Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 OCAK1994 ÇARŞAMBA 6 GENÇLIK - EGITIM Gençyaşahızhçalış çabuk oku Kimi işler canlılık ister, hareket ister. Yani, gençlik ister. Son yıllarda ortaya çıkan yeni iş kollan, okuyan gençlerin de çalışmasına olanak sağladı. Gençlik-Eğitim Servisi - Son yıllar- da ortaya çıkan veni iş alanlan, ço- ğunluğunu öğrencilerin oluşjurduğu gençlere de olanak sağladı. Özellikle öğrenciler. bir yandan okullanna de- vam ederken. günde birkaç saatlik çahşmayla da harçlıklannı çıkarabili- yor. Bu tür iş alanlanrun başını da "f»st-foo<nar. kamuoyu araştırma şirketleri, pazarlamacılık gıbı işler çe- kiyor. Avnca gençler. ücreti tatmin- kar olan barlarda müzik *apı\or. komi ya da garson olarak çahşıyor. Bu tür yerlerde komı olarak çalışan- lar. ortalama 3 milyon 500 bin lira. garson olarak çalışanlar ise 8 milyon ile 10 milyon lira arasında ücret alı- yor. Sayılan hızla artış göste- rerek dünvanın dört bir yanı- na yayıİan McDonald's. Wimpy, Pızza Hut ve 7 Ele- yen gibi çoğunluğu ABD ve İngiliz patentli fast-food'lar. kendilerine gerekli olan hızı elde etmek için elemanlannı da gençlerden seçiyor. Çalı- şma temposu oldukça hızlı olduğu için gençlerle çalı- şmayı tercıh eden bu lokan- talar, saat başına oldukça düşük bir ücret vererek ucuz işgücüeldeedıyor. Cem Gaavekili, Marmara Üniversitesı hazırbk sınıfı öğrencısı. Haftanın altı günü, günde dört saat Yam Yam Pizza Hut'ta çabşıyor. Cem. harçlığını çıkarmak için burada çalıştığını. ama işi. derslerini olumsuz etki- lerse hiç düşünmeden bıra- kacağuu söylüjor. Son vı- llarda büyük artış gösteren fast-food lan da Amerikan sömürü sisteminin en gilzei örnekleri olarak nitelendiri- yor. Ayda l milyon 600 bin lira kazanabilhor. Fast-food'lann en ünlüle- çoğunda belirli bir hiyerarşik düzen var. En alt kademede vasıfsız çalışan- lar. sonra ekip şefi ve sırasıyla bölüm müdürü. ikinci müdür. birinci mü- dür. dükkan müdürü. müfettiş. baş- müfettiş. operatör. genel müdür, son olarak da patron geliv or. Erkan, gele- cekte yönetici olmak istediğini, bura- da kazanacağı deneyimle kendisine küçük bir fast-food açacağını söylü- yor. Metin Ahmet Durmuş, 21 vaşında. Yıldız Teknik Üniversitesi'nde peda- goji dersleri alıyor. Cç avdır. İngiliz şirketine ait olan NVimpy'de ışçilere günlük çalışma planını hazırlama görevini yürütüyor. Buradaki saat tap eden yemek bulmak olası. Borsa'- da dokuz aydır çalıştığını söyleyen Anadolu Üni\ersitesi birinci sınıf öğ- rencisi Bora Nihat Yüksel, günde se- kiz saat olmak üzerc haftada bcş gün çalıştığını söylüyor. Saat ücretlerinin 8 bin 500 lirâ ilc 10 bin 500 lira ara- sında değiştiğini anlatıyor. Borsa'ya orta halli herkesin. ama. en çok genç- lerin geldiğini belirtiyor. Bora.ailesiy- le yaşamasına rağmen aldığı paranm kendisine >etmediğini, zaman zaman onlardan para almak zorunda kaldığını da söylüyor. Bariann oldukça ilgi gördüğü. Taksim çevresinde iki adımda bir karşılaşılan barlardan ve buralarda Alaattin, işini, özellikle çalıştığı or- tamı sevdiğini belirıiyor. Ailesinin. çalışmasını