Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyel
Imtiyaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Vayın Yönetmenr Orhan Erinç 9
Genel Vayın Koordınatöriı Hiknıet
Çetinkaya • Yazıışlen Mudurlen
fbrahim Yıldız(Sorumlu). Dinç Tayanç
0 Haber Merkezı Müdürir Hakan Kara
• Görsel Yönetmen Fikret Eser
Dış Haberler Ergun Balcı #lstıhbarat YalçınÇakır
• Ekonomı Bülent Kızanlık • Radvo-TV Uygar
Eremektar • Kulrür Handan Şenköken # Spor
\bdulkadir Yücelman • Yurt Haberler Mehmet
Saraç # Makaleler Sami Karaören • Çe\ın
Sevfettin Turhan # Ouzeltme Abdullah Yazıcı
Yayın Kurulu llhan Selçuk
(Başkan). Orhan Erinç, Okta>
Kurtböke Özgen Acar, Hikmet
Çetinkava. Şükran Soner. Ergun
Balcı, Dinç Tayanç, Ibrahim Yıldız.
Orban Bursalı, Muslafa Balbay.
Ankara Temsılcısı Mustafa Balbay # Haber Müdürü Doğan
Akın Ataturk Buhan No 125, Kat 4. Bakanlıkiar-Ankara Tel
4I95020(7hat).Tdeks 42344. Faks 4195027 •Izmır Temsılcısı
SerdarKızık.H Zı>aBK 1352 S 2 3Tel 4411220Teleks 52359,
Faks 4419117 • Adana Temsılcısı Çerin Yigenoglu, Jnönü Câ
119 S No I Kat 1. Tel 3522550. Teleks 62155. Faks 3522570
Muessese Müdunr Erol Erkut #
Koordınatör Ahmet Konılsan 9
Muhasebe Bülent Yener 9 Idare Hûseyin
Gürer • Işletme Önder Çelik • Bılgı-
Işîem !Vail İnal • Bılgısayar Sıstem:
Mürüvet Çiler • RekJam Reha Işıtman
Yayımlavın ve Basın: Y c n ı Gûn Haber Ajansı. Basm ve Yayıncılık A Ş
Turkocagı cad 39 41 CagaJoglu 34334 lst PK 246 tstanbul Tel (0'212) 512 05 05 (20 hat) Teleks 22246 Faks (0 212ı 513 S ' 9 5
10EKİM 1994 Imsak- 4.38 Güneş-6 02 Öğle: 11.56 ikındı: 15.05 Akşam: 17.40 Yatsı: 18.59
Rembpandfm
tablosu çalındı
• AMSTERDAM (AA) -
Hollandali ressam
Rembrandt'ın ûnlü "Sakallı
Adam" tablosu çalındı.
Hollanda haber ajaxısı ANP,
resmın büyük ustası
Rembrandt'ın 1647tanhlı
"Sakallı Adam" adh
yağlıboya tablosunun, bu
sabah Amsterdam'daki
Rembrandt Müzesi "nden
çalındığmı duyurdu. Hırsız
ya da hırsızlann, mtizeye ön
camı balyozla kırarak
gırdıklen ve balyonın
soygundan sonra olay yerinde
bırakılmış oldufu lcaydedildi.
5 milyarlık tablo
• İstanbul Haber Servisi -
Koleksiyon Sanat ve
Müzayecle
Organizasyonu'nca Çırağan
Sarayfnda düzenJenen
müzayedede.
Aivazovsky'nin
"Feodovsiya'dan
Görünüm" adJı tablosu 5
milyarlirayasatıldı.
Gençliğln
kopkuları
• ERZURUM(AA)-
Türkıve'de gençierin yüzde
89'unun. yoğun bır şekilde
"dünya savaşı korkusu"nu
yaşadığı bıldınldi Atatürk
Ünıversıtesı Fen Edebiyat
Fakültesı uzman psikoloğu
Dr. Mahır Özkan,
"Ünıversıte Gençliğinın
Korku ve Kaygılan" konulu
bır araştırmada, 300 "ü aşkın
öğrencıye 29 soru
yöneltıldığını söyledi. Dr.
