Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 MAYIS1993 CUMA 8 DIŞ HABERLER Yeltsinjokyo gezisînf rptal etti • MOSKOV 4 (AA) - Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin. Japonya'ya yapılrnası planlanan resmi ziyaretini yineiptaletti. Yeltsin'in sözcüsü Anatoli Krasikov TASS'a yaptığı açıklamada. Rusya Devlet Başkanı'nın Japonya'yı ziyarei planlannın şimdilik askıya alındığtnı. ancak Yeltsin'in temmuzda Tokyo'dayapılacak olan sanayileşmiş ülkeler doruk toplantısmda hazır bulunma niyetinde bir değişiklik olmadığın) belirttı. Yeltsin daha önce. Tokyo'daki sanayileşmiş ülkeler doruğundan önce Japonya'yı resmen zivare; etmek istediğini açıklamış, bu ziyaretın hazırbklan ıçin Dışişleri Bakan Yardımcısı Georgi Kunadze. Tokya'da temaslacda bulunmuştu. İran, HAMASIa IKAHÎRE(AA)-Mısır'da yavımlanan yan resmi El-Ahram gazetesi, aşın dinci Filistinli HAMAŞ örgütü ile İran arasında gizli bir anlaşma imzalandığını yazdı. Gazetede bugün yer alan haberde. bir süre önce İran'm Kum kentindeki bır kampta imzalanan anlaşmaya. HAMASadına İbrahim Ebu Gosa'nın ımza koyduğu belirtildi. Haberde anlaşmanın Ortadoğu banş görüşmelerinı baltalamayı, FKÖ'ye karşı gerçekleşürilecek bir darbeyle Filistin halkının tek temsilcisi olarak HAMAS örgûtünün ilan edilmesini amaçladığı kaydedildi Bulgarordusu s'dah satıyor •SOFYA(AA)- Bulgaristan Savunma Bakanlığı, arasında Sovyet yapımı T-55-A tipi tanklann da bulunduğu baa eski silahlannı saüşa çıkardı. Sofya'daki Bihm-Teknik Enstitüsü sergisı salonunda saüşa sunulan eski silahlar arasında aynca çeşitli dubah köprü. zırhh araç gfbi askeri teçhizat da yer aliyor. Sergi salonu yetkilileri "Sergiyi gezen herkesin, gerekli ruhsatı olması halinde bir T-55-A tankı bile satın alabileceğini" belirtiyorlar. TASS'tan protesto • MOSKOVA(AA)- Rusya'nın yan resmi nitelikte en büyük haber ajansı olan İtar-TASS'ta çalışan gazeteciler. parlamento basın merkezinin ülkenin en büyük üç haber ajansının muhabirlerine getirdiği kıatlamalan protesto ettiler. TASS Ajansı tarafından yayımlanan bildiride yüksek Sovyet basın merkezinin açıkladığı." Ajans muhabirlerinin parlamento çalışmalannı izlemekten men edılmesi" yolundaki karar basın özgürlüğüne indirilmiş birdarbe olarak tanımlandı. Yüksek Sovyet basın sözcüsünün açıklamasının tersine. dünyanın hiçbir ülkesindedemokratik bir kurum olan parlamentonun faaliyetlerinin basından gizlenmedıği vurgulanan TASS muhabirlennin bildirisinde. karann geri almması istendi. Yunanistan'da tetefon skandalı •ATtNA(AA)- Yjnanistan'da Mitsotakis hikümetini sarsabilecek bcyutlardaki telefon skândalının başkahramanı Hristos Mavrikis tutuklandı. Vahkemenin Başbakan Konstantin Mitsotakıs'in aıa muhalefet liderliği deneminde güvenlik dmışmanlığını yapan emekli Gcneral NikosGrilakis'in "antaj suçlaması" üzerine Navrikis'i tutuklama karan ailığı bildirildi. Emekli Ceneral Grilakis, telefon slandalı patlak verir vermez Navrikis aleyhinde "para ve kısetlerin saİdı kalması için kndisine şantaj yapüğı grekçesiyle" dava