doğru bulmasa da o, her gencin -okuyor bile olsa- ekonomik özgürlüğünü kazanması gerektiğine inanıyor. Hayal Kahvesi'ne gençler- den çok orta yaşlı insanlann geldiğini ve müşterilerin kültürlü insanlar ol- duğunu söyleyen Alaattin şunlan an- latıyor: "Burada özeJlikle akşam saatlerin- de çauştığım için çok yoruluyorum. Eve oldukça geç bir saatte gidebiliyo- nım ve ögleye doğru kalkrvonım. Ne kendime, ne de arkadaşlarıma yeterin- ce zaman ayıramıyorum." Kendisinin çok nadir içki içtiğini söyleyen Alaat- Fast food'larda çaltşma temposu çok hızlı. Bu nederüe çalışanlar da genç. Gençler tempodan hoşnut ancak verilen düşük ücretten değil. rinden Mc Donald'sa girildiğınde dik- kati çeken ilk şev. ginşe asılan. üzerin- deisimleryazılı birpano. Panodaoav en iyi çalışan elemanın adı yer alıyor. Burada haftanın altı günü günde altı saat çalıştığını söyleyen Erkan Şenel, Anadolu Üniversitesi birinci sınıf öğ- rencisi. Erkan. çalışma sisterruni şöyle anlaüyor: "Her gûn bir pano asdır ve biz bu pa- noda betirlenen \erde göre» yapanz. Kasada, yiveceklerin pişirümesinde, temizlikte gibi..." Saat ücreti ıse 11 bin 400 lira. Erkan. buradakı işlevışı bir makınemn çalışma sistemıne benzetı- yor ve makinenın küçük bir parçası- nda yapılan yanlışın tüm ışleyişe yansıdığını belirtiyor. Fası-Food"lann ücretinın 10 ıle 20 bin lira arasında ol- duğunu söylüyor ve aılesiyle bırlikte yaşamadığı halde bu paranın kendisı- ni tatmin ettiğıni belirtiyor. Fast- food'lann sayılannın artışı ilgıli gö- rüşleriyse şöyle: "Nasıl ki iletişim araçlarındaki ge- lişme bizleri olumlu etkiliyorsa. fast- food'lar da pratik ve hızlı olduğu için insanlann yaşamını kolavlaştırıyor." Bu sırada bir müşten Metin'e özel bir soru sormak ıstedığını söylüyor. Metin. ış saatlen ıçensinde müşteri- lerle özel konuşamavacağını söyleye- rek gen çev ınyor. Zengın Türk mutfağıyla bilinen Borsa Lokantası da artık "fast-food"- laşmış. Burada her damak zevkine hi- müzik dınlevıp eğlenebilmek ıçın sa- atlarce ayakta duran gençlerden an- laşılabiliyor. Kimılen stres atmak için. kimilen de valnızlıktan sıkıldığı için gıdiyor barlara. Barlara eğlen- mek için gıdenlerin >anı sıra çok sa\ı- da genç de buralarda çalışarak ya- şamını sürdürüyor. Bu tip yerlerde çalışmak yoğun bir performans isti- >or. Çünkü çalışanlar saatlarce avak- ta kalmak. istekîeri farklı olan müşte- rilen memnun eımek zorunda. Alaattin Koptur 21 vaşında. Istan- bul Teknik Üni\ersitesi Elektronik ve Haberleşme Mühendislıği ikinci sınıf öğrencisi. Haval Kahvesi'inde komı oiarak çahşıyor. Haftanın altı günü. günde on saat çalıştığını söyleven tin. buray a insanlann stres atmak için ya da özel günleri kutlamak için gel- diklerini söylüyor Alaattin. ayda 3 milyon 500 bin lira maaş aldığını. ama bu ışi uzun vadede v apmak iste- medığini de belirtivor. Aynı yerde garson olarak çalışan Hüseyin Ziya İlgün 24 vaşında. Bu işi bir arkadaşının aracılığıyla bulduğu- nu. 10 aydır da çalıştığını söylüyor. Burada çalışmanın zor olduğunu. ama ortamı sevdiği için çalıştığını be- lırten