Katalog

SAYFA CUMHURIYET 28OCAK1994CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER Savaşçı Olmayan BirAsker MELİH CEVDET ANDAY irinci ve İkinci Dunya Savaşı" dı>oruz ya. şaş- mamak elde de- l, dun>anın sureklı savaş ıçınde bulunduğunu sankı onemsemı- yoruz Bakısorum da, herkes savaşa karşı. herkes banştan >ana, demek bu- tun dunvada bir kamuo>u oluşmuş. ama para etmı\or Gene savaş, gene savaş1 Yıilar oluyor, bir Ingılız dergısı. "Savaş ortadan kalkar mı, kalkmaz mı." konusunda Einstein ıle Freud'u mektuplaştırmıştı ben bu mektuplan Eczacıbaşı nın çıkardığı "Tıpta Veni- liJder" dergısı ıçm dılımıze çevırmış- tım Ozetleyerek anlatayım. Eınsteın. akla aykın olduğu ıçın savaşın yuzde yuz ortadan kalkacağını vazıyordu mektubunda Demekakıl>etmıvorbu yuce umut ıçın Şaşırtıcı olan, Freud'- un yanıtı ıdı "Savaş ortadan kalkmaz Savın Eınstein" dıvordu Freud "Ru- humu/da sevgi \e nefret birarada >aşa- maktadır. bunlar si/in artı-cksı elcktri- ğinize benzer." Freud un sozu korkutucu. demek ınsanoğlu savaştan kurtulamayacak, akıl dunvaya egemen olamavacak "Saçma">onetıpduracakbızı Saçma olan \almz savaş değıl.savaşçılan sa- vaşı sevenlen ovmemızde saçma Na- sıl ovenzdemeyın, lanhtebuvukadam dıye andığımız kım vars>a (>aırler. du- şunurler, bılım adamlan sanatçılar dışında) tumu savaşçıdır Belkı de sa- vaşçılar banşseverlerden çok olduğu ıçın savaşın bir turlu onu alınamı>or Muttefık ordulan Berlın'e gırdığınde Avrupa'dakı savaş sona ermiştı ama Amenkan ordulan komutanı General Patton, "Hayır, savaş bitmedi, şimdi Ruslarla savaşacağız" dıve bar bar ba- ğınv ordu Yardımcısı olan general. bu durum karşısında ona şovle demıştı "Ben askerim. verilen emirlcri verine geriririm, o kadar, ama sen savaşı sevi- yorsun." Napolyon. ona Moskova yolunu açan Barodıno savaşını kazandıktan sonra savaş alanını gezerken (bunu Tolsto> dandınlevelım ) "Valnız o gun, olulerle va da sakat- lanmış insanlarla dolu savaş alanını do- laşırken (o ınsanların bu duruma kendi ıradesine bağlı olarak duştuklerini sanı- vordu) o insanlara bakarak. y alnız ken- di kendini aldatıp bir Kransı/'a karşılık beş Rus'un oldunılduğunu hesaplava- rak, sevinmek için birtakım nedenler bulmakla yetiniyordu. Yalmz o gun Pa- ris'e vazdığı mektupta, savaş alanında elli bın olu vattığı için le champ de ba- taılle a t superbe (savaş alanı muhte- şemdi)di>ordu." Savaşçının muıluluguna bakın' In- sanın ınanasi gelmıvor Daha korkunç olanı da sava^çının. kandokuculuğunu ı>ı guzel amaçlarla ortbas etmeğe kalkmasıdır Napolvon da oyle vaptı St Helene adasındakı surgununde başardığına ınandığı bu- vuk ı^lerı anlatırken ^o\ledı\ordu "Ruslara karşı vapılansavaş modern çağın en populer savaşı olmalıvdı; bu savaş sağduvunun ve gerçek çıkarların savaşıvdı. Hepımizin guvenliğinı. raha- tını sağlavacak, sadece