Katalog

ÇAĞOAŞHYtNURl İlhan Selçuk JAPON GÜLÜ 60 0OOTL(KDV ıçinde) Cıımtıunyet Kıtap M t ü ÇEç»ararkwıia A.Ş. TMcocoğı Cod. 39/41 (34334) CoğclogMsfanbul Cumhuriyet ÇAGOAŞYAY1HLARI İlhan Selcuk *\\ •• •• ZIVERBEY KOŞKU 50.000 TL(KDVİande) Cumhuriyet Kitop Kulübtj Çoç Pazodoma A.Ş. Türicoca^ Cod. 39/41 (34 71. n SAYI 25284 /15000 TL (KDViçinde) KURUCUSU: YUHUS MPİ (1924-1945) BAŞYAZARk fİADH K*Bt (1945-199?) 28KASW1994PAZARTESJ aıııak zor! 7.000.000 TL. Gıda harcamalanna 4.000.000 TL. Ev kirasına 2.000.000 TL. Ulaşım (1 kişının 2 vasıta üeğışt'rmesi) 2.000.000 TL. Giyim harcaması (1 kazak. 1 çift ayakkabı) 1.500.000 TL. Yakacak (1 ton kömür veya aylık yakıt masrafı) 1.000.000 TL. Elektrik-Su-Telefon harcaması 500.000 TL. Temizlik malzemeleri harcaması 18.000.000 TL. İSTANBUL'DA 4 KİŞİLİK AİLENİN MUTFAK MASRAFI (TL) Geçen yıla •En az ücret net 2 milyon 740 bin, ortalama memur maaşı 4-5 milyon, ortalama işçi ücretleri de 7-8 milyon lira. Buna karşılık 4 kişilik bir ailenin salt mutfak giderleri 7 milyon lirayı aşıyor. Bunun sonucunda, Türkiye'deki 12 milyon ücretli ailesinin bütçelerini enflasyona karşı koruyabilmek bir yana "olmazsa olmaz" nitelikteki gereksinimlerini karşılayabilmeleri bile olanaksızlaştı. •Geçen yılın kasımmda ayda 3 milyon 500 bin liraya geçinebilen 4 kişilik ailenin bu yıl, dengeli beslenebilmek için mutfak harcamalarını 3 milyon 500 bin lira daha arttırması zorunlu. • 1993 yılından bu yana iki kez zam gören telefon hizmetlerine yansıyan artış toplam yüzde 62. •Geçen yıla göre kira artışları yüzde 150'yi geçti. İstanbul ve Ankara'da artış yüzde 300'lere ulaştı. •Ulaşımda. akaryakıtı izleyen zamlarla belediye otobüs bilet fiyatı yüzde 100 arttı. •4 kişilik bir ailenin ortalama ısınma gideri 1.5 milyon lira. HÜUA GENÇ'in haberi • 3. Sayfa 'da Türk-îş Genel Başkanı Bayram Meral'den değerlendirme: Işçi yüriidü i aldı Tereyağ 0.5 kg •"Hükümetten söz aldık, bütçede istediğimiz düzeltmeler yapılacak" diye konuşan Türk-lş lideri Bayram Meral "Bu, Türk-İş tarihine 'büyük yürüyüş' olarak geçecek" dedi. •DİSK Genel Başkanı Rıdvan Budak, Ankara'da gerçekleşen işçi yürüyüşünün 'ilk adım' olduğunu söyledi. "Mücadele etmeden kimseye hak vermezler. Mücadele, doğal olarak sürdürülür" dedi. ANKARA (Cumhuriyet Biiro- su)-Türk-İş Genel Başkanı Bay- ram Meral. önceki gün gerçekleş- tirilen işçi yürüyüşünün. konfede- rasyonun tarihine •büyükyürüyüş' olarak geçeceğini bildirdi. Yürü- yüşten vazgeçmediğini ve bir tara- fa gizlenmedini bildiren Meral, " Bütçe tasarısından işçilerin aley- hine yer alan hükümlerin çıkarıla- cağına ilişkin söz almıştık" dedi. Meral, işçilerin kendisine taş ve şi- şe attıkları biçimindeki iddiaları yalanlayarak "Banataşatmadılar. Beni omuzlanna almak istediler" diye konuştu. DİSK Genel Başka- nı Rıdvan Budak. önceki gün An- kara'da gerçekleşen işçi yürüyüşü- nün *ük adım* olduğunu söyle- di.Türk-lş'in de aralannda buîunduğu De- mokrasi