Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27 KASIM 1994 PAZAR 12 DİZİ-YAZI ULUŞ SAVAŞI (1920-1923) VE CUMHURİYET'İN İLK YILLARI (1923-1927) Prof. Dr. Ergün Aybars tstıklâl Mahkemelerı konusunda son bır vıl ıçmde konu hakhn- da \eterh bılgısahıbı olmadan konuşan yazan tele\ız\onlarda\o- rumlar \apanlara tanık oluvoruz Konu hakhnda bılgısı olanların ozellıkle tele\ız\onda çok az gorunmelenne karşılık bılgısı: \e on vargılı bırçok hşının \atultıa konuşmalan gıderek çogalıvor Ta- nhçılerm araştırma alanı olan bır konuda ıdeolojık bovutta çogu kez saldın \apanın ışınegeldığı bır noktadan saldırması, vanıltıa saptıncı cıddı sorunlamy ol açmakta \e kamuovunu \ anıltmaktadır Ataturk dusmanlığım, herfirsatta gundemde tutan çevrelerın, ozel- lıkle htıklal Mahkemelerı üzennde konunun bılımsellığım gen pla- na atarak, kendı bahş açılarına gore bır kamuovu oluşturma gırı- şımlen bazı ozel' televcmnlann buna aracı durumuna duşmesı \eva bılerek \ardımcı olmaları dıkkatlerden kaçmamaktadır hkiliplı Âttf Hoca hakhnda çe\nlen \e smemalarda ovna- vanjılmını de bu tablova ekle\ebılınz Ozel tele\ ız\ on ekranlannda Ataturk duşmanlanmn ısrarlı bır bı- çımdegorunmelen panehebenzerıprogmmlarda Ataturkçulereçok az \er \erılmesı dıkkatı çekıvor TGRTde \a\ınlanan htıklal Mah- kemelerı programı ıse on \argılı wnıltıcı \e tek vonluluk ozellıkle- ngostemordu Sabahgazetesınden Nuriye Akman gerçeklerı \a- zacağına soz ı ererek benımle ıkı saat suren goruşme\ı ka\ ıt ettı Ga- zetede 13 kasım gunu \a\ımlanan \azıda sa\fanın \ansma \akını fotoğraflarımla dolduntlmuş \eon vargılı saldırgan bır ııslupla ko- nu amacından saptırılmıştı htıklal Mahkemelerı nın ne olduğu nı çın kurulduklan ve nasıl çalıştıkları \ e sonuçlanna hıç \ er \ erılme- mıştı Benı en çok uzen nokta, bırdaha nasılgu\en dmacagımdır Basın ıçın en buvuk tehlıke, ınandırıcıhk \egu\ enılırlık vasfını vıtır- mesı olur Mevse h gu\ enılırler hâlâ var Rakamlar tutarsız Sa\ın \tehmet Altan TV 1 kanalında 6 Hazıran 1992 de Uğur Mumcu ıle \aptıgı tartışmada İstıklâl Mahkemelen nın otuz (30) bın hşm asfıgını ve bu konuda araştırma \apılamadıgını ıddıa edı- \ordu Lgur Mumcu Prof. Dr. Ergün Aybars 'ın kıtabı var \amtını \erdıkten sonra Bilgi sahibi olmadanfikir uretiyorsunuz dedı AbdurrahmanDılipak (Hurnvet 2Şubat 1992)htıklalSa\aşı nda BilgisahibiolmadanfikirüretUiyor on ıkı (12) bın kısının olduğunu ama tstıklâl Mahkemelerı nde \uz vırmt (120) bın kışının asıldıgını ılerısunnordu MuratBelge (Sol Kemalızme Baknor s 11) şapkagnmedı dne bazen msanların ts- tıklâl Mahkemelerı nde asıldıgını \azı\or Merhum Turgut Özal (8 Cumhurbaskanı) 1992 de Manısada vaptığı bır konuşmada (tele\ ız\on haberlerınde de \ avınlandı) şap- ka gı\me\enlerm asıldıgından soz edtvontu Mılletvekılı Mezarcı T\ de Uğur Mumcu ıle vaptıgı tartışmada beş vuz (500) bın kışmın oldurulduğunu ılen surerek vanşı onde gotunaordu Butun bu ıd- dıalann ortak noktası hıçbırkanıta araştırma\a dogru bılgne da- vanmaması \ e 'bilgi sahibi olmadan,fikir iıretme' ıe eleştın \ap- ma ozelhgı taşımasıdır u İstıklâl Mahkemelerı nedir, niçın, ne za- man kuruldular, hangı şartlarda nasıl çalıştılar, sonuçları ne ol- du "sorulanna vanıthıç kuşkusuz bıhmselbır çalışma ıle \enlır Turk De\rımı\e Ataturkale\hınde çıhşlai \apanlannıçınde, MustafaKe- mal tarafından 1931 \ ılında \ azılan ı e ortaogretımde ders kıtabı ola- rak okutulan Vatandaşa Medenı Bılgıler htabından bıle haberle- n olmaması ne kadar cıddn etsız \e onyargıh olduklannın basıt bır gostergestdır Aydın dürüstiüğû Mahkemelerın butun kararlarının \ ennde olduğunu ıddıa edecek değılım Arada suçsuz olarak mahkum edılmış olanlar da bulunabı- lır Ancak bu sayının ılen surul- duğu kadar çok olmadıgını so\- le\ebılııım Btrer de\nm mah- kemesı oldukları \.e bu amaçla çalıştıklarıgoz onunden uzak tu- tulmamalıdır htıklal Mahkemelerı nın en çokspekulasvon \apılan donemı 1925- 1927 (Takrır-ı Sukun) arasıdır Bu konuda gerçek bır a\dın durustluğu ıle konu\a açıkhk getıren Savın Şıar Yalçın m sozlennı ozetle \ermek ıstnorum Şıar Yalçın Ankara htıklal Mahkemesı kararı ıle asılan tttıhat Terakkı donemı- nın Malne \azırı Ca\ıt Be\ ın ogludur "Babam suçsuzyere asıl- du Ataturk istese idi, babamm ıdamına engel olabilirdL Bu se- beple ona kırgın ve kızgınım... Ama vatanını ve ulusunu kurta- ran, Tıirk Devrimi ıle aydınlanma ve çağdas uygarlık yolunu açan Ataturk 'e saygı ıle bağlıyım... İstıklâl Mahkemelerı, bu ıj- lerın başartlması içingereküydı "dı\enSa\ ın Şıar Yalçm dmgusal lıkla gerçek arasındah çızgıyı çok anlamh bır bıçımde çızıvor îstiklâl Mahkemeleri tartışılırken, olağanüstü koşullarda kurulduğu gerçeği gözardı ediliyor Devrimin vazgeçilmez organı İ stıklâl Mahkemelen (1920-1923) konuludok- tora tezımı Ord Prof En- ver Zha Karal'ın yanın- da vaptım (1972) 1975 >ılında Bılgı Yayınevıta- ratından kıtap olarak yavtmlan- dı (250 s ) 1923-1927 donemı İstıklâl Mahkemelen'nı de do- çentlık tezı olarak verdım (1979) 1981'deKulrurBakanlı- ğı yayını olarak yayımlandı 1988'de ıkı kıtabı bır araya getı- np Dokuz Eylul Unıversıtesı ya- yını olarak yayımladım Bınncı kıtabı, Sayın Doğu Er- gjl. 