Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17 ARALIK 1994 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Şevki Yılmaz/
a
soruşturaıa
• ADANA (Cumhuriyet
Güney İUeri Bürosu) -
"Cumhuriyet Bayramı'ru
jçki içerek kutlayan
deyyustur" diye açıklama
yapan Rize'nin Refah Partili
Belediye Başkanı Şevki
Yılmaz hakkında Konya
Pevlet Güvenlik Mahkemesi
tarafından soruşturma açtldı.
Yılmaz hakkındaki
soruşturmada, Adana
Cumhuriyet Başsavahğı'na
başvuran öğretim
elemanlannın Adana
Cumhuriyet Başsavcısı
Vahap Güneş'e şikâyet
dilekçesi vermesi ûzerine
toplanan delillenn Konya
PGM'ye gönderildiği
bildirildi.
Dtşbank
yönetiminde
• Haber Merkezi - Türkiye
Iş Bankası A.Ş. ve Doğan
Şirketler Grubu arasında
oluşturulan ortaklık yapısı
çerçevesinde Dışbank'ın
yönetim kadrosunun
yeniden oluşturulduğu
bildinldı. Dışbank
tarafından yapılan
açıklamaya göre son
değişiklikkrle Çetin
Haaoğlu yönetim kurulu
başkanı. Alev Göçmez ve
Refık Aras yönetim kurulu
öyesi. Atilla Taşdemir de
genel müdür oldu.
Erbakan'ın
köydeki arazisi
• SİNOP (Cumhuriyet) - RP
Genel Başkanı Necmettin
Erbakan'ın Sinop
Üzungürgen köyündeki
malvarlığı konusunda
gazetelerde yayımlanan
haberler köylülerle basmı
karşı karşıya getirdi.
Sinop'un Uzungürgen köyü
doğumlu olan ve köyde halen
5 milyon metrekare arazisi
bulunduğu iddia edilen
Erbakan"ın köydeki
malvarlığının annesinden
kalan miktannın 42.570
metrekare olduğu belirlendi.
Gazete haberleriyle gerçek
durumunçeliştiğini
beürleyen Sinop Gazeteciler
Cemiyçü.durumu Başın^ ^
Konseyı nebildirdi.
Mezarcı
yargılandı
• BANDIRMA(AA)-
Istanbul Bağımsız
Milletvekili Hasan
Mezarcı'nın 'Atatürk'ün
manevi şahsiyetine hakaret'
iddiasıyla yargılanmasına,
Bandırma Asliye Ceza
Mahkemesi'nde devam
edildi. Mezarcı, geçen
celsede, 7 Mayıs 1992
tarihinde 10 milletvekili
arkadaşıyla birlikte TBMM
Başkanlıği'na verdiği
"Trabzon Milletvekili Ali
Şükrü Bey'in 27 Mart 1923
tarihinde öldürülmesi
olayının araştmlması" ile
ilgili önergenin ek
maddelenni. mahkeme
heyetîne ibraz edebilmek
amacıyla ek süre istedi.
Aynı konuda bir süre sonra
Bandırma Kuş Cenneti
Festivali kapsamındaki
'Insan Haklan' konulu
panelde yaptığı
konuşmadan ötürü de
sorumlu tutulmaması
gerektiğini öne süren
Mezarcı. konuşmasında
Atatürk'e hakaret içeren
sözler bulunmadığmı da
savundu. Mahkeme,
Mezarcı'nın ek süre talebini
kabul ederek duruşmayı
erteledi.
Ayaz'dan
• Haber Merkezi-Millı
Eğitim Bakanı Nevzat Ayaz.
gazetemizin 13 Aralık 1994
tarihinde 3. sayfasında
yayımlanan "Eskı Başkan
Eski Valiye Karşı" başhklı
haberle ilgili yazıb açıklama
yaptı. Bakan Nevzat Ayaz'ın
açıklaması şöyle: "Yalova
Taşköprü beldesindeki Aksa
AŞ'ye a
'1
fabrika çevresinde
oluşturulduğu bildirilen
sağlık bandının Valiliğim
dönemine rastladığını
belirterek bu işleme yardımcı
olduğun yolundaki iddia
doğru değildir. Haberde de
belirtildiği gibi tamamen
Sağlık Bakanlığı'nın yetki
alanına giren işlemin
oluşmasıyla hiçbir ilgim
olmamıştır. Konu ile ilgili
olarak Sayın Isvan'ın bana
intikal eden bir müracaatı
bulunmadığı gibi,
kendileriyle görüşmemiz de
olmamıştır."
