Katalog

CumhuriyetImtiyaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yavın Yonetmenı Orhan F.rinç • Genel Yayın Koordınatoru Hikmet Çetinkavat Yazıışlerı Mudurlerı fbrahim Vıldız, DinçTayanç(Sorumlu) 9 Haber Merkezi Müduriı Hakan Kara 9 Gorsel Yonetmen Fikret Eser Dı^Haberler Ergun Balcı 9 ktıhbarat YalçınÇakır • Ekonomı Bulent Kı/anlık 9 Radvo-TV (Jvgar Eremektar • Kultur Handan Şenkoken 9 Spor Vhdulkadır Yucelman 9 \ un Habcrler Mehmet Saraç # Makaleler Samı Karaoren 9 Çc\ın Sc\fo(tın Turhaıı 9 Duzeltme Abdullah V azıcı \d\ın kurulu tlhan Selçuk (Ba^kan) Orhan Erınç, Oktav Kurtboke O/gen \car. Hikmet Çetınkaya, Şukran Soner. Ergun Balcı. Dınç Tayanç, Ibrahım V ıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Balbav. Ankara TemMİcısı Mustafa Balbay 9 Habcr Muduru Ooğan Akın Ataturk Buharı No 12^ Kat 4 Bakanlıklar-Ankara Tel 419^020Chat) Teleks 42i44 Faks 419<iO2^9lzmjrTemsılcısı Serdar Kmk, H Zı>aBlv 1352 S 2 3 Tel 44! l220Tclcks 52359 Faks 44)9! I" 9 Adana Temsılusı Çetin Vığenoğlu, !nonu Cd II9S No I Kat I Tel 3S22S5O Teleks 621SS Faks 3<i22<;7() ErolErkut9Koondınator 4hmetKomlsan9Muha.iebe Bulent Vener 9 Idare Huse>m Gûrer 9 Hletme Önder Çeük 9 Bılgı-Ulem Naıl Inal 9 Bılgısayar Sıstem Vlurüvet Çıler 9 Reklam Reha Işıtman 9 Halkla llışkıler Nurten Berksov l a v ı m l a j ı n v e B a u n Yenj G u n Habcr fyansı Basm ve > ayıncılık A Ş Turkcx.ağı cad 39 41 Cağaloğlu 34334 Ist PK 246 Utanbul Tel 10 212) 512 Os 05 ı ; 0 hat) Teleks 2 : 2 4 6 Fak> (0 2121 M 1 81 » 2! KASIM 1994 lmsak 5 21 Guneş 6 50 Oğle 1 I 54 ikındı 14 26 Akşam 16 49 Yatsı 18 13 Türk Dif HekimtePi BiPligi • Haber Merkezi - Turk Dış Hekımlen Bırlığı Başkanlığı'na Celal Korkut Yıldınm getınldı Turk Dış Hekımlen Bırlığı'nce yapılan seçımlerde yenı yonetım kurulu şu ısımlerden oluştu Başkan Vekılı Suha Alpay, Genel Sekreter Murat Ersoy, Sayman Faruk Ensev Uyeler Muharrem Çakmakçı, Mehmet Çakmakçı, Huseyın Elmacı, Nıyazı Gençay, Kazmır Pamır. Fılız Taşlıoğlu ve Rıfat Yuzbaşıoğlu Sahte sarı basm kartı • ADAıNA (Cumhuriyet)- Turk-lş'e baglı Orman-lş Sendıkasrnın sahte 'san basm kartian' hazırladıgı ortaya çıktı Olayla ılgılı olarak gazetecılenn sorulannı yanıtlayan sendıkanın Genel Sekreten Mehmet Kafes. sendıkanın kendı yayın organında çalışanlar ıçın hazırlanan tanıtma kartlannın san basın kartlanna benzetılmek ıstendığını kabul ederek "Ancak son derece yanlış bır olay Kartlan ımha etmeye başladık" dedı SSK, alacak • \NkARA(AA)-Sos>al Sıgonalar Kurumu Genel Mudur Yardımcısı Bulent Kuşoğlu. kurum alacaklannın tahsılını hızlandıran ve kuruma genış yetkılergetıren. "Amme alacaklannın tahsılı usulu hakkmdakı 6183 sayılı >asa"nın fiılen yılbaşından r baren uygulamaya konulacağını bıldırdı SSK Genel Mudur Yardımcısı Kuşoğlu. kurumun pnm alacaklannın 11 tnlyon 927 mıl>an ozel. 