Katalog

33; ValufBank. 40. Hizroe! yılında Türkiye geneKnde başanlı 40 öğrenciye 1 yıl lurşılıltsız burs veriyor 1 OYS Sınar Harcııuzı VaJufflani a raınn, luzanın! VokrfBonk 2' Vuzyıi Bankac ufiı Cumhuriyet >> / VaJu/Bani. 40. Hizmet yılında Tûrkiye genelinde başanlı 40 öğrendyv 1 vıl larşılıJöiı burs veriyori OYS Sınat Harcınızı VakıfBank'a >aunn. kazanın! 2i Vüzy ı Bankac lı 7î. YH.SAYI 25083 /10000 TL (KDVıçmde) KURUCUSU YÜHUS NADİ (1924-19451 BASYAZARI NADİR NADİ (1945-1991) 21MAYIS1994CUMARTESİ îçişleri Bakanlığı uyardı: THK dışmda hiçbir kurum ya da kuruluş deri toplayamaz Devlet şerîatçmmkarşısında Mmanya Boşna-RPilişkisinde MÜSÎAD'lıkilitisim • Avrupa İslam Birliği tarafından Almanya'da toplanan Bosna yardımlannı RP'nın kasası Mercümek'in hesabına aktaran Hasan Özdoğan 'ın MÜSİAD'ın Almanya temsilasi ve başkanı oiduğu saptandı. ZAFER AKNAR METİN DALıVIAN Süleyman Mercümek'in Bosna yardımlannı RP'ye gönderme savlanyla başla- yan Islama sermaye ılişkile- rine yeni bir hatka daha ek- lendı: Hasan Özdoğan - MÜSfADilişkisi. Avrupa Milli Görüş Teş- kilatlan Genel Sekreter Yardımcısı Hasan Özdoğan, aynı zamanda Islamcı ser- mayenin örgütlendıği Müs- takıl İşadamlan Derneği'nin (MÜSIAD) Almanya tem- silcisi ve başkanı. Özdoğan'- ın diğer bır özellığı de Avru- pa İslam Birliği tarafından Almanya'da toplanan Bosna yardımlannı RP'nin mute- medi Süleyman Mercümek'- in hesabına aktaran kişi ol- ması. Süleyman Mercümek'in Bosna yardımlannı RP'ye aktarma savlanyla başJayan İslamcı sermaye ilişkilerinde, Avrupa Mılli Görüş Teşkı- latlan 1. Başkanı Osman Vu- makoğlulan ıle Milli Gazete yazan ve Erbakan'ın sağ kolu Nazır Özsöz'ün iş or- taklığı daha önce ortaya çıkmıştı. Mercümek'in he- sabına Bosna yardımlannı yatıran diğer bir kişi de Ali Rıza San'ydı. San'nın Yu- makoğlulan'yla Bursa Göz- lük Sanayiı A.Ş'de ortaklığı, M Arkası Sa.l7,Sû.Vde Mercümek'ten Bursa'ya ztyaret Bu yıl değerinin 3 trilyon lirayı bulması beklenen kurban derilerini izinsiztoplayanlar hakkında 6 aya kadarhapis istemiyle dava açılacak. Adalet Bakanlığı savcılan göreve çağırdı ÖZGÜR ULLSOY Haber Merkezi- Son 8 vıldır yaklaşık 8 tnlyon liralık kay- nak elde ettiklen ve bu yıl değe- ri 3 tnlyon lirayı bulması bekle- nen kurban denlerinden yarar- lanmak iste>en şenat vanlısı dernek ve vakıflar, Türk Hava Kurumu'nun (THK) gınşımle- ri sonucu karşılannda devleti buldular. Izmir'de Emniyet Müdürlüğü. THK dışında di- ğer kuruluşlann kurban etı ve den bağışlannın kabul edildığı- ni duyuran pankartlan ındirdı THK, yurt genelındekı 555 şubesıni, izinsiz deri toplama gı- nşımlenne karşı dava açmak içın harekete geçirdı. Şenat yanlısı kuruluşlarla bırlıkte hareket eden yayın organlan yasa ve genelgelen kendilerince yo- rumlarken. İçışlen Bakanı Nahit Menteşe, 76 ıl valiliğine gönderdiğı genelgedc. "THK dışında hiçbir kişi ya da kuruma kurban derisi toplama izni >erilinemesi gerekmektedir"uvansında bu- Kurbanların