Katalog

Cumhuriyet İmtivazsahibi: Berin Nadi Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya • Genei Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • Yazıişleri Müdürleri: îbrahim Yddız (Sorumlu), Diııç Tayanç • Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fıkret Eser Dış Haberler: Ergun Balcı • Ekonomi: Bülent Kızanlık • İstihbarat: Yalçın Çakır • Yurt Haberleri: Mehmet Saraç • Makaleler: Sami Karaören • Spor: Abdülkadir Yücelman • Düzeltme: Abdullah Yazıcı Ankara Temsılcisi. Mustafa Balbav •Haber Müdürıi: Doğan Akın AtatürkBul- \anNoi25, Kat: 4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 Hat), Telex: 42344, Fax: (4)4195027 •İzmir Temsilcısı: Scrdar Kızık, H.Zıya Blv 1352 S.2 3 Tel:4411220 Telex: 52359, Fa\: 4419117 »Adana Temsilcısı Çetin Yiğenoğhı İnönü Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 3522550-3522601-3522492. Tele\- 62155. Fax: 3522570 Muessese Müdürü Erol Erkut • Koordına- tör- Ahmet Korulsan #Muhasebe Bülent Ye- ner • tdare Hüseyin Gürer •Işletme önder Çelik • Bilgı-tşlem \aillnal »BılgısayarSıs- tem: Mürirvet ÇUer •Reklam: Reha Işttman Yajmlavan >e Basu: Venı Gun Haber Ajansı. Basın ve Yaytnakk A.Ş Türkoca'ğı Cad 39 41 Cagaiogiu 34334 kt. PK. 246 tflanbul Tei: (0 212)5120505 (20 hal)Telex 22246, Fax(0 212)5138595 28 TEMMUZ 1994 İmsak:4.01 Günes: 5 48 ÖeIe:I3 15 İkindi: 17.11 Akşam: 20.32 Yatsı: 22. ] 1 Öykü '94 yarışması • Haber Merkezi - Gençlik Kitabevi kuruluşunun 50. yıldönümü nedeniyle öykü dalında biryanşma düzenledi. Amatör ve profesyonel yazarlara açık olan yanşmanın amaanın gençleri edebiyata özendirme amaanı taşıdığı belirtildi. Son esergöndermetarihi 31 ağustos olan yanşmada jüri Hulki Aktunç. Feridun Andaç, Semih Gümüş. Necati Tosuner ve Muzaffer Uyguner'den oluşuyor. Yanşmaya katılmak isteyenlerin daha geniş bilgiyi Gençlik Kitabevi'nden edinebilecekleri bildirildi. Kapadenizfşenlikve festivallertedohı •TRABZON (AA) - Doğu Karadeniz bölgesinde, başta dağ ve yaylalarda olmak üzere şenlik ve festivallerle dolu günler yaşanıyor. Şenliklerinin yanı sıra, il ve ilçelerde düzenlenen geleneksel festivaller de yöre turizminin lanıtımında etkili oiuyor. Kutlamalannadün başlanan ve 31 temmuzda sona erecek olan 14. Rize Çay ve Turizm Şenliği'nin en dikkat çekicı bölümünü ise bu gece yapıiacak olan Karadeniz Fıkralan Yanşması oluşturuyor. Festivalde, çeşitü sergi ve yanşmalar ile konserler ve spor etkinlikleri de yer alıyor. 18. Arhavi Kültür ve Sanat Festivali ise 29-31 temmuz tarihleri arasmda gerçekleştirilecek. Festivalde konserler. halk oyunlan gösterileri. spor müsabakalan, yüzme, rafting ve motor yanşlan yapıiacak. Festivalin en ilgi çekid bölûmü ise 30 temmuz cumartesi günü yapıiacak olan ve atmacalan İconu alan " Atmacacılığın dünü, bugünü ve yannı" konulu panel oiuşturuyor. Nükleersantral ihalesi uzatıldı • İZMİR(AA)-Türkiye Elektrik Kurumu'nun Içel'ebağlı Akkuyu beldesinde kurulması planlanan, nükleersantral damşmanlık ihalesini 3 ay uzatüğı bildirildi. TEK Nükleer Santral Proje Müdürü Güngör Bozkurt, yaptığı açıklamada santral ihalesinin sonuçlanacağı tarihi, daha önce 26 Temmuz 1994 olarak açıkladıklannı belirterek, "Ancak bazı bürokratikengeller nedeniyle ihale zamanında sonuçlanmadı. İyi bir değerlendirme yapmak için danışmanlık ihalesini 26 Ekim 1994 tanhinde sonuçlandırmayı