Katalog

17MAYIS1994SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Washington, Kürt liderler Celal Talabani ile Mesut Barzani'yi uzlaştırmaya çalışıyor edebiyatödülu • VİYANA(AA)- Avusturya Edebiyat ödülü, "Şeytan Ayetleri" adlı kitabıyla İsiam dünyasının şimşeklerini üzerineçeken Hint asıllı yazarSalman Rüşdi'ye verildi. Avusturya Eğitim ve Sanat Bakanı Rudolf Scholten. dün Viyana"da çok sıkı güvenlik öniemieri içinde düzenlenen bir törenle. 17 bin dolarlık ödülü Rüşdi've verdi. Ödülün Rüşdi'ye! 992 yılında verilmesinin karalaştınldığı, ancak güvenlik nedeniyle törenin ertelendiği kaydedildi. İran: Kurban etleri Bosna'ya • TAHRAN (AA) - İran'ın, Mekke'de hac törenleri sırasında kcsilecek kurbanlann eılerinin Bosna'ya naklini üstlenmeye haar olduğu bildirildi. İRNA ajansının habennegöre İran'ın önerisi İslam Kalkınma Bankası'na(İKB) resmeniletildi. Bulgar Dışişleri Bakanı Ankara'da • ANKARA (Cumhuriyet)- Bulgaristan Dışişlen Bakanı Stanislav DaskaJov üç günlük resmi birziyaret için Türkıye'yegeldi. Dışişleri Bakanı HikmetÇetin'in konuğu olarak gelen Daskalov. iki ülke arasındaki ilişkilerin. sadece bölgesel olarak değıl. uluslararası anlamda da örnek gösterilebilecek düzeyde olduğunu söyledi. Kaynaklar, Bulgaristan Devlet Başkanj Jelyu Jelev'in haziran ayında Türkiye've gelmesinin beklendiğini, Daskalov'Iayapılan görüşmelerde iki ülke yetkilileri arasında yapılması beklenen temeslann da ele alındığını bıldiriyorlar. ABDr Haîti'yi tartışıyor *WASHINGTON(AA) ABD'deengüncel konulardan birini Haiti'ye "çıkarmayapılıp yapılmaması" tartışmalan oluşturuvor ABD, halkın oylanyla seçilen Cumhurbaşkanı Jean Benrand Anstıde'nın üç yıl önce ordu tarafından işbaşından uzaklaştınlmasından sonra. doğrudan mücadeleden kaçınarak BM yoluyla baskilan veyaptınmlan deniyor. Ancak. fiili lider Genaral Raul Sedras'ın, New York'ta geçen yaz imzalanan anlaşmalara uymayı reddetmesinin "Washington'da artık sabırlan zorladığı" görülüyor. 120kitoeroin • BIKREŞ(AA)- Romanya'da 112kilogram eroin ele gecirildi. Söz konusu eroinın. bu ülkede bir defada ele geçirilen en büyük miktar olduğu bildirildi. Romanya televizyonunun haberinde. eroinin. plastik kutular içinde bir otomobile yerleştirilmiş halde bulunduğu belirtıldi. ABD,LALE SARIİBRAHÎMOĞLU ANKARA - Kuzey Irak'ta Kür- distan Yurtsever Birliği KYP ile Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) taraftarlan arasında devam eden ça- tışmalann Bağdat'taki merkezi yö- netimi güçlendireceğinden kaygıla- nan ABD'nin, ateşkes sağlamak için devreye girdiği bildiriliyor. Ankara. PKK'nın. 15 bin kadar Kürt kökenli Türk valandaşını zor- la göç ettirerek. bunlara mülteci sta- tüsü kazandırma gırişimlerine karşı ABD ve diğer Batılı ülke başkentle- rini, "işin gerçek boyutlan" konu- sunda bilgilendirmek amacıyla ha- rekete geçti. Diplomatik kaynaklar. PKK ile bölgede işbirliği yaptığı an- laşılan KYP lideri Celal talabani'- nin de geçen hafta sonuna kadar Su- riye'de bulunduğunun tespıt edil- Irak'tadevredediğini söylediler. KDP lideri Mesut Barzani'yi desteklcyen kuvvetlcrin kontrolü nedenivle, Talabani'nin Kuzey Irak'a geçemediğı bildinli- yor. İktidar çekişmesi Bölgedeki çatışmalann temelin- de, Kuzey Irak ta oluşturulan