Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURfYET 18 ARALIK 1994 PAZAR
12 DIZIYAZI
1991 yılında kurulan DYP- SHP koalısyon hukumetının önemlı
vaadlennden bmsı de 1982 Anayasası'yla çızılen antı-
demokratık yapıyı değıştırmektı Hükumet, anayasa başta olmak
uzere, Sıyası Partıler Kanunu, Turk Ceza Kanunu ve bu tur
butun kanunlarda değışıklık yaparak demokratık yonde adımlar
atacağını koalısyon protokoluyle kamuoyuna açıklamışti Bu
projenınadı 'demokratikleşme paketi'ydı Protokolun altında
zamanın Başbakani ve DYP Genel Başkanı Süleyman
DemireTle, zamanın Başbakan Yardımcısı ve SHP Geneî*
Başkanı Erdal tnönü'nun ımzası vardı Koalısyonun ıkı
ortağının lıderlen ılk
gezılennden bınsını
Güneydoğu'ya yaptılar ve
Başbakan Demırel,
Dıyarbakır'dakı
konuşmasında
demokratıkJeşmenın bır adımı
olan "Kürt realta"sını
tanıdıklannı ılan ettı
Bu sure ıçınde cıddı bır
demokratıkleşme adımı
atilamadı Şıkayet edılen
yasalarda hıç bır değışıklık
yapılmadı Aradan yıllar
geçtı Koalısyon ortağı ıkı
partının de lıderlen değıştı
Çiller-Karayalçın ortaklığında
da "demokrarikleşme paketi" sureklı gundemde kaldı tkı lıder
de "demokratikieşme paketTnı dıllennden hıç duşurmedıler
Fakat, koalısyon hukumetının yonetımınde Turkıye.
demokratıldeşmeye değıl tersıne gıdıyordu Bu donemde Kurt
sorunu ıçınden çıkılmaz hale geldı Faılı meçhul cınayetler,
yargısız ınfazlar, gözaltında kayıplar, geçmışle olçulemeyecek
oranda arttı Bırçok gazetecı. yazar, yayıncı. aydın, duşuncelen
nedenıyle yargılandılar, cezaevlennin yolunu tuttular
Kürt sorununun çozulememesı, Guneydoğu'dakı çatışmada ölen
askerlenn sayısının gıderek artması, ulkenın batısında Turk aşın
mıllıyetçılığını azdınrken ruşvet, vurgun ve devlet baskısının
artması yurttaşlan bunalttı Iktıdann bu olaylar karşısındakı
vurdumduymazlığı kıtlelen yenı arayışlara yonelttı Ancak
muhalefet partılen de umut vermıyordu Ana muhalefet partısı
ANAP, Mesut V ılmaz onderlıgınde tam bır statûkocu partı halıne
geldı En kuçuk bır değışım ısteğının karşısma dıkılmeye
başladı Örneğın Tansu ÇiUer'ın, başbakanlığının ılk günlennde
Kürtçe TV olabılır mı şeklınde bır danışma çabasının karşısma
Mesut Yılmaz dıkıldı ve "Bunu askerieredanıştın mı" dıye
sordu Ardından Cindonık ve Demırel de benzer bır tutum ıçıne
gırdıler Tansu Çıller ın ılk ve son gınşımı bu oldu Güneydoğu
sorunu butunuyle askerı bır sorun olarak kabul edıldı ve çozum
de askeriere havale edıldı Turkıye, uzun bır suredır cıddı
TERÖRLE MÜCADELE
YASA TASARIS
ekenomık, sosyal, toplumsal ve sıyası bır knz yaşıyor Toplum
bu>ukbırbunalım ıçınde Işte bu bunalım aşın mıllıyetçılığı ve
"Adildüzen" vaat eden RP'yı güçlendınyor MHP ve RP.
