Katalog

SAYFA CUMHURİYET 12 MAYIS1994 PERŞEMBE HABERLER 'Insan hakları krizi yaşanıyor' • ANKARA (AA) - İnsan Haklan Derneği (IHD) Genel Başkanı Akın Birdal. insan haklan ihlallerinin yaşanmadığı demokratik bir toplum düzeni sağlamayı amaçladıklannı söyledi. Birdal. İHD Genel Merkezfnde düzenlediği basın toplantısında. işlevlerinin insan haklan ihlallerini belli periyodlarla kamuoyuna ve yetkililere duyurmak olduğunu beürtti. Aynmsız ve herkes için haklann korunmasını, savunulmasını, uygulanmasını ve geliştirilmesini isteyen Akın Birdal, "Biz bunun için çalışan, hükümet dışı birsivil toplum örgûtüyüz" dedı. Günümüzde insan haklan krizinin yaşandığını öne süren Birdal. bu durumun Türkiye'yi uluslararası platformlarda büyük sıkıntıya düşürdüğünü ve savunmasız bıraktığını beürtti. Türkiye'nin iç sorunları BBC'de • LONDRA(AA)- Cumhurbaşkanı Süleyrnan Demirel, Tûrkiye'de Kürt sorunu degil, terör sorunu olduğunu, bunun da üstesindengelindiğini söyledi. Ingiliz resmi yayın kurumu BBCradyosunun, "Türkiye'nin iç sorunlan" konulu40dakikalık programındaki mülakaünda Cumhurbaşkaru Demirel, "Tûrkiye'de Kürt problemi yok, terorizm problemi var. Sanıyorum terör problemini de hallediyoruz. Her şey kontrol alünda" diye konuştu. Bu arada aynı programda Avrupa Komisyonu'nun Türkiye Büyükelçısi Michael Lake, Türkiye'ye yönelik insan haklan eleştirilerinin ölçülü tutulması gerektiğini savundu. Cezaevinde açlık gpevi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)-Cezaevi yönetiminin baskı uyguladığını öne süren Malatya E Tipi Cezaevi'ndeki bir grup siyasi tutuklu ve hükümlünün, 2 mayıs pazartesi gününden bu yana açlık grevinde olduklan bildirildi.Çağdaş Hukukçular Derneği Adana Şubesi'nde basın toplantısı düzenleyen ve kendilerini, "Özgür-Der'li tutsak aileleri" olarak tanımlayan bir grup kadın ve erkek. yakınlannın "sürgün politikasına" tavır olarak açlık grevine başladığını açıkladılar. Çalışanlardan hükümete uyarı • ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu) - Çalışanlar. hükümeu demokratikleşme paketini bir an önce yaşama geçirilmesi konusunda uyardılar. Beş milyon çalışanı temsil eden Demokrasi Platformu. "Demokratikleşme görüntüsü alünda yeni antidemokratik hükümler getirilmesine kesinlikle karşı çıkacağız" açıklamasını yaptı. SOLDA BİRLİĞE CAĞRI CHP'denyenibirlikmodeliANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Solda bırlık ara- yışlan sürerken CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İs- tanbul Milletvekıli İsmail Cem. >enı bir birlik önerisi modelini gündeme getirdi. Cem. tüm so) partile- rin katılacağı ortak bir kurultayda. bir- lik karannın alınmasını ve bu kurultay- da parti başkanı ile yönetiminin seçil- mesini istedi. Solda Bütünleşme Komitesi'nin de bugün düzenleyeceği basın toplantısı- nda: SHP, CHP ve DSP yöneticilerin- den bütünleşme için harekete geçmeleri- ni isteyeceği öğrenildi. Bilkent Üniversitesi Siyaset Bilimi Kulübü'nün düzenlediği panelde konu- şan CHP Genel Başkan Yardımcısı Cem. "Herkes solun bütünleşmesi için kendi iyi