Katalog

3MAYIS1994SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOM Kayıtdışı ekonomi uzmanı Prof. Dr. Osman Altuğ: Oy verenler vergi de vermeli ÖZGÜR ULUSOY Kayıtdışı ekonomi konusunda 20 yıldır sürdürdüğü çalışmalarla tanınan Marmara Üniversitesi Muhasebe Finansman Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Osman Altuğ. vergi gelirini artırmak için, seçmen sayısı kadar vergi mükellefi yaratılmasının şart olduğunu söyledi. Kayıtdışı ekonominin enflasyonu körüklediğini belirten Altuğ, Cumhuriyet'in konuyla ilgili sorulannı yanıtladı: Türkiye'deki hükümetlerin vergi politikasına bakışını nası) değerlendiri>orsunuz? ALTUĞ Türkıye'de tüketime dayalı bir ekonomik büyüme modeli var. Bir yandan da devletin, sağlık, eğinm. ulaşım. altyapmın düzenlenmesi gibi görevleri yerine getirmesi gerekiyor. Devletin başlıca kaynağı vergidir. Vergiyi, vatandaştan alır. İyi ama, vatandaştan vergi isterseniz, oy alamazsınız. Oy almak için vergi almazsanız da borç abrsınız. 50'li, 6O'lı yıUarda her şeyi istikbale havale etme mantığı vardı. O zaman istikbal olan bugün hal oluyor. Borç alınmış, vadesi gelmiş, yenı kuşaklar yeni borçlar almış, böylece bugüne kadar gelmişiz. Bir yanda borçlar var, bir yandan istihdam sağlamak gerekli. Gelir dağılımında adaletsizlik var, halk geçmişteki borçlan ödemek istemiyor. Devlet, iç ve dış borçlannı ödemek zorundadır, fertler gibi reddi miras şansı yoktur. Hükümetler vergi almak yerine, emisyon, faizlerin yükseltilmesi gibi parasal önlemler üzerinde durmuş. İŞÇİNİN EVRENINDEN ŞÜKRAN KETENCİ 1 Mayıs İstanbul mitinginde k f ^ ' a d ı m a arapsaçı duygular içındeydim. Geçmiş 1 M a y s l a r m Ç° k Çelişkıli anılan belleğimde peş peşe canlandığı c i n d e 9 i ' sadece. Türklş'in, DİSK'in, Haklş'in, Kamu sendikalarının, demokrasiplatformunun, her görüşten siyasetlerin oluşturduğu grupçukların bir arada olması önemlı bir aşama ıdı. 1 Mayıs'/n Türkiye'de korkulu rüya karabasan, tabu gibi yaşanması olgusu hiç değilse kırılm'Şt1 'V de zor birliktelıklerin oluşması. rengârenk gorününi e karşılık gerçelcten coşkulu bir kutlama olarak değerlendinlebilir mi? Davulzurnalar, halaylar, sloganlar bazan ınsanın içını ısıtmaya yetmiyor. Hani herkesin kendıni eğlenmeye çok fazla zorladığı, ancak sıcak bir havanın yaratılamadığı, yapay duğün eğlenceleri vardırya, işteönceki günkü 1 Mayıs coşkusu öylesine bir şeydi. Bu kadar çok örgütün bir arada, ancak bu kadar az örgütlü bir iş kotarması söz konusu olabilırdı. Belli kı herkes ipin ucunu btrakmış, kimse anlamlı bir 1 Mayıs toplantısı yaratmak için özel çaba göstermemişti Ya da daha kötüsü örgutler çaba göstermiş, ancak örgutlerin tabanlannın örgütlerıne, ya da yönetim kadrola r ı n a inancı, bağlılığı sarsılmıştı. Kalabalıkların ekonomiksiyasi kararları protesto eden, mücadele kararlılıklarını dile getiren sloganlarında bile inandırıcıhk yoktu. Tabanın tavana, örgutlerin birbirine olan güven bunalımı, zoraki nikâh gibi isteksiz bir birlikteliğin ağır havası