barışı elde et- mek ve elımizdekilen korumak için vapılanbırsavaştı."1 Karşımıza bırbarışscverçıktı goru- \ormuiunuz1 Surdurelım okumavı "Bu buvuk bir amaçtı, gıhenliğin başlangrcıvdı. \eni bir ufuk açılacak. >eni işler başlavacak,hepsi de bolluk ve refah içinde vaşamamızı sağfay acaktı. Avrupa Birliği kurulmuş olacaktı." Avrupa Bırlığı ıdealı ıçın vuz bınden çok ınsanın oldurulmesıne hangı VIL- dan razı olur' Bakın aradan ıkı \uz vıla yakın zamdngevtı Avrupa Bırlığı hâlâ kurıılamadı Savaşın bovle bir ıdeal ıçın \apıldığına ınanamam "Buvuk kuralları bir arava getiren bu bırlikte aıle çıkarımı/ı tartışacak ve halk toplulukları ile bı/im aramızda bir şefile memur ilişkısi kurulacaktı." Av rupa Bırlığı nın nasil bir bırlık ol- duğu da bovlece ortava çıkıvor Ivı kı kurulmadı o bırlık' "Boylece \vrupa kısa bir sure sonra gerçekten tek bir ulus durumuna gele- cek ve herkes her >en gezebilecek, girti- ği her verde kendini gene avnı ortak vatanda bulacaktı. Bu duzen tünı nehir- lerden herkesin vararlanmasını, tıim denızlerin herkese ait olmasını ve surek- lı oiarak butun buyuk orduların, bun- dan boyle valnız hukumdarları koru- makla goretli olmalarını gerektirecek- ti." Avrupa Bırlığı kurulduktan sonra buvuk ordular ne tşe varavacakmış' Hukumdarları korumava Anlaşılır gıbı değıl "Burtdan sonra vapılacak tek savaş, sadece savunma amacıvla vapılacaktı; toprakları genişlermek için vapıfacak her jeni deneme mılliy etçitiğe avkırı olacaktı. Oğlumu ımparatorluğa ortak edecektım. Dıktatorluğum sona erecek ve oğlumun anavasava davanan hu- kumdarlığı başlayacaktı." Amaun buvukluğunu goruyormu- sunuz' "Paris dunvanın başkenti, Fransızlar da ulusların gıpta ettığı bir ulus olacak- lardı. Sonradan oğlum krallığın gerek- tırdiği gorev lerı oğrenirken boş zaman- larımız ve vaşlılık gunlerimizi inıpara- toriçe ile birlikte, gerçek kdylü bir karı-koca gibi, atlarımıza binip vavaş vavaş, imparatorluğun tum koşelerine kadar dolaşmak. şikâvetleri dinJemek, haksızlığa uğramış olanlara haklarını geri vermek, her yerde anıtlar yukselt- mek ve nimetler dağıtmakla geçirecek- tim." Hıtler'ın "Bin Yıilık Almanya"sına ne benzerlıktır bu1 Şu va da bu yoldan ıktıdar gucunu elde edenler arasından. kışısel hırslan- nı ınsanlığın beklentısı sayan kımı delı- ler va da budalalar çıkabılıyor, rast- lantılann bılınemez yasalanndan oturu bu gıbıler ınsanlığı bir sure etkı- len altında tutabılıvorlar Tanhçıler de bu olaylan açıklamak ıçın akla ka- rayı seçıyor ve bın dereden su getın- vorlar Ania>abılırsenanla' Gunumuzde suregıtmekte olan sa- vaşlar benı "saçma"nın mantığı uze- rınde duşunduruvor. guzel, ınançlı, umutlu sozler bir vanda gerçeğın acı- masız ışleyışı ote vanda. usumu kara- basanlara surukluyor Gel de Vlustafa Kemai'ı duşunme. zaferın kazanıldığını anlavıp