yöne- time kimın hakım olacağının yattı- ğına inanan Ankara. gelişmeleri dikkatle izliyor. Türkiye olarak bir girişimin söz konusu olmadığını be- lirten kaynaklar. çatışmalann za- man zaman durduğunu. sonra veni- den başladığını kaydettıler. Çatışmalann Kuzey Irak'taki güçleri zayıflatacağından ve dolayı- sıyla Irak Deviet Başkanı Saddam Hüseyin'in durumunu güçlendirece- ğinden endişelenen ABD'nin, bir an önce banşın sağlanması için KYP DP nezdinde bazı gırişımlerde bulunduğu. Ankara'dakı üst düze> hükümet yetkililerince bildinldi. ABD'nin. çatışmalar nedeniyle bölgede meydana gelebilecek bir çatlağın. taraflardan birinı Sad- dam'a yakınlaştırması yolundakı gelişmelerden rahatsız olduğu ve bölgedeki gergınliğin durulması için taraflara baskı y aptığı da öğrenildi. Diplomatik kaynaklar. Türkiye ile ABD arasında bu konuda bir te- masın olmadığını savundular. ABD'nin. taraflar arasında bir uz- laşma sağlaması. PKK'nın, Kuzey Irak'ta güç loplamasını engelleyici olması açısından Ankara'nın da işi- ne geliyor. Talabani'nin PKK ıleyakınlaşma içinde olduğu, Barzaninin de Sad- dam ile işbirliği içinde olduğu yo- lundaki duyumlar Dışişleri Ba- kanlığı'na da ulaşıyor. Kaynaklar. Saddam'ın taraflar- dan binni tutarak Kuzey Irak'ta cephcyi bölebileceğı değerlendirme- sini de yapıyorlar. Cumhunyet'e bil- gi veren kaynaklar. PKK'nın 15 şu- bat tarihinden bu yana, gruplar ha- linde. Şımak bölgesindeki Kürt kö- kenli Türk valandaşlannı sınınn öbür tarafına geçirmiş olduğunu anımsatarak kadm. erkek. çocuk- lardan oluşan 15 bin kişinin Sinat vadisi istikametinde üç ayn bölgeye yerleştirildiğinı sö> lcdiler. Aynı birimler PKK'nın zorla göç politikasının amacını iki noktada topluyorlar: I. Ailelerin, çocuklann bulundu- ğu bir üs bölgesi tcsis etmek bölücü örgütc birtakım avantajlar sağlar. Budurum, Türk Silahlı Kuvvetleri'- nin, bu üs bölgesine herhangi bir şe- kilde operasyon gerçeklestirme ye- teneğini sınırlar. 2. Kuzey Irak'a zorla göçettirilen ailelcr için birlakım uluslararası ku- ruiuşjardan destck arayışlan içinc girmek. Böylece bu vatandaşlara mülteci statüsü kazandırmak. PKK. zorla göç politıkası ıle BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ve İncirlik'te üslenen ÇekiçGüçgibı uluslararası kuruluş- lan da, mülteci statüsü kazanma yo- lunda müdahil etme girişimleri için- de bulunuyor. Alınan bilgiler. Çekiç Güç'ün bu yönde bir tutum ızleme- diğini gösteriyor. Ankara. geçen hafta bir haber ajansına verdiği demeçte, "korku içindeki çocuklar da Türkiye'den Kuzey Irak'a geçi- yor" yolundaki demeci nedeniyle. UNHCR'nin Bağdat'takı temsilci- sinin dikkatinı çekmişti. CHRISTOPHER ORTADOĞITDA ABD,İsrail-Suriye banşıiçinarabıüucu Dış Haberler Servisi - ABD Dışişleri Bakanı \Varren Chris- topher. İsrail-Suriye banşının bir an önce sağlanabilmesi amacıyla iki ülke arasında me- kik dokuyor. Suriye ıle İsraıl arasında ara- buluculuk mısyonunu üstlenen Chnstopher. öncekı gün gitliği Şam'da Deviet Başkanı Hafız Esad ile görüştü. Görüşmeye Dışişleri Bakanı Fanık el Şara da katıldı. Suriye Başkanlık Sözcüsü. "Başkan, Christopher'ın ilettiği çözüm önerilerini dinledi ve bartş sürecine ilişkin Suriye'mn öneri- sini aktardı" dedi. Şam'ın banş önerisını dün İs- rail'e