Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
11MAYIS -S94 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Beyoğlı
esnafından
belediyeye çagrı
• İstanbul Hıber Servisi -27
Mart yerel sepmlennden
sonra iş başııa gelen Refahlı
Beyoğlu Belediyesi'nin
ilçenin doğasndan
kaynaklananyaşam taranı
değiştinneye vönelik
uygulamalarndan nasibini
alarak kaparcna noktasına
gelen Beyoğk'ndaki çeşıtlı
bar. lokanta >e cafe sahipleri
birlikte hareket etme karan
aldılar. Tarih. Pera Palas
Otelı'nde bir raplantı
düzenleyerek. belediye
yönetimini
uygulamalanndan
vazgeçmeye çağıran esnaf,
aksi takdirde laklannı yasal
yollardan aranaya kararli
olduklannı dilegetırdi.
Kamu
çalışanlarına
sorûşturma
mİZMİR (Cumhuriyet Ege
Bürosu) - Ekonomik paketı
protesto amacıyla basına
açıklama yapan Eğıt-Sen.
Maden-Sen ve Tanm-Sen
yöneticileri hakkında İzmir
Cumhuriyet SavcıhğVnca
soruşturmaaçıldı. Eğit-Sen l
no'lu Şube Başkanı Ayhan
Özkaya, sendikalannın yasal
olduğunu bu nedenle basın
açıklaması için izin alma
zorunda olmadıklannı
söyledi.
Polisiye
olaylarda 4 ölü
• tstanbul Haber Servisi -
İstanbul'dajandarma ve
polıs bölgelennde önceki gün
meydana gelen olaylarda
dört kişi öldü, dön kişı de
yaralandı. Bağcılar'da
oturan Havva Salıev (56).
girdığı bunalım sonucu
kendini asarakintiharetlı.
Büyükçekmece Kumburgaz
Köyü sahilinde de 50
yaşlannda birerkek cesedi
çıkartıldı. Yalova Soğucak
Köyü'nde meydana gelen
olayda ise, MantaşAŞ'yeait
fabrikanın telefon
kablolannı bağlamak ıçin
çatıya çıkan Adnan Aktimur
(30), fabrikanın üzennden
geçen yüksek genlım tellerine
dokununca elektink akımına
kapılarak öldü. Müm'n
Demirkaya'nın
yönetimindeki otomobil.
Saniye Bağış'a (45)çarparak
ölümüne neden oldu.
jşsizlik korkusu
intihara götündü
• tstanbul Haber Servisi -
Çahştığı işyennden atılacağ]
endışesine kapılan üç çoçuk
annesi dul birkadın Boğaziçi
Köprûsü'nden atlamak
istedi.34BUS77plakalıözel
otomobiliyle, saat 11.00
sıralannda köprüye gelen
Sultan Taşdemir (38) adlı
kadın. aracıru terkedip
korkuluklara doğnı
yürürken. olay yerinden
geçen bir araç sürücüsü
tarafından engellendi.
Taşdemir, bir iftıra nedeniyle
çahştığı Teke! Cevızlı Sigara
Fabrikası'nda soruşturtnaya
uğuradığmı \ e bu > üzden
intiharetmek istediğini
söyledi.
Genelkurmay Başkanlığı'na Ismail Hakkı Karadayı'nın getirileceği bildirildi
Güreş'in yerine Karadayı• Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Dogan
Güreş'in, l eylülde emekli
olacağıru açıklamasından
sonra TSK'daki komuta
yapısı şekillenmeye
başladı.
EVRENDEĞER
ANKARA - Genelkurmay
Başkanı Orgeneral Doğan Gü-
reş'in, uzun süreden bu yana
devam eden tartışmalan. "1 ev-
101 tarihi itibanyla emekli ola-
cağuıı" açıklayarak noktala-
masından sonra gözler, Türk
Silahlı Kuvvetleri'ndeki yeni
komuta yapılanmasma çevril-
Org. Doğan Güreş
dı. Güreş'ten boşalacak Genel-
kurmay Başkanlığı'na, 30
Ağustos 1994 tarihi itibanyla,
Kara Kuvvetleri Komutanı Or-
general İsmail Hakkı Kara-
Org. t. Hakkı Karadayı
dayı'nın getırileceği bildirildi.