egemendı Zoraki nikâhlar, guzel yoksul kızın varsıl kocaya verilmesi, iki bunuva ailenin çıkarlarının birleştirilmesi imajları ile bütünleşmiştir. Bizdeki sendika! ve demokratik örgutlerin, solun, 1 Mayıs zoraki nikâhınıngerekçesiıse örgutlerin her birinin büyük bir çöküş ve erime içinde olması. Tek başına kimselerin meydanlara çıkacak gücünün, moralinin kalmamış bulunması. Keşke işçi konfederasyonlarımızın liderleri, demokratik kitle örgütleri, sıyasetlerimiz, farklı anlayışlarını koruyarak, ortak çıkarlarda güç birliğinin gereği ve bilincıne varmış olsalar. Çalışanların, işçilerin çıkarları doğrultusunda ilkeli birlikteliğin önemini algılasalar. Ne gezer? Kamuoyuna yöneiik demeçlerinde "birlikberaberlik", daha da ilerisi "birleşme" umudunu veren lıderlerin, aynı günlerde kulislerde bir diğerini saf dışı bırakmak için oynadıkları küçük oyunlara keşke tanık olmasam. Belki gelecek için biraz daha umutlu bir tablo çizebilirdim. Hoş, işçi durumu benden daha iyi biliyor. Sendika lideri bırlikten dem vuran içtenliksiz nutkunu atarken, "Mahkeme kararlarınızı geri alın. Sözleşmesiz kalmayalım". "Sendika ağalığına son" diye sloganlar atarak, kendi lıderini yuhlayarak, lıderlerin çıkar ve iktidar oyunlarına duyduğu tepkiyi dile getiriyor. İşçi, çalışan, emeği ile geçinen kitleler, sendikal örgütlerinin 1 Mayıs kutlamasına, mücadele etme kararlılığına güvenseler, inançlı olsalar. boyle bir dönemde, bu kadar örgüt katılımı ile ve ekonomik paket, özelleştirmeler, zanv lar gündemli bir 1 Mayıs kutlaması böyle mi olurdu? istanbul'da ekonomik paketin içeriğine tepki gösterecek, uygulamalarından canı en çok yanacak işçilerin toplamı yüz binlerle kalabalığı oluşturmaya yeterliydi. Belli ki düzenleyen örgütler yapmamış olmak için toplantıyı yapmış, güçlü bir karşı çıkışı hedeflememişti. İşçiler, memurlar. aydınlar da inançlı bir çağrının, birlikteliğin kokusunu alamamıştı. Gelenler daha çok kendiliğinden, bireysel görev sorumluluğu ile gelmiş, coşkusuz bir birliktelik oluşmuştu. 1 Mayısta tepkilerini birlikte dile getiremiyen çahşanlar dün de çeşitli özel sorunları ile bağlantılı Türkiye'nin her yanında tepkilerini dile getiren eylemler içinde oldular. 8 ay çalışıp ona göre ücret alan geçisi statüdeki on binlerce kamu çalışanı, yılda 3 ay çalıştırılmak ve üç aylık ücrete mahkum edilme kararının şokunda. Dün ağırlıklı KöyYSE çalışanları hükümet kararını protesto eden eylemler yaptılar. Tek tek çıkarmalar ve kapatmaları yaşayan irıli ufaklı iş yerlerinde, çıkarmalarda bir dizi protesto eylemı yaşandı. Ekonomik krizin, paketin boyutlarının nerelere uzanacağı hiç belli değil. Her yerde bir karmaşa, belirsizlık, korkulu beklenti günleri yaşanıyor. "Ben kurtanr mıyım? Biz kurtarır mıyız?" sorularına iş yerlerı düzeyinde yanıt bulunmaya çalışılıyor. Çalışanlar, işçiler cephesi böyle de siyasi iktidar, sermaye cephesi ne durumda? Onlar ne yaptıklarını, ne istediklerini biliyorlar mı? Son günlerin tartışmaian, birbiri ile çelişen kararlarına