açmıştı. Navrikis aynca telefonlann dnlenmesi olayında Nitsotakis'in kıa Dora Eakoyanis'in "özel bir rolü" oiuğunu iddia ediyor. Sırp Parlamentosu önceki gece Vance-Owen planını reddederek, 15-16 mayısta referandum yapılmasını kararlaştırdı Bosııah Sırnlarbarışalıayır' dedi• Yeni Yugoslavya Devlet Başkanı Cosic, "Bosnalı Sırp Parlamentosu, alabileceği en kötü karan aldı" dedi. Toplantıya katılan Yunanistan Başbakanı Mitsotakis parlamento üyelerine 'Tüm dünyaya karşı savaşamazsınız" dedi. Pale kentinde yapılan parlamento' toplantısma katılan Konstantin Mitso- takis oylamadan önce yapıığı çâğnda üyelerin planı koşulsuz onaylamalannı istedi. Mitsotakis yaptığı konuşmada "Şunu aklınızdan çıkarmayın. Tüm dünyaya karşı savaşamazsınız" dedi. Mitsotakis oylamadan sonra yaptığı açıklamada "Vance-Ovven planını ka- bul etmeleri için çağnda bulundum. an- cak dikkate almadılar" dedi. Dış Haberler Servisi - Bosnab Sırp- lar"ın parlamentosu, kendi liderlerinin çağnsına ve Baü'nın askeri müdahale tchdidıne karşın dünyaya meydan okuyarak Vance-Ovven banş planını reddetti. Parlamento. önceki gece geç saatlere kadar süten toplanü sonunda banş planını 15-16 mayısta halk oyla- masına sunmaya karar verdi. 65 üyesi bulunan parlamentoda, 17 saat süren toplanü sonunda yapılan oy- lamada 51 milletvekili referandum dü- zenlenmesinden yana oy kullanırken 12 kişi çekimser kaldı. Oylamada 2 kişi de Vance-Ovven planından yana oy verdi. Batı'nın şıddetli baskısına rağmen planı reddeden Sırp Parlamentosu bu karan vermeden önce planı bazı şartlar- la onaylayabileceğini açıklamıştı. Cosic öfkeli Reuter'in haberine göre yenı Yugos- lavya Devlet Başkanı Dobrica Cosic oy- lamadan sonra öfke ile salondan çıkar- ken gazetecilere şöyle dedi: "Bosnalı Sırp Parlamentosu, bir parlamentonun alabileceği en kötü ve en zararb karan aldı. Bu salonda siyasal sağduyu ağır bir yenilgiye uğradı." Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miioseviç'in de oylamadan sonra öfkey- le salonu terk ettigj görüldü. Vance-Ovven planmın reddedilmesin- den sonra bir açıklama yapan "parla- mento" başkanı MomcUo Krajisnik kendilerine yönelülen tehditleri bertaraf edilmesi için diplomatik çabalara ağır- lık verileceğini söyledi. AA'nın Yugoslav Tanjug ajansına dayanarak bildirdiğine göre Krejisnik '"Bu- karann şiddetli tepkıyle karşılana- cağını biliyoruz. Karann bize getireceği sonuçlannın bilincindeyiz. Karşı karşı- ya bulunduğumuz tehditlerin uygula- maya koyulmaması için diplomatik gi- rişimlere ağırhk verilecektir" dedi. Krajisnık. Bosnalı Sırpların Vance- Ovven planını tam anlamıyla reddetme- diklerini, 15-16 mayısta düzenlenecek referandumda halkın görüşüne sunma- ya karar verdiklerini söyledi. Reuter Ajansı, parlamentonun kara- nnın Bosnalı Sırplar'ın lideri Radovan Karadziç için "muazzam bir darbe' oluş- turduğunu bildirdi. Bilindiği gjbi Ka- radziç, pazar günü Atina'daki toplantı- da Vance-Ovven planını imzalamıştı. Reuter, planm reddedilmesinin Sırbis- tan Devlet Başkanı Milosevic'e de ağır