11 tnlyon 899 mılyan da kamu sektoru olmak uzere toplam 23 trıl>on 826 mılyar lırayı bulduğunu soyledı Alabalık ilaç gibi • ERZURUM (AA) - Ataturk Unıversitesı Zıraat Fakultesı Su (Jrunlen Bolum Başkanı Prof Dr Sıtkı Aras, alabalığın romatızmal hastalıklar ıle kıreçlenme hastalıklanna ı>ı geldığını soyledı Prof Aras, "Ulkemızın bırçok yennde yetışen tabıı alabalık tıpkı bır ılac gıbıdır Son yıllarda bazı unıversıtelerde havuzlarda yetıştınlen alabalık da fa>dalı. ama doğada yetışenın yennı almıyor" dedı. Cumhuriyet, Ovacık'ta işletmeye açılan altın rezervlerinin perde arkasını açıklıyor Altnıda 11 trflyonhık kredi oyunuBÜLENT SARIOĞLL ANKARA-BergamaOvacık'taenaz 11 tnl- yon 520 mılyarlıra değer bıçılen altın rezerv- lennın Ingılız sermayelı şırket Eurogold'a "peşkeş" çekıldığı ortaya çıktı DSP Partı Mec- lısı u>esı Nizamettin Sım Kazancı'nın "altın madencüiği'' konusunda hazırladığı rapora go- re, Ovacık'takı yatınm ıçınyabancı bırbanka- dan 31 mılyon dolar kredı alan Eurogold, 8 y ıl- lık ışletme suresınce toplam 118 8 mılyon do- lar kredı faızı ve gen odemesı yapmayı ongo- ruyor Şırketın kendı bıldırdığı rakamlar. Tur- kıye'ye venlecek 55 4 mılyon dolar mal ve hız- met karşılığında, yurtdışına. 215 4 mılyon do- lar (7 tnlyon 754 mılyar lıra) kaynak çıkanla- cağını gosterdı Altın Arama Daıresf nın 35 y ıl boy unca "al- tın yok" dedığı Bergama Ovacık"ta saptadıgı en az 85 tonluk ışletılebılır altın rezervını çı- karmak ıçın Çevre Bakanlığı ıle geçtığımız gunlerde protokol ımzalayan Eurogold fırma- sı. madene 1 yıllık ınşaat ve yatınm sırasında toplam 35 mılyon 614 bın dolar harcama ya- pılacağını bıldırdı DSP PM uyesı Nızamettın Sırn Kazancı'nın hazırla>ıp. DSP Genel Baş- kanı Bulent Ecevit'e sunduğu rapor. şırketın yurtdışına çıkaracagı oran ıle Turkıye'nın el- 4 katı ödeme: Bergama'da altın aramak için protokol imzalayan İngiliz Eurogold firması, yabancı bankadan aldığı 31 milyon dolarlık yatınm kredisi karşılığında, 8 yıl boyunca, her yıl 14.85 milyon dolar ödemeyi öngörüyor. • 11 trîlyonlıık altın gidecek: Yılda 163 ton altın ithal eden Türkiye, Ovacık'tan çıkan madeni, rafine edilmesi için Ingiltere'ye ihraç edecek. Eurogold'un şu anda belirlediği asgari altın miktanna 11 trilyon 520 milyar lira değer biçiliyor. harcayacağını soyledığı rakamlann tamamı- nın da yurtıçınde değerledınlmesı konusunda denetımın sağlanama>acağı vurgulandı ve "P^laşım hiç adaletli goriılmemektedir" den- dı de edeceğı gelır arasında uçurum olduğunu or- tava koydu Rapora gore. en az 8 yıl surmesı beklenen uretım surecınde, yılda yaklaşık 3 ton altın, 3 ton da gumuş madeni çıkanlacak \e Turkıye 40 mılyon ABD Dolan ıhracat ge- lın elde edecek Şırketın fızıbılıte raporlann- da bıldırdığı venlere gore. 40 mılyon doların yansı her yıl ışletme malıvetı ıçın harcanacak ve