bakılırsa, onlar belki de çahşanlar cephesinden daha büyük bir karmaşa, panik, bilinmezliği yaşıyor. Türkiye kimsenin işin içinden nasıl çıkacağını bilmediği büyük bir ekonomik krizi ve karmaşasını yaşıyor. Sermaye cephesinde ödenecek bedelin birbirine yüklenmesi kavgası, karmaşası var. Çalışan cephesi tümü ile bedel ödüyor. Orada da daha ucuza kurtulabilirmiyimin arayışı, karmaşası yaşanıyor. Kayıtdışı ekonomi nasıl önlenir? • Vergiyi doğuran alış/satış eyleminin belgeye bağlanması, vergilendirmenin "olmazsa olmaz" kuralıdır. • Mükellefin mükellefle kontrolü sistemine geçilmelidir. 32 milyon seçmen sayılı ülkemizde, vergi ödeyen 8 milyon kişi var. Mükellef sayısının mutlaka arttınlması gerekir. • Ekonomik gerçekle vergilemedüzenindeki çelişkiler hızla giderilmelidir. Sözgelimi, ekonomimizin vadeye dayalı olduğu düşünülürse, devlet de peşin vergiden vazgeçmeli, mükelleflerini taksitli vergiye bağlamalıdır. • Vergi bilinciningelişmesindekiengellerkaldınlmalıdır. • Hesap verme kolaylaştınlmalıdır. rini biraz daha açıklar nusımz? Enflasyondaki bu tırmantş ne gibi sosyal sonoçlar doğurabilir? ALTUĞToplum enflasyona karşı korunmasız. Enflasyondaki tırmanış, insanlan yeni bir yaşam modeli, yeni bir ekonomik model. yeni bir duzen arayışına sevkediyor. Aslında enflasyon dolaylı bir vergidir. Enflasyon tırmanınca, cebinde Türk Lirası olanlann, yani alt gelir gruplannın alım gücü düşer. Ust gelir gruplan dövize, altına yönelerek enflasyondan korunur. Halk, enflasyon vergisinin farkına daha geç \anr ve dolarizasyon süreci başlar. Devlet, borçlan öderken, üretimin de devamlılığını sağlamalı. istihdam sorunuyla başa çıkmalı, gelir dağılımını düzeltmelidir. Yoksa sosyal patlama yaşanır. tnsanlann siyasal tercihlerine, bir değişim isteğinin ifadesi gözüyle bakmak gerekir. 300 trilyonluk vergi kaçağı var ANKARA (AA) Sanayi ve Ticaret Bakanı Tahir Köse, kayıt dışı ekonominin bir katrilyonu aştığının tahmin edildiğini belirterek "Bu durumda 250300 trilyon liralık bir vergi kaybı söz konusu" dedi. Köse, kayıt dışı ekonominin vergilendirilebilmesi amacıyla yaptıklan çalışmalann sürdürüldüğünü bildirdi. Köse aynca KİTler eliyle bankalara kaynak aktarma dönemine de son verilmesi gerektiğini ifadeederek daha evvel özel bankalann en yüksek faizle kredi kullanan müşterilerinin KJT'ler olduğunu ifade ederek "Bu durum bankalan zenginleştirirken KİT'leri batırmıştır" diye konuştu Mc Donalds'tan reklam şirketî ANKARA (ANKA) Türkiye'de 'fastfood' diye adlandınlan lokantalar zincirinin ilk kuruculanndan McDonald's restoranlannı kamuoyuna kurduğu rekJam şirketiyle tanıtacak. 