Ozkan korku ve kaygılann
gençlen, degişik tonlanyla
bir kabus gıbı sardığını
kaydederek. kız öğrencılenn
yüzde 92'sinden, erkekJenn
yüzde 89'undan "Bir dünya
savaşı çıkabilır" yanıtının
alındığını anlattı "Yıkıcı
bılım ve teknolojı
kaygısf'nın, kız ve
erkeklerde yüzde 89 olarak
saptandığını belirtti.
Rahat ve sağbklı
uyku için
• BURSA(AA)-Güne
zınde başlamanın ılk şartının
rahat uyku olduğu, rahat
uyumanın da ancak sağhklı,
standartlara uygun yatak
seçimıyle mümkün
olabıleceği bildirdi. Uludağ
Üniversitesi Tıp Fakültesı
Travmatoloji ve Ortopedi
Anabılım Dalı öğretım
üyesı Prof Dr. Gayyur
Kurap. ınsan ömrünün üçte
bırınin uykuda geçtığini
hatırlatarak, uykunun
kışılenn günün
yorgunluğunu atmalan için
gereklı oldugunu söyledi.
Ünlü ruh hastaları
• ANKARA (AA)-
Resımlen, bestelen,
buluşlan, fikirleri ya da
devlet yönetımlen ile
insanlık hayatında önemli
etkileri olan bir çok ünlünün,
çeşitli dönemlerde ruhi bir
hastalık geçirdiklenni biliyor
muydunuz? ABD'de bir
üniversite bünyesinde
araştırmalannı sürdüren
Susan ve Deborah Jaffe, 10
ekım "Dünya Ruh Saglığı
Günü" dolayısıyla ruh
hastası dünyaca ünlü 15
kışınin yer aldığı broşür ve
posterler hazırladı.
Gemim geliyor
başta
• LONDRA(Reuter)-
Ingiltere'nin baskentinde
dün sona eren "Moda
Haftası"nın odak noktasını,
şapkalar oluşturdu. Bunlann
içinde en ilginci ise tasanmcı
Philip Treacy'ninkiydi.
(Fotograf: KJERAN DOHERTY)
Hızla büyüyen kentin piramitlere ulaşması durumunda, bu büyüleyici yapılar, güzelliğinden çok şey yitirecek
Piraıılitler yapdaşma kıskacmda
Çeviri Servisi - Dünyanın Ye-
dı Harikası'ndan bugün ayakta
yalnızca Mısırpıramitleri kaldı.
4 bin 700 yıldır zamana ve yağ-
macılara inatla direnen piramit-
ler, bugün başkent Kahire'nin
süreldi yayılmaeğilimı karşısın-
da gökdelenler ve gecekondular
arasında sıkışıp kalma tehlikesı
ıle karşı karşıya. Sonsuza dek
yaşayacağı düşünülen bu gör-
kemlı eserler, bugün hala insan-
lan büyülemeye devam ediyor.
Ancak yüzyılın sonuna geldiği-
miz bugünlerde gereken önlem-
ler alınmaz ıse pıramitler çarpık
kentleşmenin kurbanı olacak.
Bugün Kahire'yi tehdit eden
en önemli sorun nüfus artışı. Son
20 yıl içinde nüfusu 13 milyona
ulaşan başkente ülkenın dört bir
yanmdan oluk oluk insan akını
devam ediyor ve bu ınsanlar kor-
kunç bir yoksulluk içinde yaşı-
yor. Dığer taraftan piramitlenn
bulunduğu bölgenın 3 kilomet-
re yakınlanndan geçmesı planla-
nan yenı yol tamamlandığı za-
man, piramitler kente daha da
Nazlat-al-
Samman
banlıyösü
rPiramıtlenn
bulunduğu Gıza
Bölgesfni
kuzeyden
kuşatan yoi
Yeni yol piramitlenn
güneyinden de geçecek.
Bu yol kentin yayılmasını
hızlandıracak. Böylece
Gizi pıramrtlen her yönden
kuşatılmış olacak.
