Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 23 AĞUSTOS1993 PAZARTESI
DIZI
Y A Ş A Y A N A L E V İ L İ K
YAŞAYAN ALEVI ÖNDERLERI ANLATIYOR
C
.ŞENFR - Bu Sıvas olaylarını duydunuz, rad-
vodaıt televizvondan. Nasıl değerİendinyorsu-
nuz?
H. AY DOĞDL - Cehdlct Bu cehalet efendım
Sunnılık-Alevılık Bencemlen açık yaptım Sucaeddın
Velı de hızmetı açık yaptım Dedım, neden gızlıyorsu-
nuz' Sebep ne7
Yezıd zdmanında Yezıd ın korkusun-
dan dızı dızı şey yapmışlar Alevılere baskm yapar şoy-
le yapar dıye Peygamber'ın ızınden, Alı'nın ızınden
gıttıklen ıçın ışte onlan Alı'yı sevenlen susturmak
maksadıyla baskın yapıyor Yezıd Bunlar Yezıd'ın
korkusundan saklı saklı yapmışlar. bekçı koymuşlar
kımse gormesın etmesın dıye Fakat şımdı anık Ye-
zıd ı mezıdı de olmaz Herkes munevver Yezıd'ın de ne
Hakkı Aydoğdu:
HAKKI AYDOĞDL SEYİTGAZI'DE DERGAHINIGEZERKEN AYDOĞDL. DOĞDUĞU YER OLAN DERGAHDA
Akvüer
MııstafiıKemalPaşa'nm idndeyizolduğu bellı Alevılenn deneolduğu
bellı Aklıerenlerbunubılıyorartık
C ŞENER - Alevi ibadetleri açık
yapılmalı dnorsunuz?
H. AVDÖĞDL - Açık yapılmalı
Ben açık yaptım Gelsınler hepsı gor-
sunler Orada ben bu ayct uzenne
hızmetlennı gordum Saklandığı ıçın
kolu bu Saklamasaydık bu hale gel-
mczdık
C. ŞENER - tcazeti nasıl veriyorsu-
nuz?
H. AYDOĞDL - Icazet İdare
edebılıyorsa dosdoğrutelkınyapabı-
byorsa oradakı halka ornek olabılı-
yorsa halk benımserse
C. ŞENER - Soydan geienlere mi
verivorsumız?
H. AV DOĞDL - Bızde soydan
gelme yok Haneısı muktedırse
C. ŞFSER -'Nelerî'arnorsumız bır
dede've yetki vermek ıçin, hangi oftl-
likleri arıyorsunuz? Dtşandan biri gel-
se ona yetki \erır mısıniz?
H. AV DOĞDL - Hayır, dışandan
olmaz bu Halkın ıstedığıne bakar
Bunu halk bılır Benım onu tayın et-
meyeyetkım yok Halkse\erse kımı
severse onu kabul eder Bır ornek
soyleyeyım (alevhte olur ama. soyle-
yeyım) HanıberaberUluğbey'debu-
lunduk ya. orada oğretmen Erol da
vardı Ogetırdısızı Sevenmde Bılgı-
sı de var Çoktan ben de uzenme du-
şerler îlle bız Alevı ıkrannı alacağız
bılmem ne Benı götürduler Ben tu-
nst değılım Sıcak memleket Geldı-
ler, bır gecede aldılar goturdüler Sı-
zmle görüştuğumuz zaman Bana
orada dedılcrkı, ıcazet verdedıler Bu
kolay bır şey değıl dedım Onun za-
manı gelır dedım Halk severse o da
olur dedım Madem kı Alevısınız
Onu bırakıyorum şımdı babasına ge-
çıyorum Babası Musa vardı O da
öğretmendı Sandıkh'da ben ona ıca-
zet vermek ıstedım
Bılgısııyı baktım Koylüler,"Eren-
ler' dedıler ' Sen buna ıcazet vere-
ceksınama" (SelçukKoyu var orada.
