Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13MAYIS1994CUMA 12 KULTUR Carla Bley, Steve Swallow, Andy Sheppard üçlüsü yann akşam Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda Kalburüstüüçlüyükaçırmayın! CEMYEGÜL Cemai Reşit Rey Konser Salonu ve Pozi- tiPin birlikte hazıfladıklan 1993-1994 Caz Konserleri Sensi. yann akşam Carla Bley, Steve Swallow, Aıidy Sheppard üçlüsünün konseriyle son buluyor. Yıldızlardan kurulu üçlü, bu Avrupa turnesi için Ö2el olarak bir araya getirildi. Üçlünün cazseverlerin kulaklanna en aşi- na isminin Carla Bley olduğunu söyleyebi- liriz. Piyanıst Carla Bley, yakın caz tarihi- nin pek çok dönemine imzasını atmış çok değerlı bir müzisyen. Solo performanslar- dan büyük orkestralara kadar birçok deği- şik formatta çalışmalar yapan Bley'e Istan- bul konserlerinde, elektrik basta caz dün- yasının en büyük ismi kabul edilen Steve Swallow'un yanı sıra, İngiltere'nin son yı- Uarda yetiştırdıği en yetenekli saksofoncu- lanndan biri kabul edilen Andy Sheppard eşlik ediyor. 4 yaşında şarkı söylemeye başladı California doğumlu Carla Bley, müzıkal yaşamına 4 yaşında kilise korosunda şarkı söyleyerek ve org çalarak başladı. Caza ilgi duymaya başladıktan sonra 19 yaşında New York'a geldı. Piyanist Paul Bley'le tanıştı ve onunla Amerika'yı dolaşmaya başladı. California'da Paul Bley'le evlendi. Birkaç yıllık bir aradan sonra New York'a geri döndü. Zamanın en büyük isimlerini dinlemeye başladı. Asıl ilgisini çeken, konv pozisyondu. Bu dönemde yazmaya başladı ve kısa zaman zarfında kompozisyonlan Paul Bley, George Russell, Jinuny Guiffre ve Art Farmer gibı caz dünyasının kal- burüstü isimleri tarafından seslendirilmeye başlandı. Bu arada New York'ta, Village'- da bir kahvede Charles IVloffett'ın toplulu- ğunda Pharoah Sanders ile birlikte devam eden bir çalışması bulunuyordu. 1964'te Michael Mantİer ile tanıştı ve kısa süre sonra birlikte, aralannda Rosweil Rudd, Archie Shepp ve Milford Graves gıbı isimlerin de bulunduğu müzisyenlerden oluşan bir orkestra kurdular. Zaman için- de bu orkestra, Jazz Composers' Orchest- ra'ya dönüştü. Orkestra. Michael Mant- ler'ın çalışmalanndan oluşan bir plak yaptı. Bu arada Carla Bley, Paul Bley'den aynldı ve Michael Mantler'la evlendi. Bu döneme düşen en önemli performanslan Newport Caz Festivali ve The Museum of Modertı Art'ta verdiği konserlerdir. Çok yönlü müzisyen Carla Bley Daha sonra Gary Burton içinde Carla Bley'in kompozisyonlannın da olduğu bir plak kaydctli. Ardından Charlie Haden, Liberation Musk Orchestra adlı plağı için Carla Bley'den hem kompozısyonlar hem de aranjmanlar için çahşmasını istedi. Ger- çckleşcn plakta Dewey Redman ve Don Cherry gibı isimler de yer aldı Bu dönem- deki çalışmalanndan dolayı Guggenheim Fellowship, Oscar du Disque de Jazz ve Na- tional Endowment for the Arts gibı ödüllere layık görüldü. 1975'te Bley, Jack Bruce'un topluluğuna kaüldı ve 6 ay boyunca kendisini değişik bir yaşam tarzı ve müziğin içinde buldu. Bu dönemde Alice Tully Hall'da verdiği konser, en dikkate şayan performansıdır. 