Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
22MART1994SALI CUMHURİYET SAYFA
EKONOM 11
tahvilleıiııin satışı askıya alındı
• Hazine, nisanda uluslararası piyasalara sunarak 2,5 milyar dolar
kaynak toplamayı hedeflediği PTTnin T tahvillerinin satışını
askıya aldı.
• Hazine'ye tahvillerin satışında aracıbk yapan Morgan Stanley ile
VVarbourg'un yetkilileri, özelleştirme yasası çıkmadan tahvillerin dış
piyasalarda pazarlanabilme şansının diişük olduğunu bildirdi.
ESRA YENER
ANKARA - Başbakan Tansu Çil-
ler'in nisan ayında uluslararası piyasa-
lara sunarak 2,5 milyar dolar kaynak
toplamayı hedeflediği PTTnin T*
tahvillerinin satışı askıya alındı. Hazi-
ne. tahvil satışını gerçekleştirecek
uluslararası aracı kurumlarlayüriittü-
ğü pazarlıktan olumlu sonuç alama-
yınca, tahvilleri piyasalara sürmekten
vazgeçti.
PTT ile Hazine'nin ortaklaşa y ürüt-
tükleri. "PTT'nin telekomünikasyon
hizmetlcri özelleştirildiğinde hisse sene-
dine dönüştiiriüebiiir tahvil ihraç efime"
planı, özelleştirme yasasının çıkma-
ması nedeniyle gerçekleşmedi. Hazine
ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'na hizmet
veren Morgan Stanley ve Warbourg
firmalannın. bu aşamada tahvillerin
pazarlanabilme şansının diişük oldu-
ğunu belirterek. uygulamanın askıya
alınmasını istedikleri öğrenildi.
HDTM yetkilileri. gelişmeleri Cum-
huriyefe doğrulayarak, şunlan söyle-
di: "Uluslararası piyasalara hisse sene-
dine dönüştürülebilir tahvil ihraç etme
girişimini Uk kez PTT'nin T'si ile dene-
miş olacağız. Bu ilk deneyimin başarıva
ulasmasında. bu yüzden yabancı firma-
ların katkısını almak önemliydi. Bu
alanda tanınan kuruluşlarla anlaşma
imzaladık. Ancak TBMM'nin günde-
minin yüklü oluşu nedeniyle henüz özel-
leştirme yasasımn çıkarılamaması en-
gel teşkil erti... V\ arbourg ile Morgan
Stanley de bu yönde göriiş bildirdiler...
Bu nedenle girişim ertelendi."
Hükümetin. 1 milyar dolar gelir
beklediğı. ancak geçtiğimiz a> yüksek
faiz isteminden dolayı iptal edılen glo-
bal tahvil ihracının ardından. 2.5 mil-
yar dolar gelir beklenen T tahvillerinin
satışının da askıya alınması nedeniyle
büyük bir nakit sıkıntısının oluşacağı
belirtiliyor.
Başbakan Tansu Çillerin PTT'nin
Tsinin hisse senedine dönüştürülebilir
tahvil ihraç edilmesi yöntemiyle, nisan
ayında 2.5 milyar dolar gelir elde etme
planlan. özelleştirme yasasının çıkma-
masından dolayı bozuldu. Hazine yet-
kilileri ile piyasalarda satışı gerçekleş-
tirecek olan aracı kurumlar arasında
yaklaşık bir aydır devam eden pazar-
lık sonuçsuz kaldı. HDTM'den üst
düzey bir yetkili, hisse senedine dönüş-
türülebilir tahvil satışının ancak PTT'-
nin T'sinin özelleştirilmesine ilişkin
yasanın onaylanması durumunda ger-
çekleşebileceğini söyledi. Tahvi1lere
bu şekliyle, uluslararası piyasalarda
yaşanan durgunluk ve ekonomideki
daîgalanmalardan dolayı talep gelme-
sinin imkansız olduğunu belirten aynı
yetkili, "Aracı kunım temsilciteri, an-
İaşmayı ancak yasa çıktıktan sonra im-
zalayacaklar. Bu şeklivle global tahvil
ihracından bir farkının olnıayacağını
söylediler. Global tahvil ihracının da so-
nu ortada. Tahminen satışlar ancak ni-
san sonu ve\a mayıs başına kalacak"
dedi.