'McDonald's Restauranlan Tanıtım ve Reklamcılık AŞ" adıyla bir şirket oluşturan McDonald's; saüşlann, tarutımın ve müşteriye iyi niyetin teşviki konusunda çalışmalaryapacak. Türkiye'deki McDonald's restoranlannın işleticilerinin tanıtımı veçıkarlannın geliştirilmesine de gayret edecek olan şirket, ileri kalite kontrol metotlan geliştirecek. rak vergi kaçakçılığı demek değjl. Fatih. Beyazıt. Sultanhamam'daki işjx>rtacılar. hakimlerden fazla kazanıyor. Inşaat sektörü de öyle. gerçi şu sıralar inşaat sektöründe durgunluk yaşanıyor. Bu sektörde Doğu kökenli vatandaşlar çalışıyordu, işsiz kaldılar. Tekstil. gıda sektörü, terzi. manav, berber, vb, nakliyeci, döviz, altın ticareti, ikinci el otomobil piyasası. emlak alım satımlan hep kayıtdışı ekonomi kapsamında. Tanmda zaten sembolik vergi alınıyor, tamamen kayıtdışıdır tanrn kesimi. Tefeciler hep yerin altındadır, oysa 100 trilyona yakın kazançlan var. Borsa'da 1993 yılı işlem hacmi 251 trilyondu. bundan 251 kuruş vergi alınmadı. Kayıtdışı ekonomi sosyal yönleri olan Türkiye'de kayıtdışı ekonomiyi kimler bir kavramdır. Kayıtdışı ekonomi büyükyaratı.vor? Türk ekonomisinde ka>ıtdışı se kayıtlı ekonomi küçüktür. Borçlanma, ekonominin rolü nedir? faiz, enflasyon da böylece gündeme gelir. Kayıtdtşı ekonominin toplumsa) yönleALTZJĞ Kayıtdışı ekonomi tam ola Sanayi Bakanı Tahir Köse, kayıtdışı ekonominin vergüendirilınesi için yüriitülecek savaşta, ön saflarda yer alacağını sö>lüyor. Vergi sorumıvla asıl olarak Maliye Bakanlığı'nın uğraşması gerektiğini göz önüne alırsak, Köse'nin bu açıklaması, koaiisyon ortaklannın >ergi\e bakış farklıiıklarını dile getiriyor diyebilir miyiz? ALTUĞ Kayıtdışı ekonomi faaliyetlerine son kampanya başlatılmıştır. Bu konuda toplumsaİ uzlaşma sağlanmaya çalışılıyor. Ticaret odalan, sanayi odalan. yani sivil toplum örgütleri bu kampanyaya katıhyor. Bunu yepyeni bir model olarak düşünüyoruz. Bilimsel çevrelerden daha önce hiç tasan istenmemişti. Başbakanın da kayıtdışı ekonomiyi kayıtlı hale getirmeyi istediğine inanıyorum. Kayıtdışı eVonominin vergilendiribnesine yöneiik olarak bir calışma v üriitmorsunuz. Vergilendirilmiş ekonomi >e geçiş için önerdiğiniz başlıca tedbirieri sıralavabilir misaniz? ALTUĞ Öncelikle ciddi bir personel reformuna ihtiyaç var. Kamudaki üst düzey yetkililerin çoğu. yeteneklerine değil, "benim adamım" kuralına göre secilmiş olduklanndan, bu durumun düzeltilmesi gerekiyor. Bürokraside rekabete ihtiyaç var. Bilgisizler daha çok yolsuzluk yapıyor. Bilirsiniz cahil, cesur olur. Somut önerilere gelireek, öncelikle herkesin vergi mükellefi yapılması gerekiyor. kişilere vergi kartı verilmeli. Baa hukuki ve mali işlemler, bu kart yoksa, yapılmamalı... Oy verrnemeleri miimkün olabiiir mi? ALTUĞ Tabii. ya vergi mükellefi sayısı artacak, ya seçmen sayısı düşecek. TV programı yapan şirketler, pembe dizüerin Türldye'de çekilmesi için çahşıyor • Reklam ve prodüksiyon şirketieri ile medyanın bu bölümlerinde çahşanlar da zor günler yaşıyor. Reklam pastasınm küçülmesi yüzünden iştençıkarmalar artarken dış piyasalara yöneliş başhyor. Ekonomik kriz pembe clizilik Medya/Reklam Döviz krizi Seka'yaişine yaradı Ekonomi Servisi Döviz krizi Seka'nın kağıt fiyatlannın rekabet edebilir düzeye gelmesine yol açtı. Tonu 500 dolar olan ithal kağıdın Türk Lirası karşılığı kriz nedeniyle yükselince, Seka'nın kağıt fıyatlan