Âlınan bilgi>e göre Orgene-
ral Karadayı'nın Genelkurmay
Başkanı olmasıyla boşalacak
Kara Kuvvetleri KomutanlığV-
Org. Hikmet Bayar
nın en güçlü adayı. 1. Ordu Ko-
mutaru Orgeneral Hikmet Ba-
yar. Bayar'dan boşalacak 1.
Ordu Komutanlığı için bu sene
2. Ordu Komutanhğı'nda ikin-
'Sağlıktan ve deıtıokraslden tasarrufolmoz'
Sıığhk emekçikrieykmhayrbğmda
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - 200
bin sağlık emekçisi, hükümete. "sağlıktan
ve demokrasiden tasarruf olmaz" mesajı ve-
recek. Genel SağJık-îş Sendikası. yann
başlayacak olan "Hemşirclik HaftasT'nj
hükümeti protesto ve çahşanlan bilinçlen-
dirme gösterileriyle kutlamaya haarİanı-
yor. Genel Sağlık-İş Sendikası Genel Baş-
kanı Ka/ım Yıldınm. hükümetin "sağırlar
diyaloğu" içınde olduğunu savunarak "Ar-
tık siyasilerin tavırlan, tarafunizdan dikkat-
le izlenecek. Bu ülkede seçim sistemi, bizi
karşılaştıracak. Sınıf olanaklarımızı öoe çı-
karacağız" dedi.
Yıldınm, dün dü/enlediği basın topian-
tısında. "sağlıktan ve demokrasiden tasar-
ruf olmaz" mesajını vererek, 200 bin sağlık
çahşanının 12 -18 mayıs tarihleri arasmda-
kı Hemşirelik Haftası boyunca gerçekleşti-
recekleri etkınlıklen açıkladi. Ülkenın eko-
nomik açıdan içınde bulunduğu durumun
sorumlusunun çalışanlar olmadığını vur-
gulayan Yıldınm. "On yülardan bu yana bi-
rike birike gelen sonınlanmızın çözüunesi
şöyle dursun; her yıl. her av, her gün eklenen
yenileri ile adeta sağiıklı koşullarda sağlık
hizmeti \ermektenmenediliyoruz. Bütün bir
ekip olarak hizmet >eren biz sağlık çalışan-
lan, istihdam yasalarındaki çağdışı ve ger-
cekdışı sınıflandırmalarla, verdiğimiz hiz-
metle ilintisi/ olarak ekonomik ve özlük
haklarımızda kayıplara uğratılıyoruz" diye
konuştu. Sağlık hizmeti sunanİann hasta-
landığını, sakat kaldığmı ve öldüğünü vur-
gulayan Yıldınm. bu işkolundaki haftalık
çalışma süresınin 45 saat olmasını eleştırdi.
Yıldınm, "Hizmet sınıflarında, görev alan-
lannda ve ücretlerde dengesizlik var. Bu iş-
kolunda tüm çalışanlar, sağlık hizmetleri iş-
koluna aluunalı. Sağlık hizmet tazminatı
ödenmeli" dedı. Sağlık çalışanlannın ata-
ma ve terfı sisteminin adıl olmadığına da
dikkat çeken Yıldınm. hükümetin sağlık
hızmetlenniözelleştirmegınşımlennın"Pa-
ran varsa öl". yoksa "Paran kadar sağlık
hizmeti" anlamına geldığını söyledi. Yıl-
dınm. "kötü yöneticilerin beceriksizliğinin
faturasını" kendilerinın ödemeyeceğine
dikkat çekerek. TBMM gündemindeki
memur sendikalan yasa tasansı konusun-
daki çalışmalar açısından siyasi partileri ız-
lediklerini. partilerin tavırlanna göre de-
ğerlendırme yapacaklannı söyledi.
Genel Sağlık-İş Genel Sekreteri Ahmet
Şentürkde ekonomik knzın sorumlusunun
"ülkenin siyasi kaderini beliıieyen bir avuç
zengin" olduğunu belirtti.
Dünyalan başlarınayıkıldı
İstanbul Haber Servisi- Sanyer'de
özel bir kooperatif ileşahısarazilen
üzerine yapılmış gecekondular
belediye ekipleri tarafından
yıkılırken, yine acı ve gözyaşı vardı.
Gecekondu sakinleri ilezabıta
arasmda çıkan kavgada birzabıta
atılan taşla yaralandı.
