Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25 MAYIS1994 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
DIŞ HABERLER
Demirel'den
I Herzog'a kutlama
- •ANKARA(Cumhuriyet
Bürosu) - Cumhurbaşkanı
Sükvman Demırel. Almanya
Federal Cumhuriyeti
CumhurbaşkanlığTna seçilen
Roman Herzog'a görevinde
başanlardiledi.
Cumhurbaşkanı Demirerin
mesajı şö) le: "Türk milleti.
gerek köklen derinlere
uzanan tarihı bağlanmız,
gerek Almanya'daki iki
rrulyonavakın
vatandaşımızın mevcudiyeti
nedeniyle. Türk-Alman
ılişkilerinin herzaman daha
da ilerileregötürülmesine
özel önem atfetmektedir.
İnanıyorum ki, yüksek
göreviniz sırasında
geleneksel Türk-Alman
dostluk ve işbirliği daha da
geliştirilecektir."
Ermeniler, Azeri
evlerini yakıyop
• BAKÜ(AA)-Dağlık
Karabağ çev resindeki
Ermeni kuvvetlerinin.
mültecılenn dönüşünü
engellemek içın. eie
geçirdikleri Azeriler'e ait tüm
yapılan yıktıklan bildirildi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı
Haydar Aliyev "in Danışmanı
Vefa Güluzade. gazetecilere
yaptığı açıklamada, Ermeni
güçlerinın. ele geçirdikleri
Azeri topraklannda yeralan
tüm yapılan yıktıklannı
belirtti. Azerbaycan
hükümet kaynaklan,
özellikle. Agdam kentinde.
Ermeni tank taburlannın
Azeri binalannı yıktıklannı
haber verdi.
Kıbns'a yeni özel
temsilci
• VVASHINGTON
(Cumhunyet)-ABD'nin
Kıbns Özel Temsilcisi
Robert Lamb'ın 1 haziranda
emekliye aynlacak olması
üzerine bu göreve AGtK
nezdindeki büyük elçisi John
C. Kornblum'un atanacağı
bildirildi. Amerikan
yönetimi tarafından Kıbns
Özel Temsılciliği'ne
getinleceği belirtilen
Kornblum"un kanyerden bir
Jiplomat olduğu kavdedildi.
Hindistan'datekne
battı: 34 ölü
• YENİDELHİ(AA)-
Hindıstan'ın güneyindeki
Tungabhadra nehnnde
seyreden bir teknenin
batması sonucu 34 kişi öldü.
PTI Ajansı. birdüğün
sonrasında, Tungabhadra
nehrinde gezintiye çıkan 44
kişinin bulunduğu teknenin.
aşın yüklü olması nedeniyle
battığını bildirdi. Nehirde
boğularak ölenlerin 16'sının
çocuk olduğu belirtildi.
Afrika
göçmenler kıtası
• NEW VORK(AA)-
Savaşlar. etnik kökenli şiddet
eylemlerivesiyasi
çatışmalann yaşandığı
Afrika kıtası. dünyanın en
büyük mülteci topluluğunu
banndınrhalegeldi. BM
Mülteciler Yüksek
Komıserliği(UNHCR)
tarafından verilen bilgiye
göre. 600 milyon kişinin
yaşadığı Afrika kıtasında. 16
milv on insan evlerinin
terkederek başka yerlere
sığınmışdurumda. Bunlann
6milyonuUNHCR
tarafından resmen mülteci
olarak tanımlanıyor.
Berlinpolisi
3 Tüpk'ü arıyor
• BERLİN (AA)-
Almanya'da. Berlin Emnivet
Genel Müdürlüğü Devlet
KorumaTeşkilatı. 1992
yılında öldürülen
Cumhunyetçıler Partisi
Berlin Eyalet Lideri Gerhard
Kaindi cınayeti ile ilgili
olarak haklannda tutuklama
karan çıkanlan aşın sol
örgüte mensup üçüTürk
olmak üzere altı kişiyi anyor.