ileten Christopher, akşam geç saatlerde tekrar Suriye'ye gen döndü ve İsrail'in cevabını Hafız Esaı'a aktardı. Yetkililer. göriişmelere ilişkin aynntıh bir açıklama yapmadılar. Şam, İsrail ile banşın sağla- nabilmesi ve Ortadoğu banş görüşmelerinin yeniden başla- yabilmesi için Tel Aviv'in Go- îan Tepeleri'nden tamamıyle çekilmesinı şart koşuyor. Suriye ile banşın sağlanama- ması durumunda Ortadoğu'da banşın tam anlamıvla oturtula- mayacağını belirten İsrail. daha önce yapılan görüşmelerde Şam'a. Golan Tepeleri'nden kademeli olarak geri çekilmeyı önermışıi. Ancak bu önen Suri- ye yönetimi tarafından redde- dilmişti. Bu öneriye göre İsrail. ilk aşamada üç Dürzi köyün- den geri çekilecek. daha sonra ise sekiz yıllık bir plan çerçcve- sinde Golan'daki tüm İsrail as- kerleri ile yerleşimeileri çeki- lecekti. Şam ise İsrail'in önerisine sı- eak bakmadığı gibi Golan'ın güvenliğinin sağlanabilmesi için iki ülke arasında ortak bir asken komisyon oluşturuima- sına ilişkin ABD önensinı de kabul etmıyor. Eriha VVarren Christopher, bu haf- ta içinde Filistın özerk bölge- sinde yer alan Eriha kentini zi- yaret edeceğını açıkladı. FKÖ ıle Ürdün arasında. Amman'da süren ekonomik iş- birliği görüşmeleri sona erdi. Görüşmelerde, Ürdün ıle İsra- il'den özerkliğini kazanan bölgeler arasında sıkı bir cko- nomık işbirliği oluşturulması konusunda anlaşmaya vanldı. Filisrin özerk bölgesindeki Eriha kentinde Filisrinli polis trafiği yönetiyor. 13 milvon nüfusa ±3ö Yemen sılahcenneü Dış Haberier Servisi - Dünvanın en fakır ülkelerinden Yemen. yeryüzünde kişi başına en çok silah düşen ülke. Bu nedenle. anlaşmazlıklann çözümünde çoğu kez son sözü sılahlar söylüyor. Reuter Ajansı. Yemen'de 50 milyon sılah bulunduğunu bildinyor. Bu. 13 milyonluk ülkede kişı başına 4 silahın düşmesi anlamına geliyor. Bir Batılı diplomat şöyle diyor: "Yemen, dünvanın en yoğun biçimde silahlanmış toplumlarından biri. Yen üzünde bu alanda Yemen'le boy ölçüşebilecek tek ülke Afganistan'dır." Yemenliler ıçın (özellikle kuzeydeki aşıretler) silah. geleneksel olarak günlük yaşamlannın bir parçası. Halkın çoğu, Kaleşnikofşada M-16 saldın tüfeğine sahıp. Daha varlıklı olarlarise roketatar. makineli tüfek, hatta daha ağır sılahlar bulunduruyorlar. Tank bile var Batılı diplomatlara göre. bazı büyük aşiretler. dağlık bölgede tank bilegizlivorlar. Bunlar aşıretler arasında büyük çatışmalarda ortaya çıkanlıyor. Ozellikle kuzeydeaşiret savaşlan hiçeksık olmuyor. Yemen. aşiret kavgalannın yanı sıra büyük savaşlarda vaşıvor. Örneğın 1960'larda Kuzev Yemen'deki iç savaşta binlercekişi }aşamını yitirmışti. 1970'le'rde Kuzey le Güney arasındaki çarpışmalarda da çok sa> ıda insan öldü. Bunlara siyasal cinayetler. kanlı avaklanmaİarveadam kaçırma oîav lannı da eklemek gerekiyor. Içışlen Bakanı Yahya Muhammed Mfitevekkil nisan ayında verdiği demeçte şöyle demıştı: "Yemen'de > asalar ne yazık ki silah tasımav ı y asaklamıv or. Silah sahibi olmak vasal. Silah, ha\ a \a da su gibi fıerkes için serbest." Ülkede her lübınkışıve l polis. lOObinkışıvedcbırkarakol düşüyor. Silah kültürü o denli önemli kı. hemen tüm Yemenli erkekler bellerindeeğn Yemen hançen taşıvor. Bu hançer erkek giysilcrinin bir parçası olmasının