Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 24NISAN1994PAZAR
OLAYLAR VE GORUŞLER
'Bekçi, geceninneresindeyiz?'
Saymakla bıtme>ecek olan daha bır yığın çağdaşlığa. laıklığe
ve Ataturkçuluğeavkın davranış ve uygulamalar karşısında,
neyazık kı Çankaya'dakı nobetçımızdu>arsızlık ve
umursamazlık ıçındedır
M. İSKENDER ÖZTURANLI Aîatürkçü Düşünce
Derneğiİzmir ŞubesiBaşkam
K
uçuk bır kasabada
geçtı çocukluğum
Elektnk bıle >oktu
kasabamızda Sokak
lambalan\la ışırdı
mahallcmız Çoğu
yollanmız karanhktı Bır duduk sesı\ -
k uyarurdım gece yansı Korkardım
Korkma derdı anam. "bekçi babanın
dtidfiğü bu. Geceleri bizi bekleven
adam". Rahatlardım
Evımız gaz lambalanvla a>dınlanır-
dı Sokaklanmız, odalanmız \an ka-
ranhktı ama, aydınlık duşuncelere vo-
nelmıştık Nınem \taturk'un getır-
dığı aydınlanmayla arkadaşlanyla bır-
lıklc ustunden çarşafı atmış manlo
gıymıştı Ujgar bır kılığa burunmuştu
altmışından sonra Mahallemızın ka-
dınlan duşunmuşler, taşınmışlar, uy-
garlık >olunu seçmışlerdı Üstelık beş
vakıt namaz kılıvordu hepsı Ötekı ar-
kadaşlan gıbı nınem de okuma \azma
bılmezdı Ama çeşıtlı dualar oğretmış-
tı bana Şımdı bıle vatağa gırdığımde.
onun oğrettığı dualan okur. onu anı-
msanm hep Yedı vaşımda okula gon-
derdıler benı Bazı şeyler oğrenmeve
başladım Ilk oğrendığım değerlerden
bın Mustafa Kemal'dı Daha sonra
Ataturk oldu Mustafa Kemal Za-
manla onun japtıklannı. vapamadı-
klannı algılamava başladım. uzenne
vazılan şıırlen oİcudum "Biz uvurduk
o bizleri beklerdi / Uyudu nöbeti bizlere
verdi" dızelenvle karşılaştım bır gun
Bevnımden vurulmuşa dondum Ço-
cukluk yıllanmın bekçısı canlandı
gozlenmın onunde Bekçı babanın
mahallemızı beklemesı>le. Ataturk un
yurdumuzu beklemesı arasındakı ben-
zerlığı duşundum uzun uzun
Cumhunvetın onuncu vılında evı-
mızın sokak kapısına kâğıttan fenerler
asmıştık Içındemumlar>anıvordubu
fenerlenn Ataturk sayesınde bu
mumlar zamanla elektnğe donuştu
Ataturk'un getırdığı avdınlıktı bu
Hem çevremız. hem kafamız avdınla-
nıyordu
Anlayamadığımız 'nöbetçilik
1
Turkıvemız o donemlerden bugun-
lere ulaştı Şımdı valnız kasabalar de-
ğıl kovler de pınldıvor tum yorelerı-
mızde Nevar kı kımı kışılenn duşun-
celenndekı ıjıklar sondu >a\aş >a\aş
Daha doğrusu sonduruldu Ataturk
ılkelenndenodunlervenldı once Son-
ra da vapıtlan vıkıldı teker teker
Bugun devletın en ust katında otu-
ran Cumhurbaşkanımız, "Çankaya'-
da Atatürk'ün nobetini beklediğini,
orada onun nıhumı soluduğunu" belırtı-
vor ara sıra "Laik cumhuriverin bekçi-
liğini" vaptığını so\lu\or "Madem
ki" dryor "ben buradavım, o halde
Turkive'de demokrasi >ardır".