Devlet Koruma
Teşkilatı'ndan yapılan
açıklamaya göre
soruşturmayı yürüten "özel
birim" ekipleri tarafından
cianyetolayınakanşan 11
kişiden beşi tutuklandı.
ABD'deevlere
bilgisayar sistemi
• NEW ORLEANS (AA) -
Reuter grubuna bağlı New
Media ile Amerikan
sermayeli Liberty Media
firmalan, ABD'deki okullar
ile evlere on-lıne (sürekli
bağlantı hattı) bilgisayarlı
enformasyon hizmetini
geliştirmek vedağıtım
amacıyla ortak bir şirket
kuruyorlar. Ingeniusadı
verilmesi düşünülen bu yeni
ortak yatınm fırmasıyla,
ABD'deki 48 milyon
öğrenciye dünyadaki
gelişmeİer hakkında bilgi
ulaştınlması amaçlanıyor.
Ukrayna, Kırım konusunda Ankara'nın da devreye girmesini istiyor
KievAnkara'dan destek istediHALUK GERAY
ANKARA - Ukrayna Dışişle-
ri Bakanı Anatolv Zlenko. Dı-
şişleri Bakanı Hikmet Çetin'e
birmektupgöndererek, Ükray-
na"ya bağlı olan Kınm'ın Rus-
ya'ya bağlanmasını engellemek
için alınabilecek önlemlerin.
Ankara tarafından desteklen-
mesini istedi.
Moskova'ya bağlanmayı is-
temeyen 300 bin Tatar Türk'-
ünün de yaşadığı Kınm'da ger-
ginlik tırmamrken, Cumhur-
başkanı Süleyman Denurel'ın
önümüzdeki hafta Ukrayna'ya
>apacağı ziyaret önem kazandı.
Ankara. Kınırnn kan gölüne
dönmemesi için taraflan 'so-
ğukkanir davranmaya çağıra-
cak.
Ukravna Dışişleri Bakanı
Zlenko. Çetin'e vc çeşitli ülke-
lerdeki muhataplanna gönder-
diği mektuplarda. Ukrayna
yönetiminin. Kınm Tatar-
lannın anayurtlanna dönmesı-
ni özendirdiğine dikkat çektı ve
Ukravna'nın. 'ayrdıkçı güçlerin
sorumsuz hareketlerine karşı, ül-
kenin bürünlüğünü sağlamak
için her türlü gerekli önlemi sağ-
lamak hakkını elinde tuttuğunu'
vurgulavarak. bu konuda des-
tek istedi.
Ukrayna'ya bağlı olan Kınm
Özerk Cumhunvctı Parlamen-
tosu. 1992 mayıs ayında kabul
ettiği biranavasayla, Ukravna'-
dan av nlmaya karar v ermiş. an-
cak bu karar askı>a alınmıştı.
Geçtiğimiz vıl yapılan seçtmler-
de de, Yuri Meşkov'un liderliği-
ni yaptığı Rusya Bloğu Partisi.
Kırım'dayaşavan 1.8 milyon ci-
vanndaki Rus çoğunluğun oy-
lanvla birina parti oldu. 300
bın kadar Tatar Türk'ü ise Uk-
rayna'ya bağlı kalmayı savun-
du \e Kınm Parlamentosu'nda
14 temsilci göndererek, ana mu-
halefet partisi konumuna geldi.
Sovvetler Bırlıği döneminde.
Nazilere yardım ettikleri gerek-
çesiyle > urtlanndan sürülen Ta-
tarlar'ın Kınm'a dönmesi için
Ukrayna'nın verdiği maddi ve
manevi destek. Kınm Tatar-
lan'nın Kiev'i desteklemesinin
ana nedenlerindcn birini oluştu-
ruyor. Sivastopol limanına
bağlı olan Karadeniz Filosu ko-
nusunda Ukrayna ile Rusya
arasında yürütülen görüşmele-
rin geçtiğimiz haftalarda çıkma-
za girmesinin hemen arkası-
ndan. Rus yanlısı Meşkov'un
girişımleriyle. 1992 anaya-
sasının yeniden yürürlüğe so-
kulması kararlaştınldı.
