Katalog

Cumhuriyet Intivaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yönetmeni Özgen Acar •Genel Görsel Yöneımen Ali Acar •Duzenleme Mustafa Sağlamer Ankara Temsılcisı Cüne>t Arcayûrek »Haber Müdürlen. lşık Kansu, Hakkı Erdem Yayın Koordınatöni: Hikmet Çetinkava • İstanbul Haberlerı Şena> Kalkan •£>)% Haberler Ergun Bala AtatürkBulvanNo 125. Kat. 4. Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 Hat). Telex • Genel Yayın Danışmanı. Orhan Erinç • !$ - Ekonomr Dinç Tavanc »Yurt Haberlen Mehmet Saraç 42344. Fax.(4)419S027 •lzmir Temsılası Serdar Kmk, H.Zıva Blv 1352 S 2 3 Tel • Yan tşleri Müdüriı Celal Başlangıç » H a - »Makaleler Saıni Karaören «Spor: Abdülkadir Yücebnan «Du- ber Merkezi Müdürü: Mustafa Balbav z e l t m e Abdullah >. azıcı 831230 Telex 52359. Fax: (51 )89536O • Adana Temsılcisı: Çetin Yiğenoğh Inönü Cd 119S.No 1 Kat: 1.Tel-522550-522601-522492,Telex 62155,hax:(711522570 MuesseseMuduru ErolErkut •Koordınator Ahmet Kondsan •Muhasebe. Büient Yener • ldare. HüseyinGürer •Işletme ÖnderÇetik • Bılgi-lşlem Naii lnal • Bılgısayar Sıstem: Mürihet Çiler •Rcklam Reha Işıtman Y:\rofc\an ıeB»»ıı: Ycnı Gun Hdbcr \jan\ı ftüdn vcYdyınahk A Ş T.rtocığıCad 39 41 Cdğaloğlu 34334 Ist PK 246UtdnbıilTel 512O5O5Tclcx 22246. Fax O)5I385V5 7MAYIS1993 İmsak:4.06 Güneş: 5.49 Öğle: 13.05 İkındi: 16.58 Akşam:20.13 Yatsı:21.47 alışveriş •PAitİS(AA)-İngıltere Vchartı Prens Charles'ın ayn yjşadip eşı Lad> Di"nin özel jeayleParis'e ayakkabı alnayi geldiği, ancak bceenimeyip geri döndüğü hîberveriİdı. Fransız gazetderi. İngılız basınının bv olayı cıddi bır haber olırak yayımlamasını alay konusuetti. Diana"nın. Fransa başkentinde Chanel, D.or gıbi moda evlerinı dolaştktan sonra 'Mariusve Janette' adb lüks lokantada Fransız aktör Gerard Depardıeu ıle yemek >edıği. Pompıdou Kültür Merkezi'nde Matisse sergisıni ve Notre Dame Katedrali'ni gezdiğı kaydedıldi. Hipertansiyon sempozyumu •TRABZON(AA)- Hipertansiyonun ınsanlarda tehlikeli boyutlarda seyrettiği ve son yıllarda yapılan çalışmalarda, erişkinlerin yûzde 20'sinde bu hastalığın behrlendiği bıldirildi.' Karadenız Teknik Üniversitesı Tıp Fakültesi ile HekimlerBirlıgiVakfı Trabzon şubesince ortaklaşa düzenlenen 'hipertansıyon sempozyumu' Trabzon'da başladı.KTÜAtatürk Kültür ve Sanat Merkezi'nde düzenlenen sempozyumun açılışında konuşan Prof. Dr. Baki Komşuoğlu, Batı kaynaklı istatistiklerin her 100 kişiden 35'inin kroner arter hastalığına bağlı olarak öldüğünü gösterdiğinı ifade ederek. 'ani ölümlerin de yüzde 90'ı kalp kaynaklı' sempozyumda, çeşitli ünıversitelerde görev yapan 30 bilim adamı tarafından 3 oturumda 26 bildiri sunulup, tartışmalar yapılacak. Arkeotaji müzesine ödül •STRASBOURG (AA) - Avrupa Konseyı İstanbul Arkeoloji Müzesı'ni bu yılın en başanlı müzesi olarak seçü. Her yıl Avrupa'nın kültürmırasına büyük katkıtarda bulunan bir müzeye ödül veren Avrupa Konseyi, bu yıl İstanbul Arkeolojı Müzesi ile birhkte, Slovenya'dan Kobarid savaş müzesini de bu ödüle layık gördü. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin 10-14mayısta Strasbourg'da yapacağı toplantılar sırasmda düzenlenecek özel bir törenle müze yöneticilerine ödülleri verilecek. IMaraVadisi konınacak • ANKARA (AA) - Doğa ve insanın el ele vererek oluşturduğu Ihlara Vadisi'nın korûnması ve çevre düzenlenmesinin yapılabilmesi amacıyla 'koruma projeleri' hanrlanıyor. Turizm ve Kültür Bakanhklan ile özel Çevre Koruma Kurumu'nun ortaklaşa yürüttüklen çalışma ile Ihlara Vadisi'ni koruma projeleri gelıştirilecek. Projelerde, vadinın hidrojeolojik, flora-fauna, iİdim yapısı, coğrafi durum. yerleşimlerle ilgili yapısal ve sosyal araştırmalar ıle altyapı ve kültürel değerler ele almacak. Ihlara Vadısi'nin varlığını sürdürmesi koşullan ile ahnacak önlemlerin beürleneceği projelerde, denetim ve müdahale olanaklan, doğal ve tarihsel kaynaklann sürekliliği, aktivite getirmenin hangı koşullarda mümkün olabileceği gibi konular yer alacak. Türkiye-Hollanda Lale Festivali kapsamında çeşitli etkinlikler düzenleniyor DörtyüzyülıkhleljdosüukDtLEKGİRGtNCAN O n altıncı yüzyılın ikinci yansında OsmanlıDevleti'- nde hem Alman elçisı hem de Hol- landa temsilcisi olan Ogier Ghislain de Basbeck. Türkiye'den, Avusturya'da ya- şayan Carolus Ousius'a lale so- ğanı ve tohumu gönderdığinde, bu hareketınm tarih sayfalanna gececeğini tahmin etmıyordu herhalde. Aynı sanı, Avusturya'- da ve daha sonra gittiği Hollan- da'da ilk lale yetiştiren kışi olan, hatta Hollanda lale endüstrisi- nin kurucusu kabul edilenCaro- lus Clusius için de geçerli olmah. Eski Arap harfleriyle yazılı- şında "Allah" ketimesinin tüm harflerini taşıdığı için Osmanlı- larda kutsal kabul edilen lale, Hollanda'da büyük ilgi gördü. Anca k bu nazenin çiçek, o devir- de yalnızca zenginlere özgü kaldı. 17. yüzyılda bir tek lale soğaru için ödenen para 3 bin Hollanda Flonniydı ve bu paray- la Amsterdam'ın en seçkin sem- tınde 5 muhteşem ev almak Eduard Hermans /pyramid 1989 mümkündü. Osmanlı Sultanı 3. Ahmet'- ın de ılgısıne mazhar oldu lale. Sarayda. köşklerde. kasırlarda başlayan lale me- rakı, kısa sürede halkta da ılgı uyandırdı. Busbeck'inTürkiye'den y olladığı laleler, 3 Ahmet'ın saltanatı sırasında Hollan- da'dan tekrar İstanbul'a getınldi. Sa- dabat ve Çırağan Sarayı başta olmak üzere tüm istanbul. lale bahçeleriyle do- natıldı. Kültürelalandabüyük gelişmele- rin yaşandığı, şairlerin değer kazandığı, memahk-ı Osman-ı Alı'nin zevk ve safa alemlerinde coştuğu döneme de bu çıçe- ğin adı verilerek "Lale Devri" dendi. Bu dönem her ne kadar ısyanlar ve yıkımla bitse de lale. Türkıye ve Hollan- da arasında önemli bir bağ oldu. 400 yıl licari, 300 yıl da banşçı diplomatik ıhşİci- lerinsürdürülmesındearacıoldu.Bubağ, son olarak da Türkiye-Hollanda Lale Fesuvalı'ne dönüştü. Hollanda Lale Yetiştiricileri Derneği tarafından 1992 kasımında İstanbul Be- lediyesı'ne hediye edilen 40 bin lale so- ğanı, festıvalın başlangıcını oluşturdu. Ozel olarak yetıştırilmiş bu lalelerle, 1 500'lü yılların sonlannda İstanbul'dan yola çıkan lale soğanı ve^ohumuyla başlayan "laleli ilişkiler", Türkiye ile Hollanda arasında hiç kesilmeden sürdü. Topkapı Alay Köşkü'nde, açılan Çağdaş Seramik Lale Vazolan Sergisi'yle, bu ilişkilere yeni bir halka eklenecek. tstanbul bir kez daha kucak açtı Hollan- da lalelerine. Lalenm Osmanlı ülkesınden Hollan- da'ya gıdişınin üzerinden geçen 400 yıldan sonra gerçekleştinlen bu festival, çeşitli kuruluşlann girişımleriyle ve katkılanvla oluşturuldu. Başta. 