bunun ıçınden 2 6 mıl>on dolan. Maden Yasası uvannca şırketın elde ettığı brut kârdan Turk devletıne vermesı gereken beledı>e hıs- sesı ve vergı harçlanndan oluşacak Eurogold. genye kalan 20 mılyon dolan ıse yabancı bır bankadan alınan fınansman kredı- sının gen odemelen. vatınm getınsı. bazı ver- gı ve harçlar ıle "diğer ilgili kalemler" olarak gosterdı Dev leteodedığı vergı ve beledıye hıs- sesıne gore yıllık kârı 5 15 mılyon dolar olma- sı gereken Eurogold. aldığı toplam 31 mılyon dolarlık kredı ıçın>ıllık 14 85 mılyon dolarlık gen odeme vapacak ve 8 yıl sonunda yabancı banka>a toplam 118 8 mılyon dolar kredı ode- mış olacak Rapora gore, fırma 8 yıl boyunca, ınşaat sı- rasında v apı lacak harcama, yerl ı ıstıhdam. ma- den hakkı, madencılık fonu, tum vergıler ve harçlar ıçın Turkıye'ye toplam 140 2 mılyon dolarlık kaynak yaratacak Ancak, Eurogold bunun karşılığında Turkı>eden en az 320 mıl- yon dolar (1 1 52 tnlyon) değennde altın çıkar- mış olacak Eurogold, madenın I vıllık ınşaat aşamasında 11 3 mılyon dolarlık ıthalat yapıp. I 3 mılyon dolarlık da yabancı ıstıhdam kulla- nırken. ışletme aşamasında da 21 2 mılyon do- larlık yabancı ıstıhdam, 21 6 mılvon dolar da ıthalat olmak uzere toplam 42 8 mılvon dola- rın yurtdışınaçıkanlmasını sağlayacak Bunun dışında 8 yıllık sure ıçınde, her yıl 20 mılyon dolar olmak uzere toplam 180 mılyon dolar "kredi masrafları ve şirket kân" olarak Turkı- yeden çıkacak Madenın ışletmesının bıttıgı donemde, şırket Turkıye'ye sagladıgı "55.4 milvon dolarük" mal ve hızmet karşılığında toplam "215.4 milyon" ka>nak çıkartacak DSP"nın raporuna gore. Eurogold. ongordu- ğubıçımde>ıllık 14 85 mılyon dolar kredı ge- n odemesı yapması durumunda, dolann değer kaybı da goz onune alındığında ıkı yıl ıçensın- de yabancı ka>naklı kredısını odemış olacak Raporda. "Budummda,geri kalan 6 yıl bov un- ca Türkjve'den çıkacak olan 89.1 mihon dolar ne olacak? Eğer btı miktar da kâr ise o zaman vergisinin verilmesi gerekiyor" u>arısında bu- lunuldu Raporda, avrıca şırketın Turkı>e'de Raporda, Turkıye de altın rafınensı bulun- madığı \e Eurogold'un çıkardığı altının ıhraç edılerek. Ingıltere'dekı rafınerılerde değerlen- dınlecegı vurgulanarak. şu noktalara dıkkat çekıldı "O zaman ihraç edilecek olan cevherden ne kadar saf altın \e gumuş çıkacağuıı kim beür- levecektir. Örnek»ermek gerekirse, Ov-acık'taki ce> he- rin bazı kısınılannda ton başına +30 gram saf altın varken. başka bazı kesitlerde ton başına +9 gram altın olduğu belirlenmiştir. Bu durum- da vurtdışına ne kadar altın çıkanldığuıı kim belirleyecektir. l luslararası şirketlcrin btvan- lan mı csas alınacak. voksa uluslararası şirket- lerin 3-5 vılda belirledigi zengin altın rezer>le- rini 35 \ıl önce kurulmasına ragmen belirleye- meven 41tın Arama Dainesi ve Maden Tetkik \rama