Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
20EKİM1994PERSEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
'Kamu kesimi
yenkten
yapılanmalı'
• KONYA (AA)-İşadamı
Korkut Özal, Türiciye'nin,
koalisyon hükümetleriyle
değil, tek partili iktidarlarla
bile çözümlenemeyecek
sorunlan olduğunu ileri
sürdü. MÜSİAD (Conya
Şubesi'nce düzenlenen
toplantıda konuşan Özal,
ekonomik çıkmazın aşılması
ıçin, dünyaya açılmak ve mal
satan bir ülke durumuna
gelmek gerektiğini söyledi.
"Ekonomide, ufukta
tünelden çıkacagımız ışık
görünmüyor" diyen Korkut
Ozal, şöyle devam etti:
Ekonominin önünü tıkayan
diğer bir neden de kamu
kesimidır. Kamu kesimi
yeniden yapılanmalıdır.
KDV'de iade
sınınarttıANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Katma Değer
Vergisi(KDV)iadeve
mahsup işlemlerinde
inceleme raporu ve teminat
aranılmadan yapılacak
iadelerin sırun yûkseltildi.
Resmi Gazete'dedün
yayımlanan Maliye
BakanhğTnın KDVGenel
Tebliği'ne göre, Devlet
Harcama Belgeleri
Yönetmeliği'nin 52.
maddesinin verdiği yetkiye
dayanılarak, ihracat istisnası
ile ihraç kaydıyla yapılan
teslimlerde sınır 30 milyon
liradan 100 milyon liraya
transit ve Türkiye ile yabancı
ülkeler arasındaki
taşımacılık işlerinde sınır 15
milyon liradan 50 milyon
liraya, diğer iade hakkı
doğuran işlemlerde sınır 4
milyon liradan 15 milyon
liraya çıkanldı.
Renaulfda
zorunlu izin yok
• BLRSA(AA)-Oyak
Renault Otomobil
Fabrikası'nda üretimin
sürmesi nedeniyle, "zorunlu
izin'" gündemde olmadığı
bildirildi.TürkMetal
Sendikası l No'lu Şube
yetkilileri " Yeni model
Renault I9'ayoğuntalep
olması nedeniyle, üretimde
ciddi bir artış söz konusu.
Etibankyolsuziuk
•ANKARA (AA)-
"Görevlerini kötüye
kullandıklan ve ıhmal
ettikleri" gerekçesiyle
hakJannda dava açılan ve
aralannda Hazine ve Dış
Ticaret Müsteşar eski vekili
Osman Ünsal ile eski
müsteşar Namık Kemal
Kılıç'ın da bulunduğu
bankanın 6 eski üst düzey
yöneticisinin
yargılanmasına devam
edildi.
PhilipMoppts'ten
yenisigara
• Ekonomi Senisi - Philip
Morris-SA, piyasaya L&M
adıyla yeni bir sigara çıkardı.
Virginia, Burley ve Türk
tütünü harmanlı L&M
bugünden itibaren 25 bin
liradan saülmaya başlandı.
Haciz Kanunu'nu değerlendiren bankacılar, kuruluşlann 'yola geldiğini' belirtiyorlar
KİT'lerköşeye sıkıştı• Bankacılar, haciz
yasasıyla birlikte KİT'lerin
yola geldiğini
belirtirlerken, KİT yöneticileri
ise bankalan, açık
pozisyonlannı kapatmak
için kendilerine
yüklenmekle suçluyorlar.
BEHİÇ GÜRCtHAN
Hükümet tarafından çıkanlan haciz
kanunu KİT'ieri çıkmaza soktu.Ban-
kacılık çevreleri yasayla birlikte KİT-
lerin "yola geldiğini" iddia ederken, KİT
yöneticileri ise bankalan, açık pozisyon-
lan kapatmak için KİPlere yüklenmekle
suçluyor. Bir KİT yönetici tepkisini "Her-
hangi bir haciz işJeminde, özel şirketin ka-
çabileceğini bildiğiiçin çok esnek davra-
nan bankalar, KITTere getince kabadayı
kesiliyorlar" şeklinde dile getirirken
KİT'lerin bir kedi-fare oyunu içine itildi-
ğini belirtiyor.