bir darbe indirdiğini belirtti. Banş planmın reddedildiği haberini veren Belgrad radyosu "Bu kararla, Ra- dovan Karadziç'in imzası geçerliliğini yitirdi" dedi. Tudjman Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman Hırvatistan ve Bosna Hersek'- te banş ortamının birkaç ay içinde sağ- lanması atnacıyla BM'nin Sırp saldır- ganlığına son vereceğini söyledi. AA'- nın haberine Tudjman, yakın bir gele- cekte Bosna-Hersek'e 70 bin kişilik Banş Gücü Birliği gönderileceğini be- lirtti. Bosna topraklannın yûzde 70'i Sırpiann elinde. Kozirev uyardı Bosna kan gölüne dönebilirDış Haberler Servisi - Rusya Dışişleri Bakanı Andrei Kozi- rev Bosna-Hersek'te tek yaıüı olarak ilan edilen Sırp Parla- mentosu'nda alman Vance- Ovven barış planınuı reddedil- mesüıin ardmdan Bosna-Her- sek'in kan gölüne dönebileceği- ni söyledi. Reuter'in haberine göre Ko- zirev, Moskova'da bazı savun- ma \e dışisleri bakanlığı yetkili- leri ile yaptığı görüşmede parlamentoda alınan karar uyarınca bu ay içinde vapılması beklenen halkoylamasında bu yanuşlığm düzeltileceğini um- duğunu söyledi. Sırp Parlamentosu'nda alı- nan karar uyarınca Vance- Owen banş planı 15-16 mayısta halkoytamasına sunulacak. Kozirev "Lmarun Sırp hal- kı, temsilcilerinden akıllı çıkar ve Vance-Ovven banş planını destekler" dedi. AFP'ye demeç veren bir Rus yetkili ise, Sırpları kural dışı gû- reşmekle sucladı. Yetkili Sırpla- nn son kararlanvla Rusva'nın banş çabalanna darbe vurduk- lannı söyledi. Rusya önceki gün ABD'ye Sırplar banş planını kabul eder- se Bosna-Hersek'e banş gücü askerleri gönderebileceğini bil- dirmişti. Moskova yönerjmi gerekirse Bosnalı Snplara karşı gfiç ku- lanılmasma ilişkin tutumunu nenüz netkştirmiş değü. Çurkin Belgrad'da Rusya Başbakan Yardımcısı Vitali Çurkin Sırp liderlerle gö- rüşmek amacıyla dün Mos- kova'dan yeni Yugoslavya'nın başkenti Belgrad'a hareket etti. Ani zivaretin, Sırp Parlamen- tosu'nda alınan karar ardmdan planlandığı bildirildi. Yugoslavya, Bosna Sırp Cumhuriyeti'ne sırt çevirdi Belgrad\laııBosııah Sırplara ambargoDrş Haberier Servisi - Bosna- Hersek'teki Sırp parlamentosunvm, Vance-Ovven banş planını reddetmesi üzerine Sırbistan ve Karadağ'dan oluşan yeni Yu- goslavya'nın Bos- nab Suplara ambargo uygula- yacağı bildirildi. Bosna-Hersekli Sırplann lideri Ra- dovan Karadziç. Bosnalı Sırplara uluslararası mü- dahale yapüması- nın daha çok kan akmasına neden olacağmı söyledi. Ajanslar, Sırbistan ve Yugos- lavya Federasyonu'nun aynı anda yayımladıklan bildirilerle Bosnab Sırplara yapılan ilaç ve gıda yardımını azaltacağını bil- dirdi. Yugoslav Tanjug ajansı- nın haberine göre bildiride, Sırbistan lideri Slobodan MUoseviçln basktsına, Karadziçin çağnsına karşın Bosna Sırp pariamentosu, Vance-Owen banş pianmı reddetti. gosfavya'nın ambargo karan- söyledi. Sırp lider, "Banşa haa- nın kendilerini anlaşmayı kabul nz, fakat intihar anlamına ge- etmeye zorlayamayacağıru söy- len haritalan kabul edemeyiz" ledi. dedi. Karadziç, "Amerikahlana burada olup bitenleri daha iyi