RP Genel Başkanı 'nın yolsuzluklan devlet belgelerine geçti
Erbakan'm servet yakınıKEMAL YURTERİ
ANKARA - Refah Partisi Ge-
nel Başkanı Necmettin Erba-
kan'ın, milyarlarca liralık serve-
tinin oluşumunda önemli rol oy-
nayan Gümüş Motor'un genel
müdürlüğü sırasında bir dizi yol-
suzluk ve usulsüzlük yaptığı
devlet belgelenyle saptandı. Gü-
müş Motor'un 1964 yılında Os-
man Akbulut ve Cezmi Polat
adında iki murakıp tarafından
denetlendiği ve Erbakan'a iliş-
kin 27 ayn yolsuzlugun ortaya
çıkanldığı öğrenildi.
Murakıplar tarafından hazırla-
nan raporda Erbakan'a, 'şirket
kaynaklannı şahsi çıkarlan için
kullanmak' suçlamasmda bulu-
nuldu.
RP lideri Erbakan'ın, yaklaşık
Gölhan
Çekiç Güç'ü
savundu
•Çekiç Güç'ün görev
süresinin 8. kez 6 ay
süreyle uzatılmasma ilişkin
hükümet tezkeresi
bakanlann imzasına
açılırken, Milli Savunma
Bakanı Mehmet Gölhan,
Çekiç Güç'ün PKK'ye
doğrudan destek
sağladığına ilişkin
herhangi bir bulgunuh
olmadığını söyledi.
EVREN DEĞER
ANKARA - Milli Savunma
Bakanı Mehmet Gölhan, kamu-
oyunun, sıyası partilerin ve Ge-
nelkurmay Başkanlığı'nın, "Ku-
zey Irak'ta bir Kürt devletinin
kurulmasına yardımcı olduğu"
endişesine neden olan Çekiç
Güç'ün, "Türkiye'nin menfaat-
lan paralelinde faaliyet kra etti-
ğini'' açıkladı. Gölhan, Çekiç
Güç'ün 'doğrudan
1
PKK'ye des-
tek sağladığına ilişkin bulgu ol-
madığını bildirdi.
Çekiç Güç'ün görev süresinin
8. kez 6 ay süreyle uzatılmasma
ilişkin hükümet tezkeresi dün ba-
kanlann imzasına açıldı. Tezke-
re, bakanlann imzalannın ta-
mamlanmasından sonra
TBMM'ye gönderilecek. Bu ay
sonunda görev süresi sona ere-
cek olan Çekiç Güç'ün Türki-
ye'deki görev süresinin 6 ay da-
ha uzatılmasma ilişkin oy'lama
da bütçe görüşmelerinden sonra
yapılacak.
Millı Savunma Mehmet Göl-
han, Çekiç Güç'ün görev süresi-
nin uzatılmasma ilişkin oylama
öncesınde, bu gücün faaliyetle-
riyle ilgili 'ilginç' değerlendir-
meler yaptı. Gölhan; TBMM
Plan ve Bütçe Komisyonu'nda
SHP Malatya Milletvekili Mus-
tafa Yümaz'ın "Çekiç Güç'ün
varhğı gerçekten ülkemiz açısın-
dan yararlı nudır" şeklindeki
sözlü sorusuna gönderdiği yazı-
lı yanıtta. bu gücün Türkiye'nin
menfaatlan paralelinde çalışma-
laryaptığını bildirdi. Gölhan ya-
zılı yanıtında, kamuoyunda Çe-
kiç Güç olarak bilinen 'Huzuru
Temin Harekatı'nın dayanağını,
Birleşmiş Milletler'in 688 sayılı
karanndan aldığını bildirdi.