Sandıklı da) ' bunun ıçı başka, dışı
başka, kaç tane sahtekarlık yaptı
Şoyle oldu, boyle oldu Zengın oldu
şımdı onlardan " Hakıkaten, bu ço-
cuklan nınelen oksuz buvuttü Fa-
kırdıler Fakat Allah verdı ışte,
çalıştılarettılerzengın oldular Antdl-
ya'da mağazalan var Allah versın
Çok gorduğumden değıl de, yanı
kurtla kuzu bır arada durmaz De-
mın arz cttığım gıbı "Şu çıkar ağyar
idim de tahtı şeride / Padişah konmaz-
sa hanem ram olmadı." Hane temız
olursa, Allah orada mevcuılur Böyle
şahsıyet ıster Sen ıcazet vermışsın
ama o ıvı bır oğretmen olmamışsa.
halk istememışse bu ışı surdurebıbr
mısın' Olmaz Koyu ıkı>e boldu o
Musa
İyı yola gıtsınlcr. ama bolucüluk
yapmasınldr Onlarda muccrrct
makbul Alevılıkte ıkı şey var Mu-
cerret babalan var Hacı Bektaş Velı
mucerretmış Bu makbul Ama Alı
evlı ıdı. mucerrei falan dcğıldı Işte
ıkılık kovuyorlar draya Canım mu-
cerretse de beraber ol yıne Onlan ır-
şat ctmeye muktedırscn ırşad ctmeve
çalış fdkat ıkılık sokma Talıp benım
olsun deme, talıp Muhammed Alı'ye
mahsus
Bızım bır şeyımız vok
C. ŞENER - Peki sizin murşıt ola-
rak yerinize duşünduğfimuz bir dede
var mı?
H. AV DOĞDL - Murşıt olardk.
onu zaten bızım mundan bılır Onlar
so> takıpederler Murşıtlıktesoy ta-
kıp edılır Dedelıkde soy takıbı yok-
tur
C. ŞENER - Sizin yerinize mürşit
kim olacak?
H. AYDOĞDU - Benım uç tane
oğlum var Bılgılen ıyıdır Temızler-
dır Çok ahlaklı yetıştıler çok şukur
Mağazalan var, çalışıvorlar Fakat
"Baba" dıyorlar "Göriiyonız biz se-
nin çektiğini. biz bunu takip edeme-
yiz"dıyorlar Zorla olmaz bu ış
C. ŞENER - Boy le bır durumda çö-
zıim ne olacak?
H. AY DOĞDL - Şımdıye kadar
nasıl olduysa vıneovleolur
C. ŞENER - Adetler nasıl?
H. AYDOĞDL - Zorla getınrler
benım t,ocuklan oturturlar Benı
oylevaptılar Şımdı Dervışdenen bır
şey kalmadı Herkeste bır ıtıkat
vardır Sünnısı olsun. Alevısı olsun
Sevdı Battal'a kım gelıradak yaparsa
çocuğu olurmuş Orada dervışlık de
vaptım
C. ŞENER - Sevitgazi halkı o za-
man Alevi mi\di?
H. AV DOĞDL - Seyıtgazıde Ale-
vı vok Sevıtgazı ancak dedelenmızın
yetıştırcbıldığı kadar Alevı vdrsd
olur Seyıtgazı halkı gayet cahıldır
Benım babamla amcamı Ittıhat ve
Terakkı meselesındc, vay. Kızılbaşlar
ıktıdard geçecekmış bılmem ne dıve
babamla amcamı turbenın camından
atmaya kalktılar Jandarmalaryetıştı
de amcamla babamı kurtardılar
Camdan atacaklardı bunlar İttıhatçı
dıye Bunlar İttıhatçı dıye hücum ettı-
ler Hacı dıye bınsıvardı Onuvurdu-
lar jandarmalar onu kolundan mı,
neresınden vurduiar da bdbam ve
amcamı kurtardılar Oyle haller de
gordum ben Sonra Alı Fuat Paşa
geldı Mudafaaı Mılbye Cemıyetını
kurdu Seyıtgazı'de Amcam, Muda-
faaı MıllıyeCemıyetı Reısıoldu Mu-
dafaaı Mılhyeye çok yardım oldu
Kcmal Paşa gcldığı vakıt Kcmal
Paşa. Haubektaş'a gıttı Alı Fuat
Paşa buralarda ben bılmm Onun
ıçın tahıl mıllelı ırşat etmek zor
C. ŞENER - Siz o zamanlar kaç
yaşındavdınız?