büyük kısmı kayıt d191 Devletinvergikaybı 3 trilyon Kurban bayramı nedeniyle gerçek- leştınlen kurbanlık satışlanyla 20 tril- >on, kayda alınamayan dcn satışlany- la da 2 tnlyonluk vergı dışı kaynağın oluştuğu bildırildi. Devletin kayıt dışı ışlemlerden dolavı uğradığı katma de- ğer vergisi kaybı yaklaşık 3 tnlyon lıra olarak hesaplanıyor. Geçen yıl Türki- ye'de kesılen 4 mılyon kurbanın deri- sınden Türk Hava Kunımu (THK) ancak 699 bın 743'ünü toplayabılmiş ve kurban derisındekı payı yüzde 17 oranında gerçekleşmişti. THK, bu payla 1993 yılında 6 mılyar 775 milyon TL KDV oderken. bu yolla deri tüc- M Arkası Sa.17,Sü.Vde lundu. THK dışında bayram süresıncederi toplayan- lar hakkında 6 aya kadar hapis cezası istemi>le dava açılacağı bildınldı. Adalet Bakanlığı, cum- hunyet başsavcılanndan yasadışı den toplayan- lar hakkında yasal ışlem yapılmasını ıstedı. Ma- liye Bakanlığı da valiliklere gönderdiğı yazıyla yasadışı den toplama yoluyla doğacak vergı kaybının engellenmesini istedi. Kurban Bayramı'nda oluşa- cak yaklaşık 3.5 trilyon liralık kurban derisi pazanndan pay almak içın şenat yanlısı vakıf ve dernekler bır cephe oluşturma- ya çalışırken THK de hazırlık- lannı tamamladı. THK Genel Başkanlığı, 555 şubesine kur- ban derisi toplayan kişi ve ku- ruluşlara karşı nasıl hareket edıleceği konusunda bilgi verir- ken yasal ışlemler içın de dilek- çe ve tutanak örneklen gönder- dı. Kurban densı toplayan THK görevlilen. yasadışı den toplandığını sap- tadıklannda tutanak düzenleyerek güvenlık güçlenne bıldinmde bulunacaklar. Dernek ya da vakıflar adına deri toplayanlar hakkında dava açılması içın de cumhunyet savcılıklan mArkasıSa.l7,Sü.7'de Ekonomkpaket bayramvuvdu Annesinibayramdan bayramagörüyor • Annesini günübirlik zdyaret eden Süleyman Mercümek'in Bursa yolculuğu "Emniyet'i ve gazetecileri ayağa kaldırdı. Ancak hakkında arama karan bulunmadığını öğrenen Bursa polisi, Mercümek'in peşini bıraktı. • 20 yıl önce babasının hastalığı 1 nedeniyle fakirilmühaberine muhtaç bir ailenin çocuğu olan Mercümek, trilyonlarla oynadı, ancak annesini ihmal ediyor. Bayramdan bayrama ziyaretine gittiği annesi, oğlundan hiç memnun değil. Ur.Sayfada • 19Mayısilebirleşince 6 güne uzayan ba>raın tatili nedeniyle büyük kentler boşaldı Kurbanlık hayvan satışlannda geçen seneye oranla düşüş yaşandığı belirtiliyor. Kurbanlık hapan satmak için büvük kentlere gelen satıcılar bu sene umduklarını bulamadılar. (Fotoğraf: ERDOĞAN KÖSEOGLU) Bayram tatili, iç turizme yönelen tesis ve fırma sahiplerinin yüzlerini güldürdü. Vatandaşlann bayramı memleketlerine giderek değerlendirmek istemeleri, şehirlerarası yollarda büyük yığılmalara neden oldu. ANKARA/İSTANBLL (Cumhu- riyet) - Kurban Bavramı bugun başlıyor. 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençiık ve Spor Bayramı'yla birle- şerek 6 güne uzayan tatıl nedeniyle. yurt çapında çeşıtli önlemler alındı. Uzun tatil nedeniyle. büyük kentler boşaldı. Yollarda tıkanıklık yaşanı- rken. İstanbul'un yenı otogannda bınlerce insan yoğunluk nedeniyle bılet bulamadı. Hükümetın açık'la- dığı Ekonomık İstikrar Paketi, kur- banlık hay\an pıyasasını da vurdu. 