Son gelişen olaylar Ankara'-
da dıkkatle izleniyor. Karade-
niz Filosu ile ilgili görüşmelerin
çıkmaza girmesinin ardından
tırmanan gerginlik, Rusya'nın.
"bazı piyonları ilerletmek" arzu-
sunda olduğu izlenimıni yaratı-
yor. Ankara, sıcak çatışmalann
başlaması durumunda. olayın
boyutlannın kontroldan çı-
kmasından kaygı duyuyor.
Kınm'da istikrarsızlık. geri dö-
nüşü örgütlemeye çalışan Ta-
tarlar'ın bu isteklerini olumsuz
yönde etkileyecek bir gelişme.
AGİK ve diğer uluslararası
anlaşmalardaki "sınırlann zorla
değişmezliği" ilkesi çerçevesinde
de Ankara, Ukrayna'yı destek-
liyor. Ancak, gerginliğin sıcak
çatışmaya dönüşmemesi için ta-
raflann "soğukkanlı" hareket
etmesini ve diyalog kurması ge-
rektiğini savunuyor. Ankara'-
nın, Ukrayna'ya "temkinli des-
tek" verdiği izleniyor. Ukrayna
Cumhurbaşkanı Leonid Krav-
çuk'un, çatışmalan tırmandıra-
rak, 26 haziranda yapılması ön-
görülen cumhurbaşkanlığı se-
çimlerini ertelemekıçın "baha-
ne" yaratmaya çalıştığı ıddialan
da tümüyle dışlanamıyor.
Cumhurbaşkanı Demirerin,
bu ortamda, 30 mayıs 1 haziran
arasında yapacağı Ukrayna zi-
yareti önem kazandı. Demirel'-
in, Ktnm Tatarlan'nın lideri
Mustafa Cemiloğlu baş-
kanlığınıdaki birhe>eti Kiev'de
kabul edeceği bildiriliyor. 1
haziranda, Moldova'yageçecek
olan Demirel, Gagavuz Türkle-
ri'nin temsilcileriyle de görüşe-
cek. İzzettin Keykavus'un to-
runlan olduğu ileri sürülen
Gagavuzlar. ll.yy'da Balkan-
lar'a geçen Türk boylan içinde.
Ortodoks Hıristiyanlığı kabul
eden tek grup olarak tanınıyor.
Kınm'ın Ukrayna'dan ayn-
lma karan almasıyla birlikte iki
ülke arasında başlayan krizde.
Batriı ülkeler Ukrayna'dan
yana tavır aldı. ABD. Ingiltcre
ve Almanya. Ukrayna'nın top-
rak bütünlüğünün korunması
konusunda Kiev'e destek ver-
diklerini açıkladı.Kiev'de geleneksel giysilerine bürünen L kraynalı kadınlar. Kınm'ın bağımsızlık kararını protesto etmek için gösteri yaptılar
Yeni Cumhurbaşkanı "Ülke sevilmez, insanlar sevilir. Ben Almanlan seviyorum" diyor
Almanya'daHerzogdöııeıııi
DİLEK ZAPTÇIOĞLU
BERLİN - Yeni Alman
Cumhurbaşkanı'na "Türkiye'-
ye baktşınız nedir" diye soracak
olsaydık. herhalde şu cevabı
alırdık: "Türkiye, Almanya'yla
yakın ekonomik, siyasi ve kültü-
rel ilişkileri olan, dost bir iilke-
dir. Türkiye'de kimi pürüzleri de
olsa, hukuk de> leti yürürlüktc-
dir. Eleştirimizi her zaman dost-
ça dile geriririz. Türki>e'>i müt-
tefiklerimiz arasında önemli bir
konumda göriirüz."