İŞÇİMN EVRENÎNDEN
ŞÜKRAN KETENCİ
Vergi
haftası
başladı
• Yazanmız Prof. Dr.
Taner Berksoy. vergi
bilincine katkılanndan
dolayı ödül aldı.
ANKARA(AA)-Maliye
Bakaru Ismet Attila, vergi
haftası etkinliklenni bugün
Maliye Bakanlığı'ndayapılan
toplantıyla başlattı. İsmet
Atilla, geleneksel olarak
düzenlenen vergi haftası
etkinlikleri çerçevesinde, bu yıl
ilk defa olmak üzere "Vergi
bilincine katkılanndan dolayı"
gazetecilere de plaket verme
geleneğıni başlattıklannı
söyleyerek, şunlan kaydetti:
"Vergi zor bir iştir. Bunu bir
toplayan, bir de veren biliyor.
Bugün vergisini vermeyen bir
kesimle karşı karşıyayız.
Bundan kimse almıp
gücenmesin. Bunu her yerde
açıkça söyleyebilmeliyiz.
Kazanç eîde ettiği halde
*ergisini v emıe> ebilen
bulunmaktadır."
Vergi bilincine katkılanndan
dolayı, Mahye Bakanı İsmet
Atilla tarafından. basın-yayın
kuruluşlan temsilcileri ile köşe
yazan ve muhabirlere birer
plaket verildi. Gazetemiz
yazan Prof. Dr. Taner
Berksoy, 5 ocakta yayımlanan
"Vergi Yermezsek" başlıklı
makalesı nedeniyle ödül aldı.
Emlakbank'tan dövizle kredi kullananlann TL'ye geçiş için başvuru süresi yann başlıyor
Dövizzedelere bîr aylık süre• Emlak Bankası Genel Müdürü Aydın Ayaydın,
dövizdeki anormal yükseliş yüzûnden dolar ve
marka endeksli konut kredisi alanlara, TL'ye geçiş
için son bir şans tanıdıklannı, bunu tercih edenlerin
daha en baştan TL kredisi almış gibi bir
uygulamaya tabi tutulacaklannı açıkladı.
Ekonomi Servisi- Emlak Ban-
kası'ndan dövize endeksli konut
kredisi kullanıp ödeme güçlüğü-
ne düşenler. taksitlerini Türk Li-
rası'na dönüştürmek için ya-
nndan itibaren kredi kullandık-
lan banka şubelerine başvurmak
zorundalar. Emlak Bankası Ge-
nel Müdürü Aydın Ayaydın,
Türk Lirası ödemeye gecrnek için
ikinci kez son bir olanak sağladı-
klannı ve bundan yararlanmak
isteyenlerin bir ay içinde başvur-
ması gerektiğıni açıkladı. Aydın
Ayaydın. "Emlakbank'ta önü-
müzdeki günlerde dövize endeksli
kredi vermeyi tümüyle kaMıra-
cağız" dedı.'
Emlak Bankası Genel Müdürü
Aydın Ayaydın. dövizdeki hızlı
yükseliş nedeniyle ikinci kez uy-
gulamaya koymak zorunda
kaldıklan Türk Lirası ödemeye
geçiş formülünü dün bir basın
toplantısıyla kamuoyuna anlattı.
Aydın ^yaydın, dövize endeksli
kredileri Türk Lirası'na
dönüştürmek için ne DYP Genel
Merkezi ne de hükümetten hiçbir
siyasi baskı görmediklerini söyle-
di. Ayaydın. geçen cuma günü
dolann patlama yaparak 28 bin
liraya ulaşması üzerine tüm hafta
sonu çalışıp. böyle bir formülü
ortaya koyduklanm belirtti.