İzmır'e doğru vola çıkan bu tanhın ender ta- nıdığıadam savaşalanından geçerken >erlcrde vatan olulen gordukçe gozle- nnı kapıvordu Mustafa Kemal. savaşçı değıldı, bir avdınlanma oncusu ıdı ARADABIR Prof. Dr. MUSTAFA ALTENTAŞ YÖK ve Başbakan'ın Profesörlüğü Başbakan ın genel başkanlığını yaptığı DYP, 20 Ekım 1991 genel seçımlerı oncesı seçım bıldırgesınde, seçım- den sonra ıse oluşturulan DYP-SHP ortak hukumet pro- tokol ve programında, YÖK sıstemını, Turk yuksekoğre- tım sıstemının çokertıcısı ve yozlaştırıcı olarak suçlamış ve mahkum etmıştır Verilen hukum, yıne bu belgelerde yer aldığı gıbı YÖK un "yok edılmesı"yerme, "evrensel standartların kabul gorduğu, ulkemızın dunya ıle butun- leşmestne katkıda bulunacak, ozgur, ozerk, ozdeksel olanaklan en lyı aşamaya getırılmış bir unıversıte anla- yışını Turkıye ye kazandırmak ' olarak ortaya konulmuş ıdı DYP-SHP ortak hukumetlerının ılkının kurulduğu 20 Kasım 1991 'den bu yana geçen surede, ne YÖK yok edıl- mış ne de amaçlanan evrensel unıversıte anlayışı Tur- kıye ye kazandırılmıştır Tam tersıne sıstem daha da yozlaştırılmış ve karmaşaya suruklenmıştır Rektor ve dekanlar ıl ve ılçe başkanları ıle mılletvekıllerının ınsafı- na terk edılmış, ınsan gucu planlaması bir yana bırakıla- rak ' her ılçeye bir fakulte, her beldeye bir yuksekokul" sloganı yaşama geçırılmeye başlanılmıştır Amacımız burada, artık sızlerın de usandığınız bir ko- nuya donuşen YÖK uzerınde durmak olmayıp Başba- kan'ın son gunlerde sıkça one çıkarmaya çaba gosterdı- ğı ve her sorunun çozumleyıcı guvencesıne burundur- mek ıstedığı "ekonomı profesorluğu 'nu ırdelemektır Bayan Başbakan, oncelıkle kuramsal bılgı bırıkımı ıle çozum uretme sorun çozme arasındakı farkın çok uza- gında bulunmaktadır Alanı olduğunu sıkça yıneledığı ekonomı dalında ne denlı kuramsal bılgı bınkımme sa- hıp olduğu bir yana teror gıb:, dış polıtıka gıbı her alan- da, çozumculuğunun ustunluğunun tek guvencesı ola- rak 'profesorluğunu' ve kendınden kaynaklanan "gu- zellığını one çıkarmasının ınandırıcı yanı gıderek ortadan kalkmakta ve bu sıhırlılık kazandınlan sozcuk- ler her yınelendığınde, artık gulumsemelere neden olmaktadır Bayan Başbakan'ın, ozentı gosterdığı ınsanın, fızıksel gorunumunu ve cınsıyet farkını bir yana bırakırsak, ız- lenmeye çalışılan polıtıka, yontem, soylem ve kadrolar açısından dun sıyası partı olarak yadsıdıkları, uzerıne "çarpı ışaretı" koymak ıçın yemın ettıklerı, bulunduğu Çankaya'dan, onursuzca da olsa, ındırmek andını ıçtık- lerı, sekızıncı Cumhurbaşkanı Turgırt özal olduğu gıde- rek daha bir belırgınlık kazanmaktadır Yuhalama ve mandalına saldırısına uğradığı Malatya'da yaptığı mey- dan konuşmasında dıle getırdıklerı, her sozcuğun arası- na "merhum Cumhurbaşkanı Özal" ve "Ûzal'ın neden olduğu boşluğu kendısının