Enstitüsü mıi? Burada. ulusal kaynak- lara onem \erme\ip imkân tanımayan hükü- met «ırumludur." • \NKARA(AA)-Dıyanet -Jşlerı Başkam Mehmet Nun Yılmaz, "Alevı-Sunnı tenmlen bıraynlık, bır ayınmcı unsur olarak kabul edılmemelıdır" dedı Yılmaz, yaptığı açıklamada "Sunnı, peygamber yolunda yuruyen ve onun gıbı yaşamaya çalışan ınsan demektır Alevı ıse Hazretı Ah">e baglı, onun sevgısını gonlunde taşıyan, daıma o yuce şahsıyetı ve onun so>Tindan gelen nuranı zıncın başına taç eden ınsan demektır Bunlarbırbınvle çelışkılı degıldır" dedı Deniz dibindeki servet YORK(AA)-Denız dıbı araştırmacılan, Bahama Adalan yakınında 1765 yılında batmış bır kalyonda 3 tnıljar dolar degennde hazıne bulunduğunu belırledıler Ispanyollara aıt olduğu bıldınlen "Santıago EI Grande'" adlı kalyonun. bır kasırgada battığı tahmın edılıyor Uzmanlara gore, gemıde 2 5 ton altın ve 38 ton gumuş bulunuyor Kanadalı hazıne avcısı Rıck Meyeronderlığindekı dalgıç ekıbının şımdıye kadar batıktan 37 parça zümrut ıle bırçok altın ve gumuş sıkke çıkardığı bıldınldı Mahkûmlar firar etti • SAMSUN (AA) - Samsun Kapalı Cezaevı'nde hukümlu 4 mahkûm. tedav ı gordüklen Ruh ve Sınır Hastalıklan Hastanesı 'nden kaçtı Samsun Kapalı Cezaevı'nde adı suçlardan tutuklu Imdat Coşkun (26), Ramazan Çağlayan (22), Yaşar Suna (24) ve MusaOcaklı (22), tedav ı görmek ıçın goturulduklen Ruh ve Sınır Hastalıklan Hastanesı'nden, gece yansı jandarmalan etkısız hale getırerek firar Denizlerin dibi arkeologlara emanet •lyı nıyetli sünger avcılannın yerine yetışmış sualtı arkeologian, kıyılanmızdakı kültür hazınelerını arkeolojı bılımının hızmetıne sunmaya hazırlanıyor. ASUMAJ\_4BACIOĞLU İZMİR - Kıyılanmızdakı batıklar bugune kadar *iyi nivctli >e cesaretli' sunger av cılan ya dabalıkçılartarafından bulunurdu lyı nıyetlıy- dıler. çunku batıklan kendı çıkarlan ıçın talan edebılırler, bulduklan değcrlı madenden ya- pılmış eşyalan erıtıp satabılırlerdı Cesaretlıy- dıler. çunku bulduklan eserlen muzeye gotu- rurlerken yakalananlar. 'kaçakçı' muamelesı gorebılırlerdı Ancak bu ış ıçın artık sualtı ar- keologlan yetışıyor Denız altında araştınlmayı bekleyen bınler- ce batıgın yennın belırlenmesı ışını şansa bı- rakmak ıstemeyen DELJ'ye bağlı Denız Bılım- len ve Teknolojı Enstıtusu bun>esındekı Sual- tı Arkeolojısı Bolumu, "batık arama' projesı gelıştınyor Kıyılanmızda çok sayıda batık bulunması- na karşın bugune kadar batık araştırmasını > al- nızca Amenkalı uzmanlar gerçekleştırdıler Bodrum Sualtı Arkeolojı Muzesı ıle ışbırlığı ıçınde çalışan Amenkan Sualtı Arkeolojı Ens- tıtusu'ne bağlı ekıpler, 1960 vılından bu yana 10 batık kazısı yaptılar Butun ekıpman ve ma- lı kaynaklann yurtdışından getmldıgı bu kazı- larda Turk ogrencı vearkeologsavısı sınırlıydı Çok pahalı olan sualtı arkeolojısı çalışmalan ıçın Turkıye'de bugune kadar