Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
8 MAYIS 1993 CUMAHTESI CUMHURIYET SAYFA
HABERLER
• İŞÇİLERE SOLUK Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü,
Demirerden, belediyelere tahsis edilmesi kararlaştınlan l trilyon
liraıun 250 milyannm hemen ödenmesini istedi. Demirel'in
İngnü'nün isteğine olumlu yanıt verdiği belirtiliyor.
'acilen' 250 mîlyar TOKTAMIŞ ATEŞ
ANKARA (Cumhııriyet Bürosu) -
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
Erdal İnönü. Başbakan Sülevman Demi-
rel ile Başbakanhk konutunda yaptığı
görûşmede, belediyelere tahsis edilmesi
.kararlaştınlan l trilyon lıranın 250 mil-
yar lirasının "acilen" ödenmesini istedi.
Demirel'in, fnönü'ye olumlu yanıt ver-
diği bildirildi Devlet Bakanı ErmanŞa-
hin'in de. büyük malı sıkıntı ıçınde bulu-
nan belediyelere hemen ödenek sağlan-
ması gerektiğmı belirterek, înönü'den,
acilen ödenecek 250 milyar liralık kay-
nağın 500 milyar liraya çıkanlmasını is-
tediğı, aynı talebı. Demırel'e de ileteceğı
kaydedıîdı.
Cumhurbaşkanbğı seçirru yaklaşır-
ken, Bakanlar Kurulu, uzun zaman-
dan ben ılk kez bütün bakanlann
katıiımıyla önceki gece toplandı. Demı-
rel toplantıya girerken, bir gazetecınin,
"Başbakan olarak katıldığınız son top-
lantı olabilir, neler hıssedıyorsunuz?"
sorusu üzerine, "Hayır, hayır, son top-
lantı olmaz. Bakanlar Kurulu'nun ya-
pacağı daha birçok iş var. Bakanlar Ku-
rulu çalışmaya devam edecek" yanıtıru
verdi. Demırel, "Sizin açınızdan" anım-
satması üzerine, "Benım açımdan, bu
toplantırun diğerlerinden hiçbır farkı
yoktur. Devletin ışleriru sekteye uğrat-
madan yurutuyonız. Yüriitmeye de de-
vam edeceğiz"' dedi.
Yurtdışmda bulunan Dışışleri Ba-
kanı Hikmet Çetin'ın son l saatine katı-
labıldiğı toplanü. yaklaşık 3.5 saat sür-
dü. Hububat borsası kurulmasma ılış-
kin calışmalann da ele ahndığı toplantı-
da, Tanm ve Köyışlen Bakanı Necmet-
tin Cevhen görüşlerinı anlaurken araya
giren Çalışma ve Sosyal Gûvenlik Ba-
kanı Mehmet Moğultay, tanmda Bağ-
Kur uygulaması için "stopaj" yönte-
miyle prim kesıntisi yapılmasıru içeren
taslağın, yalnızca Ülaştırma Bakanı
Yaşar Topçu tarafından imzalan-
mamasından yakındı. Topçu da, taslağı
herhangi bir yanlış uygulamaya gidil-
memesi için incelediğini, ımzayı kasıtlı
olarak geciktirmediğinı bildirdı.
Çaya yûzde 50 zam
Bakanlar Kunılunda çay alım taban
fıyatlannda da yüzde 50 artış yapılması-
nın kararlaştınldığı bildirildi. Bu konu-
da söz alan Erdal inönü. yüzde 50 ora-
nındakı artışın "iyi" olduğunu söyledi.
Devlet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü
Akın Gönenın verdiği bılgjye göre, çay
alım taban fıyatlan, bırinci sürgün çay
yaprağı için 3 bin 400, ikinci sürgûn çay
yaprağı için 3 bin 550. üçüncü sürgün
çay yaprağı için de 3 bin 780 lira olarak
beürlendi. Toplantıda buğday taban fi-
yatlannın da ele alındığını kaydeden
Gönen, bu konuda bir fıyat açıkJamadı.