Hüseyın. böyle yerlerde bu ışı gerçekten seven insanlann çalışması gerektiğine inanıyor. İzin günlerini İcız arkadaşıyla sinemaya giderek de- ğerlendirdiğini söyleyen Hüsevın "o da olmasa sosyal yaşantım olmazdı" diyor. Çok sayıda gencin çalıştığı ve özelliklegeceleri çok kalabalık olan Ke- mancı Bar alt ve üsı Kemancı olmak üzere iki kısma aynlıyor. Kapıdan ıçeri girildiğinde dikkati çeken ilk şey duvar- lardaki resimler. Kendinizi adeta Step- han King'in "Hayvan Mezarlığı" filmindegibi hissediyorsunuz. jçeride yüksek sesli müzik çalıyor ve gençler müziğin ritmine kapılmış dans edi- yorlar. Çoğunlukla Rock, Metal ba- zen de Heavy Metal'in çahndığı bar- da, ortahkta dolaşan çok sayıda genç garson görülüyor. İçerisi çok büyük olduğu için müşterilere yetişemiyor- lar ve adeta koşuşturuyorlar. ArifŞara 23 ^vaşında. Sabah 10'dan akşam 8'e kadar çalışuğını ve ayda 10 milyon lira maaş aldığını söylüyor. Yaptığı işi çok sevdiğini belirten Arif, "Bu- rada çalışan arkadaşlann çoğu genç olduğu için anlaşmakta güçliik çekmiyoruz. Zaten böyle canlı müziğin olduğu bir ortamda bedava çalışmak isteyen çok genç tanıvorum. Gelen insan- lann çoğunluğu içkiden çok mü- zik için geliyorlar" diyor. Seyit Kaya 24 vaşında ve uzun süredir barlarda çalıştığı- nı. burada da şef garsonluk yaptığını söylüyor. Ağndan gel- diği için ortamı ilk başlarda yadırgadığını. zamanla alıştığı- nı ve sevdiğini belirtiyor. Bura- ya çoğunlukla üniversitede okuyan gençlerin stres atmak ve müzik dinlemek için geldiğini söyleyen Seyit. müşterilere tica- ri bir mantıkla yaklaşmadıklan için çok sayıda insanın Ke- mana'yı seçtiğini ekliyor. Ke- mananın işletmecisi de çalışan- lan gibi bir genç. Oğuz Çiftçi 23 vaşında. Boğaziçi Üniversitesi Bilgısayar Programahğı öğren- cisi. Oğuz Çiftçi, ınsanlan mut- lu etmeyi ve eğlendirmeyı sevdi- ği için bu işi yaptığını söylüyor. Genç- lerin barlarda çalışmasının toplum ta- rafindan hoş karşılanmamasmı yanlış bulduğunu söyleyerek şöyle diyor: "Bugün fabrikada çalışan bir işçiyle barda çalışan arasında hiçbir fark yok- tur. İkisi de emek >erivor, ama barda çalışan bunun karşılığını fazlasıyla alı- yor. Buraya işe başlamak için gelen gençlerin çoğu üniversite öğrencisi. Zaten biz de okuyan, düşünen, eğlen- mesini bilen insanlann burada çalı- şmasını istiyoruz." Gençlerin barlarda çalışmalan ko- nusunda da "Bu çok yorucu bir iş ol- duğu için, bu işi gerçekten seven genç- lerin barlarda çalışmalarını tavsiye edivorum'' 1 divor. PANEL "Sabahattin Eyuboğlu'ndan Günümüze Aydınlanma" Katılanlar:Gazeteci-Çevirmen Ahmet Cemal, Prof. Tahsin Yücel, Prof. Cevat Çapan, Prof.Dr. Bahadır Gülmezve Gazeteci-Çevirmen Samih Rıfat Bugün saat: 14.00'de Anadolu Unıvers(esı. Eğrtım Fakûltesi Yabancı DıHar Eğüim Bötomû Konferans 'Anayasa ve Laiklik" Yekta Güngör Özden Bugün saat. 14.00'de Tarık Zafor Tunaya Kültür Merkezi _ Gösteri Müzik, dans, bale, halkoyunları, şiir ve çeşitli rontlar BugOnsaat: 13 00-16.00 arası Özel Kalamış ilkokulu Tıyalro sabnu Ben artık sinemaya gitndyorum!.. Bugünpazar. tzmir 'degünlerden