tanhımızde şımdıye kadar olmadığı olçude buyuk bır guce
ulaştılar RP'nın onumuzdekı seçımlerde ıktıdara gelmesı
olasılığı artık sıyası tahlıllerde ve gelecek projelennde yer
almaya başladı SHP ıse enyen bır ıktıdar ortagı olarak
'hükümette bulunmanız ne işe yanyor' sorusuyla daha fazla yuz
yuze gelır oldu SHP. bu sorularla karşılaştıkça "demokrasi
paketi"" dıyordu Sonunda SHP"mn pek ıçıne sındırmedıgı
ozelleştırme hukumetın gundemıne geldı SHP'nın bu talebe
yanıtı. o zaman "demokratikleşme paketi" de çıksın
şeklındeydı Çıller olurdedı Once ozelleştırme. sonra
demokrası paketı anlaşmasına varıldı Ozelleştırme Yasası çıktı
Ardından demokrası paketının bır parçası oldugu ıddıa edılen
Terorle Mucadele Yasa Taslagı tartışılmaya başladı Hıçbır
demokratık öz taşımayan bu taslak Adalet Komısyonu'ndan
buyuk zorluklarla geçtı Ne olduysa o zaman oldu Yeryennden
oynadı islamı cephenın başını çektıgı bır kamp, bu tasanyla
daha once kaldınlan 163 maddenın gen getınldıgını soyledı ve
buyuk bır kampanya başlattı Bu kampanyaya once ANAP,
ardından DYP'nın şahınlen katıldı Ancak tartışma 163 nıadde
gen getrnlıyorla sınırlı kalmadı TMY'nın duşunceyı terör suçu
sayan anlayışının gereklı
oldugu vurgusu on plana
çıktı Karşı çıkanlara göre
kabul edılen taslak,
teronstlen ve bölüculen
aklamayı amaçlıyordu, buna
ızın venlemezdı
Bülent Ecevit'ten Türkeş'e,
Mesut Yılmaz'dan
Erbakan'a, Coşkun
Kırca'dan Baki Tıığ'a
uzanan bır cephe, bu taslağa
karşı olduklannı söylüyor
ve bunun Meclıs'ten
geçmesının mumkun
olmadığını ılan edıyorlardı
Koalısyonun ıkı ortağı ıse
tasanyı yasalaştırabılmek amacıyla ıkna turlan yapıyorlardı
Tansu Çıller, Fethullah Hoca'nın. Nurculann desteğını anyor,
Karayalçın, Türkeş'e kadar gıdıp bu yasanın halısane amaçlannı
anlatıyordu
Taslak hâlâ Meclıs'ın gundemınde SHP, koalısyonda kalma
koşulu olarak bu taslağın yasalaşmasını ongoruyor Uzennde
büyük gurültuler kopan Terörle Mucadele Yasası'nırî tartışma
oykusunu bu yazı dızımızde ele alacağız Var olan kanunla.
getınlmek ıstenen yasa arasındakı farklann neler olduğunu
ınceleyeceğız Tarfışmanın taraflarmın goruşlerını aktaracağız
Artık bu yasa çıksa da çıkmasa da ne kadar
demokratıkleştıgımız ve bundan sonra ne kadar
demokratıkleşeceğımız daha lyı anlaşılir
Bitmeyen
birmasaL.
Demokratikleşme
Tasannın Adalet Komisyonu'ndan geçmesiyle bombardıman başladı: '163 geri geliyor...'