'MUK Mucadele'nin Sosval Tarihi' adlı kıtabının ı<,ınde otuz yedı (37) sayfada ozetledı İkın- cı donem olan doçentlık tezım ıse daha vavımlanmadan once Sayın Mete Tunçay tarafından, 'Turkıye'de Tek Parti Yonetimi 1923-1931' kıtabJnın ılk yuz ait- mış (160) sayfasında adeta ozet bıçımde kullamldı Belgeler Meclis arşivinde İstıklâl Mahkemelen nın he- men tum belgelen TBMM Arşı- vı'ndebulunmaktadır Duruşma dosyalan karardefterlen yazış- maevrakı bınlercedosyahalın- de Meclis ın toplantı salonunun altındakı depolardadır Cumhur- başkanlığı Arşıvfnde de yazış- ma evrakının bır suretı bulunu- yor Turk Jnkılâp Tanhı Enstıtu- su Arşıv ı'nde de Konya ve Elce- zıre İstıklâl Mahkemelen evrakı yeralıyor 1970-1972 arasıüçyıl ve 1976-1979 arasmda uç yıl. L. stiklâi Mahkemeleri'nin varolduğu döneme vur- duğu damga anlaşılmadan Türk devrimi yeterince anlaşılamaz. Teokratik de- vletten laik devlete, ümmet- ten ulusa geçişin temelleri hep bu kısa dönemde atıldı. Bu bakımdan devrimin gerçekleştirilmesinde İstik- lâl Mahkemeleri devrimin vazgeçilmez organlan olarak çalıştılar. . stiklâi Mahkemeleri, Kurtuluş Savaşı'nın olağanüstü koşullan içinde, on binleri aşan asker kaçağı, casus, bozguncu. düşman işbirlikçisi, iç is\an suçlulan ve görevini kötüve kullananlan vargılamak ve cezalandırmâk amacıyla Fransız DevTİmi'nin 'ihtilâl mahkemeleri' örneğine göre kuruldu, ancak suufsal esasla değil, ulusal amaçla çalıştılar. ruluşun onları deııeılemeve vetkisı yolCTü istıklâl Mahkemelen nın bu doneme \urduğu daıııga afttajilmadan Türtrdevnmt l ANKARA NOTLARI MÜSTAFA EKMEKÇİ Şeriat Nasıl Önlenebilir? (6) Çillep, Marilyn Monroe Değil!. Prof Şahin Yenışehıriıoğlu, bır bılım adamı olduğu gı- bı, bır sanatçı da llerıde anlatacağım, şımdıye değın kaç filmdeoynadı DTCF Profesoru Yenışehıriıoğlu, konuşma- sında efendı-kole ılışkısını ışledı Laıkhğın kolelıkten kurtu- luş olduğunu anlattı Ozetle şoyle dıyordu Insanlardan bazılarını sevmış olabılınz Efendı'dır, efendı ya canım, efendı, sever de dover de Efendı' Bakın bu ış cıddı, tanh bunun uzerıne kurulu, efendı-kole dıya- lektığı uzerıne Bır Hırıstıyan fılozof, Berlın Unıversıtesı Rektoru Hegelf7 770-1831) ınceledı, çok net bır bıçımde efendı-kole dıyalektığını (eytışım) Ozaman Manc (1818- 1883)yokdaha, tanhte, Engels(1820-1895) deyok Olay şu - Nereye gıdecek bu ınsanlar boyle? Somurgecılık, her zaman olduğu gıbı, şımdı de oyle, Irak'a bakın, Irak'ın halıne, ne durumda Irak? Sevındığı- mızden değil ama, olay bu, gerçek bu Sorunun temelıne baktığımızda, demek kı, efendı, ıçın- den gelen bazı duygulaha -kı, nadır gelır bu duygular- bır Platon'da vardır (IÖ 428/427-1Ö 348-347) Koleye ge- ometn problemı çozdurur Platon Doğru değil tabıı, kole, geometn problemı çozemez Oyle bır kole yoktur Onu mahsus Platon koyuyor Kolenın bıle ınsan zekâsıyla do- natıldığını gostermekıçın Hz Muhammet'tecfe tuhafbır