Bu arada bankalann da KİTlerin içi-
ne düştüğü çıkmazın farkında olduklan-
na dikkat çekiliyor. Konu ile ilgili olarak
açıklama yapan banka yöneticileri,
"KİTTer bizün kredivi takibimiz açta-
ndan özel sektöre göre çok daha tercih edi-
lir konuma geldiler. Özel sektör haciz
karşısında malını kaçırabilir. KİT biliyo-
nız ki malını kaçıramaz ve en son kanun
ik artık haciz de olabflir" şeklinde konu-
şuyorlar.
KİTlerin içinde düştüğü borç ba-
tağının geçmişi Turgut özal dönemine
dayandınlıyor. Söz konusu dönemin
özellığı ise kamu kuruluşlanna Hazine
yolunun kapaülması ve bankalardan
kredi almaya teşvik edilmesi olarak açı-
klanıyor. O dönemde bankalann kredi
vermek için "ısrarla" KİTlerin kapısına
dayandığı beürtilirken gecerü faizlerin de
krizle birlikte yüzde 250-400 cıvannda
faiz talep ettiklen ıleri sürülüyor.Tütün-
bank Genel Müdür Yardımcısı Adnan
Zigoşlu da "KİT'lerin 9O'lı ydlann başı-
nda bankalar tarafından ısraria zivaret
edildi" dıyerek bunu doğruluyor.
Bu tek taraflı faiz arttınmı KİTlerin
borçlannın fırlamasındaki en önemli et-
kenlerden biri olarak gösteriliyor.
Bir bankanın genel müdür yardımcısı,
tek taraflı faiz artünmını, "Bu faizlerin
artmasmuı sorumlusu Hazine'dir" şeklin-
de açıklıyor. Bu arada bankalann bilan-
çolannı şimdiden alacaklannı varsaydı-
klan borç miktarlanna göre düzenlemiş
olmaJan da KİTler aleyhine bir baskı
unsuru olarak işlerken, KİTlerle borç
görüşmelerini yûrüten bankalar ayru za-
manda durmadan karar değiştirmekle
suçlanıyor.
Yeni çıkan Haciz Yasası bir malın mu-
hammen bedelinin ilk etapta en az yüzde
70'ine., birinci etapta satış gerçekleşmez-
se, ikinci etapta muhammen bedeÛn en
az yüzde 40'ına satılabileceğini öngörü-
yor. Yetkililer haciz satışlannda alıalann
KİT mallanru "ölü bedelinden" kapata-
cağını belirtiyorlar. KİT yetkilileri ise ha-
ciz durumu olmadan kendilerinin mal-
lan satmasına imkan verilse, çok daha
yüksek fıyatlara alıcı bulabileceklerini
belirtiyorlar.
İstanbul Üniversitesi İktisadi Fakülte-
si'nde öğretim üyesi Prof. Dr. tzzettin
Önder, bankalann haciz işlemlerindeki
kazançlannı şöyle açıkladı:
"İlk olarak, 100 milyarük bir malı, 40
müyara almalan söz konusu. Bunun öte-
sinde bankanın 100 milyar alacağı varsa,
40 milyan haciz yoluyla elde ettikten son-
ra, alamadığı 60 milyan da gider olarak
gösterecek ve vereceği vergiden düşecek. "
KİT yetkilileri ise, yapılacak hacizlerin
borçlannı karşılamaması durumunda bu
sorumluluğun Hazine'ye kalacağını ve
bankalara ellerine gecirdikleri mallann
da ötesinde devlet kasasından kaynak
aktanlacağ ru belirtiyor. Bankalann top-
ladığı mevduatın devlet garantisinde# ol-
duğunu belirten KİT yöneticileri " KİT'-
ler ise son Haciz Kanunu ile birlikte bütfin
devlet garantisinden yoksun durumdalar"
şeklinde konuşuyorlar.