para ve >etışmış eieman yoktu Sualtı arkeolojısı uzenne eğıtım vermeye başlayan bu bölum. en azından yetış- miş eieman vokluğunu giderme amacını taşı- yor ÜfcU befÎT^3frfrrtTerrTcTckTiolojısi tusü'ne bağlı olarak kurulan Sualtı Arkeolojı- sı Bolumu, ıkı vıldırvuksek lısans duzeyınde egıtım venyor Sualtı arkeolojısınde Bodrum Muzesı'nın rolunun ınkâredılemeveceğını. an- cak kendılennın daha farklı bıryonunun bulun- duğunu belırten Prof Dr Duzbastılar. kıyıla- nmızı gelışmış cıhazlarla sıstematık bır şekıl- de tara>arak batık hantası çıkarmayı amaçla- dıklannı soylu>or Duzbastılar. bır dalgıcın tam donanımlı hale getınlmesının malı>etının 80 mıl>on Iıra olduğunu vurguluvor Hüznün sarı tebessümil Yol bovu dızılmış ağaçlar kendını doğanın kaçınılmaz donuşumune teslım etmış Oylesıne korunmasız kı her bın Bır vanda değışımın başdondurucu he>ecanı vaşanıvor dığer >anda çaresızlığın yarattığı suskunluk Şımdı. huzun mevsımı sohbahar Abant'takı ağaçlar da me\ sımlık gıysı değı^tırmemn telaşında Ancak Abant'ta sonbahar, daha bır huzunlu Orada ruzgânn sesine eşlık eden vaprak hışırtılan. huzunlu bır şarkı mınldanır gıbı gezınıvor kulaklarda Suskun sonbahar ıse daha bır dennden varalıyor ınsanın kalbını Eğer \an Gogh Abant ta vaşasaydı, huznun tırça darbelenyle san tebessumun rebmını vapardı O>sa şımdı o san 9 9 tebessum tıtrek dallarında kuş seslen duyulan ağaçlarm huznuvleburuk bır gulumseyışe donuşuvor dudaklarda Çunku Abanı'ta veşıl once vaprak vaprak gozvaşı dokuyor Ağlavışlann. apansız hıçkırıklara donuşmemesı ıçın çabalıvor Ancak ne vapsa boşuna 1 "Tabiat 4na" bu Bazen anne »ıcaklığındakı şefkatının arasına. boylesı bır acımasızlığı da serpıştırebılıvor Dedık va şımdı huzün mevsımı Ya sonra 1 Agaçlann bovnunu buken sert ruzgârlar duracak. avaz geceler ılık sabahlara donu^ecek llkbahar gelecek Lmutlar veşerecek Ağaçlar çıçek açacak I>te o zaman vaşam tatlı bır aulumsevış olacak dudaklarda (Fotoğraf: \ILrH.\RREM AYDIN) DEMOKRASİ PLATFORMU YETKİLİLERİ, BlTÇE KO.MSUNDA UYARDI; İstanbul Haber Servisi - Demokrası Platformu. 1995 >ıh Butçe Taiamf nın >asala*masının "top- lurrısal huzursuzluğa rl neden olacağını ve "vetkılile- ri şimdiden uyarmayT gereklı görduğunu açıkladı Geçtığımız gunlerde toplanan Demokrası Platfor- mu Butçe Ihtısas Komısyonu. 1995 Butçe Yasa Ta- sansı'na ılışkın yaptığı çalışmanın sonuçlarını açık- ladı Işçı Sendıkalan Konfederasyonlan. Kamu Ça- lışanlan Sendıkaian Platformu ıle toplam I4demok- ratık kıtle orgutu ve kuruluşun katılımıvla oluşan De- mokrası Platformu nun yaptığı çalışmada 1995 yılı Butçe Yasa Tasansf nda ışçı. memur emeklı. dul ve olanaklan yaratacak yatınmlaryapma çabası ıçınde olnıaraasına kaf^ın UüanUa. üzelhkle kanıu ı ü Tasanv la "sosvaldevlef" anlay ışının ıy ıce terk edıl- dığı belırtılen çalışmada "maaşartışlanmn