Yısaya karşı kutsal ittifak
B
aşbakan Tansu Çü-
ler. Fethullah Hoca
(Fethullah Gülen)
ıleılışkısıolanmıl-
letvekıllennın lıste-
sını gozden geçırdı ve bunlar-
dan bınsıne 'Hoca' ıle acılen go-
ruşmek ıstedığını bıldırdı Çıl-
ler'ın bu talebıne en çok
DYP'den Izmır Buyükşehır Be-
ledıye Başkanı seçılmış Burhan
Özfatura sevınmıştı Çunkü
onun Izmır'dekı seçımı kazan-
masında Fethullah Hoca taraf-
tarlannın buyük etkısı olmuştu
Hoca'ya büyuk saygı ve sevgısı
vardı Hemen kollan sıvadı Fet-
hullah Hoca'yı aradı ve Başba-
kan'ın talebını ılettı Çıller'ın,
görüşmenın yerı konusunda da
ozelbırtalebı yoktu Isterse Ho-
ca'nın ayağına gelebılırdı
Taraftarlannca 'nazik bir in-
san' olarak tanıtılan Fethullah
Hoca, kadın Başbakan'ın maka-
mına gıdebıleceğını kendısıyle
orada gorüşebıleceğını soyledı
Nıtekım oyle oldu Fethullah
Hoca, Başbakan Tansu Çıller'ı
makamında zıyaret ederek baş-
başa uzun bır göruşme yaptı
Basından gızlı yapılan bu goruş-
me bır gun sonra Sabah gazete-
sının en onemlı haben olarak
kamuoyuna duyurulunca, Fet-
hullah Hoca bıranda gunun ada-
mıoluverdı Iddıaya gore bu go-
ruşme Başbakanlık'tan sızdınl-
mıştı Fethullah Hoca'ya çok ya-
kın olarak tanınan Zaman gaze-
tesı başyazan Fehmi Koru da bu
goruşmeyı gazetelerden oğren-
dığını soyluyordu
Ortıtormluatunı
"FetoHoh Hocam, medet Vollohı lw yasa
akoralım ıstedık yuzumuze gonımuze
btılostırdık Hoydı su "iytleşlırme'ye hı
dıyıvermık bı bukumel bunolımı
do{jmos)n
Olur mu efendim oyle sey
Sız 163 u gen getırmeye
cohşıyorcunuz £df
M3YİJJÜX
Ay cıldırıcom
Herkesler bem yonlıs anlıyor Ben bu
yasoyia hıc bıseyi değıstırmıyorum kı Nıye
hfddericftryoflar anlomıyorum Her sey yıne
eskısı gıbı olucak Moksat ecnebıler
alısvenste gorsun
BEH 8lf DUSUMCESÜCLUSÜYUM
BEN Bİ« DUSUNCE SUCLUSUYUM
DEVLETfN VE MfLLETlN
BÖLÜNMEZllGlNE HALEL GETIRTMEYUZi
Ay bemm 163 u gen getırece§ırru
nerdm akardılar Pekı Okey
1
Stzın
KtemedRjıniT. hıc btsey almuycak
1
Doho
ne yopaMırım kı'
3
!5)IYAH H3YİJJÜX
BEN BIK DUSUHCE SUCLUSUYUM
BEN SİR DUSUMCE SUCLUSUYUM
IEN f (ff OÜSÜHCE SUCLUSUYUM.
Çılleryalnızca Fethullah Hoca ıle go-
ruşmedı, Islamcı çevrelenn onde gelen
bırçok ısmı gorüşme lıstesıne yazılmış-
tı Bunlardan bınsı de Nurculann > aym
organı olarak bılınen Yenı Asya gaze-
tesınin sahıbı MehmetZekiKutlulardı
Bu goruşmeye de Nurcu oldugu soyle-
nen Çevre Bakanı RızaAkçalıaracılık
etmıştı Çılleraılesınındığerferdı Özer
Çiller de eşının eksığını tamamlıyor.