• 4 bin 700 yıldır zamana ve yağmacılara inatla
direnen ve sonsuza dek yaşayacağı düşünülen
piramitler, bugün başkent Kahire'nin sürekli
büyümesi nedeniyle gökdelenler ve gecekondular
arasında sıkışıp kalma tehlikesi ile yüz yüze geldi.
• Piramitler, çöl ile çevrili bir platoda bulunuyor.
Plato,- doğu ve kuzeyden mezarlık, büyük bir otel
ve Kahire'nin banliyölerinden Nazlat-al-Samman
ile çevrili. 1950'li yıllarda bir-iki evden oluşan
küçük bir köy görünümünde olan Nazlat-al-
Samman, şimdi yüzlerce yol ve binanın
oluşturduğu kalabalık bir yerleşim bölgesi.
yakınlaşacak ve kolaylaşan ula-
şım, plansızyapılaşmayı hızlan-
dıracak.Birleşmiş Milletler'in
kültürkolu UNESCO. Mısırhü-
kümetı ile işbirlıği yaparak kent-
sel yayılmanın piramitlere zarar
vermemesi için önlem almasını
istiyor. Ancak Afrika'nın en ka-
labalık kentı olan Kahire, soluk
almak için yayılmak zorunda.
Bugün birmusluğun kapatılma-
sı gibi nüfus artışına son verilse
dahi, Kahireliler otomatik ola-
rak yayılmaya devam edecek.
Bugün Kahire, dünyanın en ka-
labalık kentlerinden biri olma-
nın yanı sıra en sıkışık yerleşim
bölgelerinden biri. Milyonlarca
Kahireli havasız, ahırgibi evler-
de üst üste oturuyor.
Piramitler, çöl ıle çevrili bir
platoda bulunuyor. Plato, doğu
ve kuzeyden mezarlık, büyük bir
otel ve Kahire'nin banliyölerin-
den Nazlat-al-Samman ile çev-
nlı. 1950'li yıllarda bir-iki ev-
den oluşan küçük bir köy görü-
nümünde olan Nazlat-al-Sam-
man, şimdi yüzlerce yol ve bina-
nın oluşturduğu kalabalık bir
yerleşim bölgesi. Nazlat-al-
Samman giderek 'Sfenks'ın 200
metre yakınına kadar ulaştı.
Kentin giderek yaklaşmasıyla
piramitler çok şey yitiriyor. Böl-
geyı görmeye gelen turistler.
eserlerin büyüsünü yaşayabil-
mek, fıravunlann gizini sindire-
bilmek için dinginlik, temizlik,
bilgi ve açık alan istiyor. Eğer
büyüyen kent piramitlere ulaşır
ıse zamanımızın gecekondulan
arasında sıkışan bu büyüleyici
yapılar, güzelliğinden çok şey
yitirecek. Bu olumsuz gelişme-
len ızleyenler, iyımserliklerini
korumakta güçlük çekiyor.
Kentleşme o denlı çarpık ki, ge-
cekondu ve gökdelenlenn yer al-
dığı bölgelerde kanalızasyon,
yol ve su dağıtim şebekesı gibi
altyapı yatınmlan ya hıç yok ya
dayetersız. Kahırelilennbirkıs-
mı 'ÖlülerŞehn' denilen mezar-
lıklarda yaşıyor. Mısır Eski
Eserler Yüksek Konseyi. pira-
mitlenn bulunduğu plato bölge-
sinde mılyarlarca dolarlık bır
restorasyon projesı ıle harabele-
n bu ıstiladan kurtarmayı plan-
lıyor.
Uzmanlar başkentin engelle-
nemeyen yavılması karşısında
bu projenin başanlı olup olma-
yacagını tartışadursun, her du-
rumaa pirarnitlerin gelecek yüz-
yıla taşınabilmesi için platonun
üzerindeki 20. yüzyıla aıt tüm
vapılann yerle bıredilmesı gere-
kiyor. Mısır Devlet Başkanı
Hüsnü Mûbarek'in bıle bir vıl-
lasının bulunduğu platoda, ulus-
lararası örgütler ve yerel yöne-
timler işbirlıği yaparak kurtar-
ma çalışmalanna başlayacak.
