Katalog

Cumhuriyet İmtivaz sahibi: Berin Nadi Genel Ya>ın Koordinatörii: Hikmet Çetinkaya • Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • Yazıişlen Müdürleri: İbrahim Yddız, DinçTayanç(Sorumlu). • Haber Merkezi Mü- dürü: Hakan Kara Dış Haberler: Ergun Balcı • Ekonomi: Biilent Kızanlık • İstıhbarat: Yalçın Çakır • Yurt Haberlen: Mehmet Saraç • Makaleler: Sami Karaörcn • Spor: Abdülkadir Yücelman • Düzeltme. Abdııllah YazıA Ankara Temsilcisi: Mustafa Balbay •Haber Müdürü: Doğan Akın AtatürkBul- vanNo:125, Kat: 4, Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 Hat). Telex. 42344, Fax: (4)4195027 •İzmır Temsilcisi: Serdar Kınk, H.Ziya Blv 1352 S.2 3 Tel.4411220 Telex. 52359, Fax 4419117 «Adana Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu İnönü Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1. Te!: 3522550-3522601-3522492. Telex: 62155, Fax: 3522570 Müessese Müdurü. Erol Erkırt •Koordma tör: Ahmet Korulsan • Muhasebe. Biilent Ye ner •Idare Hüseyuı Gürer •Işlelme: öndeı Çelik • Bılgı-İşlem Nailtnal «BılgısavarSis iem: Vlürüvet Çiler #Reklam Reha Isıtman \aMntla\an ve Basan: Venı Gun Haber Ajansi, Basın \ e \ auncılık A Ş Turkoca'ğıCad » 41 Caealoâlu 34334 tst PK 246 tstanbul Tel (0 2l2l5l2O505(2f)hdt)Telcx 22246. Fd\ (0 212)51 vS595 21 HAZİRAN 1994 İmsak:3 24 Güneş: 5.25 Öğle: 13.10 İkindi: 17 10 Akşanr 20.46 Yatsı: 22.37 Tarihi eser ele geçirildi •ADANA (Cumhuriyet Güney tlleri Bürosu)- Mali şube ekiplerince yürütülen aramalarda, Bizans dönemine ait topraktan üretilmiş eserler ele geçirildi. Olayla ilgili biri AJman uyruklu üç kişiyakalandı. Emniyet müdürlüğünün açıkJamasına göre 18 haziranda Adana Havalanı'nda Aimanya'ya gıdecek yolculann bagaj kontrolu sırasında, Alman uyruklu Stephan KJaus Weiss'in bagajında bir toprak testi ele geçirildi. Hazn lanan ön raporda testinin Bizans - İslam dönemine ait olduğu ve 2863 sayıb Külrür ve Tabiai Varlıklan Kanunu kapsamına girdiği beürlenince araştırma derinleştirildi ve Zeyno Fesli ile Gürsel Ergüneş adlı kişiler yakalanarak gözaltına aündı. Gürsel Ergüneş'in evinde yapılan aramada, topraktan üretilmiş 5 testi. bir vazo. bir çömlek kap ve bir küçük kınk çanak elde edildi. YüceDivan'a tanıklarta devam • ANKARA (ANKA)- Bayındırbk ve Iskan Eski Bakanlan Safa Giray ve Cengiz Altınkaya'yla Karayollan eski Genel Müdürü Atalay . Coşkunoğlu hakkında, dövizle yapılan otoyol ihalelerinde görevlerini kötüye kulanarak devleti 10.5trilyonlirazarara uğratüklan gerekçesiyle Yüce Divan'da açılan davaya bugün tanıklann dinlenmesiyle devam edilecek. onanlıyor• ERZURUM (AA) - Ağn'run Doğubeyazıt ilçesindeki tarihi İshakpaşa Sarayı'nın onanmının büyük bir kısmının yıl sonunda tamamlanacaği bildirildi. 1784-1789yıllan arasında yaptınlan ishakpaşa Sarayı'nın onanmına iki yıl önce başlandı. Öte yandan, Ardahan Kalesi'nde de 2 yıldır sürdürülen restorasyon çalışmalannın devam ettiği ve çahşmalann bu yıl biteceği bildirildi. seferberlik • ANKARA (ANKA) - Milü Eğitim Bakaru Nevzat Ayaz, 1994-1995 öğretim yıbnda Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde kapah okul kalmayacagmj söyledi. Bakan Ayaz, bu yıl Doğu ve Güneydoğu'da teröre büyük darbe vurulduğunu, PKK'nin etkisinin azaltıldığını belirterek "Bölgede huzur ve güven sağlanmıştır. 