şey, yıne bır kole meselesı var, Hz isa'da da kole mese- lesı vardır, hep kole vardır zaten, dınlerde de Ama, ne- den? Toplumlarda varonun ıçın Işte, dolayısıyla kole mut- ludur Efendı, onubağışlamakıstervekararverır Ozaman, -hep bunu anlatıyorum, bu çok onemlı- çıplaklık ayıp de- ğil daha Çıplaklık, Hınstıyanlıklaayıp hale gelmıştır, Hz Isa ıle Örtunmeyı Hz Isa getırır, Hz Isa ıle başlar ortunme Kadının çıplak gorunmesı, Isa'nın ısteğı uzerıne kaldınldı Muhammet de ondan almıştır Çunku, Samı ırkından, ay- nı sulaledendırler Aynı kulvardan gelırler yanı Dolayısıy- la bu noktada, laıklık meselesıne donuyorum, eskı Yu- nan 'da çıplaklık ayıp değil Neden muzeler çıplak kadın yo- nutlanyla donatılmış7 -Bılıyorum, zamanımızda onlar da kapatılıyor'- Muzelere gıdın, zıyaret edın, muthış muzeler bunlar Goruyorsunuz, çıplak kadınlar, ıdealıze edılmış çıp- lak erkekler, seks organlanyla bırlıkte yanı Ayıp değil kı, gunah da değil Çoktanrılı dınler donemı o zaman Efendı, koleyı çıkartır ışte, Agora' 'Pazaryen'nde Her- kesın gozu onunde yapar bunu efendı, nedense, ozellık- le kadını anlatacağım kadının uzerındekı hırpanı gıysıyı - kole ya- tutar, yırtarak atar, kadın çırılçıplak kalır Ayıp de- ğil, gunah da değil Onun uzenne, sankı eskı Yunan tra- gedyalannda olduğu gıbı -Guzel Helen'/n gıydığı- bır ın- ce tul, -beyazdır rengı, beyaz renk guya mutlulugu sım- geler- bunu koyunca kadının çıplak vucudu uzenne - Azat oldun ozgur oldun kurtuldun kolelıkten, laık ol- dun 1 Laıkosa katıldm yanı ahalıye halka katıldın 1 Sen de halk oldun Kolelık bıttı 1 Hz Isa demıştır kı, Roma Imparatorluğu zamanında - ona da saygım var, o ayn- - Benden olanlar isacı, Hırıstıyan Benden olmayan Ro- malılar da ahalıdır yanı laıktır 1 Ama, Fransız Devrimi'nde laıklık, tam bır başka anlam kazanmıştır Sıyasal, hukuksal, felsefı, neyse heraçıdan Insanın azat edılmesı, herşeyden, her turlu tutsaklıktan, kendıne tabı olması bırey olmanın temel koşuludur Onun ıçın, laıklık onemlıdır, o nedenle koktencı Islamcılar, kok- tencı Hırıstıyanlar, koktencı Yahudıler hepsı laıklığe karşı- dırlar Fransa'da laıklıkkarşıtı mıtıngleryapılmaktadır, kok- tencı (radıkal) Islamcılarla, koktencı Yahudıler tarafından Ama bız, ınsana ınandığımız ıçın, ınsanın ınsan olmaSma ınandığımız Içın laık, ÖemökfatıkTûrkıye Cumhutiyetrrfi've kurucusunu savunuyoruz " Prof Şahın Yenışehırlıoğlu'nun DTCF de, "Sıstematık Felsefe ve Mantık"Bo\umu Başkanlığı yaptığını yazmış- tım Şahın Yenışehıriıoğlu 1945'teizmır'dedoğdu Eşı Fi- lız Yenışehıriıoğlu Hacettepe Unıversıtesı'nde Sanat Ta- rıhı oğretım uyesı Kızları Aslıhanda, bır yıldır Londra'da tı- yatro oğrenımı goruyor Şahın Yenışehıriıoğlu