1992 yılında Hollanda'nın İstanbul Başkon- losu Jan Jonker Roelants'ın çabalanyla kurulanTürkıye-HollandaDostlukDer- ncği olmak üzere. Kültür ve Sanat Varlı- klannı Koruma veTanıtma Vakfı (KÜ- SAV). Atabay ŞirketlerGrubu. Marma- ra ÜniversitesiGüzelSanatlar Fakültesı, Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanat- lar Fakültesi. Galeri Tem. Sanat Çevresi Dergisi.Türk Seramik Derneği. festivale sidüşünülmüş, "LaleKonuluÇağdaşSe- ramik Vazo Tasanmı Yanşması" açılmış. Bu yanşmaya katılan Türk sa- natçılannın yapıtlanysa serginin diğer ayağını oluştunıyor. tkincı sergi ise, Hollandah ressam Henk VV'estein ile Türk sanatcı Selma Gürböz'ün laleyı motifaldıklan resimle- rinden olusuy or. Sergide. Westein'ın bü- destek verdi. Lalelenn park ve bahçeler- ^ bov suluboyalan, Gürbüz'üniseOs- de boy göstermesinin ve bir Hollanda m a n İ 1 donemınden esmlendığı yapıtlan haftası düzenlenmesinin ardmdan. şimdi >' er ahyor.Ikısergide31 mayısadeksü- ıki sanat sergisi var festival programın- recek. da. Topkapı Sarayı Alay Köşkü'nde Alay Köşkü'ndeki bu ikı sergiyi, Türk açılan sergilerden bin "Çağdaş Seramik v e I s l a r ? E s e r l e n Mûzesı'nde 18 mayısta Ule Vazolan" başhğını taşıyor. Buser- açılacak "Lale: Ikı Ulkerun Sembolu gının bir ayağını Hollandah sanatçılann b a « l l k İ 1 b ı r ^şka sergi ızleyecek. Bu ser- -- gıdeıse. 17 ve 18.yuzyılaaıtsanatyapıt- lanyla el işleri yer alacak. Yinefestivalkapsamında.DoğanKar- deş Dergisi'nce lale konulu birresım yan- şmasıdüzenlendı.Çocuklanndafestivale katılımını amaçlayan bu yanşmanın so- nuçlan 10 mayısta açıklanacak. Eylül çalışmalan oluştunıyor. Hollandalılar artık ülkelenyle özdeşleşen laleler için yüzyıllardır "lale vazolan" yapıyorlar. Bu gelenek,günümüzsanatçılannınçağ- daşformlany layeni birboyutkazanıy or. İşte bu çağdaş formlu lale vazolan şimdi de İstanbul'u zıyaret ediyor. Bu serginın düzenlenmesı gündeme geldiğinde aynı konununTürksanatçılanncadaişlenme- ayında da Hollanda Filmleri Haftası ve Mimarlık Sergisi düzenlenecek. Atlara akupunktur tedavisi Haber Merkezi - Çin inanışlanna göre hastalık, insan vücudundakı enerji akışdengesinin bozulmasıdır. Evinize yakm bir akupunkturcu çoğu kez derdinize derman olabilır. Bu kuram atlann dünyasına da uyguianır. At yanşı uzman- lan ve at severlerin hazır bulunduğu bir söyleşide geleneksel tedavilerin cevap vermediği hastahklara yakalanan atlara uygulanacak 'tamamlayıcT tedavilertanıtıldı. At yanşlan birliğı stres hastalık durumunda atlara geregin- den fazla dozda ilaç verildiğinin farkında. Yorkshire Binıcilik Merkezi bundan böyle doğal tedavı