çok dö- şük düzevdc tutulması. personel taşıma servislerinin paralı hale gctirilmesi, ilaç katılım paylannın yuzde 50\\e kadar artnnlması. boş kadroiann iptali. perso- nel alımlannın durdurulması. kamuda çalışan işçile- rin zorla de>let memuru yapılması ve teşvik ikrami- velerinin kesilmesi. bö>le duzenlemelerdir" denıldı Hukumetın mevcut ışsızlere ış bulma ve venı ış myoksullaşmavaveışsızbırakmayayonelıkrıukum- ler bulunduğu kaydedıldı Duzenlemelerde aynca ozelleştırme oncesınde kamu ışletmelennın ıhbar- kıdem tazmınatı yuklerınden kurtulmanın da hedef- lendığı \ urguiandı Butçe tasarısinda memur maaş katsayısının çok duşuk tutuldugu kavdedılen raporda. "Maaşarnşının 1995 ulının ilk >ansı için en az juzde 50 olması zo- runludur" denıldı Rusya'da yaşanan çevre kirliliği birçok bölgede ağaçlann, otlann bile yaşamasına izin vermiyor 'Ekonomi kalkmdı, çevre ldrlendi' Virüslü kan 12 kişiyi öldürdü Çeviri Senisi - Ingıltere'de. bır karacığer hastalığı olan hepatıt C 12 hemofılı hastasının olumune yol açtı Hepatıt C vırusunun bu 12 kışıye tedavı amacıyla venlen kandan geçtıgı ıddıa edılıyor Aynca ıkı bın kışının daha kan naklı sırasında hepatıt C'ye yakalandığı 4 kışının de karacığer naklı yaptırmak zorunda kaldığı belırtılıyor Dığer taraftan kan bankası yetkılılen. hemofılı hastası olmamaklabırlıkte 1991 vılından once taze kan naklı yapılan 1 bın kışıye daha hepatıt C mıkrobunun bulaşmış olabılecegını. ancak bu kışılenn durumdan habersız oluduklannı behrtıyor Kalıtsal bır hastalık olan hemofılının en belırgm ozellıgı kanda pıhtılaşma mekanızmasının çalışmaması Hastalığın tedav ısınde kanın pıhtılaşmasını saglayan. adına 'faktör'denılen ve kandan elde edılen unsurlar kullanıhyor Doktorlar 1985 vılından once duzenlı olarek faktor tedav ısı goren her. ılı hastalarının yuzde 90 ıle 95'ının hepatıt C mıkrobu aldıklarını ılen sumyor Hepatıt C vırusu 1989yıhna detc'ııoıı-Vve hepatıtı olarak bılınıyordu Çeviri Servisi- "Sovyet ekonomisi halkın saglığı karşılığında kalkındı" dı- yor Jevvgenij Beljakov. Rus Sağlık Ku- ruluşlan Başkanı Yetkılılerın kaygıla- nna gore, Rusya'da her uç çocuktan bı- n. çevre kırlılığı nedenıyle kronık bır hastalığa yakalanmış durumda Bılım adamlan 25-40 yaş grubu arasındakı olümlenn çoğalması uzenne 'dikkat' dıyorlar Rusya'nın ıçende ve dışanda yarattığı çevre kırlılığıne bugun 'dur' demesı halınde, en kuçuk bır duzelme ıçın en az 25 yıl geçmesı gerçeğı tum bu çevrelen bır haylı korkutuyor Rusya'nın sadece kendı sınırlan ıçın- de yarattığı çevre tahnbatı değıl, uz- manlan bunca korkutan 1950veson- rasında yaşanan tum facıalann Rusya sınırlannı aşarak çevre ulke ve denızle- n korkurucu boyutta kırletmesı ve bu kırlenmelenn ızlennın hâlâ suruyor ol- ması, çevrecı kuruluşlann tumunun or- tak sorunu Kirli hava soluyorlar Bugun Rusya