Kımı zaman kara kara duşunmu-
şumdur kendı kendıme Bu nobetçılık
nasıl bır nobetçılıktır dıye Ne yalan
sovle>e\ım. henuz anlavabılmış değı-
lım bunu Çunkunınemın jıllaroncesı
çıkanp attığı kara çarşaf yenıden gel-
mış ulkemıze Genç kızlanmız o guze-
lım başlanna vakıştırmışlar kara çar-
şafı "Peçe altındaki, kafes altındaki
kadını artık tarihte aramak gerekir"
dıven Ataturk'un \olundan a\nlıp
"Başortüsunü tnilli kıvafet haline geti-
receğiz" bıçımınde konuşan polıtıka-
cılann peşıne takılmışlar İktıdar kol-
tuklan bağışlanmış bu polıtıkacılara
Izınlı \e ızınsız Kuran kurslannda şe-
rıat antlan ıçınlmış. Ataturk duşmanı
gençler vetıştınlmış >ıllar >ılı
Meşrutıvet anayasalarında "Devle-
tin dini, İslam dinidir" yargısı \ardır
Osmanlı de\ letı. teokratık bır dev lettır
bu nedenle Ama o vıllarda hıçbır ku-
ruluşta mescıt dıve bır şev voktur
"Çaltşmak ibadettir", "Okumak ıba-
detten ustundür" bıçımındekı hadis'ler
doğrultusundadır uvgulama Ama
şımdı anavasamızda laıklık ılkesı ol-
masına karşın. tum resmı daırelerde
mescıtler açılmış, bazı okullarda camı-
ler yapılmıştır
Hem 1982 Ana>asası"nda. hem de
Mıllı Eğıtım Temel \ asası nda "çağ-
daş ve bilimsel eğitim"den soz edılmek-
tedır Ne \ar kı çağdaşlıktan ve bılım-
sellıkıen uzak okullar açılmıştır vur-
dumuzda Tanzımatdonemının"mek-
tep-medrese" a\rımı getınlmıştır
Okullar medreseleştırılmış. oğrencıler
mollalaştınlmıştır İkı başlı bır eğıtım
sıstemıvle ıkı tıp ınsan varatılmıştır
Ataturk devnmının temel taşı olan
\e ana_vasanın korumdM altında bulu-
nan "Öğretim Birliği V asası" uv gula-
ma alanından kaldırılmış Mıllı Eğıtım
orgutu. dın de\ letı >andaşlanna teslım
edılmıştır Bırer meslek okulu nıtelı-
ğınde duşunulcn ımam-hatıp okullan,
\asalara avkın bıçımde temel eğıtım
duzevıneçıkanlmıijtır Bu gıdışın sonu
hıç kuşkusuz rejım bunalımıdır
Düşmanca \ok edilen
kurumlar
Ataturk un devnmın kalelen olarak
duşledığı Halkevleri ve Halkodaları
1950'lerde. ydşatılması ıçın mal\ arlığı-
nı ozguledığı Turk Dil Kunımu ıle
Tıirk Tarih Kurumu ıse 1980 lı vıllar-
da. evrensel hukuk kurallanna ve
Turk poatıf hukukuna aykın bıçımde
çıkanlan bır vasa ıle Ataturk gıbı bır
devlet kurucusunun vasıyetnamesı de
ıpta! edılerek kapatılmış. bınncı ve
ıkmcı koalıs>on protokollennde bu
kurumlann >enıden açılacağı behrtıl-
mış olmasına karşın. bugune değın bu
volda tek adım atılmamıştır
Sa>makla bıtmevecek olan daha bır
vığın çağdaşlığa laıklığe ve Ataturk-
çuluğe av kın dav ranış ve uygulamalar
karşısında. ne vazık kı Çanka>a'dakı
nobetçımız duyarsızhk ve umursa-
mazlık ıçındedır Anajasanın buyru-
ğu doğrultusunda "devlet organlarının
düzenli ve uvumlu çalışması" volunda
uyanlaryapacağına, başbakanlarlası-
yasal polemıklere gırmekte, "anavasal
vetkisinin van başkanlık sistemine ben-
zediğini" sovlemesıne karşın. laık ve
demokratık duzene gereğı gıbı sahıp
çıkmamaktadır Mezarcı'nın yarattığı