1976'da altı nefeslıden oluşan on par- çalık bir orkestra için kompozisyonlar yaz- maya başladı. Bu orkestrarun müzisyenleri arasında Gary Valente, Tony Dagradi, Michael Mantİer, Bob Stewart, Steve Slag- le, D. Sharpe ve Steve Swallow gibi isimler yer alıyordu. Takıp eden altı yıl içinde bu topluluk. beş albüm kaydı gerçekleştirdi. Bu arada Pink Floyd'un davulcusu Nick Mason, Bley'in kompozisyonlanndan olu- şan Fktitious Sports adlı bir albüm gerçek- leştirdi. Carnegie Hall, Hollywood Bowl, The Olympia Theather (Paris), Berlin Caz Festivali ve Montreux Caz Festivali perfor- manslan da bu dönemdeki en önemli per- Carla Bley, bugün de kariyerinin başında yakaladığı heyecanı korumasını bilen \e projelerine katabikn bir sanatçı. formanslan arasında yer aldı. 1983'te aralannda Ray Anderson ve Leo Smith gıbi çağdaş müzisyenlerin bulundu- ğu Creathe Improvisers' Orchestra için kompozisyonlar yapü. 1985'ten başlayarak dikkatini daha küçük toplulukîara yöneltti. Ancak arada sırada daha büyük topluluklarla projcler gerçekleştirmeyi de ihmal etmedi. Hiram Bullock, Steve Swalk>», Larry VViüıs, Victor Lewis ve Don Aüas'tan olu- şan The Carla Bley Sextet, 1986yı, tur- layarak ve Sextet adh plağm yapımıyla uğ- raşarak geçirdi. Bu >ıllarda Steve Swallow ile düetler yapmaya başladı. Yine bu yıllar- daki en önemli performanslan arasında. The Zenith (Paris) ve Alice Tully Hall kon- serlenni sayabiliriz. Çok yönlü müzisyen Carla Bley'in tüm projelerinı gerçekten de burada sıralamaya olanak yok. Carla Bley, bugün de kariyeri- nin başında yakaladığı heyecanı koru- masını bilen ve bu heyecanı projelerine ko- laylıkla katabilen ender müzisyenlerden biridir. Üçlünün basçısı Ste>e Swallow ise 1940'- ta New York'ta dünyaya geldi. 14 yaşında akustik bas çalmaya başladı; piyano ve trompeti etüt etti. Yale Üniversitesi yıllan- nda Donald Martino ile kompozisyon çalıştı ve zamanın Dixieland topluluklan- nda Pee Wee Russell. Buck Clayton ve Vic Dickenson gibileriyle çaldı. 196O"ta New York'a geldi ve Carla Bley'in ilk kocası Paul Bley ile çalmaya başladı. Ardından Jinuny Guiffre Trio ve George Russell Sextet'ta yer aldı. Bu altılı- da da Thad Jones ve Eric Dolphy gibi isim- lerle birlikte çalıyordu. Carla Bley'e elektrik basta Steve Svtallovv eşlik edecek (üstte). Andy Sheppard ise saksofonda yer alacak. (yanda ortada). 1964'te Art Farmer Çuartet'a kaüldı ve kompozisyonlar yazmaya başladı. Kom- pozisyonlan BiU Evans, Chkk Corea, Stan Getz, Gary Burton, Art Farmer, Phil Wo- ods, Jack De Johnette, Lyle Mays tarafı- ndan seslendirildi bu dönemde. 1965-1967 yıllan arasında Stan Getz Qu- artet ile turladı. Toplulukta Steve Swal- low'un yaru sıra Gary Burton ve Roy Hay- nes de yer alıyordu. 19 yaşında caza başladı Sheppard 1968'de Getz'i terk etti ve Gary Burton"- ın dörtlüsüne kaüldı. Bu birlıktelık 20 yıl kadar sürdü - kısa kesintiler dışında. 1970'te akustik bastan elektrik basa geç- ti. 1974-76 yıllan arasında Berklee College of Music'te ders verdi. 1976'da National Endovvment for the Arts'a layık görüldü. 