Katalog

SAYFA CUMHURİYET2 24NİSAN1994PAZAR KULTUR 4 EnbüyüksanatlaMğisavunmaküf Bedri Baykam'm 4 Kuvay-ı Milliye' başlıklı sergisi Atatürk Kültür Merkezi'nde HANDAN ŞENKÖKEN Amerika'dan kesindönüşvaptığı 1987 \ılında la- iklikten sapmalan görmüş ve bunun Türkiye gibı eğitimı az ve enflasvondan ezilmiş bir toplumu beş- on yıl içinde nerelere götürebileceğini anında oku- muştu Bu tehlikeyi çok önceden sezip. bırçok poli- tikacıyı ve birçok kurumu harekete geçirmek ıçin çaba harcayanlann başında yer almıştı. Çünkü bi- raz psıkoloji, tarih. sosyolojı ve ' orta zeka düzeyin- de mantığı olan' her insan Türkiye"de ANAP ıktı- darı dönemının laiklikten verdiği ödünieri ülke> ı kısa sürede nereye götüreceğini kestırebilırdı. Ülke- mizdeki bırçok işadami ve msan bunlan okuva- madıysa herhalde '12 EyKil sendromuyla ilgili ola- rak apolitik, pa- rayla fazla içli dışlı>eyalnızköse dönmevi anıaçla- | yanbirtoplum'ol- manın faturasıydı bu. Bu nedenle sa- naisal arayışla- nnın en ortasında politikavar. Çün- kü sanat. 'insanın özgür düşüncesine »ebunların nerele- re yol alabileceği- ni en iyi temsil edenbirçıkışyolu' ve bugün ona gore 'en büyük sa- nat laikliği savun- mak" Bedri Baykam Atatürk Kültür Merkezi'nde açtığı 'Kuvay-ı Milliye' başlıklı sergisinde daha ön- ceki yıllarda açtığı 'Demokrasi Kutusu", "Kubilav '- ın Odası' ve "27 Mayıs' sergilerinde olduğu gibi ya- şadığımız günlere gönderme yapıyor. Baykam. başta Muammer Aksoy ve Lğur Viumcu olmak üzere tüm devrim şehitlerine ithaf ettiği sergisıyle birlikte Kemalizm üzerine söyleşilerin yer aldığı bir gazete de çıkardı. "Kuvay-ı Milliye" sergisi. arşiv çalışması ve resimlerle birlikte yedi avda gerçekleş- tirilmiş. Sadece Uğur Mumcu röportajını yaşama geçirebilmesi bir avını almış Bavkam'ın. Mumcu- nunheryazısıokunmuş, 1928- I939arası hersayfa ve hcr gün taranmış: Atatürk'ün demokratlığı sim- geleyen demeçler böylelikle ortaya çıkmış. Sergide Harbiye Askeri Müzesi'nden ödünç alınan Kurtu- luş Savaşı'nda kullamlmış silahlar. "Devrim Şehidi Kubilay' mekan düzenlemesi ve kanşık tekniklerle yapılmış resimler yer alıyor. Bu serginin iki tcmel amacı var. Birincisi.MustafaKemal'infaşist. totaliter.anti- demokratik. baskıcı lider olduğu safsatasını kırmak ve bunun yalanını. mantıksızlığını. bugün Kemalızme demodc diyen insanlann gülünçlüğü- nü ortaya çıkarmak. İkincisi. 2.Cumhuriyetçi deni- len kesimın Türkıye için terörden çok daha büyük tehlıke oluşturduğunu göstermek. "Bugün üzerinde oturduğumuz ülkenin varol- ması için yüz binlerce kişinin öldüğünü hatırlarsak. Bedri Baykam'm Atatürk Kültür Merkezi'ndeki 'Kuvay-ı Milliye' başlıklı sergisi a> sonuna dek sürecek. üzerinde vurüdüğümüz toprağın valnız toprak ol- madığını ve altında hakikaten kefensiz yatanlann olduğunu hatırlarsak. bugün üç tane saf demok- ratın kişisel kaprislerine ve laiklik olmadan demok- rasi olabileceğini zanneden felsefl özürlülere kap- tınlmavacak kadar