1.5 milyon dolar nakıt paranın
yanı sıra çok sayıda gayrimen-
kulden oluşan malvarlığı konu-
sunda gerçekleri söylemediği
belgelerle ortaya çıktı. Malvarlı-
ğını açıklarken 1957-63 yıllan
arasında Gümüş Motor'da genel
• Erbakan usulsüzlüğüne rapor: RP lideri
Necmettin Erbakan'ın milyarlarca liralık
servetinin oluşumunda önemli rol oynayan
Gümüş Motor'un 1964 yılında denetlendiği
ve genel müdür Erbakan hakkında yolsuzluk
ve usulsüzlüklerle dolu bir rapor
hazırlandığı ortaya çıktı. Rapor, Erbakan'ın
malvarlığının gelişimini anlatmak için
düzenlediği basın toplantısında gerçekleri
söylemediğini ortaya koydu.
müdür olduğunu ve bu dönemde nndan şikâyetçi olan Gümüş
yaptığı tasarruflar sayesinde 27 5
kilo altın aldığını savunan Erba-
kan'ın, Gümüş Motor Genel
Müdürlüğü sırasında bir dizi yol-
suzluk yaptığı belirlendi.
Erbakan'ın bazı uygulamala-
Motor Yönetim Kurulu üyeleri,
şirketın denetlenmesi için mura-
kıp (denetçi) görevlendırilmesi-
ni istediler. Gümüş Motor'u sa-
tın alan Türkiye Şeker Fabrika-
lan AŞ'nin '6-16689' sayılı yazı-
ÇİZMEDEN YUKARI / MUSA KART
Karayalçıny
dan birlik koşullan
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - SHP Genel Başkanı ve
Dışişleri Bakanı Murat Kara-
yalçın, solda bütünleşme için 24
aralıkta yapılacak protokollerin
onaylanmasına ilişkin kurultay-
da. CHP'ye karşı yeni koşullar
öne sürmeye hazırlanıyor.
Karayalçın'a yakın çevreler,
"CHP bu koşullan kabul etmez-
se, bütünleşme tıkanır. Ardın-
dan, SHP'de çıkanlan kılıçlar kt-
nına geri sokulmaz. Ya Karayal-
çın gider ya da muhalifleri" di-
yerek mücadele bayrağını açtı-
lar. Muhalıfler de. birlik süreci-
nin durdurulamayacağını belir-
terek. "Karayalçın direnirse ör-
güt ve kamuoyu kendisini aşar
geçer" görüşünü savunuyorlar.
CHP Genel Sekreteri Adnan
Keskin ise yeni koşullann tartı-
şılamayacağını belirterek iki li-
derin, bütünleşme protokolüne
imza koyarak, "onur taahhüdü"
altına girdiklerini vurguladı.
Cumhuriyet'in Karayalçın'a
yakın SHP yöneticilerinden al-
dığı bilgıye göre, SHP lideri, 24
aralıktakı kurultaya, bütünleşme
protokolünde yer almayan yeni
koşullan gündeme getirmeye
hazırlanıyor. Aynı kaynaklar.
Karayalçın'ın koşullannı şöyle
sıraladılar:
1- Birieşme SHP'de olmaİKİır,
bütünleşilen partinin adı CHP
olarak değişririimelidir.
2- 28 Ocak kurultayında genel
başkan ile birlikte parti meclis-
leri de seçilmelidir. (Protokole
göre, yalnızca genel başkan se-
çilecek; SHP ve CHP'nin mev-
cut parti meclisleri, bütünleşilen
partinin parti meclislen olarak
kalacak.) Hangi partide birleşi-
lecekse o partinin PM sayısı ka-
dar ü>e seçimle gelmelidir.
3- Bütünleşme kurultayına va-
sal delegelerie gidilmelidir. (SHP,
CHP'nin çok savıda delegesinin
istifa ettiğini ileri sürerek bunla-
nn atanıa \öntemiylc belirlen-
mesine karşı çıkıyor.)
sı üzenne 1964 yılında denetim-
lere başlayan Osman Akbulut ve
Cezmi Polat adında iki murakıp,
şırketin hesaplarını geçmişe yö-
nelik inceleyerek ekleriyle bir-
likte 60 sayfa tutan aynntılı bir
rapor hazırladılar.
