Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
fl AĞUSTOS1993 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI 11
Termal kamera
Italesi Asetean'da
•ANKARA(AA)-Milli
Javunma Bakanhğı'nın 65
tdet gece görûş sistemleri
termal kamera) ihalesi
•onuçlandı. Bakanlık
arafından mayıs ayında
ıçılar. ihaleyi
Vselsan-ABD'li Texas
nstruments grubu kazandı.
haleye aynca Testaş ile İsrail
trubu da teklif getirdi.
îüyük bölümü Güneydoğu
j\nadolu Bölgesi'nde
lcullanılacak olan termal
eameralann tamamı yıl
sonuna kadar Milli Savunma
îakanhğı'na teslim edilecek.
vlSB'nin istedıği normlarda
imal edilecek olan 65 adet
termal kameralann bir
bölümü Aselsan tarafından
; mal edilirken, imalaün geri
calan bölümü ise ABD'H
Irma tarafından
rerçekleştirilerek Aselsan
esislerinde monte edilecek.
İmatatsanayH
anketi
•ANKARA (AA)-Üçayhk
i malat sanayii eğitim anketi
: ionuçlanna göre bu yılın
! ıisan-mayıs-haziran aylannı
capsayan 2. döneminde,
üretim değeri ağırlıklı
kapasite kullanım oranı
yüzde 78.4 olarak açıklandı.
Bu rakam geçen yıl 2.
jiönemde yüzde 74.9
olmuştu. Devlet fstatistik
Ensütüsü'nden yapılan
İçıklamaya göre bu yıhn 2.
öönemınde tam kapasite ile
(ahşmama nedenleri; yüzde
f8.3 iç pazarda talep
yetersızliğinden, yüzde 20.9
dış pazarda talep
yetersizliğinden, yüzde 4.4
mali imkansızlıklardan,
yüzde 2.1 ithal mallarda talep
yetersizliğinden, yüzde 5.3
yerli mallarda hammadde
yetersizliğinden ve yüzde 4 de
ışçilerle ilgili meselelerden
kaynaklandı.
hftalPVCyerliyi
• GAZİANTEP(AA)-
PETKİM'in yakınmalara
peden olan satış sistemini
değiştirmesine rağmen
plastik sanayicileri, daha
ücuz olması nedeniyle ithal
PVC'yeyöneldi. Gaziantepli
plastik sanayicileri Muzaffer
jtalelioğlu ve Faruk
Altıntuğ. PETKİM'in
PVC'ye ayda en az iki kez
; am yaptığını, yılbaşında 6
I )in 400 lira olan PVC'nin
I iya tının son zamla 9 bin 921
] iraya yükseldiğini söylediler.
plfet kurtarılıyor
• GAZİANTEP(AA)-
Gaziantep'in Nizip ilçesinde
1995 yıünda sabun ve
jeytinyağı üretimi için
kurulan, sermaye yetersizliği
ionucu bir şüre önce üretime
ira verilen Ülfet AŞ
kurtanhyor. Şermayesinin
yüzde 50'si Ziraat
i îankası'na. yüzde 49'u
IJanayive Ticaret
liakanhğı'na bağlı birliklere,
;niizde biri de özel teşebbüse
ı ût olan yılda 9 bin ton sabun,
9 bin ton zeytinyağı üretim
kapasiteli işletme, üç aydır
kapalıbulunuyor.
'ATtoptenüsı
ekündeolabilir'
•Ekonomi Servisi- Belçi-
Maliye Bakanı çarşamba
günü yaptığı açıklamada
Avrupa Topluluğu'nun
Avrupa Para birliği için
yapacağı zirve toplantısının
ekımayında
gerçeldeşebileceğini söyledi.
Üci aşamah gerçekleşek
toplantının ikinci aşamasının
aralık ayında Brüksel'de
yapılabileceğini sözlerine
ekledi. Bu toplantıda ele
alınacak başlıca konu ise
Avrupa Merkez Bankası
projesine geçiş olacak.
Yabancı sermaye
ögisiz
•ANKARA (AA) - Yabancı
sermaye izinlennde gerileme
aürüyor. Yılın ilk yedi ayında
verilen izinlerin tutan, geçen
ydın aynı dönemine göre,
yaklaşık yüzde 20 daha
düşük düzeyde gerçekjeşti.