Suleymancılar gurubunun dinı lıden
olarak bılınen Kemal Kaçar'la göruşu-
yordu Başbakan bu goruşmelen > apar-
ken, yardımcısı Murat Karayalçın da
Zaman gazetesının onde gelen ısımle-
n Alaaddin Kaya, Fehmı Koru ve Tur-
kıye gazetesının onde_ gelen ısımlerı
Enver Ören ve Yalçın Özer'Ie konuşu-
yordu
Koalısyon ortaklannın dını gruplara
yonelık bu atağı basında ve kamuoyun-
da genış tartışmalara yol açtı Hükumet
çevrelen, Çıller ve Karayalçın'ın bu
turlan gündemdekı Terorle Mucadele
Yasası (TMY) taslagı nedenıyle yap-
tıklannı açıkladılar Dını çevreler tas-
lağadestek vermek amacıyla ıkna edıl-
meye çalışılıyordu Basındakı yorum-
lara gore, ozellıkle Başbakan'ın bu go-
ruşmelen yalnızca TMY taslagına des-
tek amacıyla yapılmamıştı RP'nın
guçlenmesıne karşı DYP tankatlardan
destek anyordu
Her ne ıse, sonunda dını çevreler hu-
kumetı bolünmenın eşıgıne getıren
TMY taslağının kanunlaşmasında kılıt
halıne gelmışlerdı DYP ve SHP lıder-
len onları ıkna etmeye çalışıyorlardı
Bu çevrelenn herhangı bır partısı yok-
tu Kendı açıklamalanna gore herhan-
gı bır sıyası amaçlan da yoktu Bu ne-
denle onlann Meclıs'te mılletvekıllen-
1 erörle Mucadele Yasa Tasansı komisyonda
görüşülürken, kimseden ciddi bir uyan gelmemişti.
Ancak tasannın komisyondan geçmesiyle birlikte başta
îslami çevreler olmak üzere, büyük bir karşı kampanya
başlatıldı. Daha sonra bunlara DYP'nin şahinleri ve .
ANAP da katıldı. '163. madde' yaygaralanyla başlatılan fardı önîara^go-
kampanyanın asıl hedefi de kısa süre sonra ortaya çıktı.
nın de oldugu
soylenemezdı
Başbakan kendı
ımzasının veba-
kanlannın ımza-
sını taşıyan bır
yasa taslağını
Meclıs'ten ge-
çırmek ıçın dını
lıderlere neden
ıhtıyaç hısset-
mıştı Onlann
oylan yoktu kı
Ama kazın
ayağıoyledeğıl-
dı Terorle Mu-
cadele Yasası
taslagı. TBMM
Adalet Komıs-
yonu'nda kabul
edılıp Meclıs'e
sunulunca kızıl-
ca kıyamet kop-
muştu Meclıs
Adalet Komıs-
yonu Başkanı Yalçın Öğütcan, ondan
sonrasını şoyle anlatıyordu "Taslak
Adalet Komisvonundan geçtiği ana ka-
dar kimseden ciddi bir uvarı gelmedi.
Ancak ne zaman taslak komisvonda ka-
bul edüdi, belli ba/ı çevreler bizi bom-
bardımana tuttular. Aniden organize
bir saldın kampanyası Ue karşılaştık.
Fakslarımız, telefonlarımız kilitlendi.
Belli merkezlerden vayıldıgı anlaşılan
bikliriier. ulkenın her tarafindan \ağ-
mava başladı. Zaman'ın başını çektiği
bir kısım gazetenın yoğun kampanyası,
bizim mıllervekilenmizi de etkiledi ve
sanki biz 163. maddeyi getiriyormuşuz
gjbi bir hava >aratıldı. Bizim ne boyle bir
amacımız ne de nivetimiz \ar. Ne oldu-
Coşkun Kırca
gıbı muhafaza-
kâr mılletvekıl-
lerının çektıgı
grup SHP'nın
boluculugu suç
olmaktan çıkar-
mayı amaçladı-
ğını soyluyor-
l d g
re tasanya ekle-
nen. "inceleme
araştırma ve
deştirnif sınıria-
nnı aşarak. açık
ve yakın tehlike
varatacak bi-
yimdi asıl hedef, Terörle Mucadele Kanunu'nun
propagandayı suç sayan maddesinde yapılması
düşünülen değişikliklerdi. Onlara göre tasanya eklenen, 2 ' ; ^ X
"inceleme, araştırma ve eleştirme sınırlannı aşarak, açık "*" * " n a n a r
ve yakın tehlike yaratacak biçimde.. propaganda
yapanlar suçlu sayılırlar" tarzındaki sözcükler
bölücülüğe açıkça davetiye çıkarmaktı.
