Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14HAZİRAN1994SALI OLAYLAR VE GORUŞLER Din ve ekonomik gelişme Türkıye'de sayıları gıderek artan ımam-hatıp okullanna bakarak, ortaöğretımın dın ağırlıklı olduğu sö>lenebılır. Oysa, ortaöğretım. bıfıme yönelık olmalıdır Turkıye'nın yapısına uygun teknolojıyı. ancak, bıhme ağırhk vererek. kendımız yaratabilıriz Prof. Dr. NURİ KARACAN T urk;ye"de l980"den bu yana ıvme kazanan İs- İam'avöneliş, I993teşe- nat adına 37 aydının. guvenlık guçlennın al- dırmaz bakışlan altında. kundaklanarak oldurulmesıyle buyuk bır patlama y aptı Bır muhalcfet onde- n. olayda. olenlenn kışkırtması oldu- ğunu beyan ettı ve fanatık îslamcı oy- lan kazanma>a çahştı Hukumet. bu- yuk bır telaş ıçınde gozukmedı Ar- kasından Başbakan Çiller'ın "ezan se- si", "bizim dualarunız" edebıyatı baş- ladı. O da şenatçı oylara talıptı Yerel seçımler >aklaştıkça, şenatçı pankart- lar gıderek hoşgoruyle karşılandı Se- çımde Refah Partısi'nın o> yuzdesı arttı Çok şekerlı sesıyle uzlaşmacı bır gorunum veren RP Genel Başkanı Er- bakan artık farklı bınydı. "kan"dan soz edıyordu RP'nın. bır kısım halkın ve bazı İslam de\ letlennın Turkıye'de. laık olmayan bır Islam cumhunyetı kurmak ıstedıklen kuşkusuz Buyazı- nın amacı. dının ekonomik gelişme üzenndekı etkılennı tariışmaktır Bır kımse. dınsel ınançları nedenıy le kuçuk gorulemez \e dınsel ınançlarla alay edılemez Dının gereklerını yenne getıren bınsı topluma vararlı (ekono- mik gelışmeye katkıda bulunan) bın olabıleceğı gıbı. dının gereklerını pek az yerıne getıren \ a da hıç y enne getır- meyen bınsı de pekâlâ topluma varar- sız olabılır Bu noktada şı> soruşu sorabılınz Acaba Turkıye gıbı bır ekonomıde dı- nın butun gereklennı yenne getıren bır ınsanın mı. yoksa dının gereklennı ye- nne getırmeye vakıt bulamayan bın- nın mı ekonomıye katkıda bulunması olasılığı daha buvuktur' Hıç kuşkusuz kı ıkıncısı Bunun nedenı. Islam dını- nın ve Hınstıyanhğın Kaıohk mezhe- bının. bıreyı çok bağlayıcı olmasıdır Bu savımızı sonuçlan ıtıbanyla da ır- delemek mumkundur Dunyamn ılerı duzeyde sanayıleşmış ulkelen arasın- da hıçbır İslam ulkesı yoktur Yıne. dağılan Sovyetler Bırlığı ıçınde en gen bolgeler. bugunun İslam devletlendır Bır ekonomik genlık soz konusuysa, bunun nedenını hep başka ulkelerde aramayalım. kendı hatalanmızı da bulmaya çalışalım Bu soruna bır başka açıdan bakar- sanız. laıkhğın bılıme. sanata. edebıy a- ta, İslamı cumhunyetlenn (şenatın devlet yonetımıne egemen olduğu İs- lam ulkelennın) dıne yonelık olduğu gorulur Dın. ınancı ve mutlak ıtaatı gerektınr Bılım. akla ve yenı araştır- malara, surcklı şuphecılığe dayanır Dınde tek ka>nak. kutsal kıtaptır Medrese eğıtımının temelınde tek kay- nakyatar Modern eğıtım ıse. çok kaynağa da- yanır ve oncekılen aşan yenı araştı- rmalar. yenı kaynaklar, eskıden bılın- me>en yenı sonuçlar doğar Bu aklın zafendır İslam ulkelennın gelişme şansı. ancak dıne daha dz. bılım ve tek- nolojıye daha fazla ağırlık vermele- ny le artar İslam ulkelennde kutsa! kıtap, bu kıtabın