Ocak-temmuz döneminde
toplam 858.6 milyon dolarhk
yabancı sermayeye izin
verildi.
Almanya
canlamyor
•BONN (AA) - Almanya
Ekonomi Bakanı Guenther
Reexdrodt, Alman
ekonomisinin 2. Dünya
Savaşı sonrasının en şiddetli
durgunluk döneminin
sönuna geldiğini ve yakında
yeniden canlanmaya
başlayacağını söyledi.
Reexdrodt, ekonominin
riüyümesi hızlanıp, enflasyon
öranı düşerken, işsizlik
oranının yükseleceğtni
belirtti.
Maliye kamu harcamalannı kısmak için Bütçe hazırlama tekniğini değiştiriyor
Kaı ııııdaharcamareforıııııEkonomi Senisi - Hükümet gelir re-
formundan sonra kamu harcamalan-
nm kjsılması konusunda da reform yap-
maya hazırlanıyor. Maliye Bakanı
İsmet Attila, harcamalann kontrol altı-
na almması için 1994 yılında bütçe tek-
niğini değiştireceklerini açıkladı. Buna
göre kamu kuruluşlannın ödenekleri
geçmiş yıUar dikkate ahnmadan o yıla
ilişkin projelerine göre belirlenecek. Ba-
kan Attila, bu yöntemle bazı harcama
kalemlerinin tamamen ortadan kalka-
cağını söyledi.
Kamu kuruluşlanna gönderilen bir
yazıyla 1994 yıh harcamalannın tek tek
belirleneceğini anlatan Maliye Bakanı,
yeni bütçe tekniği konusunda şu bilgiyi
verdi:
"Şimdiye kadar kuruluşlara bir y ıl ön-
ceki harcarna miktarı enflasyon oranında
arttınlıp ödenek tahsis ediliyordu. Sıfır
"Bu düzenJeme vergi hizmetlerinin,
vergi konusunda eğitilnûş, konusunda uz-
man elemanlarca yapılması amaçlan-
maktadır. Vergi memuru, eğitimi, yerleş-
tirilmesi, görev, yetki ve sorumluluklan
ile mali hakları kanunla belirlenıniş özel
hizmet suufında yer alan memur olacak-
tır."
TEMEL İLKELER -Bakan Attila,
vergj kanunlannda >ine kanunla yapı-
daha sağhkh çahşır hale getirecektir.
• Mükerrerliği önlemek amaayla,
emekliler dışındaki gelir gruplannın
vergi iadesi uygulaması kaldınlacak.
• Bu uygulama nedeniyle ücretlilerin
gelir kayıplannı önlemek üzere ayırma
kuramı çercevesinde özel indirim mik-
tarlan yükseltilecek.
• Bağış ve yardımlann vergilendiril-
miş kazançlar üzerinden yapılması ilke-
M.^ r Maliye Bakanı İsmet
Attila, vergi reformundan
sonra kamu harcamalannda
da reform yapacaklannı
söyledi. Bakan, 1994 yılı
bütçesinde hazırlama
tekniğinin değişeceğini
açıkladı.
tabanlı bütçe de denilen yeni teknikte ise
bir önceki vıl harcamaları dikkate alın-
mavacak. Ödenekler saptanırken her şey
sil baştan değerlendirilecek. Kuruluştan
ilgili yılda yapması gereken acil harca-
malar sorulacak ve bunlar tek tek ele alı-
nıp değerlendirilecek. Gerekirse reddedi-
lecek."
Bakan Attila AA'ya yaptığı yazılı açı-
klamada da vergiye ilişkin düzenlemele-
rin kanunla gerçekleştirileceğini belirte-
rek "V ergi sisteminin kişilerin her türhl
gelirini kavrayan, ödetne gücü yüksek
olandan daha fazla verginin aundığı, geti-
risi yüksek bir düzeye kavuşrurul/nası el-
bette ki yasal düzenlemelerle gerçekleşti-
rilecektir. Yoksa kamuoyuna yanlış bir
şekflde yansıtıldığı gibi kanun gücünde
kararnamelerle vergi düzenlemesi >a-
pümamaktadır"dedı.