niyetini beyan ediyor ama sade- ce bu beyanla yetiniyor. Ben ilk adımı ve modeli önermekteyim. solda bütiinlük is- teyen tüm çevreler. kendi katkısını, eleş- tirisini, desteğini getirsin" dedı Cem'in önerdiği modelde, "diyalog". ilke-ideoloji-program konusunda "or- İsmail Cem açıkladı Başkan Yardımcısı İsmail Cem, solda bütünleşme modeli önerisi çerçevesinde, tüm sol partilerin ortak kurultayda birlik karan almalannı ve bu kurultayda parti başkanı ile yönetiminin seçilmesini istedi. 2 ayda tamamlanacak cem birleşme düğümünü çözmek için "Büyük İskender kıhcına" ihtiyacı olduğunu söyledi. Modelde. birleşme sürecinin 2 ayda tamamlanmasmın hedeflendiğini de kaydetti. tak platform oluşumu" sürecinin ardı- ndan, bütünleşecek partilerin ortak ku- rultay yapması. birleşen solun genel başkanını ve yönetimini bu kurultayın belirlemesi öngörülüyor. "Soiun bütünleşme yolundaki ihtiyacı, düğümü nasıl çözerim diye zaman kay- betmek değildir" görüşünü dile getiren Cem, solun birleşme düğümünü çöz- mek için "Büyük İskender kıİKina" ihti- yacı olduğunu söyledi. Önerdiği model- de, birleşme sürecinin 2 ayda tamam- lanmasmın hedeflendiğini de kaydeden 'Başarmanın koşulu başlamak' Cem. şöyle devam etti: "Türkiye'nin sol ve demokrat birikimleri, Türkiye'nin ve temsil iddiasmı taşıdıklan kitlelerin en büyük ihtiyacı olan, ciddi ve tutarlı bir sol bütünleşmeyi başaracak güçtedir. Sorun, bütünleşmeyi bir sol gevezelik olmaktan çıkanp, sol gerçekliğe dönüştürmektir. Başarmanın önkoşulu, başlamaktır." Merkezi Ankara'da bulunan "Solda Bütünleşme Komitesi", bugün düzen- leyeceği basın toplantısında SHP, CHP ve DSP'ye birleşmeleri konusunda yeni bir çağn yapacak. Komite. parti yöne- timlerinin en kısa zamanda bütünleşme konusunda harekete geçmemesi halin- de, diğer illerdeki komitelerle birlikte parti tabanlannın da eyleme geçmeleri- ni isteyecek. Anadolu Kulübü'nde saat 11 .OO'de düzenlenecek basın toplantısına komi- tenin Ankara'da bulunan üyeleri ile çok sayıda CHP'li eski parlamenter, beledi- ye ve il başkanı ile bazı demokratik kitle örgütlerinin ve komitelerin temsilcileri katılacak. Basın toplantısında komite sözcüsü ve eski CHP Genel Sekreter Yardımcısı Erol Tuncer. bütünleşme konusunda hazırlanan ortak bir metni basına açıklayacak. Cinayetkrdekorucupannağı TBMM Faili Meçhul Cinayetleri Araştırma Komisyonu Başkanı Sadık Avundukluoğlu, faili meçhul cinayetlere kanşan koruculan saptadıklannı açıkladı EVREN DEĞER ANKARA - TBMM Faili Meçhul Cinayetlen Araştırma Komisyonu Baş- kanı Kınkkale Milletvekili Sadık Avun- dukluoğlu. Güneydoğuda baa faili meçhul cinayetlere koruculann da ka- nştığı yolunda kuşkular bulun- duğunu. son olarak Mehmet Kerim Avşar adlı vatandaşın öldürülmesiyle ilgili olarak korucunun yakalandığını söy- ledi. "Koruculuk müessesesine yö- nelik çok büyük tepki v ar. Olay - lar bittikten sonra koruculardan kim koruyacak" sözleriyle ko- ruculuk sistemine ilişkin endı- şesini dile getiren Avunduklu- oğlu. PKK'nın güçlenmesinde. "devletten gördüğü desteğin de" etken olduğunu açıkladı. Diyarbakır. Mardin. Cizre. Nusaybın. İdil ve Silopi'de, fai- li meçhul cinayetler konusunda incelemeier yapan, TBMM Fa- ili Meçhul Cinayetleri Araş- tırma Komisyonu hafta başı- nda Ankara'ya döndü. Bölgede 4 gün süren incele- melerini Cumhuriyet'e değer- lendiren Avundukluoğlu, en büyük sorunun "açlık ve işsiz- lik" olduğunu sövledi. 