geçerlı olduğu koşullar değış- tıkçe yenıden yorumlanır ve çoğu kez de genış ve ıçınde bulunulan koşullara uvgun bıçımde değıl, dar bıçımde yo- rumlanır Buna karşılık. Cezayır'ın bağımsızlığına kavuştuğu 1962 yılını ızleyen ılk ramazan başlamadan once. Cezayır muftusu. halka hıtaben şoyle konuşmuştu "Biz bağunsızlığımıza yeni kavuşmuş voksul bir ülkeytz. Çok çalışmamız gerek. Ben. oruç tutmavıp da çalışan butiin Cezavirlilerin günahı- nı ustlenhorum." Dınde yorum yapa- caksak. ılenve donuk, ulke ve ınsanlık yaranna yorumlaryapmalıyız Ne var kı. yapılan dınsel yorumlar çoğu kez bırbırıyle çelışmektedır Bır ornek verelım Kadın. İslam kurallan- na gore. başbakan >a da beledıye baş- kanı olabılır mı° Iranlı bır yetkılıye gore olabılır Nıtekım "İran Meclisi Dış Polirika komisvonu Başkan Yar- dımctsı Muhammed Ce>ad Laricani. Tansu Çiller'in başbakanlığı sırasında Türk-lran ilişkilerinin şimdikinden çok daha i)i bir düzeye çıkaeağına inandığı- nı soyîedi." (Sabah, 22 Hazıran 1993) Iranlı vetkılıye gore kadın. başbakan olabılmektedır Hukuk kurallarına gore daha fazlasını yapabılen. daha azını da vapabıhr Öy İev se kadın. bele- dıve başkanı da olabılır Ne var kı Re- fah Partısı Erzurum Kadın Kollan şo- netıcısı INuray \azıcı'ya gore "Ka- dından başbakan va da belediye başka- nı olmaz" (Cumhıiriyet, 18 Mart 1994) Bızım RP. Iran'ıdasollayacakgıbıgo- zukuyor Çıkan bır sonuç da şu Dını, bır ınanç olarak alalım, devlet yonetı- mını v e yenı bılgı uretımını bılıme bıra- kalım Şenata gore erkek. kadından ustun- dur Bunun en basıt kanıtı şudur İs- lam hukukuna gore. varlıklı bır erkek dort kadına kadar evlenebılır. ama bır kadın, ne kadar varlıklı olursa olsun ençokbırerkekleevlenebılır Oysa.er- keğın kadından ustun sayılması ıçın bır neden gosterılemez Kadın. vete- nek. zekâ ve > aratıcılık bakımından er- keğe eşıttır Hemen her ulkede nufu- sun yansını kadınlar oluşturduğuna gore. kadınlan uretımden gen plana ıtmek. uretılebılecek urunun değennı yan vanya duşurmek demektır Tur- kıye'de 1980den sonra. gerçek ucret- ler buyuk olçude du^erken aıle gelın- nın aynı olçude duşmemesını sağlayan etken. kadının da çahşma hayatına atılması olmuştur Turkıye'de kadın- erkek eşitlığını Mustafa Kemal'e borç- luvuz Islamda yavgın bır duşunuşe gore bır Musluman. Musluman olma\an- dan daha ustundur ve bunu bır kez ka- bul edınce de. İslam adına. yenı top- raklar ve yenı Muslumanlar kazan- mak dunyanın haynna olmaktadır Fakat bır Muslumanın, Musluman ol- mavandan nıçın ustun olduğunu ka- nıtlamak çok guçtur Tam tersıne. İslam dunyası. Musluman olmavanla- nn keşıf, ıcat ve yapıtlanndan yarar- lanmaktadır Şunu da belırteyım kı. Muslumanlar. yetenek ve zekâ bakı- mından Musluman olmavanlardan daha gerı de değıldır İyı bır eğıtım gormuş yeteneklı bır Musluman da. adını butun dunyayaduyurabılmekte. Nobel bılım ve edebıyat odullennı ka- zanabılmektedır Övleyse şu soruya vanıt aramalıyız Yetenek ve zekâ ba- kımından obur ulkelerden gen olma- dığımız halde. nıçın ekonomik bakım- dan genvız' Bu soruva vanıt