H. AYDOĞDL - Askerlığım
aclmemıştı daha
C. ŞENER - O zaman Aleviler,
Bektaşiler, Mustafa Kemal'ın vam-
nda yer aldılar mı?
H. AVDOĞDU - Bütun Aleviler
Mustata Kemal Paşa"nın ızındeyız
Çok yennde yaptı her şeyı Bır defa,
safsatd şevlen kaldırdı ortadan Şen-
at daıma memleketımızın aleyhıne-
dır Çunkü şenat daıma bır şey uzen-
ne gıdıyor Bır Kuran okumakla ış
çıkmaz kı Kuran okumak, mesela
cenazeye gıder okursun Valla tay-
dası vok Eğer kendısı ıyı gelmış gıt-
mışse ona oyle faydası olur Bana
eöre boylç
C. ŞENER - Kadın başbakan oldu.
Şeriatçılar kızıyorlar. Tansu Hanım'a
kızıyor şeriatçılar. Buna ne dersıniz?
H. AYDOĞDL - Ne kadınlar
vardır kı, ırşat etmıştır Ne kadınlar
vardır kı, çok erkek murşıtlen sustur-
muştur Kadın-erkek ayn sayılmaz
bızde Ancak husnünıvet ve zeka
başka bır şey arama
• C. ŞENER - Peki bu memleketin
sonınlanna ne divorsunuz Hakkı
Baba? İşle doğuda kurt meselesı var,
enflasvon meselesi »ar..
H. AV DOĞDL - Cemal Efendı.
bunlann ıçensınde bazı Ale\ıler de
\ar Yanlışgıdıyorlar Buradu Kürt-
lerdevar Kürtısyanıda oldu. her şey
oldu Kazım Karabekır Paşa za-
manında Geldıler burada şaha'ne
yaşıyorlar Kımısı ış buldu, kımısı
amır oldu. kımısı tüccar oldu bılmem
ne Şurada kaynaşmışlardır Artık
bunlan bozmaya luzum yok Orada
bır Alevı hükümdarlığı kurmalc ıçın
yapıyorlarsabuıyı bır hal değıl Çun-
ku 60 mılyonluk bır Turkıye var
Artık bımlarla uğraşmak olur mu*
Kurt devletı kurmak yanhşolur
C. ŞENER - Kürtjer diyorlar kı bi-
zim haklanmız verilsin..
H. AV DOĞDL - Ne oluyor, gu-
nahsızlar oluyor
C. ŞENER - Diyorlar kı bize hak-
lanmız verilmıvor. Dilimizı konu-
şanııvonız, geleneklenmızı yaşayamı-
yonız dıvoriar.
H. AYDOĞDL - Canım sen bu
dılle mı doğdun anadan0
Fran^ızlar
bu dılle mı doğdu0
Dılle ne olacakmış
hayret Insanlıkla olur, bırbınnı sev-
mekle olur Ben aleyhındeyım doğ-
rusu Bakdınlenedıyor "Gafılolma
gönul, sen de bır gün ölürsun / Soyle-
ven dıllenn soylemez olur / Bulbııl ka-
dar dılın olsa ne favda / Bır gün olur
gotunırier evûıden... Hakk'ın ke-
lammı gormediğinde / Kurtuluş yoktur
AzraıPin elınden / Aslan gibi yiğit ol-
san ne favda..."
C. ŞENER - Siz hangi ocağa
bağlısınız? Ocaklı dedelikleri bize açı-
klar mısıniz?
H. AV DOĞDL -Ocak olarak Sey-
dı Battal Gazı'dır Bunlann hepsı de
mesela bır koye varmış Hacı Bek-
taş-ı Velı, vekıl tayın edıyor O köyde
mesela bınsıru yetıştırmış Adı Koçu
ımış Koçu demış, sen burayı ıdareet
Onun oğlu yenne geçmış, oğlunun
oğlu geçmış Koç Ocağı olmuş Yağ-
murlu ımış. Yağmurlu Ocağı Adı
Kemal'mış Kemallı Ocağı olmuş
Boyle ortaya çıkmışlar
C. ŞENER - Aslında bunlar önce-
den Hacıbektaş Ocağrna bağlı imiş-
ler..