ğunu kavravamadım. Bizim niyetimi-
zin ve amacımuan otesınde bir hava ya-
ratıklı. Aslında 163. madde) i geri geti-
ren bir hukum yok bu taslakta. \ma
hassasivetlen dikkate almamız gereki-
vor. Bunu dikkate alır ve Meclis'te bu
hassasivetlere uygun bir çozum bulu-
nur."
islamı çevrelenn ve Islamcı yayın or-
ganlannın yoğun kampanyası DYP'de-
kı şahınlen de harekete geçırmıştı On-
lar artık 163'un gen getınlmesı ıddı-
asıyla yetınmek nıyetınde değıllerdı
Şımdı asıl hedef, Terorle Mucadele Ka-
nunu'nun propagandayı suç sayan
maddesinde yapılması duşünulen de-
ğışıklıklerdı Başlannı Yaşar Topçu
tarzındaki
cuklerı
luğe açık daveti-
ye çıkarmak
olarak yorumla-
nıyordu Artık 163 maddeyi çağnştıran
en kuçuk bır ımanın bıle temızlenmesı
yetmıyordu İnceleme, araştırma. eleş-
tın sınırlannı aşmayan, açık ve yakın
tehlike oluşturmayan yazı. roportaj da
kabul edılemezdı Bunlarbolüculuktu,
Meclıs'ten geçemezdı
ktoırri çevrede farklı sesler
Islamcı çevrelenn DYP saflannda
yarattığı çalkantı ANAP'ı da harekete
geçırdı Mesut Yılmaz da koroya katıl-
dı vesenaryotamamlandı Artık Islam-
cı çevrelenn ıstemedığı hıçbır kanun
TBMM'den geçemezdı
Bu arada Islamcı çevrelerde de fark-
lı sesler vardı RP. bolucu damgası ve-
mek korkusuyla, DYP şahınlenyle ay-
nı sozlen tekrarlarken. Islamcı çevrenın
bazı aydınlan farklı mesajlarvenyordu
Orneğin tstanbul Buyükşehır Beledıye
Başkanf nın danışmanı yazar Mehmet
Metiner. hıçbır duşuncenın suç sayıl-
maması gerektığını belırtıyor Hem
SHP'yı 163 maddeyi gen getırmeye
çabalamakla eleştırırken. TMY'de dü-
şunceyı suç sayan hukumlenn kalması-
nı sav unan tslamcı cephenın buyük ço-
ğunluğundan farklı duşunceler one su-
ruyordu Zaman gazetesı başyazan Feh-
m Koru da bu cepheden farklı mesaj-
lar venyordu Fehmı Koru, çok sevıp
saydığını soyledığı Fethullah Hoca'nın
duşuncevı suç sayan ve "boiücülüV suç-
lamasını surduren açıklamalanndan
farklı bır anlayışta olduğunu açıklıyor
ve şunlan sovluvordu "Terörle Muca-
dele Yasası, değişme öncesi halivl* de,
SHP'nin istediği biçimiyle de dumanın
ulaştıgı 'hak ve ozgurlukler duzeyinin
epey gerisinde kalıvor. Bizim ihtiyacımız
ise şu iki maddey i esas olarak duzenlen-
miş bir 'Terorle Mucadele Yasası'dır.
Madde 1- 'Duşunce ve duşunceyi ifade
özgurluğu hiçbir biçimde kısıtlanamaz;
terör amaçlı olmav an her turiu orgutlen-
meserbesttin' Ve Madde 2- 'Sılahlı mü-
cadeleyı yontem olarak seçen kışı, grup
ve orgutlenn faalıyetlen en ağır bır bı-
çımde cezalandınlır' Türkiye ne zaman
bu anlayışa kav uşacak?"