aramak. ekonomik bakımdan geİışmış ulkelere vetışmek ıçın atılması gereken ılk onemlı adımdır Yıne. Lıbya. Iran. Irak gıbı İslam ulkelennın gınştığı uluslararası şıddet hareketlen. bu ul- kelenn ulusal sa\ unma harcamalannı arttırmakta. ekonomik gelışme>e ay- nlabılecek fonlan azaltmaktadır İslami cumhuriyetler, laikliğe karşı- dır \e laikliğin bulunmadığı bir demok- rasi dûşünülemez. De\let yönetimi biçi- mi ve halkın vonerime desteği. vatırım- ları (dolaylı yoldan ekonomik gelişme- >i) etkileven önemli bir etkendir. Tek kişiye dayanan dcvlet \onetimleri, gele- ceği görme\i zorlaştırmakta,riskiart- tırmakta »e ekonomik gelişmeyi olum- suz >onde etkilemektedir. Rısk oranla- nnın vukseklığı bakımından vapılan uluslararası bır sıralandırmada Irak en nsklı ulkedır ve Rusya ıkıncı sırada yer almaktadır (Milli'vet, 22 Şubat 1994) Irak'ın lıste başı olmasının ne- denı. her an koşullann değışebıleceğı. tek kı^ı ıle v onetılen bır ulke olmasıdır. Rusva"nın ıkıncı sırada yer almasının nedenı. halkın vonetımı destekleme- mesıdır Turkıye bugun butun olum- suz koşullara karşın. laıklık ve demok- rası sayesınde, çok nsklı bır ulke değıl- dır Turkıye'de laıklığı Mustafa Ke- mal'e borçluvuz Şenata gore faız haramdır Bu so- nuç. sadece tıcaretın soz konusu oldu- ğu. fıyatlann sabıt kaldığı ve !»adece yoksul halkın tuketım ıçın borçlandığı koşullarda geçerlı olabılır Bugunku pıyasa ekonomısınde, faız olmaksızın. fonlann çeşıtlı faalıvet dallan ve gın- şımler arasında etkın olarak dağılması olanaksızdır Hele Turkıye gıbı fiyat- lar genel duzeyının çok buyuk bırhızla yukseldığı bır ulkede faızı reddetmek. uretımın durması demektır Ama tabıı. bankanın adını "özel fi- nans kurumu". faızın adını "kâr payı" olarak değıştırebılırsınız. ama ışın nı- telığı değışmez Ganp ama. Turkıye'- de kamuoyunda Musluman ışadam- ları olarak tanınan MÜSİAD. faıze karşıdır. ama faız kullanmak zorunda kalmaktadır (Avdınlık, 21 Kasım 1993) Daha da şaşılacak olanı. İran'ın da faız kullanmak zorunda kalması Bu ulkede de faıze, Farsça "sud" (menfaat) dıyorlar (Cumhumet, 1 Mart 1994) Turkıye'de sayılan gıderek artan ımam-hatıp okullanna bakarak, orta- oğretımın dın ağırlıklı olduğu soylene- bılır Oysa. orta oğrctım bılıme yone- lık olmalıdır Turkıye"nın yapısına uy- gun teknolojıvı. ancak. bılımc ağırlık vererek.kendımızyaratabılınz Turkı- \ede oğretımın yapısı. ekonomik ge- İışmeyı sağlavacak ve ışsızlığı azalta- cak bıçımde olmak gerekırken, ımam- hatıp okullan mezunlan. vasıflı olma- _\an ışsızlenn sayısını arttırmaktadır Mıllı Eğıtım Bakanı \e\zat Ajaz'ın ımam-hatıp okullannı. normal ortao- kul ve lıseye donuşturme duşuncesını saygıyla karşılıvorum Yıne.Turkı>e'- de oğretımın nıtelığı duşuktur Orta oğretımde derslık başına duşen oğren- cı sayısı. gelışmış Batı ulkelenne oran- Ia 2-3 katı vuk^ektır Refah Partısı. dın ve şenat temelıne dayalı sıyasal bır partıdır Bu yazıva gore okurlar bu partının ekonomıve katkısını değerlendırebılır ARADABIR Prof. REŞAT D. TESAL Mirasyedi Tutumumuz... Turkıye dunyanın en