1996'da toplanacak Habitat-II zirvesine doğru mağdurlar belli oluyor
Kahire ve îstanbuPun yazgı birliğiOKTAY EKİNCİ
İçinde bulundugumuz yüzyı-
lın en büyük uluslararası 'kent
doruğu' olarak tanımlanan,
1996'da Istanbul'da yapılacak
'Habitat-II Konferansrnın ılk
hazırlık toplantısında konferan-
sı düzenleyen Birleşmiş Millet-
ler'in Genel Sekreteri Dr.Butros
Gali şunlan söylemiştı:
• Kitlesel göç ve
'kentsel
alanlardaki çarpıcı
büyüme' Avrupa
yadaABD'deki
birçok kentin
gündeminden
çıkalı
neredeyse
yüzyıl oldu.
Asimov'un
belirttiği 'uygarlığı
tehdit eden'
kentler de
herhalde yine
Avrupa ve
ABD'dekiler
olmasa gerek
"Bugün insanlık tarihindeki
en büyük göçolayını>aşamakta-
>T2.
Kitlesel göçün en açıkça görii-
len sonucu kentsel alanlardaki
çarpıcı büyümedir. („.) tstan-
bul'96'ya doğru ilk adımlannu-
B atarken uluslararası toplulu-
ğun birükte yol alması zorunlu-
dur. Her geçen gün, görevin aci-
fiyetiniarttınyor_''(Cene\Te, 11
Nisan 1994)
Gali'nin altınj çizdiği bu 'aci-
liyeti' Rus kökenli ünlü ABD'li
bi1ım ve ütopya yazan Isaac Asi-
mov ıse yıne 'Habitat-II'ye ait
tanıtım broşürlerinın kapağına
alınan şu çarpıcı sözüyle vurgu-
luyor:
"Şimdi harekete geçmezsek,
u> garhğuı kaynağı olan kentteri-
miz uygarlığı yok edebilir."
Bürün bu gerçekçi gözlem \ e
uyanlar, aslına bakıhrsa dünya-
nın bütün kentleri için pek ge-
çerli değil.
Gali'nin sözünü ettiği kitlesel
göç ve 'kentsel alanlardaki çar-
pıcı büyüme' örneğin Avrupa ya
da ABD'deki birçok kentin gün-
deminden çıkalı neredeyse yüz-
yıl oldu.
Asimov'un belırtıği 'uygarlı-
ğı tehdit eden' kentler de herhal-
de yine Avrupa ve ABD'dekiler
olmasa gerek.
Tam tersine, tarih boyunca
uygariık denilince bu aynı anda
'kent' anlamına da geliyorsa,
günümüzde de bu gerçefe tanık
olabilmek için özellikle Avru-
pa'nın 'gözügibi koruduğu' bir-
çok tarihsel kentı görmek yeter-
li...
Kentsel yoksulluk
Evet; kitlesel göç ve Gali'nin
yine aynı konuşmasında vurgu-
ladığı 'kentsel yoksulluk". bugün
dünyanın genel bir sorunu ol-
makla birlikte, temelde yoksul
dünyanın ve üstelik en yaşamsal
sorun olarak insanlığı 'alarma'
geçirmiş durumda.
Bu alarmın 'paniğe' yol aç-
maması ve yine insanhğın ortak
sorunu olarak 'dayanışma için-
Yapılaşmanın artması nedeniyle, piramitler gecekondu ve gökdelenlerin arasma sıkışma tehlikesiyle yüz yüze geldi. (Fotograf: MUSTAFA BALBAY)
Kahire, 'üstün gelen' anlamını taşıyor
Yaklaşık 1000 yıldır aynı adla anılan Kahire, 'üstün
gelen' anlamına geliyor. İS 130 ile 19. yüzyıla dek
zengin bir tarihin ürünlerini taşıyan kent, bugünkü
yerleşim çekirdeğini 641'de kazandı Arapknn bu
tarihte kurdugu El-Fustat kasabası zamanla
gelişerek, çevresındekı yenı yerleşmelerle de
bütünleşip, Kahire'yi oluşturdu. 973'te Fatimiler'in
merkezı olunca da 'el-Mansuriye' adı yerine Kahire
denilmeye başlandı.