öğrenmelerini istiyoruz" diye- rek, Dışişleri Bakanı Chris ^ ^ ^ s n a y a ^ ^ Öte yandan Bosna-Hersek'in 'Çokkanakar^ Bu arada Radovan Karad- ziç, Sırp parlamentosunun uluslararası banş planını hal- koylamasına sunma karanrun "Bosna-Hersek'te banş için şartlann elverdiği şu sırada Su-- bistan ekonomısinin Bosna ^'jjuu'ia^ma jumua ıvaıanıun , -, , .,, •• • ••, • • Sırp Cumhuriyeü'nin tavn ile "bir oyalama taktiği olmadığı- paüsındakı Krajına bolge^ ko- çökertilmesinin doğru olmadığı nı" öne sürerek, bu ülkeye ulus- ^ r d u k o m u t a ı u Mom» Tohç, i B b Sl l lararası müdahale yapılması £ ° s n a ^ Pfrlamentosunun durumunda "daha çok kan Vance-Ovyen banş planını red- l d için Bosnab Sırplara yapılan gı- da ve ilaç yardımının azalül- mak istendiği belirtildi. Bildiride, Bosna Sırp parla- mentosunun referandum dü- zenleme karan "sonımsuzluk" olarak nitelendirilerek, Sırbis- tan hükümetinin Bosnab Sırp- lara para, petrol ya da başka bir şey göndermesi için artık bir ne- den kalmadığı sözlerine yer ve- rildi. Aynca Bosnab Sırplara akacağını söyledi. Sırp lideri Âme ikan CNN te- detmesinden sonra, uluslarara- sı askeri müdahale durumunda levizyonuna Sırp parlamento- şonuna kadar mucadeleetmeye dükü haar olduklannı soyledı Bosna'da bir v ıldır süren acımasız savaş ve yaşanan insanhk dranıı sürüyor. Bir tarafta suçsuz çocukların keİenlere sarılmış küçük bedenleri mezarhklara taşınırken diğer tarafta yaşam sava- şını sürdürmeve çalışanlar, BM'nin dağıttığı yiyeceklerden aiabilmek için kamyonlara koşuyor. sunun dünkü görüşmelerini yapüğı Pale kentinden verdiği nakkn yayımlanan demeçte, m u t a m bu müdahale durumunda Bos- nab Sırplann kendilerini savu- nacaklannı ve "daha çok insan öleceğini, üç toplam arasında gidecek gıda ve ilaç miktannm daha çok çaüşma çıkacağmı" ilgili bakanhklar tarafından belirtti. saptanacağı kaydedildi. Bosnalı Sırplann bderi Ka- radziç, bildirinin yayımlanma- sından sonra Pale'den BBC'ye telefonla verdiği demeçte, Sır- hazır olduklannı söyledi'. Bosna'daki Sırp güçlerin ko- Ratko Mladiç'ın yar- dımalanndan Tobç, "Bir aske- ri eyleme karar verirlerse, Karadziç, Sırp parlamento- sunun aldığı referandum kara- nnın "bir oyalama taktiği ol- madığmı" iddia ederek, konu- nun Sırplann "yaşamlannı ve k d l r i i i l i l d d ibistan'ın önderbğindeki Yu- kaderlerini ilgilendırdığini" y topraklanmızı, ailelerimizi ve onumuzu konımak için sonuna kadar mücadeleye hazınz" de- ' Kendilerine karşı girişilecek bır askeri müdahalenin çok uzun süreceğinin hesaba kaül- ması gerektiğini bçlirten Tolç, Bosna'dakmi Sırp ordusunun müdahaleye karşı gerekb ön- lemleri alacağııu ka>detti. Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Izzetbegoviç, kentte katliam yaşandığını söyledi Zepa Sırplara düşmeküzere • Zepa'nın cehenneme döndüğü, Sırp birliklerinin ağır ağır ilerledikleri ve kentin düşmesihin an meselesi olduğu bildirildi. İnsanlann panik içinde ormanlara kaçtığı ve cesetleri saymanın mümkün olmadığı haber veriliyor. • Bosna-Hersek'in BM temsilcisi Sacirbey, Cumhurbaşkanı İzzetbegoviç'in kendisine Zepa'da bir katliam yaşandığını ve Güvenlik Konseyfnm derhal harekete geçmesi gerektiğini söylediğini bildirdi. Dış Haberler Servisi - Bosna-Her- sek'in doğusundaki Zepa kentinin düşmek üzere olduğu bildirildi. Bos- na'nın BM temsilcisi, Zepa'da bir katliam yaşandığını belirterek Gü- venlik Konseyi'nden derhal harekete geçmesini istedi. AFP. Saraybosna'daki bir amatör telsizcinin ifadelerine dayanarak ver- diği haberinde Zepa'da son günlerde en az 130 kişinin öldüğünü ve yüzler- ce ceset ve yaralının bulunduğunu bildirdi. Himzo Devedzija adındaki telsizci bölgenın cehenneme döndüğünü, in- sanlann saldınlardan korunmak için ormanlara kaçtığını söyleyerek ce- setleri saymanın mümkün ol- madığını ve insanlann panik içinde kaçışüğını duyurdu. Devedzija, Ze- pa'nın neredeyse boşaldığıru. sını- rdaki Sırp birliklerinin ağır ağır ken- te doğru ilerlediklerini ve kentin düş- mesinin an meselesi olduğunu söyle- di. Doğu Bosna'da Boşnaklann de- netiminde yalnızca Gorazde, Srebre- nica ve Zepa kaldı. Her üç kent bir yıldır Sırp kuşatması altuıda bulunu- yor. Asıl nüfusu 5 bin olan Zepa'da çevre köylerden kaçarak gelen Boş- naklarla birlikte kentte yaşam savaşı vcrcnlerin sayısı 40 bin kişiyi bulu- yor. AFP, Sırplann önceki gece Han Intematıonal Herald Tnbune Pijesak'tan gelen takviye birlikleri- nin sayesinde bölgedeki tüm Boşnak savunmalannı kırdıklan bildirildi. BM Koruma Gücü (UNPRO- FOR) sözcüsü önceki gün beş BM gözlemcisinin Zepa'ya doğru yola çıktıklannı, ancak Bosnalı Sırp lider- Ierin kente giımelerine izin verecekle- rini açıklamalanna karşın Saraybos- na'nın 35 kilometre dışında durdu- rulduklannı söyledi. Sözcü, gözlem- cilerin önce Bosnab Sırplann baş- kent ilan ettikleri Pale'ye giderek Ze- pa'ya gjtmek için izin isteyeceklerini bildirdi. Zepa'daki son duruma ve katliam B M k a r a n yapıldığına ilişkin haberler bölgeye bir yıldan bu yana hiçbir tarafsız gözlemci veya gazetecinin gideme- mesinden dolayı doğrulanamıyor. Muhammed Sacirbey Zepa'da bir katliam yaşandığını ve Güvenlik Konseyi'nin derhal harekete geçmesi gerektiğini söyledi. Katliam var AA'ya göre Sacirbey Nevv York'ta gazetecilere yapüğı açıklamada şöyle dedi: "Cumhurbaşkanımız Alia İzzetbe- goviç ile telefonda konuştum. Ze- pa'da 40 bin kişinin bir katliamla karşı karşıya olduğunu ve acilen bir şeyler yapılması gerektiğini söyledi. Utanç duyuyorum. Güvenlik Kon- seyi'nin hareketsiz kabnası bana utanç veriyor. Kimse Zepa'ya girmi- yor kı katliam durdurulabilsin. Ne- den BM yetkibleri Zepa'ya ahnmı- yor. Eğer Zepa'ya giriş engelleniyor- sa, orada katliam var demektir. Dev- let Başkanım, BM'de eliıuien geleni yap, Zepa'daki insanlan kurtar dedi. Güvenlik Könseyi'ne yalvanyonım, bir şeyler yapsınlar." Sacirbey'den çağrı Bosna-Hersek'in Birleşmiş Millet- ler (BM) daimi temsilcisi büyükelçi Bu arada BM Güvenlik Konseyi dün gece geç saatlerde yeni bir karar yayımlayarak Saraybosna ve 4 böl- geyi "güvenli bölge" ilan etti. Kon- sey aynca