Bakan Attila. yeni düzenlemeler çer-
cevesinde, mali hizmetler sınıfı oluştu-
rulacağını kaydederek şunlan söyledi:
lacak değişikliklerin ilkelerinin de ana
hatlan şöyle sıraladı:
• Gerçek kişilerin vergilendirilme-
sinde tam üniter sisteme geçilecek. Kay-
nağı ne olursa olsun bütün kazançlar
Gelir Vergisi Beyannamesi ile beyan
edilecek, istisna ve muafıyetler beyan-
name üzerinde uygulanacak.
• Ücretliler dahil gelir elde eden her-
kes beyanname verecek. Belli harcama-
lann belgelendirilmesi koşuluyla beyan-
name üzerinde matrahtan indirim sağ-
lanacak. Bu uygulama belge düzeninı
si benimsenmiştir. Bu çerçevede dernek
ve vakıflara yapılacak bağışlann mat-
rahtan indirimine sınırlama geurilecek.
• İşletme faaliyetleri ıle ilgili olma-
yan araç giderlerinin indirimine sınırla-
ma getirilecek.
•Amortisman uygulamasında AT
ülkeieri sistemine uyum sağlanacak.
• Her mükellefin bir mali danışman
hizmetinden şararlanması sağlanacak.
ETKİK SİSTEM - Yeni düzenle-
melerin vergi sistemini daha etkin, ve-
nmli ve adil kılacağmı sa\unan Attila,
şöyle dedi:
"Vergi duzenlemelerinin amacı iki
önemli başlık altında toplanabilir; birisi
vergi idaresinin etkinleşririlmesi, ikincisi
ise vergi sisteminin kişilerin her türlü geli-
rini kavrayan, ödeme gücü yüksek olan-
dan daha fazla verginin alındığı, getirisi
yüksek bir düzeye kavusturulmasıdır."
VERGt İDÂKESİ - Bakan Attila,
hazırlanmakta olan Kanun Gücünde
Kararname ile vergi idaresinde yapıla-
cak düzenlemeleri de şöyle anlattı:
"Bölge örgûtlenmesiyİe, gelir idaresi-
nin bilgisayar ve istihbarat alanındaki
merkezi u>gulamaları bölgelere taşına-
rak bilgi kaynağında izlenecek ve vergi-
lendirme anııtda kullanma oJanağı yara-
tılacak.
Denetimin bölgesel örgûtlenmesiyİe de
dağınık ve mahalli etkilerle verimliüğini
>itirmiş mahalli denetim gücü bölge dü-
^ ı m d i y e kadar
kuruluşlara bir yıl önceki
harcama miktan enflasyon
oranında arttınlıp ödenek
tahsis ediliyordu. Yeni
teknikte ise bir önceki yıl
harcamalan dikkate
alınmayacak.
zeyindeveniden toplanarak, sektörel baz-
da vergi incelemeleri yapacak bir yapıya
kavuşturulacak.
Kurulacak olan Vergi Dairesi Başkan-
lıkları vergi dairelerini çevrelerine hâkim,
rüm mükellefleri izleyebilir ve mükellef-
lerin vergilendirmeyle ilgili rüm işlerinin
birJrildiği daireler haline getirecek."
VERGİ POLİSt - Bakan Attila,
üzerinde detaylı çalışmalar yapılan Ver-
gi İstihbarat Teşkilatı (VİT) hakkında
da şu bilgileri verdi: "Vergi idaresinin
vergilendirme sırasında sadece kayıtlara
intikal etmiş büyüklüklerle yetinmesi
vergi etkinliğinde önemli zayıflık oiuştu-
ruyor. Kayıt dtşı ekonomik faaliyetleri
izleyen ve vergi yönetimine sürekli veri
sağİayacak bir örgut vergi idaresinin et-
kinliğini çok arttıracaktır. Bu birimde
çaltşan elemanlar Polis \azife ve Selahi-
yetleri Kanunu'nun emniyet görevlilerine
tanıdığı bazı haklardan vararlanacak ve
yetkilerini kullanacak."
Pamuk destekleme sisteminin değişmesi ihracatçıyı sevindirdi
Tekstil ihracatuıın önü açıldı
DENİZ ŞAHİN
Tekstil ve konfeksiyon ihra-
catçılanna göre pamukta prim
sisteminin getirilmesiyle sektö-
rün önündeki tüm engeller
kalktı. Tekstil ihracatırun
1994de 10 milyar dolarbk he-
defı yakalaması bekleniyor.