Platformu'nun taleplerinin büyük bölümü TBMM Plan ve Bütçe Komisyo- nu"ndan geçerken bütçe yasa tasarısında iş- çi aleyhine olan hükümler büyük ölçüde ayıklandı. İşçilerin memurlaştınlmasını. bo- şalan kadrolara yeni işçi alınmamasını ve ikramivelerin verilmemesini önııören hü- GUNDEM Ml STAFA BALBAY Meclis Dışı Muhalefet... Öyle ya da böyle; Çiller, Meclis'teki muhalefeti eritti. Ya da muhalefet kendisini tasfiye etti. Son on günde iki kez yinelemiştim ama bir kez da- ha vurguluyorum: Meclis'in ve siyasi partilerin gün- demi iie halkın gündemi arasında büyük bir kopukluk var ve bu, azalacağma artıyor. Parlamento'nun görünümünü kısaca aktaralım: DYP ile SHP hükümet ortağı. Pek çok karan biriik- M Arkası Sa. 6,Sü.3'te kümler. tasandan çıkanldı.Türk-İş Genel Başkanı Bayram Meral. dün düzenlediği basın toplantısında. Türk-İş. Hak-İş \e DİSK'in önceki gün organize ettiği işçi yü- rüyüşünü değerlendirdi. Yürüyüşün Türk- İş tarihine 'büyük yürüyüş' olarak geçtiği- ni kaydeden Meral. 'başkan kaçtı" biçimin- deki iddialann gerçekle ilgisi bulunnıadığı- nı söyledi. Meral, bütçe tasansın- daki işçi aleyhine hükümlerin çı- kanlacağına ilişkin söz alınması üzerine yürüyüşün Meclis'e ka- dar sürmesinin de anlamının kal- madığını kaydederck şunlan söy- ledi: "Bütçe tasarısında. işçilerin memuıiaşrınlması, boş kadmla- nn iptal edHerek her yıl 3 ay sürey- le geçici işçi çalıştinlması. iki ikra- miyenin alınması, servis araçlan- nın paralı vapılması gibi çalışan- lann aleyhine hükümler bulunu- yor. Bununla Türk-İş'in kapısına kilit vurulmak isteniyor. TBMM Plan ve Bütçe komisyonu Başka- nı llyas Aktaş'tan. hükümetle yaptığı görüşme sonucunda bu düzenlemelerin tasandan çıkan- lacağına dair söz aldık." Yürüyüş sırasında işçilere. Başbakan Tansu Çiller. Içişleri Bakanı Nahit Mente- şe ve TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı İlyas Aktaş'la vapılan görüşmele- rin ve alınan sözlerin tam anlamıyla anlatı- • Arkası Sa. 6. Sü. 6 'da Başbakan, azınlık hükümetine destek bulmak için terörle mücadele yasasını gözden çıkardı Gller'deıı mııhalefete vemKUİİS VOÖUnlaÇtl Doğru Yol Partisi Genel Başkanı 1995 mali bütçesinin sonrasına bıraktığı "SHP'siz hükümet' planı için kurmaylan aracılığıyla sürdürdüğü 'destek kulisleri'ni yoğunlaştırdı. Tansu Çiller, SHP'nin "TBMM'de engellenirse koalisyon biter" dediği, düşünceyi ifade özgürlüğünü içeren Terörle Mücadele Yasası'nda değişiklik öngören yasa tasansını, SHP'siz hükümet planına destek için kullanıyor. BBP'den sartlı destek kurmaylan aracılığıyla BBP Genel Başkanı Yazıcıoğlu'na da "Kuracağımız azınlık hükümetini destekleyin" mesajını gönderdiği ve şartlı destek aldığı öğrenildi. Yazıcıoğlu'nun. "Seçim Yasası'nın değiştirilmesi ve terörle mücadele yasa tasarısınm mevcut haliyle TBMM'den geçirilmesinin engellenmesi" koşuluyla destek vereceği bildirildi. • 5. Sayfada ANAP, özelleştirme şaşkını ANAP miHetvekillerinden bir bölümü Özelleştirme