Ankara'daki tüketici derneği-
nin düşük TL faizi talep ettiğirii
bunun da bankayı 3-4 trilyon li-
ralık zarara uğratacağını İcayde-
den Ayaydın. bir devlet bankası
olan Emlakbank'ı zarara uğrata-
mayacaklan için buna karşı
çıktıklannı belirtti.
"Cuma günü dolar 28 bin lira
olunca, dövize endeksli kredi kul-
lananlann çok iyi niyetli olsalar da
taksitlerini ödeyemeyeceklerine
kendim inandım" diye konuşan
A\ aydın. kredi gen ödemelenn-
deki aksamanın da bankayı zara-
ra sokacağını hatırlattı. Dövize
endeksli kredi alanlardan şubat
ayında 150'ye yakınının taksitle-
rini ödemediğıni. ancak hiç kimse
için haciz işlemine gidilmedığıni
kaydeden Ayaydın. cumartesi ve
pazar günleri TL'ye geçiş formü-
lünü oluşturup. durumu sonra-
dan Ankara'ya bildirdiklerini ıfa-
deetti.
10yılvadeli dövizeendeksll
kredinln TL'yedönüsümü
Dövizle kredi mıktarı
Taksıt tutarı (Dövız)
Taksit tutarı (TL)
Kalan borç mıktarı
Sabıt
Yılhk %20 artan
Yılhk % 30 artan
Yılhk % 40 artan
Yılhk %50 artan
Yılhk %60 artan
Yılhk % 70 artan
6 ayda % 20 artan
6 ayda % 25 artan
6 ayda % 30 artan
3 ayda % 15 artan
10.000$
143$
3.417.700 TL
168.474.088 TL
9.281.117 TL
7.282 789 TL
6.322.791 TL
5.406.807 TL
4.550.428 TL
3.768.513 TL
3.072.758 TL
4.664.096 TL
3.666.810 TL
2.786.717 TL
2.278 159 TL
10 000DM
158 DM
2.235.700 TL
99.528.944 TL
5.482.978 TL
4.302.432 TL
3.735.297 TL
3194.164 TL
2.688 243 TL
2226.313 TL
1 815.284 TL
2 755 394 TL
2.166.231TL
1.646.336 TL
1 345.861 TL
Emlakbank Genet Müdürü,
Türk Lirası'na geçrnek isteyen-
lerin mutlaka bugüne kadarki
ödemelerini eksiksiz yapmış ol-
maları gerektiğinı de vurguladı.
Bu yüzden Türk Lirasfna gec-
mek isteyenlerin mutlaka eksik
taksitlerini yatırmalannı isteyen
Aydın Ayaydm. 17-31 ocak
arasında tanınan ilk olanaktan
yararlanarak TL'ye geçenlerin de
bu yenı sistemden yararlanabile-
ceklerini ifade etti. Ayaydın, bil-
gisiyar programlan hazır ol-
madığı için merkezde 25 kişılik
bir uzman ekip oluşturduklannı
ve TL'ye gecmek için şubelere
yapılan başvurulann bu ekibe
ulaştınlacağını, gerekli hesapla-
malan da bu ekibin yapacağını
sözlerine ekledi.
Aydın Ayaydın. Türkiye'de
dövize endeksli kredi kullanan-
lann sayısının 64 bine ulaştığını,
bunlann sadece 21 bin 155'inın
Emlakbank'tan kredi aldığını
söyledi. Ayaydın. diğer bankalar
gibı yükseltilen faizlen eski kredi-
lere uygulamadığı halde kredile-
rin sadece üçte birini veren Em-
lak Bankası'na yüklenilmesini de
eleştirdi.
Emlak Bankası Genel Mü-
dürü'nün açıkladığı formüle
göre, dövize endeksli kredi kul-
lananlar daha en baştan TL cinsi
kredi almış gibi bir uygulamaya
tabi tutulacaklar.