Demir-çeliğin kalbi yüksek fınnlar bakımsızlık nedeniyle patlama noktasına geldi
Karabük 'bomba' üstünde•Kardemir'de yüksek ısı fınnlannın patlama noktasına geldiğini • Kardemir'in kapatılmasını önlemek ve yapılacak eylemler
belirten Özçelik Iş Sendikası Başkanı Metin Türker, Dünya konusunda kararlar almak üzere demokratik kitle örgütlerinin
Bankası raporunu, yetkililerin hasır altı ettiğini söyledi. önümüzdeki hafta Karabük'te bir araya geleceği bildirildi.
HÜLYA GENÇ
Karabük Demir Çelik Fab-
rikası'nda yüksek ısı fınnlan
bakımsızlık nedeniyle patlama
noktasına geldi. Tesisin bakım
ve revatmanlan için gerekli ak-
reditifı vereceğiru açıklayan
Başbakan Tansu Çiller'in sö-
zünde durmaması, Karabük
çalışanının sabnnı taşırmak
üzere.
Patlama noktasına gelen
yüksek ısı fınnlannın soğutu-
larak çalıştınldığını ve üretimin
yanyanya düşürüldüğünü hatı-
rlatan özçelik İş Sendikası Baş-
kanı Metin Türker, fabrikaya
zarar ettirmek için her türlü ça-
banın harcandığını ileri sürdü.
Dünya Bankası'nca görev-
lendirilen firmalann, hazırladı-
klan raporun örneklerini
Başbakanlığa, Hazine'ye ve il-
gili bakanhklara gönderdikleri-
ni kaydeden Türker, raporun
gizli tutulmasının ardında bir
kötülük olabileceğini ifade etti.
Herhangi bir patlama halin-
de büyük oranda can kaybı
Yüksek ısı fınnlan herhangi bir patlama olursa can kaybına neden olacak.
meydana gelebileceğini vur- lip geçebilecek güçte olduğuna demir'e akreditif acma sözü
gulayan Türker. yüksek fınn- dikkat çekti. vermesine karşın bakım ve re-
lardanfırlayacakküçükbirateş Metin Türker, yaklaşık 1.5 vatmanlann hala gerçekleştiril-
parçasının insan vücudunu de- ay önce Tansu Çiller'in
1.5
Kar- mediğini hatırlattı.
"ÇUler iki hafta önceki Zon-
guldak Piatformu'nda verdiği
sözleri tuttuğunu ancak, akredi-
tifin bürokratik işlemler nede-
niyle gecikmiş olabileceğini söy-
leyerek, 150 kişilik grup önünde
bürokratik tıkanıklığı gidere-
ceğini de vaat etti" diyen Tür-
ker, Çiller'in bu konuda henüz
hiç bir çalışma yapmadığını
anımsatarak Başbakan'ı ya-
lancı olmakla suçladı.
Karabük'te toplantı
Kardemir'in kapatılmasını
önlemek amacıyla sonuna ka-
dar mücadele edeceklerini açı-
klayan Türker. önümüzdeki
hafta içinde tüm demokratik
kitle örgüt temsilcilerini Kara-
bük'te toplayacaklannı bildir-
dı.
Temsilcilerin yapılacak ey-
lemler konusunda yeni kararlar
alma üzere biraraya gelecekleri-
ni vurgulayan Türker, Dünya
Bankası uzmanlannca hazırla-
nan raporun hükümet vetkililc-
ri tarafından hasır altı edildiğini
ifade etti.