Toplam ihracatın yüzde 40"-
ını gerçekleştiren tekstil ve kon-
feksiyon sektörleri yılın ilk yan-
smdaki duraklamaya karşın,
pamuk ahm sisteminin değişti-
rilmesi ve açılacak ihracat pa-
keti sayesinde yılın son yansına
umutlu başladî.
Bir önceki yıl 5.4 milyar do-
larhk ihracat gerçekleştiren
tekstil ve konfeksiyoncular, yı-
hn ilk yansında, tekstil ihracatı-
nın yüzde 5 gerilemesi konfeksi-
yon ihracatında da ancak yüz-
de 8'lik bir arüş sağlanmasıyla
2.1 milyar olarak gerçekleşen
ihracat rakamı üzerine umut-
suzluğa kapılarak "Bu yd taş
çatlasa ihracat 5.5 milyar dolar
olur" diye düşünmeye başla-
mıştı.
10 milyar dolar
Son gelişmeler üzerine bu
olumsuz beklentilerini terkeden
sanayiciler, yıl sonuna kadar
tekstil ve konfeksiyon ihracatı-
•Oğuz,
sağlanacak olumlu
şartlann devam
etmesi halinde 10
milyar dolarhk
ihracat hedefınin
önümüzdeki yıl
yakalanabileceğini
söyledi.
İTKtB Başkanı Okan Oğuz
nın 6-6.5 milyar dolar çıkabile-
çeğini hesaplamaya başladı.
İstanbul Tekstil ve Konfeksi-
yon İhracatçı Birhkleri Başkanı
Okan Oğuz, pamuk ahmlann-
da destekleme pnmi sistemine
geçilmesiyle birh'kte iplik ve ku-
maş fıyatlannın geçen yıl ger-
çekleşen düzeyde kalması im-
kanının doğduğunu, diğer şart-
lann da yerine gelmesiyle bu yıl
sonunda sektör ihracaunın
6-6.5 milyar dolar düzeyine çı-
kabileceğini söyledi. Oğuz, sağ-
lanacak bu olumlu şartlann de-
vam etmesi halinde 10 milyar
dolarhk ihracat hedefınin önü-
müzdeki yıl yakalanabileceğini
belirtti.
Tekstil ve konfeksiyoncula-
nn bugüne kadar birlikte mü-
cadele vererek dünya fiyatlann-
dan pamuk alma imkanma ka-
vuştuklannıanlatanOğuz"Baş-
taki dayamştnamızın devam et-
• mesi halinde. konfeksivona en
büyük destek iplik ıe kumaştan
geîecek. Tekstil sektöriinün fi-
yatları sabit tutmasını bekliyo-
ruz" dedi.
Pamuk ahmlannda destekle-
me primi sistemine geçilmesiy-
le. ucuz pamuk alma imkamna
kavuşan sanayicilere ihracat
paketiyle yeni imkanlar sağla-
nacak. Hazine'nin halen üze-
rinde çalıştığı ve uygulamaya
konması beklenen ihracat pa-
ketinde şu teşvikler yer alıyor:
İhracat paketi
• Navlun primi ödemelerin-
de mesafe kısıtlaması ve bürok-
ratik engeller kaldınlacak.
Daha önce 3 bin 500 kilometre
ötesi için uygulanan havayo-
lunda yüzde 100, gemide yüzde
6O'hk navlun primi yerine, ton
başına navlun iadesi sistemine
geçilecek.
Mesafe sınırlaması da
kaldınlarak kotalı ürünler
dışında hangi ülkeye giderse
gitsin tüm konfeksiyon ve teks-
til ürünleri için navlun primi
ödenecek. Prim ödemesi için sa-
dece gümrük çıkış belgesi yeter-
li olacak.
• Ejumbank kredilerinin fai-
zi 10 puan düşürülerek yüzde
36"ya çekilirken ödeme süreleri
de 120günden 180güneçıkartı-
lacak.
• Amerikan kargo şirketı
UPS ile yapılan anlaşmaya gö-
re ihracatçılar taşıma ücretinin
yansım karşılayacak. Kalan
yansı devlet tarafından ödene-
cek.
Danıştay, tanm arazisine fabrika kurulmasına izin veren maddeyi iptal etti
Toyotasa9
nın iıışaatıdurabilirEkonomi Servisi- Sabancı'nın Toyotasa
yatınmı tehh'keye girdi. Danıştay, tanm ara-
zisinde fabrika kurulmasına izin veren yönet-
melik değişikh'ğıni iptal etti.