1994-1995 öğretim yılında kapalı okullann hemen hemen tamamı eğitime açılmış olacaktır" dedi. Gümüşçay için kazı izni •BANDIRMA(AA)- Bandırma'nın Ergili Köyü yakınlannda yeralan Daskyleion antik kentindeki kazılara başkanlık eden Prof. Dr. Tomris Bakır. Biga'run Gümüşçay beldesi çevresinde kan yapmak için Kültür Bakanüğı'na başvurdu. Ege Üniversitesi öğretim üyesi Bakır. Gümüşçay çevresinde ortaya çıkanlan tümülüste bulunan iki lahitin çok önemli olduğunu bildirdi. Çanakkale Müzesı'ne götürülen ve MÖ 5. yüzyıla ait lahitlerden birinin 10 ton ağırhğında olduğunu belirten Prof. Dr. Bakır. Pers dönemine ait bu lahitin kime ait olduğunun bebrlendiğıni söyledi. Prof. Bakır bu lahitin Istanbul'da bulunan İskender lahtı gibi uluslararası düzeyde ilgi uyandıracak kadar önemü olduğunu vurguladı. Annekucağı besJenmeden önemlî • İZMİR (A1VKA) - Bebekler için anne kucağının, sağükü gelişme açısından beslenmeden daha büyük önem taşıdığj belirtildi. İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü Anabilim Dah öğretim üyelerinden Doç. Dr. Suha Miral, sık sık kucağa alınan bebeklerin sevgi ve coşkuyu ten teması ile daha iyi hissettiklerini ve bunun da çocuğun gelişimini olumlu yönde etkilediğini beürtti. Sigaraiçme yasağı geliyop •ANKARA (ANKA) - Kapalı yerlerde sigara içme yasağı geliyor. TBMM'de ele alınacak bir yasa kapsamında; sağlık, eğitim-öğretim ve kültür hizmeti veren yerler ile kapalı spor salonlannda, topiu taşıma araçlannda sigara içilemeyecek, sigara tanıtım ve reklamı da yapılamayacak. Söz konusu yasa bu hafta çarşamba günü Adalet Komisyonu'nda ele alınacak. DYP, ANAP, RP ve BBP'li mületvekillerinin aynı doğruJtuda verdikleri yasa teklifi de komisyonda görüşülecek. 1. Iktisat Kongresi'nin yapıldığı bina Türk Ekonomi Bankası'na satıldı Tarih talanediliyorASUMAN A B A a O Ğ L U fZMİR - Devletin, gelir sağlamak amacıyla uygulamaya koyduğu özel- leştirme ve satma politikasmdan tari- hi, doğal ve kültürel değerler de payını alıyor. Merkez Bankası mülkiyetinde- ki, İzmir 1. İktisat Kongresi'nin yapıl- dığı ve Türkiye Cumhuriyeti'nin eko- nomi tarihinde önemü bir yeri olan ta- rihi bina, Türk Ekonomi Bankası'na saüldı. Kültür Bakaru Fikri Sağlar. yasala- nn verdiği yetki veyükümlülüklerçer- çevesinde, arkeolojik ve doğal SİT alaru olarak belirlenmiş alanîann ve koruma aluna aünmış kültürel varük- lann saüşı ve kiralanmasından önce. bakanüğının onayının ahnması gerek- tiğini kısa bir süre önce verdiği demeç- lerle vurgularken bunun tam tersi uy- gulamalar sürüyor. Satışa çıkanlan Hazine arazileri içinde SİT alanlannın da bulunabileceği olasıhğına karşın, Maüye Bakanüğı'na bağlı kuruluşlar, Kültür Bakanüğı'na danışma gereği duymazlarken Merkez Bankası da kendi mülkiyetindeki, birinci