TL kredisi gibi
Döviz karşılığında ne miktar-
da TL kredi aldıysalar, borç he-
sabında o tutar esas alınacak.
Bugüne kadar ödedikleri aylık
taksitlerin toplamı hesaplanacak.
Bu hesaplamada ödemenın
yapıldığı ayki bankanın özel ku-
ru esas alınacak. Dövize endeksli
kredi kullananlann toplam taksit
ödemelen ile başıan aynı miktar-
da TL kredi alanlann toplam
aylık ödemeleri arasındaki fark
bulunacak. Bu farka. kredi kul-
lanıldığından bu yana geçen süre
için aylık yüzde 6,5 faiz uygu-
lanacak. Böylece dövize endeksli
kredi kullananlann borcuna
eksik ödedikleri bu miktar faiziy-
le birlıkte eklenecek. Sonra top-
lam borç. kalan vade süresince ve
aylık yüzdc 5-5 TL faiz oranıyla
takşitlendirilecek.
Ödemelerini TL'ye dönüştü-
renler. sabit taksit. yılhk yüztie
20.30,40.50,60 ve 70 artan oranlı
ya da altı aylık yüzde 20.25.30 ar-
tan oranb ödeme sistemi ile, üç
aylık yüzde 15 artışlı ödeme sis-
temlerinden oluşan 11 seçenek-
ten birini tercih edebilecekler.
Otomobilinizi uzun yola hazırlayın
OTOMOBİLtNtZİN DEĞERİ (MİLYON TL)
™ YERLÎ
Serce
Sahın
Do^an
Kartal
TempraSX
TempraSX-A
TempraSX-AK
Renault12TXToros
RenaultSpnng
RenavltBroadway
RenautlFıash
RenaultManager
RenaultConcofde
FordTaunusU
FofdTaunus20
OpelVeclraii
OpelVectre20
1M) 1990
67-75 72-82
8 7 * 96-105
97-107 108-116
88-97 95-MO
91-98
95-104
107-115
115-125
93-105
99-109
100-110
116-125
125-135
155-167
190-210
86-94
114-122
1991
r-85
102-110
115-127
110-120
145-165
145-165
156-170
104-114
106-113
122-130
130-145
176-190
1992
80-90
110-122
125-136
120-130
160-170
160-170
172-188
117-129
115-125
134-145
150-160
195-210
90-100
122-130
206-220
250-260
115-125
132-145
220-240
270-285
1993
89-95
123-134
J55-167
163-172
186-195
186-195
215-230
130-142
125-135
155-164
175-185
210-225
285-300
125-145
150-164
250-265
296-320
OKffl.
129
1689
222
2378
2974
2974
331
1713
183
2102
2696
343i
4462
2369
2791
3914
4506
Uzun yola çıkmadan önce
otomobilinizi ne kadar
hazırlıyorsunuz?Her
gün büyük şehirtrafinde
çıkmayan problemler uzun
yolda hiç beklemedığiniz bir
andakarşınızaçıkabilir.
Böyle bir süpriz ile
karşılaşmamak için
yapılabileceken olumlu
davranış otomobilinizi
bakımasokmaktır.
İlk yapılacaklar
Bir otomobılin uzun yola
çıkmadan önce kontrol
edilmesi gereken en önemlı
ayrıntısı kilometre saatıdır.
Eğer kilometre son perıyodik
bakımdan sonra fazla yol
gıtmişıse mutlaka otomobili
servıste bakıma sokmak
gerekır. Daha sonra
kendımizin de kolaylıkla
yapabileceğimiz kontroller
vardır
Ensıkkarşılaşın
problemlerdenbiriV
kayışının kopmasıdır. Bu
yüzden V kayışını mutlaka
kontrol edin. Buradadikkat
edilmesi gereken nokta
kayışın yeteri kadar gergin
olupolmadığidır. Eğer
kayışta yırtık veya çatlak
oluşmuşise mutlaka
değıştırilmesi gerekmektedir.