pahalı bir cumhurivette yaşıyo- ruz." "İç Vianzaralar" başlıklı 32 sayfalık gazetesi de. "Atam İzındeyız' manşetlerini atıp. "Atatürk düş- manı' köşe vazarlannın "virüsleriyie halkı içten vı- kmaya çalışan" boyalı basının Türkiye'den sak- ladığı Kemalist oluşumlann tüm tohumlannı içeri- yor. Çokseslilik ve demokrasi adına Cumhuriyet düşmanı olduklannı açıkça ilan eden tüm yazarlan kadrolannda banndıran gazetelerin bir tane bile Kemalist yazarlannın olmamasını daçelişkili bulu- yor Baykam. "Türkiye'yi bugünlere getiren Kemalist aydınlan- maya karşı avaklanan yobazlardan çok, onların en bağnazlannı İslami düşünür' kimliğine çıkaran, saf vesorumsuz.sözde avdınlar >e med>adır. Bu bağnaz insanlara büyük filozof payesi veren medya istasyon- larının hepsini ikaz edivorum; aklınızı başınıza alın voksa çok vakında kocasını aldatan kadınlar taşla- narak mı. vinçle mi öldürülsün, onun açıkoturumunu 900'lü hatlarda yapmak istemiyorsamz aklınızı başınıza alın. Reklam. rating ve tiraj uğruna Türki- yeNe ortaçağ müsamereleri sey rettirmekten vazge- çin. Eşitlik ve uzlaşma uğnına zorla dayatılan ve so- kulan reklamlar olarak bitıneyen ortaçağ senfonileri yeter artık..." Anayasanın 163. maddesinın kalkmasının karşııı 141- 142.maddeler değil: pornografinın ser- best bırakılması Bedn Bavkam'a göre. "Her türlü düşünceye özgürlük tanıyacaksak, küçüklerin ko- runması şartıvla, pornografiye de sonsuz özgürlük tanımak lazımdı. Bir insan ben tamamen kapanıp, hiç bir milimetrekaremi göstermem deme hakkı var- sa. bir başkasının da her tarafımı göstermek istiyo- rum deme hakkı \ardır. Onun için 163'ü takasettiler fakat boş bir boşlukla takas ettiler. Sonsuz düşünce özgiuiüğü geldi, dolavısıyla 163 kalktı, fakat bu ol- duğu için Türkiye'de 200 de pomo shop açıldı dese- lerdi, ben o zajnan bunun sonsuz bir özgürlük adına getirildiğine belki inanırdmı." Clkemızde sadece cenazelerde tepki gösteren ve Pink Floyd'un yeni albümüKültür Servisi - Pink Floyd, 1987 yılında piyasaya çıkan "A Momentary Lapse Öf Reason"- dan beri düştüğü suskunluğu yenerek "The Divison Bell" isimlı yeni bir albüm çıkardı. "The Divison Bell", Pink Floyd'un Roger VVaters ile ya- şanan krizi geride bırakıp yolu- na devam etmekte kararlı oldu- ğunu kanıtlamayı amaçlıyor ve bunu başanyor da. Pink Floyd'un şu anki ele- manlan Dave Gilraour, Nick Mason ve Rick VVright bir ara- ya gelerek iki haftalık doğaçla- ma çalışmalardan sonra albü- mü oluşturdular. Waters tara- fından topluluktan atılan. an- cak sonradan diğer iki eleman tarafından yeniden Pink Floyd'a alınan Wright "Eski Pink Floyd geri gelmiş gibîydi" diyerek anlatıyor bu dene\imi. "The Divison BelPde Wright. 