IMNEVRENINDEN
20 EKlM
PERŞEMBE
07.00
Oze
Sabah Kuşagı
09.45
One on One
10.00
Power Mcgazın
12.00
Power
14.00
Povver H'ts
15.00
AAeltem h
16.55
19.00
Show Tme
20.00
Shell
r FM Motor S
20.10
Power|oy
22.00
Sevgı DOIJ
Saatler
01.00
Power]uke Box
1 trilyonluk borç nedeniyle cumadan itibaren Ankara'nın doğalgazı kesilecek
Botaş9
EGO anlaşmasmı feslıettiEkonomi Seryisi- Botaş, 21
ekim cuma gününden itibaren
EGO'ya doğalgaz vermeyece-
ğini açıkladı.
Botaş'tan yapılan yazılı açık-
lamada, EGO'nun Botaş'a olan
doğalgaz borcunun 30 Eylül
1994 tarihi itibanyla yaklaşık 1
trilyon 20 milyar üraya ulaştığı-
na dikkat çekilerek "Doğalgaz
borcu >e diğer sonınlarla ilgili gö-
rüşmelerin Botaş'ın tüm iyi niyet-
li cabalanna rağmen sonuçlan-
maması nedenivle EGO ile olan
anlaşmanın feshedilmesi karar-
laştınlmıştır" denildi.
Kamu kuruluşlannın da
borçlan nedeniyle artık icra ta-
kibine tabi tutulduklan belirti-
len açıklamada, alacaklann tah-
sil edilmesinm zorunlu olduğu
kaydedilerek, şu görüşlere yer
verüdi:
"Ankara halkına bir kamu ku-
nımu olarak yükümlü olduğumuz
düşüncesiyk konuya sonuna ka-
dar iyi niyeüe yaklaşümış. ama
Türkiye halkına olan sonımlulu-
ğumuz, bu kararı almamıza ne-
den olmuştur.
Botaş, doğalgazı Rusya ve Ce-
zayir'den dolar bazında satın
aldığı için arz güvenliğinin de-
vamını sağlamak amacıyla öde-
melerim bu ülkelere sürekli
yapmak durumundadır. Botaş,
doğalgazı tüm Türkiye halkına
yaygınlaştınnak amacıyla
vatırım yapmaktadır. Bu yatin-
mlann devamı, alacaklannın dü-
zenü ödenmesine bağndır.
Öte yandan, Ankara halkı kul-
landığı gazın parasını EGO'ya
ödemektedir. V'atandaşm ödeme-
mesi halinde EGO vatandasın
gazını kesmektedir. Aynı işlemi
yapan EGO'ya karşı Botaş'ın da
aldığı karan Ankara halkının an-
layışla karşüayacağını umuyo-
ruz."
Açıklamada, defalarca ikaz
edılmesine rağmen. uzun süredir
EGO ödemelerindeki gecik-
meler ve yapılan toplantı çağn-
lannın cevaplandınlmadığı ve
uzlaşmaya vanlamadığı belirtil-
dı.
Botaş'ın bu nedenle doğalgaz
alım-satım anlaşmasını feshet-
tiği kaydedilen açıklamada. 21
ekim cuma ünü saat 17.00'den
itibaren Ankara'ya doğalgaz ve-
rilmeyeceği bildirildi.
17 Ekim 1994 günü EGO Ge-
nel Müdürlüğü'ne gönderilen
yaalann bırer örneklennin de
ver aldığı açıklamada. borcun
ödenmesi için daha önce EGO'-
ya 7 kez yazı gönderildiği de be-
lirtildı.