ucuz hale geldi. Seka Genel Müdürü İsmet Rıza Cebi, tonu 13 bin 750 liradan çok miktarda stoklan bulunduğunu söyledi. KİT denetimlerine, Seka'nın görüşülmesiyle başladı. KİT Komisyonu'nda, kamu bankalannm öncelikle denetlenmesi konusunda ortak önerge verildi. Seka'nın hesap ve faaliyetlerinin görüşülmesi sırasında 30 yıl çalışmış ve 55 yaşını doldurmuş 21 memuru emekliye sevketmesinin Yüksek Denetleme Kurulu'nca soruşturulması istenirken, bu konuda ilgili bakanlığın sürdürmekte olduğu soruşturmanın sonuçlannın beklenmesi kararlaştınldı. Seka'da 1991 yılında yönetim kurulu üyesi olan Etfaem Karaaslan. yönetimi iyi niyetli olmamakla, partizanca davranmakla, resen emekliye sevkedilen memurlardan yargı karanyla geri dönenleri de çalışamaz duruma getirmekle suçladı. Dolara endeksli tarifede geri adım Ekoaons Servisi Ekonomik krize bağh oiarak reklam gelirleri düşünce, yüksek tirajh gazeteler dövize endeksli reklam tarifelerinde geri adım attılar. Ansiklopediden umduklannı bulamayan yüksek ürajlı gazeteler gelirlerini arttırmak amacıyla reklam tarifelerinde indirim başlattılar. Sabah gazetesinin başı çekerek **Sabah''tan efconomiye dsstek" aâı akında başlattığı reklam tarifdcrindeki indirim uygulamaşı diğer gazeteler tarafından da benimsendi. 1993 yüı başında, yinc Sabah gazetesinin öncülüğönde, Müliyet ve Hürriyet reklam tarifelerini dolara endekslemişlerdi. Gecenhaftaüırifelerdeyaklaşık yüzde 70 oranında indirim yapüğıaı açtklayan Sabah gazetesjnin, 1993 yazından beri uygujadığt tariledışj indirimler göz önüne almdığında, başlamğıekonomıy'edestek adi altjndakt uyguiamaam hiçbir önerainin olmadığı şemsiye açmak" diye nıtelerken, asıl krizin haziranda yaşanacağını belirtiyor. Krizin zincirleme etki göstereceğini belirten Akar. "Fabrikalar üretimi durduracak. buna bağlı olarak reklam harcamalan azalacak, tum kuruluşlarda, matbaalarda, mücellithanelerde, başlıca gelir kaynağı reklam oian medvada işten çıkarmalar hızla artacak. Bütün bu sektörlerde işsizler ordusunun savısı on binleri bulacak" dıyor. anlaşıbyor. 1993 yaz döneminde reklam geiırierindeki düşüş, 3 yüksek tirajh gazeteyi tarifedışı uygulamalara yöneltmişti. Sabah ve Hürriyet, 2 iian karşıhgmda 3 ilant bedava basarken, Milüyet 2 ilan verene 5 ilanı bedava basmaya başlamıştı Dağjttığj ansüclopedüer ve promosyonkampanyalanilesatışlannj 1 milyonun üzerine çıkartan, ancak son zamaniarda 280 biii civannda seyredcn Miffiyet gazetesi. ilan fîyaüannı tekrar Türk Lirasj'na çevirerek yüzde 70'e varan indirim başlatü. Hürriyet gazetesi isedahi önce Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesapladığı dolan, 30 haziran tarihine kadar geçerüoimak kaydıyia 25 bin 500 lira olarak sabitledL Aynca 750 mftyon Uralık ilan verene 750 mi lyon liraiık bedava ilan hakkı veren Hürriyet, bu oranı4 miiyon liraîık İîaıta karşrfık 8 miiyon liraltk ilan hakkına kadar çıkartü. olduğunu söylüyor. Dolann alımgücünün yükselmesiyle, maliyetin ve emeğin çok ucuzladığını söyleyen