son ola> uzenne bır bıldın vayımla-
mak suretıylegorevını >aptığı kanısın-
dadır Yurdumuzda Mezarcı gıbı bın-
lerce kışının vetışmekte olduğundan
sankı hıç haben yoktur
Ülkemızın devnmcı ve Ataturkçu
guçlen hemen hemen her gun tehlıke-
nın bo>utlannı dıle getırmektedırler
Ne var kı 'bekçi baba'mız bunlann tu-
munu gormezlıkten. duvmazlıktan
gelmektedır Vatanımızın bırlık ve dır-
lığını Selçuk ve Osmanlı donemlennın
çağını vıtırmış polıtıkalannda ara-
maktadır Bu durum karşısında, "Bek-
çi, gecenin neresindeviz" dı\e sormak
hakkımız değıl mıdır1
ARADABIR
HALtTÇELENK Hukukçu
Ders Almak
Hukuk kurallan ıle toplumsal gelışmeler arasmda stkı
bır ılışkının bulunduğu bılınen bır gerçektır Başka bır
deyışle toplumsal geltşmeler hukuk kurallarının duzen-
lenmesınde oncul bır rol oynarlar Bu duzenlemelerde
sıyasal ıktıdarı elınde bulunduran partılerın tutumunun
da olumlu ya da olumsuz etkılerı olduğu gorulur Bu ol-
gu, sıyasal ıktıdarların yasama çalışma ve uygulamala-
rmı bellı sınıfların çıkarları doğrultusunda yonlendırme-
lerınden kaynaklanır
Bu açıdan yaşadığımız doneme baktığımız zaman
açıkladığımız toplumsal ve sıyasal gerçeğın açık ornek-
lerını gormek ve gostermek mumkundur Terorle Muca-
dele Yasası nda yapılmak ıstenılen son değışıklıkler
bunun tıpık bır orneğıdır
Ceza yasasında yer alan suç ve ceza hukumlerı karşı-
sında ayrıca bır Terorle Mucadele Yasası'na gerek bu-
lunup bulunmadığı, ceza yasasında yapılacak kımı değı-
şıklıklerle teror olarak nıtelenen eylemlerın onlenebılıp
onlenemeyeceğı konularını bır yana bırakarak bugunku
aşamada, Terorle Mucadele Yasası'nın yukarıda sozu
edilen 8 maddesı uzerınde yenıden bır değerlendırme
yapmak ıstıyoruz
Geçen sonbaharda Terorle Mucadele Yasası nda de-
ğışıklık yapılması gundeme getırılmış ve hukumet ortağı
SHP, Sıvas'ta 37 sanatçı, yazar şaır ve aydının şerıat
yanlısı bır topluluk tarafından otelın ateşe verılerek ya-
kılması olayını goz onune alarak yasanın sekızıncı mad-
desıne laıklık karşıtı eylemlerın de konulmasını ıstemıs-
tı Bu onerı koalısyon ortakları arasmda uzun suren
tartışmalara neden olmuş ve DYP, bu onerıye karşı çık-
mıştı Koalısyon ortağı SHP nın maddeye ılışkın onerısı
basına yansıyan bıçımıyle şoyleydı
"Hangı yontem, maksat ve duşunceyle olursa olsun,
Turkıye Cumhurıyetı Devletı 'nın ulkesı ve mılletıyle bo-
lunmez butunluğunu bozmayı hedefalan yazılı ve sozlu
propaganda, toplantı gosterı veya yuruyuş yapılamaz
Kımse, baskı, cebır ve sıddet korkutma, sındırme veya
tehdıt yontemlerınden bırmı kullanarak propaganda
yapmak suretıyle, kışılerı ve toplulukları devletın laık nı-
telığını bozmayı amaclayan orgutlu veya orgutlenmış
fııllere veya davranışlara ıtemez sevk edemez Herhan-
gı bır toplantı, gosterı ve yuruyuşu devletın laık nıtelığını
bozma amacına yoneltemez Yapanlar hakkında 2 yıl-
dan 5 yıla kadar ağır hapıs cezası hukmolunur