yöntemlerine yer verme ye karar verdi. Bu konuda bir seminer dûzenleyen Christopher Bartle "Atlara alışıbnışın dışında tedaviler uygulamak oldukça tepki çekiyor. Veterinerler fizyoterapi uygulamasına kuşku ile bakıyorlar" diyor. John Nikol atlara akupunktur tedavisini başlatan veteriner. Atlann yapısının insanlardan farklı olmadığını savunarak akupunkturun giderek daha fazla kabul göreceğjni söylüyor. Özellikle eklem yangısı, kronik sınüzit, sırt ağnsı, bağ dokusu, tendon ve kas zedelenmelen gjbi konularda akupunkturun yararlı olduğunu öne sürüyor. Dikkuyruk Koruma için önemli adım İstanbul Haber Servisi - Ülke- mizde doğa koruma çalışma- lanrun sembol türlerinden biri haline gelmiş olan Dikkuynı- ğun (Oxyura leucocephala) ko- runması için Doğal Hayatı Ko- ruma Derneği. Lufthansa Al- man Havayollan'nın katkısıyia "Bizim Mirasımız" başlığıyla Dikkuyruğu tanıtan bir poster hazırladı. Dikkuynık dünyada nesli tehlike altında olan ve korûn- ması için uluslararası program- lar yürütülen bir ördek türü. Dûnyadaki toplam nüfusu 15.000 olan türün ülkemizde çok önemli üreme ve kışlama alanlan bulunmakta. Örneğin Burdur Gölü kış aylannda top- lam dünya popülasyonunun %70'ini banndınyor. Dikkuyruğun ülkemizde yaşadığı sulak alanlar -örneğin Burdur Gölü, Sultansazhklan, Ereğli ve Hotamış sazhklan- yok olma tehlikesi ile karşı karşıya. Bunun yanı sıra yasa- larla korunmuş olmalanna karşın her yıl çok sayıda Dik- kuyruk avalar tarafından vu- ruluyor. 5.000 adet Türkçe, 1000 adet İngüizce basılan poster, ülke çapında sulak alanlar çevresin- deki yerieşimler. merkezi ve ye- rel resmi organlar ile yurtiçi ve yurtdışındaki seyahat acentele- rine ve Lufthansa ofıslerine dağıtılacak. Mısır'ın en büyük piramidinde kral hazinesi olabileceği sanılıyor En büyük piranıitte gizü oda bulundu 4500 yıl önce Firavun Keops için yapılan piramit... Haber Merkezi - Arkeologlar. Mısır'ın en büyük piramidinde, daha önce bihnmeyen bır odanın girişini keşfettiler. Eldeki kanıllar. 4.500 yıl önce firavun Keops için yapılan piramidin bu odasında, kraliyet hazinesının saklanmış olabileceğıni gösteri- yor Odanın içindekılere, şimdi- ye kadar kimsenin el sürmediği düşünülüyor. Ginş. 65 metre uzunluğunda fakat yalnızca yirmı santim ge- nişliğindeki ve yirmi santim yüksekliğındeki eğımli bir geçi- din sonunda yer abyor Araştır- macılar daha önce geçidin yal- nızca sekız metre uzunluğunda oiduğunu düşünüyorlardı. Robot uzmaru Rudolf Gan- tenbrink'in öncülüğunde calışan Alman ekıp. geçıdi keşfetmek üzere, vıdco kamera taşıyan M ısırlı yetkililer izin verdiği takdirde, odaya ulaşabilmek için, Büyük Piramid'in dışından, güneyden, 25 metrelik bir kazı yapılacak. Dar geçidin, yalnızca fıravunun ruhu için yapılmış bir "yol" olduğu düşünülüyor. küçük bır robot geliştırdı ve ge- çıdin büyük bakır tokmaklan olan taştan, minyatür bir kapıda son bulduğunu gördü. Mısırlı yetkıbler izin verdiği takdirde, odaya ulaşabilmek için, Büyük Pıramid'ın dışından. güneyden, 25 metrelik bir kazı yapılacak. Dar geçidin. yalnızca firavunun ruhu için yapılmış bir '"yol" ol- duğu düşünülüyor. Belçıkalı Mısırolog Robert Bauval'a göre, geçit, tannça İsis'i temsil eden Sirius yıldızını gösteriyor. Piramitteki öteki küçük geçitler de, başka kutsal varlıklara yönelmiş duruyor. İlginçtir, robot yardımıyla. 