H. AVDOĞDU-Evet
C. ŞENER - Peki bu Erdebil Tek-
kesi'ne bağlı Aleviiik >ar mı Anadohı'-
da?
H. AV DOĞDL - Erdebil Tekkesı
Iran'da Hatayfye an Hacıbektaş'Ia
alakası yok
C. ŞENER - Ama Doğu Anadolu
Alevileri dede ocaklarından bazılan
Erdebire bağlıvız diyorlar.
H. AV DOĞDL "- Oradan gelme
olabılır Oravadabağlı olabılır
C. ŞENER - Olanlar vardır diyor-
sunuz. Bir kısmı Erdebil'e bağlı olabı-
lir, bir kısmı Hacıbektaş'a bağlı olaoi-
lir;oylemi?
H.' AVT)OĞDL - Hepsı Alevıdır
ama, artık aynlık yapıyorlar Halbu-
kı Bektaşılık ıle Alevılık bırdır Farkı
yok Şohret duşkünlen Erdebıl'den
çaimış sen benım talıbım ol demış O
demış bılmem benım talıbım ol Par-
çalamışlar boy lece Ben Yunus Em-
re'nın ızındeyim Benım ıçın ne yol ne
erkan, ne namaz ne nıyaz Âncak
Hakk'a bağlıyım Doğru yolda, ın-
sanlık yolunda Yunus Emre'nın
ızınden gıdemedıkten sonra ne kıy-
metı var° "tlim ilim bilmektir / tlim
kendin bilmektir / Sen kendini bilmez-
sin / Ya nice okumaktır"...
Benı mandırana ınanınm Allah'a,
Peygamber'e, Alı ye. eğer halcıkı ola-
rak, tanhı olarak ınandınyorsa bence
tamamdır
Benım ınancım. benı ınandıra-
nadır
Allah nzası ıçın hızmet ettım Lü-
letaşı ışledım Luletaşı ışlerken ço-
cuklan dd ahştırdım O görduğunuz
evı, luletaşından kazandığım para ıle
yaptım Tahplenn parası ıle değıl
Çok şukur haram para yok Goçe-
belen bize padişah öşur olarak verdı
ya, gocebelere vergı toplamaya gıder-
mış dedelenmız Gıderken çadırlar-
da, orada burada çok göçebelere ayın
yapmış dedelenmız Şımdı buraya
gehrler goçebeler. zıy aret ederler
KALENDERİ MÜR$İDİ
NEVZAT DEDE: BizAtatürk'e Evliya gözü ile bakanzC.ŞFNER - Ne»?jıt Dede bize
Sucaeddin V eli >e dergah hakkında bi-
raz bilgi verir misiniz? *
NE\ Z AT DEDE - Sucaeddın Ve-
lı'nın l24Oyıllanndayaşadığı Amas-
ya'da Alaaddın Keykubat Alaaddın
Keyhusrev zamanında Selçuklular
devnnde Mesudıve Şeyhlığı vaptığını
bılıvoruz Babaı ısyanından sonra
Baba fshak asılıyor Baba İlyas Hora-
sanı de buradan Kaysen'ye gelıyor
Kaysen'de kahrken Hacı Bektaş Velı
Hazretlen gelıyor Sucaeddin Veli'nın
evınde40gunkalıyor Sucaeddın Velı
Hazretlen oradan Antalya, Isparta.
Kütahya'dan Afyon hattından şımdı-
kı ılme çıftlığı denen yere gebp yerleşı-
yor
15-20 gün orada mağaralarda kalı-
yor Burada su akıyor dıyor Ker-
bela ya uygun değıl dıyor, buraya
gelıyor Seyıtgazı Aslanbeylı Köyü'-
ne Ve burada bır kulube yapıyorlar
Başlannda 5-10 dervışle burada gun
gecınrken 7 sene bır Çılehane var yu-
karda mağara, bu Çılehane'de çıle
çekıyor ellennı bovle tuttuğu zaman
beş parmağından su gelıyor Bugun
köyun ıçtığj su bu Ve Demırtaş Paşa
gelıvor Mehmet Alı Paşa, Iznık'ı
Rumlann elınden kurtaran Pa^a De-
mırtaş Paşa gebyor Sucaeddın Veb'-
ye ıkrar venyor Butun turbelen De-
mırtaş Paşa yaptınyor Yunanlılar,
kütuphanemızı yakmış Yanı Kurtu-
luş Sav aşı sırasmda Yunanlılar bura-
da ıkı sene kalmış Butun genç gelınle-
n, kızlan Nun Dedem Ankara'ya
yollamış \ unanblar gormesın dıye
Ve Ankara dan Hacıbektaş'a gıtmış-
ler 4 ay kalmışlar Hacıbektaş'ta
Karpuzu Büvuk Hasan Dede'de
kalmışlar Harp bıttıkten sonra
kızlar gelınler gelmış buraya Yanı
Yunanaskerıılışmesındıye Nun De-
dem kaçırttırmış okuz arabalan ıle
C.ŞENER - Babai isyanı sırasmda
Sucaeddin Veli, Babaı denışferinden
mi?