Bız, maddenın bınncı tumcesındekı duzenlemedesalt
duşuncenın cezalandırılmastnı ıkıncı tumcesınde ıse
suçun oluşması ıçın şıddetoğesı nıngetırılmesını boy-
lece ıkı suç arasmda çıft standart kullanılmasını eleştır-
mış, ancak Sıvas olayları ıle Turkıye de demokratık ve
laık cumhurıyete karşı guclu cıddı ve tehlıkelı bır akımın
ortaya çıktığını gorerek laıklık karşıtı eylemlerın onlen-
mesı ıçın yasal duzenleme yapılması gerektığını savun-
muştuk
Koalısyonun ıkı ortağının anlasamamaları nedenıyle
yasa değışıklığı çalışmaları 1994 yılına ertelenmış ara-
ya yerel seçım çalışmaları gırmış 27 Mart secımlerı
yapılmış ve Refah Partısı bu seçımlerden oylarını arttıra-
rak çıkmıştır Değışıklık tasarısı da gunumuze kadar
bekletılmıştır
Geçen gunlerde Bosna dakı Musluman halka karşı
'Sırp katlıamı'n\ protesto gerekcesıyle Ankara da ve Is-
tanbul'da Taksım alanlarında RP ve MHP mensupları
tarafından yasadışı toplantılar duzenlenmış toplantılar-
da RP ve MHP bayrakları yanında yeşıl bayraklar tasın-
mış ve toplantılar laıklık karşıtı eylemlere donusmuştur
Ankara Devlet Guvenlık Mahkemesı Başsavcılığı tara-
fından Ankara da gozaltına alınan 22 kışının İBDA-C (is-
lamı Buyuk Doğu Akıncılar Cephesı) uyesı oldukları
saptanmıştır Toplantılarda bırcok elcılık bınası taslan-
mış, Bırleşmış Mılletler bınasına saldırılmıs bu bınalar-
da buyuk hasar meydana gelmıstır
Duşunuyoruz Acaba koalısyon hukumetının buyuk
ortağı DYP bu olaylardan sonra laıklık karşıtı eylemlerın
suç sayılması ve ceza yaptırımına bağlanması konusun-
da olumsuz tavrına son verecek mıdır"? Yoksa olayların
onlenemezhalegelmesını mıbekleyecektır'?Eğergelış-
melerden ders alınacaksa laık ve demokratık cumhurı-
yetın ağır ve cıddı bır tehlıke karşısında bulunduğu ger-
çeğı goz onune alınarak Terorle Mucadele Yasası nın
sekızıncı maddesıne laıklık karşıtı eylemler eklenmelı
ve yasa değışıklığı en kısa zamanda gerceklestırılmelı-
dır
TARTIŞMA
Montrö Sözleşmesi hükümleri
HENDEK ASLİYE HUKUK MAHKEMESI
(İş)
Savı 199^ 67
Davacı SS Kurumu Mudurluğu tarafından 28 8 1988 tanhınde
meydana gelen trafık ış kazabi sonucu vefat eden Hacı Damoglu mı-
rasçılanna 44 720 791 lıra odendığı v e bu odenen meblağın tahsılı ıçın
davahlar Sulevman Bolluk ve Guneş Sıgorta AŞ alevhıneaçılan rucu-
en tazmınat davasında dav alı Sulev man Bolluk un her turlu araınala-
ra rağmen adresının tespıt edılıp teblıgatın yapılmadığından ılanen J
teblığıne karar verılmış olmakla duruşma gunu olan 8 6 1994 gunu rj
saat 9 30'da mahkemede hazır bulunmanız veva bır vekılle kendınızı c
temsıl etürmenız. gelmedığınız takdırde vokluğunuzda \argilamava 5
devam edılıp ve karar serılecegı hususuılan olunur 14 1 1994 (2
I
Giriş
Turkıve'nın,
aemılenn Turk
Boğazlanndan
geçışlen ıle ılgılı
• duzenlemeler
vaparak, hem İstanbul
Boğazı-Marmara
Denızı-Çanakkale
Boğazı'ndan oluşan bolgenın.