Toyotasa yetkilileri karann henüz kendile-
rine ulaşmadığını söyledi.
Toyotasa yatınmını durdurmak için Zira-
at Mühendisleri Odası tarafından açılan da-
vayı sonuçlandıran Danıştay karan, mahyeti
4 tıilyon lirayı bulan Toyotasa Otomobil
Fabrikası inşaatının durduruhnasını günde-
me getirdi. Gelecek yılın temmuz ayında de-
neme üretimine geçmesi planlanan fabri-
kanın 1994 sonunda bitirilecek inşaatında
bugüne kadar kapalı alanlann bir bölümü ta-
mamlanmış ve makine montajına başlanmış-
u.
Ziraat Mühendisleri Odası(ZMO)'nın,
tanm alanlannın tanm dışı amaçla kullanıl-
masına dair yönetmelikte 1 -4. sınıf tanm top-
raklannda entegre uçak-gemi ve otomotiv
yatınmı yapıhnasına olanak tanıyan 8. mad-
de değişikliğinin iptali için açtığı davada,
Danıştay 10. Dairesi söz konusu maddenin
iptali yönünde karar verdi.
Sabancı Holding'in Toyota iie birtikte
Adapazan Ovası'nda 1. sınıf tanm toprağma
otomobil fabrikası kurma girişimi üzerine,
ZMO, temel atma törenine ihtiyati tedbir ko-
nulması için Sakarya Valiliği ve Ashye Hu-
kuk Hakimliği'ne başvurmuştu. Bu başvuru-
lann reddedilmesi üzerine 3 Arahk 1991 "de
Danıştay'a dava açmıştı.
ZMO'nun dava dilekçesrıde, Türkiye'nin
tanm alanlannın ancâk yüzde 10'unun sula-
nabıldiğine dikkat çekilerek şöyle denilmişti:
"Hızla artan nüfusu beslemek, ihracat gelir-
1994 ydında bitirilmesi planlanan fabrikada makine montajı başlamıştı.
lerine katkıda bulunmak ve sanayive kaynak
aktarmak görevierini üstlenmiş olan tanm ke-
sûninin en vazgeçilmez ihtiyacı olan verimli
arazilerin gerçek dışı 'alternatifsizlik' iddia-
ları\la tanm dışı amaçlara tahsisi, toplumun
geleceğini tehlikeye atmak anlaraına gelmek-
tedir. Yüzde 9O'ı sulanamavan tarun alan-
lannın içinde uygun alan biılama\ıp, yüzde
10'luk sulanabilir alana vönebne zonınluluğu
hiçbir şekilde kabul edilemez. Llke çıkarlarma
ve bilimsel gerçeklere aykırı olan yönetmeiik
değişikliği. toplumun ortak ve uzun »adeli
yarannı gözeten değil. yatırun maliyetini dü-
sûrmck gjbi yatınmcının kısa »adeli yarannı
gözeten bir yaklaşunın ürunüdur."
Danıştay 10. Dairesı'mn 30 Haziran 1993'-
te verdiği kararda. Anayasa'nm 45. maddesi-
ne göre tanm topraklan, çayır ve meralann
amaç dışı kullanılmasını ve tahribini önleme-
nin devletin görevi olduğuna dikkat çekildi.
Tanm ve Kö> İşleri Bakanhğı'nın tanm alan-
lannın tanm dışı amaçla kullanılmasına yö-
nelik tahsis yaparken kamu yarannı gözet-
mesı gerektıği belırtilen kararda şöyle denildi:
"Zaten sınırlı olan sulanabilir veya sulama-
ya açılacak arazilerin sana>i vahnmlarına
feda edilebilecek tarzda ve altematif alan bulu-
namaması gibi belirsiz bir ifadeyle tanm dışı
kullanıma tahsisinin kamu >arari)la bağ-
daştınlmasına olanak bulunnıamaktadır."
Pamuk prımı
Uretici
endişeli• Tariş Genel Müdürü
Oğuz Oyan, sistemle ilgili
aynntılann henüz
açılmadığını vurgulayarak,
"Prim sistemine yeterh'
hazırlıklar yapılmadan
geçilmesinin sıkıntılan
olacaktır" dedi.