'Koruculardan kim koruyacak?'k n.cuiara g büyük tepki olduğunu, bazı koruculann faili meçhul cinayetlere bulaştığının saptandığını anlatan Avundukluoğlu, "Olaylar bittikten sonra, koruculardan kim koruyacak" diye sordu. Avundukluoğlu, günde 3-5 faili meçhul siyasal cinayet işlenen Diyarbakır'ın "bir korku kenti" haline geldiğini söyledi. hadise işsizlik. Bunun için 'Habur Sınır Kapısı' açılmalı." Avundukluoğlu, Diyarbakır'da gün- de 3-5 faili meçhul siyasal cinayet işlen- diğini belirterek. Diyarbakır'm "bir kor- ku kenti" haline geldiğini söyledi. Koruculuğa yönelik çok büyük tepki olduğunu. son olarak Mehmet Kerim — Avşar adlı kişinin öldürülme- siyle ilgili 7 korucunun gözaltı- na alındığını anlatan Avunduk- luoğlu. "Olaylar bittikten sonra koruculardan kim koruyacak" dıyesordu. Diyarbakır'da devletin ciddi önlemler alması gerektiğini kavdeden A\undukluoğlu. "İncelemeleriniz sırasında devlet görevlilerinin, bazı faili meçhul cinayetlerde parmağı olduğu yo- lunda bir izlenim edindiıüz mi" sorusuna, "Hukukçu olarak de- 111 görmeden bir şey diyemem" yanıtınıverdi. Ancak Avundukluoğlu, buna ilişkin şüphesini de. "Böl- gede korkunun ortadan kalk- ması için, terör olaylarını yarat- ma temayülü olan kişileri çok iyi belirleyip, yöreden uzaklaştı- rmak gerekiyor"dedi. PKK'dan taktik hata Diyarbakır dışında, bölgede devlet-vatandaş yakmlaş- masının önemlı ölçüde sağ- landığını bildiren Avundukluoğlu. bunu sağlayan etkenin seçimler olduğu izlenimini edindiğini kaydetti. Avundukluoğlu. seçimler öncesinde vatandaşlann, kapı komşulannın bile PKK ile işbirliği yaptığına inandığını. ancak seçimler sırasında adaylar ortaya çıkınca. herkesin tanıdığı kişi için çalıştı- ğmın belirlendiğıni bildirerek. şöyle ko- l / Q r n i Q lrr»rıır»ıı f i m ı Batman'ınSasonilçesindekarmakorucutimikunıldu. 150 i V c U U l d K U l U l U I U 1 U kişinin bulunduğu Hmdeki görevliler, kız meslek lise- si olarak yaptırılan binaya yerleşririldiler. Daha önce operasyona çıkıldığı zaman evierinden çağnlan timler, hazır kıta haline geririldi. Koruculann haftada bir gün evlerine gitmelerine izin veriliyor. (Fotoğraf: AA) nuştu: "PKK burada taktik hata yapmış. Vatandaşa 'Seçime katılmayın" dcmiş. Ama adaylar ortaya çıkınca, seçim ha- vası içinde herkes kendisine yakın bildiği kişiye çalışmış. Böylece PKK tehdidi ya- vaşyavaşortadan kalkmış. PKK ile işbir- liği yaptığı kanaatinde olduğu kişinin de secimde çok ciddi faaliyet gösterdiğini gören vatandaş da propaganda e> lemleri- ne başlamış ve biraz güven gelmiş. O gü- ven içinde, o yörelerde v atandaşla jandar- ma komutanları, emniyet göretlileri »e kaymakamlar çok ciddi diyalog kurmuş- lar. Bu sağlamnca da PKK'nın psikolojik hakimiyeti