Ve yeni cumhurbaşkanına
"Almanya'daki Türklerin duru-
mu ne olacak? Alman vatan-
daşlığına geçmeyen ülkesine
dönsün' şeklindeki sözlerinizi
nasd anlamalıyız" diye sorsay-
dık... Busoru.RomanHerzoga
önceki akşam. seçildikten he-
men sonra televizyonda yöne-
tildi. Cumhurbaşkanının ceva-
bı şöyleydi- "Benim bu sözlerim
yanlış anlaşüdı. N'abancı dernek-
leri bunun üzerine epe> mekrup
yolladılar ve beni bilmediğim ba-
zı ayrıntüar hakkında aydınlat-
tılar. Çifte vatandaşlığa da belli
dunımlarda karşı değilim."
Anayasa hukuku profesörü
Roman Herzog. "Almanya'yı
seviyor musunuz" sorusuna da
şu yanıtı verdi: "Ülke sevilmez,
insanlar sevilir. Ben, Alman hal-
kını seviyonım."
Yoksul bir aileden gelen ve
kendi çabasıyla yükselmeyi ba-
şaran Herzog'un kalbi. Alman-
ya ve Almanlar için atıyor. Al-
manlann çalışkan, düriist. her
şeye layık bir ulus olduğunu dü-
şünüyor. Hitler faşizminın göl-
gesinden. 'komplekslerden' kur-
tulmak gerektiğine inanıyor;
Almanva'nın dün\ada asırlıklı
PORTRE PROF. DR. ROMAN HERZOG ^ ^ ^ ^ ^
'Halktanbiıi' ohnakgururveriyorEski Anayasa Mahkemcsi
Başkanı Prof. Dr. Roman
Herzog, cumhurbaşkanı
seçilerek Almanya'daki
protokol sıralamasında
beşincilikten birinciliğe
yûkseldi. 5 nisanda 60 yaşma
giren Herzog, Bavyera'nın
güneyindeki Landshut
kasabasında doğdu. Babası
ancak küçük birmemurluktan
Landshut müzesi
müdürlüğüne kadar
yükseîebflmişü. Liseyi burada
bitiren Herzog, Münih'te
hukuk öğrenimi gördü. Doktorasıru yapüktan
sonra aynı üniversitede asistan olarak görev
aldı. 1965 yılında Berlin Hür ÜniversitesTne
profesörlüktayiniçıku. Î968olaylanrun
göbeğine düşen Herzog. "üniversitede
özyönetsn modetine karşı olduğu icin" hareketü
Berlin'nden kaçıp kendini 1969'da Güney
Almanya"run Speyer kentındeki bir yüksek
okula tayin etlirdi. Orada Heteıut Kohl'le
laıuştı. KohL o sıralar Rheinland-Pfalz e> aleti
başbakanıydı. Herzog. 1970'deHıristiyan
Deınokrat Parü'ye (CDÜ) girdi. O sırada 36
yaşındaydı. Kohl, 1973'te
Herzog'u devlet müsteşan
yaptı veeyaletini temsilen
başkent Bonn'a gönderdi. Bu
görevi beş yıl sürdüren
Herzog. 1978'de
Badcn-Württcmberg eyaletine
"transfer"oldu.CDU
hükümetiyJe yönetiJen eyaktte
önce kültür, sonra İçişleri
Bakanhğıyapü. 1983'te
Anayasa Mahkemesi'nde
boşalan bir yere taiîpoldu ve
hakimliğeterfietti. Dört yıl
sonra, İ98Tde Anayasa
Mahkemesı Başkanı secildı. 1993'te Kohl, önoe
Doğu AJman Steffen Hettmann'ı
cumhurbaşkanlığına aday gösterdi. Ancak
Haitmann, kimi demeçkri yüzünden çekilmek
zorunda kaldı. Kohl'ün yeni aday araması
üzerine Herzog göreve talip oldu. Roman
Herzog, Bavyeralı ve "halktan bfai" olmalda
gururlanan biradam. Ağzından kimi sözler
fazla düşünmedençıkıyor: bu yüzden başı daha
epey derde gireceğe benziyor. En sevdiği
yemck, Alman usufü soganh köfte ve patates
salatası.