MERÎHAK
İZMİR- Pamukta uygula-
maya konulan prim sistemini
tüccar olumlu, üretici kaygılı
karşıladı. 2 >ıldır sistemin değiş-
mesi amaayla çahşan tüccar.
Türkiye'dekı pamuk fıyatının
dünya pamuk fiyatlanyla den-
geleneceğı göriişünde. Buna
karşın üretici. prim sistemine
hiç bir alt yapı haarhğı yapıl-
madan geçilmesinden endişe
duyuyor.
Tariş Genel Müdürü Oğuz
Oyan, sistemle ilgili aynntılann
henüz açılmadığını vurgulaya-
rak. "Prim sistemine yeterli ha-
arlıklar yapümadan geçilmesi-
nin sıkıntılan olacaktır" dedi.
İzmir Tipret Borsası Başka-
nı Hasan Özmen. sıstemi bir re-
form olarak değerlendırdi. Öz-
men, "Bu sistem köylü ve üreti-
ciden çok tekstil ihracatçılaraun
dış pazardaki fîyat koşullanna
uyum sağiayabilrneleri için geti-
rildi. Köylü için değişen birşey
yok" dedi.
. Ege îhracatçı Birlikleri Teks-
til İhracatçılan Yönetim Kuru-
lu Üyesj ve İzmir Ticaret Odası
Meclis Üyesi Erdem özsoy, sis-
temin 2 yıldır savucusu olduk-
lannı ve uygulamaya sokulma-
sını olumlu bulduklannı söyle-
di.
Tariş Genel Müdürü Oğuz
Oyan. prim sisteminin nasıl uy-
gulanacağı konusunda aynntı-
lann henüz belh' olmadığmı bil-
dirdi. Oyan. "Prim sistemine ye-
terli hazuiıklar yapılmadan ge-
çilmesinin sıkıntılan olacaktır.
Umanz alınacak önfemlerie
kaygılanmız azabr" dedi.
Türkiye Ziraatçılar Derneği
Başkanı İbrahim Yetkin. siste-
me temelde katümalanna kar-
şın hiç bir tedbir ahnmadan,
yapısal sorunlar çözülmeden
uygulamaya konulmasını eleş-
tirdi. Çiftçinin bu uygulamada
ezilen kitle olacağını öne süren
Yetkin, temelde rekabeti geti-
ren uygulamamn küçük üretici
üzerinde olumsuzluklara yol
açacağını kaydetti. Yetkin.
"Prim sisteminde betirli bir hak-
sızlık olacaktır. Bu sisteme göre
7 bin 500 liradan pamuğunu sa-
tanla 5 bin 750 lira satan arasın-
daki yapı dengesizlik gerirmiyor
mu?"dedi.
Yetkin, şöyle konuştu:
"Fiyatı üretici mifusun yüzde
3'ü belirleyecek. Onun dışında-
kiler buna uyacak. Buna karşı-
yız. Bu sistem Almanya ve
Fransa'da tamam. Burada hayır.
Küçük üreticinin tasfiyesinin >a-
vaş yavaş gerçekleştiriunesidir.'"
IŞÇEVEV EVRENINDEN
ŞÜKRANKETENCt
Bizim Başbakanımız Cesur!
Bugün gelin birlikte, oyunda, entrikada, TV dizilerine
taş çıkartacak bir senaryo yazalım.
Bir çalışma masası; üzerinde dosyalar, telefonlar. Ar-
ka duvarda kocaman bir Türk-lş amblemi. Masada otu-
ran, yüzü görünmeyen başkan, bir gazeteci ile görüşü-
yor. Bomba haberi; Jaguar'ı duyuruyor. Bir sonraki sah-
nede, Türk-lş parkında üzeri örtülü Jaguar'ın fotoğ-
rafının çekilmesine yardımcı oluyor.
Oyun hızlanıyor. Kamuoyu, Jaguar olayının peşinde.
Maden işçisinin kaderini belirleyecek planlar kapı arka-
larında hazırlanıyor. Madencinin yüzü artık kömür kara-
sı olmayacak. Madenciler pantolon dikecek. Buna; hep
beyaz giyinen, çok güzel, çok cesur Demir Leydi Başba-
kanımızın çok isabetli olarak karar verdiği anlatıhyor.