kendiliğinden ortadan kalkmış. Şimdi vatandaş. orada bu or- tamın devam etmesi için devletin çok cid- di tedbirler almasım beklivor. En önemli ErbakanTÜSIAD'ısavunduANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, Başbakan Tansu Çiller'in serteleştirileryönelttıği Türk Şanayici ve Işadamlan Derneği'ni (TÜŞİAD) savlmdu. Erbakan, Çiller'in TÜSİAD'a karşı çıkarak."aklısıra kabadayılık tasladığını" beürterek. "Bunlar büyük tüccarlar, y aptıklan işler de büyük, fabrikaları bir bir kapanıyor. Elbette büyük tüccarlann feryadı da büyük olacaktır" dedi. Erbakan. dün partisinin grup toplantısında, belediy« başkanlan ile yapüklan.toplantı. Güney Afrika'da Nelson Mandelanın seçimleri kazanması ve hükümetin ekonomik politikalannı değerlendirdi. Başbakan Çiller'e "Hükümeti bırak" çağnsını yineleyen Erbakan, D YP ıçinden bazı *Sı atansever" milletvekillerinden. hükümetin biteceği konusunda iyi haberleralmaya başladıklannı söyledi. Başbakan Tansu Çiller"in TÜSİAD'a karşı tavnnı da eleştiren Erbakan. sözlerini şöyle sürdürdü: "Sayın Çiller gelmiş, ülkenin büyük yatınmcılannı yönlendiren insanlann oluşturduğu bir kunıluşu karşısına almış. Onlara "Siz çiftçi misiniz esnaf mısınız?" diyor. Aklı sıra kabadav ılık taslıyor. "Sizmemurmusunuz. değilsiniz. O halde siz bir şc\ ifade etmiyorsunuz" diyor. Bu yanlış bir tav ırdır. Bu ekonomik kararlara tepki gösteren sadcce o büyük tüccarlar değil ki. Hem çiftçi hem memur hem de esnaf. Hiçbiri senden yana değil. Bu büyük sanayicilerkendilcrineilavcvergi konulduğu zaman feryada başladı' diyor. Hayır, bu büyük sanaviciler, fabrikalarını kapatmaya mecbur kaidıkları. ihracat yapma imkanı bulamadıkları için feryat ediyorlar. Bunlann feryadı vergi vermekten değil, ekonominin mahvolması yüzünden. Elbette işleri büyük, feryatlan da büyük olacak." Devletin PKK desteği Konuşmasında. PKK'nın devlettcn destek görmemesi ha- linde. bugünkü konumuna ge- lemeyeceğini de belirten Avun- dukluoğlu. bu konudaki şüp- helerini de şöyle anlattı: "PKK, 1980'den bugünlere gelinceye kadar devletin içinden destek görmese, bu denli güçlenemezdi. Ortada sonuç var. 3-5 çapulcu, bugün 15 bin kişi- lik ordu olmuş. Devletten de, v atandaştan da destek görmüş. Devletten destek gör- mese, bu hale gelemezdi, devlet ezer ge- çerdi. Burada da bazı yanlışlar var. Ama onları belgelemeden söyleyemezsiniz. Diyarbakır'ın önceki nüfusu 400 bin. şimdi 13 milyon. Bu in- sanlar. köylerden, mezralardan gelmiş. Köyler, mezralar bo- şaltılmış. Boşaltma konusunda ortaya sürülen bazı iddialar var. Bunlann ciddi şekilde araştın- Iması gerekir. Köylünün evine dönmesi için gerekli şartiann oluşrurulması gerekir. Orada açlık tehlikesi ile karşı karşıya kalmışlar. Bu in- sanlann açlık nedeniyle hırsızlığa, yol kesmeye başvıır- ması gerekir. Ama bunlar olmu- yor. Neden? Çünkü, namuslu, şerefli ve düriist insanlar. Bu, bu- nun göstergesi. Ama, bu iş böyle diye zorlamamak lazım. Bir an önce onlara belli imkanlar gö- liirmek lazım. 