1978'de Carla Bley'in topluluğuna katıldı. Bu beraberlik bugüne kadar pek çok farkh formatta devam etmiş ve etmek- tedir. 1980-84 arasında Joe Scofıeld ile çaldı. 1987'de İngiliz saksofoncu Andy Sheppard'ın, birlikte çıkaracaklan dört plaktan ilkine prodüktör olarak imzasıru attı. Daha sonraki yıllarda Karen Mantİer, Lew Soloff ve Niels-Henning Orstred Pedersen gibilerinin çalışmalanna prodük- tör olarak imza koymasının yanı sıra, Paul Motiaa, Joe Lovano, Motohiko Hino, Michael Gibbs, Rabih Abou-Khalü, Henri Texier ve AUen Ginsberg gibileriyle kayı- tlar gerçekleştirip turlara çıkmaya devam etti. Steve Swallow'un Carla Bley ile oluştur- duğu ikili. 1988"den bu yana Avrupa. Amerika ve Japonya'da konserler veriyor. Steve SwaUow son birkaç yıldır, Down- beat dergisinin Uluslararası Eleştirmenler Anketı'nde elektrik basın bir numaralı isrni olarak yer almaktadır. Üçlünün saksofoncusu Andy Sbeppard'a gelince; o da çok kısa zaman zarfında caz dünyasında ağırlığını hissettirmeyi başaran ender İngiliz caz mü- zisyenleri nden bıridır. Andy Sheppard'ın caz dünyasına intikali 19 yaşına rasthyor. Bir arkadaşının evinde birkaç caz plağı dinleyen Sheppard, hemen saksofon çalmayı öğrenmeye karar venr ve üç hafta kadar kısa bir süre sonra da seyirci önünde çalmaya başlar. İlk albümle popüler başan Andy Sheppard, bunu takip eden birkaç yıl Bristol, Londra ve Paris'te çaldı. Bu yı- İlarda Andy Sheppard'ı Laurant Cugnay'in Lumiere Big Band'inde ve Urban Sax'ta görüyoruz. Daha sonralan ise müzıkal spektrumunun hard-bop, rock-jazz ve serbest doğaçlamaya kadar uzandığına tanık oluyoruz. Sheppard'ın ilk albümü 1987'de çıktı. Popüler ve eleştirel başan, bu albümle birlikte geldi Andy Sheppard'a. Bu al- bümden sonra Aıidy Sheppard, George Russell Orchestra, Giİ Evans ve Carla Bley gibi isimlerle çalmaya başladı. 1988'de Best Instrumentalist Avvard, 1989'da Best Album ve Best Instrumentalist Avvard ve 1991'de Big Band Award'a layık görülen ilk İngiliz caz müzisyeni oldu. İkinci albümü Introductions In The Dark'ın yapımcılığını yine Steve Swallov» üstlendi ve bu albüm de 1989'da piyasaya çıktı. Bu albüm de o kadar başanhydı ki Bntish Pop listelerine girerek Sheppard'ın ününe ün kattı. Üçüncü albümü bir big-band çalı- şmasıydı: Soft On The Inside. Bu çalışma, Sheppard'ın kendisini bir kompozitör ve aranjör olarak kanıtladığı çalışma sayı- lmaktadır -British Jazz Award'a layık gö- rüldüğünü de unutmamak lazım. Kısacası kalburüstü bir üclüyle karşı karşıyayız. Özel olarak Avrupa tumesı için bir araya gelen üçlünün konserinin. bu yılın kaçınlmaması gereken etkinliklerin- den biri olduğunu düşünüyorum. Spielberg'den Malezya hükümetine tavır LOS ANGELES (REUTER)-Ünlü Amerikalı yönetmen Steven Spielberg'- in prodüksiyon şirketi Ablin Enterta- inment, "Schindler'in Listesi" fılmini ya- saklayan Malezya'da, bundan böyle şir- ketin hiç bir filminin dağıtımının gerçek- leştirilmeyeceğini açıkladı. Malezya hükümeti, yedi Oscar ödü- lü'ne değer bulunan ve Yahudi soykınmını anlatan "Schindler'in