sınırlan ıçensınde ya- şayan 148 mılyon Rus vatandaşından 110 mılyonu, sınır değerlenn çok çok uzennde kırlı hava solumak durumun- dalar Nufusun yansı ıçmesuyu olarak kır- lı denılebılecek duzeyde su kullanıyor Petersburg ve çevresınde 10 çocuktan 7'sınınhastadoğduklan belırtılıyor Ye- nıssey yöresınde ortalama yaşam sure- sının Rusya ortalamasının 25 yaş altın- da olduğu da Rusya'nın korkunç ger- çeklennden bın Rusya'da yaşanan çevre facıalan ıçın sayısız ornekler venlebılır Rakamlar her ne kadar kuşkuyla tekrar tekrar ın- î 1 R u s y a M V'0 l S celenmehyse de bırçok Rus vatandaşı- nın 'zehirü' bolgelerde yaşadıklan bılı- nıyor 29 Eylul 1957'deradyoaktıfatıklado- lu bır 300 metrekupluk deponun patla- masıyla 17 500 kışının başka yerleşım boygelenne naklı gerekmış. 20 bın kı- şı de cıddı rahatsızlıklara maruz kalmış- tı Bu rakamlar. Çernobıl facıasından sonra etkılenen ınsan kıtlesının, ancak yansını ıfade etmektedır Rusya'da bu- gun Çernobıl tıpı reaktorlerden 15 tane- sı halen faalıyette Bunların dışında kalan ve faalıyette olan sayısız WW ER tıpı dığer reaktor- ler de aynı uzmanlar tarafından guven- lık açısından son derece tehlıkelı olarak goruluyor Vıyana'dakı Uluslararası Atom Kurumu IAEO Enformasyon Muduru Da\idK>d. Rusya'nın reaktor- lenndekı bırrehabılıtasyonu kendı ım- kanlan ıle asla gerçekleştıremeveceğı- nı, Batı 'nın ıse bugune kadar eleştın dı- şında bır alternatıfgetırmedıgını ıfade ederek olacak kaza ve kırlılıklere de boylece bır sure daha katlanılmacağını behrtıyor Rusya'nın kendı \e çevre denızlenn- de yarattığı kırlılık ıse çok uzun zaman- dırçevrecı kurum vekuruluşlartarafın- dan kınanıyor Sadece Rus Kuzey Fılo- su'na aıt 84 atom denızaltısı ve 8 atom yakıtlı sıvıl gemının. yıllık 10 bın met- rekup sıvı ve 5 bın ton katı atom atığı denıze boşalttığı yıllardır bılınen bır gerçek Ve tum bu venlerden yola çıka- rak Kuzey Kutbu çevresınde bır atom kırlılığı tacıası senaryosu yazmak bu- gunden olası Bunun dışında Rusya'ya aıt batık konteynır atıklannın da akıntılar dola- yısıyla Gronland ve Kanada'ya kadar taşınması ya da taşinıyor olduğu da gun- demde Kurtarılabılecek olanı kurtar- mak olasılığı da Rusya'nın fskandınav ulkelennın kendı olanaklanyla mum- kun gorunmuyor Japonya, Rusya'nın denızlen fcırlet- me konusundakı duy arsızlığını kay gıy - la ızlerken gereken uyanlan yapmakta henuz tereddut gosterıyor Âncak ılk cıddı uluslararası problemın de Japon- ya tarafından çıkanlması beklenıyor Rus endustnsının yarattığı çev re kır- lılığı ıse bırçok bolgede ağaçlann, otla- nn dahı yaşamasına ızın vermıyor Ha- va kırlılığı. yeraltı ve yerustu sularının kırlılığı sınır değerlenn çok uzennde Bolgede yaşayan ınsanlaryabaşkayo- relere nakledılmış ya da kendılığınden gıtmış Hastalık oranlan çok yuksek Moskova'da oturan polıtıkacılar ıse