Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20 AĞUSTOS1993 CUMA 8 DIŞ HABERLER Rutskoy yabnladı • Dtş Haberler Senisi - Rusya Devlet Başkan Yarcümaşı Aleksandr Rutskoy, İsvıçre'deki bir banka hesabına milyonlarca dolarkaçınlmasınaönayak olduğu yolunda öncekı gün yapılan açıklamalann "kasıtlı olarak uydurulmuşyalanlar" olduğunu savundu. Rutskoy, öncekı gün Moskova'da yayımladığı bıldiride. onurunu ve masumiyetinı mahkeme önünde savunmaya hazır olduğunu belirtti. AçıkJamada, Rusya Devlet Başkanı Bons Yeltsin'in başkanlık etüğı suçlarla mücadele komisyonunun yaptığı toplantının hemen ardından açıkJanan belgeierin, Yeltsin'in muhalefeu karalama kampanyasının bır parçası olduğu görüşüne yer venldı. Dışişlerinde sözcö sıkıntısı • ANKARA (Cumhuriyet Bûrosu)- Tûrk dış polıtıkasını yakından ılgilendıren Azerbaycan, Bosna gibi konularda basının süratle yanıt aradığf sorular için başvurduğu Dışışlen Bakanlığı sözcülük makamı uzunca bır süredir boş bulunuyor. Mayısayında Filiz Dinçmen'den boşalan sözcülük görevıne atanan Türkiye'nin Moskova eski büyükelçisi Volkan Vural'ın bu görevi süresince sözcülük mekanizması da hemen hemen hiççahştınlmamış ve haftaîık basın toplanüsı ancak bır iki kereyapılabilmişti Vural'dan boşalan sözcülük makamına bir atama >apılarruyor. Yunanistan'a AT yarffımı •ATİNA(AA)- Yunanistan'ın, Avrupa Topluluğu'nda "acil yardım" olarak 650 bin ecu alacağı bildirildı. Ekonorru Bakan Yardımcısı Aristıdes Çıplakos, konuyla ilgili açıklamasında ATKomisyonu'nun Mora Yanmadası'ndaki Patras kenünde meydana gelen depremde zarar görenler için 500 bin ecu venlmesıni onayladığını belirtti. Çıplakos. AT Komisyonu'nun Sısam ve İkaria adalannda meydana gelen orman; angınlannda zarargörenler için de 150 bin eculuk yardım verilmesıni öngördüğünü de bildirdi. İngiltere'de istihbarata denetim • LONDRA (AA) - İngiliz iç ve dış ıstıhbarat kuruluşlan MJ5veMI6,ilkkez parlamento tarafından denetlenmeye başlayacak. The Independent gazetesinin haberine göre Başbakan John Major, parlamentonun yeni döneminde istihbarat örgütlenni denetleyecek bir özel komisyon kurulacağını açıklayacak. Ancak habere göre özel komisyon. dünya çapında telefon konuşmalannı ve uydu haberleşmelerinı ızleyebılen GCHQadlııletışim merkezıru denetleyemeyecek. The Independent gazetesı GCHQ'nün denetimınden uzak tutulmasırun bu kuruluşun CIA gibi Amerikan kuruluşlanyla olan yakın ilişkisinden kaynaklandığını bildirdi. Çin'de sel: 72ÖIÛ • Dış HaberlerSenisi • Çin'de yaklaşık biraydır yağan şiddetli yağmurlar nedenıyle oluşan sellerde 72 kişının öldüğü ve 100 bin evin hasara uğradığı bildırildi. Devlet radyosu. biraydır ülkenin Inner bölgesinı etkisi altına alan şiddetli yağmurlarda, 15 bin hayvanın öldüğünü, 390 bin heİctarhk tanm alanının da su altında kaldığıru duyurdu. Çın'ın dığer