Mali sıkıntı içinde bulunan belediye-
lerin sorunlan, Bakanlar Kurulu gün-
deminde bulunmasma karşın, ele aüna-
madı. Ancak, SHP lideri ve Başbakan
Yardımcısı Inönü'nün geçen çarşamba
günü Başbakanhk konutunda görüştü-
ğü Demirel'e, belediyelere daha önce
tahsis edılen l trilyon Üranın, 250 milyar
hralık bölümünün, adlen ve "proje kar-
şıhğı olmaksızın" işçı borçlannın öden-
mesınde kullarulmak üzere ödenmesini
ıstediği öğrenildL Demırerm, İnönü'ye
olumlu yanıt verdiği bıldınldi
ÖĞRETMENDEN ÎLKSAN'A PROTESTO-Alaattin Bûrün isimü öğ-
retmen 30 yılhk görevden sonra emekli olduğunu, ancak İLKSAN'm hak et-
tiği emekliîik >ardunını kendisine ödemediğini belirterek protesto amacıyla
İLKSAN'ın önünde oturma eylemi yaptı. (Fotoğraf: AA)
Öşneneiaffina
'hocalardantepki
ANKARA (Comhoriyet Bflroso) •
Yûksek Öğretim Yasası'nın 44. mad-
deande yapılan değişıklik ve yasaya
eklenen geçıcı maddeyle ara sınıfİar
dahil tüm öğrencıiere başansız ol-
duklan her ders ıçın ıkişer sınav hak-
kı verilmesı, ûnıversıte cevrekrince.
"akademik özerklığe vurulan en bü-
yük darbe" olarak nitelendinldi Or-
ta Dofu Teknik Ünıversitesı Rektö-
rü ProF. Dr. Süha Sevük, "Eğer, aka-
demik özerklik varsa, dünyaaiB hiçbfr
öüîesinde bir pariamenfo kalkıp,
sanfta kalmts öğrencive sıntf geçirt-
mez, ek imkanlar tanımaz" d«fi.
Gari C BİKTSitesi Rektdr Yardmıa-
stSacit önen u>e. Turkıye'de arök öğ-
rencı affinın "af olmaktan çüctığını
vurguiayarak. "Eğitimde olsun, eko-
nomide olsun eğer sürekli af çıkartı-
yorsanız. Bu af, af obnaktan çıkar.
Insanian tembeffiğe sevk eder" dedi.
Ozel okullarzammadoymuyor
•Özel okul sahipleri, sektörün darboğaza gireceğini öne
sürerek önümüzdeki yıl için yüzde 60 oranında zam istiyor
Istanbul Haber Servia - Özel okul sahip-
len zam hazırhğında. Özel okul ücretleri-
ne yapılacak zam, bugünlerdekı enflas-
yon oranı olan yüzde 60'dan az olmaya-
cak.
Özel okul ücretlenne önümüzdeki öğ-
retim ydı için yapılacak zam oranı gun-
demde.
özel okul sahiplen. dün Özel Boğazıçı
Lısesı'nde bıraraya gelerek, bu konuda
görüş ahşvenşınde tralundular. 60 özel
okulun kurücu've kılrucu temsılcilerinin
kauldığı toplantıda, "ücretlere enflasyon
oranından düşük zam yapmanın sektörü
darboğaza gotureceği" görüşü benımsen-
Toplantıyla ilgilı bılgı veren Özel Okul-
lar Dernegj Başkam Dündar L'çar, özel
okul ücretlenne yıl boyunca ayarlama ya-
pılanıaması nedenıyle artan enflasyon
oranında zarar görüldüğünü söyledi.
Uçar, toplantıdan çıkan sonuçlan şöyle
difegetirdı:
"Milli Eğİüm Bakanlığı. Anadolu Lıse-
len ve süper liselenn sayılanru artırarak,
özel okullara gıden öğrena sayısının azal-
masına neden oluyor.
Süper lise uygulaması yanhştır. Ba-
şanlı çocuklann bir arada toplanması
sağhklı bir uygulama değfldir. Cfeel okul-
lann Anadolu liseleri ve süper liselerle re-
kabet edebilmelen ıçın bu okullann paralı
olması gerekir.
Malıye, özel okullara karşı eğitim tica-
retı yapmaktadır. Velılerden aldığımız pa-
ranın yüzde 50'si devlete gitmektedir Ma-
liye, bizden aldıâ vergüer ve kesıntilerden
vazgeçerse velilerin yükü hafılle>ecekür.
Enflasyondan düşük bır zam yapmak
sektörü darboğaza götürür."
Hükümet"in bu konuya eğileceğini um-
duklannı belırten Dündâr Uçar, "Bakan-
lık'tan KDV oranının yüzde 3'e indirik-
ceğı sözünü almışük. Bu sözün yerine ge-
tirilmesını beklıyoruz. Bu sağlandığ tak-
dirde velilerin yükü bir parça hafifleye-
cektir" dedi.
Özel okul sahiplerinin 18 Mayıs tari-
hinde yapacaklan toplanüda, özel okul
ücretlenne yapılacak zam oranı kesin ola-
rak belirlenecek.