Girişinde, "Çalışmalanmıza
1963 yılı hesaplan esas alınarak
başlamış ve gerekli görülen hal-
lerde, bunlarla ilgili olarak, daha
eski senelere inilerek, elde edile-
bilen kayıt \e vesikalar üzerinde
ve bunlann açıklığı derecesinde
incetemeler yapılarak tespit edi-
len kanunlara, anasözleşmeye ve
hakikatlere aykınlıklar ile usul-
süziükler ve diğer hususlar şöy-
ledir" denilen raporda Erbakan'a
27 ayn yolsuzluk suçlamasmda
bulunuldu.
Raporda ilk olarak, Erbakşn'a
şirket tarafından verilen 250 bin
lıralık hisse senedi konusu ele
alındı. Erbakan'ın, malvarlığına
ilişkin basın toplantısında bu
hisse senedinin kendisine 'hedi-
yeedildiğini' söylemesine karşın
raporda bu hisse senedinin Erba-
kan'a 'borç' verildiğı belirtildi.
Raporda şöyle dendi:
"Şirketin kuruluşunda Nec-
mettin Erbakan, 500 bin liralık
şirket sermayesine 35 bin liralık
işrirak taahhüdünde bulunmuş
ve bu taahhüdünü 16 Şubat, 8
Ağustos \e 17 Kasım 1956 tarih-
lerinde ifaetmiştir. 1 Nisan 1957
tarihinde 7 yönetim kurulu üye-
sinden dördünün (Necmettin Er-
bakan, Feyyaz Nemlioglu, Adil
Saraçoğulu, Enver Abdik) işti-
rakiileyapılan 15. yönetim ku-
rulu toplantısında, şirketin ku-
ruluşunda ve ilerlemesinde ge-
çen hizmetleri karşılığı Nec-
mettin Erbakan'ın 6 milyon li-
raya çıkanlan şirket sermaye-
sine 250 bin lira ile iştirakinin
teminine karar verilmiştir.
Ticaret Kanunu'na
aykın uygulama
Karar gereğince, bu iştirak
hissesi ödeme zamanlarında,
diğer ortaklar tarafından öde-
necek ve Necmettin Erbakan,
şirket kârından kendi hissesi-
ne düşecek kısımdan, adına
ödeme yapanlara borcunu
ödeyecek ve hisse senetleri ba-
sıldığında 250 bin liralık hisse
senedi kendisine teslim edile-
cektir."
Murakıplar, karann altında
Erbakan'ın da imzasının bulun-
duğuna dikkat çekerek uygula-
manın Türk Ticaret Kanunu'nun
(TTK) 332. maddesineaykın ol-
duğunu saptadılar.
TTK'nin 332. maddesinde
" İdare meclisi azalan şahsi men-
faatlerine veya yakınlannın men-
faatlerine taalluk eden hususla-
rın müzakaresine iştirak ede-
mezler" denilerek oluşan zarann
ilgili kişi tarafından alınması
hükme bağlanıyor. Erbakan,
kendi çıkarlan için şirketin zara-
nna göz yumarken şirkete \ erdı-
ği zaran gıdermek yerine söz ko-
nusu 250 bin liralık hisseyi
daha sonra Şeker Şirketi'ne sa-
tarak gelir elde etmeyi tercih et-
ti. Malvarlığına ilişkin basın top-
lantısında. malvarlığının gelişi-
mine ilişkin detaylan açıkladı-
ğını savunan Erbakan, Gümüş
Motor'a 35 bin liralık hisse ile
ortak olduğuna hiç değinmedi.