İstanbul Büyükşehir ve Sanyer
Belediyesi'ne bağlı zabıta ekipleri.
dün Oto Sanayi Sitesi Yapı
Kooperatifı ve özel şahıslann
arazileri üzerine yapılmış 80
dolayında gecekondudan çoğunu 4,5
saat süren bir çalışma ile yıktı. Tüm
direnmelere karşın yıkılan
gecekondulardan geriye, sadece
direnmekten >orgun düşmüş insanlar
ve onlann yüzüne asılan aa bir tablo
kaldı. Zaman zaman taşlı-sopalı
kavgaya dönüşen yıkım sırasında,
İlkerİlkılıçadlı birzabıta memuru
yaralandı. Olaylar sırasında
fenalaşarak kalp knn geçıren Hatice
Gürel adlı 3 çocuk annesi bir kadın da
hastaneye kaldınldı.
Gecekonducular." Belediye oy
zamanı yapın dedı. şımdi yıkıyor.
Milleti neden kandınyorlar. Neden
evlerimızyıkılıyor"dedıler.
Bu arada iki çocuğu \ e kansıyla
sokakta kalan özel bir kuruluşun
güvenlik görev lisi ıse başını iki elınin
arasına almış. belki de "korumakla
görevli olduğu milyarlık şirketi
düşünüyor!.."
ci yılını tamamlayan Orgeneral
Necati tkizoğlu'nun adı geçi-
yor.
Askeri kaynaklar, Orgeneral
İkizoğlu'nun, İstanbul'u iyi
tanıması, geçmişte hem 15. Ko-
lordu Komutanlığı, hem de I.
Ordu Kunmay Başkanlığı yap-
ması nedeniyle, bu göreve geti-
rilmesinin sürpriz olmayacağını
belirtü'ler.
Org. Yavuz emekli
Kaynaklar, bu yıl Jandarma
Genel Komutanlığı, Milli Gü-
venlik Kurulu Genel Sekreterli-
ği, 3. Ordu Komutanlığı ve
NATO Güneydoğu Avrupa
Müttefik Kara Kuvvetleri Ko-
mutanlığfnda değişiklık bek-
lenmedığinı bildirdiler.
Ancak bu yıl orgenerallikte
dördüncü yılını tamamlayan
Harp Akademıleri Komutanı
Orgeneral Kemal Yavuz'un
emekli olacağına işaret eden
kaynaklar, bu göreve Ege Ordu
Komutanı Hikmet Köksalın
getirilebileceğıni söylediler.
Orgeneral İkizoğlu'nun 1.
Ordu KomutanlığVna getıril-
mesi sonrasında boşalacak 2.
Ordu KomutanlığYna da yine
bu yıl orgeneral olacak bir İcor-
generalin getirilebıleceğı bıldiri-
liyor.
Kara Kuvvetleri'nde bu yıl,
korgenerallikten orgeneralliğe
terfı sıralamasmda bulunan
isimler. şunlar:
"Atilla Ateş, Selçuk Saka, İs-
mail Hakkı Ozkan ve Fikret
Boztepe"
Jandarma Genel Komutanı
Orgeneral Aydın İlter bu yıl gö-
revini sürdüriirken Jandarma
Genel Komutanlığı'nda Tüm-
general Erdinc Aygön ile Tüm-
general Yalçın Erten de korge-
nerallığe terfi sırasında bulunu-
yor.
HavaveDeniz
Deniz ve Hava kuvvetleri ko-
mutanlan, bu yıl hem orge-
neral-oramirallikte hem de
kuvvet komutanlığında ikincı
yıllannı dolduruyorlar. Her iki
komutan, göre\ sürelerinin
uzatılmaması halınde bu yıl
emekli olacaklar.
Ancak yasaya göre her iki
komutanın da görev süreleri bir
yıl uzatılabiliyor. Uzatılmama
durumunda, Oramiral Vural
Bayazıt'tan boşalacak Deniz
Kuvvetleri Komutanhğı'na, iki
yıldan bu yana Donanma Ko-
mutanı olarak görevde bulu-
nan Oramiral Gûven Erkaya
getirilecek.
Donanma Komutanlığı
Erkaya'dan boşalacak Do-
nanma Komutanhğı'na ise bu
yıl oramiralliğe terfi sıralaması-
nda bulunan Koramiral Atilla
Tuzman ya da Koramiral Çetin
Ersan'nın getirilmesi bekleni-
yor. Hava Kuvvetleri Komu-
tanı Orgeneral Halis Burhan'ın
görev süresi uzatılmazsa, bu
göreve halen Genelkurmay 2.