bir rol oynamasını istiyor. Ör-
neğin Almanya'nın Birleşmiş
Milletler Güvenlik Konse\i'-
nde daimi üve haline gelmesin-
den yana. ama bunu labancay-
la dayatmaja" karşı. Amacını
şöyle tarif ediyor: "Önümüzde-
ki beş yıl içinde Almam a'y ı, ger-
çekte nasılsa ö\le temsil etmek
isti\orunı: Barışsever, özgürliik-
ten \ana. başarılı, adalet için en
azından çaba göstercn, dayann
şmaya vatkın, hoşgörülü, dün-
yaya açık ve bence en önemlisi
komplekssiz ve rahat".
Şimdi dünyada herhangi baş-
ka bir ülke 'komplekssiz ve ra-
hat
1
olmaktan söz ettiginde bu
çok doğal karşılanırken Al-
manva'nın bu isteği her zaman
kuşku doğunır: Almanlar
komplekssiz ve rahat olursa
acaba başımıza yeniden bir iş
gelir mi?
Roman Herzog, hiç kuşku-
suz muhafazakar ve milliyetçi
bir kişiliğe sahip. Almanya'nın
çıkarlannı her şeyden üstün tu-
tacak. Ama Almanya. 60 yıl
öncesinin Almanyası değil ve
dünya da 60 yıl öncesinin dün-
yası değil. Almanya, Avrupa ve
dünyada çeşitli anlaşmalara
bağlı. anayasal hukuk sistemiy-
le yönetilen. çoğulcu demokra-
siyi işletmeye çalışan bir ülke.
SPD rahatsız
Ancak sosyal demokratlar
yine de Herzog'un seçilmesin-
den rahatsız. İlk konuşmasında
"Bütün Almanlann cumhurbaş-
kanı oJacağım" demcsi ve bu ül-
kede yaşayan ama demokratik
haklardan yoksun yabancılar-
dan hiç söz etmemesi, SPD'yi
kızdırdı. *Önce Almanya'' deme-
si ve Avrupa'dan sadece 'geçer-
ken' söz etmesi eleştiri konusu
edildi. Hatta Berlin'deki Türki-
yc Göçmenler Birliği dün bir
basın bildirisiyle Herzog'uk
yalnız Almanlann değil, bu ül-
kedeki herkesin cumhurbaşkanı
olmaya ve azınlık haklannı sa-
vunmaja'çağırdı.
Ama bu eleştirilerin gerçek-
ten bir kıymet-i harbiyesi var
mı? Bizce yok. Çünkü Alman-
ya'nın öz çıkarlan bugün zaten
Avrupa Birliği'nde; Avrupa'-
nın Almanya liderliğinde birle-
şerek eski süper güç ABD'ye
kafa tutabilmesinde yatıyor.
Alman sosyal demokratlan.
Üçüncü Dünyalı mültecilere
kapılan kapatan iltica yasasmı
onaylarken aynı ulusal çıkarla-
n gözetmedi mi? A>TII SPD'nin
iktidara geldiğjnde yabancılara
seçme-seçilme hakkı çıkartıp
çifte vatandaşlığı hemen yürür-
lüğe sokacak diye bir güvence
var mı? Eğer halkın çoğunluğu
karşıysa, SPD'nin bu adımlan
atacağı kuşkulu. Kısacası Ro-
man Herzog ile Almanya'nın
'sağa kayacağını' söylemek
doğru değil.
Türkiye ve buradaki Türkler
açısından en yakıcı soru, ekim-
deki genel seçimlerde Kohl'ün
aynı başanyı gösterip göstere-
meyeceği olmalı. Çünkü ekim-
den itibaren Almanya sosyal
demokrat bir iktidara kavuşur-
sa. başbakanhk koltuğuna
'Türkiye'de Kürt soykınmı' ol-
duğunu iddıa eden SPD Başka-
nı Rudolf Scharping oturacak.