zengın tarıh kalıntılannın sahıbı bırtur yedıemınt dır Atalarımızm kurduğu devlet, Asya Afrıka ve Avrupa kıtalarında yaşamış uygarlık kurup ol- mez eserler bırakmış kavımlerın toprak ustu ve altında kalan hemen de tum mırasına el koymuş, buna, Os- manlı-lslam yaratıcılığını dıle getıren yenılerını de kat- mıştır Butun bu eserler, zamanın dıkkatsızlığın, yeryer bağnazlığın etkısıyle, kısmen yok olmuşsa da yıne de gunumuze dek ayakta durmayı başarmışlardır Laık esaslara dayalı cumhurıyet yonetımı de, bu hazınelerın değerının algısı ıçınde geçmış tarıhı yaşatmanın çare- lerıne başvurmaktan gerı kalmamış bu sayede pek çok Etrusk, Roma Bızans Osmanlı ve daha nıce uygarlık- lardan kalma yapıtın gun yuzune çıkması, ınsanlığa su- nulması olanağı sağlanmıştır Yurtıçındekı nufus hare- ketlennın duzen altına alınması ve bu maksatla bır de 'imarvelskân Bakanlığı kurulmasıdahı bu geçmışıko- ruma' polıtıkasını genış olçude desteklemıştır Ne var kı, sonradan bu duzen surdurulmez olmuş, sı- yasal ıhtıraslar, nufusunalabıldığıneartışınaveyurtıçın- de bılınçsızce dağılmasına goz yumulmasına olanak sağlamakla geçmıse ve tarıh kalmtılarına saygı da kal- mamış, vatandaş yurt toprağının her karışı uzerınde dı- ledığı gıbı tasarrufa kalkısmıstır Kısa zarıanda devlet de, nufus ve yerleşım konularını duzen altına almakla yukumlu olarak kurulması denenen sozunu ettığımız 'Imar ve Iskân Bafcan/ığı'teşkılatını bıle ortadan kaldıra- rak adım adım gerılemeye sel gıbı yurdun her bolumu- ne yayılmaya başlayan yenı kuşakların hatta sahıplı topraklar uzermdekı zorlu yerleşımlennı dahı hoş gorup yasallastırmaya yonelır olmuştur Ve Turkıye mız bugun bu acız polıtıkanın acı sonuçla- rını, her alanda olduğu gıbı değerlı tarıhsel bolumdekı toprakları uzerınde de çekmeye başlamıştır Anadolu'- nun en ucra bolgelerınden kopup gelen ınsan sellerı 'koruması ıle yukumlu olduğumuz değerlı bolgelerı da- hı ıstıla etmekte ılksel konutlar ve hoyratça bır yaşamla buraların tum arkeolojık anlam ve kapsamını yok edıp durmaktadır Işın daha kotusu ıstılacılar zamanla bu yerlerın soz ve hak sahıbı ınsanları durumuna gelerek ve sağladıklan çoğunlukla yuzyılların sakınlerını safdışı bırakarak yonetımı dahı ele almakta tarıhın emanetı es- kı eserlerın yenı bır yok olusunu hazırlamaktadır Turk toplumunun boyle hoyrat ve yıkıcı bır tutuma asla hakkı vetahammuluyoktursanırız Emanetı iyı korumak gorevımızı unutmamalı aklımızı başımıza toplayıp nufu- sumuzu sınırlı şuurlu bır artış duzeyıne ındırmenın yol- larını aramalıyız Hele, tarıhten kalma yapıtları ve bunla- rı emanetalanlarlabulundukları yerlerde yaşama kade- rınde olanlann bu hak ve ımtıyazlarını dahı korumasını bılmekten asla gerı kalmamalıyız Bunun en başta gelen onlemının ıse ulkenın varlık yoksunu bolgelerıne refahı suyu, sanayıı ve verımlı tarımı bır an once ulaştırmak ol- duğunu da artık lyıce kavrayıp calısmalarımızı buna goreyoğunlaştırmalıyız Marıfet yuvarlıksozlerlesuslu nutuk lar atmakta değıl. kollan sıvayıp bu gercekçı so- nuca en kısa zamanda en gercekçı