derecede koruma altına alınmış tarihi bir bina- yı, Kültür Bakanlıği'nın onayını alma- dan Türk Ekonomi Bankası'na sattı. İzmir 1. İktisat Kongresi'nin yapıldığı, Türkiye Cumhuriyeti'nin ekonomi ta- rihinde önemü bir yeri bulunan ve "Bi- 26 milvar liraya satılan İzmir'deki bina birinci derecede koruma altında bulu- nuyor ve miize haline dönüştürübnesi öngörülfiyordu. rinci Liusal Mimariık Dönemi" eserie- rinden olan bina, tarihi-mimari özel- ükleri nedeniyle birinci derecede koru- ma altına alınmışü. Merkez Bankası İzmir Bölge Müdür Yardımcısı Alaattüı Serhatoğlu. An- kara'dakı "idare merkezinin tali- matryla" saüş işlemini gerçekleştirdik- lerini bebrterek. "Kültür Bakanlıgı'na danışıJıp danışılmadığıiM biiemhorum. Ancak sanıyorum merkezdeki yetkili- ler, gerekli girişimierde bulunmuşlar- dır. Biz, sadece talimatlan yerine getir- dik" dedi. Restore edilecekti Serhatoğlu. Türk Ekonomi Ban- kası'na yaklaşık 26 milyar liraya satı- lan tarihi binanın, İtalyan Banco di Commerciale tarafından inşa edildiği- ni ve alıa tarafından İtalya'daki genel merkezden sağlanacak fotoğraflara göre eskisine sadık kabnarak restore edilmesinin planlandığmı söyledi. Konuyla ilgili görüşlerine başvur- duğumuz İzmir 1 No'lu Koruma Ku- rulu Müdürü Feridun Çopuroğlu, 2863 sayıb Koruma Yasası'nın 13. maddesinde yer alan, "Harine'ye ve di- ğer kamu kurunt ve kuruluşlanna ait olup usuJüne göre tescil ve ilan olunan her ceşit korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat rarlığı ile btınlara ait korunma sınırları dahilindeki taşınmaz- lar, Kültür Bakanlığı'nuı izni obnadan, gerçek ve tüzel kişilere satılamaz, hibe edilemez" hükmünü anımsatarak böyle bir izin başvurusu yapılmaması nedeniyle saüş işleminin ^asadışı" ol- duğunu söyledi. Miize olacaktı Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk iktisat kongresirün yapıldığı ve konusundaki tek örnek olan tarihi binanın, gelecek- te müze olarak kullanılabileceğini vur- gulayan Çopuroğlu, korumacılaradü- şen görevin bu ve benzeri yapılann ko- runarak gelecek kuşaklara aktanlması olduğunu bildirdi. Çopuroğlu, SİT alanlan ve koruma alündaki doğal, kültürel varbklann benzer uygulamalara ve talana maruz kalmamalan için yüksek kurulun "bu vaıiıklann kesinlikie satılamayacağı" yönünde bir ilke karan abnasmı öner- di. Bu sevimHköpeklefyuyuştımıcubağıtnhı olacak! Bakmay ın siz onlann tüm sevimlilikleriyle poz vermesine. Onlar, geleceğin 'haşin' polis köpekleri. Rusya'daki uyuşturucu mafy asının gelecekteki baş belalan. Uyuşturucu trafîğini önlemekte yetersiz kalan Mosko\ a Polis Teşkilatı Narkotik Şubesi, İngiltere'den getirtilen 5 Labrador köpek yavrusunun eğitimi ile Yüzbaşı Aleksey Mikulenko ve Albay Anatoli Koçergin'i görevlendirdi. Mikulenko ile Kocergin, beş sevinili Labrador y a\ rusunu 'baş belası' haline gefirmek için ellerinden geleni yapıyor. Onlar, büyüdüklerinde belki de büyük operasyonların gizu' kahramanlan olacak. Batılı ülkelerinyardım paketinden çıkan bu sevimli yavruların günleri, şimdilik