Yann: Muhasebeciyi
kandıramadı
Uluslararası toplanbda skandal
Polis, Sosyalist Entemasyonal Çalışma Grubu'nun toplantısını gizlice banda aldı
• Polisin, SHP'nin ev
sahipliği yaptığı Sosyalist
Entemasyonal Ortadoğu
Çalışma Grubu toplantısının
basına kapalı bölümününde
gerçekleştirdiği uygulama,
Avusturya delegesi Karl
Schramek tarafından saptandı.
Yabancı delegeler, "Polisin
tutumu, bizi hayretlere
düşürdü" dediler.
ERGÜNAKSOY ~
ANKARA-SHP'nin ev sahıplı-
ğıni yaptığı Sosyalist Entemasyo-
nal Ortadoğu Çalışma Grubu İnsan
Haklan ve Kürt Alt Komıtesı top-
lantısımn basına kapalı bölümün- Sosyalist Entemasyonal Ortadoğu Çalışma Grubu İnsan Haklan ve Kürt Alt Komisyonu,
de yapılan konuşmalann, polisler ta- tophmüdan önce Fredericson başkanlığında Karavalçın'la bir görüşme vapü.
rafından teyplerle "gudice" kayde- "
tının basına kapalı olarak gerçekleştinlen bö-
34 VFF plakalı Uda Sedan
marka arabamın ruhsatını
kaybettim. Hükümsuzdür.
HA YRtYE YILMAZ
dildığı ortaya çıktı. Avusturya delegesi Karl
Schramek tarafından saptanan dınleme olayı
toplantıya gölge düşürürken, yabancı delege-
ler, polisin tutumu karşısında "ha\Tete düştük-
lerini" söylediler. SHP Genel Başkan Yardım-
cısı Ertöz Vahit Suiçmez, toplantının gızlı-ka-
paklı bir şekilde yapılmadığmı. olayın fazla
büyütülmemesi gerektiğini belirterek, "O po-
lisler de bizün çocuklanmız, demokrasivi bir-
likte kuracağız''dedı.
Sosyalist Entemasyonal Ortadoğu Çalışma
Grubu Insan Haklan ve Kürt Alt Komitesi, dün
Büyük AnkaraOteh'nde toplandı. Isveçlı Con-
nv Fredericson başkanlığında yapılan toplan-
tıya, lsvıçre, Almanya, Avusturya, Danımarka,
Fransa ve Kuzey Irak'tan temsilcıler katıldı.
Toplantıya DEP eskı Milletvekili Sım Sakık.
gazeteci Baskın Oran, İHD Genel Başkanı
Alan BirdaL A\ ukat Feridun Yazar, Tank ZJ-
ya Ekind ile Prof. Dr. Zafer Üskükie katıldı.
Basına kapalı olarak yapılan toplantıyı p o
lislerin izlemek istemesi sorun yarattı. Toplan-
lümü saat 18.00'de sonuçlandı. Avusturya de-
legesi Karl Schramek. salonun bir köşesinde
polislere aıt teyplen fark edınce, basına kapa-
lı bölümde yapılan konuşmalann sivıl güven-
lik güçlerince gizlice kaydedıldıği ortaya çık-
tı. Schramek'le polisler arasında başlayan tar-
tışmaya, diğer delegeler de katıldı. Polislerden
birinin. kendisini otel personeli olarak tanıtıp
toplantı salonuna gırdıği ve konuşmalan bu şe-
kilde kaydettiği anlaşıldı. Sivil bir polis, dele-
gelere. "Biz göre\imizi yapıyoruz. Dünyanın
beryerindebö>1e toplannİar. polisier tarafindan
izlenir. Almanya'da da. kimst bö>le rahat top-
lantı duzenle>emez. Polisler önlemini ahr" de-
dı. Toplantıya gölge düşuren dınleme olayı, ya-
bancı delegelenn tepkisıne yol açtı. Kasetlen
polislerden isteyen, ancak almayı başarama-
>an Avurturya delegesi Schramek ile toplantı-
ya başkanlık eden ls\eçlı Conny Frederıcson,
polıslenn tavnnı "skandal" olarak nitelediler.
Schramek, şunlan söyledi:
"Davenılerdişındakilere kapalı olan bir top-
latmın izlenmesine bir anlam veremiyorum. Bu
çirkin durum, Sosyalist Enternasyonal'ın dü-
zenlediği toplantılann geleneklerine a> kındır.
