Katalog

2 6 ARALIK 1994 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 11 Bosna'da ateşkesibozma suçlaması • SARAYBORSNA (AA) -Bosna-Hersek Devlet Başkan Yardımcısı Eyüp Ganiç, Sırplan ülkede önceki gûn yürürlüğe giren ateşkesi ihlal etmekle suçladı. Ganiç, dün Saraybosna'da düzenlediği basın toplanüsında. Bosnah Sırplann baa birliklerini Hırvatistan'ın Sırp kontrolündeki bölgelerine kaydırdıklannı ve buradan sınırdaki Bihaç kentine saldınlannı sürdürdüklerini bildirdi. Hükümet, Bihaç'ta Abdiçyanlılannın saldınlannın durmamaa halinde 26aralıktan itibaren ateşkesi yok sayacağını açıkladı. Suriye-İsrail görûşmeleri •ŞAM (AA) -Ortadoğu Banş süreci çerçevesinde Washington'da gerçekleştirilen Îsrail-Suriye banş görüşmelerinin, herhangi bir sonuca vanlmadan sona erdiği büdirildi. Karamanlis hasta • ATİNA(AA)- Yunanistan'da iktidardaki PASOK'un görüşlerini yansıtan Avnanı gazetesi, manşetınde, Cumhurbaşkanı Konstantın Karamanlis'ın ağır hasta olduğunu ileri sürdü. Gazete, Karamanlis'in istıfasının beklendiğini, bunun sonucu olarak da kış. xaylan içinde seçimlere gidilmesinin zorunlu hale geleceğıni yazdı. Avriani, seçim halinde ise Başbakan Andreas Papandreu'nun rahatsızlığı nedeniyle seçim propagandasına gögüs geremeyeceğini ve aktif pohtikayt bırakacağınt iddia etti. Rusya'da nükleer hırsızlık • ALMATI(AA)- Rusya'daki nükleer tesislerin yetennce korunamadığı ve başta nükleer silah yapımında kullanılan uranyum-235 ile plutonyum olmak üzere, bırçok nükleer maddenin çalınmasının engellenemediği büdirildi. Moskovski Novosti gazetesinin Bişkek baskısmda 'Nükleer Maddelerin Korunmasını Engelleyen Kim?" başhğıyla yayımlanan bir makalede, Rusya'daki nükleer maddelerin korunmasında büyük bir 'başıboşluk' yaşandığı, kayıtlarda bulunan yüzlerce kilo plutonyum ve uranyum- 235'in tesislerden çalındığı belirtıldi. Moskova'nm iddiası, bağımsız kaynaklar tarafmdan henüz doğrulanmadı Rusya: 1000 Çeçen öldü • Çeçenya'nın başkenti Grozni dün yine Rus uçakları tarafindan bombalandı. Saldında 13 kişi öldü. GROZNt (Ajanslar) -Moskova. Çeçenya'nın başkenti Grozni'nin 20 km. doğusundaki Argun köyü çevresinde hafta sonunda meydana gelen çarpışmalarda lOOOÇeçen'inöldürüldüğünüöne sürdü. Moskova'nın iddiası bağımsız kaynaklar tarafindan henüz doğrulanmadı. Çeçen yetkili- ler ise iddiayı yalanladı. Rus birlikleri Çeçen güçlerinin toplandığı Ar- gun yöresine bir kaç gündür karadan ve havadan yoğun saldınlar düzenliyorlar. Ancak Çeçenle- rin sert direnişi yüzünden Argun'u ele geçirme- yi başaramadılar. Öte yandan, Rus uçaklan dün sabaha karşı Grozni'ye yeni bir hava saldınsı düzenledi.Groz- ni'de görgü taruklan, 4 Rus savas uçağınm Bas- kanlık Sarayı'na 1 km. uzaklıktakı bir semte 16 bomba attıklannı, saldında 13 kişinin öldüğünü, çok sayıda insanın