ve kesın bıçımde ulaşmaktadır Yoksa mırasyedı tutumunda dırenırsek elımızde ne bu değerlı tarıh hazınelerı ne de oturduğu- muz toprakların doğal zengınlıklerı kalır Demokrasi yollannda... Demokrası \ ollarında 'Tnal and Error" (Dene> ım \ e Yanılgı) \ontemıv le gıtmekte\ ız Galıba başka türlu de olamazdı YA VUZ GÖR Emekh Elçi hazıran pazar gecesı. ozel TV îstds- yonlarının bınnde, ozellıkle 27 Mayıs'ı. genellıkle 'askeri darbeler'ı |tartı$maya başladılar Goruşmeler : tartışmalar. 12 EyluTe oradan şenaıa. oradan 70"lı y tlların ıç teror olaylanna vb konulara uzanan genış bır yelpazeye yayıldı Sık sık 'demokrasi' soz- cuğu kullanıldı. aşındı Bızde. boyle oturumlann bır tek pratık yararı vardır Ilgınç konular bulup ılgınç kışılen çağınrsınız. konu^turur tartıştınr- sınız Arada da 'sponsor'larınızın reklamını yapıp malınızı satarsınız Hepsı bu ••• Soğukkanlılık ve acımasız bır 'otokritik' yaklaşımla genlere doğru bakarsanız bız Turk lenn. 'demokrasi' dersınde pek ba^a- rılı oğrencıler olmadığımız sonucuna var- mak pek guç değıldır Tek partı donemınde de "demokrasi' so- zuedılıyordu İş'sözde'kalmasındıye 1930 deneyı yapıldı Genç cumhunyetın ve dev- rımın tutunması ıçın. toplumun buna he- nuz hazır olmadığı gerckçesıyle ertelendı II Dunya Sava^ı'nın sonunda. Batı dan. *^ a çok partili sisteme geçin, > a da..." mesajı alındı Sonuçta 1946'nın açık oy, kapalı tasnıf seçımı ya^andı Demokrasıye hazır olmadığı ılen surulen halk kadar. ıdare edenlenn de hazırlıksız oldukları ızlendı Iktıdardakı partının en ılen gelenlennden bın 'İlkeyi psikopatlara mı teslim edece- ğiz?" dedı Seçımlere su katıldı amd. de- mokrasi yolunda olunduğu ızlenımını surdurmek ıçın olacak. bu zat. partıden dı^landı Turkıse de vapılan ılk 'gerçek seeim" 14 Mavıs 1950 Mcçımıdır Bu seçım. vurtta sa- dece CHP'vedeğıl.de\letçılığedeğıl laıklı- ğe. hılafetı kaldıranlara tekkelen kapatan- lara ^apka gıvenlere tek tednsat savunu- cukınna karşı ne kadar 'gıiç >e odak" \arsa bır arava getırdı Iş başına gelen ıktıdann ana kaslan ıstedıklen kadar 'Atatürkçu', istedıklerı y a da sov lcdıklerı kadar 'demok- rasi yanlısı' olsunlar topladıklan ovlar. deeı^ık'anti'auçlerın bınkımını vansıtıvor- du" Burada Sezarın hakkını Sezar a ver- mek vedeTurk halkının. !95Oseçımınden salt demokrasi anlavışı bakımından. alın akı ıleçıktığını sovlemek gerekır 1950 ıktıdarı. nc vazık kı. kendısıne ver- dığı. 'demokrat' Mtatının \e onun doğal sonucu olması gereken 'demokrasi bekçi- liği'nın sorumluluğunu taşıvıp vurutecek olgunluğu gosteremedı Ilk bırkaç yıl geç- tıkten sonra. eskı alışkanlıklar ve şartlandı- rılmış tavırlar su vuzune çıkmava başladı Muhalcfet partılen. oylannı aruırmaya ba^lavınca gereksız bır panık ıçıne duştu ıktıdar Muhalefet hapse atıldı Lıderlennın yolu kesıldı Pulliam'ın makalesını bastılar dıve gazeteuler tutuklandı Gereksız bır tclaş vc ıvedılıkle kurulan bır 'Tahkikat Komisyo- nu' bır açılıp bır kapandı Sonucu bılıyorsunuz 'Olur mu, bdyle olur mu?" ezgısı ıle başlayan bır olay bır su- re sonra. halkın ağzında. 