Kenfte ılk planlı imar düzenini Fatımı komutan
Cevher 969"da kurmaya çalıştıysa da Kahire'nın asıl
büyümesi Eyyubiler'ın lıden Selahaddin döneminde
olmuşrur. Ortaçağdaki en parlak çağını ıse
Memluklann yönetiminde yaşamış, 1300'lerin
ortalannda 500.000 nüfusla dünyanın sayılı büyük
kentlen arasına girmıştır.
Yine bu dönemdeki El-Ezher Üniversitesi de Islam
uygarlığının bir bilim \e kültür merkezi olmasına
neden olmuştur.
Kahire, Osmanlılann 1517"de Mısır'ı almasıyla bir
eyalet merkezı oldu 1798-1801 arasında kısa bir
'Napolyon devrinden' sonra 18O5'te valılığe atanan
Mehmed Ali Paşa'nın hanedanı 1952'de I. Faruk'un
krallıktan düşmesıne kadar sürmüştür. Kentte tanhı
boyunca. MüslümanJann yanı sıra Mısırlı
Hınstiyanlar ve bir kısım Yahudı cemaatı de birlikte
yaşamışlardır..
de' çözüm aranması için de 180
ülkeden 25.000 kişi, 'Habitat-n
Konferansı' nedeniyle Hazıran
1996'da İstanbul'dabıraraya ge-
lecek.
Tarihsel dönüşüm mü?
Kitlesel göçü \ e 'kentsel yığıl-
mayı' tüm yıkıcı sonuçlanyla
birlikte yaşamaya başlayan yok-
sul ülkeler, aynı anda yeryüzü-
nün en köklü 'tarihsel birikimle-
rini' taşıyan kentlenne sahipler.
Yüzlerce ve bınlerce yıl ınsanlı-
ğa 'görkemli uygarfaklar' arma-
ğan eden bu ülkeler ve bu kent-
ler, 3. Binyıl'a doğru sanki tarih-
sel bir dönüşümün eşığındeler
Son birkaç yüzyıldıryeryüzü-
ne egemen olan 'Baü sömürge-
ciliği' ve bu sürecin günümüz-
deki doruğu sayılabilecek 'Yeni
Dünya Düzeni', insanlık tarihi-
nm en zengin mirasını yaratan 3.
Dünya'yı uygarlığından da ko-
panyor Buna karşılık, örneğin
tanh sahnesine yıne şu son bir-
kaç yüzyıllık dönemde çıkan ve
zenginliğini de 'sömürgeciliği-
ne' borçlu olan kimi yeni kent-
ler ise aynı 3. Binyıl'a uygar
kentler olarak gırmeye hazırla-
nıyorlar.
Tarihin bu belki de en yıkıcı
çağının yaşanmasına yol açan
böylesine bir dönüşüm içersin-
de, yıne 3. Dünya'nın köklü
• Son birkaç yüzyıldır yeryüzüne
egemen olan 'Batı sömürgeciliği' ve
bu sürecin günümüzdeki doruğu
sayılabilecek 'Yeni Dünya Düzeni',
insanlık tarihinin en zengin mirasını
yaratan 3. Dünya'yı uygarlığından da
kopanyor.
kentlerinde yok olmaya yüz ru-
tan değerler ise aslında insanlı-
ğın 'evrenseF ortak malı olan
zenginlikler. Bu nedenle kitlesel
göç ve kentsel yoksullaşmanın
kıskacına giren bir Kahire'de.
kentin 1300 yıllık tarihsel doku-
suyla birlikte hemen yakınında-
ki 4700 yıllık 'piramit'leri teh-
dit eden gelişmeler, salt Mısır'ın
ya da Arap-lslam dünyasının de-
ğil, tüm insanhğın bir sorunu-
dur; benzer tehdidı hemen tüm
tarihsel kentlerinde yaşayan '3.