dolduracağını" sıkıştırması, bu oykunmenın ve ozentının dışavurumundan başka bir şey değıldır Bu olaylı Malatya seferı sırasında, uçakta, Bayan Baş- bakan'ın, Turkıye'nın kredı notunu duşuren kuruluşların adını karıştırmasını konu edınen bir gazetecıye ofkesını dıle getırışı ılgınç 'Bunun adını sızler bılmezken ben butun dunyada dersını verıyordum Ben ekonomı profe- soruyum' dedıkten sonra eklıyor, "Kara gun dıye man- şet atmışsınız Bu rrkamların duşeceğını mart ayında soyledım Ekonomıde teror var dıyen benım Borç kıs- kacı var dıyen benım Bunun ıçın gereklı onlem alınma- sı gerektığını soyleyen benım "Ben" merkezlı bir soylem tutturmasının çozumunu psıkologlara bıraksak bıle, her turden sorunun çozum guvencesını, profesorluğunun kefaletıne bağlayan Ba- yan Başbakan a bu guvencenın ne denlı geçersız oldu- ğunun kanıtını, kendısının de taraf olduğu hukumet pro- tokolu ıle programlarında yer alan YÖK ve yuksekoğre- tım kurumlarımızın duzeyını ortaya koyan satırlar gostermektedır "Evrenselstandartların kabul gormedı- ğı, ulkemızın dunya ıle butunleşmesıne katkı getırme- yen, ozgur ve ozerk olmayan" YÖK unıversıtesınden alınmış bir akademık derecenın fazla anlamlı ve geçerlı olmadığmı, altı çızılen tumce ortaya koymuyor mu? Hıç- bır sorun ıçın sıhırlı çozum sunamayan bir akademık unvana, bir de alındığı donem gozonune getırılınce fazla guvenmemekte yarar vardır Çozumleyıcının gıderek sorun odağına donuşmesı bunu gostermıyor mu'? TARTIŞMA TC SAMŞUN İŞ MAHKEMESİ HÂKİMLİĞİ'NDEN Sa>ı 1992 850 Davacı SSK vekıliennce Sırai fnşaat Tıc A Ş fsmaıl Hakıyormaz ve Selahattın Ekına alevhme açılan sıgorta gıden davasının yapılan yargılamasında Davanın kabulune 11 419 910 lıra kurum zarannm gelırlenn bağ- lanma onav ve masraflann odeme tanhlennden ıtıbaren ışletılecek yasal faızı ıle bırlikte davalılar İsmaıl, Selahattın ve Sıral ınşaat şırke- tmden muştereken vemuteselsılen alınarak davacı SSK >a venlmesı- ne 362 000 bra >argılama gıden 955 194 lıra ucretı vekâletm 133 200 lıra ılam harcının davalılardan muştereken ve muteselsılen davablardan alınmasma karar venldığınden ışbu karar davalılar İs- maıl Hakı>ormaz ve Selahattın Ekına >e ılanen teblığ olunur 1 İsmaıl Hakıvormaz-Sıral fnş Tıc Tunstık Tesıs AŞTEK Muesscse Mud Inşaatı-Atakum Samsun 2 Selahattın Ekıncı-Sıral Inşaat Tıc Tunstık Sıral Inş Tıc Tuns- tık AŞTEK Muessese Md Inş Atakum-Samsun Basm 45396 Mumcu'suz biryıl. ~ ^ ^ ^ " ^ ^ emırel • ^ ^ ( I •aydınîatılmalı) • ^Bıryılonce M J7 Mumcu. " ^ ^ " ^ ^ menfur bir bombalama>a kurban gjttığı zaman. dev nn Başbakanı Korfez ulkelennde resmı zı>aretlerlemeşguldu Ve habendu>duğu zaman da (laflangazetearşıvlennde mev cuttur) eskılenn dev ımı ıle şoyledemıştı "Katiller derdesttır", dönıince açıklama v apüacaktır." Aydınlatıİmalı, ov le mı' Nasıl ne zaman ve