beriyağmur yağıyor. Pazargünleri, heleyağmurlupazar günlerisinemaya gitmek için idealgünler... Oysagidebileceğim sinema yok. Tiyatro dayok. Bizler; zayalh sanat yoksunlan İzmirliler, kıymetini bilir Ankarah, İstanbullu sanatsever olmanın diyoruz ve unutmuyoruz; sizlerbizden zayalh taşralılar, sizleridüşünüp de şükretmemek elde mi? Eskiden bir Köşk Sineması vardı İzmir 'de... Yok çok eski değil, üç-dört sene öncesine kadar... O sinemayı severdim ben. Babam da severdi. Erden Kıraiın, Ömer Kavur'un, Atıf Yılmaz'ın ve diğerlerininfdmlerinidesinemada izledim ve Türk sinemasım sevdim ben. O günlerde de Türk sinemasının içinde bulunduğu darboğazdan söz edilir, smemamızm gösterime girecek salon bulamayısmdan yakmılırdı. Ben abarttıklanm düşünürdüm. Köşk Sineması vardıya, Yeriışehir Kültür Merkezi vardı \a, Haıav Kültür Merkezi vardıya... Köşk Sineması kapandı. Sene başmdan beri bir kere bile sinemayagitmedim, çünkü tüm sinemasalonlarımızı ticari fılmlerdoldurmus. ŞanSineması ndaErden Kıraiın "Mavi Sürgün"ü gösterimegirecek dediler, çoksevindim, hemen arayıp seanslarını öğreneyim dedim; "yasaklandı'' dediler. Anlam veremedim. Neden, dedim;' 'yasaklandı, efendim.'' Çekiminde TRTve Kültür Bakanlığı nın katkıları olan bir film nasılyasaklanır, anlayamadım. Türk sinemasının darboğazda olduğunu söyleyenlerin, salon bulamadağmdanyakmanlarm abarttıklanm artık düşünmüyorum. Ve ben artık sinemava dagitmiyorum, gitmeyeceğim, tabiiMaviSürgün, Yolcu, Ay Vakti, İz ve diğerlerigösterime girinceye dek. ÖZLEM TEMİMHAN (On sekiz yaşında bir sanatsever) Û N İ V E R S İ T E Y E H A Z I R L I K SINAVA DOĞRU SOSYAL BİÜMLER - 5 1) Türkler islâmıyetı kabul edınce, Islâm kültürünün etkisinde kalmıs ve kultu- rel değişikliğe uğramışlardır Aşağıdaki Türk-lsiâm devletlennden hangısınde bu etkileşım en az duzey- dedir? A)Osmanlıları B) Memlûkler C)Gazneliler D)Karahanlılar E) Selçuklular 2) Müslüman Türk Devletlerinden olan Gaznelılerde egemen sınıf Kalaç Türklerı'dır Hınt/ı Iraniı.Gurlu Afgan- lı gibi Türk ve Turk olmayan kıtlelerin de yönetım altına alınması, merkezı- yetçı, otorıter bir yönetım uygulanma- sına ve ordularının genellıkle Türk- ler'den kurulmasına yol açmıstır Yukarıdaki bılgılerle, Gaznelıler hak- kında aşağıdaki yargılardan hangısı- nevanlamaz? A) Hindistan'a sahip oldukları B) Çok uluslu bir devlet olduğu C)Yayılmacı bir devlet olduğu D) Farklı uluslarabaskılı biryonetimle egelen oldukları E) Müslümanlığı yönettiklerı kavimler- den oğrendiklerı 3) Aşağıdaki savaşlardan hangısi Müslü- man Türk kitlelerin Batı yonunde ıler- Ifimesındeetkili olmamıstır'? A)Talas BJKatvan C)Pasınler D) Malazgırt E) Dandanakan 4) Selçuk Bey başkanlığında Muslumanlı- ğı kabul eden gocebe Oğuz boyları, Maveraunnehır de yurt edınmek ıçın en çok Karahanlıların buhara hüküm- darı, Ali Tekın ile mücadele etmişler- dir Aşağıdakılerden hangısı. yukarıdaki biigılerle kanıtlanamaz'' A) Karahanlıların göçebe olduğu B) Karahanlıların feodal yapıda oldu- ğu C) Karahanlıların Maveraünnehir'de yasadığı D) Selçuklu Devleti'ni kuranların Oğuz kökenli olduğu E) Selçukluların, Karahanlılardan top- rakalmaya çalıştığı 5) Aşağıdakılerden hangisi, ilk kez Büyuk Selçukluların uyguladığı tımar siste- minin getirdiği yararlardan değıldir9 A) Hanedanın ulkeyi denetlemesı B) Uretim etkinliğının artması C) Vergi toplamanın kolayiasması D) Hazıneye yuk olmadan asker yetıs- tırilmesı E) Bolgelerin yonetımının ve guvenlı- ğinın sağlanması. 