bölgelerinde bu yaz meydana gelen ve 2 milyar dolardan fazla zarara yol açan sellerde, 380'den fazla kişı ölmüştü. NATO Konseyi toplanıyop •ATtNA(AA)-NATO Askeri Konseyi dönem toplantısının 13-16 eylül tarihleri arasında Yunanistan'da yapılacağj bildirildi. Atina'da verilen haberlere göre genelkurmay başkanlan düzeyindeki , NATO toplantısı kuzey Yunanistan'da Halkidiki yanmadasında bulunan "Porto Carras" otelinde gerçekleştinlecek. NATO ülkeleri genelkurmay başkanlannın toplantı öncesinde Türkıye'yi ziyaret edecekleri belirtiliyor. Milano Savcısı Di Pietro'nun başını çektiği temizlik operasyonunda yüzlerce kişi tutuklandı, 12 kişi de intihar etti a aıııaııvemuvorARZU ÇAKIR Italya'da bir buçuk yıldır su- ren yolsuzluk ve rüşvete karşı sert ve kararlı mücadele ülkenin en saygın politıkacılanndan ışadamlanna kadar yüzlerce kı- şinın koltuğunun devnlmesıne. skandallara adı kanşan 12 kişı- nin de intihar etmesine yol açtı. Milano Savcısı Antonio Di Pi- etro'nun 17 ay önce başlattığı "Teıniz Eiler" operasyonu inti- har skandallannın patlak ver- mesiyle kamuoyunda eleştirile- re hedef oldu. Italya'daki kimı yorumcular artık bır "savcı te- rörü"nden söz etmeye başladı Baa çevreler de savcılann, baş- vurduklan yöntemlerde "fazla ileri gjdip gitmediklerini'" tartış- maya açtı. İtalya'da yolsuzluk ve rüşve- te karşı ginşüklen kararlı mü- cadeleyle "iıiusal kahraman" haline gelen savcılar, geçen ay ülkenın saygın ıkı işadamının haklanndaki ağır suçlamalar nedenıyle intihar etmeleriyle güç duruma düştü. GizJi soruşturma Savcılar, haklannda yolsuz- luk yaptıklan ve rüşvet aldıkla- n yönünde ıddialar bulunan bakan, yerel poutıkacı. ışadamı ve bürokratlara yönelik suçla- malan önce gizli soruşturma çerçevesinde yürutüyor, daha sonra bu kişılcre haklanndakj iddıalan araştırdıklannı ve ıfa- delerine başvurulacağını bildı- riyor. Ifadeleri alınanlar arasında. kaçmasından veya dellileri yok etmesinden kuşku duyulanlar üç aya kadarj»özetim altında tutulabilıyor. Üç ayla sınırlı gö- zeüm süresi gerekli bulundu- ğunda uzatılabiliyor. Milano'da hakkında yolsuz- luk suçiamalan bulunan 850 ki- şiden 315'i üç aydan daha az sü- reyle gözeüm altında tutuldu, II "i ıse 100 günden bu yana ha- len cezaevınde bulunuyor. İtalya'da yolsuzluk ve rüşvet- te en çok adı geçen devlet kuru- VALLE I>AOST> îtalya'da yolsuzluk VENEDIK Anayoi, baraj, kanal, iman yapımında yoİKJzluk. Kufkulular arasında aslti otş&j&Mi bakanı Gıafini da Michais, «ski ulastırma bakanı Cario Bamini, Hırisflyan Damokmt Part yatküai Savanno Crtaristi de var. MONZA Huzurevteri, metro, Malpensa havaalanı, hastaneter, kanaüzasyon yapımında yolsuzluk. Vansı politikacı yuzlerca kışı gözatim altında. Korumaya abnan bolgatorda insaat, batadtyeyla i» yapan sirfcatlafdaki danâ doidurma cafısmaiannda yolsuzluk Onlarca ki$i hapiste Taramo Ûhfcl AT fonlan daflıtımında yotauzluk. Tüm bdga hûWm»« ûyateriıtJtuMu. - CAMPANIA Kamuya bina alım va salıtniannda, mal bildiriminda yoluızJuk. 