yanı sıra sosyal statü simgesi kabul edilivor. Yemen'de saldınlannı üç koldan sürdüren Kuzeyli güçlerGüney'deki petrol yataklanna yaklaşıyor GüneyYemen'de sivillıalk silahlandırılıyor Petrol boruhattı Dış Haberler Servisi - Yemen'de Kuzeyli güçlerin saldınlannı üç kol- dan sürdürerek Güney in eski baş- kenti Aden'e vaklaştıklan bildirildi. Güne> Yemenli yetkililer. Aden"- deki sıvil halkı silahlandırmaya baş- ladı. Kuzeyli birlikler, Aden'in ku- zeydoğusunda bulunan zengin petrol bölgesi Şabva'yı ele gecirmek üzere ılerlemelerine devam ediyor. Aden'e üç koldan vaklaştıklan bildirilen Kuzejli güçlerin sözcüsü Ali el-Cefi. kentin doğusunda yer alan Abyan bölgesindeki Güney sa- vunmasını kırdıklannı açıkladı. Haberi doğrulavan bağımsjz bir kaynak, Kuzeylilerin Aden'den 30 kilometre uzağa ağır sılahlar yığa- rak Zanzıbar yolunu kapadıklannı bildirdi. Yemen resmı haber ajansı Sabanın bildirdığine göre Kuzevli birlikler. dün de Aden'e giden ana- yollardan binni kontrol eden El- Ânad'daki hava üssünü ele geçirdi- ler. Kuzeyli güçler, Şabva'dakı pet- rol yataklanna doğru bastınyorlar. Kuzeyliler, burayı ele geçirirlersc. Yemen'deki tüm petrol yataklannı ele geçirmiş olacaklar. V emen Dışış- len Bakanı Muhammed Bassanda- wa. dün vaptığı bir uçıklamada "Aden'i ele gecirmeye değil. kuşat- maya öneelik veriyoruz" dedi. Kıı- zcvlı birliklerın. Aden i zorla ele gccırmcyc çalışmavacaklarını. sıvıl halkı ve önemli sanavi lesıslerını ko- ruvucaklannı belirien Bas.vıuaııda. "Yemen Sosyalist Partisi içindeki bölücü grubu de>irmek, halkın. YSP fiderlerinin ve onlara bağlı silahlı güç- lerin sonımluluğudur" dedi. Günevlıler. Adenın savunmasını de^teklemck amacıyla sıvıl halka sı- Lıh ve cephane dağıtmaya başladı. Aden'de bulunan Amenkalı bir pet- rol u/nıanı. ordunun son beş gün- dür s!\il halka AK-4^ silahlan'da- ğıtmakıa olduğunu bildirdi. Öte vdndan Alı Salım el-Baıd li- deıiiğindeki ^ emen Sosyalist Parti- M. önceki gün Ku/cvlilere yeni bir aieşkcs öncnsınde bulundu. Yeni öneriyı beş sivası muhalefct partisi- nın vetkılilen ıle bırlıkte bir basın toplantısı düzenleverek açıklayan el-Baıd. öncride bir "ulusal kurtulus hükümeti" oluşturulmasını amaçia- dıklannı bclirttı. Toplantı sırasında dağıtılan bir bıldinde. amaçlannın "ülkeyi kurtarmak >e ulusal birliği korumak*" olduğu belirtıldi Kızılhaç görevlilen. Kuzev Yc- mcnli yetkililcrden iki ate> arasında kalarak yüzlerce kişinin öldüğü sı- ğınma kampında vaşavan binleree Somalilinin yerlerinin dcğiştirilme- sıni istcdi. Aden'in 50 kilometre kuzev doğusunda bulunan kampta yaklaşık on bin sığınmacı bulunu- vor. Rusya'dan Türkiye'ye tamdestek MOSKOVA (AA) - Rusya, Irak-Tür- kiye petrol borcu hattının temizlenmesi konusunda Türkıve've destek verdi. Dışişleri Bakanlığı Müsteşan İkıli Si- yasi Işler Yardımcısı Büyükelçi Bilgin Lnan, Moskova'daki temaslan konu- sunda vaptığı açıklamada, hattın çürü- mekten kurıanlması amacıyla içindeki petrolün alınması ve 1-2 kez petrol geçi- rilmesi konusunda Moskova'dan destek talep ettıklerini vc hcr konuda tam des- tek bulduklannı söyledi. Buvukelçı Lnan'ın verdiği bilgıye gö- re. Rusva Dışişlen Bakan Yardımcısı Kolokolt», Türk hevctine. "BM'deki temsilcimize, Tiirkiye'yi desteklenmesi