10 ffulyan Istanbul, Iznur, Bıırsa ve Kayseri bötiiştü
İOMÎLYARLİRA
4407% Kayseri, Bursa, İzmir,
İstanbul
2MİLYARLİRA
220513 Eskişehir, Mersin, Baü-
kesir, İstanbul
500 MİLYON LİRA
042035 İstanbul
195120 Babaeski. İstanbul,
Muğla, İstanbul
714315 Ayvalık, Gaziantep, İs-
tanbul, İstanbul
762121 Kemalpaşa, İstanbul,
İzmir, İstanbul
786015 Ortaklar-Germencik,
Adana, Bursa, İstanbul
200 MİLYON LİRA
051533 083216 110539 125618
197866 341309 443256 633223
695035 741899
100 MİLYON LİRA
018551 042017 043050 050215
055642 060075 063763 071986
090205 126400 161735 163249
201249 248050 253287 266713
266894 266984 282568 298559
313635 413454 464361 513514
-38040 542790 598595 602181
^.02310 770265
50 MİLYON LİRA
069906 081857 091155 103419
108648 122574 136188 162370
162833 173725 178869 236249
263928 269088 293223 324538
347741 353890 367349 381229
385971 391680 414494 419946
422316 497028 499030 504005
514477 516307 527691 535856
539243 571806 602956 606778
608956 657385 699383 705543
708236 724949 731293 742454
761772 762243 782504 785691
796532 799181
20 MİLYON LİRA
005816 024744 029753 052024
055674 071743 091691 109920
137023 139843 143839 146904
167019 201624 224747 258800
261134 279510 339112 348465
351704 368931 383518 405280
410214 418442 442132 448015
462074 462179 468167 475636
505666 527142 549621 550475
570837 576764 577925 582271
584728 595083 632564 644629
648187 650039 651854 652623
671303 676927 681796 707868
740204 742845 749905 765130
DÖVİZ CAIMLI YAYJN
09009911104Tûridy*'!*) h«r datdkuı 13 333 T V *
767498 769147 775313 784480
10 MİLYON LİRA
001227 009049 015673 023407
027092 031063 031445 032816
037491 051457 056509 056608
062221 063819 072408 091342
095321 098115 110413 121620
130627 135213 136735 144240
145352 150529 161348 163855
172457 174457 176302 184991
187896 207607 231811 239591
265720 271439 274813 278351
293976 299398 323046 323640
325822 358377 358437 360370
381360 388436 397413 401789
410425 414260 422181 424514
429270 445071 459570 462114
462522 463538 474051 475969
477295 480854 494088 498204
502771 507244 524164 542811
543703 545421 545712 552086
552370 555758 572734 586648
593787 594621 595552 596084
619819 626858 640756 642030
646320 687551 701205 742071
745808 750960 758512 758856
771903 773095 783113 790164
5 MİLYON LİRA
002077 003624 008931 012103
015353 018210 020000 024253
025050 025182 037071 037727
040471 044124 046784 047248
048002 048538 055589 061387
067187 069588 074941 078710
082404 085590 090567 108810
116039 117139 117988 123154
127704 135958 139067 142228
143586 147388 150446 154377
156472 160060 160097 160706
172416 173852 178829 180244
188866 189355 189452 189847
195269 198385 202541 217021
221683 223297 223659 225989
235067 239825 244570 246334
247780 254513 254565 259846
261167 263644 268142 273242
274078 283236 286611 288029
294032 302126 304247 304623
306175 311079 315198 319462
337525 340422 340962 347701
349180 350718 351564 354927
357522 358170 361201 365062
365210 367910 372912 376861
378350 379332 382748 383654
388236 392065 397077 403665
403686 408662 408799 412911
413324 418619 420434 425126
427366 432104 438898 443179
443233 451218 451508 453561
453691 455645 455926 460206
466246 472713 475967 476643
477467 477741 480443 482935
483048 483538 485487 486476
491229 492053 492649 498553
507133 511733 519972 523625
533253 536769 543515 543726
550300 558668 568178 583732
583987 585443 585764 588029
590512 590600 593577 593655
598376 598616 599867 612445
617597 619196 619826 622265
635821 640667 642564 648204
662837 666131 681753 685885
687227 698447 699522 703233
709435 726580 729435 741019
741342 741594 741833 749305
751072 751719 752823 762285
763444 779661 792343 794038
2 MİLYON LİRA
00590 06008 09877 14206
14318 19323 21077 22991
25654 25750 26085 27155
31258 31795 32422 35483
38523 38693 40285 45889
46802 48601 51233 52404
54056 54594 55921 59409
59411 60447 60631 60745
63330 64059 64213 65112
66327 71309 77962 80408
80659 82219 85228 86604
89172 89435 91960 93481
9473197292
600 BİN LİRA
0307 0753 0779 1428 1463 2382
2803 3023 3053 5707 7484 7984
8244 9092 9496
360 BİN LİRA
007 131 359402 671690 739
240 BİN LİRA
55 60 7178 96
120 BİN LİRA (Amorti)
4ve5
ŞUKRAN SONER
Çamura Yatma...