50den fazlapoMilçacı ve devlet memuru tutuldu CALABRIA Kanfetme projaJari va »irfcat kurtarma iştemlerinda yolsuztuk. Kamuya biigisayar alımı, kamu insaatlannda yolsuzluk. Çok sayıda politikacı va iş adamı gözatim altında. CatanJa Yobuzfc* SoruşlumıaM PORTREIANTON1O DIP1ETRO İtalya'yıtemizliyor İtalya'da 17 ay önce yolsuzluk ve rüşvete karşı başlattığı mücadeleyle adeta ulusal kahraman haline gelen Milano Savcısı Antonio Di Pietro su üstüne çıkacak skandallann boyutunun bu denli geniş olacağını tahmin etmemişti. 43 yaşındaki Güney Italya doğumlu savcı "Temİz EUer" (Mani pulite) adını verdiği yolsuzlukla mücadele operasyonu çerçevesinde çok sayıda bakan, parti lideri, eski başbakan, yerel politikacı, bürokrat ve işadamının sorguya çekılmesıni ve gerekenlenn tutuklanmasını sağladı. Çıftçi bir aılenin çocuğu olan Dı Pietro öğrencilik yıllannda harçlığını çıkarabılmek için garsonluk. otopark bekçiliğj > aptı, benan istasyonlannda pompaa olarak çalıştı. 22\aşına geldiğinde Almanya'ya işçi olarak gitti ve bir yıl boyunca Göttingen'de bır çatal-kaşık fabrikasmda çalıştı. Di Pietro tekrarîtalya'yadönerek 1979yıhnda Milano'da hukuk eğıtimini tamamladı. 1981 'de savcılık ginş sınavını kazanarak bu yolda ilerleyerek 1987 yılında Milano Savası oldu. Cesur savcı Di Pietro'nun en büyük güvencesı, mesleki kanyerinde basamaklan çıkarken sırtını hiçbirzaman herhangi bir partiye dayamamış olması. Ancak son bir ay içinde yolsuzluk suçlamalanyla gözaltında bulunan bazı ünlü ışadamlannın intihar etmesı. Dı Pietro'nun ününe ve başansına gölge düşürdü. Artık kamuoyunda savcının başvurduğu yöntemlerin doğruluğu tartışılmaya başlandı. uesa hakkır luşu Komur ve Enerjı İşletme- leri ENI'nin eski genel müdürii Gabriele Caglari 134 gündür gözeüm altında tutulduğu Mi- lano'dakı San Vıttore cezaevin- de başına bir naylon torba geçi- rerek inuhar ettı. Caglian'nin intıhanndan haftalar öncesinde yazdığı aile- sme ve avukatlanna yönelik mektuplarda Mılanolu savcıla- ra ağır suçlamalarda bulunu- yordu. Gabriele Cagliari'nın mektuplannda "Soruşturma ışkence amacıyla kullanıyor" diyerek kendısinin 45 gündür ıfadesinın alınmadığını ve hüc- resınde "unutulduğunu" belır- tiyor. Cagliari'nin intıhanndan yalnızca üç gün sonra da İtal- >a'nın en ünlü işadamlanndan Raul Gardini ülkenin en büyük tanm işletmelennden Feruzzi'- nın başkanı olduğu donemde siyasi partilere milyonlarca liret değennde rüşvet vermek suçla- masıyla karşı karşıya bulunu- savalan cezaevini, pisikolojik yordu. Eski yardunasının orta- >a dtuğı ıddialar üzerine savcılık Gardıni'nın ifadesine başvuracağını bildirmiş ve ünlü ışadamı, hakkındakı suçiama- lan hazmedemeyerek