Duruman, yurtdışı projeleri üzerinde durduklannı belirtti. Proje kapsamında da büyük ölçüde pembe diziler yer alıyor. ABD'li şirketler, ucuz diye pembe dizileri genellikle Brezilya, Aıjantin gibi ulkelerde çekiyorlar. Duruman, Amerikalı şirketlerin bu pazan dikkate alacaklanna inanıyor. SomontJabuyılki hedef450ton ANKARA (AA)AlarkoAlfarm şirketinin bu yjJÜ l sprnonbahğıüretun , hedrfuün 450 ton olduğu belirtildi. Alfarm Genel Müdür Yardıması Murat Can Çakın, 450 ton balığın yüzde 3040'nin iç pazarda yüzde 6070'inin isedış pazarlarda piyasaya sunulacağım söyledi. Alfarm'ın taze somon balığı ve somon füme yurtiçi pazar payırun yüzde 70 olduğunu belirten Çakın, somon balığını taze bütün somon. taze içi almmış somon, donmuş içi alınmış somon, fleto somon, somon füme ve somon marine şeklinde pazara sunduklannı kaydetti. Ekonomi Servisi Üretimin durmasıyla tıkanma noktasına gelen ekonomi, reklam sektörü başta olmak üzere. televizyonlan, televizyon için program hazırlayan kuruluşlan yeni careler bulmaya itti. Şirketler, ekonomik krizi atlatmak için ABD'nin, pembe dizilerine talip oldu. ABD, pembe dizileri ucuza mal etmek için çekimleri Aıjantin, Brezflya gibi ulkelerde gerçekleştiriyor. Oysa, beş nisandan sonra. pembe dizileri için ABD'nin Türkiye'den daha ucuz bir ülke bulması çok zor. Reklam endüstrisinde genel olarak yüzde 10'luk bir kadro daralması yaşanıyor. Büyük şirketlerde bu oran yüzde 20'lere vanyor, ki bu da üçte birlik birdaralma anlamına geliyor. Reklamcılar Derneği Başkanı Atflla Aksoy, sorunun asıl olarak bir üretim krizi olduğuna dikkat çekerken, gelişmelere knz geldi reklam endüstrisı bittı diye bakmanın hatalı olduğunu söylüyor. Reklam Yazarlan Derneği Başkanı tbrahim Akar, işten çıkarmalan "yağmur yağmadan Televizyon kanallanna çeşitli programlar haarlayan şirketler de, süresi bitmiş anlaşmalannı artık yinelemezken, yaz aylanyla ilgili yeni projeler için çok az talep alıyorlar. ANS (Uluslararası Yapım Yayın Reklamcılık A.Ş.) Yönetim Kurulu Başkanı Burak Duruman, ödemelerde büyük zorluklar yaşandığını, paralannı alamadıklannı söylüyor. Duruman, yurtdışma program >apmanın krize karşı tek önlem S ahip olduğunuz otomobil için konforlu tanımını kullanabilmek için klimaların önemi büyük. Bu aletler özellikle yaz aylanna girmeye hazırlandığımız şu günlerde büyük önem taşıyor. Bir zamanlar Türkiye piyasalarmın yegane otomobilleri Renault 12 ve Murat 124'lerin en çok şikayet edilen özelliklerinden birı de klimalarının yeterli olmayışı idi. Bugün Türkiyeyollarınaçıkanbirçok otomobil içinde değişik klima tertibatları bulunuyor. Ancak otomobilinizin klimasında bir problem çıkmaması için mutlaka haftada bir 5 dakika kadar çaliştırmanız gerekiyor. Aynca her motor kontrolü sırasında klimaların da peteklerini temizletin. Çünkü her hangi bir petekte veya boruda Bir zamanlar Türkiye olabilecekdelik, piyasalarının yegane sistemin bozulmasına neden olacaktır. otomobilleri Renault 12 Aynca klimanızı ve Murat 124'lerin en çok