Toplantıya ev sahipliği eden SHP'nin bö>le bir
durumu görmemezlikten gelmesini Sosyalist
Entemasyonal'da gündeme getirerek kınanma-
sı yönünde teklifte bulunacağım."
Toplantının basına kapalı olarak yapılan bö-
lümünde, ağırlıklı olarak Türkiye'deki Kürt so-
rununun ele alındığı bildirildi. Avusturya_ de-
legesi Shramek'ın, PKK liden Abdullah Öca-
lan'ın bir süre önce yayımladığı banş bildin-
sinin dikkate alınması gerektiğini savunduğu
kaydedıldı. Bazı delegeler tarafından Kürt so-
rununun çözümü ıçın banş ve ateşkes çağnla-
nnın yapıldığı toplantıda, kımsenın Türkıye'yi
bölme gibi düşüncesının olmadığı vurgulandı.
Toplantıya katılan HADEP Genel Başkan Yar-
dımcısı Osman Ozçelik'in. yabancı delegelere •
HADEP'in Sosyalist Entemasyonal'a üye edil-
mesi için teklif götürdüğü bıldinldi.
POUTIKA GUNLUGU
HİKMET ÇETİNKAYA
Tütün Vurgunu
TBMM Insan Haklan Komisyonu Başkanı SHP Kırşehir
Milletvekili Sabri Yavuz'la görüşüyoruz.
Diyoruz ki: -4'
"Beş kişilik bir milletvekili topluluğu Tunceli'ye gidecek-
ti. Neden hâlâ gitmedi?"
Sabri Yavuz, "Maalesef gıdemedik" deyip ekledi:
"Olağanüstü Hal Bölge Valisi Ünal Erkan, hava koşul-
lannı ve güvenliği gerekçe gösterdi. Biz de o yüzden gi-
demedik..."
Içişleri Bakanı Nahit Menteşe, Sabri Yavuz'a "Tunce-
li'ye gidebilirsiniz" diyor, ancak Vali Ünal Erkan 'hava ko-
şullannı ve güvenlik somnunu' gerekçe gosteriyor. Bunun
üzerine Sabri Yavuz, TBMM Başkanı Hüsamettin Clndo-
ruk'a başvuruyor...
Insan Haklan Komisyonu Başkanı Sabri Yavuz'un elin-
deki 'Tunceli dosyası' şimdi ne olacak?
SHP'den Ali Ibrahim Tutu, DYP'den Ismail Amasya-
lı, ANAP'tan Mahmut Orhun, RP'den Mukadder Başeğ-
mez ve bağımsız Tuncay Şekercioğlu şimdi bekliyoriar.
Hava koşullan ve güvenlik konusu, milletvekillerinin Tun-
celi'ye gitmesıni engellemiş.
Türkiye'de insan haklarına yönelik her olay birkaç gün
gündemde kalıyor ve unutuluyor...
Sabri Yavuz'a soruyoruz:
"Kaybolan kişilehe ilgili çalışmalar nasıl gidiyor?"
Yanıt:
"Dosyalar kabank. Şu anda 4 bin 200 başvuru var. An-
cak hiçbir dosyadan şimdiye dek bir sonuç alamadık.
Özellikle kaybolan kişilehe ilgili olarak bir şey yapamıyo-
ruz. Kaybolanlann yakınlan bilgi vermiyor..."
TBMM Insan Haklan Komisyonu, sanınz zor koşullarda
çalışıyor...
Neden?
• • *
Tunceli'de milletvekillerinin can güvenliğini koruyama-
yan devlet, Güneydoğu'da öğretmenin, doktorun, ebenin,
hemşırenın, mühendisin, tütün eksperinin can güvenliğini
koruyabilır mi?
Güneydoğu'da bir tütün soygunu ve vurgununa siyasal
iktidar göz yumuyor, olup bitenleri görmemezlikten geti-
yor. Doğu ve Güneydoğu'da tütün rantını toprak ağalan,
tefeciler ve karaborsacılar yiyor.