hem de geçen gemılenn
guvenlığını sağlayacak
onlemler almasının, baa kışı ve
kuruluşiarda duraksamaya yol
açtısngorülmektedır Aynca
medyaya, ılgılı devletlerden
tepkı veıtırazlargeldığı
volunda haberler
vansımaktadır
Aşağıda 1 Temmuz 1994'te
v ururluğe gırecek olan tûzükle
v apılrruş duzenlemelenn
Montro Sozleşmesı'ne aykın
olmadığını belırtmeye ve
boylece duraksamaya yer
olmadığını göstermeye"
çahşacağız
II. Sözleşmenin dibacesindeki
tümce
20 7 1936tanhlısozleşmenm
gınşınde (dıbacesınde) yer alan
uzun tumcenın ılk bolumu
sovledır
Boğazlar umumi tabiri altında
ifade edilen Çanakkale Boğazı,
Marmara Denizi \e Karadeniz
Boğazı'nda geçışı v e seyn
sefaını Lozan.. Sulh
Nîuahedenamesi'nin 23.
maddesıv le tespıt edilen
prensibi, Turkıye'nın emruyetı
ve Karadeniz sahıldan
devletlenn Karadenız'dekı
emnıyetı çerçevesi dahilinde
koruv acak tarzda tanzim etmek
arzusuvla mutehassis olarak"
Bu gınş cumlecığı. anılan
sozleşmerun ne amaçla
yapıldığını çok açık bıçımde
anlatmaktadır, bu nedenle,
hukuksal meünlenn > orumuna
ılışkın kurallar bakımından
sozleşme hukumlennın bu
amaca uv gun olarak
vorumlanması gerekir
îstanbul ıçın buyuk bır tehlıke
v aratan ve Boğazıçı'nın ıkı
tarafında 350 kadar gemı
bınkmesıne yol açan son olay
(13 3 1994'tekıtanker-şılep
çarpışması). Boğazıçı'nde
meydana gelen bır tanker
kazasının hem Turkıve nın.
hem de mal akışı cıddı boyutta
aksayan Karadeniz sahıldan
devletlenn guvenlığını ne
olçude etkıledığını gostermıştır
Bu bakımdan. olgulardan
çıkanlacak sonuçlara
bakılarak ve Montro
Sozleşmesf nın ozunu
esırgeyerek "Turkive'nin ve
Karadeniz sahildarı devletlerin"
guvenlığını korumak uzere
ahnacak onlemler sozleşmev e
aykın sayılmaz
"Ilke" nıtelığındekı bu genel
açıklama benımsendıkten
sonra, bırazdaha aynntıya
ınılebılır
III. Ticaret gemilerinin "transit
geçiş" ozgurluğu
Sozleşme. 2 maddesıvje banş
zamanı ticaret gemilerinin
-bay rağı ve \ uku ne olursa
olsun- gunduz ve gece hıçbır
merasıme tâbı olmadan tam
geçiş özgurluğunden
> ararlanmalannı ongormuştur
"Tıcaret eemisi" nedır
0
Bu soru
ılktenvadırganabılır. ancak,
uzennde bıraz durunca >ersız
bır soru olmadığı gorulur
Suda vuzen bır nesnenın gemı
sayılıpsavılmavacağıher
hukuk çev resınde tartışılmıştır,
Almanv a'da v a da Turkıye"de
dun gemı sa>ılan bugun
savılmamıştır. bılım ve
teİcnolojıdekı gelışme,
denızdekı yapılan
çeşıtlendırmekte. buda neyın
gemı sayılacağı ustundekı
hukuksal tartışmalann surup
gıtmesıne >ol açmaktadır
Gece karanlığında Boğazlar
bolgesıne gıren bır nesnenın
gemı savılıp sayılmayacağıru
Tuıkıye yonetımı nasıl
anlayacaktır''Bu. sozkonusu
yuzer cısmın yonetıcısının
(kaptanının) vereceğı bılgı ve
bu bıleının denetlenmesı> le
olanaklıdır Şu halde. geçiş
1986 YIU VE 86/10911 SAY1U BAKANLAR KURULU KARARINA GOHE SIGARA SAĞLIĞA ZARAflLCHR
Devrim Bilinci
Y
uce Ataturk ve
arkadaşlanrun,
Kurtuluş
Savaşfnı
kazanıpıç
engellemelen
aşarak kurduklan cumhunyet.