6) Aşağıdaki Turk Devletlerinden hangı- sı Ortaçağ da kurulmamıstır ? A) Osmanlı Devletı B) Memlûk Devletı CJBabur Devletı D) Karahanlı Devleti E) Buyük Selçuklu Devleti 7) Haçlı Seferlerfnın aşağıdakılerden hangısıyle neden-sonuç ilışkisi vok- tyj2 A) Avrupa halkıntn yoksul olmasıyla B) Derebeylık yönetiminın zayıflama- sıyla C) Katolık kılısesınin otorite yıtirme- sıyle D) Akdenız limanlarının önem kazan- masıyla E) Avrupa'da yenı devletlerın temelı- nın atılmasıyla 12) Turkıye'ningerçekalanınınızduşüma- lanından daha buyük olmasının nede- nı aşağıdakılerden hangısıdır? A) Üç tarafının denizlerle çevrili olma- sı B) Ovaların geniş yer kaplamast C) Dağlık alanların fazla olması D) Ormanlann genış alanlar kaplama- ması E) Kıyılardaki girinti ve çıkıntıların az olması 13) I Küçükölçekli fiziki haritalar II Topoğrafyaharıtalan III Ortaölceklifizıkı haritalar IV Büyuk olçekli sıyası haritalar Yukarıdaki haritalardan hangılerinde yeryuzü şekıllerınin ayrıntıları en az ve ençok gosterilır? enaz ençok l II Yukarıdaki izohips haritasında A-B doğrultusundaki profil aşağıdakıler- den hangısidir? 8) 9) Ortaçağ da. Avrupa da yasanan aşa- ğıdaki olaylardan hangisi parlamen- ter yonetıme ortam hazırlanmıştır' A) Haclı Seferlen B)YuzyılSavaşları C) Magna Charta nın ılanı D) Papa-ımparator mucadeleleri E) Feodal beylerin gücünü yitirmesı I -Tıcaretfilolarınm kurulması Il-Kervansaraylarınyapılması III - Yollarda guvenlık onlemlerı alın- ması Yukarıdaki çalısmalar, Anadolu Sel- cuklularının aşağıdaki alanlardan hangısinde gelıstıklerının kanıtıdır? A) B) C) D) E) IV IV III 27) A) Mimarlıkta C) Askerlıkte E) Ticarette B)Savunmada D) Denızcılıkte 10) Anadolu Selçuklularında Lonca orgu- tü aşağıdaki alanlardan hangısınde etkılıolmamıştır'? A) Usta-çırak yetıstirilmesınde B) Kalıtelı uretim yapılmasında C) Meslekî gelışme sağlanması nda D) Halkın hukuksal eşıtlığınde E) Esnaflar arasında sosyal dayanıs- mada 11) Aşağıdakılerden hangisi, küçük olçek- li harıtaların özelliklerınden bin değıl- dır"? A) Çok genış alanlar kuçuk bir harıta dagosterılmıştır B) Izohıpsler arasındakı yukselti farkı buyuktur C) Harıta olçeğının paydası buyuk bir sayıdır D) Gerçek uzunlukla harıta uzunlugu arasında fark yoktur E) Ayrıntılarçok azdır 14) Haritalarla ilgıli aşağıdaki bilgilerden hangısı doğru deaildır9 A) Haritalardaki bıigi bölümüne lejand denır B) Denızlenn derınlıklerını gösteren eşderınlıkeğrılerıneizobatdenir. C) Planlar haritalardan daha buyuk ol- ceklıdırler D) Olçeğin paydasındakı sayı buyu- dükce ayrıntıları gösterme gucü ar- tar E) İzohips aralıkları belirli renklerle boyanarak haritalar daha kolay an- lasılır