"Insanca yaşama ücreti, madenler kapatılmasm" di-
ye sadece Türkiye'nin değil, dünyanın en güçlü direniş-
lerinden, en büyük yürüyüşlerinden birini yaratan ma-
den işçileri, bu senaryonun saşkın figüranlan; o büyük
direnişlerinde de, gösteriş için en önde yürüyen bazı
sendikacılar ve politikacıların, perde arkasmdan nasıl,
niçin oyun oynadıklarını bir türlü anlayamamışlardı. Bü-
yük direnişlerinin ardından, oradan buradan gelen dar-
belerle iyice hırpalanmışlardı.
Sözleşmelerinin imzalanmasında oyalama ile ilk
oyun hükümetten gelmiş; başarının hazzı, onuru örse-
lenmişti. Sonra da sözleşme ile alınan haklar, farklar,
aylar yıllar sonra gıdım gıdım ödenerek anlamsız hale
getirilmişti.
Tabii emekli olanların tazminatlartnı almaları, aylar
yıllar süren bir işkenceye dönüşmüştü. Bu arada ma-
denciyi çökertecek propaganda bombardımanı dozu ar-
tarak geliştirildi. Sonunda özelleştirmeden vurgun vu-
ranların sahibi oldukları TV kanallarında madenlerin
özelleştirilmesinin ekonomiyi nasıl kurtaracağı korosu-
na, maden işçileri de katıldı. Aksini söyleyebilecek çat-
lak sesler en son Jaguar olayı ile bir yara aldı.
•••
Özelleştirmede en korkulacak engel, maden isçisi; is-
tenen kıvama, yılgınlık ve umutsuzluğa getirilmişti. Oyu-
nun ikinci bölümünegeçilebilirdi. 150milyonlukçeklerle
maden işçisine gönüllü emeklilik çağrısı yapıldı. 2500 ki-
şilik bir grubun böylece işten çıkarılması bekleniyor.
Sonra sıra 13. madde ile çıkarmaya gelecek. Onlar da
tazminat ödemesi, bir de kredi ile kandırılacak.
Bir de Sümerbank'ın başta İstanbul Bakırköy fabrika-
sının değerli arsaları satılmak üzere kapanıp Zongul-
dak'a taşınması projesi var. Anamız hem trilyonlarla za-
rar eden madenleri kapatıp bizi kurtaracak, hem de ma-
den işçisini sokağa atmayacak. Ne güzel, mutlu sonlu
bir senaryo değil mi?
Bazı bizim gibi çatlak sesler senaryoda çok önemli
maddi yanlışlardart söz açabilir. örneğin istanbul'daki,
Izmir'deki Sümerbank isçisi sokakta kalmayacak mı, gi-
bi bir art niyetli soru sorabilir. Cevabı var; onların işçi ve
sendikalar olarak, madencilerinkine benzer, senaryo
sahiplerini korkutacak, oyunu bozacak bir direniş gele-
nekleri yok.
Yine çatlak bir ses; "Madenci sayısı bir 10 bin çıkarıla-
rak 19 bine indirilecekmiş. Pantolon dikecek madenci
sayısı en fazla 2500 olacak. Qerisi ne olacak? Üstelik ça-
lışan sayısı da 29 bm değil, 34 bin. Oradan da bir5binlik
açık daha geliyor. Ne olacak?" diyebilir. Ya da yeraltın-
da çahşan açığı şimdi 2500'ü geçmişken, zarar yerüstü
fazlasından geliyorken, gönüllü emeklilerin hep yeral-
tından olduğunu anımsatabilir. "Madenler verimli, kü-
çültülmüyor, çaktırmadan batırılıyor" diyebilir. Sakın
inanmayın.
•••
Siz gelin, ikinci çok güzel senaryoyu izleyin. Bu kez
başrollerde, güzel ve cesur başbakanın karşısında yum-
ruğu onunki kadar güçlü, cesur bir erkek var.
Güzel kadın, 350 bin lira fark için işçiyi halka şikâyet
ediyor. Cesur erkek 600 bin işçiyi Ankara'ya yürütmek-
ten, 400 binini greve çıkarmaktan söz ediyor. Gerçi ben
Bayramiç'te yapılacak "UğurMumcu"toplantısı için Ça-
nakkale'ye giden bir otobüste bu senaryoyu elyazısı ile
kaleme almaya uğraşırken, dün yapılan toplantılarda bu
senaryo tamamen değiştirilmiş olabilir. Yine mutlu son-
la baş artistler anlaşmış, cesaret gösterilerine son ver-
miş olabilirler. Ne fark eder? Senaryo nasıl yazılırsa
yazılsın, sonunda işçiye, şaşkın figüranlık rolü düşüyor.