başına sıktığı bir kurşunla intihar et- mıştı. Geçen hafta ise Palermolu ışadamı Guiseppe Magro'nun dairesırun penceresınden at- layarak intihar etmesıyle geçen yıl başlatılan "Temiz Eller" operasyonu çerçevesinde hak- kında suçlama bulunanlar ara- sında intıhar edenlenn savısı 12'yeçıktı Soruşturmalar sıra- sında iki kışı de kalp kHzınden öldü. Tüm bu "yolsuzluk intiharla- n" 17 aydır başanyla yürutülen "temız Eller" operasyonuna gölge düşürdü. Temiz Eller operasyonu kapsamında arala- nnda 5 eski bakanın da bulun- duğu 151 mılletvekili ve binler- ce işadamı ve yerel politikacı hakkında soruşturma açılmış. yüzlercesi de tutuklanmıştı. İtalva'da yıllardır herkesio bıldiğı, ancak kimsenin üstüne gitmeye cesaret edemediği yol- suzluk ve rüşvet batağının de- rinhği 17 Şubat 1992 yılmda Milano'da "ufak çaplı" bir rüş- vet olayının ortaya çıkmasıyla boy verdi. Milano'da bir düşkünler yur- du ydneticısı olan Sosyalist Par- tı üyesı Mario Chiesa'nın yur- dun temizlik işlerini -üstlenen şirketlerden yüzde 10 rüşvet al- dığı, sevgilisi uğruna boşadığı eski kansı tarafından ortaya aülmışü. Eski eşi ve çocuklan- na nafaka ödemeyi reddeden Chıesa hakkında soruşturma yapılıruş ve temizlik şirketinin yöneticisine kadar varmıştı so- ruşturma. Luca Magni admdaki şirket yönetıası, sava Di Pietro'yla iş- bırliğı yaparak numaralan ön- ceden tespit edilen 7 milyon li- reti (yakJaşık 50 milyon TL) Chiesa'ya verirken suçüstü ya- kalandı. Mario Chiesa tutuk- landıktan sonra yaptığı açıkla- malannda alınan rüşvetlerden bır bölümünün Sosyalist Parti Genel Sekreten Bettino Crajd'- nin banka hesabına yatınldığı- nı belirtti. Çorap söküğii gibi Mano Chiesa'nın tutuklan- masıyla yolsuzluk ve rüşvet skandallan çorap söküğü gibi teker teker ortaya çıkmaya baş- ladı. İtalya'da 7 kez başbakanlık ve 33 kez bakanlık koltuğunda oturmuş Hıristiyan Demokrat Partı'nın eski genel başkanı Gi- ulio Andreottinin rüşvet almak, cinayete azmetürmek ve maf- yayla yakınlığı bulunmak suç- iamalan nedeniyle mılletvekili dokunulmaağı kaldınldı. Sos- yalist Paru'run eski genel sekre- teri Bettino Craxi partisine ya- sadışı yollardan para sağlamak ve zimmetine geçirmek suçia- malan nedeniyle görevinden iti- faetti. Bundan öncekı Giuliano Amato başkanbğındanki hükü- metten 5 bakan ısüfa etmek zo- runda kaldı. Cario Azeglio Ci- ampi başkanlığındakı yenı ka- binede ise iki bakan hakkında soruşturma başlatüdı. Ülke ge- nelinde yüzlerce yerel yönetici, parti üyesi ve bürokrat hakkj- nda soruşturmalar yürütülü- yor. Milano Savası Antonio Di Pietro'nun İtalya'da 17 ay önce başlattığı temizlik operasyonu halen sürüyor. Ancak gözlem- ciler, operasyonun hızının inti- har olaylan karşısında ortaya atılan suçlamalar nedeniyle ke- silebileceği belirtiliyor Temiz Eller operasyonuna takıfanfar 5 bakan, 3partilideri