Zaman gazetesı başyazan açıkça hıç-
bır duşuncenın veduşunceyı açıklama-
nın suç olmaması gerektığını soyluyor
Koru'nun bu sozlen. artık kımlen he-
def alıyor, buna okuvanlarkararversın
Yann: Tasanyla gelen
değişiklikler
GÜVENLİK GÖREVLİSİ
Polis emeklısi, astsubay emeklısı
güvenlıkgörevlısı aranmaktadır
Şahsen müracaat ıçin adres
Türkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu/fstanbul
Bir Yaz Gecesi
Fatma Gurel'ın oykulen Demet Yayıncılık
tarafindan yayımlandı
Romanlannızve
Ansıklopedılennız
yennızden alınır.
Tel:5540804
^TURYAP
t , ^ EMLAK BILGI BANKASl
TJt |242)24«4SI95 242 4X \2
Fax (242) 242 37 13
ANTALYA
DERS VERİLIR
Kolej mezunundan evde
İngılizce ders verihr.
Telefon:3263758
ANKARA NOTLARI
MUSTAFA EKMEKÇI
Bosnalı Sürgünün Anlattıkları: (3)
Çözüm Yolu...
Bosna surgunu, Bosna eskı Başbakan Yardımcısı Muham-
med Çengiç'ın anlattıkları, daha ılk gunden yankılar uyan-
dırdı Telefonlar aldım
- MuhammedÇengıç bıze, Bosna'da olup bıtenlenn ıçyu-
zunu anlatıyor dıyorlardı
Ankara'da salı gunu, yerel radyo Radyo Kulup'te, sorulan
bır soru uzenne, Bosna'da olup bıtenlen anlattım, Cumhun-
yet'te çıkanları, dınleyenlere duyurdum
Muhammed Çengıç, sorulanmı yanıtlıyor, anlatmayi surdu-
ruyordu, şovte dıyordu
- Bosna'da halk kendı yaşamını kurtarmaya çalışıyor Boş-
nak halkını olduruyorlar Bunların Musluman olup olmaması
onemlı değıl. Boşnak halkı olması, "Musluman" ulusundan
(!) olması yeter Onlar, yanı Sırplar ıçın ateıst, dınsız, Muslu-
man olması onemlı değıl Yeter kı Boşnak ulusundan olsun.
Boşnaklar, dınsız de olsa, dıncı de olsa olduruluyor -Belırt-
tığım gıbı- Bosna'dakı ınsanlar, yaşamlannı kurtarmak ıçın sa-
vaşıyorlar, bır de, az da olsa varfıklarını kurtarmak ıçın .
- Turkıye'de basının soruna yanlış yaklaştığını söyledınız,
sözlennızın başında ölçü ne olmalıydı?
- Öncelıkle, nasıl başlamalıydı bu tanıtma1
? Işte, tanhıyle,
coğrafyasıyia, ıçınde bulunduğu sıyasal koşullarla once Bos-
na ıle ılgılı bılgıler venlmesı gerekırdı Maalesef, Turkıye hal-
kı, Bosna-Hersek tarıhını pek az bılıyor Ozellıkle, Bosna'dan
Turkıye'ye çeşıtlı tanhlerde goç etmış Boşnaklar bıle, Bosna
tarıhını bılmıyor Mıtınglerde, toplantılarda Bosna ıle ılgılı ola-
rak ne denlı çok şey konuşulursa konuşulsun, ne denlı oz-
lemler Bosna'ya yonelık olursa olsun, yardıma donuşmuyor
bu ozlemler Doğrudan yardıma donuşmedı Bundan sonra
gelecekte mıtıngler, boyle toplantılar ya da Bosna'ya yone-
lık çalışmalan olacaksa şayet, bunlann gerçekte yardıma do-
nuşmesını arzu ederım
- Ne gıbı yardımlar omeğın?