NEVZAT DEDE- Sucaeddın Velı
Kalenden mürşıdı bır Babaı dervışı-
dır Karpuzu Buyuk Hasan Dede de
Secaeddın Veb'ye bağbdır Karpuzu
Buyuk Hasan Dede'nın murşıtlennın
hızmetlennı bız goruruz Otman Ba-
ba, Sucaeddın Velı nın musahıbı Ot-
man Baba Demır Baba Bulganstan
havalısınde Delıorman havalısınde
bulunmuş Otman Baba hıç evlen-
raemiş, mucerret Olumunden sonra
butün talıbı Sucaeddın Veb'ye bırak-
mış
NEVZAT DEDE SUCAEDDIN VELI DERGAHINDA
C.ŞENER - Sucaeddin \'eü de
Hacı Bektaş V eli've mi bağlı idi?
NE\ ZAT DEDE - Sucaeddın Ve
lı'nın Eskışehır'e gelmesı Hacı Bektaş
Veb'den ddha evvel Ama tankat pın
olarak tabıı kı onu seçmışler Artık ıs-
yandan sonra başka bır tankat yurû-
yemez olmuş Battal Gazı Hazretlen
de hem Hacı Bektaş Veb'den, hem
Sucaeddın Veb'den 400 sene evvel
C.ŞENER - Kurtuluş Sataşı'ndan
sonra tekkelerin kapatüînasına kadar
bu gelenek devam etnıış. Osmanlı
donemınde de devam etmiş. Tekkelerin
kapatıbnasından sonra dergah ne ol-
muş?
NEVZAT DEDE - Tekkeler kapa-
tıldıktan sonra dergahlar da ka-
patıldı
C.ŞENER - Bize biraz kendinizi ta-
nıtır mısınız?
NEVZAT DEDE - 1974'e kadar
Nun Dede, Nun Dedem oğlu Hakkı
Dede Hakkı Dedem'm oğlu babam
1974 te babam oldu Benım Eskıse-
hır'de8 lOtaneustaçahşiıranlületaşı
uzenne atolyem vardı Amenka'ya
ıhracat yapıyordum İstanbul pıya-
sasına da mal venyordum Pıpo
ağızlık olarak Babamın olümünden
sonra tekke boşaldı Tabpler dedıler,
dede yenne geç dedıler Dedım, ço-
cukl^nmın geçımı bakımından tam
kendımı yetıştıremedım, dede olarak
yetıştıremedım Ama sıze soz venyo-
rum dedım, babamdan fazla bılgı sa-
bıhı olmava uğraşacağım ve okuya-
cağım dedım 1974"ten bu tarafa de-
vamb Kuran-ı Kenm uzennde dura-
rak gucumun yettığı kadar oğrendam
ve babamdan 1500 hane talıp dev-
raldıysam. şımdı 2000 hane oldu
Azaltmadım, daha çoğalttım Halka
guzel ahlakımla kendımı çok sevdır-
dım TurbelenjTiızde babamın gu-
nunde bır tek hasır yoktu Şımdı de
her taraf halı. kıbm bıle yok Yanı
bundan dolayı mutluyum Alevılık
bakımından benım başka bır prensı-
bım var Kuran-ı Kenm'de Al-ı
Imran Suresı nın 81 ayetıne uyarak,
ıkrar verenler dıvorum Alevılerdır
Yoksa benım oğlum dede çocuğu
dahı olsa ıkrar vermedığı muddetçe
ben onu Alevı saymam Şımdı bu ıd-
dıam bu tezım halka da çok faydab
oluyor Benım anam. babam Alevı.