düşündük" dedi. Akkuyu'da, bin 66 megawatt gücünde ikı atom reaktörü kurmayı plaıüayan TEK, reaktör tipinin ve teknolojisinin seçiminde danışmanlık yapacak fırmanın belirlenmesi için 26 Nisan 1994 tarihinde ihale açmıştı. Açılan ihaleye dünyada nükleer teknoloji konusunda deneyimi bulunan, başta ABD. Fransa, İsviçre, İspanya. Kanada, Almanya gibi ülkelerden 18 konsorsiyum katıldı. Bu konsorsiyumlann tümü, ortak olarak birTürk fırması da alarak ihale tekliflerini sundular. Kuduzla mücadele hızlandınlıyop • ANKARA (ANKA) - Özellikle köpek ve kedilerin çoğalma zamanı olan bahar ve yaz aylannda artış gösteren kuduz vakalanna karşı Sağlık Bakanlığı genelge üzerine genelge çıkanyor. Tüm illere gönderilen yeni genelge ile sahipli hayvanlann kuduza karşı aşılama zorunluluğunun sıkı deneümi istenirken, buna uymayan hayvan sahiplerine cezai yaptınmlar uygulanması sağlanıyor. Sağbk Bakanı Kazım Dinç adına müsteşar Aytun Ciray tarafından haarlanan ve 76 il valiliğine gönderilen genelgede yaz aylannda bulunulması nedeniyle kuduzla mücadelenin hızlandınlması gerektiği belirtildi. Hasta baılemdktepe dikkat • KONYA (AA) - Mikrop kapmış bademciklerin organizmayı olumsuzetkilediği, çeşitü hastalıklara zemin haarladığı bildirildi. Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Fuat Yöndemli. yaptığı açıklamada yutağın iki yanında bulunan bademciklerin. organizma sağlığı açısından yararh görevleri bulunduğunu belirterek, "Sağlıklı bademcikler, organizmayı mikroplara karşı koruyan ilk barajlardır" dedi. Yılda en az 5-6 kez rahatsızhk gösteren ve şiddetli ateş yapan bademciklerin alınması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Yöndemli, bademcikleri hasta olan çocuklann olmayanlara oranla daha az geliştiğini. bu çocuklann genelde çok yemek yemelerine rağmen zayıfdüştüklerini de sözlerine ekledi. Uzmanlaryaz aylannda bitkinlik, kramplarve sıcak çarpmasına karşı dikkatli olmak gerektiğini hatırlatıyorlar Sıcaklarla gelen ölüm tehlikesiGÜNDÜZİMŞİR Uzmanlar, yaşadığımız şu günler- de hava sıcaklığındakj aşın yük- selmeler sonucu meydana gelen "Sı- cak Sendromlan"na (SS) karşı yurttaşlan uyanyor. Hava sıcaküğmın 32 C ve nispi nem oranın yüzde 60'm üzerine çıktığı zaman ölümcül tehüke yarattığını vurgulayan uzmanlar, sıcak send- romlanndan en çok yaşlılar, damar sertliği ve kalp yetersizliği olanlar ile şeker hastalan, alkolikler ve idrar söktürücü ilaç kullananlann etki- lendiğini belirtiyor. Doç.Dr. Ahmet Rasim Küçükusta, sıcak sendromlannın organızmanın henüz sıcağa uyum sağTayamadığı, sıcak dalgasının ilk günlerinde daha tehlikeli olduğuna dikkati çekıyor. Organizmanın sıcağa karşı en önemli savunma araanın terleme olduğunu belirtiyor. Sıcak kramplannın SS'lerin en hafif şekli olduğunu vurgulayan uz- manlar, belirtilerini şöyle özetliyor: " En çok kullanılan organlar olduğu için kol ve bacak kaslannda daha sık görüJür. Kramplar, kısa fakat tek- rariayıcı ve can yakıcıdır. Sıcaktaki efordan sonra dinlenmeye gecildiği zaman başlar. Soğuk bir duş da krampların ortaya çıkmasına neden olabilir. Tuzlu su içilerek veya damar yoiuyla tuzlu serum »erilerek ktsa za- manda düzeune sağlanabilir." Doç. Küçükusta, sıcak sendrom- lannın diğer çeşitlerini ve tedavi yöntemlerini şöv le özetliyor: Sıcak bitkialiği: En sık rastlanan SS'dir. Sıcağa üç günden fazla ma- ruz kalanlarda daha sık görülür. Başlıca iki çeşidi vardır. 