Yasasf nın Çiller tarafından kişisel propaganda aracı olarak kullanıldığim savunarak. "DYP parsasını. biz de belasını toplayacağız" diyorlar. Hükümetin özelleştirmeyi yapamayacağına inanan çok sayıda ANAP milletvekili ise partilerine yüklenecek siyasi sorumluluktan kurtulduklannı söylüyorlar. • 7. Sayfada SOYSAL'DAN VERYANSIN: ÖZELLEŞTÎRME GECİKMEDİ, HUKUK ZEMİNİNE OTURTULDU katliamclan • Birleşmiş Milletler, Sırp kuşatması altındaki Bihaç kentinin artık savunulmasının imkânsız olduğunu açıkladı. Teslim olmayı reddeden Boşnak birlikleri, kentin banliyölerinde Sırp güçleriyle çatışmayı sürdürüyor. Sırplann kentin merkezine girmesiyle büyük bir katliam başlayabileceği konusunda tüm dünyayı uyaran Bihaç belediye başkanı, acil yardım çağnsında bulundu. •BM ve NATO'nun, Bihaç çevresindeki topraklann üçte birini ele geçiren Sırplara karşı çaresiz kalması Bosna- Hersek hükümetinde büyük tepki yarattı. Başbakan Siladziç, "Bihaç'taki 70 bin insanın ölümünden BM yetkilileri sorumlu olacaktır" dedi. Bihaç çevresindeki topraklann üçte birini ele geçiren Sırp güçleri, kentin güneyindeki köyleri yakarak ilerlemelerini sürdürüyor. • 10. Sayfada Ankara AB'den insan haklan eleştirisi • AETye üye ülkelerin Türkiye'de bulunan büyükelçileri. bu ay içinde düzenledikleri zirve toplantısında Türkiye ile Birlik arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi yolunda bir siyasi rapor hazırladılar. Raporda, Ankara'nın insan haklan ile Kürtlenn kültürel kimlik arayışlarına yönelik tutumu eleştiriliyor . UU£ SMOhHUUİMOgLirııun hatari • 10. Sayfada Cecenistan Muhalefet geri çekildi • Devlet Başkanı Cahar Dudayev'i devirmek amacıyla cuma günü başkent Grozni've saldıran muhalefet güçleri. dün geri çekilmek zorunda kaldı. Rusya tarafından desteklenen muhalefet, çatışmalarda 200 asker ve 20 tank kaybetti. Moskpva daha önce de pek çok kez Dudayev'i devirme girişiminde bulunmuştu. • //. Sayfada OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK Kantaron ÇiçeğL.. Türk-İş'in öncülüğünde di- ğer işçi konfederasyonlan ve demokratik kitle örgütlerinin önceki gün Ankara'da ger- çekleştirdikleri yürüyüşün etkili olduğu anlaşılıyor. Yürüyüşçülerin sorunlarını duyurmak için söylemlerini dile getirdikleri saatlerde Başbakan Sayın Çiller de TV'de yayımlanacak 'Ulusa Sesleniş'\ri\ videoya aldın- yordu. İşçi temsilcilerinin ko- nuşmalarında karamsar bir tablo çiziliyor ve bıçağın ke- miğe dayandığt vurgulanı- yordu. Sayın Çiller ise Özel- leştirme Yasası'nı Meclis'ten geçirmiş olmanın verdiği moralle, geleceğe ilişkin pembe bir tablo çiziyordu. Işçiler, yaşamlannı büyük ölçüde etkileyecek siyasal bir girişimle karşı karşıya kalmışlardı. Bu girişim 'kör kör parmağım gözüne' der- cesine anayasaya aykırılığı biline biline Bütçe Yasası ile yapılmak isteniyordu. Işçiler, memurlaştırılacak, ikramiye- ler tırpanlanacak, servis araçları kaldırılacak, yeni işçi alınmayacak ve böylece Türkiye, dikensiz gül bahçe- sine çevrilecekti. Buna kar- şılık 'kayıt dışı ekonomi'nin önlenmesi yönünde hiçbir girişimde bulunulmayacaktı. Bunlara, özelleştirme ile ka- mu çalışanlarına dayatılan olumsuzluklar da eklenince çalışanlann oluşturduğu 'Demokrasi Platformu' son • • • M ArkasıSo. 