- Her çeşıt yardım gereklı Bu yardımlar ılaç, gıda, gıyecek
yardımlandır Çok onemlı bır nokta, şu anda Bosna'da 4-5
bolge tamamen enterne edılmış durumdadır Yardım alamı-
yor boyle yerler Turkıye'den yardımların ulaştırılması bıçımı
de çok onemlı Yanı, Turkıye, yardımlarını Hırvatıstan uzenn-
den ya da Hırvatıstan kanalıyla yapıyor Bunu yapacağına ya-
pacagı yardımı doğrudan Bosna'ya gondermesı daha akılcı-
dır Bu, BM marıfetıyle olabılır, yardımın doğrudan Bosna'ya
ulaşması Yardımın doğrudan Bosna'ya ulaşması ıçın şunu
onenrdım Zenıca'da (Zenıtza okunuyor) bulunan Turk bırlı-
ğının, yardım konvoylarını ulaştırmak ıçın denızden başla-
yan, Saraybosna'ya değın gıden bır yol açması çok yararlı
olur BM Barış Gucu'nun gerçekte temel gorevı de budur Te-
me( gorevı, ınsanı yardımların guvenlıkle gereksınım bolge-
lenne ulaştırmasıdır, ulaşmasının sağlanmasıdır
- Avmpa ulkelerınden, ozellıkle Ingıltere, Fransa, Alman-
ya gıbı ulkelenn, ABD 'nın Bosna'ya bakış açılan değeriendı-
nldığınde ne soylenebılır
9
- Yanıtlamak çok zor Hem Sırplar, hem Hırvatlar, yurtdışın-
da, dıplomasıde çok buyuk propaganda yapıyorlar O ulke-
lerde, eskıden çok sayıda hem Sırp, hem Hırvat vardı O ul-
keler de kendı çıkartarına gore hareket edıyorlar, bır bızım ta-
rafı, bır onlann tarafını tutuyoriar, ıkılı oynuyorlar sureklı
1
Bos-
na-Hersek'ın yaptığı en buyuk yanlışlardan bırı savaşın baş-
ladığı ılk gunden başlayarak, yurtdışına kendı temsılcılerını
gondermesı gerekırken, gondermemesı oldu Bunlar polıtı-
kacılara ılk elden Bosna'nın durumunu aktarmış olacaklardı
Şımdı, zaman zaman olayiardan dolayı (lıdenn) yurtdışına çık-
tığı zamanlarda verdığı demeçlerden edınılen bılgıler aktan-
lıyor Doğal kı Ingıltere ıle Fransa'nın tutumu durust (korekt)
değıl Nedenını ben soyleyemem, bılemıyorum
1
Fransa ıle In-
gıltere'nın Bosna'ya yonelık pohtıkalanndakı bu tutarfılık (') ya
da tutarsızlık . Bu konuda yorum yok (nedenlerden) bır ta-
nesı, bızım Bosna-Hersek hukumeü olarak. bu ulketerî yöte-
rınce bılgılendıremememız, ote yandan da polıtıkalan ya da
çıkarları, ona uygun oldugu ıçın (oyle davranıyorlar)
- Yugoslavya 'dakı halklann bu durumu nasıl bır sonuca va-
racak^ Artık bır arada yaşayamaz mtsınız?