6 günlük bayram tatili kurbanlık hay\an satıcılannı üzerken. iç turiz- me yönelen tesıs ve firmalar sevindı- ler. Yabancı tunst umudu düşük olan turizmcilerin. fıyatlannı düşü- rerek özel tatil paketlen hazırla- malan yerli tatilcılenn güneye akın etmesine neden oldu. Pek çok vatan- daşın da 6 günlük tatili memleketle- nne giderek değerlendirdıklen göz- lendı. Bu nedenle şehirlerarası yol- larda yığılma meydana geldi. Trafık kazalannın önlenmesi için kamyon ve büyük yük taşıtlannın trafığe çıkışlanna sınırlama getirildi. Trafik ekıpleri, karayollanndaki denetim- len sıklaştırdılar. Kurban Bayramı nedeniyle küçükbaş ve büyükbaş hay\anlannı alarak, Anadolu'nun çeşıtli yerlerınden İstanbul'a akın eden hayvan satıcılan, satışlann durgunluğu karşısında büyük hayal kınklığına uğradıklannı söylüyor- lar. Geçen bayramlara göre kur- banlık almaya gelenlerde büyük bir azaimanın olduğuna dikkat çeken satıcılar, bunun nedeninı ise son zamlardan sonra vatandaşın alım gücünün düşmesıne bağlıyorlar. Piyasadaki kurbanlık hayvan fı- • Arkası Sa.17, Sü.4'te • LIDERLERDEN'BURUK' BAYRAM MESAJLARI un.Sayfada Iııöııüsoldabirlikiçindevreyegiriyor Erdal tnömi temaslanna bay- ramdan sonra başiayacak. • Erdal İnönü'nün. kamuoyundaki solda birlik beklentilerinin artması üzerine, bayram sonrasında SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın, DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit ve CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ile görüşmeler yapacağı ileri sürülüyor. ı • Yakın çevresine, solda birliğin jkaçınılmazbirgerçekolduğunudile ıgetiren SHP'nin Onursal Genel 1 Başkanı Erdal İnönü'nün solda birliğin, ancak DSP, SHP ve CHP'nin bir araya gelmesi ile sağlarn temellere oturabileceğini savunduğu belirtiliyor. • Ankara'da, solda birliğin oluşturulması için çaba gösteren 16'ya yakın komite ve grubun da 29 mayısta bir toplantı düzenleyeceği bildırildi. Kendilerine "Anadolu Hareketi" adını veren girişimcilerin bir "Haziran bildirgesi" hazırlayacaklan öğrenildi. M4. Sayfada OLAYLARIN ARDINPAKI GERÇEK Kurban!.. Bu yıl Kurban Bayramı, il- ginç bir tartışmayla birlikte yaşanıyor. Tartışma, demokrasiyle bir ilışkisi var gibi sunuluyor; ama. işin içinde demokrasi yok; Türk Lirası, Amerikan Doları, Alman Markı, döviz, faiz, kayıt dışı ekonomi var. Kurban kesen yurttaş, bü- tün bunlardan habersizdir. Yurttaş kurban kestiriyor, etini dağıtıyor, derisini de ba- ğışlıyor. Elbette bundan bir çıkarı yoktur; konu komşuya, fakir fukaraya bir iyilik yap- mak amacı vardır. Tartışma, yurttaşın dışın- da; kavga, kurban kestiren Müslümandan uzakta sürü- yor. Şöyle ki: Bir süreden beri Türkiye'- de deri konfeksiyon üretimi gelişti. Üretilen giysilerin yüzde 80'i yurtdışına ihraç