da yaralandığını belirttiler. Moskova, Rusya kendi isteklerini kabul etme- mesi halinde Çeçenya'yı dize getirmek için önü- müzdeki birkaç gün içinde Grozni'ye büyük bir kara saldınsı düzenleyebileceği tehdidini tekrar- ladı. Rus televizyonunun RIA haber ajansına da- yandırarak verdığı habere göre Rusya Başbakan Yardımcısı Nikolai Yegorov. "Eğer Cahar Duda- yev Çeçen Cumhuriyeti topraklannda anay-asaJ düzenin yeniden sağlanması ve silahsıztanma ko- nusunda adını atmazsa, önümüzdeki birkaç gün içinde silahlı müdahalede bulunulacaktır" diye konuştu. Yegorov. asken müdahalenin Grozni'nın "Rus federal güçterin kontrolüne" girmesini sağlaya- cağını ıfade etti. 65 bin mûlteci Rus bombardımanından kaçak yaklaşık 65 bin Çeçen mültecinin, komşu Inguş Gumhuriyeti'ne sığındığı büdirildi. Ingus Cumhuriyet Sivil Savunma Bakan Yar- dımcısı Magome Daurbekoy, Reuters ajansına yaptığı açıklamada. Moskova'nın yardımlannm yetersiz olduğunu belirterek, "Eğer bölge halkı yardımcı olmasavdı burada bir felaket yasanır- dT dedi. Daurbekov, Ruslann Çeçenya'ya askeri birlik göndermeye başladığı 11 aralık tarihinden bu yana ülkeye gelen 65 bin mültecinin küçük bir bölümünün Rusya'ya geçtiğini söyledi. Rus saJdınsmdan kaçarak tngus Cumhuriyeti'ne sığınan yaşü bir Çeçen kadııu, Inguş evsahibi tarafindan teseUi edilîyor. (Fotoğraf: REUTER) Harekât Yeltsin'i Graçov yanılttı Dış Haberler Servisi - Çeçenya harekâtı konusunda Rusya Devlet Başkanı Boris Yetein'i Savunma Bakanı Pavel Graçov'un yanılttığı bildınliyor. "International Herald Tribune" gazetesinin haberine göre Çeçenya'ya boyun eğdirmek isteyen Yeltsin'in hızlı bir askeri zafer konusunda tereddütleri vardı. Ancak General Graçov, 27 kasımda bu konuda yapılan bir toplantıda Yeltsin'e asken harekâtın çok kısa süreceğine ılişkin güvence verdi. Graçov, "Grozni'ye indirflecek bir paraşütçü biriigi ile Çeçenya sorunu iki saat içinde çözümlenir" dedi. Yeltsin de bu güvence üzerine Çeçenya'ya saldın emrini verdi. Herald Tribune, Rus birliklerinin Çeçenya batağına saplanmasının Graçov'u alay konusu haline getirdiğini bildiriyor. Nitekım Çeçenya harekâtının başlamasından kısa süre sonra Rus birliklerinin böyle bir operasyona hazır olmadıklan ortaya çıktı. Birliklerde disiplin ve moral yoktu. Askerler Çeçenya için hayatlannı tehlikeye atmak istemiyorlardı. Komutanlar, Graçov'u, kışın askeri harekâtın çok zorlastığı bir sırada Çeçenya operasyonunu başlattığı için de elcştiriyorlardı. Gözlemciler, şu sıralarda Çeçenya harekâtından en fazla yıprananlann, Graçov'la onun "gazma gelen" Yeltsin olduğunu belirtiyor. Özbekistan'da muhalefetsiz seçim OZBEKİSTAN Nüfvs: 22 609 000 Yüzökümr. ı447 bin 293 km Efnik d o H K GoyriSofi Yurtki Hosılo: dolor(1992) Din: NUKRUTI coğunluğu Sünni Dış Haberier Servisi - SSCB'nin