Başkanlığı görevinde bulunan
Orgeneral Ahmet Çörekçi geti-
rilecek.
Bu yıl Hava Kuvvetleri'nde
orgeneralliğe terfi sıralaması-
nda bulunan Korgeneral İlhan
Kdıc ya da Korgeneral Ergin
Celasın'dan hangisı orgeneralli-
ğe terfi ederse, onun da Genel-
kurmay 2. Başkanlığı'na getin-
leceği bildirildi.
Prof. Mesut Gülmez, memurlarııtsendikai tıakları konusunudeğeıiendlrdi:
DLO sözleşmeleri grev hakkını da içeriyor
Haber Merkezi- Meclis Ana-
yasa Komisyonu'nda görüşül-
mesi beklenen memurlann sen-
dikai haklanna ilişkin yasa ta-
sansında grev ve toplu pazarhk
haklan tamamen göstermelik
bir içerik taşıyor. Prof. Mesut
Gülmez, Türkiye'nın uyum sağ-
lamak zorunluluğunda olduğu
ILO sözleşmelerinin toplu pa-
zarlık ve grev haklannı da içer-
dığini belirterek, söz konusu
sözleşmelerde bu haklara ilişkin
zorunluluk olmadığı yolundaki
görüşlerin bilimsel olmadığı ve
gerçeği yansıtmadığına işaret
ediyor.
-Grev hakkı açsından ILO
sözleşmelerine uyum sağlandığı,
çeHşki olmadığı göriişleri değer-
lendirir misiniz?
M.GÜLMEZ- Evet, ne yazık
ki grev hakkı açısından yanlış
değerlendirmeler yapılıyor. Ga-
zetenizdeki yazı dizisinde, değer-
li meslektaşım S. Taşkent. 87
sayılı sözleşmede toplusözleşme
ve grev hakkından söz edilmedi-
ğini ileri sürmüştür. Sayın Mo-
ğultay da TRT l'deki bir sabah
programında. 87 ve 151 'de grev
olmadığını söyledi.
87 sayılı sözleşmede toplusöz-
leşme hakkının yer almadığı
doğrudur. Çünkü 87, sendika
özgûrlüğünü devlete karşı ko-
rumayı amaçlayan temel kural-
lara yer veren bir sözleşmedir. 98
de. sendika özgûrlüğünü iş-
verenlere ve işveren örgütlerine
karşı korumayı amaçlayan bir
sözleşmedir. Bu anlamda 87 ve
98. birbirini tamamlayan iki in-
san haklan belgesidir. Dolayı-
sıyla 87'nin toplu
pazarhk hakkına
yer vermemiş ol-
ması doğaldır.
87'de grev hakkı-
ndan söz edilmemiş
olması konusuna
gelince, çoğu kez
yapıldığı gibi, söz-
leşmenin sözel metniyle yetinil-
diğinde bu saptama doğrudur.
Aynca. başka ILO sözleşmele-
rinde de grev hakkından söz
edilmemiştir. Ancak bundan
87'run grev hakkını güvenceye
alan bir belge olmadığı ve grev
hakkının ILO'ca tanınmadığı
sonucuna ulaşmak doğru değıî-
dir. Yorumlama yetkisi denetim
organlannındır. Gerek Sendika
Özgürlüğu Komıtesi, gerekse
Uzmanlar Komisyonu. grev
hakkının 87 sayıh sözleşmece
güvenceye bağîandığını sayısız
kararlanyla yinelemışlerdır.
Grev haİckının hukuksal daya-
nağı olarak da, 87'nin 10. ve 3.
maddelerini gösterrniş ve bunun
kamu görevlilerini de kap-
sadığını açıkça belirtmişlerdır.
-Yasa tasansındaki ILO söz-
leşmelerine aykırı düzenlemeler
Xrof.Mesut Gülmez, ILOsözleşmelerinde
toplu pazarhk vegrev haklannda
zorunluîuk olmadığına ilişkin
yorumlamalann gerçeği yansıtmadığjnı
söylüyor.
neierdir?