talimatı gönderiyoruz" dedi. Büyükelçi Unan. Rusya Dışişleri Ba- kanlığı'nın Türkiye'yı de kapsayan böl- geden sorumlu bakan vardımcısı. eski Ankara Büyükelçisi Albert Çernişev ıle cumartesı günü. Ortadoğu'dan sorumlu bakan vardımcısı Boris Leonidoviç Kolo- kolo\ ıle de bu sabah bır görüşme yaptı. Çernişev. görüşme sırasında Unan'a. "Rusya bu konuda Türkive'nin göriişleri- ne en vakın BM Güvenlik Konseyi daimi ü>esidir"dedı. Kolokolovda. "Türkive'- nin sorunu teknik bir sorundur, petrolün alınması ihracat anlamına gelmez" dedi. Moskova'dan önce BM Güvenlik Konseşfnin diğer daimı üvesi İngiltere'- de temaslarda bulunan Büyükelçi Lnan. "İngiltere'nin de Türkiye'nin hattm kur- tarılması ile ilgili teknik sorununa geçmiş- ten farklı olarak artık anlavışla vaklastı- ğını gördüklerini" bclirttı. Dışişleri Bakanlığı Müsteşan Büyü- kelçı Ozdem Sanberk'in de, ABD ve Fransada bu çerçevede temaslar yaptı- ğını anımsatan Büyükelçi L'nan. kendi- sının ılen bir tanhte Çin'e de gidebilece- ğinı belırtti. ABD'nin Bosna raporu Güvenli bölgeler hapîsaneye dönüştü FLATKOZLLKLL HASHINGTON - ABD Senatosu ıçın hazırlanan bır raporda. Birleşmiş Mılletlerin Bosna-Hersek'te ilan ettiği "güvenli bölgeler"ın. birer hapisaneye dönüştüğü. BM asken gücünün de Boş- naklar'ın gardivanı durumuna geldiği bildirildi. ABD Senatosu ıçın geçen ay eski Yu- goslavva'da ıncelemelerde bulunan se- nato dış polıtika uzmanlan Richard Kessler v e Andre» Semnierin raporu ön- cekı gün \ayimlandi. Raporda. bölgede- ki birçok kişinin. Bosna-Hersek'te görev vapan BM Koruma Gücü'nün (UNP- ROFOR) Sırplar ıçın bır "avantaja" dö- nüştüğüne ınandıklannı söylediklen v urgulandı. Senato Dış İlişkiler Komıtesı için ha- zırlanan raporda. BM tarafından güven- li bölge ilan edılen Saravbosna. Gorajde. Tuzla. Mostar. Srebrenika ve Zepa'nın bırer hapishane. BM Banş Gücü'nün de Boşnak halkın gardivanı durumuna gel- diği anlatıldı. Raporda. BM'nin bazı üst düzey gö- rev lilerinin Bosnalı Sırplan "kuşkuîu. ve endişeli" diye niteledikleri belirtilirken avnı görev lıİenn Boşnaklarhakkında ise "fazla güvenii" olduklan ve Sırplan "kış- kırtmaya çaltştıklannı" savunduklan kaydedildi. Sırplar Tuzla'ya saldırdı Bosna-Hersek'in kuzevındeki Tuzla kenti. Sarav bosna'daki pazar yeri katli- amı benzeri bir kaıliam tehlikesini kıl payı atlattı. Sırplar öncekı gün kente 120 mıİimctrelik top mermılerı vağdırdılar. Büv ük bir otele ısabet eden üç top mer- misinden biri otelin arkasındaki alana. ıkincisı ise dördüncü kaıtakı bır odaya isabet etti. Saldın sırasında mermılerden biri. Bosna ligınde elde ettikleri ıkincılik derecesını kutlamakıa olan 50 kişilik Ze- nica erkek ve bavan basketbol takımının 10 metre ötesinde patladı. PLATFORM 17 MAYIS 1994 SALI 22.30 HBB İNŞAAT SEKTÖRÜ Selahattin Sadıkoğlu'nıın hazırhıch^ı. Şükriı Samsunlu'nun yonclınenliğini yapiı^ı Acık Oturumu Fkonomist Dr. Avni Demirci \ ö- netiyor. Programa, İstanbul Bayındırlık ve İskun Mü- dürü İsmail Hakkı Celayır, Mühendis-Müta- hit Ahmet Kibritçi, Türkkent Genel Başka- nı, Oğuz Soydan, Emlak Konut İnşaat Mii- dürü Erçin Dülger, TİMSE Genel Başkanı Sami Sarı tartışmacı olarak katılıyorlar. Prog- ramda,inşaat sektörünün sorunları ve çözüm yolları tartışılacak.