hangı şartlarla11 Sormazlarmı bovlesorunlu bırmevkıdeyken derdest oluvor da. şımdı de avdınlatılmalı temennısı ıle fikır bevan edıvorsunuz 0 O v akıtkı ortağı da malum bunu bir onur mebelesı yapmıştı Nıvebumılletle bu kadar ovnuvorlar bu kadar nadan yennekoyujorlar' Uğur Mumcu bırdemokrası şehıdıdır Fıknnı benımsemevenlerdahı bugun s>a\gıı!eanı.vor Onunruhunu bu laflarla muazzapetmenın ne alemı var 17 (Cınavetlera>dınlatılmalı) Hıç "cinavetler karanJıkta kaJmaJr'dıven. sıfatı neolursa olsun aklıbaşında bir ınsan var mıdıryeryuzunde'' Tabıı aydınîatılmalı Amabu laf olavınvukuunda gorev başında bulunan ve "kariller derdesttır" dıyebılen bir zatın bır>ıl sonra bu temennıde bulunması. hıç de akıl ve mantıkla bağdaşmıyor Allahaşkına, bu mılletle alay etmeyı ve uvutmayı bırakın artık Koprunun altından çok sular geçtı Yetkılılerveyetkısızler, boş ve abes laflarla puan kaybettığınızın farkında değıl mısınız 9 Yen ve zamanında susmak da fazılettır Aj Doğdu Once kimlik sorunu S os>alıstpartıva dagruplann onculerı. solun bırleşmesı konusunda oturumlar duzenlemekte v e çoğu kez havandasudoverek dağılmaktadırlar Yakıntanhımızdesosyalıst çev reler. sa> ısız olaylara tanık oldu Farklı kuramlar. sıvasalar uretıldı. ev Iemler uv gulandı ve çok başlı aynlıklarvaşandı Kısacası >eterlıdene>ımleredınıldı Şımdı butun bu olup bıtenlerdendersalınmadan her şeym uzenne sunger çekerek v ola çıkılabılır mı° Sosyalızme gonul vermış ınsanlar kuşkusuz deneme tahtasıdeğıldır Bugun bırhk ıçın onder rolu oy nama> a kalkışanlann geçen bu tanhsel sureç ıçındekı konumlan. tutum ve tavırlan acaba nasıldı 9 Bılınçlı sosva'.ıstler kendılennı acaba nasıl değerlendınv or° Once gecmışın boy aynasında kendılerıne donup bakmalan, ozeleştınlennı yapmalan gerekır Bu>apılamıyoı"sa yanılgılardan ve yenılgılerden kurtulamayacağiz demektır Her ışın başında kışılere ınanmamız guvenmemız gerekmıv or mu 9 Işçı sırufı adına davranmavetkısı veyetenejb olma> anlann ortaya atılıp gelın guvey olmalanneyı çozumleyecektır Dız boyu eksıkltklen, yanlışlıklanyla olumsuz ızlenım bıraİcmış olanlar, solculuğu kırletenler. lutfen golge edıp daha fazla ortabğı bulandırmasınlar ömer Nida PENCERE AaaL Devalûasyon Olmuş!..İsmet Paşa ortanın solunu benımsedığı zaman, seksenını çoktan aşmıştı -Benım dedı tabıatımda olan bir marıfetım vardır eksı- ğımı bılırım yenılenınm her zaman yenı sey oğrenırım or- tanın solu da bunlardan bırıdır (İsmet Pasa nın Son Yılları Metın Toker Bılgı Yayınevı) Eşsız bir alçakgonulluydu İsmet Paşa bu kımlığı kendıne guvenınden kaynaklanıyordu Doğada her şey değışıyor, toplum yenılenıyor her gun yenı şey oğrenmekzorundayız Insan olunceyedek oğren- cıdır Inonu olsa bıle1 Ancak ınsan özal oldu muogrenmesı- negerekyok herşeyıevvelâhırobılır Insan Çıller oldu mu bılmedığı yoktur çunku