1- Su kaybının ön planda olduğu sı- cak bitkiıüiği: Bu aynı zamanda en tehükeli olandır, Çünkü sıcak çarp- ması riski fazladır. Çok yaşh. düş- kün ve zeka geriliği olup da susuz- luklannı yeterince ifade edemeyip gideremeyenlerde görülür. Fazla ter- leyip az su içenlerde de rastlanabilir. Başlıca belirtileri. aşın susama hissi, • Sıcak sendromlanndan en çok yaşlılar, damar sertliği ve kalp yetersizliği olanlar ile şeker hastalan, alkolikler ve idrar söktürücü ilaç kullananlar etkileniyor. - — yorgunluk. halsizlik, sinirlilik ve İconsantrasyon bozukluğudur. Vü- cut ısısı 39 C'ye kadar çıkabilir. 2-Tuz kaybının ön planda olduğu sıcak bitkinîiği: Nedenı. terle kaybe- dilen su ve tuzun, sadece su içilme- siyle karşılanmasıdır. Aşın halsizlik. yorgunluk. baş ağnsı. baş dönmesi. kas kramplan ortaya çıkar. Bazı hastalarda iştahsızlıİc, kas ağnlan. bulantı, kusma ve ishal gibi viral bir enfeksiyona benzeyen bir tablo gö- rülebilir. Hastalann bitkin bir görü- nümleri vardır. Derileri solgun, so- ğuk ve nemlidir. Tansiyon düşük, nabız hızlı ve ateş normaldir. Teda- visinde hasta derhal serin bir yere alınır ve yatar durumda tutulur. Sıcak çarpması: Nedeni. vücudu- muzdaki ısı düzenleme sisteminin, organizmanın yeterli ısı kaybını sağlayamaması sonucu, vücut ısısının 41C üzerine çıkmasıdır. Bir çok hayati organın (kalp, bevin. böbrek, karaciğer) fonksiyonlan bozulabilır. Sıcak çarpmasının da iki çeşidi bulunuyor. 1-Klasik sıcak çarpması: Yaşlılar- da. damar sertliği. kalp yetersizliği. şeker hastalığı olanlarda ve alkolik- lerde daha sık görülür. Sıcak dalga- lan boyunca, kalp krizi ve kalp ye- tersizliğine bağlı ölümlerde büyük artışlar olur. İdrar söktürücü, kalp ve tansiyon ilacı, alerji ilacı ve bazı sinir sistemi ilaçlan kullananlar da nsk altındadır. Hastalık belirtı ol- maksızın birden başlar. Bilinç kaybı erken bir ışaret oiabilir. Başağnsı. baygınlık. kann ağnlan görülebilir. Ateş yükseküğı ve bitkinîiği çok ti- piktir. Makattan ölçülen vücut ısısı 41C 'nin üzerindedir ve vücut ısısı 44C "yi geçebilir. Deri sıcak. kuru ve kızarmış olup. nabız hızlı. solunum zayıftır. Kaslar gevşer, refleksler azalır. Tansiyon genellikle düşük bulunur. Hastalığın ağırlığına göre, uyku haiınden denn komaya kadar değişen farklı derecelerde santral si- nir sistemi belirtilen vardır. 2-Efora bağlı sıcak çarpması: İşçi- ler, çıftçıler, askerler. sporcular, ka- zan dairesı ve dökümhane çalışanla- nnda görülür. Belirti ve bulgulan klasık tiptekıne benzer. En önemli klinik fark bu hastalann terleyebil- melendır. Bundan dolayı da. vücut iç ısısı çok yüksek olmasına karşın deri aldatıcı olarak soğuktur. Bu grupta, böbrek yetersizliği. yaygın damar içi pıhtılaşma ve kas hasan bulgulan daha sık ve ağırdır. Teda- vide en önemli faktör sıcak çarpma- sı olanlann erken tanınmalan ve derhal soğutulmaya başlanmalan- dır. Çok sık yapılan tehlıkelı yanlış- lardan biri. şuuru kapalı olan hasta- ya su içirilmeye çabşılması ve soğut- mayı başlamakta gecikmedir. Ağlar atıldı, sırabalıkta Marmara Bölgesi'nin hala avlanılabilen ender su kavnaklanndan biri Apolyont Gölü. Balık, Btakoz, kerevit ve karides gölün başlıca ürünlerinden. Göl kıyısındaki yerleşün merkezlerinin temel geçim kaynağını da balıkçılık oluşturuyor. Günün suya