Turk toplumunaçağdaşlaşma
yollannı açma>ı amaçlıvordu
Ne v azık kı bugun bıle bu
yollaraengeller
konulmaktadır Buengellenn
deaşılacağıkesındır Boyle
olacağının kesın kanıtı.
Ataturk'un olum ve
cumhunyet ılkelennı
sav unanlann oldurulme
vıldonumlennde oluştuğu
gorulen gorkemlı ulusal
butunleşmedır(Aksov lar
Lçok lar, Mumcu'lann
anılmalan)
Buvazıda. bırdevnm
vasamızındurumu
ırdelenecektır Ataturk'un
buvuk onem verdığı bu yasava
gore toplumdakı seslenış
(hıtap) karmaşasına bır duzen
vermek kışılen kendı
aralannda v e dev let karşısında
eşıtleştırmek amacıyla "ağa,
hacı, hafız, hoca, molla, efendi,
bev, bev efendi, hanım,
hanımefendi, paşa" sozcuklen
yasaklanmıştır.
Toplumda kışılen eşıt gorme
ısteğı, Ataturk'un, goruşlenne
ha> ranlık duv dueu Tevfık
Fik"refınd867-1915)
"Kardeşlik" adlı şunnde
gorulmektedır Oğr Gor Bav
Y Yıldınm'ın. T Fıkret ın 125
doğumvılınedenı\levapılanbır
anma torenınde okumuş
olduğu bu şıırden bırkaç satır
aktanvorum
"Ne paşav ız biz, ne bev iz / İlm
aşıkı talebeyiz. / Av rı gav rı ne
bilmeyiz / Farkımız v ok, bizler
eşiz... Hep Osmanlı. hep
kardeşiz. Hep insanız / hep
kardeşiz."
Toplumun değışmesını
gelışmesını ıstemeven guçler ne
v azık kı soz konusu cumhurıv et
>asamızın ozunu
kav rav amamışlardır
Yonetımler de cumhunv et
ılkelennınvararlannıgenç
be> ınlere. onlann bılınçlenne.
yetennceverleştırememışlerdır
Karşı guçlenn, bırçok ılkeler
ıçın soyledıklen. "Buyasa
halkça benimsenmedi" sav ı
egemenlık kazanmıştır
Cumhunv et ılkelenne bıhnçlı
olarak ınanmış olanlann bu
durumları
hoşgormeveceklenne
ınanı>orum Kışılenn, ne
gerekçe ıle olursa olsun,
vasalara uvmama haklan
yoktur Bıryasayıyururlukten
kaldırmak. yalnız dev letın
vapacağıbırıştır
Kalkınmamızda egıtımın
bu> uk etkısı olduğu gerçeğı,
ozellıkle şu son gunlerde,
yazarlarca, sık sık dıle
getırılmektedır Talımve
Terbıve Kurulu Başkanı Bav
\ Ekıncı nın 15 Aralık 1993'
gunlu Cumhunyet tekıılgınç
vazısından bırkaç satır
aktanvorum
"Tal. veTer. Kurulu, Milli
Eğitim sistemimizin 20001i
v ıllarda vatandaşlarımızm
eğitim ihti>açlarına daha iyi
cevap verecek birvapıva
kavuşturulması gibi önemli bir
gorevi vesorumluluğu
vuklenmiştir. Bugorcvin
lav ıkıv la v enne getirilmesi için
herkesin vardımına ihtivacımız
vardır."
Bu çok v erınde olan ısteğe uv up
gerçekleştınlmesı dıleğı ıle
bırkaç soru soruvorum
Egjtımkurumlanndadevnm
vasalanoğretıhvormu0
Bunlann gorenekve
geleneklerden ustun tutulması
kesınlıkle u>gulanmaları
uzennde duruluv or mu°
Anayasamızın 142
maddesındekı. "Eğitim ve
oğretim Ataturk ilke\e
inkdapları doğrultusunda
v apılır" > argısı. "özelükle"
2590 sav ılı lakap ve unvanlan
kaldıran v asamız açısından goz
onune alınıyor mu
9
Yardım
beklenz
Rüştü Ergun
Işınbilimci (Radvolog)
yapacak nesnenın yonetıcısı
Boğazlar bolgesıne gırmeden
once Turkıye ve bılgı
vermelıdır
İşte bu mantıksal nedenledır kı.