M.GÜLMEZ- Sendikalara
ilişkin kurallardan başlayarak,
çok çarpıcı olan aykınlıklan be-
lırtmekle yetineyım. Sayacağım
kurallann ILO sözleşmeleriyle
bağdaşmadığı ve değiştinlmesi
gerektiği, 2821 ve 2822 sayılı ya-
salar dolayısıyia denetim organ-
lannca yıllardır ortaya konmuş-
tur. Benim kışisel görüşüm de-
ğıldir. Sendika kurması ve sen-
dikalara üye olması yasaklanan
kamu görevlileri lıstesi çok ge-
niştir. Şube müdürlerinı bıle
kapsamaktadır. Bunu 87 bir
yana, 151 'edayanarak da savun-
mak olanaksızdır. Sendika kuru-
cusu olmak için en az iki yıldan
beri çalışıyor olma koşulu aran-
ması. uluslararası sendikai öreüt-
lere üyelikte 282l'deki gibi "ön
denetim" sistemi getirilmesi, siya-
sal amaçlı etkinlik-
te bulunma yasağı
öngörülmesı ile il-
gilıkurallardalLO
sözleşmeleriyle
bağdaşmamak-
tadır.
-Yasanın toplu
pazarlık hakkına
ilişkin dii/enlemele-
rinde ILO sözleşmeleri açısından
durum nedir?
M.GLLMEZ- Yasa tasansı-
na da yansımış bir yanlış değer-
lendirmeden söze girmek istiyo-
rum. 98 sayılı sözleşmenin kamu
görevlilerini kapsamadığı görüşü
dayanaktan yoksundur. 98"in çe-
vinsinde *İşçiler" sözcüğünün
kullanılmış ohnasına dayanarak.
memurlann bu sözleşmenin
kapsamı dışında tutulduklan ve
hak isteminde bulunamayacak-
lan ileri sürülemez.
Çünkü bir kez. denetim or-
ganlan açısından gecerli olan
metinler. ulusal dıle yapılan çe-
viriler ve bu çevirilerde kullanı-
lan terimler değil. sözleşmenin
İngılızce ve Fransızca onjinalle-
ridir 98"ın 43 yıl önce çevnlerek
onaylanan onjınal metni ile 8T-
nin bir yıl önce çe\ nlerek onay-
lanan orijinal metninde kullanı-
lan 'İşçi" \e "çabşan" sözcük-
lerinın İngılizce ve Fransızca
karşıhklan ayrudır (workers
travailleurs).
Eğer aradan geçen yıllar için-
de 87 ve 98'in, denetim organ-
lannın yerleşik kararlanyla
kamu görevlilennı de kap-
sadığını anlatmak için bir çaba
harcanmamış olsaydı, 87nın
çevinsinde de "çauşan" değil,
"İŞÇİ" sözcüğü kullanılacak, bu
sözleşmenin de memurlan kap-
samadığı ileri sürülebılecekti.
SÜRECEK
13sehlt
15giinde
ölcUhiildü
ADANA (Cumhuriyet Güney İUe-
ri Bürosu) - Doğu \e Güneydoğu'-
da son 15 gün ıcerisinde, güvenhk
güçleriyle çatışmaya gırdıkleri bil-
dırilen toplam 257 PKK'lı öldü-
rüldü. Çatışmalarda 13 güvenlik
görevlisi şehit oldu. yakalanan
147 PKK'lıdan 97si gönderildik-
leri adli makamlarca tutuklandı.
PKK. en büyük darbeyi, 82 terö-
ristin öldürüldüğü Bingöl'de aldı.
Olağanüstü Hal Bölge Valiliği
açıklamalanndan edinıten bilgiye
göre. güvenlik güçlerince PKK
örgütüne yönelik Olağanüstü Hal
Bölgesi ve dışında gerçekleştirilen
operasyonlarda Bingöl'de 82.
Tunceli'de 36, Şırnak'ta 35. Hak-
kari'de 32, Muş'ta 4. Diyarbakır'-
da 18. Siirtte 7, Batman'da 7, Bit-
lis'te 8 ve Mardin'de 1, Olağanüs-
tü Hal Bölgesi dışında Kahra-
manmaraş'ta 3. Ağn'da da 24 te-
rörist olmak özere toplam 257
PKK'lı. çıkan silahlı çatışmalarda
öldürüldü. Çatışmalar sırasında
toplam 13 güvenlik görevlisi şehit
olurken 4 er de yaralandı.