Dünya'nın ise öncelikle ve ive-
di olarak dayaruşma içersine gir-
melerini gerektiren ortak sorun-
landır
Göç ve sömürgeci
poütika
Tıpkı, yine Kahire'de de göz-
lendiği şekliyle. 2600 yıllık is-
tanbul'un da biryandan kitlesel
göç, öbür yandan sömürgecı po-
lıtıkalar yüzünden 'gecekondu-
lar ve gökdelenler arasında' sı-
kışıp yok olan kımlığının aslın-
da 'dünya mirasr olması gıbı.
Gecekondular ve
gökdelenler
Bugünkü kentsel yerleşme
kökeni, 641 yılında Araplann
kurdugu 'el-Fustat' kasabasına
dayanan Kahire, hemen yakının-
daki Memphis \e Babil gibi an-
tik yerleşmelerle de tarihsel bir
akrabalığa sahip.
Nıl Nehn'nin çöl ortasmda
yarattığı büyük uygarlıklann
zengin birikimlerinı günümüze
taşıyan Kahire, 400'den fazla
tescıl edılmiş tarihsel anıtı ve
özellikle eski kent dokusuyla
Mısır, Roma, Arap v e Osmanlı
mımansının 'ortak sanat müze-
si' gibidır
Bu müzenın kuşkusuz en ha-
nka parçalannı oluşturan. dün-
yanın 7 harikasından ayakta ka-
îabilen tek yapıtlar olarak pira-
mitler, Kahire"dekı sağlıksızbü-
yümenin yine tıpkı "İstan-
bul'dakine benzer" gelişmelen
yüzünden 'öldürücü kentleşme-
nin' kuşatması altına girmışler.
Sfenkse 200 metre
yaklaşan yerleşim yeri
Gecekondulu ve gökdelenlı
ımar düzeni kent ıçindekı kim-
liği talan ederken, sıra şimdi
kent dışındakı tanhe geimiş.
Cumhuriyetin Çeviri Servisı'nın
derledığı habere göre yüzlerce
yol ve binadan oluşan 'IVazlat -
al-Samman' adlı otuz yıllık bır
yerleşme bölgesi Sfenks'e 200
m. kadar yanaşmış durumda. Ye-
nı planlanan ve piramitlenn 3
km. yakınından geçecek olan
'çevre yolu' ise kentleşmeyı de
bu güzergaha taşıyıp. tanhsel
mırasa son darbeyı vuracak ya-
pı ıstılasını yaratacak.
İstanbul'un yaşadıklan
göder önünde...
Dikkat edilirse, bütün bu ge-
lişmeler. aslında "İstanbul'un
yaşadıklan gözler önünde oldu-
ğu için" ne gibi tehlıkeler yara-
tacağı da bılinerek hemen kav-
ranabılıyor ve dahası yorumla-
nabiliyor.
lstanbul'a da aslında en bü-
yük darbeyı, çevresınde yarattı-
ğı kaçak ve yağmacı yapılaş-
mayla 'TEM Çevre Yolu' ındir-
medı mi?
Kentin yaşaması için titizlık-
le korunması gereken kuzeyin-
deki su havzalan ve ormanlar,
bu doğal kaynağı 'ezipgeçen' bir
karayolu projesiyle bugünkü can
çekişen durumuna getirilmedı
mi?
Karayolu aşkı
Ve örneğin Tarlabaşı. 'tarihi
yanmada' ve Haliç'te olduğu gı-
bı, aynı 'karayolu aşkı' kent içın-
deki operasyonlara da gınşerek
tanhsel mırası paramparça et-
medi rrır?..
Kahire'den gelen haberler,
1996 Haziranfnda Istanbul'da
toplanacak olan 'Dünya Zirve-
si'ne doğru, bu büyük buluşma-
da öncelikle hangı ülkelerin ve
hangı kentlerin 'Yeni Dünya Dü-
zeni'ne karşı kol kola gırmelen
gerektıgıni bır kez daha gösteri-
yor.