halegetırılır 15) Fızıkı hantalarda 100 m yukselti basa- mağı aşağıdaki renklerden hangısı ıle gosterilır? A)Sarı BjYeşıl C)Kahverengi D)Mavi E)Turuncu 16) Genış bir bolgenın harıtasını daha ku- cuk bir kâğıda geçırmek ıçın oncelıkle aşağıdakilerden hangisıni yapmak gereklıdır'' A) Ölceğı kuçultmek B) Izohıpslerı sıklaştırmak C) Kıyılardaki girıntı ve çıkıntıları gös- termemek D) Ölçeğı buyütmek E) Kullanılacak ozel ısaretlerı secmek 17) Aşağıdakılerden hangisi, fızıkı harita- lardan yararlanılarak bulunamaz 9 A) İki nokta ?rasındaki uzaklık B) Belli bir alandakı nufus dağılışı C) Belli bir yerinalanı D) Ikı nokta arasındakı yukselti farkı E) Ikı nokta arasındakı ortalama eğım 28) Dik kıyıların devamı olan denız dipleri derınolur Yukarıdaki harıtada ızobatların duru- muna bakılarak adanın hangi kıyısının dahadjkyamaçlı olduğu söylenebılır? A)l B)ll C)lll D)IV E)V 20) Hantalarda yukseltılenn gosterilmesi- ne yarayan es yukselti eğnlerı ıle ılgili aşağıdaki bilgilerden hangısı vanlıs- tırZ A) Izohipslerın sayısı, yukselti arttıkça artar, azalınca azalır B) Eğımın az olduğu yerlerde izohips- lerseyrek olarak geçirılir C) Bir haritada izohipsler arasındaki yukselti farkı eşıttutulur D) Delta ovalarında ızohipslerın sık- lastığı görulur. E) Sıfır metre ızohıpsi deniz seviyesini gostenr Genellikle tanıdığımız insanların göz renklerinı burun bıçimlerıni ayırt et- meyebıliriz Bunun gıbı evimizin bu- lunduğu sokağı tanırız ama pek çok ayrıntısının bilincinde olmayabıliriz. Gestalt psıkolojısını doğrulayan bu or- neklerde aşağıdakılerden hangısı vur- gulanmaktadır A) Bütünu tanımak, parçaları tanımak- laolanaklıdır B) Bir butünü elemanlarına ayırarak incelemek gerekir C) Zihin, nesneleri bünyeleşmış bü- tünler olarak tanır D) İnsan zihni, dikkatini farklı alanlar- dayoğunlaştınr E) İnsan zihnının bilme yetisi sınırlıdır 21) 22) Hümanist psıkolojiye göre insan, ya- 26) şamı boyunca benliğini sürdürebilme, kendini gelıştirme ve gerçekleştirme çabası içinde bir vartıktır Yaşamsa engelleri olan bir süreçtir: kimi geliş- memiş bir insan, kimi bir sapkın kimi de gerçekten kendini gerçekleştirme- yı başarmış bir insan olabilir Bu düşünceye göre insan yaşamında hangisi en belirleyici rolü oynamakta- dır? A) insanın temel gereksinimlerinin doyuma ulaşması B) Dış dünyanın doğru olarak algılan- ması C) Sağlıklı bir beyin ve sinir sistemine sahip olunması D)Yeterliuyarımların alınması E) insanın zekâ, yetenek gibi soyaçe- kimsel donanımlarının yeterli ol- ması 23) Bütün olarak mı yoksa parçalara bole- rek mi çalışmanın daha başarılı bir öğ- renme sağlayacağı araştırılmaktadır Bu arastırmada bağımsız değişken a- şağıdakilerden hangısidir? A) Bütün olarak ve parçalara bolerek çalışma B) Bütun olarak çalışma C) Parçalara bolerek çalışma D) Oğrenme sürecinde sağlanan ba- şarı düzeyi E) Oğrenenlerin zekâ, yaş, cinsiyet gi- bi özellikleri. 24) İnsanlar eskı zamanlardan beri cinsel ılişkilerde bulunur. çocuklannı dünya- ya getirirler, bunun gibi yaşamak için gerekli yiyecek ve ıçeceklerini bulur, gıyınır ve barınırlar Bunlar insanların temel etkinliklerıdir Ne var ki bu etkin- liklerin belli kurallara uvgun. düzenlı. 