1973 yıh albümü "Dark Side Of The Moon"dan beri ilk kez solo söylüyor ve 1975 tarihli "VVish You VVere Here" albümünden sonra topluluktan aynlıp müzı- ği bırakarak kendi başına ka- ravanında yaşamaya başlayan saksofoncu Dick Parry bu al- bümle birlikte tekrar müziğe ve topluluğa geri dönüyor. Tüm bu nostaljik birlikteliklere bir de albümde yer alan şarkılann otobiyografik sözleri ekleniyor. "Keep Talking" (Konuşmaya Devam Et) isimli şarkıda Gil- mour. iniltiyi and'.ran bir sesle başansız iletişim çabalannın denizinde boğulduğunu söylü- yor. Pink Floyd hayranlan ka- çınılmaz olarak bu iletişimsizlik denizinde Waters'ın ve yeni ay- nldığı kansının da yer aldığını düşünüyorlar. Bu imalı sözler "Lost For VV'ords" isimli şarkı- da daha da belirginleşiyor. Gil- mour bu kez bize "Affetmeyi ve unutmayı teklif ettitn, o ise ce- henneme gitmemi önerdi" diyor. "WTıat Do You VV'ant From Me" (Benden Ne İstiyorsun) isimli parçada ise hüznün yerini alan bir öfkeyle haykınyor. "Kanımı mı istiyorsun / gözyaş- lanmı mı / Sesim çıkmaz olana dek / şarkı söylememi mi / yoksa parmaklarım kopana dek / gitar çalmamı mı?" Müzik kalitesi açısından ger- çekten de eski Pink Floyd'un düzeyini tutturmayı başaran "The Divison BelTin sadık hay- ranlara rağmen, eski satış ra- kamlannı tuturup tuturamaya- cağı ise henüz belli değil. Pink Floyd şu anda Dave Gilmour, Nick Mason vc Rick \\ right'tan oluşuyor.• 'The Divison Bell' isimli yeni albüm, Pink Floyd'un Roger Waters ile yaşanan krizi geride bırakıp, yoluna devam etmekte kararlı olduğunu kanıtlamayı amaçlıyorve bunu başanyor da Tiano' fılmi roman olduKültür Servisi - Hiçbir tican başan elde edeceği düşünülme- den çevrildikten sonra ilk göste- rimi Cannes Film Festivali'nde gerçekleştirilen ve Altın Pal- miye'yi aldıktan sonra dünya- nın dört bir y anında büyük bir ticari başan göstenp Amerika"- da bile 40 milyon dolar hasılat elde eden ve başansını üç Oscar ile taçlandıran "Piano", şimdi de bir romana dönüştürülerek yeni bir ticari başarının peşınde koşuyor. 1993 yılından akıllarda kalan ve ödüle koşan filmlerin hemen tümü bir kitabın beyaz perdeye uyarlamasıyken ("Schindler'in Listesi","Babam İçin", "Masu- miyet Çağı", "Günden Kalan- lar") "Piano" tek özgün yapıttı. Şimdi ise genel eğilımi tersine çevirerek edebivattan beyaz perdeye taşınmak yerine. beyaz perdeden romana dönüştürül- dü. Hem de tam altı haftada. Önce "Piano"nun yönetmeni ve senaryo yazan Jane Cam- pion'un soyunduğu romanlaş- tırma işini sonradan yazar Kate Puilinger devraldı ve fılmı tam 900 kez seyrederek günde 10 bin sözcük \azarak "Piano"yu romana dönüştürdü. Filmin görsel zenginliğini yazılı dile ak- tarmak ve tutucu bir dönemde geçen seks sahnelerine uygun dili bulmanın. cn çok zorlandığı noktalar olduğunu sövlüyor Puilinger Kitabın en çok ilgi çekecek \ anmın ise filmde belir- siz bırakılan bazı noktalann ki- tapta açıklanması olduğu düşü- nülüyor. Örneğin filmin başka- rakten Ada'run neden altı yaşı- ndan ben konuşmadığı roman- da aynntıh olarak anlatılıyor. Filmi beğenenlerin kitabı oku- madan edemeyeceğine ınanan yayımcı Li2 Calder ise romanın en azından 30 bin salacağı inancında. 