna'nın merkezin- de mayın temizleme operasyonu sıra- sında öldü. BM sözcüsü, İngiliz askerinin Gornji Vakufun kuzeyinde Hırvat ordusuna ait mayın tarlasımn temizlenmesi sıra- smda bir mayının patlaması sonucu öl- düğünü ve operasyona yardım eden bir Hırvat askerinin ağır yaralandığını kaydetti. Bosna'nın kuzeyinde çatışmalar Öte yandan. Bosna-Hersek'in kuze- yinde Hırvat-Boşnak ortak kuvvetleri ile Bosnalı Sırp güçleri arasında karşı- lıklı topçu ateşi açıldığı ve şiddetli car- pışmalann meydana geldiği bildirildi. 3HAHKEMEOLAYI Atiııa'daıı Tîran'a nıisiUeme tehdidi ATİNA (AA) - Arnavutluk'- ta bölücü ve yıkıa eylemJerde bulunduklan gerekçesıyle önce- ki gün Tiran'da mahkeme önü- ne çıkanlan 6 Yunan azıniık mensubunun dünkü duruşma- sını izlemek isteyen Yunanû ga- zeteci ve avukatlara izin veril- medi. Atina ise, Tiran'a karşı misilleme tehdidinde bulundu. SanıkJara destek için Atina'- dan Tiran'a giden Yunanlı ga- zeteci, avukat ve milletvekille- rinden oluşan yaklaşık 50 kişi, mahkeme binası önünde önce- ki gün olay çıkarmışlar ve gö- zaltına alınmışlardı. Bu arada mahkemenin iddia- namede sıralanan suçlan sabit görüp sanıkJan cezalandırması halinde Yunanistan'ın Ama- vutluk'a karşı sert önlemler ala- cağı ifade ediliyor. Dışişleri Ba- kanı Karolos Papulyas da Yan- ya'da bir açıklama yaparak Ar- navutluk'a verilecek cevabın "çok sert olacağını" söyledi. Bu önlemler çerçevesinde Ar- navutluk'un Yunan bankala- nndaki hesaplanna el konacak ve ülkedeki kaçak Arnavut göçmenler sınır dışı edilecek. Aynca Amavutluk'a AB'den ekonomik yardım yapılması ve bu ülkenin AGİK organlannda görev alması da veto edilecek. ÇAĞDAŞ YAYINLARI GAZIM.KEMALADmJRK SOYLEy CİU:m Ord Prot Dr HIFZÎ VEUKT VEHMIMLOĞLÜ NUTUK Stytev 1-2. Ulusal Kurtuluş Savaş/'ran ve Tûrk Devrimt aşamalannın ûst düzeyöe. * sktan tutuimLiş bir aünce» fnteiiğındeclır. 100.Ö00TL NUTUK BELGET.CT ILHAh SELCUK , Yüzbaşı Selahatb'n'in Romanı Vüzbaşı Selahattin'in Romanı Söytev -3, ilk *a cüttekf metnin dayandığı tanhsel belgelerdan otuşmaktadır. Bu nedente metindekı ofaytan denntflfneame anlamak ve izlemek istsyerter SÖYLEVf bu 3. cittte birlikte okumalar gerekr 7innnTL İJian Setçuk'un. yaşanmış göziemfef ve anılardan otuşan bu ıkı cıltlık yaCHt yakn tartımızm gerçeklernı dılo getnmekte, pek çoK yimu aydınlanmarnış bir döname ı$>k tutrnaktadır 70 000TL ?0 000TL Atatürk'ün Yazdığı YURTTAŞLIK BİLGİLERİ Kâzım Venice IŞIYAN SOZLER Geçmişi Anırasama Degerlendirmeler Rıhmi Kuma.s BEN DEĞİŞMEDİM Ulus nedır. devlet nedir. Ozgûdük. demokrası ve karşjlıklı hakJar, «devler, gOrevler nedr... Bu konularda Atatürk'ün haia çağdaşhğtnı yıtırmeyen görOşlen bu ki&pta yer aüyor. 