65 metrelik geçidin ucundaki, gizli bir odaya açıldığını düşündükle- ri kapıyı keşfeden bilimadam- lannın asıl niyeti. gömülü hazı- neyı bulmak değil. altı mılyon lonluk yapının insanlar tarafı- ndan kirletilmesinin onüne geç- mektı: Her bir turist terler ve so- luk alıp verirken. geride 20 gram su bırakıyor. Ekip, böylece küçük robotu gecide gönderdi. Robotun taşı- dığı video kameranın, üzerinde kocaman bakır tokmaklar olan bır taş kapıyla. geçidin kapan- dığını göstermesi şaşkınlık ya- ratü. Fotoğraflarda. taş kapıyla duvar arasındaki 2 mm'lik boş- luğun önünde sıyah tozlar gö- rüldü. Siyah tozun. beyaz ve sanmuraİc geçitten gelmesı ola- nakb değil. Tutankhamun ve öteki fıravunlann mezarlannda, tabutlar ve mumyalan sarmak için kullarulan kumaşlar da da- hil olmak üzere çok sayıda tahta madde ve kumaşa rastlanmıştı. Tüm bu ıpuçlan odanın. hazıne- ye aynldığıru, hatta Firavun Ke- ops"un vücudunun son dinlen- me yeri olabileceğini göstenyor. Yasada değisiklik ÜniversiteBye sınavaffiANKARA (Cumhuriyet Bü- turamadıklan için ilişikleri rosu) - Üniversite öğrencileri- kesilenler, kesilme durumuna ne, henüz aradan 1 yıl geçme- ge len son dönem öğrencılerine den ikinci kez af çıkanldı. not ortalamalannı yükseltmek Gülhane Tıp Akademısi öğ- * üzere dıledıklen son iki sınıf rencileri hariç 1991-92 öğretım derslennden sınırsız smav hak- yılına kadar, her ne nedenle olursa olsun, başansız olduk- lan için ilişıği kesılen öğrenale- re iki smav hakkı tanındı. Yüksek Öğretım Yasası'nın 44. maddesınin değiştirilmesi ve bu yasaya bir geçici madde konulmasını öngören yasa önerisi. TBMM'de ka- bul edildı. Yüksek öğre- tim Yasası'nın 44. maddesine geurilen deği- şiklıkle. 1. sı- nıfta 1, ara sı- nıflar da 3 dersten başan sız olan öğren- cilere 3 yıl bo- yunca başan- sız olduklan derslerden sı- nırsız sınava girme hakkı tanındı. Ayn- ca, son sınıfta •Yüksek Oğretim Yasasrnın44. maddesinde yapılan değışiklık ve yasaya eklenen geçici maddeyle ara sınıflar dahil tüm öğrencilere başansız olduklan her ders için ikişersınav hakkı verilmesi TBMM'de kabul edildi. • 91-92 öğretim yılına kadar birinci sınıfta 1, ara sınıflarda 3 dersten başansız olan öğrencilere 3 yıl boyunca başansız olduklan derslerden sınırsız sınava girme hakkı tanındı. kı verildi. Refah Partisi Milletvekili Mustafa Baş ve arkadaşlannın verdiği önergeyie de tasa nnın geçici 2. maddesine yapılan ek- lemeyle, bir kereye mahsus olmak üzere 1991-92 öğretim — — — ^ yılına kadar ilişiği kesilen öğrencilere ba- şansız olduk- lan her ders için ikişer kez sınava girme hakkı tanındı. Tasannın geçi- v ci 2. maddesi- !