Liste- sfnin bazı bölümlerinin kesilmesini ta- lep etmiş, şirketin kabul etmemesi üzeıv ne, fılmin gösterimi yasaklanmıştı. Fitme sansür uygulamak istedi Ablin Entertainment sözcüsü Martin Levy'nin yaptığı açıklamaya göre karar "kültürel ve sanatsal ifade özgûrlüğfi an- layışuna ile Malezya hükümetinin özgür- lükJere sansür yoluyla ket vurma isteği arasmdaki kapanması olanaksız uçu- rum" nedenıyle ahndı. Karann Spiel- berg'in arzusu ile verildiğini belirten Levy, " Biz Malezya hükümetinin ka- rarlanna kanşmak istemiyoruz ancak bir tek Fılm üe ilgili inançlarunızdan taviz ve- rirsek diğerlerini de savunamayız" dedi. Malezya "SchİDdler'in Listesi"ne san- sür uygulamak isteyen iki ülkeden biriy- di. Filipinler de, "Schindler'in IistesT- ndeki çıplak sahnelerin çıkanlmasını is- temiş, ancak tartışmalar sonunda fılm kesintisiz olarak gösterime gjrmişti. SrULUSLARARASI İSTANBUL TtYATRO FESTİVALİ Tophi düşünme seansı: Beş Kısa Oyun Kültür Servisi - Studio Oyunculan bugün ve yann saat 21.15'te, Studio'da "Beş Kısa Oyun"u sahneleyecek. Hamdi Koç'un çe- virdiği oyunlan Şahika Tekand sahneye koymuş. "Beş Kısa Oyun"un dekor, kos- tüm ve ışık tasanmını Fsnt Tekand gerçek- leştirmiş. Oyunda: Şahika Tekand, Cem Bender. Hilal Karakaş, Yeşim özsoy, Mu- rat Ergun, Se>1ap İnsel, Karin Yereçyan ve Murat Özdoğan rol ahyor. Studio Oyunculan, I988'de Şahika Te- kand ve Esat Tekand tarafından oluşturu- lan "Oyunculuk ve Sanat Stûdyosa"nun gösteri topluluğu olarak kuruldu. 1990 yılında profesyonel nitelik kazanan "oyun- cular" topluluğu, gösterilerini, \apilan stüdyo çalışmalan temeünde şekillendin- yor. Oyunculuk sanatının sınırlanru araştı- rmak, sahne üzerinde deneysel ve yenilikçi bir tutum izlemek ilkesi ile yola çıİcan top- luluk, 1994 tiyatro sezonunda. Samuel Beckett'in beş kısa oyununu ilk kez tek bir program içinde toplayarak seyirci karşısı- na çıktı. Çağdaş yaşamı umutsuz bir gözle yargı- layan yazann deneysel tutumunu yansıtan "Nefes", "Gel/Gh", "Sözsûz Öyun 1", "Sözsüz Oyun 2", "Oyun" adlı kısa oyun- lafdan oluşan gösteride. yaşam/oyun/canlı sahne koşutluğu esas ahruyor. Beş kısa oyun da aynı mekanda ele alını- yor. Burası bir oda. bir deney odası ya da bir sirk ya da bir sahne, ama aynı zamanda yaşamın bizatihi kendisi... Buraya gelinir. yapılacak ve yaşanacak şeyler yapılır ve yaşanır, sonra da gidilir. Çünkü James Sa- unders'ın da dediği gibi, oyuncunun sahne- deki durumu sadece üç şeye indirgenebi- lir... Sahneye girmek, sahneden çıkmak ve bu arada zamanı doldurmak. Şahika Tekand, oyuncusunu. oyunmekanını, dekorunu, tüm malzemeleri kapasiteleri içinde en işlevsel biçimde kullanarak, olduklannın ötesinde, sonuçta bizim sentezleri- mize bırakılacak, hiçbir şeyi zorlamadan, çok doğru bir reji yapmış. Mehmet Atak, Tiyatro Dergisinin mavıs sayısında yayımlanan "Beckett Dünyası" başlıkh yansında "Beş Kısa OJTUI" üzerine şunlan yazmış: "Beğeni anlayışının, düşün- ceden münıkün olduğu kadar soyutlanmış, içi boşaltümış bir eğlence olarak dayatıldığı günümüzde, Studio Oyunculan-Şahika