Kâğıthane
Belediyesi'ne
soruşturma
ANKARA (Cunthuriyet Bü-
rosu) - İçışlen Bakanı Ismet Sez-
gin, fstanbul Kağıthane Beledı-
yesi hakkmda soruşturma baş-
lattı. Sezgın, işierine son venien
ışçilerin beledıyede yolsuzluk
savlan üzenne. "İddialannızı ih-
bar kabui edıyorum. BunJann
doğru olup olmadığını müfettiş-
ler tespit edecek. Talimatı veriyo-
rum" dedi.
Kağıthane Beledıyesi'nde işten
çıkartılan ışciler ile aralannda
Beledıye-lş Sendikası temsılcüe-
rinın de bulunduğu 5 kişih'k bir
heyet, Içişleri Bakanı Sezgin'i a-
yaret ederek, belediyedekı yol-
suzluk savlannı içeren bir dosya
verdi. fçişlen Bakanı İsroet
Sezgin, işcilerin savlannı dınle-
dikten sonra, şöyle konuştu:
"llgüi b«akan arkadaşım, iş
Kanunu cerçevesinde gerekli ça-
bayı göstermektedir. Sizin söy-
lediklennızi ıhbar kabul ediyo-
rum. tddialannıan doğru olup
olmadığını müfettişler tespit ede-
cek Talimatı venyorum. "
'Süper'lere
5 aylık fark
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Çalışma ve Sosyal Güven-
lık Bakanı Mehmet Mogultay.
süper emeklilerin 4 yıJ önce yıtir-
dıkleri haklann tamamının lade
edileceğinı belirterek, her süper
emeklıye 7-10 mılyon lira tutan-
nda 5 ayhk "fark" verileceğıru
söyledi.
Süper emeklılerle ılgılı,'önceki
gün TBMM Genel Kurulu'nda
kabul edilen yasaya göre, SSK')^
4 milyon 200 bin lira veya 5 mil-
yon 40 bin lira borçlanma pnmi
ödeyen süper emeklılere, J696
gösterge üzerinden olan aybklan
ile 6400 gösterge üzerinden. prim
ödeme gün ve sayıJan ile emekli
olduklan yaşlan dıkkate alınarak
aylık bağlama oranlan ve yüriir-
lükte olan katsayıva göre hesap-
lanacak aylıklan arasındaki fark
tutannda "telafı edia ödeme"
yapılacak.
4 milyon 2pQ bia^f^jte 5 mil-
yon 40 bin hradan daha az borç-
lanma primı ödCfnış olanlara
yapılacak telafteyliciıöilepıe, aynı
esaslara göre, ödedikJeri borçlan-
ma primı ile oranulı olarak he-
saplanacak.
Ar/merrj...
Ppagmatik Mmak
Yazılarımda zaman zaman Mustafa Kemal'in "prag-
matik" yönünden söz ederim. Geçenlerde telefon eden
bir okurum, Atatürkçülüğünden cıddi olarak kuşku duy-
duğu kimi yazarların da aynı ifadeyı kullandıklarına de-
ğinerek, "Pragmatızmin, sonunda oportunizme dönüşe-
bilen" bir kavram olduğunu vurguladı vebeni böyle "Ata-
türk tüccarlarından'ayırdığını belirterek, bu noktayı
aydınlatmamı istedi
"Gene bu kavram karmaşası" dedim, kendı kendime.
Gerçekten, toplumsal bilimlerimizdeki kavram karma-
şası, nasıl karıştırıyor her şeyi, ne kadar yanlış anlama-
lara ve yanlış anlaşılmalara yol açıyor Kimi zaman aynı
şeyi açıklamak için çok farklı kavramlar kullanılırken, ki-
mi zaman da aynı kavramlarla çok farklı şeyler anlatılı-
yor ya da anlatılmak isteniyor.
Okuyucuma teşekkur ederek bu kavramdan, yani
pragmatist kavramından ne anladığıma ve neyi anlat-
mak istediğime ilişkin bir yazı yazacağıma söz verdim.
Bu yazıyla işte o sözümü yerine getiriyorum.
Benim anlayışıma göre pragmatizm; rasyonelliğin
(akılcılığın) doğal bir sonucudur ve değişen koşullar kar-
şısında ilkelerden ödün vermeden ve hedeflerden sap-
madan, yeni bir strateji benimsemek demektir Burada
işin pûf noktaları, "ilkelerden ödün vermemek" ve "he-
deften sapmamak"tır. Oportunizm ıse her şeyin önüne
kendi çıkarlarını koymak ve kendi çıkarları doğrultusurv
da değişimi izlemeyi ifade eder. Oportunizmin püf nok-
tası "kendi çıkan" kavramıdır.