Sırplardan, güvenli bölge olarak ilan etüği Saraybosna, Zepa. Gorazde ve Bihaç'a yönelik saldınla- nnı acilen durdurmalannı istedi. Kronoloji 8 aylık çabalarboşagitti Dış Haberler Senisi - Bosnab Sırplar, sekiz ay süren banş görüşmelerinin ardmdan Boşnaklann ve Hırvatlann imzaladığı banş planını reddetti. Sekiz ay boyunca yapılan banş görüşmelerinin önemli aşamalan şunlar: 3Eylffl 1992: Eski Yugoslavya konulu Uluslararası Konferans Cenevre'de başladı. Konferansın başkanlığını AT adına Lord Owen. BM adına Cyrus Vance üstlendi. 18 eylül: Bosna'da savaşan taraflann liderleri Cenevre'ye gitti, ancak yüz yüze görüşme ret edildi. 29 eylül: Cenevre Konferansı'na ilk kez Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Alia Izzetbegoviç katıldı. 4 ekim: Bosnalı Sırp lider Radoran Karadziç. BM Güvenlik Konseyi'nin Bosna hava sahası üzerinde uçuş yasağı ilan etmesi halinde banş görüşmelerinden çekiüne tehdidinde bulundu. Güvenbk Konseyi uçuş yasağı karannı 9 ekimde kabul etti. 27 ekim: Vance ve Ovven Bosna-Hersek'in lOözerkeyalete aynhnasını öngören bir banş planı hazuiadı. 16aralık: 26 ülkenin dışişleri bakanlan Cenevre'de bir araya gelerek Yugoslavya'daki krizi görüştü. ABD Dışişleri Bakanı Lavvrence Eagleburger. Bosnah Sırplann bderi Radovan Karadziç ve Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miioseviç'in savaş suçu işlediğjni açıkladı. 2 ocak 1993: Karadziç, îzzetbegoviç ve Bosnalı Hırvat lıder Mate Boban Cenevre'de yüz yüze görüştü. Vance ve Ovven, liderlerin banş planını kabul eünesi için baskı uyguluyordu. 4 ocak: Hırvat lider Mate Boban banş planını imzalarken İzzetbegoviç ve Karadziç reddetü. Görüşmeler askıya alındı. 10 ocak: Banş için son şans sayılan görüşmeler yeniden başladı. Slobodan Miloseviç Cenevre'ye giderek Bosnab Sırplann banş planını imzalamalan için girişimlerde bulundu. 30 ocak: Cenevre görüşmeleri Boşnaklar ve Sırplann planı imzalamayı reddeüneleri üzerine tıkandı. Vance ve Ovven, BM Güvenlik Konseyi'nin desteğini almak üzere Nevv York'a gitti. 10 şubar: ABD yönetimi Vance-Ovven planına tam destek verdi ve eski Yugoslavya için özel bir temsilci atadı. 25 mart: Uluslararası baskılar sonucu Bosna yöneü'mi planı imzaladı. Bosnab Sırplar planı imzalamamak için direniyor. 31 mart: Güvenbk Konseyi, Bosna hava sahası üzerindeki uçuş yasağını uygulaunak için güç kullanıhnasına izin verdi. 2 nisan: Norveç Dışişleri Bakanı Thorvald Stoltenberg. BM arabulucusu Cyrus Vance'den görevi devTalıyor. 17 nisan: Güvenbk Konseyi. Bosnab Sırplann 26 nisana kadar banş planını imzalamamalan halinde Sırbistan ve Karadağ'a uygulanan yapürimlan sıkılaşürma karan aldı. 26 nisan: Bosnalı Sırplann tek taraflı olarak ilan ettikleri parlamentonun banş planını reddetmesi üzerine yeni yaptınmlar devreye girdi. 29 nisan: Vance ve Ovven, Bosna'da savaşan taraflann liderleriyle Atina'da zirve düzenledi. Radovan Karadziç banş planını koşullu imzaladı. 6 mayts: Bosnalı Sırplann yasadışı parlamentosu. banş planını reddetti ve referandum önerisini getirdi.