- Kendı duşuncemı soyluyorum Birlikte yaşamaktan baş-
ka çaremız yok Sırplarla Hırvatlar, Muslumanlar bır arada ya-
şayacaklar Hırvatlar, Sırplar, Muslumanlar, bu uç grup bır ara-
ya gelıp bır anlaşmaya varma noktasında çalışma başlatabı-
lırler Boyle bır anlaşmayı garantı edecek başka guçlenn de
devreye gırmesı gerek Bunu ancak Bosna-Hersek'ı kendı
korumasına (patronajına) kabul edebılecek bır super guç ger-
çekleştırebılır (Muhammed Çengıç, bır tanım getırıyor aslıa-
da) Onun dışında, kendı aralannda bır anlaşma da sağlana-
bılır ama, halkın kendı arasında boyle bır anlaşmaya saygı
gostermesıne, halkın da anlaşmayı benımsernesıne bağlı Bu
arada ılk beş yıl ıçınde, belkı ulkenın yonetım bıçımı, dıkta-
torluk de olabılır Ama, bu yasalara uymayı, bu dıktatorluk
sağlayacaksa şayet, boyle bır şey de duşunulebılır 1940-45
yıllannda, esasen bız Bosna-Hersek olarak boyle bır evre ge-
çırdık Komunıstler ıktıdara geldıklennde, geçmış alışkanlık-
lanmızın unutulması ve halklar arasındakı sorunların yurutul-
mesı yonunde baskılar da olmuştur Ancak, şımdı bugun ya-
şadığımız gunde boyte bır şeyın de şansı yok, yanı ne komu-
nıstler gelebılır, ne boyle bır dıktatorluk olabılır Bunun dışın-
da ancak, benım korumasından (patronajından) soz ettığım
buyuk bır super guç ancak bu yolu açabılır (Patronajı tanım-
lıyor Muhammed Çengıç) Benım ıçın uç tane ulke var Avus-
turya, Rusya bır de Turkıye Ancak bu uç ulkenın bır araya
gelerek, bundan sonra Bosna-Hersek Cumhurıyetı olacaksa
şayet, bu cumhunyetın devlet yapısı, uluslararası konumu
noktasında, oturup bır arada ağız bırlığı etmelen gerek
1
• • •
Ankara'da yayımianan aylık duşun, kultur dergısı "Ne-
cten"ın ıkıncı sayısı da çıktı Bır avuç aydının çıkardığı "Ne-
den" ıçın bugun saat 14 OO'te Kızılay'da Mıthatpaşa Cd
8/31 'de bır tanıtım toplantısı yapılıyor Katılamayacağım ıçın
uzgunum Neden'ı desteklersenız sevınınm Tel 2296684/An-
kara
• • •
llhan Selçuk, yann saat 14 OO'te, ODTU'de, Mımarlık Sa-
lonu'nda gençlerie konuşacak Gençler, llhan Selçuk'a sahıp
çıkarlarsa, bu Cumhurıyet'e sahıp çıkmaktır Cumhurıyet, 70
yaşında, en genç gazetedır
BULMACA
1 2
SOLDANSAĞ^:
1/ "O>un dolap jnla-
mında argo sozcuk II
Zıhın ve bedenın enerjık
hareketı Buğday tane-
sının olgunlaşmış ıçı 3/
Bırdıkışlıkıplık Enge-
belı bır yerde, bır yolu
geçırmek ıçın açılmış
yer 4/Rutbesız asker
Patlamalı motorlarda ga-
zı tutuşturmaya yarayan
elektrıklı aygıt 5/ Bır
atada gorulen ve bırçok
kuşaktan ben yıtmış bu-
lunan nıtelıklenn torunlarda bırden-
bıre ortaya çıkması 6/ Kutsal
ınanç Bır gıda maddesı 7/Yuzun
bırbolumu Yunan abecesın debır
harf 8/ "Açılırdı ruzgârda kısa —
'lenıvAçık saçık şarkılar soylerdın
en fazla/Ne çapkın komşumuzdun
sen Fahnye Abla" (Ahmet Muhıp
Dıranas) Duyuru 9/Osmanlı do-
nemınde lstanbul'da beledıve vergı-
sını toplamakla gorevlı kışı
YUKAR1DAJV AŞAĞIYA:
1/ Kısa vekestırme yol Sanı 2/Harman yenndekı tahılın taş ve
toprakla kanşık kalıntısı Iskambılde koz 3/ Camdan yapılmış
buyukbırabardagı Bırtümünbırtekparçasınaaıtolan 4/Knp-
tonıın sımgesı Malı'nın başkentı 5/ Toprak damlan sıkıştır-
makta kullanılan taş sılındır 6/ Anı aşın duyariılık ve tepkıler-
den sorumluantıkor Vılayet 7/Yurdumuzda kurulmuş yırmı bır
köy enstıtusunden bın Bır goz rengı 8/ Bır soru sözü Batak-
lıkgazı 9/"O" adılının vonelme durumu Teşhıs