Kayışın gerginliğin kontrol
etmek için baş parmağınız ile
bastırın. Kayış 2 cm'den fazla
esnememelidır.
Bundan sonra sırasıylafarlar
veotomobilinsıvıları kontrol
edilmelidir. Farları kontrol
ederken birinin yardımı ile
sinyal, dörtlü, uzun ve kısalar
ile stop lambalannın çalışıp
çılışmadığına bakın. Sıvılarda
ise motor yağı, hidrol ik,
soğutma suyu ve temizleyici
sular kontrol edilmelidir.
Buradaönemliolansularm
yeterince doldurulmasıdır.
Sular gereğinden fazla
doldurulması suyun az
olması kadar tehlikelidir.
Hidrolik sıvısında ani bir
azalma olup olmadığını da
kontrol edin. Böyle bir
durumda hidrolik kaçağı
olabilir bu durumda da
hemen servisi gidin.
Uzun yolda en hassas
bölümde lastiklerdir.
Lastıkler uzun yolda sürekli
sürtünme ile karşı karşıya
kaldıklarından problem
çıkarabilırler.
Bunun için yola çıkmadan
önce lastiklerin havasını
kontrol edip yeterii basınca
sahip olup olmadığına dıkkat
edin.
Bunun yanında uzun yolda
"lastik havalannın biraz ınık
olması gerekir" inancı
kesinlikle yanlıştır. •
VİTRİN
ITHAL
LadaSamara
LadaNıva
NıssanSunny
NssanNKCoıçe
Mazda323Sedan
MazdaS26Sedan
Mazda323Hafc
Mazda626Halc
SkodaFavorıt
BMW3iSı
BMW520i
Mercedes190E
Merc«des200E
Mercedes19«X)
1919
64-74
125-137
145-160
8T>88
290-325
340-375
375425
450-500
320-365
380435
FıaiTıpo
HondadvıcSeCajı
HondaCıvıcHalc.
CılroenBX15TGE
Peujeot205GR
Suzuta Swrf! GS
SuzukıVıtara
Hyundaı Elantra
ToyotaACorollaa
ToycteCoronaXL 130-143
1990
63-77
72-84
155-165
170-186
145-160
215-225
165-185
220-2»
(75-196
90-100
370420
410450
406465
515-580
384405
466-515
130-145
175-187
158-170
125-140
200-230
160-170
155-180
1991
175-190
180-200
170-190
230-230
195-215
240-265
200-220
90-107
400450
535685
466-535
565-620
415450
515-550
150-160
290-215
180-195
176-184
150-160
140-165
245-270
•65-180
210-220
180-220
1992
80-90
91-103
200-220
220-250
200-220
300-335
220-240
320-365
230-290
110-115
460-595
OM»
536-565
650-730
460-500
550-630
165-180
235-246
235-260
190-197
170-180
156-180
310-335
190-205
240-260
240-260
1993
87-98
107-120
220-250
270-320
235-250
385415
265-290
400430
290-345
115-125
430-565
76M10
645-725
810-890
55M20
650-745
180-190
245-270
320-340
200-215
185-190
205-215
320-350
225-240
285-310
310-330
OKm.
152
1899
411.2
4375
3556
5675
4061
6202
4347
1635
7286
1053
1320
1572
1320
1572
2236
389
4298
2857
300
2934
4933
392
5201
IMOT- Cennet Açık Oto Pazarı'nda oluşan fıyatlardır.
'Mercedes 19OE ve S modellerının 0 km fıyatlan 180C serısıne arttır.
"Taunus 1 6 ve 2 0 modellerının 0 km fıyatlan Ford Record a aıttır
""Doğan ve Kartalların 0 km lıyatları SLX e aıttır
Ford'un spor
otomobil
atağı
D
ünyanın en büyük otomobil
firmalarındran bin olan Ford geçen
aylarda Avrupa'da satışa sunduğu
Maverick ilesportif amaçlı otomobil
pazarında atağa geçti. Son yıllarda
sportıf amaçlı otomobıllerın kullanım
yelpazesi de genişledı. Sadece
Avrupa'da 1981-1991 yılları arasında
sportif otomobil satışları yüzde 170 arttı.