mümkün olduğunca düşükdevirde şikayet edilen özelliklerinden biri de çalıştırın. Bu sayede klimanın klimalarının yeterli pompasınaaniyük binmezve klimanın olmayışı idi. Bugün Türkiye yollarına çıkan ömrünü uzatmış olursunuz. Otomobilde konforun tanımı klima OTOMOBİLtNİZtN DEĞERİ (MİLYON TL) Serçe Şahın Doğan Kartal TempraSXA TempraSXAK Renault 12TXToros RenauttSpnng Renault Broadway Renault Flastı RcMuKMMager Rcnsult Concofde FonJTaunus16 FordTaunus2.0 OpelVectra18 OpelVeöraZO 1989 6877 88*96 100106 8847 19» 7786 96106 110118 95110 Otomobiller küçülüyor yüzyıla girmeye hazırlandığımız şuyıllarda, dünya otomobil üreticileri 'büyükotomobil iyidır' anlayışını terk etmeye başladılar. Artık üreticilerküçük, rahat, konforlu ve ekonomik otomobillerin, kitlelerine hitap edebıldığini görüyorlar. Günümüzde hızla gelişen teknolojinin de yardımıyla otomobiller, artık daha küçük ancak konforlu bir yapıya kavuştular. Ağır otomobillerin en büyük üreticisi Mercedesbile 99107 102110 110120 1231» 105115 104113 110118 120130 133145 160170 190210 97104 115125 85#! 105115 120130 110120 145155 150165 165180 110120 115120 130138 145153 180190 215240 105112 128135 235250 265286 1992 9045 115125 130140 120130 160170 170180 185197 120130 120128 138150 155165 200215 255265 120130 145168 255280 295320 1993 95100 125135 165175 168176 175180 190200 220235 133145 130140 155165 180190' 220235 290300 130147 170180 28IK3CO 355375 OKm. 1485 1875 2515 272.5 316 3497 3896 208.3 2217 2601 352.2 4619 5978 2605 308 3914 4506 Robinsson Club, 2 bin kişilik yatak kapasiteli. İTHAl LadaSamara LadaNıva NssanSurmy NssanNXCoupe Mazda323Sedan Ma2da626Sedan Mazda323Hatcbadı Wazda626Haicback SkodaFavont BMW31& BMW520ı Mercedes190E Mereedes200E Mercedes'900 Meftedes200D FıalTıpo HondaCıvıcSedan HondaCıvıcHatcback CHroenBX15TGE Peugeot205GR SuzukıStvıftGS SuzukıVitara HyundaıElantra ToyotaACorollaGL ToyotaCoronaXL 19» 6578 8698 165175 200220 150165 2202» 165185 230240 175195 90100 290326 450520 #6465 595455 400425 59O&0 145160 200210 160175 140150 215245 165180 175200 dünya otomobil pazan nda, birçok otomobil içinde yineAlman BMVVile değişik klima tertibatları Servis yetersiz rekabet ediyor. bulunuyor. Şirket C Klimaların bakımı için serisini büyük özel uzmanlık ölçüde gerekiyor. Ancak Türkiye'de bu işi servisleryapıyor. Ancakservisler aslında birçok parçadan oluşan kilmanın BMW'nin3 serisinerakip bakımında yetersiz kalabiliyor. olarak üretti. Bunun için klimanızı ancak çok güvendiğiniz servislere Artık iş adamları da büyük otomobilleri tercih etmiyor. Onlar emanetedin. da orta sınıf olarak adlandırılan otomobillerin daha kullanışlı Yaz mevsimine gireceğimiz bu günlerde klimaların olduğunu anladılar. Tüm bu modellerin ortak bazı noktaları da peteklerinin yıkatılması aletin uzun ömürlü olabilmesi için var. Hepsi en son teknoloji ABS fren sistemleri ve havayastığı gerekli bir işlem. olarak adalandırılangüvenlikdonanımlarmasahipler. Böylece, kış ayları boyunca peteklere