'Olur mu bö\le mahkeme?\'Bojleadaletolurmu?'nakara- ıı ıle tamamlandı Halk bır sabah uyandı \e aazetelenn ılk savfasında daraeacında ası- lı bır başbakan ıle ıkı bakanın loıoğrafları- nı gorup donakaldı 1961 AnayasasıMa "\eni partilere dağıl- mış, eski kafalar sureci'ne geçıldı 6ü'h yıl- larda ' Anayasa ışık yaktı' savı ıle 'sol soru- nu'çıktı ortava Futbol takımı tutmakta ne kadar fana- tık ıse sağ ve sol tartışmasında da o kertc fanatık davranmayı başardık doğrusu Marksizmden başka 'sol'u. taşızmle eş tut- luk Sosyal demokratım dıyecek olanı da. 'Haydi sen de Mosko>a uşağı!'dıye kovala- dık" Ilk kez '\rjantin tipi cunta" deneyımıne gınşen bır '\İba> olayf yaşadık Sıynksız atlatıldı bu genlım ama. halkın devlete olan viygısı zedelendı Bu çok onemlıdır kanımı/ca Çunku Turklenn atasal bır duygusu 'de>letesa\gısı'dır Dıkkat edınız. Turkçede bazen karşısındakının dınıne so- \ ulebılır ama, dev lete dıl uzatılmaz 197O'lı yıllarda. ışler arıık tamamen 'zı- »anadan'çıkmıştır Değerlervesaygınlıklar aşınmıştır Sağcı gruplarla solcu gruplar bır ıç savaşın açık belırtılennı venyor ve devlet bunun onune geçememenın çaresız- lığı ıçınde bocalıy ordu Bır 'Eylül sabahı', yıne marşlar ve yıne 'tank'lar Emeklemekte olan 'demokrasi bebeği'. kımse onun değerını bılmedığınden. kımse onu beslemek becensını gosterememış ol- duğundan. kımse onu cıddı bır bıçımde benımseyemedtğınden bır kez daha Kara- caahmet'e goturuldu Osmanlı tanhı. gucunu. Yenıçen ve Sı- pahı kılıçlanndan alan bır devlette. asker- lenn sık sık devlet ışlenne ağırlıklannı koyduklan orneklerle doludur İmpara- torluğun son surecınde. Hurnyet Ordusu olayı vardır İkıncı Meşrutıyefın ve cum- hunyetın gerçekleşmebinde etkın olan guç- lennaâırlıeı asker kokenlıdır PENCERE TARTTŞMA Sanat yapıtına tükürebilmek!.. TEŞEKKÜR Ameh> aVımı başan\ la gerçekleştıren Prof. Dr. Gürbüz Barlas'a. Dr Azad Nazar'a, Dr EnginBazmanoğlu'ja. Dr OnalGökdemir'e, Anestezıst Dr. Te\fık Cireli"\e, Baş Hemşıre >uran Çankırı ıle hemşıre \ e hastabakıcılara, HastahaneN e gelerek. telgraf çekerek. telefon ederek, çıçek yollayarak sağlığırru soran dev let adamlanmıza. dostlanma. arkadaşlanma \e okurlanma. gazeteme, \menkan Hastahanesı personelıne. Teşekkur edenm MELİH CEVDET ANDAY Ş uandaTRT ekranında Petrushka baleyapıtını nefessız ızlıyorum Gostennın ba^baletı. M Ö "kı Egeuygarlığının çıplak hey kellen goruntusunde gızemlıveetkıleyıcı Bır an. bu vapıtı kazara Sayın ^nkara Beledıye Başkanı Melıh Gokçek'ın de sev redıy or olması gozumun onune gelıv or E\ v ah' Acaba ekrana tukurur mu^dıyeırkılıyorum Tum Elenibtık Roma Ronesansve Aydınlanma çağının y apıtlannı bu çağdışı dav ranıştan ana şefkat v e duy arlılığı ıle koruma hıssiy le sarsılıvorum Arkeolojı muzelerındekı havranlık uyandıranyapıtların yerlennden alınıp hapsedılerek sanatın çağdışılık orneğı olan zındanlara atılacağını duşunmenın acısını duyuyorum Bıze her konuda onderlık eden y uce Ataturk'un, sanatçılann vcyapıtlannın ınsan ruhunun dennlıklcnnde guzelhklcr vjrataıakahlakımızıve duşuncelerımızı