Bu pazarda hızlayükselen Ford
Maverick aynı zamanda arazı şartlarına
göre de iyi bir performans gösterıyor.
Otomobılin çamurluyollarda 45 cm
derinlığe kadar hareket kabılıyetı
bulunuyor. Ford Maverick kısa ve uzun
şasıli olmak üzere iki değişiktipte
üretiliyor. Motor olarak ısekullanıcıyaiki
ayrı seçenek sunuyor; 2.4 litre hacimli
EFIelektroniken|eksıyonlu4silindirlive
12 subaplıyada 2.7 htre hacimli 4
silindirli turbo-dızel motor. Maverick'in
gövdesıhertürlüaşınmavepaslanmaya
karşı 6yıl garantili. Özel olarak üretilen
şasisı, güçlendinlmiş çelik emniyet
kafesi, yan darbelere karşı
güçlendinlmiş kapı içlerindekı çelık
emniyet kuşakları iseotomobilıntemel
güvenlik özelliklerıni oluşturuyor •
Peugeot'dan Minivan serisi
1
994yılına hızlı giren Peugeot, 806 modeli ile minivan sınıfı otomobilleri ile
rekabete hazırîanıyor. Normal ve Turbo dizel olarak iki tip de üretilen
otomobilin 1998 cc'lik motor hacmi bulunuyor. Otomobillerinağırlıkları
sırasıyla 1595 ve 1650kilogram.
Normal motora sahip olan SR serisi 123 beygir gücünde. Bunun yanıda Turbo
dizel olan SV serisi ise 150 beygir gücünde üretilmiş. Yeni Peugeot'ların en
büyük özelliği 7kişilikolmaları. Avrupa'da iyice yaygınlaşan butipaile
otomobilleri raylı kapılara sahip.
Peugeot 806 geniş iç tasarımları ile iç kullanımı kolaylaştırıyor.
Otomatik camlar ve Mcpherson suspansiyonları da otomobile ekstra rahatlık
katıyor •
Başkanların Korkusu
Türk-lş'in genei kurulundan bu yana, 16 aydır bir araya
gelmeyen bazı başkanlar dün yap'lan başkanlar kurulun-
da buluştular. Koltuk kavgasına dayalı küslük, aslında sa-
dece başkanlar kurulunda bir tür gösteri niteliğınde sür-
dürülüyor; kişiler, örneğin kumar oynamak adına kapalı
kapılar arkasında sık sık buluşuyorlardı. Neyse bugünkü
gündemimi-' en üs* düzey başkanların kişılikleri üzerine
değil. Türk-iş'ın başkanlarını bir araya getiren konunun
üzerinde durmak istiyoruz.
16 ay içinde Türkiye'de işçilerı yakından ilgilendiren
çok fazla önemli şey oldu. Sendika başkanlarımızın kılı
kıpırdamadı. Tüzük gereği daha fazla ertelenemeyen
başkanlar kurulu dostlar alışverişte görsün niteliğinde
geciştirildi. Toplum üzerınde iz bırakan bir tek güçlü çıkış,
işcinin gücüne dayalı eylem gerçekleştirilmedi.
ışçiler için yaşamsal nitelikte sorunların hiçbiri Türk-lş'-
in başkanlarını ciddi anlamda bir araya getiremedi. An-
cak Çalışma Bakanlığının ILO sözleşmeleri doğrultusun-
da -iondikal yasalarda yapılmak istenen değişikliklere
ilişkin yasa tasarısı, daha doğrusu yüzde on barajın kalk-
masının gündeme gelmesi, Türk-lş'in başkanlarını birleş-
tirdi.