50 000TL (KDV nraüann JÇ*K*K*TJ Turk ocagı Cad. 39/41 (34334) Cağaloölu-İstanbul Tel:512 05 05 ILHAN SELÇUK tonnüştündeki tilki Kazım Venıce Bu Kitabmda yasam boyunca duyduktan, yaaadıklan ve okudutdamdan kandbM eOdeyan, dOfOnMraa duygutandnn sSz ve ctaytâra: amaandan saptrmadan. ama kendi usfubu içinde yer vermeye '20 yıld» yazdıklanrra doönj gOnSuğumden deaışmedım" dıyor flahmı Kuma» 50.0O0TL — - rOOOOTL CUMHURİYET KİTAP KULÜBÜNDE VE BÜTÜN KİTAPÇILARDA Almanya'daki olayların kronolojisi Kaçakçı şebekeleriyle mücadeleye 4 yıl önce başlayan Bonn, bugünedek yaklaşık 450 operasyon gerçekleştirdi. Bunlardan belli başlılan şöyle: • 1990: Nükleer kaçakçılık şebekelerine karşı 4 operasyon düzenlendi. • Kasunl991:Zünh'te Almanya'ya gönderilmek üzere haarlanan doğal halinde zararsız uranyum ele geçirildi. Bu yıl içinde toplam 41 operasyon düzenlendi. • 1992: Alman polisi toplam 158 operasyon yaptı. • Ekiml992:Frankfurt Gan'ndakı birkilitli kasada Polonya ve BDT ülkelerinden Almanya'ya sokulmuş radyoaktif madde bulundu. • Kasıml992.Polis, Berün'deki Yeşil Orman'da saklandığı söylenen radyoaktif madde için geniş çaplı bir arama başlattı. • 1993: Toplam 241 operasyon gerçekleştirildi. • Nisan 1993: Bremen'de 600 gram uranyum tozu satmaya çalışan 2 kaçakçı yakalandı. • Haziran 1994: Badenvvürttemberg eyaletinde ilk kez silah yapımında kulanılmayahazır plutonyum ele geçirildi. Işadamı Adolf Jaeckle, malı İsviçreli bir tüccardan aldığını sö>ledı. • Haziran 1994: Bayenı polisi, bir Rus denizaltısının reaktöründen alınma 0.8 gram zenginleştirilmiş uranyum 235'eelkoydu. • Ağustos 1994: Moskova'dan gelen bir Lufthansa ucağında yanm kilo plutonyum bulundu. Malın Rusya'daki bir atom fabrikasından geldiği sanılıyor. Plutonyum 239 nedir? Atom bombasının "paüayan maddesi" plutonyum, yapay yollardan elde edilen radyoaktif bir kimyasal elementtir. Gümüş renkli plutonyum elementinin en önemİı izotopu, çekirdeği bölünebilen plutonyum 239'dur. Plutonyum 239, uranyum 238'in nötronlarla bombardımanı yoluyla üretilir. 300 gramdan büyük miktarlarda kullanıldığında patlayıa özellik kazanır. 9 Ağustos 1945'te ABD tarafından Nagazaki kentine atılan ve yaklaşık 200 bın kişinin ölümüne yol açan atom bombası, plutonyum 239"dan üretilmişti. BL'AİVDAIJ MÜLTECİLER Her gün 700kişi dizanterikurbanı CENEVRE (AFP) - Ulusla- rarası Kızılhaç Örgütü, Ru- anda'h göçmenlere yardım operasyonu için 70 milyon do- lara daha ihtiyacı olduğunu açıklayarak Baülı ülkelerden yardım istedi. Örgüt tarafından yapılan açıklamada bu paranın gıda maddesi ve ilac ahmlanyla yar- dım görevlerinin ücretlerinegi- deceği bildirildi. Uluslararası Kızılhaç örgü- tü, /^aire'de Goma kentindeki mülteci kampında dizanteri- den her gün 700 Ruandalının olduğunu bildirdi. Örgüte göre Tanzanya'daki iki kampta toplanan 310 bin mülteci arasındaki ölüm oran- lan da "ürkütücü boyutUra" ulaşu. Kızılhaç örgütüne göre 5 yaşından ufak her bin çocuk- tan % 10.8'i çeşitli hastalıklar- dan ve kötü beslenmeden ötü- rü yaşamını yitiriyor. Goma'daki mülteci