1 '' PERŞEMBE ORHAN BURSALI KITieriNeYapmalı? Uzun zamandır, bu KİT'ler sorununu düşünüyorum. Herkes yazıyor, konuşuyor: ben de okuyorum, dinliyo- rum: çevremle ve kendimle tartışıyorum. Bu konuda bir yazı üretmedim, ancak beynim KIT sorununu bazen sesli bazen sessiz, ama durmadan işleyip duruyor. Şimdi çizilen tablo şu: KİT'ler rekabet dünyasıyla ba- şedecek donanımda değiller. Teknolojileri yenilenme- miştir. Verimleri düşük, üretimleri pahalı, yönetim sorun- larıyla dolu, hazine ve bütçeye kambur, siyasetçilerin ar- palığıdırlar... "Yağma Hasan'ın böreği", 'Devfetmalıcte- niz,yemeyen domuz" vb deyimler KİT'ler için üretilmiştir. KİT'ler yakın zamana kadar, politikanın ve dolayısıyla iktidarın doğrudan sahibi olan orta sınıf temsilcilerinin yönetimindeydi. Bunlar, pastayı büyük burjuvazi ve orta sınıflar arasında (en alttakilere de çalışma olanağı vere- rek) bölüştürüyorlardı. Zaman değişti. Büyük burjuvazi, iktidarı temsilcilerine bırakmayıp koltuklara doğrudan kendisi oturdu (*). KİT'- leri rezil duruma sokup batırma ve yağmalama politika- lannı tırmandırdılar. Bu kuruluşlar iyice başaşağı gider oldular. Öyle ki KİT'lerin kapatılmasından hiçbir çıkarı ol- mayan insanlar bile "Bunlar kapanmalı, satılmalı" de- meye başladılar. • • • Bütün KlT'leri kapatmak isteyenler ayrıca ikiyüzlü. Dev- let bankalarına hiç dokunuyorlar mı? Çünkü hepsi oralar- dan nasipleniyor. Şu yaşadığımız rezilliklere bakın! Kredileri bol keseden kendi yandaşlarına akıtmakla kalmıyorlar. Bu dönem çoktan aşıldı; ardamarları tam çatladı ve banka paraları artık doğrudan ceplere "oluklanıyor!" • • • KİT'lerin "halkın, devletin malı" olduğu görüşü günü- müzde tamamen kuramsal kalmıştır. iktidara kim geçer- se KİT'ler de onların malı durumundadır. "Gün ola, dev- ran döne, halk da günün birinde iktidara gele ve KlT'leri kendi çıkarlarma kullana" düşüncesinin görünür gele- cekte hiç mi hiç geçerliliği kalmamıştır! Bu, olayın bir yönü. Oiğer yönü ise normal yasal koşullarda , normal ülke yönetimlerinde, takıntısız ve geniş duşünen polıtikacıla- rın iktidarlarında KIT'lerden bazılarının çok önemli görev- ler yapabilecekleri gerçeğidir: Hem ülkenin dış ekonomik ve siyasi çıkarlarını korumakta ve yönlendirmekte, hem de halkın sosyal güvenliğini gözetmekte... Çalışanların sosyal güvenliğinin gözetilmesi, Türkiye için canalıcı önemdedir. Kimsenin işsiz kitlelerini büyüt- me, daha büyük sosyal adaletsizlikler, daha büyük yok- sulluklar yaratma özgürlüğü olamaz ve olmamalıdır. Böyle bir politika Türkiye için büyük iç ve dış güvenlik tehlikesi oluşturur. Ve ülkeyi hızla, insanın insana köleli- ğinin en uç noktalarının yaşandığı sıradan bir Ortadoğu islam ülkesine dönüştürür. • • • KİT'ler konusunda düşüncelerin berraklaşması öyle kolay olmayacak. Ama olayı global olarak değerlendir- mek için birçok ipucu var. Salt devletçilik düşüncesi, her alanda nasıl bir tekelci- lik ve totalitarızm yaratma özunu içinde taşıyorsa, bunun karşıt görüşü olan salt liberal düşünce de serbest piyasa totalitarizmini içeriyor. Her ikisinin de insanın özüne, ekonomik ve sosyal is- teklerine aykırı özellikler