Hakkari'nin Şemdinli ilçesın-
den Çatalca Köyü'negiden Meh-
di Çelik yönetiminde bir minıbüs,
Durak Köyü yakınlannda bolücü
teröristlerce yola döşenen mayına
çarptı. Olayda. Mehdi Çdik ile
oğluFiknÇelik(16)öldü.
HAFfAYABAKIS
AHMET TANER KIŞLAU
'Tarihsel Sentez'e Ooğru!
196O'lı yıllarda, çok tartışılan bir "Birleşme Kuramı"
vardı.
Bu kuram, kapitalist Batı ile komünist Doğu'nun gide-
rek bir noktada birbirine yakınlaşacağını, hatta birleşe-
ceğini öngörüyordu.
Madem ki toplumsal düzenin biçimlenmesinde temel
etken teknoloji idi... öyleyse, "sanayi toplumu"nun ge-
reksinmelerinin, benzer kurumlar yaratması kaçınıl-
mazdı.
Toplumsal barışı korumak için, Batılı kapitalistler gi-
derek daha "toplumcu" önlemler almak zorundaydılar
Eğitim düzeyi yükselmiş, sağlam bir altyapıya kavuş-
muş, temel gereksinmelerini karşılamış komünist ülke-
lerde ise "özgürlük've "demokrasi" gereksinmesi gün-
deme gelecekti.
Birisi toplumculuğa, ötekisi demokrasiye doğru yöne-
lirken, buluşma noktasının adı belliydı: "Demokratik
sosyalizm", yanı "ozgurlükçü toplumculuk..."
••'•
O tarihlerde bunu bir tür "ütopya " sayanlar çoğunluk-
taydı.. Kimine göre, bunun gerçekleşeceği kuşkuluydu.
Kimine göre de, böyle bir şeyi görmeye bizim deçocuk-
larımızın da ömrü yetmeyecekti.
1970 yılında Istanbul'da CHP Gençlik Kolları'nca dü-
zenlenen "Birinci Demokratik Sol Duşunce Forumu"-
nda bu kuramı savunmuştum.. Yadırgandım. Tepki al-
dım.
Ne Marksist sol böyle bir şeyi içine sindirmeye hazır-
dı, ne de Kemalist sol!..
Ama "Demokratik sol tarihsel bir sentezdir!" sözüm,
bazı gazetelerin birinci sayfalarına başlık olmuştu.. Ve
ben, geleceğin egemen ideolojisinin, "sosyalizm' ' ile
"liberalizm"in bir sentezi olmak zorunda bulunduğunu
savunmayı sürdürdüm.
Bu CHP içindeki bir kanadı çok tedirgin etti. Ünlü Kızıl-
cahamam seminerlerinde ve daha sonrasında konuş-
mamı engellemek ısteyenler çıktı. "Kafaları kanştır-
mak "\asuç\andım.
Ama Sayın Ecevit'in desteğı sayesinde beni sustura-
madılar Her defasında benden sonra söz ahp, söyledik-
lerimin yanlış olduğunu savunmakla yetinmek zorunda
kaldılar.
Sayın Demirel in sözcülerine göre ise, ben zaten
"Marksist-Leninist" olmuştum..
•••
Sovyet imparatorluğu çökerken, tek parti diktatörlüğü-
ne karşı oluşmuş tepki birikiminin patlaması yaşandı.
Birçok yerde iktidarlan "doğal"olarak sağcılarkazandı-
lar.
Ve sağcı yönetimler, geçmiş dönemin kazanımlarının
olumlu yanlarmın anlaşılmasını kolaylaştırdı
1992'de Litvanya'da devlet başkanlığı seçımlerini eski
komünistlerın adayı kazandı. 1993'te Polonyada genel
seçimleri eski komünistler önde bitirdiler. Macaristan'-
da geçenlerde yapılan seçimlerde eski komünistlerin
başarılı oldukları anlaşılıyor. Doğu Almanya'da bile, es-
ki komünistlerin yeniden güçlenmeye başladıkları göru-
lüyor.
Romanya'dan Orta Asya'ya kadar, birçok ülkede za-
ten eski komünistler iktidardalar.
Ama eski komünistler artık "/romt/n/sf"değiller.
isimleri de değişti, ideolojilerinin çerçevesi de.. "De-,
mokratik sosyalizm "de buluştular. Batı'dakiler ise çok- ,
tan oraya gelmişlerdi.