sınemaya ılk kez Şahın Kay- gun'un "Afıfe Jale"sınde, elektrık şırketı yonetıcısı roluyle adımını attı Atf Yılmaz'ın "Kadının Adı Yo/c"fılmınde bır reklam ajansı yonetıcısını Şerif Gören'ın "On Kadın" fil- mınde kadın kahramanın erkek arkadaşı yazan Irfan Tö- zum'un "Eskı Oyunlar"filmınde bır mılletvekılını canlandır- dı En son "Mavı Surgun'de tıyatro oyuncusunu oynadı Ikı yıl once de, "Buyuk Sımbat" adlı fılmde Yenışehıriıoğ- lu, burada yalnızlık ıçınde yok olan bır sıhırbazı oynuyor- du Oynadığı tum fılmler, çeşıtlı oduller aldı ılqYenışehirlıoğlu buyuk ılgı uyandıran konuşmasının bır yerınde, devletın unıversıtelere ılgısızlığıne değındı, ozetle toplam altı yıl. vaz aylannda I OMM Anşıvt Hde • araştırma vaptım Meclis Başkanı Sa>ın Husa- meffin Cinrioruk. "Arjivi ilk kP7 bfn ayıjpnım^ dıyerek konu hakkında yeterlı bılgı sahıbı olma- dıgını gosterdı Meclis arşıvı 1970-1980 arası aetktt flenMechsBaşkanYaıdınıcılaııııdaırCi'rP —»uoat ıv^> te çiKan şcyn »oıt Ayamanması. karşıdev nmcı eylemın sılahlı dırenmeye geçtığı- nı gostenyordu. Bu ayaklanma karsısında yaam- •trr ay; •as Trabzon Mılletvekılı'nın resmı ıznı ıle çalıştım Istıklâ! Mahkemelen tstıklâl Savaş.fnın olağa- nustu koşullan ıçınde, on bınlen aşan asker kaça- ğı, casus, bozguncu. duşmanla ışbırlığı yapanla- n, ıç ısyanlann suçlulannı. gorevını suııstımal edenlen yargılamak ve cezalandırmâk amacıyla 11 Eylul !920'de Fransız Devnmı'nın 'ihtüâl mahkemeleri' örneğine göre kuruldular Onemlı farkı hâkımlenn mılletvekılı olması, sımfsa) esas- la değil ulusal amaçla çalışmalan ıdı İstıklâl Sa- vaşı ıçınde on dort (14) tstıklâl Mahkemesı gorev yaptı Meclıs'ten seçılen uç mılletvekılı bırbağım- sız tstıklâl Mahkemesı'nı oluşturdu, ıçlennden bınsını kendılen başkan seçtıler Idam cezası da- hıl, verdıklen kararlan hemen ınfaz ettırme yet- kısıne sahıptı Asker kaçaklan ıkı kısımda ele alındı 1-V'ukuath asker kaçağı Kaçak bulunduğu sı- rada soygun ırza tecavuz adam oldurme suçla- nndan bmnı ışlemış ıse veya askerden kaçmaya- cağına kanaat hasıl olmayanlara ıdam cezaii uy- gulandı 2-Vukuatstz asker kaçağı Yukandakı suçlan ış- lememış olanlar, 1-2 kez kaçmış olanlara ceza yok, 3 ten çok kaçmış olanlar, kaçtıklan sayı on t)e çarpılarak degnek cezası vurulup cepheye sevk edıldıler Bu süre ıçınde ellı beş (55) bın kışı yar- gılandı Vukuatlı asker kaçağı, casus bozguncu ası vb suçlardan yaklaşık bın uç yuz ellı (1350) kışı ıdam edıldı Uç bın (3000) kışıye ıdam ceza- sı venldı fakat cepheye göndenlerek son bır şans venldı Kaçmayanlann cezalan affedıldı Cumhupfyet dönemi Cumhunyet donemınde Aralık 1923'te tstan- buFa gondenlen tstıklâl Mahkemesı. Ağa Han'ın mektubunu