12 Eylül yönetiminin getirdiği sendikal hak ve özgürlük-
ler önündeki yasaklar arasında yer alan yüzde on baraja
benzer bir yasaklama 1970 yılında da gündeme gelmişti.
O zaman yasa ile güdümlü sendikacılık, tek sendikanın
yaratılmasına karşı sadece kapatılma tehdidi altma alı-
nan DlSK'in değil, Türk-İş'in işçisi de ayaklanarak 15-16
haziran direnişini yaratmışlardj. Anayasa Mahkemesi bu
güdümlü sendikacılık düzenlemesini, sendikal hak ve öz-
gürlüklere, anayasaya aykırı bularak iptal etmişti.
12 Eylül hjkuku ile gelen bugünkü yasal düzenleme
için ise anayasaya aykırılık iddiası ile dava açılamıyor.
Ancak aynı gerekçeler ile anayasaya da aykırı olduğu bi-
liniyor. Ve söz konusu sendikal örgütlenme, hak ve öz-
gürlüklere aykırı yasal düzenlemenin kalkması için 1982
yılından bu yana ILO'nun bütün genel kurulları, ilgili bütün
. uzmanlık komitelerinin kararlarında Türk hükümetlerine
uyarı yapılıyor. Türk hükümetleri ANAP dönemlerindeki-
ler de dahil olmak üzere ILO'ya bu konuda gereken deği-
şikliklerin yapılacağına ilişkin söz vermiş bulunuyor.
Moğultay'ın açıkladığı yasa taslağı da işte bu zorunlulu-
ğu yerine getirme ile sınırlı bir çabayı sergiliyor. Seçime
bir hafta kala açıklandığı için de yasalaşması, Mecliste
öyle acil görüşülmesi gündemde değil. Ancak Türk-İş'in
başkanlarını panikle bir araya getirmeye yetiyor.
Türk-iş, uluslararası sendikal örgütlerle, ILO ilkeleri ile
çelişkiye düşmemek üzere, ILO'da yüzde on barajın kalk-
masını da savunmuştu. Ancak Türk-İş'in başkanları dö-
nemin danışmanlarının inisiyatifi ile 1980li yıllarda izle-
nen bu politikadan hiç hoşnutdeğillerdi. Dahası Türkiye'-
de hükümete gizli sunulan yasa tasarısı önerilerinde ba-
rajlar savunulmuştu. Türk-lş geçen yılki ILO genel kuru-
lunda, yeni danışmanları aracılığıyla, çelişkiyi göze ala-
rak, yüzde on barajı savundu.
Hükümet savunmasında, ILO'nun uyarılarına verilen
sözlere rağmen yıllardır barajın kalkmamış olmasınt, ta-
rafların, Türk-iş ve TİSK'in istememesine bağladı. Ancak
ILO'dan barajın kalkması zorunluluğu olduğuna ilişkin
uyarı almaktan kurtulamadı. İşte bu noktada Çalışma Ba-
kanlığının barajı kaldırmak isteyen yasa tasarısı, sadece
ve sadece ILO'da hesap vermekten kurtulma, en azından
zaman kazanma anlamına geliyor. Türk-iş'ten gelecek
tepki korkusu ile, aylar, yıllar önce yapılması gereken,
sürekli ertelenen bu çalışmanın gündeme gelmesi de
Türk-lş'li başkanların paniğe kapılmalarına yetiyor.
Türk-İş'in başkanları yüzde on barajın kalkmaması uğ-
runa, sendikal yasalarda yapılmak istenen demokratik-
leşmelerin tümünü feda etmeye çoktan razılar. Sendika-
ların, işçilerin temel hak ve özgürlüklerinde yetersiz de
olsa, bazı önemli kazanımlar kimin umurunda? Yüzde on
baraj kalktığında, sendikal rekabet ortaya çıkacak. Kolay
sendikacılık, yıllardır alışılan saltanat sallanacak. Işçinin
sendika içi demokrasiyi işletememesi, kullanamamasın-
dan kaynaklanan sendika ağalığı sarsılacak. Bundan
önemli, bundan yaşamsal birsorun olabilir mi?