29) sürekli ve yavgın biçimler kazanma- sıyla aile, ekonomi gibi sosyal sistem- lerdoğmuştur. Bu paragrafta aşağıdaki terimlerden hangisi açıklanmaktadır? A) Toplumsal yapı B) Toplumsal kurum C) Toplumsal rol D) Toplumsal grup E) Toplumsal kontrol 25) Bıreylerin toplumun değer, kural ve davranış modellerine uygun biçimde davranmalarını sağlayan ve yaptırım- lan aracılığıyla denetleyen mekaniz- maya "toplumsal kontrol" adı veril- mektedır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi toplumsal kontrol mekanizmasının ış- levlerinden biri savılamaz? A) Toplumsal yapıya süreklilik kazan- dırmak B) Toplumsal ilişkileri düzenlemek C) Toplumsal bireylerinde ortak bir bi- lınçyaratmak D) Toplumsal bunalımlarda çözülme- yi önlemek E) Toplumsal değişimleri hızlandır- mak 30) ÜNİVERSİTE YE H AZIRIJK suruları, luınuı Şuhın 'm esffüdümündc İscı Dcnız, Seldu 'Jcıu/u, Gıilcr Öziun. Husn ın Arcn u ı dtm alusun vuym kurulıı sıırumluluğundu uzmun öğretmenler kudrosu lurajmdun hazırlanmaktadır "Olgun başak eğri durur", "işleyen demir ışıldar." gibi atasözleri, "alçak gönüllüiük". "çalışkanlık" gibi nıtelik- lerin erdem sayıldığını bildirmektedir- ler. Yukarda atasözlerinin hangi toplum- sal işlevi vurgulanmaktadıro A) Toplumun aksayan yönlerinin be- lirtilmesi B) Toplumun gereksinimlerıni açıkla- ması C) Toplumsal değer yargılarını yansıt- ması D) Toplumsal değişmenin yönünü be- lirtmesi E) En akılcı ve doğru toplumsal davra- nış biçimlerini göstermesi "Bütun okullar haziranda tatile girer." önermesinin doğruluğu, aşağıdaki ö- nermelerden hangisinin doğruluğunu zorunlu kılar? A) Her okul haziranda tatile girmez B) Bazı okullar haziranda tatile girer C) Hiçbir okul haziranda tatile girmez D) Her haziranda tatile giren. okuldur E) Bazı okullar haziranda tatile gir- mez. "Afrika ulkelerinın tümü az gelismıs- tir" önermesinin eşdeğerı olan öner- me aşağıdakilerden hangısidir 7 A) Bazı az gelişmiş ulkeler. Afrika ul- keleridir B) Her az gelişmiş ülke Afrika ülkesi- dir. C) Bütun Afrika ülkeleri az gelişmiş değildir D) Bazı Afrika ülkeleri az gelişmiştir. E) Bütün az gelişmiş ülkeler. Afrika ül- kesi olabilir "Akla uygun olan gerçektir, gerçek de akla uygun olandır" Hegel'in bu sözü aşağıdaki yargılar- dan hangisiyle çelisir? A) İnsan zihni gerçek varlığı değil, varlığınbızegörünüşünübilebilir B) Aklın ve varlık dünyasının ışleyiş kurallarıbirdir C) Akıl ve varlık aynı özün değişik go- rünümleridir D) İnsan aklı gerçeği bilebilir. E) Varlık dünyasında da bir düzen var- dır. Bergsona göre bilimler zekâ yoluyla durgun madde dünyasını bilir, evren- sel gerçekse ancak "sezgi" ile kavra- nabilir. Sezgi yoluyla kavranacağı savunulan gerçek, aşağıdakilerden hangisidir? A) Evreni meydana getiren ilk neden B) Olaylar arasındaki neden-sonuç i- lişkileri C) Evreni oluşturan varlık biçimleri D) İnsan zihninin doğru düşünmesini sağlayan kurallar E) Varoluşun nedeni olan hayat atılı- mı I Yamtlan 17. Sayfada