• keri Tıp Aka- demisi'nden dısıplin suçlan dışında her- hangi bır se- beple ilişiği kesılen öğren okurken mezun olabilmek için 5 dersten başansız olduğu için ılışıği kesılen öğrencilere 4 yan- yıl, 3 veya daha az dersten ba- şansız olanlara da sırursız süre- de sınavlara girme hakkı ta- nındı. Devam ettıkleri prograrn- dan mezun olmak ıcın bütün derslerden geçer not aldıklan halde okul yönetmeüklerinde başanlı sayılabilmeleri için ön- görülen not ortalamalannı tut- cilere, YOK'e bağlı tıp fakülte- lerinde öğrenim yapma olana- ğı tanındı. Buna göre yasarun yayırrunı ızleyen 3 ay ıçinde ilişiği kesilen öğrencilerin YÖK'e bağlı tıp fakültelennde öğrenim yapma olanağı tanındı. Yine 3 ay için- de ilişiği kesilen öğrencilerin YÖK'e başvurmalan duru- munda YÖK tarafından belir- lenecek üp fakültelerine intı- baklan sağlanacak. Metan gazı arbnca dünya da ısınıyor • Atmosferde metanın serbest kalmasına en büyük katkı petrol ve kömür yakılmasıyla gerçekleşiyor. Haber Merkezi - Renksiz ve kokusuz bir gaz olan metan (CH4), bir karbon ve dört hid- rojen atomundan oluşur. Me- tan, sayısız doğal ve insan yapımı kaynağın atmosfere bıraktığı yanıa bir gazdır. Karbondioksıt, kloroflorakar- bon ve benzeri bıleşiklerle bir- likte dünyanın . ısınmasına katkıda bulunur. Atmosferde metanın serbest kalmasına en büyük katkı pet- rol ve kömür yakılmasıyla ger- çekleşiyor. Ayrıca doğa pinnç tarlalan, bataklıklar, inekler ve kanncalann ürettiği metaıu gökyüzüne gönderir. Her yıl, pırinç tarlalan lOOmilyon ton, hayvanlar 80 milyon ton, tro- pik bataklıklar 80 milyon ton metan gazı serbest bırakır. Bu- nun yanı sıra göller ve gölleri çevreleyen bataklıklann diğer bır önemli meian gazı kaynağı olduğu düşünülüyor. 1800'lerin başlanndan bu yana atmosferdeki metan oranı iki katına çıktı. 1980'ler- de dünyanın ısınmasının yüz- de 25'ıne metan gazı neden ol- muştu. Fakat atmosferdeki metan gazı artış oranı giderek ya- vaşhyor. Bılim adamlan bu- nun neden ileri geldığını henüz açıklayamıyor. Aynca, yüzyı- llarca yok olmayan kloroflo- rakarbonun aksine metan yalnızca on yıl kalıyor. Göğüslerin sırrı aıUaşıkh Magazin/TV Servisi - Mart ayında Tûrkiye'de de gösteri- me giren ve bazı sinemalarda devam eden "The Crying Game" (Ağlatan Oyun), Jaye Davidson'ın, en iyi yarduncı erkek ojuncu Oscarı'na aday gösterildiği bir fümdi. tnsancü bir IRA militanırun, kadın sanarak aşık olduğu tra\esti bir kuaforü canlandıran Davidson'ın bu tiplemesi, bazı tutucu çevrelerin tepkisine yol açmasına karşın, genç "adam", özel- likle eleştirmenlerin övgüsünü aldı. tzleyiciler, bu gencin ger- çek bir travesti mi olduğunu. yoksa kusursuz bir makyajla nu bu duruma geldiğini pek anlavamaddar. Annie Liebovitz. bu merakı gidermek için, Jaye'in göğüs- lerini ortaya ko\ an bu fotoğrafı çekri. Jaye, travesti olmaya rravesrivdi (Hatta bu isnıi, "Gayi çagnştırdığı için kullandiğı söyleniyor). Göğüsleri de, hormon uygulamasına karşın, he- nüz çok büyük değildi. Böy lelikle, konunun bir diğer karanhk yönü de ortaya çıkıyordu: Fibnin makyaj ustaları, Jaye'in göğüslerini, bazı maddeleri ve tsığı kuUanarak, olduğundan epeyce iri gostermeyi başarmıştı. (Fotoğraflar: AP)