yoğun cğitimle geciyor. İlk ve orta dereceli okul diplomalannda fotoğraf uygulaması kaldınldı MilliEğitim'denşeriatçılaradiplomaödünü EMİNEKAPLAN ANKARA - Milli Eğitim Bakanlığj. köktendinci çevreler ile türbanü öğ- rencilerin tepkilerine neden olan fo- toğrafb diplomalan yürürlükten kal- dırdı. Şeriatcı çevrelerin baskılan üzerine, ders geçme kredi sistemi kapsamında bu okullara gönderilen ve öğrenim branşının yönetimce eklenmesini dü- zenleyen diplomalar geri çekilerek, ge- nel amaçlı "edebiyat ve sosyal büimler" alanlanna göre düzenlenen eskileri gönderildi. Bakanlık yetkibleri. yeni diplomalarda. imam-hatipblerin üni- versitelere gırmelerini engelleyeci bir hüküm bulunmadığını, ancak kökten- dinci çevrelerin bu okullardaki çağ- daşlaşma girişimlerine karşı şimdiden tavır aldıklannı bebrttiler. Milü Eğitim Bakanbğı, türbanlı öğ- renci fotoğraflannın kabul edilmemesi nedeniyle köktendinci çevrelerin hedef aldığı "fotoğraflı diploma" uygulama- sına son verdi. Bakanbğın, konuya ilişkin 10 Haziran 1994 tarihü karann- da, şöyle dendi: Milli Eğitim Bakanı Nevzat Ayaz, fotoğraf uygulamasının. YÖK'ün istemi üzerine, diplomadaki fotoğraflann değiştirilerek sahtecilik yapılmasını önlemek için kaldınldığını savundu. Bakanbk yetkibleri, diplomalarda fotoğraf uygulamasının bakanlara gö- re her dönem değiştirildiğıni vurgu- layarak. şu açıklamayı yaptılar: "Bakanlığnnıza bağlı eğitim-öğre- tim kummlarında kullandan basdı ev- raktan, öğrenci Idmlik kartı. kütük def- teri ve okul dışından bitirme sınavlarına girenler için düzenlenen sınav a giriş bel- gesi dışmdaki belgelere fotoğraf yaptş- tuıbnaması ve kurulumuzun 3 IVlayıs 1994 tarih ve 141 sayılı kararının yürür- lükten kaldınlması kararlaştırılnııştır." Milü Eğitim Bakaru Ayaz. Cumhuri- yet'in konuyla ilgili sorulan üzerine, YÖK'ün. "fotoğraflann değiştirilerek sahtecilik yapd4ığın gerekçesiyle uygu- lamaya son veribnesini istediğini be- lırtti. Ayaz. "Dipfomalarda zaten fo- toğraf yokfu. TSE'nin diploma stan- dartlannda fotoğraf yer alm/yor. Ge- çen yıl ders geçme ve kredi sistemine uygun ounası için fotoğraf uygulaması kararı alınmış. Biz hem TSE'nin kara- nnı, hem de YÖK'ün isteğini yerine ge- tirmek için bu karan aidık" dedi. Sahtecilik bahane "Ne zaman diplomalara fotoğraf ko- şulu getirilse, türbanlı öğrencilerden ve velilerden çok büyük baskılar geliyor. Bu nedenle hemen yeni bir karar aluu- yor ve fotoğraf kaldmhyor. YÖK'ün sahtecilik yapdması gerekçeşâ de baha- neden başka bir şey değil. Üniversiteli öğrencilerden ve bazı çevrelerden onla- ra da çok büyük baskılar yapdıyor. Sahtecilik her yolia yapılabüir." Bakanbk, ders geçme ve kredi siste- mine uyarlanan diplomalara karşı, şe- riatçı çevrelerin "İmam-hatiplilerin üniversite hakkı eüerinden alınıyor" kampanyası başlatmalan üzerine, bu diplomalan geri çekti. Yetkiüler, ha- len smıf geçme sistemine göre öğrenim gören imam-hatip lisesi son sınıf öğ- renceleri için eski diplomalann kulla- nılacağını. ancak bakanükta, önü- müzdeki