anılan tuzukte > er alan v e
bolge>e gırmeden once
kaptanlara, yonetımındekı
'gemT hakkında bılgı verme
vukumluluğugetıren
hukumler. Montro
Sozleşmesf nın ne ozune ne de
lafzına aykın sayılabılır
Bu konuda onemle goz onunde
tutulması gereken ıkıncı nokta
şudur "Transit geçiş tam
özgürliığu"nden vararlanacak
ticaret gemısının, uluslararası
kurallara uygun olarak
uluslararası sefer yapabılecek
tıcaret gemısı olması şarttır
Geçiş vapmak ısteven gemırun
bu nıtelıkte olup olmadığını
Turk makamlan gemının geçışı
sırasında onu gozleyerek
anlayamazlar Bu nedenle,
"se>Tİsefer tam serbestisi"nden
yararlanmak ıste>ecek ticaret
gemısı, uluslararası sefer
yapabılecek bır gemı olduğunu
bıldırmel] ve Turkıye de bu
bıldınmı denetleyebılmelıdır
Bır ticaret gemısırun
uluslararası sefer yapabılmesı
ıçın-ılkı 1929"da,2 sı 1948'de,
3 su 1960'tavesonuncusu
1974'te kabul edılmış olan-
SOLAS hukümlenne uygun
nıtelıkteolmasışarttır Bu
uv gunluğun uzaktan bakılarak
denetlenmesı de olanak dışıdır
Bu nedenle, eeçış
ozgurluğunden yararlanmak
ısteven gemı, geçışe
başlamadan once Turk
makamlanna nıtelıklen
hakkında bılgı vermeh ve
Turkıye, sozleşme uyannca
geçiş hakkı olmayan bır
teknenın geçmesıne ızın v ermek
gıbı hukuka aykın bır duruma
Juşmemelıdır Bunu
Ndğla> acak olan da, tekne
. onetıcısının geçiş başlamadan
once bılgı vermesıdır
1 \ - Uluslararası sefer y apmay a
elverişli olarak başlamış her
ticaret gemisınin mutlak geçiş
hakkı varmıdır?
Yukanda belırtılenlerden
sonra. hem ucaret gemısı
olduğundan. hem de SOLAS
hukumlen uyannca "denıze
elverişli" olduğundan kuşku
bulunma> an bır gemırun "geçiş
hakkı mutlaktır" denebılır mı0
Bu soru da ılkten yersız
gorulebılır, ancak, uzennde
bıraz durunca yersız olmadığı
anlaşıhr
SOLAS'a uvgun bır ticaret
gemısınde yangın çıksa ve bu
gemı \ ana > ana Boğazlar
bolgesıne gırse sozleşme
uyannca transit geçiş
hakkından yararlanabılecek
mıdır
9
Ya da, transit geçen
gemının ıçındeçıkan bır arbede
sonucunda kaptan ve ıkı zabıt
olse, bu gemı gene de geçiş
hakkından yararlanabılecek
mıdır9
Işte, bu kısa açıklamalara ve
venlen orneklere dayanarak.
Turkıve nın Montro
Sözleşmesi hukümlenne a> kın
duşmeksızın somutola>lann
ırdelenmesınden çıkan
sonuçlara uluslararası
sozleşmelenn hukümlenne \e
teknolojının sağladığı
olanaklara dav anan onlemler
almasının doğal olduğunu
sovjeyebılınz
Av. Gündüz Aybay
Denız Hukuku Dern 2.