y uceltuğını. bunlar olmazsa o toplumun yaşamdamarlannın kopacağını vanı çağdışı kalınacağını sanat duşmanlarınaickrar hatırlatısorum Toplumun tum kalmanlarında yeralabılırsını/ ama asla sanatçı olamazsınız Lıseoğrencılennıcğıtıp yetıştırdığım\ıllarda çocuklanmbana'çağdaşlık vc çağdışılık ın tanımlarını sorduklannda onları şu somut ornekleme ıle bılgılendırırdım Tahtas a çızgılerle ınsanı resmeder. tam bel y orebinden bırçızgııleayınrdım Omerkez çızgıden paralel hatları gobekten y ukany a. başa doğru v e aşağıy a. ay aklara doğru da çızerdım Ahlakvenamus kav ramlarının çağdışı toplumlarda belden -gobekten- aşagıva ındıgını. avdın. ılerıcı ve çağdaş toplumlarda ıse mıdedcn vukarı doğru. bcyındc duşuntede. toplandığını anlatırdım Halcndc bunun bovleolduğunaınanıyorum Doğa \c ınsan sevgıvnı gonluvlcbcvnındeoluşturan kı^ı ancak topluma vararlı. ahldklı vcnamusludur Bcldcn a^ağı organlarla yaşumı surdurmeveçalı^anlanndorl ayaklı varatıklardan tarkı voktur In>anı Eşreful Kaınat (varatılışınenşerenısi)yapan kavram beynı vcruhudur Sanatçı da bcvnıylc ruhuvla esınlcnnı vakalavarak varatıcılığınıcllcnnedoker Onun vapııına tukurmek. opulesi ellerınc tukurmektır Buy ukluklere tukurulmez. saygı duy ulur En buy uk toplumsal ovuncumuzolan İstanbul'u Kohnemış Bızans tan kurtaran Fctıh Avct-ı Kenmesıneuyarakalan Fatıh Sullan Mehmet"ı tekrar hatırlavınız İtalyanrcssamı Bellını vcportresinı vaptınrken çağdaş sanata vcrdığı onemı anlatmıvormuydu'lslamın başlangıcında putlara tapmayı onlcmek ıçın yasaklanan resmı 15 asırdageçersizhale getıren. ohatıh değıl mıvdı' Ama hn, hcv eslcnmey ınız Gerıcılığın vekoktendıncılenn tanau/mı. yok edılmek ıstenen »,ağda^-ılencı vinatçılanmızın. yjzarlanmızınadlannıncaddc vesokaklardankaldınlması. sontuculanmızınvapıtlanna tukurulniCMv le bu toplum çağındışınaçekılemez Suyun akışını yokuşa suremezsımz Tum çabalarınızla batırmay a çalıştığınız gemıde sızler de y ok olursunuz Bunuboylece bılmelısınız PerihanErgun Emekh Yazın Öğretmeni ILAN T.C. FATİH 3. ASLİYE HLKLK HAKİMLİĞİ'NDEN Davacı ^eter Avdın laratından davalı \unus Aydın alevhıne açılan boşanmddavasının vdpılanduruşması sonunda Mahkememızın 1991 X74esds \c 1994 4^7 kararı ıle Çankırı ılı II- gaz ılçesı Aktd!) Kovu cılt 006-02 sa\la 20 kutıA sıra 44 no da nulusa kavıtlı \ cter Avdın ıle V unus A\dın ın gc^ımsızlık scbcbıvle bo^anmalanna \e taralların muşterek çocuklan Nurgul un \elavetı nın da\acı anneye venlmesınc: karar \enlmı^ olup Hocauveys Mah Babnaıbı Sokak Nefızbes Ap No 6Fauh-Kuınbulddresındeıkamet etmekte ıken kendısıne teblıgat vapılamavan da\dlı\d ışbu kdrdrın ılanen teblığıne karar \enlmış olduğundan bu ıldnın gdzete teblığ td- rıhınden ıtıbaren 1 a\ ıçensınde tem\ı/edılmedıgı takdırde kesınle^e- ceâı hususu teblıaat venne kaım olmak uzere ılanen teblığ oiunur I " s IW4 " B d ! ) i n 666- Başkentin Belediye Başkanı Yalan Söylerse?.. 