kampla- nnm ise şiddetli yağışlardan "batakhk" haline geldiği bildi- riliyor. TUSCHOLSKYÖDÜLÜ İsveç'tenTeslime Nesrin'e ödül GÜRHAN UÇKAN STOCKHOLM - Geçen hafta aniden İsveç'e gelen ve halen İsveç PEN Kulüp tara- fından bilinmeyen bir adreste ağırlanmakta olan Bengaldeşli yazar Teslime Nesrin, 1994'ün Tuscnotsky Ödülö'ne değer gö- rüldü. İsveç PEN'i tarafından her yıl ülkesinden uzakta yaşa- mak zorunda kalan bir yazara verilen ödülün tutan 150 bin kron (600 milyon lira). Adını İkinci Dünya Savaşı şırasında, ülkesinden kaçarak İsveç'e sı- ğman Avusturyalı yazar Tusc- holsky'den alan ödül, Nes- rin'e, perşembe günü yapıla- cak törenle Kültür Bakanı Bir- git Friggebo tarafından verile- cek. Bu ödül, aynı zamanda kazanana İsveç'te bir yıl sürey- le özgürce çalışma olanağı sağ- lanmasını da içerdiği için Nes- rin 'in yakın gelecekte burada kalacağı anlamma da geb'yor. İsveç PEN Kulüp Başkanı Gabi Gleicbjnann, bu nedenie bir açıklama yaparak Teslime Nesrin'in çahşmaya başladığı- nı ve ilk iş olarak 5. romanı "Lai|a"nııı (Utanç) İngilace çevirisini incelediğini söyledi. Perşembe günü Türkiye saa- tiyle 15.00'te yapılacak ödül töreni nedeniyle üikesinde köktendinciler tarafından öl- dürülmek istenen yazar, ilk kez ortaya çıkacak. İsveç ve dünya basınından temsilcilerle daha sonra bir toplantısı da yapa- cak. Tören ve basın toplantısı, hükümet konağı Bella Vene- zia'da gerçekleşecek. Toplantı- ya aynca isveç Dışişleri Baka- nı Margareta af Ugglas da katılacak. AZERBAYCAN BAŞBAKANI HÜSEYİNOV 'Gerekirse 50yıl bilesavaşınz'MOSKOVA (AA) - Azer- baycan Başbakanı Suret Hüse- yinov, daha önce Ermenistan"- da yaşayan 200 bin Azeri mül- tecinin evlerine dönmeden Ka- rabağ'ın statüsünün tartışı- lamayacağuıı söyledi. Hüseyinov, Iran Dışişleri Bakanı AB Ekber Velayeti'yi kabulünde yaptığı konuşma- da, "Karabağ'da çatışmalann başlamasıyla 200 bin Azeri, Er- menistan'dan sürüldü. Ermenis- tan Azeri toplumu topraklanna dönene kadar Karabağ'uı statü- sünün ele aunması mümkün de- ğüdir" dedi. "Gerekirse topraklannuz için 50 yıl büe savaşınz" diyen Hüseyinov, Şuşa ve Laçin'in işgaline biran önce son veril- mesini istedi. Azeri halkının işgal altında- ki topraklan kurtarmak ve Karabağ'ı tekrar Azerbay- can'a bağlamak için gerekli ce- saret, sabır ye güce sahip ol- duğunu belirten Hüseyinov, "Allah'a ve dost Iran halkımn desteğine gûveniyoruz" dedi. AJi Ekber Velayeti ise, "Aze- ri halkının zafer kazanacağına inanıyoruz. Azerbaycan'm is- tekleri yasal ve meşrudur" diye konuştu. Velayeti. bölgede gü- venliğin ancak adil banşla sağ- lanabileceğini söyledi. Velayeti, İran'm başta İmişli bölgesinde olmak üzere Azeri mültecilere insani yardım sağ- lamaya devam edeceğini de be- lirtti. RÖNESAJVS İNGİLTERESİ'NDE TÜRKLER NazanAksoy 30.000 (KDV içinde) Çağdaş Yayınları Türkocağı Cad. 39-41 Cağaloğlu-İstanbul ödemeli gönderilmez