'Piano'da Holly Hunter (Ada) veAnnaPaquin (Flora) birölümün arkasından vazı yazan insanlann tersi- ne Bedri Bavkanı böyle bir savaşın sürekiılığıne ınunıyor "Ben Atatürk'ün gençliğe hitabesini ciddi- ve alıyorum. O yurttaşlık bilgisi defterinde kalnıış. eski sararmış bir sayfa değil. Onu ciddiye alıvonım ve y asadığım şu dünv ada kullandığım, beni insan v a- pan, tüm hak >e özgürlükleri bana Kemalizmin ver- diğini bilivorum. Dolavısıvla ister ülkem, ister vurt- taşlarım, ister birev olarak kendim için bu hakları sav unmamın en son kertede de egoist biri olarak ken- dim için herkese fav da getirdiğini ve herkesin sorum- lu oiduğunu bildiğim için bu olay ı ciddiye alıyonun." Lğur Mumcu'nun arkasından yüz binler yürüdü. ama geçen yıl 10 nisanda vapılan laiklik yürüyüşü- ne sadece v e sadece on bin kişi katıldı. Bu yürüyüşe 200 bin kişi toplanabilseydi. Sıvas'ın yaşanmaya- cağını vurguluyor Baykam, çünkü önemli olan bu olay lardan sonra katılmak değil: "Bugün, varın, panellere katılmak, derneklere üye olmak, Cumhuriyet'i her gün okumak, Devinim dergisine üye ojmak, konferanslara g toplanıak. ilan toplamak...Bi/im halkımız bir büyük gazeteyi alıyor, ivi, Türkiye'de bugün her şey normal, bu onu kötüle- miş, şu bu demeci vermiş. Ben de normal hayatıma, daha çok para kazanmaya devam edebilirim di- yor. Halbuki karşı devrimciler apartmanın kapısından rutun da, köyden şehire inmiş iki gencin ya- rafmak istedikleri fotokopiyle vapılmış dergiye kadar herşeyi ciddiye alıyoıiar." Atatürkçü gençliğin çıkardığı "Devinim" dergisine yazı yazan. reklam ve abone bularak destek olan Baykam, bu dergiye ilan vermemek için "sekreterlerinin arkasına saklanan' birçok büyük işadamının şu anda ne düşün- düklcrini merak ediyor. Ama bir tek şeyden emin:" Hala uyan- mamışlardır ve paralarının yüz binde biri çok tatlıdır. Böyle oldu- ğu için de paralarının yüz binde yüz binini kaybedecekler. Ne yaptıklarını ve nereye gittiklerini ve kendi çıkarlarının nasıl korun- ması gerektiğini okuyamayan in- sanlar. Bu ülkede devlet adamı vasfı taşıyan politikacı olmadığı gibi maalesef işadamı vasfı taşı- yan işadamı da yok. Amerika'da en basit çevre olayında. adam he- men çıkarını kollar, hemen bütce- sinin yüzde onunu derhal buna ka- nalize eder. Bizde işadamı parasını faize mi, repoya mı yatıracağı dü- şümiyor, utanıyorum. Bir insan nasıl kendi bindiği dalın kesilme- sine sevirci kalır. inanamıvorum." Mustata Kemal'ı "çok ılenvı gören. çok uygar. çok avangard sanatçı ruhlu. insanlann ütopya dıve düşünemcyccck kadar ger- çekübtü görünen sahnelen gören kafasında kuran ve o hedefe son- suz ınançla vürüyen. çok demok- rat. ınsanları ıkna cdcrck gücunü onlardan alan. çok yukışıklı, hala çok etkilevıcı bir insan' olarak lanıınlıyor Bedri Bavkam. Onun kadar sonsuz özgürlüğc. çokses- liliğe. mantığı olmavan oiorıteye karşı gclmeyc kcndinı ddamış bir kışı, 'Kemalıstım' diyorsa Ke- malizm hıçbır baskı doktrını tuşımıyor \e Mustafa Kemal'in lemel