koltuğunuyitirdi Dış Haberler Senisi - İtalya'da devletin en üst kademelerine kadar bulaşan yolsuzluk ve rüşvet skandallan Milano Savcısı Antonio Di Pietro'nun 17 Şubat 1992'de başlattığı "Temiz Eller" operasyonu sayesinde tek tek ortaya çıkmaya başladı Bugüne kadar hakkında soruşturma yürütüldüğü açıklanan 5 bakan, 3 parti genel sekreteri, yerel politıkacı ve bürokrat görevınden ıstifa etti İtalya'nın ünlü işadamlanndan ikısi, haklanndaki suçlamalar nedeniyle intihar etmeyolunu seçti. Yolsuzluk ve rüşvet olaylannda adı geçen tanınmış kişilerden bazılan şöyle: Adalet Bakanı: Claudio Martelli (İstifaetti). Sağlık Bakanı: Francesco De Lorenzo (İstifa ettı). Maliye Bakanı: Giovanni Goria (İstifa etti). Tanm Bakanı: Gianni Fontana (İstifa etti). Maliye Bakanı: Franco Revıglıo (İstifa etti). Sosyalist Parti Genel Sekreteri: Bettino Craxi (Isufa etü). Liberal Parti Genei Başkanı: Renato Altissimo (İstifaetti) Liberal Parti Başkan Yarduncsı: Attilio Bastranını (Tutuklandı) ESl Genel Müdürû: Gabriele Cagliari (İntihar etti). Feruzzi Genel Müdürü: Raul Gardini (İntihar etti). AS Roma Kulfibü Başkanı: Guiseppe Cıarapıco (Tutuklandı). İşadamı: Guiseppe Magro (İntiharetti). ttaiyanlar yolsuzhıklara adı kanşan sosyalist Bettino Craxi'nin dokunulmazlığının kaldınlmaniasını protesto ederek liderin cezaevi giysili maketini sokaklarda taşıdı. GüneyKore'de temizHkbaşladı Dış Haberler Senisi - Gu- ney Kore, son zamanlarda yolsuzluk skandallanyla çal- kalanan başka bir ülke. Hükumetin geçen hafta üst düzey kamu yönetialerinin en geç eylül ayına kadar mal be- yanında bulunmasını istemesi üzenne 77 bürokrat istifa etti. Bu olaydan bırkaç gün son- ra ülkedeki yolsuzluk zinciri- ne bır yeni halka daha eklen- dı. Yolsuzluk soruşturmasını yürüten komisyon üyesi Lee Chung-Bom görevını kötüye kuilandığı gerekçesiyle dün görevinden alındı. Güney Kore hükümetı söz- cüsü. Başkanlık Sekreteri Lee Chung-Bom'un yasal bir da- vada çok yüksek bir ücret al- ması üzerine ahlaki nedenlerle istıfaya zorlandığmı açıkladı. Chung-Bom'un mayıs ayı- nda ele aldığ yasal bır da- vadan 1.23 milyon dolar avu- katbk ücreti aldığı bildirildı. Kore Barolar Birlıği Başka- nı Lee Sae-Jung, Chung- Bom'un kurallançiğnemesıne ızin verilemeyeceğinı, avukat- lann hükümet adına çalışma- ya başladıktan sonra kanunu uygulamaya yetkilen olmadı- ğıru açıkladı. Kore Devlet Başkanı Kim Young-Sam'in devlet başkanı olduktan son- ra görevinden aldığı ikinci üst düzey bürokrat olduğu belir- tildi. Yeni hükümet tarafın- dan kurulan Sağlık ve Sosyal İüşkıler Başkanı Park Yang- Sill ıse sahıp olduğu hastane- nin vergisini ödemediği ve vergi kaçakçılığı yaptığı ge- rekçesiyle daha önce istifa et- meye zorlanmıştı.Kim Yo- ung-Sam görev başına geldıği şubat ayından bu yana yol- suzluğa karşı büyük bir müca- dele başlatması üst düzey bü- rokratlarda büyük rahatsızlık yaratmış durumda. Öte yandan hükümeti iki eski Devlet Başkanı Chun Doo-Hwan ve Roh Tae-Woo hakkında soruşturma baş- lattı. 