ben de Alevıyım dıyorlar Bu yemını
yapmadıktan sonra hıçbır kımse Ale-
vı olamaz Yanı Hz Peygamber'ın
dostuna dost, duşmanına duşman
olacağına, Ehl-ı Bey t'ın dostuna dost
duşmanına duşman olacağına yemın
etmesı lazım Bır cem topluluğundd
bu yemını yapacak kı, bır hata yapar-
sa, bu cem halkı da bunu duşkün ya-
pacak Sen dıyecek. sozünden donen
sözû kara bır ınsansın Yaptığın ye-
mını tutmadın Bunu hakımler, kay-
makamlar geldığı zaman da sohbette
konuşuyoruz Onlara da söylüyo-
nım Dıyorum, siz bızım butun Alevi-
len Alevı zannetmeyın Bızım Alevı
soyundan. Alevı çocuğudur, Alevı so-
yundan gelıvordur ama. Alevılığın
A'sını bılmıyordur. bundan Alevı ol-
maz dıyorum Ve ıkrar vermeyen bır
ınsan, yemın etmeyen bır msan Alevı
olamaz dıyorum
C.ŞENER - Biraz da koyden bahse-
der misiniz?
NEVZAT DEDE - Koyumuz hak-
kında şöyle bır şey dıyeyım
Koyümûz halkı çok tahsıllıdır Ko-
yumuzde çıftçıbk yapanlar dahı lıse
mezunudur Şımdı şu anda 28 hane
köyümüz kaldı ^00 hane de Eskışe-
hır'de koyumuzün halkı var Hep me-
mur amır Hakımınden. savcısmdan.
paşasından. mufettışınden mü-
dürunden, en ufak memura kadar
hepsı var
C^ENER - Köyde cem süröyor
rau?
NEVZAT DEDE - Devamb bır
küçuk cemevımız var, bır buyuk
cemevımız Bızım cıvanmızdakı bu-
tun Sunnı koylenyle çok guzel geçı-
mrmız vardır Hepsı bızı çok severler
Hıç dedıkodu olmaz
C.ŞENER - Sizim imamla aranız
nasıl?
NEVZAT DEDE - Hıçbır dedıko-
dumuz olmadı Bıam köye gebp de
ımamlık yapan ımam-hatıp okulu ta-
lebelen. Kuran kursu talebelen. gı-
derken hep aelaya ağlaya gıder
CŞENER~- Neden?"
NEVZAT DEDE - Çok severler.
Çok memnun olurlar
C.ŞENER - Baştan tedirgin olur
mu?
NEVZAT DEDE - Olmaz Çünku
geldığı gunden bız ona sıcaklık goste-
NEVZATVE HAKKI DEDE SUCAEDDİN VELİ DERGAHINDA
nnz Aılecek çoluk çocuk herkes bır-
bınne hocaya gıder gebrler Hoca
bize gelır gıder Yanı koy halkımız
hocalarla en ufak bır sorun yarat-
mamıştır Butun Sunnı koylen bana
Dede der Kasabamızda beledıye reısı
ısmımı bılmez dede der Kaymakam
dede der İsmımı söylemezler
C.ŞENER - Toplam ne kadar talibi-
niz var?
NEV Z AT DEDE - Çorlu'da 1 koy
var Aşağıyukan 250 hane tstanbul'-
da 600-700 hane v ar İstanbul'un ıçın-
de, Zeytınburnu, Bakırkoy, Yeşılte-
pe, Kuçukçekmece, Kanarya, bu ha-
valelerde Sumer Mahallesfnde Dık-
me Babalanmız var Cemlenmız de-
vam edıyor Sıyasetle hıç alakamız
yoktur Tamamen tankat üzennedır
ıbadetlenmız
C.ŞENER - Dikme Babalan siz mi
yetiştiriyorsunuz?
NEVZAT DEDE - Dıkme Babala-
n, en guzel ahlaklısını halk seçer Bız
posta oturturuz Onlar seçer
C.ŞENER - İcazet sozliı mu yazılı
mı verttir?