yayımlayan basın mensuplannı yar- gıladı Hepsı beraat ettıler Baro Başkanı ve ya- zar Lutfi Fikri Bey. Halıfeyı ısyana kışkırtmak suçundan beş yıla mahkûm olduysa da TBMM'de çıkanlan af kanunu ıle affedıldı Bu gozdağının arkasından 3 Mart 1924'te Hılafet kaldınldı Tev - hıd-ı Tednsat Kanunu kabul edıldı Şenye ve Ev- kaf Vekâletı dağıtıldı şak bır polıtıka ızleyen 'Fethi Bev Kabinesı", Ata- turk'un de baskısı ıle çekıldı ve İsmet Paşa, 4 ^ çikarrrı lefheti Kanunu", "Medenı Kanun", "Ceza Kanu- nu", "BoryJar Kaauau ". "Tkaret Kaaafltt". u Hâ- ve Ankara ve ısyan bolgesınde olmak uzere ola- ğanustu yetkılerle ve altı ay sure ıle ıkı tstıklâl Mahkemesı kuruldu Surelen altı ayda bır uzatıl- dı Kısa sürede bastınlan Şeyh Saıt Ayaklanması sanıklan da dahıl olmak uzere tum karşıdev nm- cıler yargılanarak mahkûm edılırken, olaylann çıkmasına yol açtığı gerekçesıyle muhalıf gaze- telerve TerakkiperverParti kapatıldı Aynca tek- kimler Kanunu". "Memunn Kanunu", •'Şûra-vı Devlet Kanunu", "Eğitim KuruJuşlan Kanunu" gıbı vasatar ve şapka gıv ılmesı ıle îîgırfkanun ve tekke ve zavıyelenn kapatılması hep bu donem- de gerçekleştı Türk dev nmının hemen butun mu- halefetı bastırarak yerleşmesı bu yıllar arasında gerçekleştı Iflusal bütünluk tehHkeye girince Ulkenın ulusal butunluğunun ve Turk dev nmı- nın olağanüstü tehlıke karsısında kaldığı bır sıra- da. Mıllî Mucadele ıçınde buyuk yararlan goru- 'umhuriyetin ilanından sonra ülkenin ulusal bütünlüğü ve Türk devriminin tehlikeve ginnesi üzerine îstiklâl Mahkemeleri veniden de\Teye girdi. Bu, dar anlamda Şe\ h Sait Ayaklanması'na karşı gibi görünse de gerçek ve geniş anlamda bütün Türkiye'de karşıdevTİmci güçleri tasfhe etmek, 'Türk DevTİmi'ni gerçekleştirmek amacını taşıyordu. Bunu da başardılar. Şeyh Sait ke ve zavıyeler gıbı dını polıtıkaya alet eden ge- ncı kuruluşlar kapatılırken "Şapka Kanunu"na karşı çıkan ayaklanma suçlulan yargılandılar Os- manlı donemınden kalma soygun olaylan ve şe- hır kabadavılıklan buvuk ölçude vok edıldı Devlet laikteşirken 1923-1927 fakat ozellıkle İstıklâl Mahkeme- len nın yoğun bır şekılde çalıştığı 1925-1927 yıl- lan, Turkıye Cumhunyetı'nın buyuk sosval değı- şıklıkler geçırdığı. devletın laıkleştığı en onemlı donemı oldu Dev letı ve hukuk duzenmı modernleştıren ya- salann buyuk bır kısmı bu donemde çıktı Yerlı len tstıklâl Mahkemelen'nın venıden kurulması voluna başvuruldu Mahkemeler Meclis tarafın- dan kendılenne yasa ıle venlen olağanüstü vetkı- lerle çalıştılar Mahkeme duruşmalan açık olarak yapılıyordu Mahkemeler vıcdanı kanaatlenne go- re karar verme yetkısıne sahıp olup delıl aranma- sına gerek yoktu Fakat yıne de çoğu davalarda de- lıl