Bu soygunu Başbakan fansu Çiller'le Başbakan Yar-
dımcısı Murat Karayalçın bilmiyor mu?
Elbet biliyor...
Siirt'in Sason ilçesine ilk gidişimiz 1975 yılıydı. Güney-
doğu tütün piyasasında oradaydık. Daha sonra iki kez git-
tik. Aradan yaklaşık 30 yıl geçmış, ama değişen bir şey yok.
Toprak ağalan, tefeciler, karaborsacılar yine Tekel'in yaka-
sına yapışmış.
Sason'da 70 bin ton tütün üretilirken Tekel, 100 bin to-
nun üzerinde tütün almış. Tütün balyalarının içinden top-
rak, taş çıkmış. Milyarlar birılerinin cebine girmiş.
Anlatılanları dinlıyoruz:
"Çok karışık bir iş. Konıcular, ağalar, tefeciler, kimi Te-
kel eksperleh ve bazı güvenlik güçleri de"buyağmanm için-
de. Olayın bir ucunun PKK'ye dayandığı söylenıyor."
1990 yılında 22 bin ton tütün üretiliyordu Güneydoğu'da.
Bu üretim 1991 yılında 50 bin tona ulaştı. 1992 ve 1993
yıllarında 70 bin tonu aştı. Bu sayıya Doğu Anadolu Böl-
gesi'nde üretilen tütünü de eklersek, 100 bin tonun üze-.
nndedir. 1994 yılında bu bölgeye 5 trilyon lira ödeme ya-
pılacaktır.
• • •
Güneydoğu ve Doğu Anadolu'da bir yandan göç ve bir
yandan iki yönlü terör bizim insantmızı zortarken biriteri tü-
tün vurgunundan devletin hazinesini soyuyor.
Yetkililer 20 eksperi görevden uzaklaştırıp bu soygunu
önlediklerini sanıyorlar...
Güneydoğu'da görev yapan çalışkan, onurlu, dürüst tü-
tün eksperleri baskı altındadır. Tütün eksperleri Sason'dan
Bismil'e kadar uzanan çizgide sindırme ve yıldırma eylem-
leriyle karşı karşıyadır. Bir yandan korucu, diğer yandan
PKK'nin tehdidi, tütün eksperterini çalışamaz duruma ge-
tirmiştir.
Usulsüzlük yapan tütün eksperlerine gelince; arkalann-
da ekonomik ve siyasal çıkar güçleri vardır. Yetkililerin bu
çıkar gruplarını ortaya çıkaımaları gerekmektedir.
Diyarbakır ve Bismil'deki Tekel yaprak tütün işletmete-
rinde görevli kimi eksperterin de aralannda bulunduğu şe-
bekenin arkasında kimler vardır?
Üreticiden 18-20 bin liraya alınan kalitesiz tütünler A
Grad gibi gösterilip 55-60 bin liradan Tekel'e satılmıştır. Or-
tada 500 milyar liralık vurgun söz konusudur. Eylül ayında
yaşanan bu vurgunda suçlular salt gözaltına alınan ve hak-
larında soruşturma açılan 10 tütün eksperi değildir.
Güneydoğu'da yalnız köyler yakılıp boşaltılmıyor. Gü-
neydoğu'da bir tütün vurgunu yapılıyor.
Bunlar zincirin birer halkalan ve trilyonluk 'çıkar çarkı' dö-
nüyor...
Uzlaşma aranan toplantılara, ara verildi
DYP, 'özgürlük'ten kaçıyor
•DYP Grup Başkanvekili Saraçlar,
"Terörle mücadele tasansı yerine
insan haklan bakanlığı yasa
tasansmı ikame ediyoruz galiba.
TMYT'den vazgeçilmedi, ama şu
anda gündemde yok" görüşünü dile
getirirken, DYP Kocaeli Milletvekili
Ismail Amasyalı, "TMYT
konusunda SHP bizi iğfal etti" dedi.