Te- kand ikinci Beckettleri 'Beş Kısa Oyun'la. müşterisiz meta olma pahasına inatlaşıyor- lar, uzlaşmıyorlar... Studio, 'Mutlu Gün- ler'den sonra, Türkiye'de ilk kez profesyo- nel düzlemde bir arada sahnelenen beş kısa Beckett oyunu; 'Beş Kısa O> un'da da har- cıalem tiyatronun arzlarma talep oluştura- cak oyunculuk, reji, dekor, müzik... artisrik virtûözitelerine sırt çevirip, düşünce düz- leminde alışyerişte bulunulacak bir sahnele- me arayışının peşini güdüyorlar. 'Mutlu Günler'i ciddi biçimde aşmış, son derece titiz bir araştırma \e çalışmanın sonucu bir ya- ratı olduğunu bağıran 'Beş Kısa Oyun', za- man ve mekanın görcccliğinde son derece 'doğru' bir çalışma. Tekand'ın rejisinin de sahnedeki her şey kendisiyle, kendisinden mülhem. Sanat yapıtı kesinlikle kendisinden daha derin olduğu varsayılan başka bir şeye gönderme yapıyormuş iİlüzyonunu oluştur- muyor. Gosteren-gösterilen-gösterge üçte- mesi yek diğerlerine tekabül ediyor, o ka- dar. Reji çaltşmasında semnolojik bir yön- tem izlendiğinin bariz ipuçlan var. Tekand, Beckett'in beş kısa oyununa 1994 Türkiye- si'nden bakarak bazı göstergelerin buradaki karşılıklannı bulmuş. ('Sözsüz Oyun l'deki çan sesinin zil sesi olması ya da 'Oyun'daki kül küpünün, lahit-tabut-kutu olması gibi) bunun dışında metinlere hemen hemen bire bir sadık kalmış. Oyunlann oyunculan bir simülasyon odasında. Tanrmın karşısında kul, devletin karşısında teba ve yönetmenin karşısında oyuncu. Oyuncular her daim oto- ritenin karşısındaki insan konumlannda, her daim kendilerini farklı kılan toplumla belirlenmiş birey kimliklerine dair özellikle- rini ve bunun ayrıntılarını soyutlayan bir sahne üzerinde varoluşu muhafaza etme du- nımundalar. EylemsMik içinde sözlü ve sonsuz bir bekleyiş ya da bu fotoğrafın arabı; sözsüzlük içinde devingen ve sonsuz bir bekleyiş. Tekand, oyuncusunu, oyun mekanını, de- korunu, daha doğrusu tüm malzemeleri ka- pasiteleri içinde en işlevsel biçimde kullana- rak, olduklarının ötesinde, sonuçta bizim sentezlerimize bırakılacak, hiçbir şeyi zor- lamadan, çok doğru bir reji vapnuş. Vel- hasıl, adeta bir toplu düşünme seansı 'Beş Kısa Oyun'. Bu oyun, 1993-94 sezonunda İstanbul sahnelerinde gerçekleştirilen en önemli çalışma." MUr Kısa metrajlı Film Yarışması düzenledi • Kültür Servisi (AA) - Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi, 30 Mayıs-3 Haziran 1994 tarihleri arasında gerçekleştireceği 'İletişim Haftasf çerçevesinde, 'Kısa Metrajh Film Yanşması' düzenledi. Fakülteden yapılan yazılı açıklamaya göre, yapıtlar VHS formatında olacaİc ve yönetmen, yapıtı ile fılmin özetini, süresini, yapımcı vekendisinin özgeçmişini 25 Mayıs 1994'e kadar teslim edecek. Prof. Dr. Bülent Özer, Prof. Dr. Işık Aydemir, Prof. Dr. Ahm Şerif Onaran, Prof. Dr. Ünsal Oskay, Prof. Dr. Zafer Doğan, Yrd. Doç. Dr. Esra Biryıldız'dan oluşan jürinin yapacağı değerlendirme sonucu dereceye giren yapıtlar, 3 Haziran 1994 tarihinde açıklanacak. Antalya'da Hüsamettin Koçansepgisi • ANTALY A (AA) - Antalya'da bu hafta iki resim sergisi açılacak. Antalya