avdınlanma telsele pren- sıplerinin üzerinde oturttuğu doğrulann teknolojı ne kadar ge- lişirse gelişsın. hiçbir zaman 21. yüzyılda da o çağda anakronik kalmavacağına ınanıvor. - Nevi şahsına münhasır'bir adam olduğunu belırten Bedn Bavkam. bovalı basının. medya- nın sunmaya çalıştığı "çapkın res- sam' imajının kitlelere ulaşması- nda engel olduğunu kabul ediv or. Oysa. ona göre demokrasiv ı. laik- liği. Atatürk'ü. özgür düşünceyi savunan bir insanın mutlaka çok ciddi. seksten ve kadınlardan kor- kan. çok tutucu. muhafazakar bir insan olması ıçın bir neden >ok. Türk toplumu yavaş. yavaş bunu görecek ve Bedri Baykam'ın kişi- lieinde çelışki olmadığını anlaya- cak. '23 Nisan Çocuk ŞenliğVsona eriyor Kültür Servisi - Fanta'nın katkılanyla İstanbul Belediyesi ŞehırTiyatrolan'nındüzcnlcdiğionuncu "23 Nisan Çocuk Şenlıği" kapsammdaki ücrctsiz oy un ve göstenler bugün sonaeriyor. Küçük izlevicılerbugünsaat 11.00'de Harbiyt Muhsın Ertuğrul Sahnesi'ndesunulacak "Bale Resitali"ni, Fatih Reşat Nun Sahnesi'nde "İnsanlar Bahçesi". Üsküdar Musahipzade Celal Sahnesi'nde "Şekerli Öykü", Kadıköy HaldunTaııerSahnesinde"YannıAkılYapar". Gaziosmanpaşa Sahnesi'nde ısc "Banş Oy uncaklan" adlı oy unlan görebilecekler. Yaşar Nabi Nayır Gençlik ödülleri Kültür Servisi - Varlık Dergısı v e yay ınevının kurucusu Yaşar Nabi Nayır'ın adına şiirve öykü dallannda düzenlenenyarışmayakatılmasüresi 1 mayıstasona eny or. 30 y aş v e altındakilerin katılabildiğj y anşmaya şiir dalında 10. öyküdalında5ürünlekatılınabıliyor. Katılmak isteyenlerin altışar kopya olarak hazırladıklan ürünlerinı "Yaşar Nabi Nayır Gençlik Ödülü. Piyer Loti Cad. Aybcrk Apt. No 7-9 34400Çcmberlitaş-İstanbul" adresınegöndermeleri gerekiyor. Jün üyeleri şıırdalında KemalÖzer. Hilmi Yavuz. Hulki Aktunç. SennurSezer, Enver Ercan: öykü dalında Leyla Erbil. Tarık Dursun K., Orhan Duru. Adnan Özy alçıner v e Sulhi Dölek. Yeşilyurt KulübiVnde çocuk oyunu Kültür Servisi - Yeşilv urt Spor Kulübü'nde sanat etkınlikleri başlıv or. Bu çerçevede ilk etkınlik çocuklar için düzenlenecek. İstanbul BuKarÇocuk Tiyatrosu. "Akıl Adası" adlı oyunu bugün saat 11,00'de ve 15.00'te kulübün kapalı spor salonunda sergıleyecek. Ankara ve İstanbuVda Kore Film Haftası Kültür Servisi -KorcCumhuriyeti Büyükelçiliği İstanbul veAnkara'dabirer"Kore Film Haftası" düzenliyor. 27-30 nisan tarihleri arasında İstanbul Atatürk Kültür Merkezi'nde. 9: 12 may ıs tarihleri arasında Ankara Orta Doğu Teknik Ünıversitesi'nde gerçekleştirilecek haftalarda şu filmleryeralacak: "Bir Küçük Pervane", "Çünkü Scn B\r Kadınsın". "Başını Dik Tut" ve "Kral Yonsan'ınGünlüğü". Filmler İstanbul'da saat 16.30ve 19.00'da. Ankara'da ise saat 17.00'de gösterilecek. Yunus Emre Halk Oyunlan'ndan 'Sıvas olayları' Kültür Servisi- Karaman Yunus Emre HalkOyunculan. sahncledikleri "Bu Ov un Oynanmamah" adlı eseri MadımakOtelı'ndeyakılanaydınlaraadadılar. Yaklaşık7 Karaman Yunus Emre Halk