dağılmasın- dan sonra bağımsızlığını üan eden Orta Asya Türk cumhuriyetlerinden Özbekistan'da, bağımsızlık- tan bu yana yapılan ilk parlamento seçimleri için halk, dün sandık basma gitti. Muhalefet adaylan- nın katılmasına izin verilmeyen seçimlerde halka fazja bir seçme şansı bırakılmadı. Ülkedeki yaklaşık 11 milyon seçmen, 250 san- dalyeli parlamentonun üyelerini belirlemek üzere dün oy kullandı. Ancak seçimlerde sadece Devlet Başkanı tslam Kerimov'un Halk Demokratik Par- tisi ile yine Kerimov 'un girişimiyle 1992 sonbaha- nnda kurulan Vatan Terakki Partisi'ne aday gös- terme hakkı tanındı. Seçime katılan toplam 634 adaydan 243'ü Halk Demokratik Partisi'nden, 141 'i ise Vatan Terakki Partisi'nden çıktı. Yerel yönetimler ve ülkedeki azınlıklar tarafindan gösterilen adaylar da seçim- lere bağımsız olarak katıldılar. Seçimlerde Halk ö«raokratik Partisi'nin şansı daha yüksek görülüyor. tkinci partı konumundakı Vatan Terakki Partisi, birçokSeçim çevresinde aday göstermedi. Seçilecek 250 mületvekili için Özbekistan, 250 seçim çevresine bölündü. Her seçim çevresinden basit çoğunluk sistemine göre bir mületvekili se- çilecek. Özbekistan tarihinde ilk kez çok partili olarak yapılacak seçimlere BM ve AGtT'in yanı sıra aralannda Türkiye'nin de bulunduğu bazı ül- kelerden gözlemciler davet edildi. En zorlu yarışlarda dün, bugün, yarın.. Şampiyon Daima Niva Türkiye Off-Road Şampiyonası bir kez daha LADA NlVA'nın zaferiyle sonuçlandı. NIVA, "Standart Kategori"de emsalsiz bir performans göstererek güçlü rakiplerini geride bıraktı. 41 puanla Tûrkiye Markalar Şampiyonu olan LADA NIVA, gerçek şampiyonların otomobili olduğunu bir kez daha kanıtladı. Yarışmalann değişmez şampiyonu NIVA, kullanıcılarına kent içinde de güven ve performans sunmaya devam ediyor. TÜRKİYE 1994 OFF-ROAD YAR1ŞMAS1 KLASMANI KATEGORll (SIN1FA-1) 1. Sabahatün Can - K. Angı Erol, LADA NFVA 2. Volkan Mestçi - Polat Özgüneş, LADA NIVA 3. Kadır Aksoy - Sadık Tekin. SUZUKI VTTARA KATEGORİ 2 (SIN1F M -1) 1. Ferudun Çelikmen - Birol Yavuz, LADA NIVA 2. Mehmet Ikin - Haluk Yurtkuran. LADA NIVA 3. Ertan Tansu - Yankı Tansu. LADA NIVA TURKtYE GENEL DBmteUTÖBÜ ÇELJKMOIÖR T<H: (216) 410 38 82 (15 Hat) Çe** Motor Tıcaret AŞ, birAnadolu Grvbu kutviuşudur. POLİTÎKADA SORUTNLAR ERGUN BALCI Bosna'da İyimser Olmak İçin Henüz Erken ABD'nin eski Başkanı Jimmy Carter'ın geçen hafta Bos- na'ya yapttğı gezide iki gün içinde ateşkesi sağlaması ilk bakışta önemli bir başan olarak görünüyor. Nitekim gerek Avrupa gerekse Amerikan basınında "Car- teryine başardı" şeklinde başlıklar atıldı. Ancak ilk heyecan geçtikten sonra yapılan değerlendir- melerde, bu başannın gerçek boyutu hakkında bazı kuş- kulann doğduğu gözleniyor. Carter, gerçi Sırplarla Müslümanları önce bir haftalık ateşkese, sonra