NEVZAT DEDE - Yazüı venhr
Ölunceye kadar da o postundan ayn-
lamaz Oldukten sonra da çocuğu ge-
çemez Halk seçerse geçer
C.ŞENER - Ortalama ne kadar
talibiniz var?
NEVZAT DEDE - Bızım tekkeye
bağlı 2000 hane var Bursa da var. Bı-
lecık'te, Golpazan'nda var Kara-
mursel'de var Kutahya'da var Is-
parta taraflan çok sever, Abdal Musa
Köyüçoksever
C^iENER - Nevzat Dede, Sıvas
olaylarını nası I değerlendiriyorsunuz?
NEVZAT DEDE - Bız burada
ayıpladık onlan Çunku Sunnı top-
lumunun Alevı toplumunun. sağa
toplumunun solcu toplumunun bu-
tun çocuklan askere gıdıyor. hepsi bır
bayrağın altında vatanımızı beklıyor
Askerden gelınce nıye döğüşuyor'
Bız onlan ayıpladık Bız hıçbır zaman
sağcı-solcu dıye böyle bır şey duşun-
medık Avrıea bir de hakiki Alevi
terbiyesinde, 'Kotuluk yapana iyilik
yap; o utansın" denir. Cenab-ı Allah
da, hakıkı ınsan kotulük yapana ıyıhk
yapabılendır der Yanı bızım sevgı-
mız buyuk Ama bu olaya hem uzûl- '
duk. hem ayıpladık
C.ŞENER - Alevi koylerine camflerf
vapılıvor. Sizinkı gerçi Osmanlı done-
minde vapıbnış bir cami ama, yeni
vapılanlar da var. Diyanet'ın Alevi
koy lerine cami y apmasını nasd karşdn
vorsumız?
NEVZAT DEDE - Doğru bulmu-
vorum ama bence varsın yapsınlar
Cemevını de Aleviler toplan^ın yap-
sınlar Devlet tarafından cami de ya-
pılsın Şımdı şoyle bır şey var Cem'de
de ınsanlar ıyilığe çağnlıyor, camıde
de Yalnız ıkısının arasında oır fark
var, camıde hoca, halkı ıyılığe çağınr-
ken ıkı kusü bırbınyle banştıramaz
Ama cemde ıkı kus ınsan varsa, ya
banşırlar y ahut da cemı terk ederler
Cemde de Allah denıbyor, camıde
de Allah denıbyor Ama demın soy-
ledığım gıbı ramazan gelır. bız mu-
harrem orucu tutanz der, ramazan
orucunu tutmaz Muharrem gebr onu
da tutmaz Beş vakıt namaza gıtmez,
tankat cemıne de gelmez Ben Alevı-
yım der Şımdı bundan hıçbır şey ol-
maz Ne Alevı olur bundan. ne Sünm
olur Butun mesele Allah'a ıbadet
yapıp. sıdkı saadetle ınsanlan ryıhğe
cağırmak Benım butün ıstedığım, ar-
zum budur yalnız şenatta dedığım
gıbı, bır hoca camıde banşmayan ıkı
kışının bınnı kovamaz Tankatta bır
kotulük yapan bınnı koy halkı şıka-
yet ederse, o adam ceme ahnmaz.
Dede onu cemden kovabılır Tankat
cemı daha dısıpbnlıdır ve halk
şıkayet ederse. o adam ceme alınmaz.
Dede onu cemden kovabılır Al-ı
İmran Suresı'nın 81 ayetı mucıbınce
bır el etek tutan, bır mürşıde bağla-
nan, bır toplum huzurunda ıkrar ve-
ren ınsanlar Alevı olabıbr Bu ıkran
vermedığı takdırde, Alevi değıldır,
dedenın oğlu da olsa Alevı değıldır
Laıklık meselesıne gelmce Şımdı
laıkhğe. Atatürk'e karşı olanlar
var
Ataturk olmasaydı Yunanlılar bı-
zım memleketımızı ıstıla etmıştı
Ataturk bizim namusumuzu kurtardı,
laıkliği getırdi. Atarurk'u sevmeyen bir
ınsan ileriyı goremıyor denm. Biz Ata-
türk'e cv lıy a gozu ıle bakanz. Çunku o
bır kurtancı Ataturk'u bız çok seve-
nz