bugune değın çevre kırlılığı konusunda bırşey yapmışdegıller Ovsa Rusyasa- lanna gore ınsana ve çev reye zarar ver- mek, kağıt uzerınde, bırçok Batılı ulke- den çok daha fazla cezaı sorumluluk gerektınyor Oysa yasalar çevre kırlılı- ğı konusunda hıç ışleme konmuyor Ruslara gote yaşanan facıalartum dun- yayı ılgılendırıyorveteknolojıkyardım dışında hıçbır yontem bu sorunu çoz- mede yeterlı olamaz Bu nedenle de tek- nolojıkdegışımgerçekleştınlmeden ve- rılecek cezaların bır anlamı olamaz, çunku endustrıyel faalıyetlerın devamı zorunludur Rusya aynca Batılı ulkelenn atom ve nukleer atıklannın da çok ucuza (ton başına 10-15 dolar karşılığında) bıra- kıldığı bır ulke Rusyanındovızı çevre kırlılığıne ter- cıhı ıçıne duştuğu ekonomık sıkıntılar- la açıklanabılırse de bırkaç yıl ıçınde Batı "nın çop kolonısı halıne gelmesı ka- çınılmaz sonu olacaktır Rusya'daki çevre katliamlan 1-Kuzey Rusya cumhuriyetlerindcn Komi'de, bu yılın ağustos ayında nıeydana gelen boru hattı kınlması. Ağustos ayından bu yana bölgeye petrol akıyor. 2- Kola Yanmadası'nda faahyet gosteren bır nıkel fabnkasının yaydıgı zehırlı atıklar yuzunden 30 kılometrehk bır bölgede hıçbır bıtkı yetışmıyor 3- Murmansk önlerinde bulunan 71 atom denizaltısı, denize siirekli atom atıkları boşaltıyor. 4- 1989yıhnda Batı Sıbırya'da 500 bın ton petrol, açığa aktı Yetkılıler. durdurulması ıçın hala uğraş venyorlar 5- 1957 yılında patlayan bir nukleer tesis yüziinden 250 bin kişi zararlı ışınlara hedef oldu. 6- Tomsk-7 atom tesıslennde meydana gelen bır patlama yuzunden 1993 yıhnda 200 kılometrekare orman yok oldu 7- Aynı tehlike Güney Tavga ormanlan için de geçerli. 8- Çernobil faciası 9- Rusya, Japon denızının on değışık bolgesıne 1966 ve 1991 yıllannda radyoaktıf atık bıraktı Vırus 5 yıl once tanımlandığından. hastalığın gelışımıne ılışkın pek çok şey daha bılınmıyor Hepatıt C uzun sure belırtı vermıyor, belırtıler karacığerde 10 ıle 30 yıl sonra ortaya çıkıyor Hastalann yuzde 20'sının karacığennde sıroz oluşu_ >r Hastalık kandan geçıyor Genellıkle kan naklı ve enjeksıyon sırasında bulaşıyor Tedav ısınde şımdılık ınterferon kullanıhyor Interferon bağışıklık sıstemını kuvvetlendırerek vırusle mucadelede vucudun ustun gelmesını sağlıyor Ingıltere'de 1985 vılından once kan ve kan urunlen (hemofılı hastalarına venlen FaktörMIIgıbı) AIDS'eyol açan H1V testınden geçıyordu Ne var kı kan ve kan urunlerınde hepatıt C taraması ancak Eylui 1991 'de Sağlık Bakanlığı'nın uyarısı ıle gundeme geldı Hemofilı hastalarının kurduğu hemofılı derneğının başkanı SimonTaylor, hef tıt C'nın panığe yol açtığını belırterek. şovle konuşuyor "Hemofili hastalarının pek çoğunda hepatıt belirtileri gonılmuyor, çunku hastalık 30 yılda gelişiyor. l'stelik hepatıt C'nin tanısı ve tedavisi üzerinde bir fikir biriiği henuz saglanamadı.'