da 4 aylık ateşkes için görüşmeler yap- maya ikna etti. Ne var ki, Carter Bosna'ya gittiğinde şid- detli kışın etkisiyle çarpışmalar zaten önemli ölçüde hafrf- lemişti. Yoğun kar nedeniyle ateşkes zorunlu olarak başlı- yordu. Batılı askeri gözlemciler, Bosna'da kış aylannda çarpışmalann genellikle kesildiğini belirtiyorlar. Carter'ın sağladığı "resmi" ateşkesin, banşa uzanan yo- lu açıp açmayacağı ise kuşkulu. Bosnalı Strplar ülkenin yaklaşık yüzde 72'sini ellerinde tutuyor. Yeni toprak kaza- nımlan için daha fazla çarpışmaya ihtiyaçlan yok. Ihtiyaç duyduklan sey, ele geçirdikleri topraklar üzerinde denetim- terini güçlendırmek için zaman kazanabilmek. Bu zamana da, 4 aylık ateşkes anlaşmasıyla kavuşacaklar. Işgal ettik- leri topraklarda durumlannı güçlendirdikten sonra, "Temas Gnıbu"nım planı (Bosna'nın yüzde 51 'i Boşnak ve Hırvat- lara, yüzde 49'u Sırplara bırakılıyor) uyannca ellerindeki topraklann yüzde 23'ünü geri vermelerini beklemek, doğ- rusu biraz fazla iyimserlik olur gibi geliyor. Müslümanlann asıl üzerinde durduklan nokta, Sırplann, Temas Grubu'nun planını kabul etmesidir. Ancak Bosnalı Sırplann lideri Radovan Karadziç, Carter'e böyle bir ta- ahhütte bulunmamıştır. Aksine, Karadziç, görüşmelerde Temas Grubu'nun banş planını "başlangıç noktası" olarak alacaklannı söyledi. Yani, planın pazartığa açık olduğunu belirtti. Oysa Müs- lümanlar ve Batı, planın görüşmelerde "temel" olarak alın- masını istiyorlar. Başka bir deyişle planda değişiklik yapıl- masını kabul etmiyoriar. Carter'ın, ateşkese karşı Sırplara ne vaat ettiği ise tam olarak bilinmiyor. Ancak 7?je New York Times gazetesi bu konuda önemli bir ipucu verdi. Gazetenin haberine göre Karadziç, Carter'a Bosna için yeni bir plan sunmuştu. Mad- deler şöyle: • Saraybosna, Sırplarla Müslümanlar arasında ikiye bo- lünecek. • Sırp, Müslüman ve Hırvatlara "doğal ve savunulabi- lir" sınırlar tanınacak. • Doğal kaynaklar ve altyapı eşit biçimde paylaşılacak. • Toplumlann ekonomik açıdan "yaşayabilirliği" sağla- nacak. • Bosnalı Sırplara denize çıkış yolu verilecek. özetle, The New York Tımes'ın da belirttiği gibi Karad- ziç'in sunduğu yeni plan, Bosnalı Sırplann Müslümanlar- dan tümüyle aynlıp, bağımsız devlet kurmasını öngörüyor. Saraybosna'nın iki kente aynlması, bu bölünmenin simge- sini oluşturuyor. Sırplann Adriyatik denizine açılmalan, 19. yüzyıldan beri besledikleri düşün gerçekleşmesi anlamına geliyor. Planda sözü edilen "doğal ve savunulabilir sınır- lar" ilkesinin uygulanması ise Bosna'nın doğusunda Strp kuşatması altında bulunan Müslüman adacıklannın Strp- lara verilmesi sonucunu doğuracak. Çünkü bu adacıklann ekonomik açıdan kendi kendilerine yetmeleri ve kendile- rini savunabilmeleri olanaksız. Soruna bu açıdan bakınca Carter'ın arabuluculuğunun, Bosna bunalımında temel sorun olan topraklann paylaşıl- ması konusuna hiçbir çözüm getirmediği, aksine Sırplara kazanımlannı pekiştirmek için zaman kazandırdığı söy- lenebilir. Bosna'da iyimser olmak için vakit henüz erken... 