çok onemlı oldu \ ıcdanî kanaatın uyanması ıçın delıl arandığı. bulunamadığı durumlarda bır- çok kışının beraat ettığı goruluyordu Kararlan temyız edılemez ve hemen uygulanırdı Butun mulkî ve askeri gorevlıler İstıklâl Mahkemele- n'nın verdıklen kararlan ve emırlen uygulamak zorundaydılar Buyetkılen kullanırken hıçbırku- y laşılamaz Klasık bır bıçımde anlatıldığıgıbı Tur- kıye'nın laıkleşmesı ve^utun^osy al degışımı ger- çekleştıren olaylar bırer yasa ıle çozulmuş mese- leler değıldır Şapkanın İcabulü tekke vezavıye- lenn kaldınlması Medenî K.anun kısaca Turkı- \e >ı çağdaş uygarlığa goturen butun atılımlar iaik dev let Batı'da (fngıltere, Fransa) olduğu gı- bı de\nm >ontemı>le gerçekleştınldıler Teokratik dev letten laık dev lete, ummetten ulu- sa geçışın temellen hep bu kısa donemde atıldı Bu bakımdan devnmın gerçekleştınlmesınde İs- tıklâl Mahkemelen devnmın vazgeçilmez organ- lan olarak çalıştılar İstıklâl Mahkemelen daran- lamda Şeyh Saıt Ayaklanması'na karşı kuruldu Fakat gerçek ve genış anlamda butun Turkıve'de karşıdev nmcı butun guçlen tasfiye etmek, "Turk De>Tuni"nı gerçekleştırmek ıçın kuruldular Bu- nu da başardılar Tarftin önemli bir sayfası Goreve başlar başlamaz butun sıkıyonetım mahkemelenne ve dığer mahkemelere ellennde- kı dosyalan ve suçlulan kendısıne devretmelen- nı ısteyen mahkemeler Meclis Başkanlığı Baş- bakanlık, İçışlen MıllıSavunmave Adaletbakan- Iıklan ıle devamlı yazışıyorlardı Kısmî seferber Iıkdolayısıyla31 Temmuz 1925 e kadar asker ka- çaklan suçlanna da bakan mahkemeler şuphelı kımselenn ızlenmesı ve bırçok ışlemın ve emır- lenn yenne getınlmesı ıçın askerlık şubelen v e va- Iılıklerleyazışıyordu Kendılenne \enlmışgorev- len başarmışolanmahkemeler ulkeıçındebuvuk bır moral etkısı yaratırken çalışmalan dış basın tarafından da ızlenıvordu Mahkemeler 7 Mart 1927 de gorevlenne son venlerek, kaldınldılar Fakat ıhtıyaç duyulabıle- ceğı goz onune alınarak Taknr-ı Sukun Kanunu 1929'a kadar yururlukte kaldı Menemen Olayı v e daha başka olaylarda yenıden kurulmayan Istık- lal Mahkemelen ıle ılgılı 31 Temmuz 1922 tanh- lı yasa ve eklen ancak 1949 yılında yururlukten kaldınldı Cumhunyet tanhımızın çok onemlı bır sayfası da kapanmış oldu Yarın: Ulusal Savaş ve İstıklâl Mahkemeleri y "Unıversıtelere devlet yatınm yapsın Tansu Çıller/cen- djsıde pipfesorJ^unlarıJioKıyı bılmek durumunda. Dola- yısıyla bızler, unıversıtelerde boykotyapmayacağız Öğren- cılenmıze unıversıteyı anlatacağız, derslere gınp, onları aydınlatacağız Çunku, "Ataturk, Cumhurıyetı korumayı unıversıtelere ve gençlığe bıraktı Boykot yapmayacağız, ama Tansu Çıller'e Manlyn Monroe afışı gondereceğız Uzenne, Prof Tansu Çıller-Başbakanlık'yazacaç?