ediliyor ya da yurtiçinde tu- ristlere döviz karşılığında sa- tılıyor. Kurban derileri de bu üretimin ve ticaretin gelişme- siyle birlikte değer kazandı. Yurttaştan bağış olarak be- dava alınan kurban derilerini, kimi açıkgöz kuruluşlar, hayır uğrunda değil, ticaret ve si- yaset yolunda kullanarak trıl- yonlar kazanıyor ve devleti de kazıklıyorlar. Bir kurban derisinın bu- günkü piyasa değerı 500 bin liradır. Bu yıl en az 4 milyon kurban kesilmesi öngörülü- yor. Bu konuda yetkili olanla- rın verdiklerı bılgilere gore *••• • Arkası Sa.l7,Sü.6'da Kuzey Irak'ta ateşkes anlaşması • Kuzey Irak'ta. Iraklı Kürt gruplann, aralannda 20 gündürdevarnetrnekteolançatışrnalandurdurrnak amacıyla ateşkes konusunda anlaştıklan bıldınldi. • Irak Kürdistan Demokrat Paıtisı (IKDP> ve Irak Kürdıstan Yurtsever Birliği liderlen arasında Salahuddin kentinde 6 saat süren toplantıdan sonra ateşkes konusunda uzlaşmaya vanldığı açıklandı. IKDPlideri Mesut Barzanı toplantıdan sonra gazetecüere yaptığı açıklamada, "Umanm ateşkes buseferışler"dedi. U 9. Sayfada GUNPEMMUSTAFA BALBAY YahyaKemal'le Üsküp'te.. . . • Üsküp, Yahya Kemal'in doğum yeri. Doğduğu ev yıkılmış, ama yerine kültür merkezi inşa edilmiş. Buradaki HalklarTiyatrosu. Türkçeoyunlar sergilıyor. Üsküp Belediyesi ve buradaki Türkiye Büyükelçiliğı. kentte Yahya Kemal'in heykelini dikecek güzel bir yer anyor. • Üsküp'teki kısa gezidegördük ki Balkanlar'daki uluslar ve etnik gruplann mozaiği çok renkli. şeffaf bır vazo kadar güzel, ama küçük birdarbede dağılıverecek kadar nann veince... • 17. Sayfada KURBAN BA YRAMINIZ KUTLU OLSUN Cumhuriyet JACKIE OLDU • ABDeskı başkanlarından John Fıtzgerald Kennedy'nin eşi Jacquelıne Kennedy Onassıs, lenf kanserıne yenık duşerek 64 yaşında yaşama veda etti • Jackie'nın ölumü de yaşamı kadar çok yankı yarattı Eski 'First Lady'nin Central Parka bakan apartmanının önune toplanan büyük bır kalabalık, yağmura karşın Jackie'yi andı. M 9. Sayfada C L I N T O N ' A K I B R I S B A S K I S I • Kıbrıs içın geçen hafta Vıyana'da sessızce gerçekleştırılen göruşmelerde bazı ılerlemeler kaydedılmesı ve paketın kabul edilme olasılığının yukselmesı üzerine ABD' dekı Rum-Yunan lobısi harekete geçtı rMMfeaMrl• 9. Sayfada BUGÜN BİLİM TEKNİK K A N S E R E K A R Ş I Y E N İ B İ R S İ L A H • Bılım, kanserin onlenmesı savaşında yeni bir cephe açtı Vıtamınlerde değil, ancak sebze ve meyvelerde bulunan kımyasal maddeler kanser oluşumunu yavaşlatıyor veya durduruyor. ABD Ulusal Sağlık Enstitüsü bıtkilerde bulunan fotokımyasal maddeler ıle ılgılı araştırmalara mılyonlarca dolar odüyor YARINDERGİ G.AFRİKA'DA Y A R A L A R S A R I L I Y O R • Güney Afrikanın yeni devlet başkanı Nelson Mandelayemin törenınde yaptığı konuşmada "Artık yaraları sarma zamanı geldi. Ayrımcılığa bir son verme zamanı geldi Yenidenyapılanma zamanı geldi... Bundan böyle bu ülkede ozgürlük hüküm sürsün. insanlığın bu muhteşem zaferı sonsuza dek yaşasın"diyordu.