Kahıre ve istanbul, 3. Binyıl'a
doğru tam bır yazgı birlığıni ya-
şıyorlar.
Turizmde
örnek
uzlaşma
• Sorunlan mahkeme
kapılannda çözemeyen
turizmciler, Türkiye'de
ilk defa Fethiye'de
sorunlannı 'tahkim'
yoluyla çözmek üzere
anlaşmaya vardılar.
TÜRSAB ile Fethiye
Otelciler Derneği
tarafından hazırlanan
'Tahkimname'ye ilk
imzayı eski Turizm
Bakanı Çulhaoğlu attı.
ÖZCAN ÖZGÜR
ML'ĞLA - Başta çıfte rezer-
vasyön ve rezenasyon ıptalle-
nnde olmak üzere pek çok
alanda uyuşmazlıklannı mah-
keme kapılannda çözemeyen
tunzmcıler Türkiye'de ılk de-
fa Fethiye'de sorunlannı 'tah-
kim'ıle çözüyor. Türkiye Se-
yahat Acentalan Birliği (TÜR-
SAB) ve Fethiye Otelciler Der-
neği (FODER) tarafından ha-
zırlanan tahkimnameye, ma-
nevi anlamda ilk imzayı eski
Tunzm Bakanı Çulhaoğlu attı.
'Tahkimname' ile kendi hu-
kuklannı yaratma yoluna gı-
ren Fethıyelı runzmcılenn bu
alanda atılan ılk adım nedeniy-
le düzenledıklen törende ko-
nuşan eski Tunzm Bakanı Ha-
lıl Çulhaoğlu. tunzmin bir ba-
nş yolu oldugunu anımsatarak,
"Bu yoldaki uzlaşmazhklann
giderilmesi için bulduğunuz ve
uygulamaya koyduğunuz yön-
temin kısa zamanda bütün
Türkiye'de uygulanmasını
diüyorum" dedı.
Izmır Barosu avukatlann-
dan tunzm hukukçusu Av. tl-
ker Ünsever'ın dört yıldır gün-
demde tutruğu ancak, bugüne
dek tunzmciler tarafından sı-
cak bakılmayan 'tahkim' ilk
kez Fethiye'de sahiplenildi ve
TÜRSAB Bölge Yürütme Ku-
rulu Başkanı Inci Tan ile FO-
DER Başkanı Mustafa Şık-
man tarafından uygulamaya
kondu.
TÜRSAB Bölge Yürütme
Kurulu Başkanı Inci Tan'ın
verdığı bılgıye göre bundan
böyle Fethiye'de otelciler ve
acentalar. rezervasyon öncesı
bir 'tahkimname' imzalaya-
caklar. Taraflar arasında her-
hangı bir uyuşmazlık doğdu-
ğunda, mahkemeye değil, Tah-
kim Heyetı'ne başvurulacak.
Bunun kısa zamanda bütün
Türkiye tunzmcileri tarafın-
dan benimsenmesıni bekledık-
lennı belırten Tan, "Bu uygu-
lama ile gerek otelcikr gerekse
acenteler birbirierini aJdata-
mayacaklar. Karşüıkh güven
ortamı doğacak" dedı.
Tahkim uygulamasının Tür-
kiye'de yıllardır holdingler ta-
rafından dış ilişkilerde kulla-
nıldığına ışaret eden Av. İlker
Ünisever, konuya ilişkin soru-
lanmızı yanıtlarken şunlan
söyledi:
-'Tahkim, aslında 1930lu
yıllardan beri var. Uygulanmı-
yor. Sadece yurtdışında hol-
dinglerin Uişkilerinde kullanı-
lan bir yöntem. Turizmde de
bunun uygulanmasıyla sorun-
lar mahkemelerde üç-beş yıi-
da çözümlenmeye çalışılmaya-
cak. Fethiye'de başlatilan uy-
gulamayla otelci ile seyahat
acentesi arasında anlaşmazlık
doğduğunda, bu tahkim-
nameye dayanılarak sorun
çözülecek."