DÜNYA TİCARET MERKEZİ DAVASI
Sanıklara240'ar
yıl hapiscezasıNEW YORK (AA) - ABD'-
nin Nevv York kentindeki
Dünya Ticaret Merkezi'ni
bombalamaktan suçlu bulu-
nan sanıklardan Nidal Ayyad
ve Mahmud Ebu Halime de
240"ar yıl hapsc mahkûm ol-
dular.
Kimya mühendisi olan Ni-
dal Ayyad, Ticaret Merkezi'-
nin garajına yerleştirilen bom-
banm imal edilmesıne
yardıma olmakla suçlanıyor-
du.
Aynı davada yargılanan
Muhammed Selame de 240 yıl
hapse mahkûm olmuştu. Sela-
me, cezasının açıklanmasın-
dan sonra, bir tercüman, aracı-
hğıyla. "Diz çökmeyeceğiın. Af
dilemeyeceğim" dedi. Selame.
"Hükümet benim suçsuz oldu-
ğumu anlavınca\a kadar hapis-
te kaç > ıl kalacağun? İki? V edi?
On? Yirmi? Ne kadar olduğunu
Allahbiür"dedi.
Davanın hazırlıklan sırasın-
da. yargılanan dört kişinin.
"Kör İmam'" diye bilinen Mı-
sırlı Şe>h Ömer Abdülrah-
man'ın da dahil olduğu bir şe-
bekenin üyeleri oldukaln ileri
sürülmüştü.
Abdülrahman'ın ayn olarak
yapılacak yargılanmasında.
Dünya Ticaret Merkezi'nin
bombalanmasını azmettirme-
nin yanı sıra. aşın tutumuyla
tanınan Haham Mcır Ka-
hane'nin ölhdürülmesini de
önceden bilmek ve azmettir-
mekle suçlanacağı belirtiliyor.
POLITIKADA
SORUNLAR
ERGUN BALCI
Arap Dûnyasında
Yeni Bölünme
Güney Yemen'in kuzeyden ayrılarak bağımsızlık ilan
etmesi Arap dünyasını da bbleceğe benziyor.
Bu bölünmenin işaretleri görünmeye başladı bile.
Kuzey Yemen lideri Ali Abdullah Salih'in Körfez Sa-
vaşı sırasında Saddam Hüseyin'i desteklemesini bağış-
lamayan Suudi Arabistan, Kuveyt ve diğer Arap şeyhlik-
leri Güney Yemenli lider Ali Salim El-Beid'e Marksist
geçmişine karşın daha sıcak bakıyorlar.
Geçen hafta sonunda Kuzeyden ayrıldığını açıklaya-
rak Yemen Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulduğunu
ilan eden Ali Salim Beid'in büyük bir olasılıkla daha ön-
ce Körfez şeyhliklerinin onayını aldığı öne sürülüyor.
Suudi Arabistan'ın Güney Yemen'in kuzeyden ayrıl-
masına yeşil ışık yakmasının bir nedeni de yanı başında,
birleşmiş ve güçlü bir Yemen'i güvenliği açısından sa-
kıncalı bulması. Aynı kaygının, Yemen'in öteki komşusu
Umman içinde geçerli olduğu söylenebilir. Nitekim bu
ülke de Güney Yemen'in ayrılma kararına tepki göster-
medi.
Ancak Körfez şeyhlikleri ile Umman'ın birçelişki için-
de oldukları söylenebilir. Bu ülkeler bir yandan Yemen'-
in bölünmesine içten içe sevinirken öte yandan bu politi-
kalarıyla en çok korktukları şey olan ayrılıkçı akımların
bölgede yayılması için ortamı hazırlıyorlar. Böylece
Arap birliği düşüne bir darbe daha vurulmuş oluyor.