PTT çalışanları dün basının telefonlarını kitlediler.
Sözleşmeli personel statüsünde, memurun çok düşük
ücretinin altında bile kalabilen ücretlerle, zamsız
çalıştırılmalarına karşın, aylar yıllardır kamuoyunun il-
gisini çekmeyi başaramayan PTT çalışanları, çözümü
üretimden gelen güçlerini kullanmakta buldular. Med-
ya, en önemli iş araçları telefonlar kitlenince, PTTçalı-
şanını ve sorunlarırıı görmezlıkten gelemeyecekti.
Çaresiz PTT çalışanı, patlayıp telefonları kitleyince
bir-iki gün televizyon ve gazete haberleri içinde sorun-
larına yer verilir. Belki siyasi partiler de bu havada
gaza gelir. Sorunlarının yanında olduğu bildirilen de-
meçler verilir. Çok daha etkili olunabilirse, unutulan
komik ücret artışları uygulanır. Ya sorunlarına köklü
çözüm? Hak getire.
PTT çalışanının sorunlarına köMü çözüm getirile-
bilmesi ıçin, öncelikle Türkiye'de, dünyada ömeği ol-
mayan biçımde, hukuka karşı hile yöntemi ile ya-
ratıimış olan bir garabetin, sözleşmeli çalıştırma uygu-
lamasının ortadan kaldırılması gerekiyor. Anayasanın
ancak geçici uygulamalar ve özel koşullar için tanıdığı
ayrıcalık, memur ve işçi statüsü dışında sözleşmeli
çalıştırma, bizde yüzbinlerin memur güvencesinden,
işçinin sendikal haklarından uzak tutulması için getiril-
miş bir genel uygulama. Bazen memurdan daha yük-
sek bir ücret ödemesine olanak verdiği için, çalışanın
uzun dönemli çıkarlarına aykırı olarak gönüllü teslim
olduğu bu uygulama, giderek çalışan aleyhine dönüş-
müş ve önemli bir çoğunluğun iş güvencesi ve sendi-
kal haklarının kaybedılmesinin yanında, daha düşük
ücretle çalıştırılmasının aracı da olmuştur.
Kararnamelerle yapılan bütün düzenlemeler ana-
yasaya aykırı olduğu için Anayasa Mahkemesi'nce ip-
tal edilmiş, "yüzbinlersokaktakalmasm"gerekçesi ile
bir geceyarısı kararnamelerin aynısı içerikte bir yasa
Meclis'ten geçirilmiştir. Itiraz eden çıkmadığı için de
yürürlüktedir. Oysa, bu iş yapılırken sözleşmelinin
anayasaya aykırılığı da kabul edilmiş, en kısa zaman-
da gerçekte işçi olanların ışçılik, memur olanların da
memur statüsüne döndürülecekleri sözü verilmiştir.
Aradan geçen yıllarda sözleşmeliler, yüzbinlerce bü-
yüklükteki bir kitleyi oluşturdukları halde, komik me-
mur zammı aşamasında bile atlanacak kadar unutul-
muşlardır.