taşıdığını düşünüyorum. Salt devletçilik, iktidar trenini ebediyen kaçırmış gibi. Liberal düşüncenin ise ülkeye vereceği güncel zararlar çok büyük Çünkü, dış desteklerıyle birlikte neredeyse ta- mamen ıktıdarda bulunuyor. Ustelık sadece KİT'lerin değil; Zonguklak, KarabüK gibi kentlerin bile kapısma kılit vur- maya kalkışıyor. Türkiye'nin, halkın çıkarlarını, kazanımlarını korumak gerek. Bunun için de her zamankinden çok sağlıklı tartışma ortamına ihtiyaç var. (*) Artık arıstokrat" ozellığı kazanmış burjuvalanrnız, ellerini düne kadar styaseün kirine doğrudan bulaştırmazlardı, ancak yeni ve maganda burjuvazının iktidara vahşıce tırmanışı ve siyaset sahne- sıne doluşması karşısında. onlarda yeni nesıl aile bireylerıni arena- ya salmak zorunda kaldılar* Memur sendikası 'ANAYOL' engeline takıldı ANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - SHP"nın. koalisyonun de- vamı konusunda koşul olarak ortaya koyduğu Memur Sendi- kalan Yasa Tasansı, TBMM"- de. Adalet Komisyonu'nun ar- dından Anayasa Komisyonu- nda da "ANAYOL" engeline takıldı. RP'nin de desteklediei ANAP ve DYP'li milletvekille- rince. tasan değiştirilmek üzere alt komisyona gönderilırken. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ba- kanı Mehmet Moğultay, memur sendikalannın engellenmek is- tendiğini söyledi. çıkan tartışmalar üzerine görüş alınmak amacıyla gönderildiği Anayasa Komisyonu'nda dün ele alındı. ANAP Grup Başkan- vekili Hasan Korkmazcan ve DYP'li Coşkun Kırca'nın önerisi üzerine. yalnızca genelı üzerinde Anayasa'ya uygunluk ya da ay- kınhk görüşü istenen tasarının tüm maddelerihin tek tek ele alınması kararlaştınldı. Toplan- tıda söz alan ANAP ve DYP milletveküleri. kamu çahşanlan sendikalannın Anayasa'ya aykı- n olduğunu savundular. Öte yandan tasannın. Anaya- Anayasa Komisyonu toplan- sa Komisyonu'nda takılmâsı, tısından önce. Başbakan ÇiUer'- akşam saatlerinde Başbakanlık in bazı DYP'li üyelerle görüştü- Konutu'nda. Başbakan Tansu ğu ve memurlara sendika konu- Çiller ile SHP Genel Başkanı ve sunda SHP'nin baskı yaptığını Başbakan Yardımcısı Murat belirterek "tasannın biraz tartı- Karayalcın arasındaki görüşme- şılmasını istediği'" öne sürüldü. de de" ele alındı. Karayalçın, ko- Kamu Görevlileri Sendikala- nut çıkışında gazetecilerin soru- n.TopluSözleşmeveGrevYasa su üzerine. Anayasa Komis- Tasansı, Adaiet Komisyonu"- yonu'nun çalışma yapmasını nda görüşülürken. Anayasaya engelleme olarak görmediğini aykınlıklar içerdiği gerekçesiyle belirtti. AÇIK OTURUM 12 MAYIS 1994 PERŞEMBE 20.15 HBB TEKSTİL SANAYİİ Seltıhttllin Stıdıkoğlıt'uun hazırUuh^ı, Şükrü Stunsunlu 'nını yonetnıcnlı^mı yajHığı 'Açık Olunınıu Hkmıomist Dr Avni Denıirci yöneliyor. l'mgmma,Türkiye Giyinı Sanctyicilen Demeği fcışkanı NurGer, Ulusluramsı Giyim Scınayi cileri Federasyonu Başkan Yardımcısı Hasan Aral, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Okan Oğuz, BalinlerTekstil A Ş. Sahibi Veysi Balin tartışmacı olarak kalılıyorlar. Programda, tekstil ve konfeksiyon sanaviinin sorunları ve çözüm önenleri İartışılacâk.