yıl imam-hatip liselerinin baskılannı ortadan kaldıracak bir dü- zenleme yapma eğilımi olduğunu be- ürttiler. Milli Eğitim Bakanbğı, bütün okullarda olduğu gibi imam-hatip li- sesi diplomalannda da "mezuniyet alanı" bölümüne "imam-hatip okuhı öğretim programı" hükmü yazılmıştı. Üst düzey bir yetkib. Cumhuriyet'in soruşu üzerine, şu bilgjleri verdi: "Öğrendnin mezun olduğu alan, okul yönetimince belirlenerek diploma- ya yazdıyor. Bunun önceden diplomaya yazılması mümkün değil. Endüsrri mes- İek tiseleri ve diğer okullar için de aynı şey gecerli. Eğer imam-hatip lisesi öğ- recileri üniversiteye almmayacaksa, en- düstri mesiek lisesi öğrencileri de alı- nmayacak demektir. Dinci çcvrelerin ayağa kaJkmasınm nedeni, imam-hatip liselerinde olabilecek çağdaşlaştırma çahşmalarma şimdiden tavır kovmak- tır." Miffiparklarda tarikatkaygısı •Özelleştirilen milli parklann 'tarikat kamplan' olarak kullanılabileceği, işletmecinin dünya görüşüne göre bikinili, şortlu bayanlann parklara sokulmayabileceği belirtiliyor İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - Özelleştirme kapsamına alınan milü parklann işletmesini üstlenen kişi ve kurumlarla yapılan sözleşmelerdeki eksiklikler ve yaptınmlar, bu alanîann. "tarikat kamplan" olarak kullanılabilecekleri kuşkulannı yarattı. Doğayı ve kültürel değerleri de bozabilecek sözleşmede işletmecilere, "huzur bozan kimseleri içeriye almama" hakkı da veriüyor. "Huzur bozan kimseler"in, işletmecinin dünya görüşüne göre şortlu ya da bikiniü bayanlarda olabileceğini vurgulayan ban çevreler, bu hakkın, bu yörelerde çokça görülen tarikat kamplannı akla getirdiğini söylediler. Orman Bakanüğı'na bağlı Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğü, "yürüriükteki yönetim düzeninin bu alanlann gerektiğince bakılmasına, temizlenmesine, işletibnesine arök olanak vermediği" gerekçesiyle milü park ve tabiat parklanndan dördünün giriş hasılatını ihaleye çıkararak özel kişilere sattı. Başlangıç olarak Kuşadası yakmlanndaki Dilek Yanmadası Milü Parkı, Antalya'daki Kurşunlu Şelalesi Tabiat Parkı, Muğla'daki ölüdeniz Kıdrak Tabiat Parkı ile Antalya'daki Olimpos Beydağlan Milü Parkı, Topçam Günübirlik Kullanım Alanı özelleştirilırken bunun önümüzdeki yıllarda diğer milü parklara da yaygınlaştınlması planlanıyor. Mayıs aymda Resmi Gazete'de yayımlanan ihale duyurulanna göre söz konusu alanlann "kapı giriş ücrerinin tahsib" ile "saha veçevretemizu'ği'', ihaleyi alan işletmecilere bırakıüyor. Beürlenen ihale bedeli üzerinde en yüksek fıyat önerisinde bulunarak ihaleyi kazanan işletmeci, milü parkın temizüğini yaparken, buna karşıbk olarak da giriş hasılatının tümünü alabilecek. Sonu hüzünle bitecek seriiven Milb ParklarGenel Müdürlüğü'nce, özelleştirilen dört milli ve tabiat parkının 1994 yıbndaki toplam geüri, 16 milyar 838 milyon olarak öngörülürken gideri ise topam 4 milyar 125 milyon üra olarak hesaplandı. İhale bedeü ise bu dört park için toplam 7 milyar 718 milyon lira olarak belirlendi. 