profe- sor 'dur bılmedığı ortaya çıktığı zaman, ofkelenıp çevresını azarlayabılır • 1970 lı yıilar ortanın solu nun yukseldığı yıllardı amata- lıhsızlık yeryuzunde kapıtalızmın ağır bunalımlarından bın yaşanıyordu 70 lı onyılın başında vesonunda ıkı petrolşo- ku' ortalığıaltustettı Nasıletmesınkı1 1973tehampetrolun varılı 2 5 dolardan 12 5 dolara fırladı metropoller, bunun fa- turasını bızım gıbı ulkelere odeteceklerdı ödettıler 12 Mart tan yenı kurtulan Turkıye, paldır kuldur 12 Eylul e yuvarlandı Neden? Turkıye hem petrolunu dışarıdan alıyordu, hem yatırım ıçın gereklı fabrıkaları' Kapıtalızmın dorukları petrol fatura- sını çevre ulkeler e odetmek ıçın endustrı urunlerıne ve yatırım mallannazam yaptılar kıskacagırdık sosyaldemok- ratlar ıktıdara tırmanırken boyunlarında ıdam fermanıyla kol- tuğa oturmak zorunda kaldılar Pekı Turkıye nın solu dış dunyadakı koşulları yeterınce değerlendırıp katı gerçeklere gore bir sıyasetı benımseyebıl dımı? Hayır Sağ 1979 da yenıden ıktıdara geçınce 24 Ocak Karar ları nı uygulamayasokmak zorunda kaldı O zaman Hanye. yı Konya yıanladık ama ış ışten geçmıştı 12 Eylul kapıdaydı Solcumuzla sağcımızla hepımız metropol kapıtalızmının rahle-ı tedrısınde yıllardan berı oğrenıyoruz Pekı ne zaman bıleceğız? • Gazetelerde başlıklar var Devalûasyon yuzde 13' Iğne- den ıplığe zam gelecek' Kırk yıldan ben Turkıye nın alnındakı yazgı budur Yenı bir şey yaşamıyoruz Ne demek yuzde 13 devalûasyon? 24 Ocak tan berı sureklı zam -r- sureklı devalûasyon reçetesı uygulanmıyor mu? Ulke her gun devaluasyonu yaşıyor 1980 de Amenkan Doları 47 lıraydı Bugun 17 bın lıra mı? Ya- rın 20 bın lıra olmayacak mı? Nıçın şaşıyoruz? Neye şaşıyo- ruz? Toplum olarak benımsedığımız arabesk lıberalızmde yapılananekonomınıngıyotını bir başka turlu ışleyebılırmı? Çok uzun yıllardan berı aldığımız dersler bızı uyandıramı- yor İsmet Paşa ne demıştı Benım tabıatımda olan bir marı- fetım vardır eksığımı bılırım yenılenınm her zaman yenı bir şey oğrenırım Pekı bızoğrenebılıyor muyuz? öğrensek de ezberlıyoruz ama ezber ıle bılmek ara- sındabırayrım var it Yuzde 13 devalûasyon fasa fısodur 14 yıldan berı sureklı devaluasyonu yaşıyoruz bu gıdışle 14 yıl sonra da devaluas- yonu yaşayacağız Başbakan Çıller, bu surecın ıçınde cım karnında bir nokta' Tansu Hanım ın oğreneceğı çok şey var Devalûasyon Turkıye de ozel ellerde gerçekleşen serma- ye bırıkımının dış kanamasıdır 1990 lar Turkıyesı her yıl yaklaşık4mılyar dolarfaız bor- cunu sermaye ıhracı olarak dış dunyaya transfer edıyor Bu olumsuz noktaya uzun bir donemde yaşanan yanlış eko- nomı polıtıkalarıyla ulaşabıldık Ekonomı dış kanamayı azaltmadan, ıç somuruyu denge- lemeden ve savurganlığı frenlemeden ıflah olamaz 1986 YIU VE 86/10911 SAYILI BAKANLAR KURULU KARARINA GORE SlGARA SAĞLIĞA ZARARLIDIR