Sanatçılar Birliği (ANSAN) tarafından organize edilen, Mehmet İnan, Fatih Akbay, Nursan Düzakın ve Metin Düzakın'ın 'Renklerve Boyutlar' konulu karma dekoratif resim sergisi, bugününden itibaren izlenime sunulacak. Sergi, 15 gün açık kalacak. Plastik Sanatlar Derneği Başkanı Hüsamettin Koçan'ın, 'Anadolu'nun Görsel Tarihi, Fasikül 1' konulu resim sergisi ise 18 mayıs çarşamba günü Falez Sanat Galerisi'nde açılacak. Sanatçının, başta yağlıboya ve seramik olmak üzere değişik teknikler kullandığı eserlennin yer aldığı sergı, bır ay gezilebilecek. IDEA Art Ofticete nesim sergisi • Kültür Servisi - Yeni açılan casting ve prodüksiyon ajansı IDEA, bünyesinde yer alan sanat galerisiyle de sanatseverlere hizmet sunuyor. IDEA'nın ilk sanatçı konuİclan olan Ümran-Zeki Yeğin, karma sergilerini 14 Mayıs 1994Cumartesi saat 16.00'da açıyorlar. Sergiyi 30mayısa kadar gezebilirsinız. Sanatçılann daha önce Emlak Bankası Taksim ve Kazım Taşkent Sanat Galerisi'nde kişisel ve karma resim sergjleri olmuştu. Tel.:278 9190-2702087 Beril Ninat Amerika yolcusu • tZMİR (AA) - Ulusal ve uluslararası resim yanşmalannda çok sayıda ödül alan İzmirli minik ressam Beril Nınat, müzikte de iddialı. Bugüne kadar çeşitli bestecilerin eserlennı seslendiren Nihat, UNICEF'in daveti üzerine. Dünya Çocuklar Toplantısı'na katılmak üzere, Amerika Birleşik Devletleri'ne gidiyor. Ninat, bir süre önce şan derslen aldığı Azeri öğretmen Lütfıyar Imanov'un bestelediği "Bosnalı Çocuk' adh eseri. UNICEF'in daveti üzennegıdeceği ABD'de, Dünya Çocuklar Toplantısı'nda seslendirecek. "Hiçoyuncaklanmolmadı - Hiç uçurtmam olmadı' Bu böyle biline, böyle yanla tarih kitaplanna" diye başlayan eserin ilk dönlüğü ile toplantıya katılacak olan Ninat; dünya çocuklanna. Bosnalı cocuklann dramıru dile getireceğini söyledi. Zeynep Oral'dan 'Karanlıktaki Işık' • Kültür Servisi - Zey nep Oral'ın 'Karanlıktaki Işık' adlı kitabı Alön Kitaplar'dan ya>ımlandı. Zeynep Oral'ın uzmanhk alanı olan tiyatro üzerine ilk kez bir kitabı yayımlanıyor. Bu kitapta Zeynep Oral tiyatronun çok uzak, çok karmaşık, yalnız belli insanlara seslenen bir etkinlik değil, herkesin içinde bulunan 'karanlıktaki ışığı arama' dürtüsünden başka bir şey olmadığını gözler önüne seriyor. Yazar kitabı için şunlan söylüyor: "İstedim İci yalnız üyatroyu meslek ya da iş edinmiş, edinecek kimselerle değil, tiyatroyla hiç ibşkisi olmamış ya da arada bir tiyatro izlemekten öte ilişkisi olmayan kimselerle de paylaşabileyim; gördüklerimi, yaşadıklanmı... Çünkü sonuçta tiyatro dünyasındaki arayış, karanlıktaki ışığı yakalama çabasından başka nedir ki?" ısıtaııu ULUSLARARASI KULTUR ; . , . . , „ , , , TIVATRD FE5TIUALI /^TİYATRO 6. ULUSLARARASI İSTANBUL TİYATRO FESTIVALI'NDE BUGUN 21.15 Taksim Sahnesi lzler- Ankara Devlet Tiyatrosu 21.15 Studio Beş Kısa Oyun- Studio Oyunculan 6. ULUSLARARASI İSTANBUL TIYATRO FESTIVALI'NDE YARIN 21.15 Kenter Tiyatrosu Çingeneter- Teatri Uniti, İtalya 18.30 Karaca Tiyatrosu İnsanlanm- Dostlar Tiyatrosu 21.15 Studio Beaş Kısa Oyun- Studio Oyunculan