/z Son- ra da - Sız Manlyn Monroe değılsınız 1 dıyeceğız Onerıyorum, o da bıze belkı Humphrey Bogart kartlan gondenr" (Uzun alkışlar) Ozelleştırme tasarısı Meclıs'ten geçer geçmez Tansu Çıller "Turkıye, coğrafı bolgesındekı son sosyalıst devlet olmuştu ozelleştırmeyle bız onu yıktık'" dedı Celal Ba- yarda Turkıye'nın "Kuçuk Amenka" o\acağını soylemış- tı Çıller Amerıka'dan geldı demek Turkıye'yı Amerıka'ya benzetmeye gelmış Ne demış yazar - Kımsenın son gununu gormeden mutlu olduğunu soy- lemeyın' BULMACA 1 2 3 4 tLAN T.C. tNCİRLİOVA SULH CEZA MAHKEMESİ'NDEN Gıda Maddelen Tüzuğu'ne muhalefet suçundan sanık Reyhan Çelık (Rıza ve Hedıye kızı 1964 doğumlu Konya Akşehır tlçesı nufusuna kayıtlı) TCK 396, 19 647, SK4, TCK 72, 647 SK5.TCK402 md gereğınce, Uç ay muddetle curme vasıta kıldıgı meslek-sanat, tıcaretının tatılı 7 gun muddetle ışyennın kapa- tılması cezası ıle cezalandınlmasma karar venldığı ılan olunur 13 9 1994 Basın 44191 *, T.C BURDUR 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESI Esas 1994 320 Davacı Burdur Yazıko> nufusuna kavıtlı 4>şelı Korkmaz tarafından davalı Burdur Yazıkov nufusu- na kavıtlı Ergah ve Sultandan olma 1964 dogumlu Ramazan Korkmaz aleyhıne açılan boşanma da- vasmda, Davalı tum aramalara rağmen adresı tebpıt edılememış oldugundan davalının 30 12 1994 gunu saat 09 00da mahkememızde nazır bulunması veya kendısını bır vekılle temsıl ettırmesı aksı takdırde yokluğunda karar venleceğı ılanen teblığ olunur Basın 52778 SOLDAN SAĞA: 1/ Genelhkle yelken be- zınden \a da meşınden yapılmış buyuk heybe Judo ve karatede hare- ketlen çabuklaştırmak ıçın yapılan bırdıa egzer- sıze venlen ad 2/ Erden Kıral'ın. bırçok odul ka- zanmış bır filmı Onemlı tanhsel olgu 3/ Eskı Mı- sır'da guneş tannsı Çı- rozluktan sonra vağlan- maya başlayan uskumru 4/ ' Yankı Boşlukta 300 000 km sn'lık bır hızla yayılan ışık tanecığı 5/ Gıvım suslemede şapka, çanta, sepet ormede kulla- nılan parlak ve renklı şent 6/ Goğun yedına katında bır ma- kam Fızıkte kullanılan bır guç bınmı 7/ Ev makarnası Bre- zılya'nın plaka ışaretı 8/ Kanaat Bırturdenıztaşımacılığı 9/Tıpdı- lmde dınlıkten yoksun organa ve- nlen ad Ustun, çok ıyı YUKARIDAN AŞAClYA: 1/ Menevnş Kağıt ureumıyle ılgılı kuruluşumuzun kısa yazıh-1 şı 2/ Kafiye Gelır 3/ Radon elementının sımgesı Bır pohçe- mn arkasına v aalan havale emn 4/ Deruzlı nın bır ılçesı Esk> bır uzunluk olçusu bınmı 5/ Namus 6/ Kısa tuylu bır av kope-, ğıcınsı Bır ışı yapUrabılme gûcu 7/Az tavb toprak Müstah-; kem yer 8/ Tropıkal bolgelerde yetışen ve yumrulan besırç olarak kullanılan bır bıtkı Bır kabın boş durumdakı ağırhğı < 9/ Dınsel toren Bır tur balık ağı