Başkanı
PENCERE
PARLAME\TONIIN
BOYUTLARI
Rahmi Kumaş
40 000 (KDV ıçınde)
Çağdaş \a\ınfan TurkocağıCad
39-41 Caçaloğtu-Isıanbul
Ödemeti gooderilmez
Sakın PaniklemeyinL
Tony Buzan, Interbank ın aracılığıyla İstanbul a gel-
mıs Cırağan Sarayı nda ülkemızın ust duzeyde yonetı-
cılerıne ve ısadamlarına ders verıyormus Beyın uz-
manı-Buzan bugune kadar IBM Bayer Shell Sıemens
BP, Brıtısh Telecom vb şırketlerınyonetıcılerınesorun-
larını cozmelerı ıcın akıl harıtaları ıle yardım etmış
Yalnız yuzde 1 'ını kullandığımız beynımızden daha çok
yararlanmanın yollarını gostermış
Buzan demıs kı
-Panık uretmeyı bırakın1
Akıl vermıs
-Krız suresmce cok buyuk fırsatlar ortaya cıkar, ıcın-
de bulunduğunuz durumu iyi kavrayın1
Doğrudur
Her seyden once ınsanın beyınsel gucunu tumuyle
kullanamadığı doğrudur Aziz Nesin, Turklerın yuzde
601 aptaldır dedığı zaman herkes çok kızdı, ama, ıçı-
mızde kım beynını yeterınce kullanabılıyor?
Kafayı calıstırmak kolay mP
•
Azız Nesın sanırım yanlıs bır yontem kullandı, Turk-
lerın yuzde 601 aptaldır dedı
Oysa Turkler zekıdır
Turkler calıskandır
Turkler yureklıdır
Ama
Bızaptalız Bıztembelız
Bız korkağız
Inanmazsanız bırdeneyın bırtoplulukta Bız neaptal
toplumuz deyın kımse ters karşılamaz ya da Bız ne
tembel mılletız ' dıye konusun herkes hak verır ama
bız yerıne Turk u koydunuz mu kıyamet kopar
Öyle gorunuyor kı bız ayrı bır toplumuz Turkler de
bızden uzakta bır ulus
Turk etozkondurmayız pekı enunluyonetıcılerımız
ışadamlarımız Cırağan Sarayı nda toplanmıslar akılla-
rını nasıl calıstıracaklarını Amerıkalı beyın uzmanı -
ndan oğrenmıyorlar mı"7
Sakın dudak bukmeyın ınsan
olunceye dek oğrencıdır beynımızın hıc olmazsa yeterlı
bolumunu calıstırabılmek ıcın ne yapsak az gelır
•
Beyın uzmanı krız den ders alarak elımızdekı fırsatı
kullanabılmemız ıçın bır şart koyuyor
-Içınde bulunduğunuz durumu iyi kavrayın
1
Kavrayabılecek mıyız
7
Cok zor çunku 1980 lı yıllarda kımı kavramları bırbırı-
ne karıstırdık
Tuketım ıle savurganlık
Luks üekonfor
Başarı ıle kosedonuculuk
Iş ıle vurgun
Amerıkan Doları ıle Turk Lırası
Borsa ıle kumarhane
Bankacılık ıle tefecılık
Uckâğıtcılık ıle ış yonetımı
Ekonomı ıle monetarızm
Borc ıle sermaye
Bırbırıne karıştırılmadı mı
9
Bugun bıle İstanbul da ko-
daman ısadamları ışıgucubırakmıslar oturup hukumet
bozuyorlar hukumet kuruyorlar başbakan buluyorlar
başbakan satıyorlar sap ıle saman bırbırıne dolanıyor
•
1980 lı yıllarda 12 Eylul un Turkıye ye gıydırdığı sıya-
sal delı gomleğı 1990 larda parcalandı ekonomıde us-
tumuze bıçılen lıboşızm modası da geçıyor yenı bır
dunya gorusune ve yaşam bıçımıne doğru yol alıyoruz
Dun dunlebırlıkte ucuyor
'Çag atladık palavrasının ruyasından uyanmak ıçın
kafamızı duvara çarpmak gerekıyordu
Çarptık
Sakın panıklemeyın
1
Yarına bakın
1
ORHAN
KOCAOGLU
..VE DE SENTEYİZ..
24.4.94 D.30"da Edirnekapı Şehitliği
KITAPFUARI300'U AŞKIN YAYINEVININ
TÜM KITAPLARINDA
İNDİRIM
25 Mayıs - 30 Haziran
Düzenledigimiz geleneksel indirim
kampanyamızda okurlanmızla buluşmaktan
onur duyarız...
SOSYAL YAYINLAR
K İ T A P S A R A Y
Hahıali fad. No. 14 Caüaloglu-Ktanbul Tel: 522 52 13