vaklaştığı. göğün kızıla boyandığı saatlerde, küçük kayığıyla balığa çıkmış balıkçı. Âğlarını. sepetlerini suy a salıyor. Bundan sonrası "rastgele!" Ağlar balık, sepetler Btakoz ve karides dolu çıkarsa, günün şonu mutlulukla gelecek. Voksa umutlar birsonraki akşam üsrünc kalacak... (Fotoğraf: Izzet Keribar) İSVEÇDIŞİŞLERİ: Türkiye'ye gitmek tehlikeli değil GÜRHAN LÇKAN STOCKHOLM - Önce Türkiy ede, daha sonra da Yunanistan"da patlayan bombalar. kaygılı Isveçlilerin telefon yağmuruna tuttuğu İsveç Dışişleri BakanlığYnı usandırdı. Türkiy e'de ve son zamanlarda Rodos"taki bomba eylemlennden sonra, y ola çıkmak üzere olan İsveçliler. turlannı iptal edıp etmeveceklerini Dışişlen. Bakanhğı'na danışmaktalar. İsveç Dışişleri Bakanlığı Basın Müsteşan StafTan Björck, bir açıklama yaparak vatandaşlannı sakin olmaya çağırdı. Björck. Türkiye ve Yunanistan'a gidilmemesi için bakanlığının resmı herhangi bir çağnda bulunmasının söz konusu olmadığını vıırgulay arak şöyle konuştu: "Londra ve Parisgibi kentlerde de düzenli olarak patlamalar oiuyor. Hatta Kopenhag da bile. Ama bu kentler söz konusu olduğu zaman kimse telefona sarılıp gitmenin tehlikeli olup olmadığını sormuyor. Ne zaman Türkiye'de, Yunanistan'da ya da Mısır'da iki uydunık bomba patlasa, herkes telefona koşuyor. Bu Ulkelere gidecek vatandaşlara. kararı kendilerinin \ermesini öneriyoruz. Biz. herhangi bir resmi uyarıda bulunmayacağız." Björck. sözlennı şö> le sürdürdü: "Bu eylemlerle ilgüi yapılabilecek bir yorum da yalnızca koıkutmayla yetinildiği şeklindedir. Amaç, turistleri öldürmek değil. Turizmi baltalayarak ülke ekonomisini barumak isriyor çeşitü terör grupları." Rüzgar hafifledi, Geliboluyangını söndîmüdü CELALİMREN ÇANAKKALE - Gelibolu Yan- madası Milli Park alanında önceki gün başlayan ve Türkiye tarihinin en büyiük orman yangmlanndan biri olarak nitelenen yangm, şiddetli rüzgann hafiflemesi üzerine kontrol altına ahnarak söndürüldü. Çanakkale Valisi Hüsnü Tuğlu yaptığı açıklamada, yangında 30 bin dönüm orman arazisinin tamamen kül olduğunu, yanan yerlerde yer yer alevlerin sürdüğünü, ancak bu alevlerin yeniden büyüme ihtimali olmadığını bildirdi. Vali Tuğlu, şöy- le devam etti: "30-35 yılda büyük emeklerle oluşturulan güzelim or- manın 35 saarte küJ olması üzücü." Vali Tuğlu, yangının bu denli bü- yümesinin "yegane sebebinin" çok şiddetli esen rüzgar olduğuna da dikkat çekerek dün gece yansı rüz- gann hafiflemesiyle birlikte yangının kontrol altına ahnarak söndürüldüğünü belirtti. Gelibolu'daki orman yangımnın, tarladaki anızlann yakıhnası sırası- nda sıçrayan ateşten başladığı kesin olarak belirlendi. Kumköy yakı- nlanndaki tarlasında anız yaküğı belirlenen ve gözlem altına ahnan Ismail Çimen'ın sorgulaması ise sü- rüyor. Vali Hüsnü Tuğlu. yangının "müsebbibi" olarak İsmail Çimen'in kesin olarak tespit edildiğini. sanığın ifadesinin alınmasından sonra Cumhuriyet SavcıkğYna gön- derileceğini belirtti. Orman Bakanı Hasan Ekinci. Şe- hitler Abidesi'nde dün düzenlediği basın toplanüsında. Gelibolu Yan- madası Milli Park Alanı'nda çıkan orman yangmında >ok olan yeşil alanın, bir yıl içinde yeniden ağaç- landınlacağını soyledi. Ekinci. Eceabat Ziraat Bankası Şubesi"nde açılan 1080 numaralı he- saba. kampanyaya katılmak isteyen Türkiye'deki tüm kurum ve kuru- luşlar ile vatandaşlann para yatıra- bileceklenni