Ben bu yazıyı yazarken Türk- Iş Başkanlar Kurulu yeni
toplanmıştı. Deneyli, profesyonel sendika başkanlarının,
sadece kendi saltanat ve koltuklarının sallanması kaygısı
ile toplanmalarını, tepkilerini ne ölçüde başarılı kamufle
edebilecekleri hakkında henüz bir fikrim yoktu. Tepkileri-
nin, öfkelerinin tek nedeni baraj konusunun tek başına
sırıtmaması için, mutlaka önemli sorunlar üzerinde de
duracaklardır. Belki ilk kez adam gibi özelleştirmeye, si-
yasal yozlaşmaya, ekonomik sorunlara karşı da çıkışları
da olur. Neyse. Çalışma Bakanlığının sendikal naklara
ilişkin değişiklikleri içeren yasa tasarısı hiç değilse bir işe
yaramış olur.
Itlıal mallara
ek vergi geliyor
LALE
SARltBRAHİMOĞLL
AfVKARA - Hazine \e Dış
Ticaret Müsteşarlığı (HDTM).
ithalatta meydana gelen patla-
manın ihracat üzerindeki etki-
lerini azaltmak amacıyla ithal
mallara yüzde 31ük ek gümrük
vergisi getirmeye hazırlanıyor.
HTDM İthalat Genel Mü-
dürlüğü. Türkiye'nin. Avrupa
Birliği (AB) ve Avrupa Serbest
Ticaret Anlaşması'na (EFTA)
üye ülke mallannda bu yıl ba-
şında uygulamaya koyduğu
gümrük indirimini delmeden.
ithal mallara ek vergi koymak
için gizh bir çalışma yürütüyor.
Cumhuriyet'in edindiği bilgi-
ye göre. HDTM. ithalatta son
aylarda görülen patlama karşı-
sında ihracatcının sübvanse
edilmesi ve ihracatta yatınm ve
teşviklere kaynak "yaratmak
için bu yönde bir çalışma baş-
lattı.
Kaynak sıkıntısı içinde bulu-
nan HDTM. ithal mallara yüz-
de 3'lük ck vergi getırerck. i'hra-
catı artırmayı, ıhracatı teşvik
için ek kaynak yaratmayı ve
patlama karşısında ilhalatı ter-
biye ctmeyi amaçlıyor.
Türkiye,Avnıpa
içingerekli
Ekonomi Servisi - Avrupa
Birliği (AB) Komisyonu eski
Genel Sekreteri Prof. Dr. Emil
Noel. "Türkiye'nin ciddi bir po-
litik karar alarak tam üyeliğinin
Avrupa için gerekli olduğunu an-
latmalıdır" dedi.
İstanbul Sanayi Odası'nın
düzenlediği toplantıda konu-
şan AB Komisyonu eski Genel
Sekreteri ve Floransa Avrupa
Ünivcrsitesi Enstitüsü Rcktörü
Prof. Dr. Emil Noel. "Türkiye'-
nin AB've üyeliği Avrupa için
gerekli" dedi. Ancak bu gerçe-
ğın Avrupa tarafından iyi anla-
şılmadığını, Türkiye'nin AB
Komisyonu'na kendini tanıt-
ması gerektiğinı söyleyen Noel,
şöyle devam etti:
" Daha büyük bir Avrbpa için
kurumsal değişiklik olacak. AB,
Türkiye, Kıbns ve Malta'nın
üyelik taleplerine yanıt vermeli.
Toplulukta ikinci büyüme söz
konusu olduğunda, Türkiye'nin
gayret sarfedip, politik baskıda
bulunması gerekiyor. Türkiye
AB Komisyonu'na kendini yete-
rince tamtamadı. Türkiye'nin
üyeliğinin Avrupa için ne kadar
gerekli olduğu anlaşılamadı."