12 İSRAÎLLİ YARALANDI HAMAS'tan intihar saldınsı KUDÜS (AA) - Kudüs'ün batı kesiminde dün sabah bir otobüs durağında intihar saldı- nsma girişen Filistinli birmilı- tan kendisinin ölümüne, 12 Is- raillinin de yaralanmasma yol açtı. Saldınyı HAMAS üstlen- di. Polis kaynaklan, saldırganm patlayıcı dolu bir kemer taktığı- nı ve otobüsün yanında durur- ken patlamanın meydana geldi- ğini belirttiler. Kudüs otobüs termanili civa- nndaki bir otobüs durağı yakı- nında meydana gelen şiddetli patlamada yaralanan 11 kişiden birinin durumunun ağır olduğu belirtilirken, otobüs durağının tamamen tahrip oldugu, otobü- sün ise hafif hasar gördügü açıklandı. Filistinli militanın saldınyı düzenlediği durağın genelde as- kerlerin kışlalanna gitmek üze- re kullandıklan bir otobüs du- rağı olduğu, patlamadan birkaç saniye öncebir askeri aracın du- raktan hareket ettiği büdirildi. Bir otobüs yolcusu. olayı an- latırken, "Terörist otobüsün ar- kasındaduruyordu. Patlama ile birlikte ikrye parçalandı. Bizden biri olduğunu sanarak önce)ar- dımcı olmak istedik" diye ko- nuştu. İntihar saldınsının sorumlu- luğunun aşın dinci Filistinli HAMAS örgütünün silahlı ko- lu tzzeddin ei-Kasım grubu üst- lendi. tsrail radyosunun habenne göre, HAMAS" ın silahlı kolu, yıl sonuna kadar tsrail karşıtı başka kanh eylemlerde bulu- nacağını da belirtti. BAĞDAT'IN İDDİASI: Kıızey Irak'ta 65 ölü var LEFKOŞA (AA) - Irak'ta yayımlanan El Cumhuriye ga- zetesi, ülkenin kuzeyinde karşıt Kürt gruplar arasında çıkan ça- tışmada, 65 kişinin öldüğünü, 250kişinin de yaralandığını ile- ri sürdü. Irak Resmi Haber Ajansı INA, gazeteye dayandırarak verdiği haberde, Mesut Barza- ni'nin liderliğini yaptığı Irak Kürdistan Demokratik Partisi (IKDP) ile CelalTalabani lider- liğindeki Irak Kürdistan Yurt- severler Birliği (IKYB) taraf- tarlannın Şaklawah bölgesin- deki çatışmalannda 17 kişinin öldüğünü, en az 250 kişinin de yaralandığını kaydetti. INA, tarafiar arasında Sela- haddin kenti yakınlanndaki bir başka çatışmada 23. Cumcuma bölgesindeki çatışmalarda da 25 kişinin öldüğünü ifade etti IKDP ve IKYB sözcüleri ise son birkaç gün içindeki çatış- malarda sadece 2 ya da 3 kişi- nin öldüğünü ileri sürdüler. IKYB sözcüsü, Saklawah'ta- ki çatışmalarda Celal Talaba- ni'nin yazlık evinin IKDP ta- raftarlannca ateşe verildığini. ancak olayda ölen ya da yarala- nan bulunmadığını belirtti Bu arada, Kuzey Irak'ta ta- raflı ilan edilen ve uluslararas>ı toplum tarafindan tanmmayan parlamento, bölgede yeniden başlayan çatışmalann önlenme- si amacıyla dün bir araya geldi. L _