6,SiL8'de kN. Demir tavında dövülmeli Fuatve Bayram usta Anadolu'nunortaverindekiZi- le'de30metrekarelikdükkânlanndagünümüzdenl8 bin yıl önce demir çağını yaşayan meslektaşlan gibi işliyorlar demiri. Oğullannı büyük şehire işçi, kızlannı büyük şehir işçilerine gelin vermişler. Araya yüzlerce kilometre, v üzlerce > ıl girmiş. Ancak büyük şehirde, kasabada. köyde de dökülsc alın terinin pa\ına düşenler aynı kalmış. Vaşh kollann her kalkışı. demirlerden soğuk v e sert olanının sıcak ve yumuşak olanının üzerine her inişi emek ve ekmek demek. Dükkânın ortaklanndan Fuat Usta, ateşle yoğnılan alın teri ile çelikleşen demirden. üç saatlik emek zamanı ile elde edilen bir baltanın karşıbğının 20 ekmek olduğunu söylüyor. Büyük şehirdeki oğlunun bir saatlik iş ücreti ile alabileceği ekmek sayısı ise 16. Çelişki nerede mi? Hani o her koyunun kendi bacağından asıldığı çengelde. (Fotoğraf. Y1LMAZ K.ARABACAK) Şeriatçı kurslar •Şeriatçı vakıf ve kuruluşlara tanınan hoşgörü Kuran kurstarihın sâyısında artışa neden oîdurYetkİiiTerrJfgeT " kurslardaki bürokratik işlemlerin aksine Kuran kurslarının tek bir dilekçe ile açılabilmesinin bu artışın ana nedenlerinden biri olduğunu söylüyorlar. • 'Kayıt dışı' bağışlarla trilyonluk gelir kaynaklan da bulunan ve büyük çoğunluğu "denetimsiz' eğitim veren Kuran kurslarının kaç tane olduğu ve kaç öğrenci eğittikleri ise resmi makamlarca dahi bilinmiyor. Kendilerine bildirilen 20 bin öğrenci ve 332 kurs bulunduğunu belirten Istanbul Müftülüğü yetkilileri bile. "Bizde kaydı gözükmeyen çok sayıda kurs var" diyorlar. HÜUft TOPÇU'nun haberi • 4. Sayfada Melih Gökçek'ten destek Kuran kurslarına bedava kömür •Kuran kurslanna "bedava su" verme kararı alan RP'li Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek şimdi de Kuran kurslanna "bedava kömür" veriyor. •Gökçek'in. Büyükşehir Belediye Encümeni'nin kararına dayanarak Ankara'ya sokulmak istenen kaçak komürlere el koyduğu ve sahiplerinin parasal cezası yüksek olması nedeniyle belediyeye bağışlamak zorunda kaldıkları kömürleri başta Kuran kursları olmak üzere yandaşlarına dağıttığı saptandı. 1 4 . Sayfada İstiklâl Mahkemeleri Gerçeği Vatan hainlerine sert önlem 25 Nisan 1920'de Mehmet Şükrü Bey, TBMM'nin otoritesine bütün 'Osmanlı tebaasının' uyması için 'Millî Meclis'in kararları aleyhinde bulunanlar veya uymayanlar ancak vatan haini olabilirler ve bu gibılerin de vatana ihanetle suçlandırılmaları' gerekçesiyle bir önerge verdi. Osmanlı kanunlarıyla işlerin yürütülmesini isteyenlerin karşı koymalarına rağmen Meclis, 29 Nisan 1920'de "Hiyanet-i Vataniyye Kanunu"nu kabul etti. Prof. DP. Epgün Aybars'm yazı dcisi • n. Sayfada