1979 yılında askeri darbe yapan Chun Doo-Hwan 1980-88 yıllan arasında Roh Tae-Woo ise 1988-93 arasın- da devlet başkanlığı yapmıştı. İspanya'daki yolsuzluklar yüzünden Sosyalist Parti son seçimleri ancak kıl payı kazandı SkandallarBaşbakanGonzalez'iyıpratb • İspanya'da yolsuzluk skandalı başbakan yardımcısı Alfonso Guerra'nın kardeşinin Sevilla'daSiemens şirketinden rüşvet aldığınınöne sürülmesiyle başladı. Dış Haberler Senisi - İspan- ya'da Başbakan Felipe Gonza- lez'in sosyalist hükümetini sar- san ılk yolsuzluk bombası 1990 yılında Sevilla'da patladı. Baş- bakan Yardımcısı Aifonso Gu- erra'nın kardeşi Juan Guerra, Sevilla'da birhükıimet temsılci- lığı dairesini yasal dayanağı ol- madan kullanarak iş takipçılıgi yapmış ve aldığı komisyonlarla köşeyı dönmüştü. Ayncahklı bır kardeşin köşe dönmelerinın yankılan geçme- den, 1991 yilında ıkınci bır yol- suzluk açığa çıkanhyordu: Sos- yalist Parti'nın 1989 genel se- çımlenndekı giderlerinin kar- şılanması için yasal olmayan Sosyalist Başbakan Gonzalez y obuzluk iddialan nedeniyle haziran ayındaki seçimlerde zoriandı. yollardan partiye parasal ola- naklar sağlanması.Parti mıli- tanlan Filesa adında bır danı- şmanlık şirketı kıırmuşlar Fı- Icsla. "hayali danışmanlık bilgi- leri"ni bankalara ve şirketlere satıyor, kazandığı gelirle de PSOEnin borçlannı ödüyor- du. Böyleçe Filesa'nın 80 milyar lıralık bir kaynak topladığı id- diaedıldi. Binlerce dosya Elbette ki bankalar ve şırket- ler, bu iyılıklen karşılığında hü- kümettcn gerekli polıtikalann uygulanmasını ya da ihalelerin kendilerine verilmesıni bekli- yorlardı. Savanın elinde binler- ce dosyabk bir soruşturma vardı. Erken seçun karan ve parlamentonun feshedilmesiy- le. soruşturma savcının yetki- sinden çıklı ve durduruldu. Yine de bu ..nda Felipe parti- nın iki mali yetkilisıni görevle- nnden almak zorunda kaldı. İspanyol Sosyalist Partisi'nin ('F'SOE) bir başka yolsuzluğu ise Almanya bağlantılı ıdi. Simens'ten komisyon Madrid-Sevilla arasında ge- çen yıl servise başlayan hızlı tren ya da "uçan rrenlerin" elektrik donanımının Siemens şirketine venlmesinin sağlanması karşılığında Siemens, yine eski parti militanlannın kurduğu bir şirkete tüm ihale üzerinden yüz- de 2 komisyon veriyordu. Bu paranın da bir kısmının partiye gittiği iddia ediliyor. Öte yandan Devlet Demir- yollan'nın başkent Madrid ya- kınlanndaki bir derniryollannı finanse edebilmek için arsa ahp satüğj ortaya çıkü. Bu olay da Sosyalist Partisi'nin yıpranma- sınd'a rol oynayan skandallar- dan birini oluşturdu. Sosyalist Başbakan Felipe Gonzalez, haziran ayında yapı- lan seçimleri ancak kışisel kariz- ması ile kılpayı kazanabtldi.