yapışan çamurlar Renault'da Laguna modeli ile artık çok gözde olan orta sınıf temizlenmişolur. otomobillerin arasında yer almaya başlıyor. Ford'da aynı Bir klimanın ömrü yaklaşık olarak motor ömrü kadardır. şekılde Mondeoserisinin Ghia modeli ile pazardayerini alma Bu yüzden otomobilinize yeni bir klima taktırmak savaşınagiriyor.Tabi Avrupa otomobil pazarınınyaşadığı istiyorsanız ikinci el mallardan uzak durmanız daha karlı durgunluk tüm bu modellerin satışlarını engelliyor, ancak yine de beklentiler Kriz dınlemıyor. • olacaktır. • Cserisiile «91 7535 100110 180195 220245 170190 235260 200220 250280 200220 97107 370420 670750 47&550 685730 440475 650700 170180 225240 195210 180190 160170 155170 260285 180200 215225 210240 1992 8595 115125 215235 260285 200220 310345 225240 330370 230290 100115 400450 60&650 76M20 475525 710790 190200 260270 265295 195210 180190 175190 335355 22CW50 255275 265280 1993 92105 135150 235250 305350 235250 385415 270295 410430 290345 115125 460595 840400 770450 875435 550700 820400 205220 270290 365385 210225 200215 215225 370400 250260 300320 330360 OKm 169.5 217 8 658 916 4888 8026 5512 848i 523.4 163.5 \390 2150 2.100 £500 £100 2.500 351 526 612 2857 552 334 869 6335 5062 770.6 2.7 trilyon lirahk tatilköyü Ekonomi Senisi Dün\ adaki yeni turizm anlayışının Türkiye'deki ilk örneği Robinsson Club Lykia WorW, yaklaşık 2 bin yatak kapasitesiyle hizmete giriyor. Silkar Turizm 'in Fethiye Ölüdeniz Kıdırak mevkiinde 135 milyon mark (yaklaşık 2.7 trilyon lira) harcayarak 480 dönüm arazi üzerine inşa attiği turizm kompleksi bayramda. 1. sınıf tatil köyü olan Lykia'nın yanında 4 yıldızlı otel olan Faralya'nın da eklenmesiyle tam kapasite ile çahşmaya başlıyor. Silkar Holding"in Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Silahtaroğlu, kademeli olarak 5 yılda inşa edilen dev boyuttaki tatil köyünün amacının, dünyanın her köşesinden gelen turistlere eksiksiz hizmet vermek olduğunu belirtti. Silahtaroğlu yaptığı açıklamada. "Törkiye'nin bu en büyük tatil kompleksini, dünyada gelişen yeni tatil anlaytşma göre kurduk. Tesisimiz Anadolu mimarisinin bir sentezidir. Burada tatil sadece dinlenmek değil, dilediğince her çeşit sporu yapabilmek. dolayısı>!a eğlenmek, hobilerle uğraşmak >e turlaıia yöreyi tanrfmaktır. Ljkia W'orİd'de çeşitli kültür etkinlikleri ve ürünleriyle yaşanarak her yaşa hitap eden bir yaşam tarzı imkanı sunmaya çalıştık" dedi. Lykia World. klimalı, konforlu konaklama tesisi olmasının yani sıra değişik yemek olanaklan sunan 12 restoran, toplam alanlan 4000 m 2 'yi bulan 17 yüzme havuzu. sağlık merkezi. Türk hamamı. saunası, değişik gösterilerin sunulduğu 4 tiyatrosu, 2 açık 1 kapalı diskoteği, okuma ve oyun salonlan, 21 adet tenis kortu, voleybol, basketbol. okçuluk. bisiklet gibi kara sporlan, sörf. yelken, su kayağı ve sualtı deniz sporlannın yapılmasına olanak tanı\an tesisleri ile Türkiye"nin birnumarah tatil kompleksi. NOT: Cennet Açık Oto Pazan'nda oluşan fiyatlardır.