örneğin bir birey, ya da bir örgüt "çıkarlarını kolla-
mak" için; A partisi iktidarda ise A partisine, B partisi ik-
tidarda ise B partisine, askerler iktidarda ise askerlere
şirin görunmeye çalışırsa ve bu arada diğer iktidaralter-
natiflerıyle dirsek temasını kesmemeye çabalarsa, bu-
nun adı "oportunizm'dir ve her ne kadar Makyavel
"Amaç, her vasıtayı meşru kılar" demiş olsa bıle; bırey-
sel çıkar ön planda olduğu için, bu durum utanılacak bir
şeydir. (Aslında çağına göre ilerici ve bir anlamda laik
bir düşünur olan Makyavel, genellikle yanlış tanınır ve
haksız bir biçimde değerlendirilir Makyavel'in Prens'te
yapmak istediği oportunizme övgüler düzmek değil,
gerçekçi bir siyasal kuram geliştirmektir.)
Her oportunist pragmatiktir. Ama her pragmatik opor-
tunist değildir. örneğin Mustafa Kemal Anadolu'da ör-
gütlenmeye uğraşırken amacı, önce bağımsızlığı sağla-
mak ve sonra halk egemenliğine dayanmaya çalışan
çağdaş bir devlet kurmaktı. Burada bireysel çıkar söz
konusu değildir Ve bu nedenle Mustafa Kemal'in Ana-
dolu'da oncelerı "esaret altındaki padişah ve halifeyi
kurtarmak' amacına yönelik propagandası "oportu-
nist" değıl, pragmatik bir propagandadır. Zira aynı Mus-
tafa Kemal 1922 Kasımı'nda koşulları uygun görünce,
hilafetle saltanatın ayrılması ve saltanata son verilmesi-
nı; 1924 Martı'nda hilafete son verılerek Osmanlı Hane-
danı'nın yurtdışına sürülmesinı Türkiye Büyuk Millet
Meclisi'ne kabul ettirecektir.
MustafaKemal'irf 1919dansonrakiçabaları "kendiçı-
kan" ile açıklanamaz. Zira Mustafa Kemal eğer istesey-
di işgal altındaki Istanbul da geçmişi başarılt, zeki ve
yakışıklı bir Osmanlı paşası olarak günunü gün ederdi.
Sabah kahvesini Pera Palas'ta içer, öğlen yemeğini To-
katlıyan'da yer, akşamları fse Tatavfa'nın altını üstüne
getirir, Şişli sosyetesinin ve kantocu-gırnatacı taifesinin
gözbebeğt okırdo. (Hatta tüm bu yaptıklarınt "vizyonâk"
hibi olmak", "çağdaşlık" ve "devrımcilik" olarak isim-
lendırecek solcu eskisi gazeteciler de bulurdu Ve hatta
2. Osmanlıcılık diye ilgirtç bir akımın öncüsü de olabilir-
di.) Ama o bunları değil, çoğu kişinin "umutsuz" dediği
onuıiu bir mûcadeleyi yeğledi. Ve bu nedenle Anadolu'-
ya yeni çıktığı zamanki slo-
ganları opurtunizm olarak
değıl, pragmatizm olarak
değerlendirilmelıdir.
Eğer hedef insan erde-
mine ve onuruna yakışan
bir hedefse ve kişisel çıkar-
lar arka plana aölabilin-
mişse; değişen koşullar
karşısında farklı stratejiler
uretmeyı pragmatizm ola-
rak isimlendiriyorum. Ve
bu çerçeve içinde Mustafa
Kemal'i hiç gocunmadan
pragmatist bir devlet
adamı olarak nitelendiriyo-
rum. Ayrıca, değişen ko-
şullar karşısında doğru
tavırlar almak kolay şey de
değildir.
Ama oportunist olmak da
kolay değildir Sürekli
değişen kişilere kuyruk
sallamak; "yüzüme tükü-
rurler" korkusuyla eski
dostlardan kaçmak, "kepa-
ze olurum" korkusuyla ka-
muoyu önünde tartışmala-
ra girmemek... Bunlar da
kolay değildir.
Büyükçekmece
katili yakalandı
• tstanbul Haber Servisi-
Büyükçekmece'de önceki
gün sabah Münevver Uğurlu
adlı kadın ile ikı kızmm
boğazmı keserek öldürdüğü
iddıa edilen Coşkun Öztürk,
Sınop'un Boyabat ilçesinde
yakalandı. Emniyet
yetkililennden ahnan bilgiye
göre, Avcılar'daki evinde
bulunamayan öztürk'ün,
üvey kardeşi
Aü Yıldınm'ın
calıştığı Büyükçekmece'deki
kauçuk fabrikasında yapüan
araştırmada eski muavinin
soyunma dolabmda, kanh
elbise ile cinayetten sonra
evden alındığı saptanan
fotoğraf makinası,
"Münevver" yazılı alyans ve
Erda] L'ğurlu'ya ait giysi
bulundu.