Batılılar tarafından fiilen bölünmüş olan Irak ise iki Ye-
men arasındaki savaşta Kuzey Yemen'i destekliyor.
Bağdat, Güney Yemen'in bağımsızlık ilanınınsert biçim-
de kınayarak bunu Yemen'i bölmeye yönelik "iğrenç bir
davranış" olarak niteledı.
Bölgeye daha uzak olan Arap ülkelerinin de Güney
Yemen'in ayrılmasından hoşnutolmadıkları gözleniyor.
Libya lideri Muammer Kaddafi Guney Yemen'in Kuzey-
den ayrılma kararını "derin uzüntüyle" karşıladığını bil-
dirirken Fas Kralı 2. Hasan pazar günü yaptığı açıklama-
da Ali Abdullah Salih'le Ali Salim El-Beid'e "birleşmiş
Yemen'i korumaları" için çağrıda bulundu.
Ürdün de Yemen'in bütünlüğünü desteklediğini bildir-
di.
• • •
Arap ülkeleri bir açmazın içindeler. Körfez şeyhlikleri
ile Umman'ın dışında hiçbir Arap ülkesi Yemen'in tekrar
bölünmesine sıcak bakmıyor. Ancak, Irak'tan başka hic-
biri bölünmeye karşı sert tavır almıyor; daha doğrusu
alamıyor. Çünkü bölünme kök salarsa Güney Yemen'le
ılişkilerinin bozulmasını istemıyorlar.
Arap ülkeleri yıllardır israil'e karşı uygulanacak politi-
ka konusunda anlaşamadılar. Derken Körfez Savaşı
patladı. Bu kez Saddam Hüseyin konusunda bölündü-
ler. Ürdün, FKÖ, Sudan ve Yemen'in Saddam yanlısı tu-
tumları, diğer Arap ülkelerini öfkelendirdi.
Şimdi ise Yemen yüzünden bir kez daha bölünme teh-
likesi ile karşı karşıyalar. Kuzey Yemen lideri, Ali Abdul-
lah Salih, Güneyde ilan edilen Yemen Demokratik
Cumhuriyeti'ni tanıyan ülkelerle ilişkilerini keseceği
tehdidinde bulundu. Güneydeki rejimi gerçi henüz hiçbir
ülke tanımadı. Ama iç savaş uzarsa, Körfez şeyhlikleri,
Ali Salim El-Beid yönetimini tanıyabilir. Bu da Araplar
arasındaki kutuplaşmayı büsbütün ürttırır.
Araplar uluslaşma sürecini tamamlamadan bölünme
ve kutuplaşmaların sona ermesini beklemek herhalde
aşırı iyimserlik olacaktır.
GRAÇEV BRÜKSEL'DE KONUŞTÜ
RusyaNATO'dan
ayncalıkistiyor
CEM SEY
BRÜKSEL - Rusya Savun-
ma Bakanı Pavel Gracev, ülkc-
sinin yeni savunma doktrininı
dün akşam NATO'daki mes-
lckdaşlarına anlattı. Grace\'-
in. ittifak savunma bakan-
lanyla görüşmesi. Belçika'nm
başkentl Brüksel'de vapılan.
NATO Savunma PÎanlama
Komitesi (SPK) ve Nükleer
PÎanlama Grubu (NPG) ola-
ğan toplantılarnıdan hemen
sonra gcrçckleşti.
Gracev. Rus>a'nın yeni sa-
vunma doktrininın. hiç kimse-
yi lchdil ctmcdiğini vc tama-
mcn"Rustopraklannın veacil
çıkarlannm savunulması
amacma yönelik" olduğunu
söylcdi.
Gracev'in. daha önceden
beklendıei gibi. Rusya'nın
NATO Tlc B1O anlaşmasını
imzalaması ıçın koşullannı
açıklamamış olması ise Brük-
sel'deki NATO karargâhında
çcşilli yorumlara yolaçtı.