•••
Sovyet imparatorluğu çökerken, sabırsız ve isterik
çığlıklardan aklın sesi duyulmaz hale gelmişti.
-Ideolojileröldü!..
- Tarihin sonu geldi!..
Oysa ne son vardı ne de &en Sadece bir "model" U-
kanmıştı.. Bir ortaçağ toplumunu sanayi toplumuna dö-
nüştüren, ama demokratik gereksinmeleri karşılamada
yetersiz kalan bir "model..."
Sosyalizm eşittir "üretim araçlarının mulkiyetinin
devlette oluşu" propagandası bir çarpıtmaydı. "Amaç"
ile "araç"ın karıştırılmasından kaynaklanan bir çarpıt-
ma..
Toplumculukta "amaç", toplumsal çıkarların bireysel
çıkarların önüne geçmesidir.. Hakça bir paylaşımdır..
Emeğin önceliğidir.
Emekçi hak ettiğini alamıyorsa.. Kendısiyle uzaktan
yakından ilgili kararların oluşumuna etkin bir biçimde
katılamıyorsa.. Çalıştığı fabrikanın başında bir devlet
memurunun ya da patronun adamının oluşu ne fark
eder ki?!..
Sosyalizm ölmedi, sıyasal ve ekonomik iktidarlan tek
elde toplayan model öldü. O model 1917nin Rusyası'-
nda gelişmenin "motoru" idi; 1987'nin Rusyası'nda ge-
lişmenin "ayakbağı"olmuştu.
1917'de bilinçli bir "öncü" güce gereksinme vardı.
1987'de ise, Komünist Partisi üyesi ile sokaktaki adarr»
arasmda fark kalmamıştı!
Mant'ın tanımladığı anlamda devrim asıl şimdi yaşa-
nıyor!
Değişen altyapıyı taşıyamayan eski kurumlar yıkılıyor
ve özgürlükçü bir üstyapı oluşuyor.. "Tarihsel sentez'\
-iki adım ileri bir adım geri- gerçekleşıyor...
Türk solu "gaflet" içinde fark etmese de dünya
dönmeyi sürdürüyor!
Aydın EnginDGM'de
yargdandı
• Gazetemiz imtiyaz sahibi Berin Nadi ile eski
Yazıişleri Müdürü Aydın Engin'in yargılandığı
davada duruşma, savcılığın esas hakkındaki
görüşünü hazırlaması için ileri bir tarihe ertelendi.
İstanbul Haber Servisi - Ga- olan bölümlerini alıp vav>
eski yazıişlerizetemız eski yazıışlen mu-
dürlerinden Aydın Engin. bir
habcrde "terör örgütünfin bil-
dirisini yayımlamak" suçunu
işlediği gerekçesıyle açılan da-
vada ifade verdi.
Gazetemizde 27 Ekim 1993
tarihinde yayımlanan "PKK'-
dan Hürriyet'e tetıdit" başlıklı
haber nedeniyle hakkında Te-
rörle Mücadele Yasası'nın 6.
maddesi uyannca para cezası
istenen Aydın Engin. İstanbul
1. DGM'de dün yapılan du-
ruşmaya katıldı. İfadesınde,
"yasadışı örgüt bildirisinin bazı
bölümlerini tırnak içinde
yayonlamak" suçlamasıyla
yargılandığını kaydeden En-
gin, bildirinin bütün olarak
basılmadığını dile getirerek
"Biz, bildirinin haber değeri
. yy
mlayarak. halkı, o bölgedeki
uygulamalar ve olaylar konu-
sunda bilgilendirme görevimizi
yerine getirdik" dedi. Haberin
yayımlandığı günlerde PKK'-
nın gazetecileri kaçırarak teh-
dit ettiğini. gazete satışlannı
engellediğini anımsatan En-
gin, bu haberi yayımlayarak
suç işlemediklerini, aksine
PKK'nın demokrasi dışı uy-
gulamalan konusunda haber
vcrme görevini yerine getirdi-
ğini belirtti.
Gazetemiz imtiyaz sahibi
Berin Nadi ile Aydın Engin'in
yargılandığı davada mahke-
me, dosyanın. esas hakkında-
ki görüşün hazırlanrnası ıçin
savcıhğa verilmesini karar-
laştırarak duruşmayı ileri bir
tarihe erteledi.
PARLAMENTONIINBOYUTLARI
Rahmi Kumaş 40 000(KDVıpnde)