Oyunculan. Mehmet Tezkan'ın v azdığı "Bu Oyun Oynanmamalı" adlı yapıtını Karaman'dan sonra İçel'in Anamur ilçesinde de sahneledıler. Oy unda rol alan Şükrü Ayçiçek. bir ülkede ay dınlann ve sanatçılann v akılmasından daha ay ıp bir olayınolamayacağınıbelirterek'Bizamatörtıyatrocular olarak Sıvas'ı unutmadık. L'nutulmasını da istemediğimizden böv le bir oy un oy namay a karar verdik" dedi. Şaziye Erel'in resimleri Yapı Kredi Sanat GalerisVnde Kültür Servisi - Şaziye Erel'ın resım sergisi Yapı Kredi Beyoğlu Sanat Galensı'nde devam ediy or. Üçüncü kişisel sergisini açan Erel, sanatı hakkında şunlan söylüyor: "Yedi yıh aşan bir süre Istanbul'da çeşitli atelyele'rde çalışarak yoğun bir inceleme v e araştırma devresinden sonra edindiğim zengin birikimın ışığında oluşturduğum özgün resim biçim ve anlatımını y ansııan resimlerimT. ilk kişisel sergim olan Akbank Levent Sanat Galerisi'nde Nisan 1993'tesergiledım. Bunu İstanbul UlusThe Gallery'de Kasım 1993'ıe ikinci kişisel sergim takipetti. Üçüncü kişisel sergimı 14 Nisan - 6 May ısi 994 tarihleri arasında Yapı Kredi Bankası Beyoğlu Sanat Galerisi'nde gerçekleştirdim. İnsanın analitik'vapıstnıyorumlarken figüratifsürrealistbiranlatırntarzınıseçiyorurn. Bu doğrultuda resimlerimde bireyin sorunlannı, yalnızlıklanylaçevrelen arasında içedönük bir serüven yaşadıklannı vurgulayarak irdeliyonım." Bertolt Brecht'ten 'ME-TF Kültür Servisi - Brecht'in yıllar önce birçok kez basılmış ve ilgi görmüş olan ME-TI adlı kıtabı. Ahmet Cemal'in eski çevirisini yeniden gözden geçırmiş haliy le. bu kez. MİTOS Yayınlanncayavımlandı. Brecht. ME-Tİ'de. İsa'dan400 kadar yıl önce yaşamışÇinli filozof Mo-ti'nin düşüncelcrinı günümüze taşır vc Lnsanoğlunun aydın düşüncev e ulaşma v e insanca v aşama mücadelesini, tarihselboyutlanylaortavakoyar. Döneminde tutucu görüşlere karşı çıkmış. daha özgür bir dünv a ile sınıf farklılaşmasını ortadan kaldıncı düşünceleri sav unmuş olan Çinli fılozofun söylcdıklerı günümuz ıçın de hala geçerlilığini korumakta. Atatürk fotoğraflan Basın Mü'zesVnde Kültür Servisi-Grup Perıı Fotoğraf Kulübii. Atatürk ile ilgili bugünedek hiçbır verdevavımlanmamışolan ve orijinal negatifleri özel koieksıyonlannda bulunan fotoğrafları İstanbul Basın Müzesi'ndesergiliyor. Ata'yı Savarona'da. Trakya'da bir mancvrada. İran'şahı ile birlikte ve bir kumaş fabnkasını leftiş ederken gösteren fotoğraf gruplanndan oluşan sergi 8 mayıs tarfhine kadar dev am edecek Alman Kültür Merkezi'nde oda tnüziği konseri ANKARA(LJBA) - Modern StringQuartet grubu çarşamba günü Alman Kültür Merkezi'nde bir oda müziği konseri verecek. Prograrrda J. S. Bach'ın "Kunst der Fuge" adh v apıtını çalacak olan topluluk. Jorg Widmoser (keman). Winfried Zrenner(keman). Andreas Honht (viyola)\eJostH.Hecke.-'den(viyolonsel) oluşuyor. Saat 20.30'da gerçekleştirilece)L konseri izlemek isteyenler. davetıyelerini Alman Kü tür Merkezi'nden ücretsiz olarak elde edebilecekler.