Ortalıkta kalan sözleşmeli çalışanlar, uzun za-
mandır, bulundukları iş kollarında kurdukları kamu
sendikalarında, kimileri doğrudan işçi sendikalarında
örgütlenmeye çalışıyorlar. Anayasa, yürürlüğe giren
87 ve 151 sayılı ILO sözleşmeleri, örgütlenme hakları-
na ilişkın yasal dayanağı güçlendiriyor. Ancak artık bir
zorunluluk halıne gelmiş olan kamu sendikalarının ör-
gütlenmesini düzenleyecek, memur-sözleşmeli 2.5
milyonluk bir kitleyi kapsayan yasa Meclis'ten çıkamı-
yor.
Hani. en sağdakiler dahil bütün siyasi partiler
memurun sendika hakkının yanındaydılar? Aylar yıllar
tartışılmış, didik didik edilmiş, toplu pazarlık ve grev
hakkı, 'yok' denecek boyutlarda budanmış ve ancak
DYP'lilerin oluru alınarak Bakanlar Kurulu'ndan geç-
miş, son şeklini almış yasa tasarısının şu başına gelen-
lere bakınız. DYP'li, ANAP'lı parlamenterler, kelimenin
tek anlamı ile "çamura yatarak" pişmiş aşa su katıyor,
bırakınız toplu pazarlık ve grev hakkını. memura sendi-
ka hakkını vermemenın yollarını arıyorlar.
Memurlar sendika hakkı için sokaklara dökülmüş-
ken, güçlü eylemler yapılırken atılan nutuklara, verilen
sözlere bir bakın. Bir de anayasa komisyonundaki sağ
partilerin sözcülerinin, memurun sendikada örgütlen-
mesine bile katlanamayarak, ancak dernek örgütlen-
mesine izin veren bir geri çizgiye çekme çabalarına.
Sosyal demokratlar birbirlerini yemekten vazgeçip iş
yapsalar, önce sağ partilerin ve parlamenterlerin bu
iki yüzlülüğünü, çamura yatmalarını belgeler, kamuo-
yuna teşhır ederlerdi.
Tek başına memura sendika hakkı üzerınde çizilen
politik zikzaklar, çamura yatmalar, demokratikleşme
paketinde çok daha boyutlu ve renkli göze batıyor.
Sağın tek özlemi, saplantısı özelleştirmede bile aynı
zikzak ve çamura yatma olayları yaşanıyor.
Özelleştirmeyi saplantı yapmış, DYP'li, ANAP'lı par-
lamenterler, koalisyonu bozmak, karşı partiye zarar
vermek gıbi pek çok hesap adına sözde özlemle bekle-
diklerı yasa Meclis'e gelince "olmaz" demeye gerek-
çe arıyorlar. Aslında ağızlara alınmak istenmeyen en
önemli neden, özelleştirme uygulamasının keyfi, yağ-
malamaya elverişli başıboşluktan yasal denetime alı-
nmasına duyulan tepki. Demokratikleşme, memura
sendika hakkı savunulurken de hep çıkarmamanın bir
yolunun bulunacağına güveniliyordu.
İş ciddiye binince, demokratikleşmeye, memurun
sendika hakkına katlanamayan, özelleştirme ya-
sasının vurguna engel olacağını gören kafa, çözümü
çamura yatmakta buluyor. Bu işin hep böyle sürüp gi-
deceğı varsayılıyor.
Toplumun bir gün bir biçimde patlayacağı görülemi-
yor. Bir ileri adım için, ille de PTT işçisinin bunalıp, tele-
fonları kitlemesı gibi, sözleşmeliden, memurdan, işçi-
den, çalışanlardan, halkın her kesiminden, bir yerler-
den, bir biçimde patlama olması bekleniyor. Sonra
fırsat düşünce atılan adımdan çark edilip, çamura
yatılıyor. Uyarı tokadı yetmiyor, çamura yatmaktan
vazgeçirmek için ciddi bir ders gerekiyor.
Türkiye'de
ilk defal
Market
MrfBank21. YCftyıl Bankacılığı