TÜREY KÖSE
ANKARA - DYP, koalisyon ortaklan arasın-
da aylardır yılan hikâyesine dönen Terörle Mü-
cadele Yasasf nda düşünceyi açıklama özgürlü-
ğüne ilişkin değişiklikler öngören yasa tasansı-
nı (TMYT) rafa kaldırarak ayn bir yasa hazırlı-
ğı başlattı.
DYP Grup Başkan\ekili thsan Saraçlar,
"TMYT'den vazgeçilmedi, ama şu anda gün-
demde yok. Onun yerine insan haklan bakanlı-
ğı yasa tasansmı ikame edivonız galiba" dedi.
DYP Kocaeli Milletvekili fsmail Amasyan ise
TMYT adı altında gelecek hiçbir yasanın
TBMM Genel Kurulu'ndan geçemeyeceğini sa-
vundu. SHP Grup Başkanvekili Ercan Karakaş
ise "TMYT gündemden düşmedi. Ayn bir yasa
hazırüğı gecikmeye yol açar, bu yasa h'emen çıka-
bilecek durumda" dedi.
TMYT'ye karşı başlatılan kampanyanın ar-
dından koalisyon ortaklanndan DYP geri adım
attı ve tasanya imza atan bakanlarbile aykın gö-
rüşler dile getirmeye başladılar.
Ortakların tasan üzerinde yeniden uzlaşma
arayışlan da sonuç vermedi. Yapılan toplantılar-
da uzlaşma sağlanamazken, SHP Grup Başkan-
vekili Ercan Karakaş, toplantılan sürdürmenin
yararsız olduğunu, hükümetin iradesini ortaya
koyması gerektiğini bildirdi. Karakaş, bu neden-
le toplantılara katılmayacağmı söylerken, hafta
başında yapılan toplantının ardından yeni bir
toplantı da yapılmadı.
Bu arada. Insan Haklan Teşkilatı kurulması
için hükümete yetki \eren yasa tasansıriın büt-
çe arasında görüşülmesinin kararlaştınlması,
" DYP bu yasayı çıkanp SHP'y*TM VT konusun-
da sus payı vermek istiyor. TM'ST rafa kaldin-
lacak" yorumlanna yol açtı.
İstifa eden eski Devlet Bakanı Mehmet Kah-
raman da yasanın bütçe arasında Genel Kurul'a
indirilmesinı. u
Benim istifamm ne kadar hakh
olduğu ortaya çıktı. Demek ki hükümet, Isterse
bu yasayı çıkarabiliyormuş" diye değerlendirdi.
DYP, TMYT'yi rafa kaldırmaya hazırlanırken
düşünceyi açıklama özgürlüğü konusunda daha
geniş kapsamlı ayn bir yasa hazırlığı başlattı.
DYP Grup Başkanvekili İhsan Saraçlar, Cumhu-
riyet'in TMYT'den vazgeçilip geçilmediğine
ilişkin sorulanna, "Vazgeçilmedi, ama şu anda
gündemde yok. Bugün (dün) onun yerine İnsan
Haklan Bakanlığı yasa tasansmı ikame ediyoruz
galiba" yanıtını \erdi.
Saraçlar. TMYT konusunda yürütülen kam-
panyaya dikkat çekerek, "TMYT konusunda ka-
muoyunda öyle'bir noktaya gelindi ki en masum
şeyler çıkanİsa bile kamuoyunu tatmin etmeye-
cekgibi görünüyor. Bu durumda daha geniş kap-
samlı, kamuoyunu da tatmin edecek ayn bir ya-
sa çıkanlabilir" dedi.
DYP Kocaeli Milletvekili Jsmail Amasyalı ise
TMYT'nin değiştirilmesi konusunda bazı çalış-
malann yapıldığını anımsatarak "Istedikleri ka-
dar tasanyı değiştirsinler isterlerse yeniden dü-
zenlesinler. TMYT adı altında gelecek hiçbir ya-
sa TBMM Cenel Kurulu'ndan geçmez" diye ko-
nuştu.
"SHP bizi iğfal etti" diyen Amasyalı, SHP'nin
TMYT'de lyi nıyetlerini suiistimal ettiğini ifade
etti.