11 mayıs tarihinde yapılan ihaleler ile milü parklanmız ve tabiat parklanmızın, sonu hüzünle bitecek bir serüvene aülmış olduğunu beürten Kırsal Çevre ve Orman Sorunlannı Araşürma Merkezi Başkanı Doç. Dr. Yöcel Çağlar, devletin toplam 4 milyar liraük bir gideri göze alamamasının bedeli nı yaklaşık 5 milyar üralık gelir kaybıyla ödeyeceğıni söyledi. Bu olumsuzluklann içinde devletin gelir kaybının "en önemsizi" olduğunu savunan Doç. Dr. Çağlar, şu görüşlere yer verdi: "Milli park ve tabiat parklan, ekolojik bir riske atümaktadır. Üstlenicilerle yapdan sözleşmelerde öylesine > aptırımlara yer veribniş ve öylesine eksiklikler var ki bu alanlann geleceğiıiden kaygılanmamak olası değil. Ömeğin. üstlenici, alanın genel gii>enliğinden ve yangm vıkımından sorumlu olacaktır. Ancak, sözleşmenin bir maddesine göre \ angın, üstlenicinin yükümlülüklerini yerine getirmemesinin haklı nedeni • sayılabüecekfjr. Yükümlülüklerini yerine getirmemek için işletmecinin yangm çıkanna) acağinı kim garanti edebilir?. Sözleşmede, söz konusu alanın ekolojik > önden taşıma kapasitesi ile ilgili bir ktsıtlamav a yer verilmemiştir. Açıktır ki üstlenici. alana ne denli çok ziy aretçi getirebilirse o denii çok kazanacakdr. Bu durumda da taşıma kapasitesinin aşdması gibi bir kaygıyı da taşımay abilecektir. Taşısa bile üstlenicUerin bu amaçla hangi sının temei aiacağı beürsizdir." Yılınenuzun günü Haber Merkezi- Varoluşundan bu yana kusursuz bir saat gibi işlevini sürdüren dünyamız. bugün yine özel günlerinden birini yaşıyor. En uzun gün olarak bilinen 21 haziran. aynı zamanda yaz mevsimine girdiğimizi de astrolojik olarak resmen müjdeliyor. Güneş"in Kuzey Yanmküre'de en uzun süre ışık verdiği günü yaşıyoruz bugün. Bir başka deyişle yıl içinde Güneş'in yer ekvatorundan en uzak güney ya da kuzey konumlannda bulunuşu olarak adlandınlan "gündönümü"nden birincisi gerçekleşiyor. Kusursuz bir sistemle evrende yerini koruyan dünyamızda bugün, Kuzey Yanmküre'ye "yaz müjdesi" veriyor. Dünyaya göre açısı beürü zamanlarda yükselme ve azaüna gösteren Güneş'in kuzeye doğru olan yıikseümi. 21 marttan itibaren başlar ve 21 hazirana kadar sürer. Bugün Kuzey Yanmküre Güneş ışmlanndan en uzun süre yararlanır. 21 arabğa kadar güneye doğru inen Güneş. Kuzey Yanmküre'ye bu kez de "kış"ın habercîliğini yapar. Biümsel olarak Güneş'in gök ekvatorundan kuzeye doğru 23 derece 21 dakika kaydığı ve doruk noktasına ulaştığı gündönümü. Anadolu'nun birçok bölgesinde bugün dahi şenliklerle kutlanıyor. Tarih kitaplannda en eski gündönümü şenüklerinin eskiçağda Tannca Kybele adına düzenlendiği beürtiürken her çevrenin inanç ve geleneklerine göre değişikükler gösteren şenlikler, günümüzde halen gerçekleştiriüyor. Anadolu'nun bazı bölgelerinde daha değişik olarak "dernek" adıyla yapılan şenükler özelükle Karadeniz kıyılannda halk tarafından önem taşır. Ona Anadolu'da ise kutlamalar ekip-biçmekle ilgilidir. Uzmanlar. bu gibi şenliklerin, eskiçağdan beri süregelen gündönümü törenlerinin bir kalıntısı olduğu görüşünü savunuyorlar.