5 hazıran pazartesı gunuydu Aksam televızyonu aç- tım Karşımda ıkı kışı Ankara Buyukşehır Beledıye Başkanı Melih Gokçek.. atv Ankara muhabırı Tayfun Talipoğlu.. Gokçek, başkentin Altınpark ına gıdıp ıkı heykelı 'mus- tehcen' dıye kaldırtmış Gazetecı Talipoğlu da mıkrofo- nu Başkan ın ağzına dayamış Başkan konuşuyor Kadın ve erkek bu heykellerde sevışme halındeler, ahlaksızlığa sanat adını koymuşlar, ben boyle sanatın ıçıne tukururum Televızyon gorsel ve seslı bır aparat olduğu ıçın kulak- larımladuydum Gozlerımlegordum Yoksa başkente beledıye başkanı seçılen bırının boy- le konuşacağına ınanamazdım Ertesı gunu bır yazı yaz- dım Sanaf, ıcıne tukurulecek bır tukuruk hokkası değıl- dır • 12 hazıran pazar gecesı atv de Ali Kırca'nın 'Sıyaset Meydanı nda Ankara Buyukşehır Beledıye Başkanı Me- lıh Gokçek konuşuyor Ben oyle şey soylemedım, Boyle sanatın ıçıne tuku- rurum demedım gazeteler uyduruyor Tayfun Talipoğlu da orada Bana soyledmız1 Hayır soylemedım ' Talıpoğlu'nun nevrı donuyor çunku Başkan layuzyu- ze konuşan kendısı1 Mılyonlarca ınsanın ızledığı bır olayda başkentin Beledıye Başkanı soyledığını nasıl yadsıyabılır? Yalan soylemeyı nasıl goze alabılır? Olayın uzerınde neden duruyorum'? Bır kez Turkıye Cumhurıyetı başkentının Beledıye Başkanı mılyonlarca kışının gozlerının ıçıne baka baka yalan soyleyebılıyorsa, her şeyı goze alabılır ortadaçok urkutucu bır durum var demektır Refah Partısı nın onde gelen kışılennden bın hem de onemlı bır kamu gorevı ustlenmış Başkan goz gore gore boyle bır şeye nasıl curet edebılıyor? Cunku değısık bır dunyanın ayrı bır mantığı Islamcıları yonlendırıyor Hedefe varmak ıcın her şey mubahtır1 • Televızyondakı acıkoturumlar kıtlenın ılgısmı cekıyor, kımısı olayı horoz dovuşu gıbı seyredıyor kımısı futbol maçı gıbı ızlıyor herkes tuttuğu fıkrı savunan sozcunun karşı tarafı yere vurmasını ıstıyor bu yaklaşım gerılımı arttırıyor ızleyıcılerı de gerceklerden uzaklaştırıyor Tartışmalarda gerçeğı aydınlatmak ıçın ıkı tarafın kımı kurallara saygı gostermesı gerekır Bırıncı kural Yalan soylememek 1 Eğer şerıatcı kesım takıyye yapıyorsa ve hedefe var- mak ıçın her şeyı mubah goruyorsa ustelık ustune varı- lınca mazlum postuna burunuyorsa tartışmalardan bır yarar sağlamak cok guctur Hem temelde bır yanlıslık var Akıl ınancla tartışamaz' Akıllaakıl tartısabılır • TV'dekı bır açıkoturumda başkent Beledıye Başkanı goz gore gore yalan soyleyınce ne olabılır'' Gerçekte açıkoturum hemen noktalanır ama sorun açıkoturumla bıtmez Yalan soyleyen Başkan ınsan ıçı- ne nasıl çıkacak, herkesın yuzune nasıl bakacaktır? ÇAGDAŞYAY1NLARI İLHAN SELÇUK DUVARIN ÜSTÜNDEKİ TİLKİ 2. Bası Çıktı 70 000 Lıra(KDV ıçınde) ÇağPazarlaraAŞ Twkocag> Cad 39-41 Cağa'cğh Istanbul Sıpanşierımz ıçın 666322 numaralı pcsta çekı hesabımıza eden kadar para yatifıp adres rrzeb 'gı vermerız yeterMır Cumhuriyet Kitap Kulübü'nden Bir Ay Boyunca ,%50 INDIRIM 25Mayıs-25Haziran Sergtsalonlarımızagelın, Kampanya Standlanmızdan kitaplarınızı seçin. Posta sıparışlerınde, gönderım ucretının Kulubumuze aıt olması nedenıyle %35 ındınm uygulanır Türkocağı Cad. 39/41 CAĞALOĞLU Tel: 512 05 05 Istiklal Cad. Zambak Sok. 4/1 BEYOĞLU Tel: 252 38 81