Graçcv'ın. NATO'dan
aynlırken gazetecilere vaptığı
açıklamalarda. "bu konudaki
görüşlerimizi yann (bugün)
yapılacak toplantıda açıklama
fırsatını bulacağını umuyorum"
şeklinde konuşması. dikkatleri
bugün yapılacak KAIK ülke-
leri savunma bakanlan top-
lantısına çevirirken. bazı göz-
lemciler. Rus bakanın NATO
ülkeleri savunma bakanlanna
verdiği brifıng sırasında. "biz
olmadan bazı sonınlan cöze-
mezsiniz" mesajını verdiğini vc
olayın siyasi yönü olan BIO'-
nun imzalanması tartışmasını
dışişleri bakanına bırakmış
olabilecegi görüşünü ileri süı-
dülcr.
Ancak. artık Rusva'nın
avncalık beklemeden BIO an-
laşmasını imzalamaya cğilim
gösterdiği tahmin ediliyor.
Çeşitli kaynaklar. Rus
bakanın tek başına lüm
NATO savunma bakanlanna
brifıng vermesinin. bir anlam-
da. Rusya'nın beklediği şekil-
de önem gören ülke olduğu-
nun vurgulanması olduğunu.
buna karşılık Gracev"in dc
NATO'nun önceden belirlcdi-
ği gündcmc bağlı kalarak
yalnızca ülkcsinin savunma
doktrinini agklamasının. ittı-
fakın ayncalık tanımaya hiç-
bir şckilde yanaşmaVacağını
son günlerde ısrarla belirtmiş
olmasından kaynaklanabilc-
ccğini önc sürüyorlar.
Atîna'danTürkiye'ıım
jestineolumsuzyaıırt
Katliamdanhükümetsorumlu
iki a\ da işlenen toplu katliamlardan hükümet kuvvetlerinin sorumlu olduğunu bildirdi. Orgüt
yetkilileri tarafından BM'de dağıtılan raporda. "Ruanda silahlı kuvvetleri Vehükümetininoplu
katliamları tahrik etmekten sorumlu olduğu görülüyor" denildi. (Fotoğraf: REUTER)
ATİNA (AA) - Türkiyc'nin
Egc'de savaş uçaklannı silah-
sız uçurma şeklindeki iyi niyet
jesline karşılık. Yunanislan
I hükümetinin Egc'de savaş
uçaklannı silahsız uçurması ile
ilgili ABD'nin istemini reddet-
liği bildirildi.
Edinilcn bilgilere göre dışiş-
leri ve savunma bakanlıklan
yctkililerinin an arda gerçek-
lcşlirdiklcri toplantılarda
Amerikan talebinin reddedil-
mesı kararlaştınldı. Yunanis-
lan'ın rct cevabı dışişleri ba-
kanlığı >ctkililerinden Büyü-
, kclçi Saraidis tarafından Ati-
na'dakı ABD ve İngiliz dip-
lomatlara duyuruldu.
Yunanistan'ın ccvabında.
| "ûlkenin egemenlik bölgesi
! içinde yasal savunma hakkın-
dan taviz verilemeveceği, dola-
vısıyla Yunan ucaklarının Ege'-
de silahsız uçmaları yükümlülü-
ğü altına girilemeveceği" belir-
tildi.
ABD isteminin reddedilmesi
ile ilgili gerekçeler hakkında ise
Dışişleri ve Savunma Bakan-
lıklan yetkilileri tarafından bir
rapor hazırladığı bildirildi.
Raporda, 1988 yılında iki ül»
kc dışişleri bakanlannın imza-
ladıklan mutabakatlara deği-
nildikten sonra bu mutabakat-
lann "Türkiye'nin Ege'de Yu-
nan hava sahası içindeki tahrik
edici tutumumı değiştirmediği"
öne sürülerek aksine Türk sa-
vaş uçaklannın son iki vılda
Yunan hava sahasında (10
mil) tehlikcli manevralar
vaptıkları iddia edildi.