de bildirdi. Bu arada orman yangınında ha- yatını kaybeden Çanakkale Orman Müdürü Talat Göktepe dün kala- balık bir yurttaş topluluğu ve Or- man Bakanı Ekinci'nin de katıldığı bir törenle toprağa verildi. CHP Genel Sekreter Yardıması Eşref Erdem, "Orman yangını nede- niyle TBMM BaşkanlığVna Meclis araştırması önergesi vereceğiz" dedi. Balıkesir'in Erdek ilçesi Kapıdağ Yanmadası'nda önceki gün meyda- na gelen orman yangını kontrol al- tına alındı. Yaklaşık 70 hektarlık or- man alanını tahnp eden yangın. rüz- gann etkisini ka\ betmesi, çevre il ve ilçelerden gelen söndürme ekipleri. askeri birlikler v e halkın da çalışma- sıyla güçlükle kontrol altına alındı. PsikoterapimasayayatınlacakÇeviri Servisi - Yeni araştırmalar psı- koterapide geçerli olan metotlann eksik ve yanhş etkılennı ortaya koyoı- yor. Önümüzdeki günlerde Hamburg"- da başlayacak olan 3. Dünya Psikote- rapi Kongresi'nde, uzmanlar psikote- rapi yöntemlerini tekrargözden geçire- cekler. Dünyanın birçok ülkesinde bir sek- tör haline gelen psikoterapinin gercek- ten etkiü bir tedavi yöntemi olup ol- madığı tartışılıyor. Birçok terapistin bu konuda birleştiği nokta, bu yöntemler- le insanın duygu dünyasına girilemiyor olması. Ağır ruhsal bozukluklann terapi yöntemiyle zaten ortadan kaldınla- mayacağını belirten tıp uzmanlan. in- san duygulannın sevgi, hayal kınklığı, nefret ve cinsel içgüdüler gibi derinler- deki katmanlanna inmede, psikotera- pinin yetersiz kalacağını iddia ediyor- lar. Gelişmiş ülke insanlannın ağır ya da hafif ruhsal bozukluklan olması çok doğal. Bu ülkelerde her iki vatandaştan birisi, hayatında bir kez psişik olarak hastalanıyor. Her dört kişiden biri de hafif ancak tedavi edilmesi gereken bir ruhsal rahatsızlıktan yakınıyor. Bunla- ra yüzbinlerce uykusuzluk çeken. stres- li. sinirleri gergin ancak klinik ra- hatsızlığı olmayan insan da eklenıyor. Burada biraz daha rahat ve mutlu ol- mak isteyen, streslerinden kurtulmayı amaçlayan insanlarla, iyileştirilmesi ge- reken tıbben belirgin bir psişik ra- hatsızlığı olan insanlann birbirinden aynlması gerekir. Bu hem terapi teda- visi görüp görmemek hem de eğer tera- pi seçilecekse hangi terapi yöntemiyle tedavi olunacağının belirlenmesi açısı- ndan çok önemli. Eski yöntemlerin ie sanat, dans ve müzik terapisi gibi yeni yöntemlerin de beklenen iyıleştirici etkiyi göstennedi- ğini açıklayan uzmanlar. hastalann kaybettiği zaman süresince ruhsal bo- zukluklannın da derinleşeceğini vurgu- luyorlar. Yaygın terapi yöntemleri Davranış Terapisi: Bu yöntemde ba- şan hastayla ılgili denemelere bağlı. Hasta. problem yaşadığı ortamlara (korktuğu yerlerde bulunma, ilişki kur- ma zorluğu varsa yeni insanlarla taru- şma. çekindiği konulann üzerine gitme gibi) sık sık girerek. problemlerini bu yöntemJerle çözmeye çalışıyor. Psikanaliz: Freud öğretisi temel ah- narak geliştirilen ve farklı yöntemlere aynlan bu fonnda. hasta ile onun geç- mişinin ve rahatsızlığının nedenlerinin irdelendıği uzun konuşmalar yapıhyor. Gestalt Terapisi: Psikosomatik bo- zukluklarda başvurulan bu yöntem. duygulann ani tepkilerle ortaya dökül- mesi ve bu tepki gösteriminin grup ya da küçük oyunlar içinde dışa vurul- masıyla gerçekleşıyor. Konuşma Terapisi: Hasta problemle- rini. grup içinde ya da tek başına anlat- maya. o problemleri beh'rginleştirmeye çalışıyor.