Hani içimizde kıskançlık, hasetlik, fesatlık var ya, dilimiz
durmuyor. Gazeteler, işten çıkarmada ödenecek tazmi-
natlarla ilgili "biryıl, 3 ay, 4ay"diye sıkı pazarhktan söz
ediyor. O para işten çıkarılacak işçiye ödenecek paranın
pazarlığı değil. Kötü niyetli, haksızçıkarmanıntazminatı
pazarlığı. Hangi kamu işletmesinde böyle bir çıkarma
olabilir ki, pazarlığı önemli oluyor?
Boşverin siz, bizim gibi kötü niyetlilere kulaklarınızı n-
kayın. Cesur ve güzel Başbakanımız ile cesur Türk-lş
Başkanımızın yazdıkları senaryolara, oynadıkları oyun-
lara inanmaya devam edin. Devam etsin bu düzen...
SSK, 7şirketidahamahkemeye verdi
Şirketleriflas
kuyruğunagirdi
ANKARA (ANKA) - Sos-
yal Sigortalar Kurumu'nun.
tahsil edemediği prim alacak-
lan için iflasını istediği şirketle-
rin sayısı artıyor. Bir süre önce
aralannda Hattatiar'ın Hema
Dişli Sanayii AŞ"nin de bulun-
duğu yedi şirketin iflasını iste-
yen SSK. bu kez yedi şirket için
daha iflas davası açtı. Bu arada
Esbank ve Türk Ticaret Banka-
sı ile Ram Dış Ticaret A.Ş. ala-
caklan için birer şirketin iflasını
istedi.
SSK'nın iflasını istediği yedi
finnanın tümü İstanbul'da faa-
liyet gösteriyor. SŞK, Kaya
Metil Form Sanayii A.Ş. ile
Termas Isıtma Soğutma En-
düstri Tesisleri A.Ş.'nin iflası
için İstanbul 9. Asliye Ticaret
Mahkemesi'nde dava açü. Ku-
rum aynca, Germenler İthalat
İhracat A.Ş. için İstanbul 3., Se-
lin Eğitim A.Ş. için 7., Görgülü
Pastaneleri Gıda Sanayi A.Ş.
için 1.. Düzce Nakhyat Amban
Sevim Cura varisleri Murat Se-
dat Cura için 5. Asliye Ticaret
Mahkemesfne iflas başvuru-
sunda bulundu.
SSK "nın Fibrotek Deniz
Tekneleri Sanayi Ticaret A.Ş.'
ye açtığı iflas davasının ise
Kadıköy 2. Ashye Ticaret
Mahkemesi'nde görüldüğü bil-
dirildi.
SSK daha önce de Hema
Dişli Sanayii A.Ş., Boyarteks
Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş.,
Akomsan Ağaç Kökenli Mo-
bilya Sanayi A.Ş., Serge Niko
Deri Konfeksiyon Sanayi ve Ti-
caret A.Ş., Samka Karton Sa-
nayii İthalat İhracat ve Ticaret
Pazarlama A.Ş., Hit Hazır Gi-
yim ve Ticaret A.Ş., Çankın
Yünlü Sanaji A.Ş. hakkında
ilas davası açmıştı. Söz konusu
davalar Hema için Ankara'da,
diğer şirketler için İstanbul'da
açümışü.Bu arada Esbank,
tstanbul'da kurulu Büke Giyim
Sanayi A.Ş. için İstanbul 2. As-
hye Ticaret Mahkemesi'ne,
Türk Ticaret Bankası da yine
îstanbul'da faaliyet gösteren
Elektrometa Teknik Malzeme
Ticaret Sanayi A.Ş. için Beyoğ-
lu 2. Ashye Ticaret Mahkeme-
si'ne iflas başvurusunda bulun-
du. Koç Grubu'na bağh Ram
Dış Ticaret A.Ş. de, Parlar Deri
Sanayi Ticaret A.Ş. için İstan-
bul 3. Asliye Ticaret Mahkeme-
si'nde dava açtı.